Mantelzorg nieuwsbrief 02 14

Transcriptie

1 Mantelzorg en familieparticipatie Zorginstellingen besteden steeds meer aandacht aan de rol van familieleden en mantelzorgers van bewoners binnen een instelling. Dit wordt familieparticipatie genoemd. Wat duidelijk is, is dat naasten een belangrijke rol spelen in het leven van de bewoners als het gaat om hun welzijn. Wat houdt familieparticipatie precies in? Dat kan verschillen. Denk bijvoorbeeld aan bezoek van een familielid, samen aan de wandel, begeleiden tijdens een ziekenhuisbezoek, hulp bij het haar wassen, meedoen aan activiteiten, helpen de kamer opruimen of daadwerkelijk een aantal uren meehelpen in de zorg. In deze nieuwsbrief leest u over familieparticipatie in de praktijk. Zowel zorgmedewerkers als familieleden vertellen over hun ervaringen. Mantelzorg nieuwsbrief Provinciaal Coördinatiepunt Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorg Groningen Voor maatschappelijk werker Margriet Rugge en leidinggevende Gea Hagenauw van zorgaanbieder ZINN staat één ding als een paal boven water: Mantelzorgers en dan bedoelen we partners, familie, vrienden of kennissen die voor betrokkene zorgen - zijn voor ons de deskundigen als het om de bewoner gaat, zeggen ze. De mantelzorger kent de bewoner het beste. Wij werken in alles wat we doen dan ook graag samen met mantelzorgers. Margriet en Gea vertellen over het Gastvrij Familiejaar 2012 en het project ZINNleven binnen de locaties van de woonzorgcentra van ZINN. Kijken naar wat iemand goed kan! Doel van het Gastvrij Familiejaar in 2012 was het meer betrekken van mantelzorgers bij de zorg voor de bewoners. Wat het heeft opgeleverd? Sindsdien hanteren we de zogeheten SOFA-methode, leggen Margriet en Gea uit. De letters staan voor Samenwerken, Ondersteunen, Faciliteren en Afstemmen met de mantelzorgers. In het kader daarvan hebben we ook een brochure ontwikkeld met als thema mantelzorg. Tijdens de kennismaking bij binnenkomst van nieuwe bewoners laten we mantelzorgers duidelijk weten: wij zijn heel blij met u! We nemen mantelzorgers niet alles uit handen, maar willen samen met hen kijken naar wat wij en zij kunnen doen om het wonen hier zo aangenaam mogelijk te maken. Er zijn mantelzorgers die dagelijks komen, sommige mensen helpen bewoners bij het douchen of eten. Er is iemand die thuis al jaren zijn partner hielp, met behulp van de tillift en dat doet meneer hier ook. Vergeet niet dat de overstap van thuis naar een zorgcentrum groot is, zowel voor de betrokkene als voor de mantelzorger. Wij doen er alles aan om die overgang zo prettig mogelijk te laten verlopen voor alle partijen. Extra s Wat het project ZINNleven is? ZINNleven betekent dat we alle vragen die bewoners en mantelzorgers stellen als eerste met ja beantwoorden. Vervolgens kijken we hoe we hun wens kunnen realiseren. Dit betekent creatief denken voor ons allemaal. De bewoners willen bijvoorbeeld op picknick. De verzorgende zegt dan niet dat dit niet mogelijk is, maar belt met mantelzorgers of vrijwilligers en vraagt of zij mee willen. Om dit te kunnen doen is het belangrijk dat de medewerkers de mantelzorgers goed kennen en dat is met acht bewoners per afdeling inderdaad het geval. Je belt voor een uitstapje niet de dochter die fulltime werkt, maar je weet van haar dat zij wel een keer iets lekkers wil bakken of koken in het weekend. De ene zoon zegt ik wil wel eens accordeon spelen, terwijl een ander vertelt dat ie graag een keertje ouderwetse snert wil maken. Vaak gaat het om kleine Margriet (l) en Gea: Mantelzorgers verplichten om iets te moeten doen, gaat niet werken. >>

2 moeite, groot plezier. We kijken naar dat wat mantelzorgers de bewoners aanbieden en zij doen dus dat waar ze goed in zijn en waar ze plezier aan beleven. Zo komt de één de krant voorlezen, terwijl een ander de planten verzorgt en een derde komt koffie schenken voor medebewoners. Terwijl de verzorgenden de handen vol hebben aan de verzorging, zijn er dankzij de samenwerking met mantelzorgers toch allerlei extraatjes mogelijk voor de bewoners. Thuis voelen Tijdens de vaststelling van het zorg/leefplan, worden de afspraken met de mantelzorgers gemaakt. Veel mantelzorgers zijn allergisch voor het woord moeten, dus we hebben geen roosters of verplichte mantelzorg, aldus Margriet en Gea. Daarover is wel gesproken met medewerkers en mantelzorgers. Toen bleek dat de verplichting om iets te moeten doen niet gaat werken. Sommige mantelzorgers zijn bovendien jarenlang overbelast geweest en wij zeggen hen dan ook u hoeft even niet of kom eens een dagje niet. Als je bewoners en familie goed kent, zijn deze dingen heel goed bespreekbaar. Daarnaast hebben we contact via Familienet en onze digitale bewonerskrant die goed wordt gelezen. Wat het verschil is tussen vijf jaar geleden en nu? Dat bij ons als medewerkers het bewustzijn en de gastvrijheid richting mantelzorgers is gegroeid. Wij willen dat niet alleen bewoners zich hier thuis voelen, maar ook hun mantelzorgers! Wij willen dat niet alleen bewoners zich hier thuis voelen, maar ook hun mantelzorgers! Ze is eerste contactpersoon als het gaat om de zorg voor haar dementerende moeder (85), die woont in woonzorgcentrum De Burcht in Hoogezand, een locatie van ZINN. Haar vader (87) woont nog in de echtelijke woning en bezoekt zijn vrouw dagelijks. s Middags rond een uur of drie stapt hij op de fiets en s avonds om half tien gaat hij weer huiswaarts. We hebben het over Mieke Pot. Leren van elkaar Meestal hoort Mieke de laatste nieuwtjes over haar moeder via haar vader. Ze probeert zelf in elk geval wekelijks bij haar moeder op bezoek te gaan. Daarnaast heeft ze regelmatig mailcontact met de eerst verantwoordelijk verzorgende van haar moeder. Via die persoon word ik op de hoogte gehouden van het wel en wee betreffende mijn moeder. Dit kan gaan over materiële en immateriële zaken. Op het moment is er veelvuldig contact in verband met de afnemende gezondheid van m n moeder. Voel je thuis Hoe de ontvangst is op De Burcht? De Burcht ademt de sfeer uit van: voel je thuis, neem een kop koffie en als je t leuk vindt kun je van alles doen, zegt Mieke. Zelf heb ik meegewerkt aan het project ZINNleven. De kern is dat we met medewerkers en familie hebben gekeken naar ieders kwaliteiten. Wat zijn jouw talenten en wat kunnen we daarmee als medewerker, bewoner of familie? Vervolgens is per afdeling bekeken wat de wensen zijn en hoe je die kunt realiseren. Per bewoner is gevraagd Wat wilt u? Iemand die bedlegerig is wilde bijvoorbeeld graag de warme maaltijd van s middags verplaatsen naar s avonds. Dat is gebeurd. Anderen wilden dat kinderen van school af en toe eens zouden komen zingen. Ook dat is gerealiseerd. We hebben gezegd: af en toe kunnen we zelf koken. Daar kun je je voor aanmelden als familie. De huiskamerassistent verzorgt sindsdien extra dingen zoals een voetenbadje en ze bakt af en toe een cake. We kijken samen wat de bewoners willen en hoe we dat met elkaar kunnen realiseren. Klankschalen Zo heeft Mieke een activiteit aangeboden met klankschalen. Dat was heel verrassend, aldus de vrouw die in het dagelijks leven activiteitenbegeleidster is in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. We willen hier ook wel een keer volksdansen, wat we op mijn werk ook doen met cliënten. Zo leren we van elkaar. Ook over het wassen

3 We willen hier ook wel een keer volksdansen. Wat de voordelen zijn van goed contact met mantelzorgers en familieleden van bewoners? Mantelzorgers spelen een heel belangrijke rol in het welzijn van de bewoner, zegt Petra Venema, zorgcoördinator op de afdeling Meerzorg van woonzorgcentrum St. Jozef in Sappemeer. Wij proberen de nadruk te leggen op dat welzijn. Daarnaast is het belangrijk om elkaar goed te kennen, zodat je kunt overleggen welke kant je op wilt met de zorg, waar wij als verzorgenden verantwoordelijk voor zijn. Tachtig procent van de bewoners van St. Jozef is dementerend. Dan is informatie van mantelzorgers heel belangrijk om ons werk goed te kunnen doen. In goed overleg is veel mogelijk Loslaten Als je kijkt naar de bezuinigingen in de zorg, is er steeds minder tijd voor verzorgenden om iets te doen op het gebied van welzijn, zoals even aan de wandel of de krant voorlezen, aldus Petra. Wij richten ons steeds meer alleen op de zorg. Vrijwilligers, familie en mantelzorgers richten zich op de leuke dingen die het welzijn van mensen ten goede komt. Petra vertelt over de Zorggemeenschapscursus, die alle medewerkers - inclusief de mensen van de administratie en het keukenpersoneel hebben gevolgd. Wat haar het meest opvalt is dat verzorgenden moeten leren loslaten. Mensen in de zorg zijn geneigd om taken over te nemen, zegt ze. Dan denken we: De familie heeft het al zo druk, laten wij het zelf maar doen. Zonder de familie te vragen, vullen we dat zelf al in. Dat moeten we loslaten en meer dan eerder met de familie in gesprek gaan om te zien hoe we taken kunnen delen. van cliënten hebben we ervaringen uitgewisseld, waarmee de organisatie waar ik werk z n voordeel kan doen. Of haar vader bepaalde zorgtaken op zich neemt? Ja, mijn vader helpt mijn moeder bij de warme maaltijd en eet zelf een broodje mee. Dit helpen is hem niet gevraagd hoor, hij doet dit uit zichzelf. Ze vinden het hier leuk als je komt en als je wilt helpen is dat prima, maar het is geen verplichting. Dat zou ik ook wel lastig vinden als het een moeten wordt. Maar ja, je kunt moeten natuurlijk ook leuk verpakken en ondertussen gebruik maken van elkaars kwaliteiten. Ik moet wel zeggen dat ik geniet van wat ik doe en ik leer er ook nog van. Wat dat betreft vind ik het prima zoals het nu gaat met het ZINNleven-project. Met elkaar gaan we op zoek naar wat bewoners leuk vinden en mantelzorgers prima vinden om uit te voeren. Petra noemt het een samenspel. We zien dat in goed overleg veel mogelijk is. Begin dit jaar hebben we over de veranderingen in de zorg een bijeenkomst gehad met mantelzorgers en familie. Dit najaar gaan we die contacten per afdeling voortzetten om te zien wat we voor elkaar kunnen betekenen. Petra Venema in gesprek met een bewoner >>

4 >> Positief Petra noemt enkele voorbeelden van zaken die familieleden doen op haar afdeling. Een mantelzorger helpt zijn partner bij het eten, een ander doet de badkamer een keertje extra bij haar vader en een derde gaat mee met de vrijwilligers die de wekelijkse wandelclub organiseren. Dit najaar willen we mantelzorgers nog actiever vragen wat zij voor het welzijn van hun familieleden kunnen betekenen. Daarbij willen we aansluiten bij wat een mantelzorger kan en graag zou willen. Over het algemeen zijn mantelzorgers heel positief en graag bereid om iets te doen. Alleen al het bezoek van familie en mantelzorgers is zo belangrijk voor bewoners. Of Petra tot slot nog wensen heeft op dit vlak? Ja, zegt ze. Familieleden zoveel mogelijk betrekken bij de zorg. Op die manier weten ze wat er in het leven van vader of moeder gebeurt, zodat ze zich betrokken blijven voelen. Dan kunnen we samen beter overleggen welke zorg het beste is voor de betrokkene, ook als deze achteruit gaat. Mensen met dementie zijn heel gevoelig voor de sfeer. Veel bewoners fleuren er van op als familie op bezoek komt. Het is fijn om samen eventuele problemen te bespreken en gezamenlijk naar oplossingen te zoeken. Wilt u meer weten over de zorggemeenschap van de Zonnehuisgroep Noord? Ga naar groepnoord.nl en klik op Veranderingen in de zorg. Naast mantelzorger ook vrijwilliger De moeder van Trijnie Nijburg woont in woonzorgcentrum St. Jozef in Sappemeer. Met name in het begin bezocht Trijnie al dan niet samen met dochter Carola of de andere familieleden haar moeder elke dag. Zo hoopte ze de overgang van zelfstandig wonen naar wonen in een zorgcentrum iets makkelijker te maken. Ook na een heupoperatie en tijdelijke opvang elders, bezocht ze haar moeder dagelijks. Inmiddels zijn de bezoekjes teruggebracht tot een paar keer per week en is ze vrijwilliger geworden op de Meerzorggroep, voor mensen met beginnende dementie. Of familie en mantelzorgers graag gezien zijn in St. Jozef? Ja, je bent hier altijd welkom en wordt spontaan ontvangen, zegt Trijnie, die vertelt dat er bij de verhuizing van haar moeder naar St. Jozef geen afspraken zijn gemaakt over zorgtaken die familie geacht wordt uit te voeren. We hebben alleen de gangbare afspraken gemaakt over de was en boodschappen. We hebben na de heupoperatie van mijn moeder haar wel een tijdje in haar rolstoel van de dagopvang Meerzorg naar haar kamer gereden. Na vijf maanden ging dat niet meer vanwege het veranderende karakter van mijn moeder. Op een gegeven moment zei het personeel van St. Jozef: Je moet stoppen met elke dag te komen, anders houd je het niet vol. Sindsdien brengen de mensen van St. Jozef mijn moeder van Meerzorg naar haar eigen kamer. Even er uit Na de vakantie in 2013 werd Trijnie vrijwilliger op de afdeling Meerzorg. Ze is gevraagd door de verpleegkundige. Ik kwam daar best vaak vanwege m n moeder en meestal maakte ik ook een praatje met de andere bewoners. De enige voorwaarde voor mij was dat mijn moeder het goed zou vinden. Nu zegt ze trots Mien dochter is er, dei helpt mit. Tijdens mijn vakantie neemt een van mijn dochters mijn vrijwillige taken over. We doen van alles: ik neem soms aardbeien mee, zet krullers in iemands haar, we lezen de krant of we zingen. Het gaat erom dat de mensen even uit de dagelijkse sleur zijn. Trijnie Nijburg en haar moeder. Prima De zorgcoördinator is de vaste contactpersoon voor Trijnie als het om de zorg voor haar moeder gaat. De contacten zijn prima, zegt ze. Trijnie en haar familie maken geregeld gebruik van Familienet, de digitale contactmogelijkheid tussen St. Jozef en de familie van de bewoners. Toen mijn moeder bijvoorbeeld in het ziekenhuis lag vanwege haar gebroken heup, stuurden we berichtjes en we bleven op de hoogte van wat er in de groep gebeurde. Ook ga ik graag mee met uitstapjes. Zo zijn we met een paar dames naar Saskia & Serge geweest en hebben we met anderen de avondvierdaagse gelopen. Er zijn mensen die er bijna nooit uit komen en die genieten enorm van dergelijke activiteiten. Ja, het contact tussen St. Jozef en ons als familie is prima, ik kan niet anders zeggen.

5 Verpleegcentrum t Hamrik in Nieuwolda, onderdeel van stichting Oosterlengte, maakt sinds 2011 gebruik van Familienet. Dit is een digitale contactmogelijkheid tussen bewoners in een woonzorgcentrum en familieleden thuis. Ze wisselen nieuwtjes, berichten en foto s uit via een beveiligd netwerk. Familienet verstevigt contact t Hamrik is een kleinschalig, ruim opgezet en huiselijk verpleeg centrum met vijfendertig eenpersoonsappartementen. Mellanie Röder is Eerst Verantwoordelijk Verzorgende, afgekort tot EVV er. Ze vertelt dat Familienet een prettige aanvulling is op de communicatie tussen zorginstelling en familie. Familienet is bedoeld voor familie die betrokken wil blijven bij de zorg voor hun dierbare, maar ook voor verzorgenden die graag goed contact met de families van de bewoners willen hebben. Dankzij Familienet betrekken we de familie meer bij de zorg en alles daar om heen, zegt Mellanie, en de familie kan zien wat er zo al gebeurt in t Hamrik. Het is een geruststelling om te zien dat je moeder of tante zich vermaakt, koffie zit te drinken in één van huiskamers of mee helpt met het schillen van de aardappels, want we koken zelf. Zo kan de familie zien dat er een vaste dagindeling is met diverse activiteiten. Persoonlijke pagina Op Familienet krijgt iedere bewoner een persoonlijke, beveiligde pagina, inclusief foto. Deze pagina wordt door de zorg gevuld met berichten en informatie over de betreffende cliënt. De familie kan de berichtgeving lezen en daarop reageren met vragen of opmerkingen. Familienet in t Hamrik werkt nog niet met persoonlijke pagina s, maar gebruikt een algemene pagina waarop familieleden foto s van activiteiten en het dagelijks leven van de bewoners kunnen bekijken. Hierop staat ook een activiteitenagenda. Beveiligd Familienet lijkt een beetje op Facebook, aldus Mellanie. Gelijk bij opname van een nieuwe bewoner informeren we de familie over het bestaan van Familienet. Soms moet de familie er eerst wat aan wennen. De familie is wel altijd nieuwsgierig en wil graag weten hoe het werkt. Persoonlijke vragen en berichten aan familieleden zijn afgeschermd en beveiligd. We leggen via Familienet vaak praktische vragen voor aan familieleden. Bijvoorbeeld of ze bij een volgend bezoek shampoo willen meenemen, wat panty s of nieuwe sokken. Of we vragen ze of er iemand van de familie mee kan met een ziekenhuisbezoek dat op termijn plaatsvindt. We zien dat de berichten en foto s op Familienet ook regelmatig aanleiding geven voor een gesprekje tussen familie en bewoners tijdens de bezoeken. Zowel verzorgenden als familieleden vinden dat Familienet nooit het persoonlijke contact mag vervangen. Regelmatig is er dan ook telefonisch contact met de familie of persoonlijk contact tijdens de bezoeken. Wel vinden verzorgenden en familie dat de wederzijdse betrokkenheid toeneemt dankzij de digitale berichtgeving. Het contact loopt makkelijker en familieleden kennen ons als ze op bezoek komen. Het is allemaal wat informeler. Als ik naar de foto s en berichtjes op Familienet kijk, denk ik vaak: daar doen we het voor! Kijk voor uitgebreide informatie op Kort nieuws Mezzo Meldpunt voor mantelzorgers Op maandag 14 juli opende D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold het Mezzo Meldpunt Mantelzorg. Nu de Eerste Kamer heeft ingestemd met de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) heeft dat gevolgen voor mantelzorgers en zorgvrijwilligers. Mezzo gaat met het Meldpunt Mantelzorg ervaringen verzamelen en de gevolgen van de wetswijziging in kaart brengen. Per 1 januari 2015 wordt de nieuwe Wmo van kracht. Dan moeten gemeenten klaar zijn voor de uitvoering van de wet. Onduidelijk Voor mantelzorgers en vrijwilligers is nog veel onduidelijk. Bijvoorbeeld over de inbreng en positie die zij hebben bij het vaststellen van de zorg tijdens het keukentafelgesprek. Ook vragen zij zich af hoe gemeenten de ondersteuning en waardering van mantelzorgers gaan regelen. Of hoe gemeenten straks omgaan met respijtzorg en woonvoorzieningen. >>

6 >> Kort nieuws Veel vragen Veel vragen en nog weinig antwoorden. Daarom wil Mezzo mantelzorgers en zorgvrijwilligers een stem geven. www. meldpuntmantelzorg.nl is een platform waar zij hun ervaringen, positieve en negatieve, kunnen delen. De meldingen brengen de goede voorbeelden en de knelpunten in beeld. Met die meldingen gaat Mezzo in gesprek met gemeenten en organisaties die werken met mantelzorgers en zorgvrijwilligers. Mezzo wil vervolgens met oplossingen meewerken aan een stevige positie van de informele zorg. Verhalenverteller op de Dag van de Mantelzorg Dit jaar heeft de Dag van de Mantelzorg als thema Verhalen van mantelzorgers. Voor het provinciaal Expertisecentrum Informele Zorg - de uitgever van deze nieuwsbrief - reden om samen met het Platform Hattinga Verschure een voorstelling Verhalen van mantelzorgers te laten maken door een verhalenverteller. In de voorstelling zijn levensechte verhalen van mantelzorgers verwerkt. Deze voorstelling reist op en rond de Dag van de Mantelzorg de provincie door en is te zien in diverse gemeenten. Op kunt u zien of u de voorstelling ook in uw gemeente kunt bijwonen. Mantelzorgwoningen in Groningen Woningcorporatie Lefier heeft aan de Curaçaostraat in Groningen elf mantelzorgwoningen - 22 appartementen - voor de sociale verhuur gerealiseerd. Donderdag 19 juni werd de nieuwbouw officieel geopend. Er was gelegenheid om een nog leegstaande mantelzorgcombinatie te bekijken. Een belangrijk doel van de feestelijke opening was om de nieuwe bewoners kennis met elkaar te laten maken. De bewoners organiseerden een groot deel van de opening of reikten de daarvoor ideeën aan. Veel waardering Tijdens alle gesprekken werd duidelijk dat er veel waardering is voor dit initiatief van Lefier. Deze vorm van wonen voor zowel mantelzorgontvangers als mantelzorgers past bij de huidige ontwikkeling en vraag. Het verdient volgens velen een vervolg en wordt gezien als een uniek project. Een van de eerste in Nederland die op deze wijze een mogelijkheid biedt om zelfstandig te wonen en het mantelzorgen te vergemakkelijken. De bewoners geven aan dat dit hun perspectief verruimt om langer plezierig zelfstandig te wonen zonder professionele zorg. Wmo- of Zorgloket nog te vaak onbekend Veel mantelzorgers worden zwaar belast. Gemeenten hebben vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) de taak om hen te ondersteunen en zo overbelasting tegen te gaan. Maar een derde van de mantelzorgers kent het gemeentelijke Wmo-loket niet. Nog eens een derde kent het wel, maar is er nooit geweest. Aan mantelzorgers die het loket wel weten te vinden, worden vaak niet de juiste vragen gesteld. Dit blijkt uit de tweejaarlijkse Dementiemonitor Mantelzorg van Alzheimer Nederland in samenwerking met onderzoeksinstituut NIVEL onder 3322 mantelzorgers. In het onderzoek ging het om mantelzorgers van mensen met dementie. Sociaal emotioneel Onbekendheid met het plaatselijke Wmo- of Zorgloket is een probleem, omdat mantelzorgers daardoor ondersteuning mislopen. Gemeenten moeten volgens Alzheimer Nederland nog veel werk verzetten om de ondersteuning van mantelzorgers goed te regelen. Directeur Gea Broekema- Procházka van Alzheimer Nederland: Allereerst moet de onbekendheid van het Wmo-loket worden aangepakt. Verder blijkt uit de Dementiemonitor Mantelzorg dat gemeenten de mantelzorger nog te weinig bevragen op de sociaalemotionele aspecten, zoals de steun die zij kregen vanuit hun sociale omgeving. Dat zijn nou juist onderwerpen die belangrijk zijn om te komen tot een participatiesamenleving, zoals het kabinet wil. In voor mantelzorg Voor zorgorganisaties is het programma In voor Mantelzorg een hulpmiddel om tot betere ondersteuning van mantelzorgers te komen. Het zou goed zijn als ook gemeenten een dergelijk programma in het leven zouden roepen. Zij hebben zes miljoen euro extra gekregen om de individuele mantelzorgondersteuning naar een hoger niveau te tillen. Hier is haast bij, waarschuwt de directeur van Alzheimer Nederland: De nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning wordt op 1 januari 2015 van kracht. Gemeenten hebben dus nog minder dan een halfjaar om de ondersteuning van mantelzorgers goed te regelen. (bron: website Expertisecentrum Mantelzorg: expertisecentrummantelzorg.nl/em/overbelasting-dreigt-voormantelzorgers-dementie.html) Tien misverstanden over de Wmo Vanaf 1 januari 2015 treedt de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking. Mensen die nu zorg en ondersteuning krijgen vanuit de AWBZ, krijgen dat volgend jaar van de gemeente. Deze veranderingen roepen niet alleen vragen op, maar ook misverstanden. Het ministerie van VWS geeft antwoord op tien misverstanden, bijvoorbeeld: Kinderen, vrienden en buren worden verplicht om mij te helpen en Het is afhankelijk van de goede bui van de Wmoconsulent of ik de hulp krijg die ik nodig heb. Nieuwsgierig naar de antwoorden? Kijk op

7 Wat kunt u doen? Vaak oververmoeid brengt de mantelzorger zijn naaste naar een verpleeghuis. Gesprekken met maatschappelijk werkers van de instelling of een verzorgende moeten de organisatie bekend maken met de nieuwe bewoner en zijn familie en andersom natuurlijk, toch? Dat gaat onder meer met behulp van een gesprek, met folders en informatieboekjes over wonen, welzijn, zorg, behandelingsmogelijkheden en huisregels. Dan volgt de verhuisdag. Wie verzorgt eigenlijk de verhuisberichten en aan wie stuur je die? Bij opname in een instelling gaan de eigen spullen mee. Hoe ga je als mantelzorger eigenlijk mee? Opluchting en schuldgevoel wisselen elkaar af. Regelmatig is de zorg thuis te lang volgehouden, omdat het nog net ging met hulp van thuiszorg en drie keer per nacht uit bed. Dan vraagt de verzorgende: Wat kunt u doen? Nou, vandaag en morgen even niets. En de komende weken? Ik zal er over nadenken. De meeste instellingen kennen multidisciplinaire overleggen en de eerste is vaak binnen zes weken na opname. De verzorgenden hebben de cliënt beter leren kennen en er worden contacten gelegd met de familie of met andere mantelzorgers. Er wordt nader kennis gemaakt. Mantelzorgers, en in ieder geval wettelijke vertegenwoordigers, worden uitgenodigd voor het overleg waar de zorgvragen van de cliënt besproken worden. Mantelzorgers en cliënten wordt gevraagd of ze tevreden zijn over de zorg, de aangeboden activiteiten en de manier waarop met elkaar wordt omgegaan. De mantelzorger heeft ook over zijn eigen rol vaak vragen. Hoe kom je op bezoek? Wat kan allemaal en wat wil ik eigenlijk als mantelzorger? Hoe zit het met verantwoordelijkheden? Doen alsof je thuis bent.. Wat wordt daarmee bedoeld? Daarover kom je dan ook in gesprek. Verzorgenden doen hun best, maar wie is de baas? Wat kan of mag allemaal? De vraag Wat kunt u doen? zou moeten zijn: Wat wilt u doen? Het gaat erom dat mantelzorger en zorgverleners er met elkaar voor zorgen dat wensen en problemen van de cliënt worden opgelost en dat het leven van iedereen zoveel mogelijk verder gaat, zoals de cliënt dit graag wil. Met een mantelzorger die bijdraagt wat hij wil en kan. De afspraken die hierover worden gemaakt krijgen vervolgens een plek in het dossier van de cliënt. Het is nodig dat de mantelzorger betrokken is bij de problemen die zich voordoen en kan meedenken over oplossingen. Dan ontstaat de betrokkenheid die nodig is om je als familie of mantelzorger vrij te voelen en als je weer wat uitgerust bent de dingen te doen die je kunt doen of nodig vindt om te doen. Conclusie: Organisaties willen en moeten steeds meer ruimte maken voor de activiteiten van familie of mantelzorgers. Mantelzorgers mogen en moeten hun rol opeisen! Wina Johannes, werkzaam als manager bij Dignis Lentis, namens het Platform Hattinga Verschure Welkom op de conferentie Mantelzorg en Technologie Platform Hattinga Verschure organiseert op 23 oktober van uur tot uur de conferentie Mantelzorg en Technologie in de Hanzeplaza in Groningen. Het doel is mantelzorgers, beroepskrachten en andere belangstellenden te informeren over technische ontwikkelingen, geschikt voor mantelzorg. Daarnaast wil PHV gebruikers en ontwikkelaars verbinden. Het programma is te vinden op onder Evenementen. De conferentie richt zich op mantelzorgers, professionals die werken met mantelzorgers, overheden/woningcorporaties, aanbieders van technologie en personen die affiniteit hebben met mantelzorg.

8 Steunpunten Mantelzorg en Vrijwillige Thuishulp (bezoekadressen) Appingedam Steunpunt Mantelzorg en Vrijwillige Thuishulp, Stichting Welzijn& Dienstverlening, Gezondheidscentrum Overdiep, Stadshaven 23, Appingedam, kamer 112 (1e etage), , Bedum Steunpunt Mantelzorg Bedum, Stichting Welzijn Bedum, Kapelstraat 9, Bedum, (050) , Bellingwedde Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorgondersteuning, Stichting Welzijn Oldambt, Hoofdweg 158, Bellingwolde, (0597) , Delfzijl Steunpunt Mantelzorg, Stichting Welzijn & Dienstverlening, Noordersingel 1, Delfzijl, (0596) , De Marne Steunpunt Mantelzorg en Vrijwillige Thuishulp De Marne, Stichting Welzijn & Dienstverlening, Warfstraat 1, Winsum, , Eemsmond Steunpunt Mantelzorg, Stichting Welzijn & Dienstverlening, De Blauwe Schuit, Warfstraat 1, Winsum, , Groningen Humanitas Thuishulp en Mantelzorg Groningen-Stad, Akerkhof zuidzijde 22, Groningen, (050) , Grootegast Steunpunt mantelzorg, Dienstencentrum De Schutse, Oldenoert 32, Leek, (0594) , Haren Coördinatiepunt Mantelzorg en Vrijwillige Thuishulp, Stichting Torion, Kerklaan 5, Haren, (050) of , Hoogezand-Sappemeer Steunpunt Mantelzorg Hoogezand-Sappemeer, Laan van de Sport 2, Hoogezand, (0598) of , Leek Steunpunt mantelzorg, Dienstencentrum De Schutse, Oldenoert 32, Leek, (0594) , Loppersum Mantelzorgondersteuning Loppersum, Stichting Welzijn & Dienstverlening, De Schepperij 2, Loppersum, (0596) of , Marum Steunpunt Marum, MFC t Marheem, Schoolstraat 8, Marum, (0594) , info@marheem.nl Menterwolde Mantelzorgondersteuning gemeente Menterwolde, Kerkstraat 2, Muntendam, (0598) h.sijsling@menterwolde.nl Oldambt Steunpunt mantelzorg Oldambt, Stichting Welzijn Oldambt, Het Boschplein 2, Winschoten, (0597) , tderoo@ welzijnoldambt.nl of aalberts@welzijnoldambt.nl Pekela Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorgondersteuning, De Badde, Sportlaan 4, Oude Pekela, (0597) , rroelans@debadde.nl Slochteren Steunpunt mantelzorg gemeente Slochteren, Hoofdweg 10a, Slochteren, (0598) , wvalkema@slochteren.nl Stadskanaal Steunpunt Mantelzorg en Vrijwillige (Terminale) Thuishulp Zuid Groningen (voor Stadskanaal en Vlagtwedde), Multifunctionele Accommodatie Lint, W. Diemerstraat 7, Musselkanaal, (0599) , mantelzorg@welstad.nl Ten Boer De Deel (dorpscoaches), Gemeentehuis Ten Boer, Hendrik Westerstraat 24, Ten Boer, (050) , secretariaatdedeel@tenboer.nl Veendam Steunpunt Mantelzorg, Compaen, Jan Salwaplein 3, Veendam, (0598) of , smustafa@compaenveendam.nl Vlagtwedde Meldpunten mantelzorg en vrijwilligerswerk, St. Rzijn, Afd. ouderenwerk/steunstees, Dr. Bekenkampstraat 37, Ter Apel, (0599) , steunsteeterapel@rzijn.nu, (0599) , steunsteevlagtwedde@rzijn.nu, (0599) , steunsteesellingen@rzijn.nu (0599) Winsum Steunpunt Mantelzorg gemeente Winsum, Stichting Welzijn & Dienstverlening, Warfstraat 1, Winsum, , r.maring@s-w-d.nl Zuidhorn Steunpunt mantelzorg en vrijwillige thuishulp, Stichting Welzijn gemeente Zuidhorn, Jellemaweg 3, Zuidhorn (0594) , sandraterveen@swgz.nl Organisaties Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuishulp (bezoekadressen) Groningen-stad»» Vrijwillige Terminale Thuishulp, Humanitas, Akerkhof zuidzijde 22, Groningen, (050) , mip.groningen@humanitas.nl»» Hospice Gasthuis Groningen, Eendrachtskade NZ 19, Groningen, , info@gasthuisgroningen.nl Hoogezand-Sappemeer, Winsum, De Marne, Haren Vrijwillige Terminale Thuishulp, Humanitas, Akerkhof zuidzijde 22, Groningen, (050) , mip.groningen@humanitas.nl Delfzijl, Appingedam, Eemsmond, Loppersum, Slochteren, Bedum en Ten Boer De Schutse, Thuishulp en Hospice, Stichting VPTZ Noordoost Groningen, , coördinator@deschutsevptz.nl. Hospice De Schutse, Wieger van den Bosstraat 13a, Appingedam, (0596) Veendam, Menterwolde, Pekela, Oldambt, Bellingwedde Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg Oost Groningen, Jan Salwaplein 3, 9641 LN Veendam, (0598) of , vptzoostgroningen@live.nl Oost-Groningen Stichting Sint Maartenhuis (Hospice), bezoekadres P.C.Hooftlaan 74a, Winschoten, postadres Vondellaan 75, 9673 JH Winschoten (0597) , info@hospice-winschoten.nl, Stadskanaal, Vlagtwedde Vrijwillige Terminale Thuishulp voor Stadskanaal en Vlagtwedde, MFA Lint, W. Diemerstraat 7, Musselkanaal, (0599) , mantelzorg@welstad.nl, Westerkwartier Vrijwillig Palliatief Terminale Ondersteuning Westerkwartier, Dienstencentrum De Schutse, Oldenoert 32, Leek, (0594) , sjaakverster@live.nl Meer informatie: Mantelzorglijn (10 ct. per min.) De gratis Mantelzorg Nieuwsbrief verschijnt drie keer per jaar en is bestemd voor mantelzorgers in Groningen. Uitgave oktober Oplage exemplaren Redactie Marjolijne Vinkenborg, Stella Buurma; Tekst en fotografie Tineke Hamming, Marjolijne Vinkenborg en de Steunpunten Mantelzorg; Vormgeving Dorel Extra Bold, Groningen; Druk Grafische Industrie De Marne, Leens. Deze Nieuwsbrief is een uitgave van het Provinciaal Coördinatiepunt Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorg Groningen, CMO Groningen, Wegalaan 3-5, Postbus 2266, 9704 CG Groningen, (050) ; info@mantelzorggroningen.nl;