Webinar: Financiën ontrafeld

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Webinar: Financiën ontrafeld"

Transcriptie

1 Webinar: Financiën ontrafeld Live vanuit: Reeuwijk 6 juni 2016

2 Even kennismaken Rob Latten Liza Arends OR-Ondersteuning.nl Rob Latten 2

3 Agenda: 1. Relatie tussen strategie en financiën 2. Financiële begrippen / begrip krijgen 3. Welke bril kan de OR opzetten? Rob Latten 3

4 0. Waar staan wij nu? Rob Latten 4

5 Financiën is niet lastig Omzet minus is resultaat de rest is vakjargon, laat je niet gek maken Wij maken het onszelf lastig Rob Latten 5

6 Eerst grip op het proces.dan de rest (inhoud) Rob Latten 6

7 Speel het spel!! Rob Latten 7

8 Ego-posities? Grootheidswaanzin? Mentaal geëmigreerd? Hebzucht, egocentrisch, narcistisch? Hautaine? Opportunistisch? Moralistisch, verwaand? Zelfgenoegzaam? Jean-Paul Votron en Maurice Lippens, Fortis (2008) Erik Staal, Vestia (2012) Piet Moeland, Rabobank (2013) Dirk Scheringa, DSB (2009) Cees van der Hoeven, Ahold (2003) Rijkman Groenink, ABN-Amro (2007) Tjibbe Joustra, UWV (2004) Gerrit Zalm (2015) Rob Latten 8

9 Wat is je basishouding? Rob Latten 9

10 Rob Latten 10

11 1. Inhoudelijke invloed Rob Latten 11

12 Strategische beleidscyclus (en de financiële planning&control cyclus) Meerjarenbeleidsplan (strategisch plan, incl. begroting) Richten (visie/missie/strategie) Inrichten (beleidsplannen) Toekomstige situatie Kaderbrief (uitgangspunten komend jaar) Begrotingscyclus Jaarplan (Budget) Belichten (SWOT) Huidige situatie Monitoren (maand-kwartaalcijfers) Jaarverslag (verantwoording, risicoanalyse, managementletter) Rob Latten 12

13 Meerjarenbeleidsplan (strategisch plan, incl. begroting) September Kaderbrief (uitgangspunten komend jaar) Oktober-November Strategische beleidscyclus (en de financiële planning&control cyclus) Eind juni Richten (visie/missie/strategie) Inrichten (beleidsplannen) Begrotingscyclus Jaarplan (Budget) Belichten (SWOT) Huidige situatie Jaarverslag (verantwoording, risicoanalyse, managementletter) April December Toekomstige situatie Monitoren (maand-kwartaalcijfers) Mei/juni Maandelijks Rob Latten 13

14 Zoek moment van invloed Meerjarenbeleidsplan (strategisch plan, incl. begroting) Richten (visie/missie/strategie) Inrichten (beleidsplannen) Toekomstige situatie Kaderbrief (uitgangspunten komend jaar) Inbrengen (planmatig, speel het spel, beargumenteer) Begrotingscyclus Jaarplan (Budget) Belichten (SWOT) Huidige situatie Jaarverslag (verantwoording, risicoanalyse, managementletter) Monitoren (maand-kwartaalcijfers) Rationeel onderbouwen: - Kwalitatief - Kwantitatief ( ) OR-speerpunten - Duurzame inzetbaarheid - Communicatie met achterban - Werkdruk Balans, Rob Latten - Etc. 14

15 Lever als OR toegevoegde waarde In feite is er sprake van drie basisopdrachten: > Het leveren van een inhoudelijke bijdrage (ideeën, bevindingen, risico s, aandachtspunten, et cetera) > Het leggen van verbindingen en breng de bevindingen (met medewerkers, toezichthouders, klanten, anderen). > Het bewandelen van nieuwe wegen (door initiatief voorstellen, actief zijn, out-of-the-box denken). Bron: Patrick Vermeulen, Overleg: niet voor de vorm (2011) Rob Latten 15

16 Voorbeeld Beste bestuurder: de OR wil Duurzame inzetbaarheid op de agenda Beste bestuurder: onderzoek toont aan Risico op productiviteit verlies WAI Risico-uitval WAI (risico op toename ziekteverzuim) < 2 weken > 2 wkn - 3 mnd > 3 mnd In % Uitstekend1,000 Uitstekend 1,00 1,00 1,00 Goed 1,21 1,65 1,43 Matig 1,39 2,00 2,90 Slecht 0,91 1,51 3,18 Goed1,071 Gemiddeld1,166 Slecht1,264 Beste bestuurder: uitgaande van een nulmeting, gekeken naar WAI, Life en Engagement scan, kunnen we met een investering van 100k meer dan 250k besparen Rob Latten 16

17 Rob Latten 17

18 Tip! Zorg dat de OR in de juiste energiestand komt. Ontwikkel de juiste proces -competenties. Breng de (financiële) beleidscyclus in kaart. Bepaal je strategie voor het gesprek. Werk vanuit een OR-visie, speerof uitgangspunten. Bespreek de juiste bril Rob Latten 18

19 2. Begrippenkader Rob Latten 19

20 > Eerst kennis > Dan begrip Financieel gesprekspartner zijn door > Ten slotte toepassen Van mening op basis van feiten en een hypothese naar argumenteren Rob Latten 20

21 Vakjargon Jargon = voor oningewijden moeilijk verstaanbare taal, vak- of groepstaal Vaktaal = terminologie die eigen is aan een bepaald vak of beroep Vakjargon = voor oningewijden nauwelijks begrijpbare groepstaal onder vakgenoten Alle drie mogen en staan ook in de Van Dalen. 21

22 Planning & Control cyclus Kosten en kostprijzen Budgettering Management-informatie (BSC) Management and cost accounting Projectmanagement, Investeringen, Innovaties Treasury Corporate finance (o.a financiering, aantrekken middelen) Cashmanagement (o.a. geldstroom- en liquiditeitenbeheer) Basisadministratie Boekhouding Financieel management Financial accounting Jaarverslaggeving (o.a. balans, w/v-rekening, kasstroomoverzicht) Management Letter Ratio-analyse Regelgeving (RJ, IFRS, etc.) Fiscaliteit Procesbeheersing Risicomanagement modellen (COSO) Beheersing ICT AO / IC Corporate Governance Sarbanes Oxley en Tabaksblat In control statement Besturing, toezicht en afleggen van verantwoording. Compliance officer (bewaken wetgeving, regelgeving, transacties, integriteit, etc) Rob Latten 22

23 Van RA (registeraccountant) Naar RC (register controller) Rob Latten 23

24 Tip! Weet waar het over gaat (maak een eigen woordenboek). Vraag door op meningen en stellingen. Werk vooral aan de interne kant (=toekomstgericht) en laat je niet te veel verleiden tot de externe verslaglegging Heb inzicht in het probleem, voordat met oplossingen wordt gestart. Maak een scenarioanalyse Rob Latten 24

25 4. Ten slotte Rob Latten 25

26 Analyse vanuit OR-bril - Wat zijn de strategische doelen van de organisatie en zijn die verwerkt in de toekomst (begrotingen)? Welke acties zijn hierop gedefinieerd? - Reflecteer de financiële uitkomsten op de doelstellingen die gesteld zijn. - Maak een trendanalyse van o.a. activa, omzet, kosten, rendementen. Blijf in de buitenschil en ga de diepte in om extra inzicht te krijgen. - Heb zicht op afschrijvingen, investeringen en financieringsvorm. - Heb helderheid over zaken als Liquiditeit, Solvabiliteit en andere kengetallen waarop de bestuurder de organisatie aanstuurt (waar ligt hij wakker van?). - Let op er is verschil tussen een Verdienmodel (rendement) en de Bekostiging (cashflow) Rob Latten 26

27 De kern Omzet minus Kosten = Resultaat Oftewel: het gaat om optellen, aftrekken en vermenigvuldigen. Moeilijk wordt het als accountants regels stellen. Het aannemen van een referentiepunt als waarheid. Cijfers worden vaak als een gegeven beschouwd. Onderzoek de achterliggende aannames en berekeningen. Niet in de fuik lopen om beelden als feiten aan te nemen. Financieel beleid is een mening. Als de specialist het niet kan-wil uitleggen...wat zit er dan achter? Fraude v.s. creatief v.s. mening hebben. Directie is gevoelig voor: financiële en juridische argumenten en de reactie van stakeholders. Analyseer vanuit je eigen speerpunten (toegevoegde waarde) Rob Latten 27

28 Rob Latten 28

29 Taakstelling Financieel (vanuit OR-bril) Strategische doel(stelling)en (alignment) Vanuit daar naar Operationele kosten en opbrengsten (autonoom resultaat, rendementsanalyse) Kosten (opbrengst)-analyse Financiering Investeringen Risicoanalyse OR-kengetallen Incidentele besluiten (b.v. organisatiewijzigingen) Signaliseringsfunctie gebruiken met mogelijke detail-analyse (BSC, Liquiditeitsbegroting, Due Dilligence, Forensic Accounting, projecten, benchmark etc.) Rob Latten 29

30 Relatie tussen begrippen: aansturing Rob Latten 30

31 Relatie tussen begrippen: strategie Rob Latten 31

1. Verschillende invalshoeken

1. Verschillende invalshoeken GITP Follow the Money Geertebolwerk 1 3511 XA in Utrecht 15.15 16.30 u Vergroot de OR-invloed op de financiële beleidscyclus? 23 juni 2014 drs. ing. Rob Latten MBA Rob.Latten@GITP.NL GITP Wilhelminapark

Nadere informatie

Webinar: Financiën ontrafeld

Webinar: Financiën ontrafeld Webinar: Financiën ontrafeld 7 november 2016 Live vanuit: Reeuwijk Even kennismaken Rob Latten DeVerandermotOR.nl info@deverandermotor.nl 06 1024 66 60 Liza Arends OR-Ondersteuning.nl 7-11-2016 Rob Latten

Nadere informatie

Webinar:..en nu de aandacht op de financiële toekomst

Webinar:..en nu de aandacht op de financiële toekomst Webinar:..en nu de aandacht op de financiële toekomst Live vanuit: Reeuwijk 11 juni 2018 Even kennismaken Rob Latten DeVerandermotOR.nl info@deverandermotor.nl 06 1024 66 60 Liza Arends OR-Ondersteuning.nl

Nadere informatie

SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern

SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern Programma 13.30 uur Opening 13.40 uur Risicomanagement in het onderwijs door Marien Rozendaal RA 14.30 uur Pauze 15.00 uur Risicomanagement

Nadere informatie

Good practice. Presentatie DNB Irene Staal & Maartje Dijt

Good practice. Presentatie DNB Irene Staal & Maartje Dijt Good practice Presentatie DNB Irene Staal & Maartje Dijt Agenda 1) Overkoepelende resultaten 2) Aandachtspunten & good practices per element Samenvatting, organisatieomschrijving & doel Governance Indicatoren

Nadere informatie

Corporaties In Control

Corporaties In Control Corporaties In Control D A T U M : 3 0 M E I 2 0 1 3 Leonie van Meel & Frank Bieleman Agenda 1. Speelveld 2. Risicomanagement / Governancecode 3. Projectfasering ICS 4. Onafhankelijke rol / verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Financiële zekerheid voor ANBI s

Financiële zekerheid voor ANBI s Financiële zekerheid voor ANBI s Agenda: 1. Algemeen en aanleiding 2. Risk assessment 3. Governance 4. Impactmeting 5. Verdienmodel en scenarioanalyse 6. Vermogensvorming 7. Afsluiting 1. Algemeen en aanleiding

Nadere informatie

Concerncontrol Velsen Concerncontrol in de gemeente Velsen: de praktijk

Concerncontrol Velsen Concerncontrol in de gemeente Velsen: de praktijk Concerncontrol Velsen Concerncontrol in de gemeente Velsen: de praktijk Jörg Schlunke jorgschlunke@bmc.nl 06-506 908 92 12 juni 2014 Inhoud Opdracht concerncontroller Velsen Visie op control Rol, taken

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur 1. Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe een

Nadere informatie

Module 4 Inzicht in cijfers

Module 4 Inzicht in cijfers Geleerd in vorige presentaties Module 4 Inzicht in cijfers 1. Balans in detail 2. Kengetallen Les 4. Vergelijk je resultaten op 4 manieren + maak goede investeringsbeslissingen Les 4 Vergelijk je resultaten

Nadere informatie

Normen Erkenningsregeling - versie 9 december Vastgesteld door de (Tijdelijke) Commissie Normstelling Geldig vanaf 1 januari 2017

Normen Erkenningsregeling - versie 9 december Vastgesteld door de (Tijdelijke) Commissie Normstelling Geldig vanaf 1 januari 2017 Normen Erkenningsregeling - versie 9 december 2016 Vastgesteld door de (Tijdelijke) Commissie Normstelling Geldig vanaf 1 januari 2017 INHOUDSOPGAVE Bijsluiter bij de normen... 3 Categorie A: 1. Missie/maatschappelijke

Nadere informatie

BIJLAGE E: PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD VAN TOEZICHT

BIJLAGE E: PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD VAN TOEZICHT BIJLAGE E: PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD VAN TOEZICHT In de zelfevaluatie Raad van Toezicht worden de volgende onderwerpen besproken, met behulp van een vragenlijst: De mate waarin de Raad van Toezicht

Nadere informatie

Versie Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek

Versie Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek Vastgesteld tijdens de vergadering van de Raad van Commissarissen op 17 12 2018 Artikel 1 - Status en inhoud reglement 1. Dit reglement is opgesteld

Nadere informatie

Corporate Governance - de rol van de accountant

Corporate Governance - de rol van de accountant Corporate Governance - de rol van de accountant Corporate Governance Seminar Allen & Overy Okura Hotel, Amsterdam 26 augustus 2003 Jaap van Manen jaap.van.manen@nl.pwc.com Agenda Corporate Governance Uitspraken

Nadere informatie

(financiële) verantwoording passend onderwijs

(financiële) verantwoording passend onderwijs (financiële) verantwoording passend onderwijs Conferentie Naoberschap - Meesterschap, vrijdag 10 oktober 2014 Start with why? Waarom is verantwoording van belang? Hoe geef ik handen en voeten aan verantwoording?

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek 1 Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe

Nadere informatie

Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot

Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot Dit reglement is vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 27 januari 2015. Artikel 1. Preambule a. Ter verduidelijking van en in aanvulling op statutair

Nadere informatie

Functiebeschrijving manager Bedrijfsvoering

Functiebeschrijving manager Bedrijfsvoering Functiebeschrijving manager Bedrijfsvoering Doel Is verantwoordelijk voor de afdeling Bedrijfsvoering, waartoe behoren datakwaliteit, informatisering en analyse, registratie en boekhouding, compliance

Nadere informatie

FINANCIERING IN HET MKB

FINANCIERING IN HET MKB FSV CORPORATE FINANCE FINANCIERING IN HET MKB N.T.O.C. 2.0 Geurt Hogenbirk Melvin Rademaker FSV CORPORATE FINANCE 2 Programma 1. Inleiding door Geurt Hogenbirk AA RV 2. Wat doet FSV Corporate Finance?

Nadere informatie

Trade Finance Payments Cash Management Ontbijtsessie liquiditeitsplanningen

Trade Finance Payments Cash Management Ontbijtsessie liquiditeitsplanningen Trade Finance Payments Cash Management Ontbijtsessie liquiditeitsplanningen Agenda Voorstelrondje Wie zijn wij? Noodzaak van liquiditeitsplanningen Goede liquiditeitsplanningen Soorten liquiditeitsplanningen

Nadere informatie

Rapportage Systeembeoordeling

Rapportage Systeembeoordeling Naam document: Soort document: Toepassingsgebied: Status: Rapportage systeembeoordeling Registratie / evaluatie Gehele organisatie Concept Rapportage Systeembeoordeling Datum uitvoering: Monitoring acties:

Nadere informatie

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK

Nadere informatie

Voor een efficiënt planning & control proces FINANCIAL MONITOR A PLANNING COMPANY B.V. BUSINESS SOLUTION

Voor een efficiënt planning & control proces FINANCIAL MONITOR A PLANNING COMPANY B.V. BUSINESS SOLUTION Voor een efficiënt planning & control proces FINANCIAL MONITOR A PLANNING COMPANY B.V. BUSINESS SOLUTION 1. De Controllers (en adviseurs) van MKB-ondernemingen en organisaties gebruiken de om een volledig

Nadere informatie

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6 TOEZICHT EN TOETSING 2014 Raad van Commissarissen Stadgenoot Het toezichtskader Het toezichtskader beschrijft op hoofdlijnen het speelveld en de taken van de corporatie en omvat het geheel van spelregels

Nadere informatie

De nieuwe commissaris vergroot zijn waarde door continue ontwikkeling.

De nieuwe commissaris vergroot zijn waarde door continue ontwikkeling. De nieuwe commissaris vergroot zijn waarde door continue ontwikkeling. Masterclasses Commissariaat en Toezicht TOEZICHT IS EEN VAK Specifieke kennis, nuttige ervaring, professionele rolopvatting en een

Nadere informatie

Toezicht- en bestuursfunctie Holding i.o. Profiel Voorzitter CvB

Toezicht- en bestuursfunctie Holding i.o. Profiel Voorzitter CvB Toezicht- en bestuursfunctie Holding i.o. Profiel Voorzitter CvB 14 oktober 2015 1. DE KERN: DE OPDRACHT EN HET BESTUUR Holding i.o. Onderwijsgroep Primus & Scholennetwerk De Basis De holding is een relatief

Nadere informatie

CIAD in de praktijk. Factsheets

CIAD in de praktijk. Factsheets CIAD in de praktijk Factsheets Inhoud 1. Introductie 2. Dienstverlening 3. Casussen 1.1 Introductie CIAD is expert op het gebied van in control vraagstukken: van interim controlling tot adviestrajecten.

Nadere informatie

BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version

BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version Introductie Quickscan De financiële organisatie moet, net zo als alle andere ondersteunende diensten, volledig gericht zijn

Nadere informatie

Inleiding 11 DEEL 1 BESCHRIJVING VAN DE RISICO S 23

Inleiding 11 DEEL 1 BESCHRIJVING VAN DE RISICO S 23 Inhoud Inleiding 11 Risicomanagement, een selectie van toepassingen in ondernemingsbestuur 13 Theorie? 15 Bekende toepassingen 17 Risicomanagement in de financiële sector 18 Risico s in verband met ondernemingsbestuur

Nadere informatie

Januari 2011. Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties. Governance, Risk & Compliance

Januari 2011. Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties. Governance, Risk & Compliance Januari 2011 Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties - Governance, Risk & Compliance Agenda Bespreken ontwikkelingen Governance, Risk & Compliance Invloed op bestuurdersaansprakelijkheid

Nadere informatie

Opbrengstgericht besturen en leidinggeven is samen te vatten als: het stellen van doelen en het

Opbrengstgericht besturen en leidinggeven is samen te vatten als: het stellen van doelen en het De strategische beleidscyclus en beleidsagenda van De Veenplas Opbrengstgericht systeemleiderschap! Aanpak t.b.v. de jaren 2012 2016 Vastgesteld juli 2013 Inleiding De Veenplas ziet zichzelf als een lerende

Nadere informatie

Toezichts- en Toetsingskader Nijestee

Toezichts- en Toetsingskader Nijestee Toezichts- en Toetsingskader Nijestee Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen d.d. 8 februari 2017 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 2 2 Aanleiding en inleiding... 3 3 Toezichtskader...

Nadere informatie

Grip op Rendement. 9 oktober 2018

Grip op Rendement. 9 oktober 2018 Grip op Rendement 9 oktober 2018 Even voorstellen: Op de agenda: Maarten Berends Adviseur Strategie & Financiën Inzicht in het verdienmodel Kansen voor verbetering Bedrijfsfase en ondernemersrollen 4 de

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Post HBO Financieel Management & Leadership De Post HBO opleiding Financieel Management & Leadership duurt onge veer 5 maanden en omvat 10 colleges van 3 uur. U volgt de opleiding met 10-15 studenten in

Nadere informatie

3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder?

3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder? 3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder? DE overheid bestaat niet. In dit boek gaat het niet alleen om de verschillende rijks-, provinciale en gemeentelijke overheden maar ook om de

Nadere informatie

Sportief netwerken; Donar Den Helder Suns

Sportief netwerken; Donar Den Helder Suns Sportief netwerken; Donar Den Helder Suns Mensen voor Cijfers Welkom Wedstrijd? Donar Den Helder Suns Introductie Marc Oegema Bedrijfseconoom RUG Registeraccountant Opgeleid tot Registercontroller Accountant

Nadere informatie

Samenkomst gezamenlijke Medezeggenschapsraden STAIJ

Samenkomst gezamenlijke Medezeggenschapsraden STAIJ Samenkomst gezamenlijke Medezeggenschapsraden STAIJ Werken aan evenwicht 21 maart 2013 Agenda Terugblik vorige bijeenkomst december 2012 Aanpak en prioritering Uitkomsten en effecten voor het komende jaar

Nadere informatie

Treasury reglement. 4 juni 2014. 1 van 5

Treasury reglement. 4 juni 2014. 1 van 5 Treasury reglement 4 juni 2014 1 van 5 01. Inleiding In het licht van de Code Goed Bestuur Publieke Dienstverleners heeft Spaarnelanden een Treasuryreglement opgesteld. Dit reglement de stelt de aandeelhouder

Nadere informatie

Auditcommissie Reglement 2016

Auditcommissie Reglement 2016 Auditcommissie Reglement 2016 Woningstichting Het Grootslag Versie 2.0 Vastgesteld door de RvC 15 april 2016 Inhoud Doelstelling van de auditcommissie... 3 1. Doelstelling... 3 1.1 Ondersteuning... 3 1.2

Nadere informatie

Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden)

Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden) Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden) Planning & control Samenwerken Verbinder Adviseren sportief Pro-actief Register- Accountant ruim 10 jaar ervaring

Nadere informatie

Akkoord of niet akkoord?

Akkoord of niet akkoord? Akkoord of niet akkoord? Je krijgt op het scherm 1 stellingen na elkaar te lezen. Reageer intuïtief : akkoord of niet akkoord. Je hebt 1 seconden de tijd (Usain Bolt legt in die tijd meer dan 1 m af).

Nadere informatie

Bedrijfseconomische Aspecten Examennummer: 71533 Datum: 14 april 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur

Bedrijfseconomische Aspecten Examennummer: 71533 Datum: 14 april 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Bedrijfseconomische Aspecten Examennummer: 71533 Datum: 14 april 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Dit examen bestaat uit 8 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - 30 meerkeuzevragen (maximaal

Nadere informatie

Informatieprotocol Raad van Toezicht Stichting De Waalboog

Informatieprotocol Raad van Toezicht Stichting De Waalboog Informatieprotocol Raad van Toezicht Stichting De Waalboog juni 2018 Inleiding Conform artikel 6.4.3 van de Governancecode Zorg bepaalt de RvT zijn eigen agenda en de daarvoor noodzakelijke informatie.

Nadere informatie

FINANCIEEL MANAGEMENT

FINANCIEEL MANAGEMENT BDO CONSULTANTS FINANCIEEL MANAGEMENT Omdat mensen tellen. Financieel Management 3 FINANCIEEL MANAGEMENT DE CONTROLE OVER UW FINANCIËN Een effectief financieel beleid anticipeert op toekomstige ontwikkelingen

Nadere informatie

ALV 17 januari 2017 Uitkomsten besturingsmodel

ALV 17 januari 2017 Uitkomsten besturingsmodel ALV 17 januari 2017 Uitkomsten besturingsmodel Aanleiding onderzoek besturingsmodel Inrichting oude bestuur Bestuurscrises 2014 en voorjaar 2016 Nieuwe regelgeving en druk van rijkstoezichthouders Besluit

Nadere informatie

Treasurystatuut Samenwerkingsverband Driegang (SWV 28-16)

Treasurystatuut Samenwerkingsverband Driegang (SWV 28-16) Treasurystatuut Samenwerkingsverband Driegang (SWV 28-16) Vastgesteld door het bestuur d.d. 12/12/2016, goedkeuring door ALV d.d. 18/05/2017 Inleiding Dit statuut bevat de algemene grondslagen en beginselen

Nadere informatie

Strong Controllership

Strong Controllership Strong Controllership Als ik gemekker wil, koop ik wel een geit Hoe verandert onze functie? Welke competenties zijn er nodig op ons vakgebied gezien de veranderende context? Wat betekent dit voor de inrichting

Nadere informatie

Versie 2013-08. TREASURYSTATUUT Stichting Woontij

Versie 2013-08. TREASURYSTATUUT Stichting Woontij Versie 2013-08 TREASURYSTATUUT Stichting Woontij 1. Inleiding Een groot deel van de kosten bij een wooncorporatie bestaat uit rente. Richtlijnen ten aanzien van financieren en beleggen zijn belangrijk.

Nadere informatie

Toezicht- en toetsingskader Informatiereglement

Toezicht- en toetsingskader Informatiereglement Toezicht- en toetsingskader Informatiereglement Versie: 2017.01 Vastgesteld door Raad van Toezicht: 23 november 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Toezichtkader... 3 3. Toetsingskader... 5 4. Rol

Nadere informatie

Natuurlijk vernieuwend*

Natuurlijk vernieuwend* Natuurlijk vernieuwend* Provincie Noord-Brabant Client Service Plan 2008 Augustus 2008 *connectedthinking Inhoud Inleiding Opdracht Evaluatie Teamopbouw Onze controle Controleaanpak Samenwerking interne

Nadere informatie

In deze brief informeer ik u over de voortgang van de daartoe door SZW en UWV ingezette activiteiten.

In deze brief informeer ik u over de voortgang van de daartoe door SZW en UWV ingezette activiteiten. > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Business Controller in PO

Business Controller in PO Business Controller in PO Utrecht, 27 maart 2014 VERMICON Van Erck Management B.V. handelend onder de naam VERMICON; Keizer Karelweg 83; 1185 HP Amstelveen ABN AMRO Bank 44.33.24.832; IBAN NL36ABNA0443324832

Nadere informatie

Jaarverslag. Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

Jaarverslag. Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden Jaarverslag Stichting Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2015 VOORWOORD Ontwikkeling en herijking. Dat zijn misschien wel de meest kenmerkende woorden voor onze Stichting

Nadere informatie

De begrotings- en jaarplancyclus

De begrotings- en jaarplancyclus De begrotings- en jaarplancyclus Cyclus planning en control (P&C) In de P&C-cyclus wordt op een systematische manier inhoud gegeven aan het proces van richting geven (het besturen, plannen) en het op koers

Nadere informatie

/ IJssels. Intern controleplan Samenwerking

/ IJssels. Intern controleplan Samenwerking Intern controleplan 2018 ^ Gemeente / IJssels gemeente Montfoort Vast te stellen door Managementteam UW Dagelijks Bestuur UW College van B&W IJsselstein College van B&W Montfoort Vastgesteld dd 28 maart

Nadere informatie

Belang van het wetgevend kader voor accountants (COS 250 / Handreiking 1104) Jeroen Preijde Partner EY Accountants

Belang van het wetgevend kader voor accountants (COS 250 / Handreiking 1104) Jeroen Preijde Partner EY Accountants Belang van het wetgevend kader voor accountants (COS 250 / Handreiking 1104) Jeroen Preijde Partner EY Accountants Agenda Het wetgevend kader COS 250 Handreiking 1104 Voorbeeld organisatorische en engagement

Nadere informatie

19 mei 2008. Wat is de waarde van een bedrijf?

19 mei 2008. Wat is de waarde van een bedrijf? 19 mei 2008 Wat is de waarde van een bedrijf? Wat is de waarde van een bedrijf? P.P.C. Buijsrogge RV Register Valuator Makelaar in bedrijfsbelangen www.corporatesearch.nl buijsrogge@corporatesearch.nl

Nadere informatie

Een compleet financieel beeld met 1 druk op de knop

Een compleet financieel beeld met 1 druk op de knop Een compleet financieel beeld met 1 druk op de knop Doel: Kennismaken met de mogelijkheden van Exact Consolidatie Consolideren met één centrale bron van data Eenvoudig en snel kunnen inspelen op veranderingen

Nadere informatie

Praktijkhandreiking 1119 Nadere toelichtingen in de controleverklaring 24 april 2012

Praktijkhandreiking 1119 Nadere toelichtingen in de controleverklaring 24 april 2012 Nadere toelichtingen in de controleverklaring 24 april 2012 Datum: 24 april 2012 Onderwerp: Van toepassing op: Status: Accountants die controleopdrachten uitvoeren Praktijkhandreiking Relevante regelgeving

Nadere informatie

Gemeenten Gelderland. Nieuwe perspectieven 1. Naar een duurzaam begrotingsevenwicht. Frank van der Lee & Anton Revenboer partners BDO Advisory

Gemeenten Gelderland. Nieuwe perspectieven 1. Naar een duurzaam begrotingsevenwicht. Frank van der Lee & Anton Revenboer partners BDO Advisory Gemeenten Gelderland Naar een duurzaam begrotingsevenwicht Nieuwe perspectieven 1 Frank van der Lee & Anton Revenboer partners BDO Advisory Wat gaan we doen? 1. Inleiding en verwachtingen 2. Bevindingen

Nadere informatie

FINANCIEEL VERSLAG 2017 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam

FINANCIEEL VERSLAG 2017 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam FINANCIEEL VERSLAG 2017 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam Inhoud : Bestuursverslag Balans per 31-12-17 Resultaten rekening per 31-12-17 Korte toelichting op de balans Amsterdam, maart 2018. R.v.d. Wouw

Nadere informatie

Toezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting

Toezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting Toezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen d.d. 22 november 2017 Inhoud 1 Samenvatting... 3 2 Aanleiding en inleiding...

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM 25 april 2012 pagina 2 Artikel 1 Doelstelling De Auditcommissie maakt onderdeel uit van de Raad van Commissarissen van de Stichting

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist 1. Inleiding De RvC van de R.K. Woningbouwvereniging Zeist heeft drie taken: - toezicht houden op het bestuur en op de gang van zaken

Nadere informatie

Frequentiemodel Internal Audit Friesland Bank. K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005

Frequentiemodel Internal Audit Friesland Bank. K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005 Frequentiemodel Internal Audit Friesland Bank K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005 Agenda 1) Algemeen Internal Audit 2) Waarom frequenteren van onderzoeken 3) Totstandkoming en inhoud Missie Internal

Nadere informatie

RiskCongres PublicValues Donderdag 6 april 2017 Venue New Babylon, Den Haag Thema: Risicomanagement in de publieke sector: De paarse krokodil? Het gaat om wat je niet ziet! www.riskcongrespublicvalues.nl

Nadere informatie

Curriculum Vitae. Interim Financial Controller Master Finance & Control

Curriculum Vitae. Interim Financial Controller Master Finance & Control Curriculum Vitae Interim Financial Controller Master Finance & Control Delfin Finance Contactpersoon: Mark Simons Telefoonnummer: +31 (0)6 523 76 775 E-mail: m.simons@delfin.eu Algemeen Kandidaat Ervaring

Nadere informatie

Nu 24/7 inzicht in de financiële toekomst van uw bedrijf. Nieuw: het Alfa Management Paneel in de cloud

Nu 24/7 inzicht in de financiële toekomst van uw bedrijf. Nieuw: het Alfa Management Paneel in de cloud Nu 24/7 inzicht in de financiële toekomst van uw bedrijf Nieuw: het Alfa Management Paneel in de cloud Continu zicht op uw maandelijkse cijfers. Plus de mogelijkheid toekomstscenario s te maken. Met het

Nadere informatie

Agenda. Wie is De Hooge Waerder?

Agenda. Wie is De Hooge Waerder? 1 Agenda 1. Wie is De Hooge Waerder? 2. Wat is mijn bedrijf waard? 3. Is uw bedrijf verkoopklaar? Vestigingen Wie is De Hooge Waerder? 2 Wie is De Hooge Waerder? Divisies: op alle vestigingen zijn alle

Nadere informatie

Perspectief in Public Controlling

Perspectief in Public Controlling Perspectief in Public Controlling De controller in een dynamische omgeving Dr. Tjerk Budding en dr. Martijn Schoute @ZijlstraCenter / #VanEgtenlezing2016 1 De public controller is een coördinerende functie

Nadere informatie

Basisbeginselen bedrijfseconomie INKIJKEXEMPLAAR

Basisbeginselen bedrijfseconomie INKIJKEXEMPLAAR Basisbeginselen bedrijfseconomie Basisbeginselen bedrijfseconomie Maarten van Hasselt Concept uitgeefgroep Meer informatie over deze en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij: Concept uitgeefgroep Postbus

Nadere informatie

Presentatie Treasury FEO. 11 juli 2005

Presentatie Treasury FEO. 11 juli 2005 Presentatie Treasury FEO 11 juli 2005 2 Treasury Het proces van plannen, bewaken en sturen van (toekomstige) geldstromen met als doel: Tijdige beschikbaarheid van middelen Optimaliseren van kosten en opbrengsten

Nadere informatie

Profielschets voorzitter Raad van Toezicht

Profielschets voorzitter Raad van Toezicht Profielschets voorzitter Raad van Toezicht Ieder lid van de Raad van Toezicht beschikt over specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn specifieke taak, binnen de Raad van

Nadere informatie

Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A

Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A Eindterm 1 Ontwikkelen van een visie op veranderingen en trends in de externe omgeving en ontwikkelen van

Nadere informatie

Visie op Governance. Woonopmaat

Visie op Governance. Woonopmaat Visie op Governance Woonopmaat Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen op 6 november 2017 Dhr. F.J. Wehrmeijer Voorzitter Raad van Commissarissen Woonopmaat 1 Een Visie op Governance

Nadere informatie

Compliance risicoanalyse

Compliance risicoanalyse Compliance risicoanalyse Leergang Compliance Professional 10 januari 2018 dr. mr. ir. Richard Hoff 1 2 3 4 Organisatie - een geheel van mensen en middelen dat bepaalde doelen wenst te bereiken doelen stellen

Nadere informatie

Financiën op een rij

Financiën op een rij Financiën op een rij Leergang ondernemersvaardigheden Kamer van Koophandel en Greenport Arnhem Nijmegen 17 februari 2009 Fred Boersma (Tuinbouw Advies) en Bert de Vries (Rabobank Oost Betuwe) Programma

Nadere informatie

Normen Erkenningsregeling - versie 1 december 2017a

Normen Erkenningsregeling - versie 1 december 2017a Normen Erkenningsregeling - versie 1 december 2017a Vastgesteld door de Commissie Normstelling Voor nieuwe aanvragers geldig vanaf 1 december 2017a. Voor bestaande Erkenningshouders en aanvragers die in

Nadere informatie

Vergelijking 3e en 4e druk

Vergelijking 3e en 4e druk Vergelijking 3e en 4e druk Overzicht hoofdstukken en paragrafen 4e druk 3e druk Thema 1 Planning en besturing van bedrijven 1 Het bedrijf 1.1 Wat is een bedrijf? Nieuw 1.2 Visie, missie en doelstellingen

Nadere informatie

NIEUWE RONDE, NIEUWE KANSEN. Middelen (en mensen) echt verbinden aan de strategie & de routekaart naar goed financieel management

NIEUWE RONDE, NIEUWE KANSEN. Middelen (en mensen) echt verbinden aan de strategie & de routekaart naar goed financieel management NIEUWE RONDE, NIEUWE KANSEN Middelen (en mensen) echt verbinden aan de strategie & de routekaart naar goed financieel management Henk Hendriks Van Beekveld & Terpstra Studiedagen LVC 3 Cuijk 20 januari

Nadere informatie

Financieel management en de jaarrekening. Kunst & Zaken 22 en 29 september 2009

Financieel management en de jaarrekening. Kunst & Zaken 22 en 29 september 2009 Financieel management en de jaarrekening. Kunst & Zaken 22 en 29 september 2009 Financieel management en het gebruik van de jaarrekening en andere financiële documenten Kunstje of kunde? Dagindeling Voorstellen

Nadere informatie

Functieprofiel: Controller Functiecode: 0304

Functieprofiel: Controller Functiecode: 0304 Functieprofiel: Controller Functiecode: 0304 Doel Bijdragen aan de formulering van het strategische en tactische (financieel-)economische beleid van de instelling of onderdelen daarvan, alsmede vorm en

Nadere informatie

zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO

zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO Financiering in een reguliere bancaire omgeving Miti ganten Jaar verslag Basel 3 kosten van financiering Basel 3 Wat houdt

Nadere informatie

Beheersing beheerst. Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein

Beheersing beheerst. Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Hoe draagt interne controle bij aan het efficiënt

Nadere informatie

Uitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven

Uitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven Uitkomsten Inzicht Verdienmodel voor Intermediairbedrijven Intermediairs Verwacht u dat uw product- en dienstenportefeuille ingrijpend gaat wijzigen? Verwacht u dat uw klant-markt combinaties ingrijpend

Nadere informatie

Functiekaart. Dienst:

Functiekaart. Dienst: Functie Graadnaam: deskundige Functienaam: beleidsmedewerker financiën Functionele loopbaan: B1-B3 (S) Code: Afdeling: Financiële zaken Dienst: Subdienst: Doel van de entiteit De afdeling financiële zaken

Nadere informatie

Syllabus. Leerdoelen voor de European Business Competence* Licence, EBC*L Niveau A

Syllabus. Leerdoelen voor de European Business Competence* Licence, EBC*L Niveau A Syllabus en voor de European Business Competence* Licence, EBC*L Niveau A Modules: Bedrijfsdoelstellingen & kengetallen Financiële administratie Kosten & prijzen Bedrijfsvorm & wetgeving EBC*L International,

Nadere informatie

Curriculum Vitae. Interim (Project) Controller WO BE RC

Curriculum Vitae. Interim (Project) Controller WO BE RC Curriculum Vitae Interim (Project) Controller WO BE RC Delfin Finance Contactpersoon: Mark Simons Telefoonnummer: 06-52376775 E- mail: m.simons@delfin.eu Algemeen Kandidaatnummer K164 Aantal jaren ervaring

Nadere informatie

!" # $ % "!&' # ( # " &" & 0112!! $ % &)0113 # & #& & 4! & %!#( & #

! # $ % !&' # ( #  & & 0112!! $ % &)0113 # & #& & 4! & %!#( & # !" # $ "!' # ( # " " )*!+, -!+./)* 0112!! $ )0113 # # 4! #" 56 # ( # #'7!#( # '7 ( 8 # 9 8 * # # #" " (! ! " #! ( 9! (! " (! 4 : " ( ; " $ " " # : 9!# " #"! " # ( " 8 + 0 7 ( + ; + < : + 2 8 + 3 9 0 +

Nadere informatie

Financieel management voor anesthesiologen

Financieel management voor anesthesiologen Financieel management voor anesthesiologen 08 & 22 September 2012 Novotel Rotterdam Brainpark 12 NVA CME credits Registration via our website: http://medina.net/?page_id=179 Doelgroep Deze training is

Nadere informatie

Zijn uw plannen en middelen in balans?

Zijn uw plannen en middelen in balans? Zijn uw plannen en middelen in balans? MEER DOEN MET MINDER GELD DOOR UW WERKKAPITAAL TE VERLAGEN CASH IS KING! Ontdek in deze brochure hoe dat kan Werkkapitaal is bijna in elk bedrijf en instelling een

Nadere informatie

Module 1 Maak een plan

Module 1 Maak een plan Geleerd in vorige presentatie Module 1 Maak een plan Les 2. Creëer rust en vertrouwen met een goed financieel plan Falen a.g.v. slechte financiële planning Business Plan op 1 A4 van visie naar actie O.G.S.M.

Nadere informatie

Curriculum Vitae. Interim Senior Controller Drs. RA RC

Curriculum Vitae. Interim Senior Controller Drs. RA RC Curriculum Vitae Interim Senior Controller Drs. RA RC Delfin Finance Contactpersoon: Mark Simons Telefoonnummer: 06-52376775 E- mail: m.simons@delfin.eu Algemeen Kandidaatnummer K159 Aantal jaren ervaring

Nadere informatie

Financiën voor commissarissen en toezichthouders. Mieke Pigeaud-Wijdeveld en Carla van der Weerdt-Norder

Financiën voor commissarissen en toezichthouders. Mieke Pigeaud-Wijdeveld en Carla van der Weerdt-Norder Financiën voor commissarissen en toezichthouders Mieke Pigeaud-Wijdeveld en Carla van der Weerdt-Norder Financiën voor commissarissen en toezichthouders Financiën voor commissarissen en toezichthouders

Nadere informatie

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016 Portfoliomanagement Management in Motion 7 maart 2016 PMO Institute Julianalaan 55 3761 DC Soest I: www.pmoinstitute.com I: www.thinkingportfolio.nl E: info@pmoinstitute.com Tjalling Klaucke E: tj.klaucke@pmoinstitute.com

Nadere informatie

Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit. Onderwijsstichting Esprit

Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit. Onderwijsstichting Esprit Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Onderwijsstichting Esprit Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Visie en Toezicht Conform artikel 2 lid 2 van

Nadere informatie

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden:

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden: Concretisering Code Goed Bestuur voor Onderwijs Primair Inleiding De leden van de PO-Raad hebben in 2010 de Code Goed Bestuur vastgesteld als leidraad voor goed bestuur in het primair onderwijs. Het bestuur

Nadere informatie

FINANCIEEL VERSLAG 2016 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam

FINANCIEEL VERSLAG 2016 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam FINANCIEEL VERSLAG 2016 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam Inhoud : Bestuursverslag Balans per 31-12-16 Resultaten rekening per 31-12-16 Korte toelichting op de balans Amsterdam, mei 2017. R.v.d. Wouw

Nadere informatie