Antwoorden oefenopgaven HC Rep. Der Nederlanden

Transcriptie

1 Antwoorden oefenopgaven HC Rep. Der Nederlanden 5H Opgave 1 De Hollandse steden in het midden van de zestiende eeuw waren voor hun bevolkingsgroei afhankelijk van de invoer van graan uit het Oostzeegebied. Een onbelemmerde doorvaart door de Sont garandeerde die aanvoer van graan en daarmee de voedselvoorziening van de steden. Opgave 2 - De strijd om macht was zichtbaar in de Raad van State omdat de Spaanse koning de adel wilde vervangen door ambtenaren en juristen. Zij waren door hun benoeming trouw aan de vorst, in tegenstelling tot de adel die ook hun eigen belangen in de gaten hielden. - Maatregelen die door de Raad van State waren voorbereid en aangenomen golden voor alle gewesten. Dat was een aantasting van de privileges van deze gewesten. Opgave 3 - beeldenstorm - het smeekschrift leidde tot een verzachting van de plakkaten door MvP, waardoor het aantal hagenpreken toenam. - de centralisatiepolitiek van de Spaanse koning leidde tot verharding van de onderlinge relatie en uiteindelijk tot het ontstaan van de Republiek. Opgave 4 - de poging tot herovering van de belegerde steden leidde tot achteruitgang van de handel beeldelement: verarmde markramer ligt op de grond, vervallen schepen op de achtergrond - vervolging van ketters beeldelement: Alva omhelst de hoer van Babylon symbool van de duivel Opgave 5 A D F G C B E

2 Opgave 6 - militair: de gewesten in de Republiek werken militair samen, met uiteindelijk één leger olv Frederik Hendrik (= het Staatse leger, wat betekent het leger van de Staten Generaal ). - politiek: de gewesten werken ook op politiek gebied samen, besluiten die in de SG unaniem worden goedgekeurd, gelden voor allemaal, er komt ook een raadspensionaris als een minister van buitenlandse zaken hij vertegenwoordigt alle gewesten in het buitenland. Opgave 7 - De moedernegotie was de handel op het Oostzeegebied waarbij het graan voor de Hollandse steden werd ingevoerd. - Hollandse boeren schakelden over op zuivelproductie/vetweiderij/de verbouw van handelsgewassen voor de (stedelijke) markt. - Een verband tussen de moedernegotie en de gecommercialiseerde landbouw is, dat door de goedkope import uit het Oostzeegebied de verbouw van graan in Holland minder lonend werd waardoor boeren overschakelden op handelsgewassen / zuivelproductie / veehouderij. of Door de succesvolle overschakeling van de Hollandse boeren op de veehouderij / de commerciële landbouw werd de import van graan uit het Oostzeegebied nodig/mogelijk. Opgave 8 - De bloei van de handel op de Oostzee / de moedernegotie leidde tot de ontwikkeling van het fluitschip als technische vernieuwing in de scheepsbouw. Om de kosten van Sonttol te minimaliseren wordt een schip gebouwd met een lang en smal dek (het fluitschip). - De ontwikkeling van het fluitschip was een groot succes. Het grote aantal fluitschepen kan de groei van de Oostzeehandel opvangen / maakt verdere groei van de moedernegotie mogelijk.

3 Opgave 9 - Voor 1585 was Antwerpen de grootste handelshaven/koopmansstad van de Nederlanden (daarom is de bewering juist). - maar na 1585 werd (na de Spaanse verovering) de Schelde geblokkeerd / kwam er een uittocht van Antwerpse kooplieden (waardoor er een einde kwam aan de hegemonie van Antwerpen over de Hollandse en Zeeuwse steden). Opgave 10 - Het gilde heeft een economische functie gehad, omdat het beschermde tegen concurrentie van buiten (het gilde), want het lidmaatschap wordt beperkt tot de eigen burgers van Vlissingen (en hun zonen). - Het gilde heeft een sociale functie gehad, want weeskinderen leren het vak gratis / het gilde zorgt voor de beroepsopleiding. Opgave 11 De handel tussen de Aziatische landen / gebieden/ de inter-aziatische handel was niet uitsluitend in handen van de VOC, maar in handen van meerdere volken, wat een groot verschil is met het handelsmonopolie van de VOC op de handel tussen Azië en Europa. Opgave 12 - De verovering van fort Elmina gaf de WIC meer controle over de aanvoer van slaven. In de driehoekshandel werden deze slaven naar Amerika vervoerd. - De verovering van Recife in Brazilië gaf de WIC meer controle over de aanvoer van suiker/tabak. In de driehoekshandel werd deze handel naar Europa vervoerd.

4 Opgave 13 Een juist antwoord bevat twee van de volgende onderdelen: - De schilder beeldt Amsterdam als centrum van de wereld af door: beeldelement 1: De stedenmaagd Amsterdam heeft de wereld in haar hand, waarmee duidelijk wordt gemaakt dat Amsterdam de wereld(handel) beheerst. beeldelement 2: De stedenmaagd Amsterdam heeft een hoorn des overvloeds vast, waarmee Amsterdam als centrum van welvaart/rijkdom wordt afgebeeld. beeldelement 3: Mensen uit verschillende landen / verschillende volkeren / volkeren uit de hele wereld brengen hun handelswaren naar Amsterdam. - Dit beeld is terecht, omdat (twee van de volgende): Amsterdam de grootste stapelmarkt voor veel producten is / op dat moment de belangrijkste wisselbank / beurs heeft. Amsterdam de belangrijkste stad van de Republiek met haar grote handelsvloot is. Amsterdam de belangrijkste politieke stem heeft in de Staten van Holland. Opgave 14 In 1648 werd de Vrede van Munster gesloten, wat reden voor optimisme was, want de vrede met Spanje zorgde voor minder handelsbelemmeringen / meer afzetmogelijkheden (bijvoorbeeld in Spanje/Portugal) / kon zorgen voor verlaging van de lasten. Opgave 15 De politieke boodschap die de regenten willen overbrengen is, dat zij willen laten zien hoe zij armen / ouderen / vrouwen en kinderen helpen, waardoor duidelijk wordt dat zij goede bestuurders zijn / er geen reden is voor opstandigheid van de armen / sociale onrust. Opgave 16 Uit de beschrijving blijkt dat in de Republiek een burgerlijke cultuur heerst, zonder pronkzucht / dat het hof / de vorst / de adel geen belangrijke rol speelt (zoals in de rest van Europa wel het geval is in die tijd).

5 Opgave 17 - Uit de bron blijkt dat Maria Scherius zich met handel bezighoudt / een zelfstandige / ondernemende indruk maakt, waardoor deze bron aansluit bij het algemene beeld van de zelfstandige/ondernemende vrouw in de zeventiende eeuw in de Republiek. - Door de VOC-handel waren veel mannen lang van huis, waardoor vrouwen zelfstandiger moesten worden / gedwongen waren zelf een handeltje op te zetten / De VOC-handel leverde voor hen de mogelijkheid zelf handel te drijven Opgave 18 In de bron wordt het uitbreken van de veepest uitgelegd als een straf van God (en niet als een besmettelijke ziekte), wat niet past bij de wetenschappelijke manier waarop naar verklaringen van natuurverschijnselen wordt gezocht (en dus niet past bij het Verlichtingsdenken).