Oefenbestand Soortenkennis O41. April 2016

Transcriptie

1 Oefenbestand Soortenkennis O41 April 2016

2 Leren voor soortenkennis De presentatie start met wat algemene kenmerken van planten. Je moet die kennen, maar daarnaast ook termen als: buis- en lintbloemen, een- en tweehuizig, een- en tweeslachtig. En de belangrijkste kenmerken van de meest voorkomende plantenfamilies. Daarna krijg je in deze presentatie meestal een foto te zien. Raad wat het is. Op de pagina daarna zie je de naam van de plant of het dier, met eventueel nog wat bijzondere kenmerken. Succes met leren.

3

4 De termen hoofdje, aar, pluim en scherm moet je kennen.

5

6 Indeling Planten Sporenplanten: - lagere planten: algen, schimmels, mossen - Vaatplanten: varens, paardenstaarten, wolfsklauwen Bloemplanten (zijn ook allemaal vaatplanten): - Naaktzadigen: naaldbomen (zaadbeginsels liggen open op schubben) - Bedektzadigen: loofbomen en andere planten. Binnen bedektzadigen heb je: Eenzaadlobbigen (één zaadlob, bloemen 3-tallig, bladeren parallelnervig, voorbeelden: Grassen, russen, zeggen, biezen, cypergrassen, lelies, etc.) Tweezaadlobbigen (2 zaadlobben, bloemen 4- of 5-tallig, bladeren hand- of veernervig, (andere plantenfamilies)

7

8 oefening: schrijf de bloemformule scherpe boterbloem peen aardappel * K 5 Kr 5 M * K5 Kr 5 M 5 * K(5) [Kr(5) M 5] Opm.: V (vruchtbeginsel moet er niet bij)

9 K(5) [ Kr(3+2) M4] K(5) [ Kr(3+2) M4] Witte en Paarse dovenetel hebben dezelfde bloemformule ze behoren tot dezelfde familie, namelijk de lipbloemenfamilie

10 Tot welke familie hoort deze plant?

11 Composietenfamilie

12

13 Echte kamille Hoog bloemhoofdje met kleine hoofdjes

14

15 Jacobskruiskruid

16

17 Bezemkruiskruid

18

19 Boerenwormkruid Bloemen hebben alleen buisbloemen

20

21 Paardenbloem

22

23 Gewoon biggenkruid Biggenkruid en paardenbloem hebben allebei een bladrozet. Verschil met paardenbloem: - Bladeren paardenbloem kaal, biggenkruid behaard. - Bloemstengel paardenbloem bleek en hol, met melk. Bij biggenkruid is bloemstengel groen en stevig. - Bloemen paardenbloem aan eind onvertakte stengel; bij biggenkruid stengel vertakt.

24 Buisbloemen en Lintbloemen In één bloemhoofdje bij het Madeliefje

25

26 Korenbloem Omwindsel met bijzondere omwindselbladeren

27

28 Gewone klit

29

30 Brem Vlinderbloemenfamilie Houtige plant Tweezijdig symmetrische bloem

31

32 Stekelbrem Lage deels houtachtige plant Lange stekels aan het hout Gele vlinderbloemen

33

34 Gewone rolklaver Vlinderbloem Bloemen met meerdere bij elkaar. Groei meestal op wat drogere gronden Kelkbladeren liggen tegen de bloemkroon aan Samengestelde bladeren

35

36 Moerasrolklaver Stengel hol Punten van kelkbladeren krommen naar buiten toe.

37

38 Rode klaver Meestal ongetande bladeren Bladeren 3-tallig.

39

40 Witte klaver 3-tallige bladeren Deelblaadjes getand aan de rand Maakt kruipende uitlopers

41

42 Ringelwikke Wikke s hebben samengestelde bladeren, met aan het eind een rank. Daarmee klimmen ze in het gras en houden ze zich overeind. Ringelwikke heeft lichtgekleurde bloempjes In de peultjes zitten 2 zaadjes.

43

44 Vogelwikke Wikke met grotere blauw-paarse bloemen. Ook vlinderbloemfamilie

45

46 Merel

47

48 Zanglijster Mannetje en vrouwtje zelfde verenkleed.

49 Gewone Braam

50 Kenmerken braam Komt vooral voor in bossen en ruigten, op beschaduwde plekken Rozenfamilie Rosaceae Wit/ roze bloemen, 5 kelk en kroonbladen Tweeslachtig Rode stengel, gestekeld Samengestelde bladeren met rondachtige deelbladen met punt, gezaagd Onderkant bladen witachtig wortelstok

51 Framboos

52 Kenmerken framboos Standplaats, loofbossen op voedselrijke vochtige plek Rozenfamilie rosaceae Hoogte 0,60 tot 1,50m Lichte stekels op de stengels Verspreide bladstand Blad samengesteld. Puntige deelbladeren en gezaagd

53 Hondsroos

54 Kenmerken hondsroos Standplaats Op vochtige tot droge, voedselrijke grond in heggen, struikgewas en loofbossen. Rozenfamilie Rosaceae Hoogte 1 tot 3m Wit roze bloemen 5 kroon en kelkbladeren Kromme stekels op de groene stengels Rozenbottels Gezaagde bladrand

55 Egelantier

56 Kenmerken egelantier Standplaats, Op droge tot vochtige, al of niet kalkhoudende grond in heggen en struwelen. Rozenfamilie Rosaceae Hoogte 0,60 tot 2m Rozenbottels Donker roze bloemen Smalle kromme stekels Bladeren kaal van boven, behaard van onderen En na wrijven een appeltjesgeur

57 Tormentil

58 Kenmerken tormentil Standplaats Op natte tot vochtige, zure tot zwak zure grond in heiden, schraallanden en duinvalleien. Rozenfamilie Rosaceae Hoogte 0,15 tot 0,50m Gele bloem 8 kelkbalden 4 kroonbladen Bladstand verspreid Handvormig blad en gezaagd Stengels harig

59 Zilverschoon

60 Kenmerken zilverschoon Standplaats Op natte tot vochtige, voedselrijke of brakke tot zilte grasgrond aan wegen, op akkers, in duinvalleien en aan de rand van schorren. Rozenfamilie Rosaceae Hoogte 0,05 tot 0,45m Bloemen geel Zilverkleurige bladeren Bloemen laag 10 kelkbladen 5 kroonbladen Verspreide bladstand Gezaagde bladrand

61 Koolmees

62 Kenmerken koolmees Gele buik Zwarte kop Ongeveer 14 cm groot

63 Pimpelmees

64 Kenmerken Pimpelmees Gele buik Paars witte kop Ongeveer 12cm groot mpelmees/

65 Staartmees

66 Kenmerken Staartmees Lange staart kort lichaam Wit met zwarte kleur Ongeveer 14 cm groot waarvan 7 cm staart Ze leven in groepen van 20 tot 60 s/

67

68 Akkerhoornbloem Grote bloemen, 5-delig Hoornbloemen hebben behaarde bladeren en stengels Bij de muren is maar weinig beharing, of slechts op één bepaalde plek meer. Hoornbloemen hebben 5 stijlen; muren hebben 3 stijlen.

69

70 Vogelmuur

71

72 Dagkoekoeksbloem

73

74 Linksboven: Echte koekoeksbloem Rechtsboven: Avondkoekoeksbloem Onder: Blaassilene

75

76 Heidespurrie

77

78 Scherpe boterbloem Hogere opgaande boterbloem Ronde bloemstengel Nooit uitlopers

79

80 Kruipende boterbloem Maakt in de loop van het jaar lange uitlopers

81

82 Gewoon Speenkruid Voor de ongeslachtelijke voortplanting maakt hij speentjes aan de wortels en stengelknopen

83

84 Bosanemoon

85

86 Pinksterbloem Roze bloemen Kruisbloemenfamilie Samengestelde bladeren

87

88 Kleine veldkers Kruisbloemfamilie Grondrozet Witte bloemen Vruchten een hauw (vrucht veel langer dan breed)

89

90 Herderstasje Kruisbloemfamilie Grondrozet met opgaande stengels Witte bloemen Vruchten een hauwtje (vrucht ongeveer even lang als breed)

91

92 Haagwinde Witte pispotjes Wat diepere bloem Slingert zich vaak in hogere planten en heggen omhoog.

93

94 Akkerwinde Vaak licht roze gekleurde bloemen. Ondieper dan die van de haagwinde Groeit meer op en over de grond, soms ook in hebben en hekken.

95 Aparte sporenaren Dikke bleke stengels met groene bladeren Groeit in brongebieden

96 Reuzenpaardenstaart Dikke bleke stengels Grote plant

97 Aparte sporenaren Eerste grote bladstengellid langer dan stengelschub

98 Heermoes

99

100 Zandzegge Lange wortelstokken

101

102

103 Grassen hebben tongetjes waar het blad met een bladschede aan de stengel zit. De lengte en vorm van het tongetje is specifiek voor de grassoorten en belangrijk bij het determineren. Sommige grassen hebben een tongetje van haren, bijv. riet.

104

105 Tot welke groep behoort deze bloeiwijze?

106 Tot de pluimgrassen

107 Tot welke groep behoort dit gras?

108 Ook tot de pluimgrassen

109 Hoe heet dit gras? Tot welke groep hoort die?

110 Timoteegras Aarpluimgras Lijkt op een echte aar, maar de aartjes waaruit de bloem bestaat zitten toch met een steeltje op de bloemstengel. Bij een aar zitten ze er direct op.

111 Welke soort en welke bloemvorm

112 Engels raaigras Dit is wel een aargras. Aartjes zitten direct op de bloemsteel.

113 Welke aarvorm heeft dit gras volgens jou?

114 Dit is een aargras. Het heet kruipertje. Granen, zoals gerst, tarwe en rogge, zijn ook aargrassen.

115

116 Beemdkroon Blaadjes van het bijzonder omwindsel zijn vrij breed Veerspletige tot ongedeelde bladeren

117

118 Beemdkroon

119

120 Gulden sleutelbloem Donker gele bloemen met oranjegele vlek Bloemkroon niet vlak Kelk wat opgeblazen

121

122 Slanke sleutelbloem Bleekgele bloemkroon Bloemkroon veel vlakker Kelk meer aangedrukt

123

124 Slanke sleutelbloem

125

126 Gulden sleutelbloem