Leerstrategieën van Chinese karakters

Transcriptie

1 Leerstrategieën van Chinese karakters 1

2 Is Chinees moeilijk? 2

3 Is Chinees moeilijk? 3

4 Is Chinees moeilijk? Why Chinese Is So Damn Hard? David Moser,1991 4

5 Is Chinees moeilijk? Why Chinese Is So Damn Hard? David Moser,1991 5

6 Wat is moeilijk? Chinese character learning is the biggest challenge for beginning CFL learners because it involves considerable memorization (Yin, 2003) Learning Chinese is by no means an easy task, whereas learing to write Chinese characters is probably the most difficult aspect facing all the students learning the language, in particular, the beginning students (Jen & Xu, 2010, p.1) Chinese is one of the more challenging language for English speakers to learn due in large part to the nature of its written orthography (Ye, 2011, p. 3) 6

7 Wat is moeilijk? Cultuur, luisteren, en uitspraak oefeningen werden als makkelijk (of niet heel moeilijk) ervaren. De meeste leerlingen vinden (karakters) schrijven het lastigst. (Tigelaar, Corbalan & Folmer, 2012, p. 11) 7

8 Wat is moeilijk? 从西方人士开始学习中文以来, 汉字就被公认为最大的困难 参看台湾示范大学的统计资料, 根据初中, 高年度各年级学生人数统计资料显示, 每年几乎接近三分之二的学生退出中文课, 究其原因, 由于学习汉字的困难而半途而废的比例是相当高的 ( 赵德麟,2005) 西方学生常常由于汉字困难跟不上教学的进度而产生挫折感, 不少学生因此终止了学习 这种现象经常出现 ( 江新,2005) 在以華語為第二語言或外語的對外華語教學中, 漢字是大部分學習者都感困難的學習內容之一, 尤其是對於非漢字圈的歐美學生, 其拼音文字的母語背景完全無法在漢字學習中提供有效的正遷移 (positive transfer) ( 黃苕冠, 2007) 8

9 Onderzoek van Lijuan Ye, 2011 Teaching and Learning Chinese as a Foreign Language in the United States: To Delay or Not to Delay the Character Introduction What are CFL teachers and students beliefs concerning the importance and difficulty of different skills (speaking, listening, reading characters, reading Pinyin, writing characters, and writing Pinyin) in a beginning-level CFL course? Most of teachers and students believed that speaking and listening were the most important skills and reading and especially writing characters were the most difficult skills; and most of teachers and students did not favor alternative methods to replace the handwriting of characters even though they considered handwriting to be the most difficult skill. 9

10 Wat is moeilijk? The claim that Chinese character learning is the most difficult problem that CSL/CFL learners encounter is more an assumption voiced by researchers in the field than a reality validated by empirical study of the learners themselves (Jiang & Cohen, 2012, p. 31) 10

11 Vooronderzoek leerstrategieën karakters Minionderzoek Wat is moeilijk? een rangorde aanbrengen in de moeilijkheidsgraad van de items die zij moeten leren: Grammatica Karakters onthouden/schrijven Luisteren Pinyin Uitspraak/spreken Woordenschat 11

12 Vooronderzoek leerstrategieën karakters Schooljaar N = 70 Eerstejaars 44, hogerejaars 26 Heritage learners: eerstejaars 7, hogerejaars 7 Zonder Chinese achtergrond Met Chinese achtergrond Propedeuse Hoofdfase Karakters Grammatica (31,6%) onthouden/schrijven (49%) Pinyin (42,9%) Grammatica (42,9%) 12

13 Bevestiging van de studie van Chiang? In An investigation of students perspectives on Chinese language learning by Chiang (2002), the author reports that only 16% of the a group of students completing their second year of study in a summer program in China rated characters and writing to be difficult, and only 4% rated reading to be difficult (vs. 20% for memorization, tones, and speaking). The author hypothesizes that the hurdles in character reading/writing were largely overcome in the first year of study. It would be very encouraging to the field if future research confirms this hypothesis, because this would mean that a major investment of effort in the first year will yield dividends quickly, and that beginning students can look forward to enjoying the fruits of their labor in the near future (Ling, 2005, p. 4) 13

14 Bevestiging van de studie van Chiang? 14

15 Hoe door het eerste leerjaar heen loodsen? 15

16 Vooronderzoek: tijdverdeling vaardigheden Zuyd Hogeschool, Opleiding Oriëntaalse Talen en Communicatie Studenten eerste leerjaar: 2 cohorten Elk schooljaar 4 blokken Elke week 7 contacturen Contactuur: 45 minuten New Practical Chinese Reader deel 1 & 2 16

17 Vooronderzoek: tijdverdeling vaardigheden Zelfrapportage van 34 (28) eerstejaars spreken luisteren lezen schrijven 17% 18% 24% 41% spreken luisteren lezen schrijven 17% 15% 26% 40% spreken luisteren lezen schrijven 21% 15% 22% 41% spreken luisteren lezen schrijven 13% 13% 35% 43% 17

18 Vooronderzoek: tijdverdeling vaardigheden Zelfrapportage van 53 (33) eerstejaars spreken luisteren lezen schrijven 18% 15% 25% 42% spreken luisteren lezen schrijven 13% 16% 28% 43% spreken luisteren lezen schrijven 17% 19% 27% 38% spreken luisteren lezen schrijven 13% 15% 32% 41% 18

19 Vooronderzoek: tijdverdeling vaardigheden Joseph R. Allen (2008) tijdbesteding aan karakters 60 students in the same first-level Chinese course 32% In a first-level summer intensive class of 18 students 42% 柯彼德 Peter Kupfer(1995) 如果协调地推进听说和读写的技能, 学生不能不花费大部分的时间和精力学会汉字的读和写, 恐怕占 80-90% 的时间比例 19

20 Vooronderzoek leerstrategieën karakters Korte vragenlijst van leerstrategieën Door docenten aangereikt in de les en strategieën die de studenten zelf noemen Leerjaar 1 t/m , 98 studenten 2011, 95 studenten 5 point Liker-Scale SPSS 20

21 Vooronderzoek leerstrategieën karakters Volgorde van mate waarin een bepaalde leerstrategie wordt toegepast 1 Ik schrijf de karakters heel vaak op 2 Ik maak 3 rijtjes (Karakters Pinyin betekenis) en oefen daarmee 3 Ik lees alleen de karakters 4 Ik bedenk een ezelsbruggetje 5 Ik kijk naar het radicaal 6 Ik verdeel het karakter in verschillende componenten 7 Ik leer samen met een klasgenoot en we gaan elkaar karakters overhoren 8 Ik maak flash cards Geen significant verschil tussen 2010 en Ik gebruik kleuren (om moeilijke karakters te onthouden) 21

22 Vooronderzoek leerstrategieën karakters Geslacht: Man 56, vrouw 136 Mannen verdelen de karakters in componenten Leerjaar: Studenten eerste leerjaar gebruiken vaker 3 rijtjes Voorkennis of heritage learner: Geen significant verschil 22

23 Onderzoek naar leerstrategieën karakters Learners strategies for character recognition (Hayes, 1988; Shen, 2004) General strategies that students use for character learning (Chen, 2009; Ma, 2007; McGinnis, 1999; Shen, 2005; Yin, 2003) Specific strategies for character learning (Kuo, 2000; Liu & Jiang, 2003; Shen, 2010) Character learning strategies employed by students from characterbased vs. alphabetic-based languages (Arrow, 2004; Jiang & Zhao, 2001) The effects of CSL/CFL learners strategy use in character learning (Ke, 1998; Kuo & Hooper, 2004; Shen, 2004; Zhao & Jiang, 2002) Strategy instruction and character learning (Chen, 2011). Bron: Jiang & Cohen (2012) 23

24 Onderzoek naar leerstrategieën karakters 研究者研究方式最常用策略 叶德明 (2000) 问卷调查 多练习 特别注意汉字困难的部件 将汉字分成部件 音素分别记忆 曾金金 (2000)* 问卷和测验写 字卡和拆字 李蕊 (2009) 介入性研究 声旁联系 策略有力促进正确书写形声字的 能力, 减少同声旁的混淆, 加强形旁认识 * 德国学生学习汉字的情况及其学习策略 24

25 Leerstrategieën en studieresultaten 赵果 江新 (2002) 应用策略对提高汉字学习效果有很大的帮助 应用策略, 即应用汉字进行阅读和写作, 在实践应用中学习汉字 江新 赵果 ( 2001) 利用意符对汉字意义识别很有帮助 柳燕梅 江新 (2003) 回忆默写法取得的成绩比重复抄写法更好 看, 分析 = 写, 回想 = 再看, 修正 = 再写, 回想 => 确认, 掌握 采用元记忆策略也会提高学习效果 元记忆是元认知的一种重要形式 它是指人对自己记忆系统的认知, 包括对记忆系统的内容 功能的认识和评价, 以及对记忆过程的监控 ( 杨治良等, 1999) 25

26 Strategy inventory for character learning (SICL) Helen Shen (2004) Strategy inventory for character learning. An investigation of Chinese-character learning stategies among non-native speakers of Chinese Enquête 95 studenten Eerste leerjaar 43 Tweede leerjaar 27 Derde en hogere leerjaren soorten strategieën, na descriptieve analyse 30 meest gebruikte strategieën 26

27 Strategy inventory for character learning (SICL) Volgorde van mate waarin een bepaalde leerstrategie wordt toegepast : 23. Zeg ik het karakter (of woord) tegen mezelf terwijl ik het meerdere keren schrijf. 9. Schrijf ik het karakter (of woord) op (bij de eerste introductie). 3. Probeer ik het karakter (of woord) een aantal keer hardop te herhalen (of stilletjes voor mezelf). Na factoranaylse the orthographic knowledge-based cognitive strategies are the most commonly used metacognitive strategies related to structured preview and review are the second most commonly used. 27

28 Ander onderzoek met SICL Guo Zhiyan 2011 UK 63 CFL beginners 69 contacturen in trimester Gebruikte 33 strategieën van SICL in zijn online enquête Volgorde van mate waarin een bepaalde leerstrategie wordt toegepast : 23. Zeg ik het karakter (of woord) tegen mezelf terwijl ik het meerdere keren schrijf. 6. Probeer ik de radicalen die ik al geleerd heb, te herkennen. 11. Kijk ik in het tekstboek of het woordenboek om de betekenis van een karakter (of woord) waar ik niet zeker van ben op te zoeken. Factoranalyse Applying phonological knowledge, planning their character learning by preview and review, and learning characters through interacting with others. learn characters through the orthographic knowledge, with awareness of the important role of radicals and repeated writing. 28

29 Onderzoek Tsui en Kooi Als instrument de SICL van Helen Shen (2005) Studenten eerste leerjaar: Totaal 70 Geslacht Man: 17 vrouw: 51 Totaal 68 29

30 Onderzoek Tsui en Kooi Volgorde van mate waarin een bepaalde leerstrategie wordt toegepast: Wanneer een nieuw karakter (of woord) voor het eerst wordt geïntroduceerd 9. Schrijf ik het karakter (of woord) op. 56. ze gedurende de dag op mijn kaartjes te bekijken. 58. me door iemand te laten overhoren. 30

31 Vergelijking Shen, Guo, Tsui & Kooi Shen Guo 23. Zeg ik het karakter (of woord) tegen mezelf terwijl ik het meerdere keren schrijf. 9. Schrijf ik het karakter (of woord) op (bij de eerste introductie). 3. Probeer ik het karakter (of woord) een aantal keer hardop te herhalen (of stilletjes voor mezelf). 23. Zeg ik het karakter (of woord) tegen mezelf terwijl ik het meerdere keren schrijf. 6. Probeer ik de radicalen die ik al geleerd heb, te herkennen. 11. Kijk ik in het tekstboek of het woordenboek om de betekenis van een karakter (of woord) waar ik niet zeker van ben op te zoeken. Tsui & Kooi 9. Schrijf ik het karakter (of woord) op (bij de eerste introductie). 56. ze gedurende de dag op mijn kaartjes te bekijken. 58. me door iemand te laten overhoren 31

32 Onderzoek Tsui en Kooi Geslacht / cohort / voorkennis en heritage learners Geen significant verschil 32

33 Onderzoek Tsui en Kooi Factoranalyse: 3 factoren Factor In de les of thuis aantekeningen te maken met de nieuwe karakters. 33. Overhoor ik mezelf bij het onthouden; ik probeer bijvoorbeeld de vorm en de betekenis van het karakter bij het geluid te geven. 17. Vertaal ik het woord naar mijn eigen moedertaal en probeer een woord met een gelijke betekenis te vinden. Actief herhalen (review) na de les? 33

34 Onderzoek Tsui en Kooi Factoranalyse: 3 factoren Factor 2 3. Probeer ik het karakter (of woord) een aantal keer hardop te herhalen (of stilletjes voor mezelf). 24. Zeg ik het woord meerdere keren tegen mezelf en probeer me in te beelden hoe de karakters eruit zien. 23. Zeg ik het karakter (of woord) tegen mezelf terwijl ik het meerdere keren schrijf. Inprenten met beeld en/of geluid 34

35 Onderzoek Tsui en Kooi Factoranalyse: 3 factoren Factor Probeer ik er achter te komen hoe ze in een gesprek worden gebruikt. 13. Probeer ik de karakters (of woorden) in gesproken zinnen te gebruiken. 42. Zinnen te maken en op te schrijven. 7. Let ik op hoe het karakter (of woord) in de context wordt gebruikt. Toepassen van het geleerde 35

36 Onderzoek Tsui en Kooi Strategieën en studieresultaten: Factor 2 correleert zwak maar significant met de drop-outstatus en met het cijfer in blok 2. (Hogere score op factor 2 = blijven) Factor 2: inprenten met beeld en/of geluid 3. Probeer ik het karakter (of woord) een aantal keer hardop te herhalen (of stilletjes voor mezelf). 24. Zeg ik het woord meerdere keren tegen mezelf en probeer me in te beelden hoe de karakters eruit zien. 23. Zeg ik het karakter (of woord) tegen mezelf terwijl ik het meerdere keren schrijf. 36

37 Vergelijking Shen, Guo, Tsui & Kooi Factoranalyse Shen (beginners en gevorderen) (1) orthographic knowledge as cues in memorizing new characters (2) create mental linkages among sound, shape, and meaning of the character by repeated exposure to all three elements (3) use both aural-oral cues and writing in receiving and encoding information about new characters at the initial stage (4) emphasize the use of sound as cues to make connections to meaning and shape within a character (5) seek various avenues to understand the syntactic functions of new characters. Guo (beginners) (1) Applying phonological knowledge, planning their character learning by preview and review, and learning characters through interacting with others. (2) learn characters through the orthographic knowledge, with awareness of the important role of radicals and repeated writing. Tsui & Kooi (beginners) (1) Actief herhalen (review) na de les? (2) Toepassen van het geleerde (3) Inprenten met beeld en/of geluid 37

38 En de docenten? Welke strategieën gebruiken zij? Te weinig respons: geen conclusie! 38

39 Hoe zit het in China? De Volkskrant 执笔忘字 39

40 Discussie 眼看千遍, 不如手做一遍 好记性不如烂笔头 拳不离手 曲不离口 Ondervinding is de beste leermeester! Reading depends on writing, in Chinese. Tan, Spinks, Eden, Perfetti, Siok (2005) Reading does not depend on writing, even in Chinese. Bi, Huan, Zhang (2008) 40

41 Discussie 先读后写? 曾金金 (2000)44 人 38 人认为已开始就应该学写汉字 江新 (2005) 认写分流 多认少写 Teaching and Learning Chinese as a Foreign Language in the United States: To Delay or Not to Delay the Character Introduction Ye (2011). Het antwoord is NO! 41

42 Discussie:typen 42

43 Discussie:typen 43

44 Literatuurlijst 1 Allen, J.R. (2008). Why Learning To Write Chinese Is a Waste of Time: A Modest Proposal. Foreign Language Annals, VOL. 41. NO. 2 Bi, Y., Han, Z., Zhang, Y. (2008). Reading does not depend on writing, even in Chinese. Neuropsychologia 47 (2009) 陈译文 2009 初级阶段美国学生汉字学习策略的调查与研究 华东师范大学硕士学位论文 Survey and Research on Chinese Character Learning Strategies of American Students in the Initial Stage. M.A. Dissertation of East China Normal University Chao, D. (2005). 赵德麟, 汉字教学 : 方法与教材 Chinese Character Instruction and Literacy Development: New Methods and New Materials. Retrieved from: on Chiang, M. (2002). An Investigation of Students Perspectives on Chinese Language Learning. 37.1: Guo, Z. (2011). Development of Chinese Character Learning Strategies among Beginners: A Sociocultural Perspcetive. Chun nr. 26/2011, S 黃苕冠 (2007) 外國學生以數位學習方式進行漢字書寫策略學習之成效研究設計 第五屆全球華文網路教育研討會論文集 ( 頁 1-9) Moser, D. (1991). Why Chinese Is So Damn Hard. Sino-Platonic Papers, 27 (August 31, 1991) Jen, T. & Xu, P. (2000). Penless Chinese Character Reproduction. Sino-Platonic Papers Number 102, March 江新 (2000) 汉语作为第二语言学习策略初探, 语言教学与研究 2000 年第 1 期 江新 (2005) 针对西方学习者的汉字教学 : 认写分流 多认少写 Retrieved from on Jiang, X. & Cohen, A.D. (2012). A critical review of research on strategies in learning Chinese as both a second and foreign language. Studies in Second Language Learning and Teaching, 2(1), 9-43 Ke, C. (1998). Effects of Strategies on the Learning of Chinese Characters Among Foreign Language Students. Journal of the Chinese Language Teachers Association, May 1998, Volume 33:2, pp 柯彼得 (1995). Kufer, P. 关于汉字教学的一些新设想, 载 第四届国际汉语教学讨论会论文选, 北京语言学院出版社,1995 年版 44

45 Literatuurlijst 2 李蕊 2009 汉字学习策略的介入性研究雲南師範大學學報 ( 對外漢語教學與研究版 )7 卷 5 期 (2009/09), 页 An Interventionist Study of the Chinese-character Learning Strategy Ling, V. (2005). 凌志韫, 美国中文教学界近四十年来对汉字认知的研究成果 Studies on L2 Acquisition of the Chinese Script Published in America. Retrieved from on 柳燕梅 江新 2003 欧美学生汉字学习方法的实验研究 回忆默写法与重复抄写法的比较世界汉语教学年 2003 第 1 期 ( 总第 63 期 ) 马明艳 2007 初级阶段非汉字圈留学生汉字学习策略的个案研究, 世界汉语教学 2007 年第 1 期 ( 总第 79 期 ) McGinnis, S. (1999). Student goals and approaches. In M. Chu (Ed.), Mapping the course of the Chinese language field (pp ). Kalamazoo, MI: Chinese Language Teachers Association. Shen, H. H. (2005). An Investigation of Chinese-Characters learning strategies among non-native speakers of Chinese. System 33 (2005) Tan, H.T., Spinks, J.A., Eden, G.F., Perfetti, C.A. and Siok, W.T. (2005) Reading depends on writing, in Chinese. PNAS, June 14, 2005 vol. 102 no. 24, Tigelaar, D., Corbalan, G. & Folmer, E. (2012). Chinees als nieuw schoolvak? De eerste resultaten van een pilot. Levende talen tijdschrift. Jaargang 13, nummer 2, 葉德明 : 外籍生漢字書寫策略探討, 第六屆世界華語文教學研討會論文集( 三 ) ( 台北 : 世界華語文教學學會,2000 年 ), 頁 Ye, Lijuan, "Teaching and Learning Chinese as a Foreign Language in the United States: To Delay or Not to Delay the Character Introduction" (2011). Applied Linguistics and English as a Second Language Dissertations. Paper 21. Yin, J. H. (2003). 美国大学生记忆汉字时使用的方法 问卷调查报告 [A ques- tionnaire study of American students Chinese character memorization strat- egies]. Journal of the Chinese Language Teachers Association, 38(3), 曾金金 2000 德國學生學習漢字的情況及其學習策略語言研究 國際漢語教學學術研討會論文集 江新 赵果 2001 初级阶段外国留学生汉字学习策略的调查研究 语言教学与研究 2001 年第 4 期 Zhao, G. & Jiang, X. (2001). A Survey on the Strategies for Learning Chinese Characters among CSL Beginners 赵果 江新 2002 什么样的汉字学习策略最有效? 对基础阶段留学生的第一次调查研究 语言文字应用 2002 年 5 月第 2 期 Zhao, G. & Jiang, X. (2002). What is the Most Effective Strategy for Learning Chinese Characters: A Survey Among CSL Beginners 45