JouwDelft & Jongerenhuisvesting

Transcriptie

1 JouwDelft in opdracht van het CDA Delft Advies: JouwDelft & Jongerenhuisvesting

2 Het onderzoek Aanleiding De woningmarkt is zowel landelijk als lokaal een veelbesproken politiek thema. In oktober 2012 bespreekt de Gemeenteraad van Delft de staat van de Delftse woningmarkt. Het CDA Delft heeft de afgelopen periode speciale aandacht gevraagd voor de positie van Delftse thuiswonende jongeren (18-25 jaar), die een woning in eigen stad zoeken maar deze slechts mondjesmaat kunnen vinden. In begin 2011 verscheen er een rapport, waarin een onderzoeksbureau in opdracht van de gemeente Delft onderzoek deed naar de positie van Delftse jongeren op de Delftse woningmarkt. Hierin werd op basis van een statistische analyse geconcludeerd dat de kansen voor Delftse jongeren op een woning ongeveer even groot was als de kans voor andere Delftenaren om een woning te krijgen. Het CDA Delft vond deze kwantitatieve analyse te beperkt en besloot JouwDelft in te schakelen om een meer kwalitatief onderzoek te doen, door op de doelgroep af te stappen en Delftse jongeren te vragen naar hun ervaringen. De resultaten hiervan en het bijbehorende advies is in dit rapport te lezen. Doelgroep Onder de doelgroep van het onderzoek vallen in Delft woonachtige jongeren tussen 18 en 25 jaar, die graag in de nabije toekomst op zichzelf willen wonen. Momenteel wonen ze bij hun ouders en studeren of werken ze in Delft of andere steden. Dit kan dus zowel een 20-jarige Mondriaan MBO er zijn als iemand van 22 die aan de Universiteit Leiden studeert, maar in Delft wilt blijven wonen. Onderzoeksopzet In samenwerking met het CDA Delft heeft JouwDelft een enquête opgesteld. Deze enquête is door middel van een applicatie op ipads afgenomen bij jongeren in de doelgroep op plekken waar veel jongeren komen. Hierbij kan gedacht worden aan het Mondriaan College aan de Brasserskade, drukbezochte winkelgebieden in de binnenstad van Delft en de Coffee Company. Naast de enquête gingen de onderzoekers ook in gesprek met de ondervraagde jongeren om meer over hun situatie te weten te komen. Er zijn in totaal 100 enquêtes afgenomen onder de doelgroep. Ook is er een focusgroep van zes jongeren uitgenodigd om in een rondetafelgesprek dieper op hun positie op de Delftse woningmarkt in te gaan.

3 De resultaten uit het enquêteonderzoek Demografie De ondervraagden hebben een gemiddelde leeftijd van 19 jaar; 60,5% is vrouwelijk en 39,5% mannelijk; 86,0% woont nog bij zijn of haar ouders. Studie 75,6% volgt een MBO opleiding in de regio; 16,2% volgt een HBO of Universitaire opleiding in een andere stad dan Delft; 52,3 rond zijn of haar studie in het studiejaar 2012/2013 af. Inkomen 73,3% heeft geen vast inkomen; 77,6% verdient minder dan 500 euro per maand. Wonen 81,8% wil in de nabije toekomst zelfstandig wonen; 27,3% staat ingeschreven bij een woningcorporatie; 20,8% zou in Delft willen wonen. Van de jongeren die al een woning hebben gevonden heeft 60% zijn of haar woning via een woningcorporatie gevonden; heeft 20% zijn of haar woning via een woningsite gevonden; heeft 20% zijn of haar woning via persoonlijke contacten gevonden; Van de jongeren die al een woning hebben heeft 50% zijn of haar woning binnen een jaar gevonden; heeft 30% zijn of haar woning binnen een tot twee jaar gevonden; heeft 20% zijn of haar woning binnen twee tot vijf jaar gevonden. Moeilijkheidsgraad 40% zou het zoeken van een woning als heel moeilijk bestempelen; 40% zou dit proces als moeilijk bestempelen; 10% zou dit proces als niet gemakkelijk en niet moeilijk bestempelen; 10% zou dit proces als gemakkelijk bestempelen.

4 Wat is de reden dat jongeren nog niet op zichzelf wonen? 47,4% noemt budgetproblemen als voornaamste reden; 14,5% heeft nog geen geschikte woning gevonden; Andere redenen die zijn gegeven: o Ik heb het geld wel, maar het is goedkoper om bij je ouders te blijven wonen o Geen behoefte om op mezelf te gaan wonen o Ik kan niet voor mezelf zorgen o Ik vind het moeilijk/eng om op mezelf te gaan wonen o Ouders willen niet dat ik op mezelf ga wonen; o Ik mag pas op mezelf gaan wonen als ik ga trouwen o Ik wil eerst mijn opleiding afmaken o Bij je ouders wonen geeft tot een bepaalde leeftijd een belastingvoordeel o Ik wil sparen om een aanbetaling te kunnen doen voor een koophuis o Ik vind mezelf te jong om op kamers te wonen Ervaring met een woning zoeken in Delft Een greep uit de ervaringen van jongeren met het zoeken van een woning in Delft: o De enige optie voor jongeren met een laag inkomen lijkt Woonnet Haaglanden. Voor mij was de wachttijd bijna vier jaar, dus je moet er op tijd bij zijn o Ze hebben liever TU studenten dan MBO ers o Duurt erg lang, voordat ik een huis toegewezen kreeg o Betaalbare woningen zitten in wijken die mij niet bevallen o Lastig als je geen TU student bent o Lastig, want voor bijna alle studentenwoningen moet je in Delft studeren o Particulier huren is vaak te duur o Niet makkelijk, weinig opties als niet-student, anders erg duur o Studentenkamer makkelijk, huis moeilijker, duurt een paar jaar o Te hoge prijzen, te weinig aanbod o Teveel mensen van buiten Delft krijgen voorrang

5 De resultaten uit het diepteonderzoek Demografie De focusgroep bestaat uit jongeren tussen de 19 en de 24 jaar; De focusgroep wil in Delft op zichzelf wonen of is onlangs in Delft op zichzelf gaan wonen; De focusgroep studeert in een andere stad dan Delft of is werkende; Allen staan al meer dan een jaar ingeschreven bij een woningcorporatie zoals Woonnet; Het budget van de jongeren uit de focusgroep ligt rond de 400 euro; Allen hebben geen voorkeur als het gaat om de locatie van een woning in Delft, maar dichtbij het station is voor deze buiten Delft studerenden wel een pré; De focusgroep, echte Delftenaren, willen graag in Delft blijven wonen, omdat: o de stad goed bereikbaar is met het OV; o hun sociale leven zich afspeelt in Delft; o omliggende dorpen weinig aanbod hebben als het gaat om betaalbare huurwoningen. Gesignaleerde problemen Er zijn genoeg woningen in Delft, maar alleen sociale huurwoningen, Centraal Wonen en campuscontract-vrije studentenwoningen zijn betaalbaar; Studentenwoningen zijn geen optie voor niet-tu studenten, omdat hiervoor een campuscontract voor nodig is; Wachtlijsten bij woningcorporaties zijn te lang. Zo lang dat je gelijk op je 18 de ingeschreven moet staan, om kans te maken op een woning wanneer je dit nodig hebt; Een huurwoning via een makelaar is vaak onmogelijk, omdat ze in Delft vier keer je huur als loon vragen in de vorm van een vast contract; Ondanks dat de focusgroep volharde woningzoekers zijn, weten ze niets af van de starterslening. Deze mogelijkheid zou de drempel om een huis te kopen verlagen. Tips aan andere jongeren Schrijf je direct op je 18 de in bij een woningcorporatie zoals Woonnet Haaglanden; Bekijk ondertussen andere betaalbare mogelijkheden zoals Centraal Wonen of tijdelijk onderhuren van een studentenkamer; Leg je oor te luister en kijk goed om je heen als het gaat om particulier huren. Hierbij zal je het vooral van je netwerk moeten hebben; Ken je iemand die ook op zoek is naar een huis en die toevallig 23 jaar of ouder is? Dan kom je in aanmerking voor een prima huursubsidie en heb je meer keus; Houd Homelets.nl in de gaten. Dit is een speciale jongerenmakelaar, die eens in de zoveel tijd betaalbare huurwoningen aanbiedt aan jonge Delftenaren.

6 De conclusies en adviezen Maar 27,3% van de ondervraagden staat ingeschreven bij een woningcorporatie. Stimulering van het inschrijven bij een woningcorporatie zal dus een groot deel van het onoverzichtelijke probleem verhelpen. Hieraan is te zien dat het eerder uitgevoerde onderzoek volledig de plank missloeg. In het onderzoek dat in opdracht van de Gemeente Delft is uitgevoerd, werd gekeken naar de jongeren die al ingeschreven stonden. Dit blijkt dus maar een ruime 25% te zijn van de gehele doelgroep. 1. Stimuleer dat jongeren zich inschrijven voor sociale woningbouw Er staat een ruime 25% ingeschreven bij de woningcorporaties en de wachtlijsten duren nu al in veel gevallen twee tot drie jaar. Als iedereen zich direct zou inschrijven, zou dit betekenen dat de wachtlijst minstens acht jaar zal duren. Inschrijven is dus de eerste stap in de oplossing, maar het beschikbaar maken van woningen voor jongeren zal de tweede stap moeten zijn om de vraag bij te benen. 2. Meer jongeren die zich inschrijven zorgt voor meer vraag en maakt de vraagkant niet zozeer groter als wel meer zichtbaar. De Amsterdamse woningcorporatie Stadgenoot heeft de grote vraag naar jongerenwoningen in 2011 opgelost door het aanbieden van een jongerencontract. Speciale jongerenwoningen kunnen op deze manier alleen gehuurd worden door jongeren met een jongerencontract. Dit jongerencontract kan je tot je 22 ste levensjaar aanvragen. In een jongerenwoning kan je blijven wonen tot halverwege je 26 ste. Tijdens de periode dat je in je jongerenwoning woont, blijft je inschrijfduur bij woningcorporaties zoals WoningNet doorlopen. Dit zorgt ervoor dat je met minder moeite kan doorstromen naar een nieuwe woning en jongerenwoningen alleen aan echte noodlijdende jongeren worden verhuurd. 3. Ga in gesprek met woningcorporaties om ideeën zoals in Amsterdam ook in Delft mogelijk te maken. Bij de meeste woningcorporaties mag een jongere zich inschrijven op het moment dat hij of zij 18 jaar wordt. De gemeente zou Delftse jongeren op de hoogte kunnen brengen van de mogelijkheden, als het gaat om wonen in Delft rond hun 18 de verjaardag. Hierbij kan gedacht worden aan het inschrijven bij een woningcorporatie, informatie over de mogelijkheden buiten sociale woningbouw en informatie over de starterslening. Dit kan vorm gegeven worden door bijvoorbeeld een verjaardagskaart van de Gemeente Delft met alle woon tips voor 18-plussers. 4. De gemeente kan elke 18-jarige Delftenaar laten weten hoe zijn/haar kansen op de Delftse woningmarkt kunnen worden vergroot, bijvoorbeeld d.m.v. verjaardagskaart/sms/ /twitter/facebook Delftenaren zouden voorrang moeten krijgen op TU studenten of forensen, studenten die verder dan anderhalf uur met de trein van station Delft wonen. Door de regels van de Delftse woningcorporaties wordt er een grote focus gelegd op het binnenhalen van studenten, maar niet op het behouden van de eigen Delftse jongeren. Het aanbod zelfstandige woningen voor niet-tu studenten moet daarom worden vergroot. Op deze manier zullen Delftse jongeren de kans krijgen om in hun eigen stad te blijven wonen. 5. Vergroot het aantal (kleine) huurwoningen voor niet-tu studenten

7 Delftse makelaars staan vaak niet toe dat ouders garant staan. Ook vragen ze vaak vier keer de huur als loon en een vast contract. Hierdoor wordt het onmogelijk gemaakt voor jongeren om via hen aan een huurwoning te komen. Het zou mooi zijn als de Delftse makelaars gezamenlijk deze regels kunnen versoepelen, bijvoorbeeld doordat ouders wel garant mogen staan. 6. Ook Delftse Makelaars hebben een rol in de oplossing van het probleem. Laten zij zich soepel opstelling in de stad en ook ouders garant laten staan voor hun kinderen. Jongeren goed informeren over de mogelijkheden zal een stap zetten om problemen binnen dit thema op te lossen. Wij stellen dus voor om vanuit de gemeente samen met partners uit de stad een pad uit te zetten voor Delftse jongeren. Dit pad beschrijft dan de stappen, die jongeren kunnen verwachten, als het gaat om het zoeken van een woning. Ook wordt er uitgelegd hoe je deze stappen zo soepel mogelijk kan doorlopen. 7. Help jongeren actief bij het zoeken naar een woning Hierna volgt een voorbeeld van zo n uitgestippeld pad naar een eigen woning: Jongeren beginnen vaak met het (onder)huren van een (verkapte) studentenwoning, maar de meesten blijven vooral thuis wonen. Daarna hebben ze eventueel genoeg geld om via-via particulier te huren of staan ze lang genoeg ingeschreven voor een sociale huurwoning. Nadat de studie is afgerond en er een vast contract op tafel ligt, kan er gedacht worden aan een mooie huurwoning via een makelaar of een eerste koopwoning door middel van de starterslening. Natuurlijk is een veelvoorkomend probleem het lage budget van de meeste jongeren. In deze tijd van financiële malaise worden er weinig vaste contracten uitgegeven en worden er minder nieuwe werknemers aangenomen. Een bijbaantje naast de studie of een startersfunctie ligt tegenwoordig niet voor het oprapen, maar zal sowieso niet het grote geld binnenhalen voor de Delftse jongere. Dit probleem is natuurlijk groter dan de stad Delft, het aanbieden van kleine low budget woningen voor jongeren zou een oplossing kunnen bieden. 8. Veel jongeren hebben geen vaste inkomsten. Ze zoeken dan ook lowbudget woningen (1- of 2-kamer appartementen). Deze moeten dan wel gebouwd worden. Wellicht biedt de nieuwe wijk Spoorzone hiervoor goede kansen! Ruim 81,8% van de ondervraagden wil in de nabije toekomst op zichzelf wonen. Dit betekent dat er een grote groep jongeren is, die het moeilijk krijgen als de genoemde problemen zich blijven voordoen. Daarom spreken wij, Jouw Delft in opdracht van het CDA Delft, de hoop uit, dat we met z n allen aan een oplossing gaan werken voor bovengenoemde problemen.

8 Conclusies en aanbevelingen 1. Stimuleer dat jongeren zich inschrijven voor sociale woningbouw 2. Meer jongeren die zich inschrijven zorgt voor meer vraag en maakt de vraagkant niet zozeer groter als wel meer zichtbaar. 3. Ga in gesprek met woningcorporaties om ideeën zoals in Amsterdam ook in Delft mogelijk te maken. 4. De gemeente kan elke 18-jarige Delftenaar laten weten hoe zijn/haar kansen op de Delftse woningmarkt kunnen worden vergroot, bijvoorbeeld d.m.v. verjaardagskaart/sms/ /twitter/facebook 5. Vergroot het aantal (kleine) huurwoningen voor niet-tu studenten 6. Ook Delftse Makelaars hebben een rol in de oplossing van het probleem. Laten zij zich soepel opstelling in de stad en ook ouders garant laten staan voor hun kinderen. 7. Help jongeren actief bij het zoeken naar een woning 8. Veel jongeren hebben geen vaste inkomsten. Ze zoeken dan ook low-budget woningen (1- of 2- kamer appartementen). Deze moeten dan wel gebouwd worden. Wellicht biedt de nieuwe wijk Spoorzone hiervoor goede kansen!

9 De verantwoording CDA Delft Zoals in de aanleiding te lezen is, kwam het CDA Delft op het idee om dit onderzoek te doen. Het initiatief van dit onderzoek lag in het bijzonder bij het raadslid David van Dis Ook in de uitvoering en uitwerking van het onderzoek is hij betrokken geweest. Check voor meer info Stichting JouwDelft JouwDelft is een groep van tien jongeren tussen de 15 en de 21 jaar, die maatschappelijke en culturele activiteiten voor Delftse jongeren organiseren om onder andere de Gemeente Delft te adviseren over jongeren in Delft. JouwDelft, de Delftse jongerenraad, is sinds 21 mei 2012 een zelfstandige stichting geheel bestaande uit jongeren. De algemene kosten van de stichting worden gedekt door subsidie van de Gemeente Delft. Deze middelen worden ingezet om jongerenparticipatie in Delft te bevorderen. Afgeronde en lopende projecten in 2012 zijn onder andere een advies over loopbaan oriëntatie begeleiding op het Stanislas College Krakeelpolderweg, een cultureel programma voor jongeren op Lichtjesavond en een Europees jongerencongres over Jeugdwerkloosheid. Ook dit onderzoek naar jongerenhuisvesting in Delft is uitgevoerd en uitgewerkt door JouwDelft. Toen het CDA ons vroeg om dit onderwerp aan te pakken, hebben we geen moment geaarzeld. Wij verbaasden ons namelijk ook over de uitkomsten van het eerder verschenen onderzoek over dit onderwerp. Dit advies is voortgekomen uit een kwalitatief onderzoek gebaseerd op de ervaringen van Delftse jongeren. Ook de uitvoering en uitwerking zijn gedaan door Delftse jongeren. Dit betekent ook dat het advies is opgesteld op een manier, dat de doelgroep zelf er nog iets van begrijpt. Geen standaard advies aan de gemeente dan ook, maar het heeft dan ook veel minder gekost. Het onderzoek is afgenomen onder 100 jongeren en zes jongeren hebben deelgenomen aan het diepteonderzoek. Uiteindelijk waren er minstens 86 enquêtes bruikbaar, nadat we foutieve, ontbrekende en onserieuze antwoorden hebben gefilterd. De gebruikte ipad app heet isurvey en de ipads van JouwDelft zijn gebruikt om dit onderzoek af te nemen. Het diepteonderzoek heeft plaatsgevonden in het kantoor van JouwDelft, dat gevestigd aan de Burgwal 8A met dank aan Evenementenbureau Delft. De onkosten van dit onderzoek zijn onder andere het gebruik van de onderzoekssoftware, de verzorging van de ingezette vrijwilligers en de afschrijvingskosten van de ipads. JouwDelft gebruikt de algemene subsidie van de gemeente alleen voor directe adviezen aan het college en de ambtenarij zelf of adviezen die voortvloeien uit bijvoorbeeld de Jeugdnota. Omdat dit onderzoek door een politieke partij geïnitieerd is en wij met onze financiële middelen geen kleur willen bekennen, heeft het CDA Delft dan ook de onkosten van dit onderzoek gedekt. Voor meer informatie over de activiteiten van JouwDelft check en like je onze Facebook via en volg je ons op Twitter via Heb je een directe vraag aan ons, dan kan je mailen naar