ONS PENSIOEN. Een nieuwe werkelijkheid voor pensioen, zorg en wonen, Pensioenen in 2015: niet makkelijker, wel minder

Transcriptie

1 ONS PENSIOEN BPP: Belangenvereniging Pensioengerechtigden Pensioenfonds Zorg en Welzijn Politieke partijen achter nieuwe financiële pensioenregels, ouderenorganisaties geven nadrukkelijk tegengas Van zorg naar welbevinden: toekomstbestendig wonen in Nederland expertisecentrum EPAZ draagt oplossingen aan Een nieuwe werkelijkheid voor pensioen, zorg en wonen, Pensioenen in 2015: niet makkelijker, wel minder 1 Jaargang 29 nummer 1 februari 2015

2 Veilig en comfortabel zelfstandig blijven wonen Zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Dat wordt niet alleen gestimuleerd door de overheid, maar het is ook de uitdrukkelijke wens van veel klanten van vitalis. wanneer traplopen OnVeilig wordt u moet er natuurlijk niet aan denken dat u van de trap valt. De consequenties van een val van de trap zijn vaak bijzonder ingrijpend. een traplift van vitalis is een goede oplossing om langer in uw woning te kunnen blijven wonen en weer veilig van uw trap gebruik te maken. Veilig en zelfstandig de trap Op en af topservice, door klanten beloond met rapportcijfer 8,9! Deze aanbiedingen zijn geldig t/m 28 februari 2015 en geldt niet i.c.m. met overige acties, kortingen of waardebonnen. Vitalis showrooms: Arnhem, Hazenkamp 24 Drachten, Jade 32 Helmond, Gerstdijk 2 Oosterhout, Rulstraat 17 Sliedrecht, Leeghwaterstraat 31 Zaandam, Penningweg 106d Het mooie is dat vitalis verschillende merken trapliften in het assortiment heeft. Zo bent u er altijd van verzekerd dat u een onafhankelijk advies krijgt over de traplift die het beste aansluit op uw wensen en uw behoeften. advies aan huis Al meer dan 25 jaar biedt vitalis een uitgebreid assortiment comfort- en mobiliteitverhogende producten, zoals trapliften, badvervangende inloopdouches, scootmobielen, aangepaste fietsen, rollators en bedden. 10,- korting per levensjaar ja, De dienstverlening van vitalis kenmerkt zich door een hoog serviceniveau. een goed voorbeeld daarvan is het vitalis thuisadvies. Dagelijks bezoeken de productspecialisten van vitalis klanten in heel nederland, of het nu gaat om een nieuwe lichtgewicht rollator of een traplift. Handig, want u hoeft er de deur niet voor uit! natuurlijk is ieder adviesgesprek vrijblijvend. OnAfHAnkeLiJk ADvieS en keuze uit meerdere merken verbouwen is niet nodig SneL GeLeveRD en GeïnStALLeeRD ALtiJD OP maat GemAAkt leeftijdskorting wegens succes Verlengd! stuur mij de gratis extra informatie OVer de traplift naam * mevr. / Dhr. Adres Postcode * Plaats telefoon * * ExclusiEf voor leden luxe VOetensauna Van 299,- VOOr 199,- * verplicht in te vullen velden stuur de ingevulde bon in een ongefrankeerde envelop naar: vitalis, Antwoordnummer 1071, 9200 vb Drachten Van de redactie Vrijheid van meningsuiting? Als ik dit schrijf is het nog maar een paar dagen geleden dat de hele wereld werd opgeschrikt door de laffe aanval van twee zwaar bewapende terroristen op weerloze journalisten in Parijs wier enige zonde was dat zij op humoristische wijze de draak staken met de Islam. Zij moesten dat met hun leven bekopen. Je suis Charlie was het antwoord van miljoenen mensen die over de hele wereld in talloze demonstraties hun afschuw uitspraken over deze vreselijke daad van een paar doorgedraaide fanatici. Wat godsdienst al niet teweeg kan brengen. Maar geldt dat alleen voor de Islam? Nog steeds worden er in Noord Ierland zogenoemde Oranjemarsen gehouden. Dan vieren tienduizenden Noord-Ierse protestanten de overwinning van onze Willem III op de katholieke koning Jacobus II. Dat doen deze religieuze idioten, een ander woord heb ik er niet voor, door onder meer demonstratief door de katholieke wijk Ardoyne in Belfast te marcheren. Ieder jaar weer is dat reden voor ernstige ongeregeldheden. Verdraagzaamheid? Zelfspot? Gevoel voor humor? Het is ver te zoeken in Belfast. En wie herinnert zich niet de onverzoenlijke en haatzaaiende uitspraken van de zich dominee noemende fanaticus Paisley? Het is ook nog maar een paar honderd jaar geleden dat mensen die zich niet tot het rooms katholieke geloof wilden bekeren eindigden op de brandstapel. Ons laagje beschaving, ons vermogen om te relativeren en humor te waarderen met betrekking tot ons eigen geloof is eigenlijk nog maar zeer recent. Laten we hopen dat het met de Islam sneller gebeurt en dat men zich ook daar realiseert dat humor en spotternij de fundamenten van welke religie dan ook nooit echt kunnen aantasten! Niettemin is het gebeuren in Parijs een ernstige aanslag op onze vrijheid van meningsuiting. Waarbij eens te meer de vraag gesteld kan worden hoe ver je daarin moet gaan overigens. Gelukkig gaat het in Ons Pensioen meestal niet om religieuze kwesties. Maar wij aarzelen niet om ons kritisch op te stellen als het gaat om het verdedigen van onze belangen en die van onze lezers. Daarom vind u in dit nummer een uiterst kritisch stuk van Jaap van der Spek en Rob de Brouwer over de wat ik dan maar zal 2 3 Onze adviseur komt VrijblijVend bij u langs VOOr een afspraak Of demonstratie. bel gerust , bezoek Onze showrooms Of kijk Op pensioenbelang_mnd2-trap noemen de schandalige nacht van Klijnsma. De nacht waarin de regering het nieuwe Financieel Toetsingskader door de Eerste Kamer heen jaste met alle desastreuze gevolgen van dien. Indexering van onze pensioenen kunnen we de eerstvolgende tien jaar wel vergeten. En Waarom? Dat proberen beide heren die de debatten in de Eerste Kamer vanaf de tribune tot diep in de nacht hebben gevolgd op pag. 14 en verder uit te leggen. Het akelige is dat bijna niemand in de huidige Tweede Kamer zich dat lijkt aan te trekken. Heeft dat wellicht met de gemiddelde leeftijd van de kamerleden te maken? In een artikel in de volkskrant van 7 januari j.l. toont emeritus hoogleraar economie Bernard van Praag aan dat het gemiddelde inkomen van een 75 jarige in 2013 in vergelijking met diens inkomen in 2003 toen hij nog 65 was met 19 % is achteruit gegaan ten opzichte van de gemiddelde inkomensontwikkeling in Nederland in die periode. Hij schrijft o.a. dat de conclusie uit een rapport van de overheid uit 2013 ( het beruchte rapport van de commissie Don) dat het zo goed gaat met de Nederlandse ouderen niet klopt. Vergeleken wordt het inkomen van een 65 jarige in 2013 met het inkomen van een 65 jarige in 2003 en dan is er inderdaad sprake van een inkomensvooruitgang. Maar die 65 jarige van 2003 is in jaar en die inkomens moet je met elkaar vergelijken. En dán kom je tot heel andere conclusies namelijk dat je naarmate je ouder wordt je inkomen er procentueel en in vergelijking tot de werkende Nederlander steeds verder op achter uit gaat, tot wel 19 % toe, zoals Van Praag aantoont. Geen indexatie de komende 10 jaar zal die achteruitgang alleen maar doen versnellen. Geen prettig vooruitzicht. Dit is ons eerste nummer in het nieuwe jaar. Het is in een nieuw jasje gestoken en ook de redactionele formule is iets gewijzigd, moderner geworden. Namens de gehele redactie wens ik u ook in dit nieuwe jaar weer veel leesplezier. Roelof Jan Mulder, hoofdredacteur

3 INHOUD PENSIOEN 16 ZORG & WONEN Nieuwe spelregels; teleurstellend debat VAN DE REDACTIE 3 PENSIOEN IN DE PERS 10 COLUMN HASKO 11 Vrijheid van meningsuiting Stelen van morgen MEMOIRES VAN EEN ACTUATARIS Toekomstbestendig wonen: van zorg naar welbevinden Niet makkelijker; wél minder! PUZZELEN LEKKER KOKEN 29 ZORG 30 Audrey s DeliCasa Ossobuco Actuarissen vieren feest! PENSIOEN De stem van de verzekerden Cryptogram & Kruiswoordpuzzel KOEPELNIEUWS 32 Samenwerkende ouderenorgansaties PAS VERSCHENEN 33 IN DE PERS 34 Loden leeuw VAN DE VOORZITTER 6 LEZERS SCHRIJVEN Hoe mooi kan het leven zijn Vrijwillig pensioen: een goed idee? ALGEMENE LEDENVERGADERING 8 COLOFON ACTUEEL 9 REPORTAGE PENSIOEN, ZORG & WONEN 2015: Een jaar vol veranderingen Een toekomstvast en rechtszeker kader 4 12 ZORG 24 Huishoudelijke hulp schrappen in strijd met de wet

4 VAN DE VOORZITTER AUTEUR JOOP CALJOUW Hoe mooi kan het leven zijn Vanochtend werd ik wakker in een heerlijk land, dichtbij huis. Dichtbij familie en vrienden, omringd door aardige, eerlijke mensen. In dat land waren ook de bazen en de politici open en betrouwbaar; ze deden hun werk met hart voor de zaak en voor het algemeen belang. Daardoor waren ook de bedrijven degelijk gefinancierd en doorzichtig. De productie was duurzaam, met veel aandacht voor een leefbare toekomst. De consumenten waren zich bewust van hun verantwoordelijkheid en lieten zich niet manipuleren. Hun opstelling als burger was niet anders. Ze kregen dan ook een mooi democratisch land met een rechtvaardige overheid. Ouders en overheden zorgden voor goed onderwijs en veel speelruimte voor de kinderen. Die kinderen leerden hun creativiteit uit te leven en zich nuttig te maken. Alleen maar lange termijn Natuurlijk was er in dat land een duurzaam pensioenstelsel, realistisch, financierbaar en goed uit te leggen. De meeste inwoners van dat land begrepen wel zo n beetje waarvoor ze spaarden en ze hadden voldoende vertrouwen in de pensioenfondsen om hun geld daaraan toe te vertrouwen. Ze begrepen ook wel dat hun premie niet in een oude sok of als muntjes in de grond gestopt, maar belegd moest worden. Dat bracht het ene jaar meer op dan het andere, maar na een lange termijn van werken en sparen kwam er een passend meegroei-pensioen uit. Omdat iedereen mee ging doen en ook mee bleef doen met het fonds was er alleen maar een lange termijn; het fonds hield niet op. Pensioenfondsen van uitstervende beroepen als mijnwerker of landarbeider werden overgeheveld naar andere fondsen. Alles verantwoord belegd Gezien de lange termijn waarop gehandeld werd, konden de beleggingen van die grote fondsen ook heel verantwoord plaatsvinden. De betrokkenheid bij ondernemingen was groot en de pensioenfondsen gebruikten hun aandeelhoudersmacht om bedrijven op het rechte pad te houden. Foute investeringen en regimes werden gemeden en dat leverde, ook weer op de lange termijn een hoger rendement dan het voortdurende kopen en verkopen. Met wapens en tabak bleef in de wijde wereld meer te verdienen, maar de bevolking van dit heerlijke land wenste daar niet bij betrokken te zijn. Fondsbesturen luisterden ook op dat punt goed naar de deelnemers en gepensioneerden van hun pensioenfonds. De meeste pensioenfondsen werden op coöperatieve basis bestuurd door deskundige managers die aangesteld waren door de leden van die coöperatie. Pensioenfondsen waren in dat land echt uitvoeringsorganisaties van overeengekomen arbeidsvoorwaarden. Het waren sociale instellingen en geen financiële instituten met een verzekeringskarakter. De politiek De wijze, niet ideologisch gedreven staatssecretaris van pensioenen en het verstandige parlement, beperkten zich bij de pensioenfondsen tot toezicht en controle achteraf. Dit dossier was dus een makkie, net als de overige portefeuilles. De overheid ging uit van vertrouwen in de burgers en hun instellingen. Voor de pensioenfondsen dus geen voorschriften voor de berekening van verplichtingen, geen politieke druk op de premievaststelling, geen aanwijzingen voor het beleggingsbeleid, geen vaste vorm voor het pensioencontract en helemaal geen ingewikkelde belastingregels over premieaftrek en belastbare uitkeringen. Toen ik dat zag, gingen mijn ogen pas echt open. Dit was te mooi om waar te zijn! Dat was het dan ook niet. Ik had het allemaal gedroomd en me even heel blij gevoeld. Voor het nieuwe jaar wens ik u veel blijde momenten en niet alleen in uw dromen. 6 7

5 Ledenvergadering Noteer alvast in uw agenda PENSIOEN AUTEUR JOOP CALJOUW Woensdag 22 april Algemene vergadering BPP Sprekers en panel Thema: Hoe kunnen we de beeldvorming tussen jongeren en ouderen positief beïnvloeden? Prof. Dr. Jo van Engelen (Raad van Toezicht Pensioenfonds Zorg & Welzijn; oud bestuurder APG) Gijs van Dijk (Dagelijks Bestuur FNV, pensioenen) Michiel Hietkamp (voorzitter CNV Jongeren) Dirkjan Tijs (voorzitter Jonge Democraten - D66) Inschrijfformulier Naam: Adres: Woonplaats: Telefoon: De dag wordt afgesloten door Jaap van der Spek (bestuurslid BPP en voorzitter NVOG). Hij zal, toegespitst op de middagdiscussie, ingaan op: hoe beeldvorming tot stand komt, de hardnekkigheid van beeldvorming en hoe die mogelijk te beïnvloeden is. Na aanmelding ontvangt u de agenda, de vergaderstukken en nadere informatie. Geen verhoging van de pensioenen In november 2014 is besloten dat de pensioenen van het pensioenfonds Zorg & Welzijn niet verhoogd kunnen worden. De BPP heeft in de Pensioenraad het pensioenfondsbestuur nadrukkelijk gewezen op de veel te strakke regels bij het berekenen van de dekkingsgraad. Dat is de echte reden waarom er niet geïndexeerd mág worden. Naar de mening van de BPP zou er best enige compensatie voor de hele kleine loonstijging te geven zijn. In elk geval zou het fondsbestuur moeten meedelen dat het die vervelende rekenrente is, die ons de das om doet. Ontslagen in de zorg Terugloop in het aantal deelnemers leidt ook tot kostenreductie bij PGGM. De kosten per deelnemer zijn voor 2015 lager begroot, maar ontslagen in de zorg hebben ook invloed op het bestand van ons pensioenfonds: het fonds zal langzaamaan iets grijzer worden. Over het meerjarenbeleid van Zorg & Welzijn en over de nationale pensioendialoog die door de regering is aangezwengeld, is het bestuur aan het nadenken. Toegezegd is dat de Pensioenraad gelegenheid krijgt tijdig te beïnvloeden. Nu maar hopen dat het niet weer adviseren achteraf wordt. Premie weer niet hoog genoeg. In de decembervergadering ging het vooral om de premie voor Door overheidsmaatregelen daalt het opbouwpercentage. Hierdoor daalt de premie. Tegelijk is de levensverwachting weer gestegen. Hierdoor stijgt de premie. Per saldo een daling van 0,9%. De premie gaat van 24,4% naar 23,5% van de pensioengrondslag. Gepensioneerden hebben hier toch niks mee te maken? Dat is zo, mits de premie voldoende hoog is. De kosten van het toekomstige pensioen moeten wel gedekt worden! En daar zit het probleem. Omdat die toekomst voor jonge werknemers zo ver weg ligt, is de te verwachten rente heel belangrijk. Stel je die, net als bij het berekenen van de verplichtingen op ongeveer 2,2 % dan is de premie niet kostendekkend. Dat heeft BPP nadrukkelijk voor het derde jaar op rij laten aantekenen. Dit gaat ten koste van de pensioenkwaliteit (al is het maar een premiedruppel op de gloeiende plaat van de verplichtingen). De Pensioenraad adviseerde overigens positief. Schrijft zich in voor de algemene ledenvergadering van de BPP op woensdag 22 april 2015 te De Bilt. Svp sturen (zonder postzegel) naar: PP, Antwoordnummer 53257, 3454 ZW Ede of per (met dezelfde gegevens): contact@pfzw-belangenvereniging.nl 8 9

6 COLOFON Tweemaandelijks tijdschrift van de BPP: Belangenvereniging Pensioengerechtigden Pensioenfonds Zorg & Welzijn (PfZ&W) Aangesloten bij de NVOG: de Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Hoofd- en eindredactie Roelof Jan Mulder (ad interim), Steenakkerstraat 4, 4012 EP Kerk-Avezaath. Telefoon: (0344) Redactieleden Roelof Jan Mulder, Jaap van der Spek, Eric van Eck, Pierre Thijssen De redactie plaatst met regelmaat reacties, artikelen en meningen van lezers. Reacties kunnen worden gezonden naar: planet.nl. De redactie behoudt zich het recht voor reacties niet dan wel ingekort te plaatsen zonder daarover vooraf met de inzenders ervan te overleggen. Bestuur Voorzitter: Joop C. Caljouw. Secretaris: Dick Harting. Penningmeester: Gerard Veenstra. Leden: Carla Guicherit, Baukje Vegter, Ton Muurling, Jaap van der Spek. Ledenadministratie Adreswijzigingen en opzeggingen graag als volgt doorgeven: Gerard Veenstra (017) , of het bruto maandbedrag van uw Ouderdomspensioen. Over die uitkering wordt geen loonheffing (belasting) en zorgpremie betaald. Het nettobedrag is dus gelijk aan het bruto bedrag. De partner krijgt deze uitkering. Is er geen partner? Dan krijgen de kinderen jonger dan 21 jaar de uitkering. Als er geen partner of wees is die aanspraak maakt op de uitkering ineens, dan kan deze worden uitbetaald aan de natuurlijke persoon (bijvoorbeeld kinderen ouder dan 21 jaar, neven, nichten, vrienden) die kosten heeft gemaakt in verband met het overlijden. Commissie Financiële Dienstverlening In geval van problemen met PFZW over uw pensioenberekening, zoek contact met de voorzitter van deze BPP-commissie: G Veenstra (017) Medewerkers aan dit nummer Audrey, Betty Berger, Joop Blom, Rob de Brouwer, Joop Caljouw, Hasko van Dalen, Eric van Eck, Jan Jansen, Roelof Jan Mulder, Carien Rövekamp, Pierre Thijssen, Tjebbe Visser, Joop van Vliet, Ron Wessels, Maaike van Wijgerden Productie en vormgeving De BV meerdancommunicatie Druk en verzending Senefelder Misset Verantwoording Het ledenblad Ons Pensioen is het contactorgaan van de BPP en verschijnt zes keer per jaar. Ons Pensioen komt tot stand in samenwerking met Pensioenbelangen (van de NBP). De meningen en visies in dit blad zijn niet noodzakelijkerwijs die van het verenigingsbestuur. De redactie streeft ernaar de onderwerpen vanuit een breed en divers perspectief te behandelen. Het is aan de lezer zelf om (mede aan de hand van de meningen en visies in dit blad) tot eigen oordeelsvorming te komen. Voorts is de redactie niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties en bijsluiters. Overname van delen van artikelen is toegestaan, met bronvermelding. Lid worden? Aanmelden als lid: De contributie bedraagt slechts 11 per jaar Gebruik het invulformulier op de website of (meer mag natuurlijk ook!). Het partnerlidmaatschap is 5,50 per jaar. U kunt zich aanmelden ledenadministratie@pensioenbelangen.nl. stuur onderstaande bon in of naar via de strook in dit blad, via de website of via een De contributie bedraagt per jaar 30 euro. Dat brief met gegevens aan de ledenadministrateur. is inclusief 5 euro voor het abonnement op Pensioenbelangen. Verzending naar het buitenland Betalingen kunnen worden overgemaakt op banknummer (ING Bank) t.n.v. Belangenvereniging Pensioengerechtigden PFZW. onder vermelding van lidnummer ter attentie op aanvraag. Opzegging kan alleen schriftelijk van het Bondsbureau. Belangrijk om te weten: Als u overlijdt, stopt uw Ouderdomspensioen Advertenties van PFZW. Uw partner en kinderen hebben dan PSH Media Sales Support, telefoon: (0314) 355 onder bepaalde voorwaarden recht op Partner- 830, frank.roosenbeek@pshmediasales.nl. en Wezenpensioen. Ook hebben zij recht op een Postadres: Postbus 68, 7000 AB Doetinchem. eenmalige slotuitkering die gelijk is aan driemaal Tarieven op aanvraag. Aanmeldingsbon voor nieuwe leden: Ik meld mij aan als lid van de Belangenvereniging Pensioengerechtigden Pensioenfonds Zorg en Welzijn (BPP) en ontvang binnenkort het laatste nummer van Ons Pensioen. Ik meld wel/niet mijn partner aan voor 5,50 per jaar. Naam: m/v Voorletter(s): Straat en huisnummer: Postcode en plaatsnaam: Telefoonnummer en/of adres: Geboortejaar: Laatste functie: Stuur deze bon (geen postzegel) aan: Secretariaat BPP, Antwoordnummer 53257, 3454 ZW Ede of mail deze gegevens naar: contact@pfzw-belangenvereniging.nl Of ga naar onze website pagina lid worden.