Recessiepeiling sport 2013

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Recessiepeiling sport 2013"

Transcriptie

1 Recessiepeiling sport 2013 Dag van het Sportonderzoek 2013 Jerzy Straatmeijer Remco Hoekman Mulier Instituut, Utrecht September 2013

2 Programma Inleiding Methode Resultaten Conclusies en blik op de toekomst Vragen/discussie

3 Inleiding Nederland sinds 2008 in economische crisis Beperkte gevolgen sportsector volgens eerder onderzoek Recessie nog steeds niet uit beeld in 2013 Hoe staat de sportsector er anno 2013 voor? Behoudt de sport haar veerkracht na meerdere jaren van economisch zware tijden?

4 Gevolgen sport Gemeenten maken zich hard voor sport Sportverenigingen tonen veerkracht Mensen blijven geld uitgeven (huishoudens geven gemiddeld uit aan sport in 2010) Zelfde sportbudget, verschuivingen in uitgaven Mensen blijven sporten

5 Sportdeelname: % 65% 60% Minimaal 12 keer per jaar Wekelijkse sportdeelname (40 keer of meer per jaar) 55% 50%

6 Economie in 2013 Anno 2013: Recessie nog steeds niet uit beeld: Werkloosheid ruim 8% (niveau sinds crisis jaren 80 niet bereikt) Inflatie ruim 3% (sinds 2008 niet meer zo hoog) Koopkracht en consumptie al jaren dalend 70% van de Nederlanders bezuinigt in 2013 (Nibud, 2013)

7 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% -4% -5% Ontwikkeling economie : Van kredietcrisis naar recessie : Van licht herstel naar Euro crisis Ontwikkeling Nederlands BBP (CBS, 2013) -6%

8 Methode Recessiepeiling Sport invalshoeken: Gemeenten Sportaanbieders (sportverenigingen, fitnessbranche en zwemaccommodaties) Burgers (resultaten nog niet openbaar)

9 Gemeentelijke sportbudgetten 68% van de gemeenten heeft bezuinigd op sport Gemeenten hebben vooral bezuinigd op subsidies aan verenigingen (40%) en door tariefsverhogingen voor sportaccommodaties (32%) Schoolzwemmen veel genoemde bezuinigingspost Andere beheersvormen sportaccommodaties: publiek versus privaat

10 Gemeentelijke sportbudgetten 70% verwacht of weet zeker ook in de komende collegeperiode ( ) op sport te bezuinigen Sport wordt niet harder getroffen dan andere sectoren, maar juist in grotere mate dan andere sectoren ontzien Bezuinigingsplannen voor: tariefsverhogingen, subsidies, nieuwbouw sportaccommodaties, onderhoud en renovatie bestaande accommodaties 90% van de gemeenten verwacht dat sporten in de komende vijf jaar duurder gaat worden voor de burger Extra investeringen in minimaregelingen, zoals het Jeugdsportfonds (10%)

11 Sportaanbieders: verenigingen Financiële situatie van sportverenigingen al enkele jaren stabiel, ondanks de crisis 65% sportverenigingen financieel gezond Knelpunten: stijgende kosten en huurprijzen, sluitend houden/krijgen van de begroting, problemen met werven en behouden van sponsors Afname gemeentelijke bijdrage bij 63% van de verenigingen, afname sponsorinkomsten (50%) Gemiddelde stijging in ledental rond de 5 leden per vereniging in 2012

12 Sportaanbieders: fitnessbranche 157 opheffingen van fitnesscentra tegenover 44 nieuwe inschrijvingen in 2011 Aandeel verliesgevende fitnessbedrijven is toegenomen van 29 procent in 2002 naar 49 procent in 2009 (Bron: Rabobank) Fitnessbranche blijft groot: fte s, na het onderwijs en de overheid, qua omvang de derde werkgever op de arbeidsmarkt voor sport en bewegen 3,2 miljoen fitnessbeoefenaars, waarvan 2 miljoen leden van een fitnesscentrum Bijdrage recessie: budgetfitness en Bootcamp?

13 Sportaanbieders: zwembaden Aantal zwembaden stabiel: rond de % van de Nederlandse zwembaden met sluiting bedreigd Gemeentelijke bezuinigingen belangrijkste reden dreiging Privatisering van zwembaden voor veel gemeenten actueel Particuliere zwembaden: 1988 (36%), 2009 (68%) Particulieren ontvangen (vooralsnog) in veel gevallen wel gemeentelijke exploitatiebijdragen Bezuinigingsbeleid juiste koers? Veel verdrinkingen in 2013 in NL

14 Conclusies Forse bezuinigingen bij gemeenten, voorzieningen onder druk Gemeente naast de sporter zelf de belangrijkste financier van de sportsector Sportvereniging als stabiel fundament van de sportsector Contributieverhogingen gering in Amsterdam: 2009: 237, 2013: 241 Verwachting: Sporten wordt duurder Hobby s, waar sport toe gerekend mag worden, staat onderaan de lijst van populaire bezuinigingsposten

15 Vragen en discussie Beperkte gevolgen voor de sportdeelname? Blijft sport betaalbaar? Bezuinigingsbeleid juiste koers??

16 Hartelijk dank voor uw aandacht! mulier instituut Herculesplein AA Utrecht t (030) i Jerzy Straatmeijer, onderzoeker j.straatmeijer@mulierinstituut.nl

Hoe gaan gemeenten en sportverenigingen de crisis te lijf?

Hoe gaan gemeenten en sportverenigingen de crisis te lijf? Hoe gaan gemeenten en sportverenigingen de crisis te lijf? Facts& figures voor een gefundeerde toekomstvisie Provinciale Sportontmoeting Utrecht 9 oktober 2013, Huis voor de Sport Nieuwegein Remco Hoekman,

Nadere informatie

Sport en recessie 2013 Remco Hoekman Jerzy Straatmeijer. m.m.v. Willem de Boer (HAN)

Sport en recessie 2013 Remco Hoekman Jerzy Straatmeijer. m.m.v. Willem de Boer (HAN) Sport en recessie 2013 Remco Hoekman Jerzy Straatmeijer m.m.v. Willem de Boer (HAN) mulier instituut - sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek Mulier Instituut sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek Postbus

Nadere informatie

Recessiepeiling gemeenten 2013. Remco Hoekman

Recessiepeiling gemeenten 2013. Remco Hoekman Recessiepeiling gemeenten 2013 Remco Hoekman mulier instituut - sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek Mulier Instituut sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek Postbus 85445 3508 AK Utrecht t 030-7210220

Nadere informatie

Rekenkameronderzoek als spiegel voor de sport:

Rekenkameronderzoek als spiegel voor de sport: Rekenkameronderzoek als spiegel voor de sport: op naar effectief sportbeleid in tijden van bezuinigingen en decentralisatie Mulierdebat Rekenkamers en sport 28 november 2013, Utrecht Remco Hoekman, senior

Nadere informatie

Recessiepeiling gemeenten 2010

Recessiepeiling gemeenten 2010 Recessiepeiling gemeenten 2010 Doorwerking economische recessie op gemeentelijk sportbudget in opdracht van Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) Remco Hoekman W.J.H. Mulier Instituut s-hertogenbosch, juni

Nadere informatie

Effectief en doelmatig accommodatiebeleid

Effectief en doelmatig accommodatiebeleid Effectief en doelmatig accommodatiebeleid Overijsselse sportontmoeting 9 oktober 2014, Almelo Remco Hoekman Hugo van der Poel Mulier Instituut, Utrecht Oktober, 2014 Sport belangrijke bijzaak in collegeprogramma

Nadere informatie

Anders georganiseerd sporten: verder kijken dan de sportvereniging

Anders georganiseerd sporten: verder kijken dan de sportvereniging Anders georganiseerd sporten: verder kijken dan de sportvereniging VSG Kennisdag 16 februari 2017, Rotterdam Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman Mulier Instituut, Utrecht Februari, 2017 Ontwikkeling

Nadere informatie

Sportvoorzieningen en sportdeelname in stad en land

Sportvoorzieningen en sportdeelname in stad en land Sportvoorzieningen en sportdeelname in stad en land DSO 2013 Eindhoven 7 november 2013 Remco Hoekman Senior onderzoeker Mulier Instituut, Utrecht November, 2013 Inhoud Introductie: faciliterende rol van

Nadere informatie

Tussen veerkracht en vrees

Tussen veerkracht en vrees Tussen veerkracht en vrees De impact van de recessie op de georganiseerde sport in opdracht van NOC*NSF Janine van Kalmthout Remco Hoekman Paul Hover Koen Breedveld W.J.H. Mulier Instituut s-hertogenbosch,

Nadere informatie

Sportaccommodatiegebruik in de toekomst: implicaties van trends en ontwikkelingen

Sportaccommodatiegebruik in de toekomst: implicaties van trends en ontwikkelingen Sportaccommodatiegebruik in de toekomst: implicaties van trends en ontwikkelingen VSG Kennisdag Sportaccommodaties en Zwembaden 3 november 2016, Zwolle Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman Mulier

Nadere informatie

Waar sporten we in 2030? 10 maart 2016 Dag van de Sportaccommodaties

Waar sporten we in 2030? 10 maart 2016 Dag van de Sportaccommodaties Waar sporten we in 2030? 10 maart 2016 Dag van de Sportaccommodaties 1 Kennis- en Innovatieplatform voor buitensportvoorzieningen BSNC ontwikkelt vakinhoudelijke kennis over aanleg, onderhoud, beheer en

Nadere informatie

Financiële aspecten van sport

Financiële aspecten van sport Jaarboek Sport & Strategie Publicaties editie 2015/2016 Financiële aspecten van sport Hoofdstuk 13 Jan-Willem van der Roest (Mulier Instituut) en Geeske van Asperen (Kenniscentrum Sport) Na jaren van recessie

Nadere informatie

Voorstudie financiële aspecten van sport. Remco Hoekman. Jerzy Straatmeijer. Koen Breedveld. Derde regel

Voorstudie financiële aspecten van sport. Remco Hoekman. Jerzy Straatmeijer. Koen Breedveld. Derde regel Voorstudie financiële aspecten van sport Remco Hoekman Jerzy Straatmeijer Koen Breedveld Derde regel 2 Voorstudie financiële aspecten van sport Mulier Instituut Mulier Instituut Utrecht, oktober 2014 Mulier

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Van Nispen (SP) over de deprivatisering van sportaccommodaties (2016Z14822).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Van Nispen (SP) over de deprivatisering van sportaccommodaties (2016Z14822). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Sportdeelname van kinderen en jongeren in armoede

Sportdeelname van kinderen en jongeren in armoede Sportdeelname van kinderen en jongeren in armoede Work in progress Niels Reijgersberg Hugo van der Poel Mulier Instituut, Utrecht November 2013 Inhoud presentatie Aanleiding en achtergrond onderzoeksvragen

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I Opgave 3 Sport in de samenleving Bij deze opgave horen de teksten 7 en 8, tabel 4 en figuur 3 uit het bronnenboekje. Inleiding Sport en bewegen nemen in de Nederlandse samenleving een belangrijke plaats

Nadere informatie

Exploitatie en beheer van buitensportaccommodaties

Exploitatie en beheer van buitensportaccommodaties Exploitatie en beheer van buitensportaccommodaties Sven Bakker Remco Hoekman FACTSHEET MEI 2013 Factsheet over het onderzoek naar de exploitatie en het beheer van buitensportaccommodaties, in opdracht

Nadere informatie

Betaalbare sportvoorzieningen Invloed gemeentelijke bezuinigingen op sportverenigingen

Betaalbare sportvoorzieningen Invloed gemeentelijke bezuinigingen op sportverenigingen Betaalbare sportvoorzieningen Invloed gemeentelijke bezuinigingen op sportverenigingen Jelle Schoemaker Jelle.Schoemaker@han.nl www.han.nl/sporteconomie Met dank aan: Kevin Veldhuizen Robbert Bik Gelderse

Nadere informatie

Uitkomsten Nationaal Sport Onderzoek najaar 2013

Uitkomsten Nationaal Sport Onderzoek najaar 2013 Gezonde kantine? Uitkomsten Nationaal Sport Onderzoek najaar 2013 Janine van Kalmthout Remko van den Dool Mulier Instituut, Utrecht Februari 2014 Inleiding Het samenwerkingsverband Convenant Gezond Gewicht

Nadere informatie

Harold van der Werff Remco Hoekman

Harold van der Werff Remco Hoekman Harold van der Werff Remco Hoekman mulier instituut - sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek Mulier Instituut sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek Postbus 85445 3508 AK Utrecht t 030-7210220 e info@mulierinstituut.nl

Nadere informatie

Sport en lokaal beleid: meten is weten

Sport en lokaal beleid: meten is weten Sport en lokaal beleid: meten is weten Inspiratiesessie VSG en Huis voor de Sport Limburg 15 december, Beek (L) Remco Hoekman, senior onderzoeker Mulier Instituut Jorg Eijssen, adviseur Huis voor de Sport

Nadere informatie

Sportuitgaven van gemeenten. Een overzicht van de ontwikkelingen ( ) Remko van den Dool. Remco Hoekman

Sportuitgaven van gemeenten. Een overzicht van de ontwikkelingen ( ) Remko van den Dool. Remco Hoekman Sportuitgaven van gemeenten Een overzicht van de ontwikkelingen (2010-2016) Remko van den Dool Remco Hoekman 2 Sportuitgaven van gemeenten Mulier Instituut Sportuitgaven van gemeenten Een overzicht van

Nadere informatie

gemeente Eindhoven Betreft Ontwikkeling sporttarieven seizoen 2011/2012 en volgende jaren.

gemeente Eindhoven Betreft Ontwikkeling sporttarieven seizoen 2011/2012 en volgende jaren. gemeente Eindhoven Inboeknummer 11bst00645 Dossiernummer 11.15.755 12 april 2011 CommissieNotitie Betreft Ontwikkeling sporttarieven seizoen 2011/2012 en volgende jaren. Inleiding De gemeente Eindhoven

Nadere informatie

Het grote NGF en NVG spelersonderzoek: kansen voor de golfsport

Het grote NGF en NVG spelersonderzoek: kansen voor de golfsport Het grote NGF en NVG spelersonderzoek: kansen voor de golfsport Nationaal Golf Congres & Beurs 12 februari 2015, Amsterdam Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman m.m.v. Ine Pulles & Aniek Verhoofstad

Nadere informatie

Gemeentelijke uitgaven aan sport Een overzicht van de ontwikkelingen (2010-2015) Remco Hoekman. Remko van den Dool

Gemeentelijke uitgaven aan sport Een overzicht van de ontwikkelingen (2010-2015) Remco Hoekman. Remko van den Dool Gemeentelijke uitgaven aan sport Een overzicht van de ontwikkelingen (2010-2015) Remco Hoekman Remko van den Dool 2 Gemeentelijke uitgaven aan sport Mulier Instituut Mulier Instituut Utrecht, september

Nadere informatie

Liefde door de sport Het ontstaan van liefdesrelaties in de sport

Liefde door de sport Het ontstaan van liefdesrelaties in de sport Liefde door de sport Het ontstaan van liefdesrelaties in de sport David Romijn Mulier Instituut Mulier Instituut, Utrecht May 2013 Inhoud Introduction - Liefde door de sport? Een verkennende studie Theoretische

Nadere informatie

Monitor sportuitgaven gemeenten Een overzicht van de ontwikkelingen ( ) Remko van den Dool. Remco Hoekman

Monitor sportuitgaven gemeenten Een overzicht van de ontwikkelingen ( ) Remko van den Dool. Remco Hoekman Monitor sportuitgaven gemeenten Een overzicht van de ontwikkelingen (2010-2017) Remko van den Dool Remco Hoekman 2 Monitor sportuitgaven gemeenten Mulier Instituut Een overzicht van de ontwikkelingen (2010-2017)

Nadere informatie

Macro-economische Ontwikkelingen

Macro-economische Ontwikkelingen Macro-economische Ontwikkelingen 3e kwartaal 8 Overall conclusie De kredietcrisis en de in het spoor daarvan vertragende wereldconjunctuur leiden ertoe dat de economische groei scherp terugvalt, tot ¼%

Nadere informatie

Waarom zijn de gemeenteinvesteringen sterk gedaald? Frits Bos. Centraal Planbureau

Waarom zijn de gemeenteinvesteringen sterk gedaald? Frits Bos. Centraal Planbureau Waarom zijn de gemeenteinvesteringen sinds 2009 sterk gedaald? Frits Bos 1. Onderzoeksvraag Investeringen gemeenten cf CBS Nationale rekeningen eerst sterk gestegen en nu weer sterk gedaald; nog geen herstel

Nadere informatie

SportAanbiedersMonitor 2012

SportAanbiedersMonitor 2012 SportAanbiedersMonitor 2012 KNBLO-NL Colofon Mulier Instituut Janine van Kalmthout en Harold van der Werff NOC*NSF Tim Daamen en Hein Veerman De publicatie is tot stand gekomen met medewerking van: Arno

Nadere informatie

Mei Economische Barometer Valkenswaard en Waalre. Verwachting voor 2010 en 2011

Mei Economische Barometer Valkenswaard en Waalre. Verwachting voor 2010 en 2011 Verwachting voor 2010 en 2011 Mei 2010 CONCLUSIES Zakelijke dienstverlening domineert de economie van Waalre. Valkenswaard kent relatief veel industrie en groothandel. Afname van de werkgelegenheid doet

Nadere informatie

Mei Economische Barometer Weerterland en Cranendonck. Verwachting voor 2010 en 2011

Mei Economische Barometer Weerterland en Cranendonck. Verwachting voor 2010 en 2011 Verwachting voor 2010 en 2011 Mei 2010 CONCLUSIES Productiesectoren landbouw, industrie en bouw goed voor een derde van de werkgelegenheid in. Afname van de werkgelegenheid doet zich in 2010 vooral voor

Nadere informatie

April 2013, Nibud. Nederland bezuinigt. Onderzoek naar de bezuinigingsstrategieën van Nederlanders. Auteurs Tamara Madern Minou van der Werf

April 2013, Nibud. Nederland bezuinigt. Onderzoek naar de bezuinigingsstrategieën van Nederlanders. Auteurs Tamara Madern Minou van der Werf April 2013, Nibud Nederland bezuinigt Onderzoek naar de bezuinigingsstrategieën van Nederlanders Auteurs Tamara Madern Minou van der Werf 1. Inleiding 3 2. Bezuinigen is vaak 4 2.1 Nederlanders zijn slecht

Nadere informatie

Regionaal-Economische Barometer

Regionaal-Economische Barometer Regionaal-Economische Barometer Verwachtingen voor Assen-Beilen in 2011 Januari 2011 CONCLUSIES Groeiverwachting Nederlandse economie in 2011 1½ procent Overheid en zorg goed voor 40 procent van de werkgelegenheid

Nadere informatie

Zicht krijgen op resultaten en effecten van de inzet van buurtsportcoaches

Zicht krijgen op resultaten en effecten van de inzet van buurtsportcoaches Zicht krijgen op resultaten en effecten van de inzet van buurtsportcoaches Caroline van Lindert Ine Pulles Nationale Kennisdag Sport en Gemeenten 29 januari 2015 Mulier Instituut, Utrecht Agenda Doelstellingen

Nadere informatie

Wat kost sport in de B5?

Wat kost sport in de B5? Wat kost sport in de B5? Een intergemeentelijke vergelijking van tarieven sportaccommodaties en sportbegrotingen in de vijf grootste Brabantse gemeenten (B5) David Romijn Remco Hoekman Mulier Instituut,

Nadere informatie

Verenigingsmonitor 2009

Verenigingsmonitor 2009 Verenigingsmonitor 2009 Basis In opdracht van NOC*NSF Janine van Kalmthout Marcia de Jong W.J.H. Mulier Instituut s-hertogenbosch, februari 2010 Inhoudsopgave Samenvatting 3 Inleiding 4 Leden 5 Kader 8

Nadere informatie

Vitaliteit Index organisatiekracht en maatschappelijke oriëntatie sportverenigingen

Vitaliteit Index organisatiekracht en maatschappelijke oriëntatie sportverenigingen Vitaliteit Index organisatiekracht en maatschappelijke oriëntatie sportverenigingen Inzicht in de mogelijkheden Mulier Instituut, Utrecht Scorefiguur per item organisatiekracht 100 80 36 36 27 23 25 60

Nadere informatie

De organisatie van sportaanbod voor mensen met een beperking

De organisatie van sportaanbod voor mensen met een beperking De organisatie van sportaanbod voor mensen met een beperking Stand van zaken bij sportverenigingen, zwemorganisaties en fitnesscentra Wikke van Stam Anouk Brandsema Maxine de Jonge Salina Maasdam Caroline

Nadere informatie

Bouwaanvragen. Opbrengst bouwleges

Bouwaanvragen. Opbrengst bouwleges Kwartaalrapportage 1. Inleiding Vorig jaar werd Nederland geconfronteerd met de kredietcrisis. In eerste instantie werd nog gedacht dat dit probleem zich zou beperken tot de VS. Niets blijkt minder waar.

Nadere informatie

Fitnessbranche in Nederland 2018

Fitnessbranche in Nederland 2018 Fitnessbranche in Nederland 18 Kerncijfers vraag- en aanbodzijde Factsheet 19/1 Paul Hover & Peter van Eldert Figuur 1. Wekelijkse sport- en fitnessdeelname onder de Nederlandse bevolking 12-79 jaar in

Nadere informatie

CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen

CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen Het aantal mensen met werk is in de periode februari-april met gemiddeld 2 duizend per maand toegenomen. Vooral jongeren en 45-plussers gingen aan de slag.

Nadere informatie

De rol van beleid, accommodaties en de sociale omgeving

De rol van beleid, accommodaties en de sociale omgeving Sociaal-ecologisch perspectief op sportdeelname en sportbeleid De rol van beleid, accommodaties en de sociale omgeving Remco Hoekman Senior onderzoeker Mulier Instituut en Radboud Universiteit 25 januari,

Nadere informatie

Thermometer economische crisis

Thermometer economische crisis 9 Thermometer economische crisis oktober 20 Bestuursinformatie 07//20 gemeente Utrecht Inleiding In deze negende Thermometer economische crisis worden de recente ontwikkelingen op belangrijke gemeentelijke

Nadere informatie

UIT groei en conjunctuur

UIT groei en conjunctuur Economische groei. Economische groei drukken we uit in de procentuele groei van het BBP op jaarbasis. De groei van het BBP heeft twee oorzaken. Het BBP kan groeien omdat de prijzen van producten stijgen

Nadere informatie

VVMA Congres 18 mei 2010

VVMA Congres 18 mei 2010 VVMA Congres 18 mei 2010 Jan Klaver, VNO-NCW Verwachtingen over Nederlandse economie, 2010-2015 1 Lijn van mijn verhaal 1. Impact economische crisis op Nederlandse economie en bedrijfsleven 2. Het herstel

Nadere informatie

Trendrapport. Fitnessbranche Paul Hover, Stephan Hakkers en Koen Breedveld (red.)

Trendrapport. Fitnessbranche Paul Hover, Stephan Hakkers en Koen Breedveld (red.) SAMENVATTING Trendrapport Fitnessbranche 2012 Paul Hover, Stephan Hakkers en Koen Breedveld (red.) Samenvatting 1. Inleiding Dit trendrapport schetst een actueel beeld van de vraag- en aanbodzijde van

Nadere informatie

Penningmeesters 2013 Sven Bakker Janine van Kalmthout

Penningmeesters 2013 Sven Bakker Janine van Kalmthout Penningmeesters 2013 Sven Bakker Janine van Kalmthout Oordeel penningmeesters over de financiële situatie van de sportvereniging In opdracht van Penningmeester van het Jaar Mulier Instituut Utrecht, september

Nadere informatie

Sport en Economie. Arnhem, november 2012

Sport en Economie. Arnhem, november 2012 Sport en Economie Arnhem, november 2012 Inhoud Sport en economie als begrip Consumentenuitgaven aan sport Overheidsuitgaven aan sport Sport gerelateerde productie en toegevoegde waarde Werkgelegenheid

Nadere informatie

Macro-economische Ontwikkelingen

Macro-economische Ontwikkelingen Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 8 Overall conclusie De kredietcrisis zorgt voor een terugval van de economische bedrijvigheid in Nederland die sinds het begin van de jaren tachtig niet is voorgekomen.

Nadere informatie

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's IP/11/565 Brussel, 13 mei 2011 Voorjaarsprognoses 2011-2012: Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's Het geleidelijke herstel van de EU-economie zet door, zo blijkt uit de vooruitzichten voor

Nadere informatie

Sport in Transitie. Feiten achter een verhaal

Sport in Transitie. Feiten achter een verhaal Sport in Transitie Feiten achter een verhaal Yesterdays Home Runs don t win today s Games. Babe Ruth Over de hele Totale sport gerelateerde bestedingen 12,7 miljard (1,3%) in 2010 Bestedingen huishoudens

Nadere informatie

Capaciteitsplanning zwembaden. Wat kun je ermee? Zwembadcongres 23 november 2016

Capaciteitsplanning zwembaden. Wat kun je ermee? Zwembadcongres 23 november 2016 Capaciteitsplanning zwembaden. Wat kun je ermee? Zwembadcongres 23 november 2016 Mulier Instituut, Utrecht & KNZB, Nieuwegein Structuur presentatie 1. Even kennismaken 2. Complexiteit van zwemmen 3. Rotterdam:

Nadere informatie

SPORTGEBOUWEN SPORTGEBOUWEN

SPORTGEBOUWEN SPORTGEBOUWEN Tekst: Twan Epe SPECIAL SPORTGEBOUWEN 57 SPORTGEBOUWEN SPORTGEBOUWEN SPORTGEBOUWEN SPORTGEBOUWEN Sportend Nederland krijgt het steeds drukker met als gevolg een toename van de tijdsflexibele en individuele

Nadere informatie

Sport in collegeprogramma s 2014: van armoedebeleid tot zelfredzaamheid. Remco Hoekman. Pascal van der Bol

Sport in collegeprogramma s 2014: van armoedebeleid tot zelfredzaamheid. Remco Hoekman. Pascal van der Bol Sport in collegeprogramma s 2014: van armoedebeleid tot zelfredzaamheid Remco Hoekman Pascal van der Bol 2 Sport in collegeprogramma s 2014 : van armoedebeleid tot zelfredzaamheid Mulier Instituut Sport

Nadere informatie

Betreft: Peiling financiële positie sportverenigingen Dordrecht. Geachte heer/mevrouw,

Betreft: Peiling financiële positie sportverenigingen Dordrecht. Geachte heer/mevrouw, Betreft: Peiling financiële positie sportverenigingen Dordrecht Geachte heer/mevrouw, Voor u ligt een vragenlijst waarin nader wordt ingegaan op de financiële positie van uw vereniging. Aanleiding voor

Nadere informatie

Economische Thermometer

Economische Thermometer Economische Thermometer Juni 2015 IB Onderzoek - gemeente Utrecht Inleiding In de Economische Thermometer volgen we de recente ontwikkelingen op belangrijke gemeentelijke thema s (economie, arbeidsmarkt,

Nadere informatie

Thermometer economische crisis

Thermometer economische crisis 12 Thermometer economische crisis September 2014 afdeling Onderzoek - gemeente Utrecht Inleiding Deze twaalfde Thermometer economische crisis volgt de recente ontwikkelingen op belangrijke gemeentelijke

Nadere informatie

Veilig opgroeien in Leeuwarden Factsheet Haulerwijk. bijlage

Veilig opgroeien in Leeuwarden Factsheet Haulerwijk. bijlage Veilig opgroeien in Leeuwarden 2015 bijlage Factsheet Haulerwijk Deze bijlage bevat cijfers op zowel buurtniveau als gemeentelijk- en provinciaal niveau. De cijfers geven inzicht in trends op het gebied

Nadere informatie

Sport in collegeprogramma s: belangrijke bijzaak

Sport in collegeprogramma s: belangrijke bijzaak Sport in collegeprogramma s: belangrijke bijzaak Analyse van sport in collegeprogramma s gemeenten 2010-2014 in opdracht van Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) Remco Hoekman Marit Gijsbers W.J.H. Mulier

Nadere informatie

Onderzoek naar de nieuwe vrijwilliger in de sport in Ommen en Hardenberg. Rapportage 31 mei 2017

Onderzoek naar de nieuwe vrijwilliger in de sport in Ommen en Hardenberg. Rapportage 31 mei 2017 Onderzoek naar de nieuwe vrijwilliger in de sport in Ommen en Hardenberg Rapportage 31 mei 2017 Waarom dit onderzoek? Vrijwilligers onmisbaar in de sport Onderwerp staat sinds jaar en dag op de agenda

Nadere informatie

Totaalbeeld arbeidsmarkt: werkloosheid in februari 6 procent

Totaalbeeld arbeidsmarkt: werkloosheid in februari 6 procent Arbeidsmarkt in vogelvlucht Gemiddeld over de afgelopen vier maanden is er een licht stijgende trend in de werkloosheid. Het aantal banen van werknemers stijgt licht en het aantal openstaande vacatures

Nadere informatie

Visie op Wankel perspectief. 18 november 2013

Visie op Wankel perspectief. 18 november 2013 Visie op 2014 Wankel perspectief 18 november 2013 Inhoud Blik op de wereld Eurozone Nederlandse Economie Woningmarkt Regeringsbeleid Conclusies Blik op de wereld Achteroverleunen beleidsmakers ongewenst

Nadere informatie

Verenigingsmonitor Heemskerk 2014

Verenigingsmonitor Heemskerk 2014 Verenigingsmonitor Heemskerk 2014 Janine van Kalmthout Harold van der Werff Mulier Instituut, Utrecht Februari 2015 Op basis van de resultaten van de verenigingsmonitor 2014 wil de gemeente Heemskerk inzicht

Nadere informatie

Armoedesignalement 2012: Armoede in 2011 sterk toegenomen

Armoedesignalement 2012: Armoede in 2011 sterk toegenomen Inlichtingen bij Dr. J.C. Vrooman c. vrooman@scp.nl T 070 3407846 Dr. P.H. van Mulligen persdienst@cbs.nl T 070 3374444 Armoedesignalement 2012: Armoede in 2011 sterk toegenomen Den Haag, 6 december 2012

Nadere informatie

Sportdeelname en accommodatiegebruik in Limburg. Update Harold van der Werff Remco Hoekman

Sportdeelname en accommodatiegebruik in Limburg. Update Harold van der Werff Remco Hoekman Sportdeelname en accommodatiegebruik in Limburg Update 2015 Harold van der Werff Remco Hoekman 2 Sportdeelname en accommodatiegebruik in Limburg (update 2015) Mulier Instituut Mulier Instituut Utrecht,

Nadere informatie

Thermometer economische crisis

Thermometer economische crisis 11 Thermometer economische crisis november 2013 afdeling Onderzoek - gemeente Utrecht Inleiding In deze elfde Thermometer economische crisis worden de recente ontwikkelingen op belangrijke gemeentelijke

Nadere informatie

Sportende jeugd, gezonde jeugd

Sportende jeugd, gezonde jeugd Sportende jeugd, gezonde jeugd Stadsgesprek sportnota 11 mei 2016 1 Situatieschets 24/05/2016 2 Situatieschets 24/05/2016 3 Situatieschets JMU 2007-2008 2009-2010 2011-2012 2013-2014 2015-2016 PB 2019

Nadere informatie

Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Waarom is er besloten om te bezuinigen? Wordt de economie kapot bezuinigd?

Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Waarom is er besloten om te bezuinigen? Wordt de economie kapot bezuinigd? Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Er is een pakket van 6 miljard euro aan aanvullende bezuinigingen overeenkomen. De bezuinigingen worden hoofdzakelijk gevonden via uitgavenbeperkingen binnen

Nadere informatie

Verenigingsmonitor Heerenveen 2015. Harold van der Werff. David Romijn

Verenigingsmonitor Heerenveen 2015. Harold van der Werff. David Romijn Verenigingsmonitor Heerenveen 05 Harold van der Werff David Romijn Verenigingsmonitor Heerenveen 05 Mulier Instituut Mulier Instituut Utrecht, december 05 Mulier Instituut sociaal-wetenschappelijk sportonderzoek

Nadere informatie

Kinderen en armoede. Waarom inzet van het Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds?

Kinderen en armoede. Waarom inzet van het Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds? Kinderen en armoede Waarom inzet van het Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds? Cijfers over kinderen die in armoede opgroeien In 2011 groeiden 359.000 kinderen op in armoede (10,6%) In 2012 groeiden 377.000

Nadere informatie

NVM-Betaalbaarheidsanalyse. 2000-Q1 tot en met 2012-Q1

NVM-Betaalbaarheidsanalyse. 2000-Q1 tot en met 2012-Q1 NVM-Betaalbaarheidsanalyse 2000-Q1 tot en met 2012-Q1 NVM Data & Research 2 april 2012 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 3 2 Inleiding: beschrijving van de gebruikte betaalbaarheidsindicatoren en grafieken...

Nadere informatie

Monitor sportuitgaven gemeenten

Monitor sportuitgaven gemeenten Monitor sportuitgaven gemeenten Een overzicht van de uitgaven in 2017 Remko van den Dool 2 Monitor sportuitgaven gemeenten Mulier Instituut Een overzicht van de uitgaven in 2017 Met ondersteuning van het

Nadere informatie

Feiten en cijfers Vrijwillige inzet

Feiten en cijfers Vrijwillige inzet Feiten en cijfers Vrijwillige inzet 1. Hoeveel vrijwilligers zijn er? Exacte gegevens over het aantal vrijwilligers in Nederland zijn lastig te geven omdat de cijfers per onderzoek wisselen, afhankelijk

Nadere informatie

Sportdeelname en accommodatiegebruik in Limburg

Sportdeelname en accommodatiegebruik in Limburg Sportdeelname en accommodatiegebruik in Limburg Onderzoek naar de huidige en toekomstige sportdeelname en accommodatiegebruik in de provincie Limburg (2016) Remko van den Dool Remco Hoekman 2 Sportdeelname

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2012 Nr. 229 BRIEF

Nadere informatie

Prinsjesdag 2014. Stand van zaken MKB. Rabobank Nederland, september 2014

Prinsjesdag 2014. Stand van zaken MKB. Rabobank Nederland, september 2014 Prinsjesdag 2014 Stand van zaken MKB Rabobank Nederland, september 2014 Internationale omgeving Basisscenario De wereldeconomie groeit ook in 2014, met name in de VS, maar spectaculair is het allemaal

Nadere informatie

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Miljoenennota 2017 Herstel economie Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Ontwikkelingen (1) Overheidsfinanciën in balans Schuld daalt voor het eerst

Nadere informatie

Langzaam maar zeker zijn ook de gevolgen van de economische krimp voor de arbeidsmarkt zichtbaar

Langzaam maar zeker zijn ook de gevolgen van de economische krimp voor de arbeidsmarkt zichtbaar In de vorige nieuwsbrief in september is geprobeerd een antwoord te geven op de vraag: wat is de invloed van de economische situatie op de arbeidsmarkt? Het antwoord op deze vraag was niet geheel eenduidig.

Nadere informatie

De economie van de sportvereniging. Wat merkt de sportvereniging van de economische crisis?

De economie van de sportvereniging. Wat merkt de sportvereniging van de economische crisis? De economie van de sportvereniging Wat merkt de sportvereniging van de economische crisis? Sportverenigingen in Nederland Enkele indicatieve cijfers: 27.000 sportverenigingen 5 mln. aangesloten sporters

Nadere informatie

Sport en bewegen in de opvang

Sport en bewegen in de opvang Sport en bewegen in de opvang Eindrapportage van drie jaar onderzoek Rianne Verwijs Niels Hermens Inhoud Voorwoord De opvang in beweging 5 Samenvatting 7 1 Inleiding 9 2 Sport en Bewegen bij de instellingen

Nadere informatie

Visie op de Nederlandse economie in 2014

Visie op de Nederlandse economie in 2014 Visie op de Nederlandse economie in 2014 De economie lijkt in de tweede helft van 2013 de bodem te hebben bereikt. Het is sinds 2008 niet de eerste keer dat dit gebeurt. Na het aanvankelijke herstel gedurende

Nadere informatie

Eindexamen economie 1-2 vwo 2003-I

Eindexamen economie 1-2 vwo 2003-I 4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juiste berekening

Nadere informatie

Arbeidsmarkt in vogelvlucht

Arbeidsmarkt in vogelvlucht Arbeidsmarkt in vogelvlucht In het eerste kwartaal van 2011 is het aantal banen van werknemers, in vergelijking met het vierde kwartaal van 2010, licht gedaald. Dit is het eerste kwartaal met banenkrimp

Nadere informatie

CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt

CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt Tussen maart en mei is het aantal mensen met een baan met gemiddeld 6 duizend per maand gestegen. De stijging is volledig aan vrouwen toe te schrijven. Het

Nadere informatie

Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar

Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar Maart 215 stijgt naar 91 punten Steeds meer vijftigers financieel kwetsbaar De is in het eerste kwartaal van 215 gestegen van 88 naar 91 punten. Veel huishoudens kijken positiever vooruit en verwachten

Nadere informatie

gemeente Eindhoven - Instemmen met compenseren van ontwikkelingen op gebied van Energiekosten sportsector 1.038.000 met ingang van 2012.

gemeente Eindhoven - Instemmen met compenseren van ontwikkelingen op gebied van Energiekosten sportsector 1.038.000 met ingang van 2012. gemeente Eindhoven Raadsnummer Inboeknummer 11R4539 11bst01745 Beslisdatum B&W 04 oktober 2011 Dossiernummer 11.40.751 RaadsvoorstelSporttarieven seizoen 2011/2012 2014/2015 Inleiding De gemeente Eindhoven

Nadere informatie

Sportbeleid in een veranderende tijd: faciliteren, activeren en inspireren

Sportbeleid in een veranderende tijd: faciliteren, activeren en inspireren Sportbeleid in een veranderende tijd: faciliteren, activeren en inspireren VSG bijeenkomst Noord-Brabant 9 februari, Roosendaal Remco Hoekman, senior onderzoeker @RemcoHoekman Mulier Instituut, Utrecht

Nadere informatie

Factsheet economische crisis. 1 e kwartaal 2010

Factsheet economische crisis. 1 e kwartaal 2010 Factsheet economische crisis 1 e kwartaal 21 O&S Mei 21 2 Kort samengevat Ieder kwartaal factsheet Vanwege de economische recessie in Nederland is er behoefte aan inzicht in de gevolgen hiervan voor de

Nadere informatie

Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord

Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Waarom langer doorwerken? De levensverwachting stijgt Elke generatie leeft langer dan de vorige. Dat is al langer bekend, maar de stijging van de levensverwachting

Nadere informatie

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009 FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 29 Groei van werkloosheid onder zet door! In het 2 e kwartaal van 29 groeide de werkloosheid onder (niet-westers)

Nadere informatie

Regionale prognoses 2016. Meppel

Regionale prognoses 2016. Meppel Regionale prognoses 2016 Meppel Hogere en breder gedragen groei Naar verwachting groeit de Nederlandse economie in 2016 met 2,7 procent. Hoewel de uitvoer nog steeds de grootste groeibijdrage levert, heeft

Nadere informatie

Jaarrekening 2015 en begroting 2016

Jaarrekening 2015 en begroting 2016 Jaarrekening 2015 en begroting 2016 1 Inhoud Samenvatting... 3 Jaarrekening 2015... 5 Staat van baten en lasten... 5 Toelichting op jaarrekening 2015... 6 Begroting 2016... 7 Staat van baten en lasten...

Nadere informatie

Domein GTST havo. 1) Gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland; of anders geformuleerd: (C + I + O + E M)

Domein GTST havo. 1) Gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland; of anders geformuleerd: (C + I + O + E M) 1) Geef de omschrijving van trendmatige groei. 2) Wat houdt conjunctuurgolf in? 3) Noem 5 conjunctuurindicatoren. 4) Leg uit waarom bij hoogconjunctuur de bedrijfswinsten zullen stijgen. 5) Leg uit waarom

Nadere informatie

Factsheet stedelijke economie. 4 e kwartaal 2013

Factsheet stedelijke economie. 4 e kwartaal 2013 Factsheet stedelijke economie 4 e kwartaal 213 O&S Februari 214 2 Kort samengevat Factsheet stedelijke economie Vanwege de huidige economische situatie blijft er behoefte aan inzicht hoe s-hertogenbosch

Nadere informatie

1.1 Bevolkingsontwikkeling 9. 1.2 Bevolkingsopbouw 10. 1.2.1 Vergrijzing 11. 1.3 Migratie 11. 1.4 Samenvatting 12

1.1 Bevolkingsontwikkeling 9. 1.2 Bevolkingsopbouw 10. 1.2.1 Vergrijzing 11. 1.3 Migratie 11. 1.4 Samenvatting 12 inhoudsopgave Samenvatting 3 1. Bevolking 9 1.1 Bevolkingsontwikkeling 9 1.2 Bevolkingsopbouw 10 1.2.1 Vergrijzing 11 1.3 Migratie 11 1.4 Samenvatting 12 2. Ontwikkelingen van de werkloosheid 13 2.1 Ontwikkeling

Nadere informatie

Persbericht. Economie groeit 0,9 procent in eerste kwartaal Centraal Bureau voor de Statistiek. Kwartaal-op-kwartaalgroei aangetrokken

Persbericht. Economie groeit 0,9 procent in eerste kwartaal Centraal Bureau voor de Statistiek. Kwartaal-op-kwartaalgroei aangetrokken Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-103 1 juli 2004 9.30 uur Economie groeit 0,9 procent in eerste kwartaal 2004 De Nederlandse economie is in het eerste kwartaal van 2004 met 0,9 procent

Nadere informatie

Als u een budget van 5 miljoen mag besteden aan sport en bewegen, hoe zou u dat dan doen?

Als u een budget van 5 miljoen mag besteden aan sport en bewegen, hoe zou u dat dan doen? Als u een budget van 5 miljoen mag besteden aan sport en bewegen, hoe zou u dat dan doen? De huidige sportstimulering op meerdere vlakken versterken door het inzetten van menskracht. Als u een budget van

Nadere informatie