Plan van aanpak Klimaat- en Duurzaam bouwen beleid Gemeente Montferland
|
|
- Joachim van de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Plan van aanpak Klimaat- en Duurzaam bouwen beleid Gemeente Montferland juni 2004
2 0: Inrichten projectorganisatie klimaat & dubo-beleid Menukaartonderde Organisatie versterkende activiteiten Verplicht voor Noodzakelijk Klimaatconvenant in 2002 ondertekend door Ministeries van VROM, EZ, LNV en V&W, het IPO en de VNG. Gemeenten werd gevraagd extra inspanningen te leveren om samen met de rijksoverheid de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. Nu wordt een projectorganisatie ingericht om te komen tot de implementatie van klimaat- en dubo-beleid. Omdat op 1 januari 2005 de gemeente Bergh en de gemeente Didam samen opgaan in de nieuwe gemeente Montferland is gekozen samen hiervoor een plan van aanpak op te stel. Met de uitvoer wordt indien mogelijk pas volgend jaar of later begonnen, aangezien dit jaar de taakverdeling voor de medewerkers in de nieuwe gemeente niet bekend is. Alleen lopende projecten worden opgepakt, zoals nieuwbouw sportcomplex. In het hele plan van aanpak zijn daarom ook geen namen van medewerkers opgenomen. Er wordt nu gewerkt met een tijdelijk projectgroep met medewerkers uit beide gemeenten. Beoogd resultaat Organisatie voor uitvoering van klimaat & dubo-beleid is ingericht, verantwoordelijkheden zijn belegd en midde zijn vrijgemaakt. Ook rekening houdend met de toekomstige nieuwe organisatie na de herindeling. Aanpak Inrichten van programmamanagement Urenregistratie Benoemen van coördinator en opdrachtgever Agenderen van voortgangsoverleg eens in de 3 maanden Integratie van klimaat & dubo-beleid in de verschilde afdelingen door klimaat & dubo-beleid op te nemen in: Projectgroep klimaat en duurzaam bouwen Taakstellingen van afzonderlijke medewerkers Afdelingsjaarplannen Begroting Zorgen voor voldoende kennis over klimaat- en dubo-onderwerpen door: (dit onderdeel komt bij alle projecten terug) Medewerkers zonodig op cursus te laten gaan, Medewerkers symposia te laten bezoeken, De nodige publicaties aan te schaffen. Monitoring Jaarlijks gesprek met portefeuillehouder over voortgang projecten aantal maanden voorafgaand aan vaststelling begroting. Vervolgens gesprek met klimaatconsut van Novem over voortgang projecten. Jaarlijkse monitoring van uren en resultaten aan VROM i.v.m. subsidieregeling. De klimaat- en dubocoördinator is de projectleider van het gehele project, het sectorhoofd Grondgebied is de opdrachtgever en het afdelingshoofd Ruimtelijke Ordening is voorzitter van de projectgroep. 2
3 Uren programmanagemen t Kosten Wanneer Kennis & input 120 uur per jaar, in vier jaar 480 uur. Jaarlijks ,- voor symposia, cursussen, aanschaf van publicaties voor het hele project. Bij start van de uitvoering inrichten en daarna onderhouden. Met het inrichten van de definitieve project organisatie wordt gestart zodra de subsidie is toegekend en de functieverdeling voor de nieuwe gemeente bekend is. Klimaatadviseur. Ervaringen van andere gemeenten. Nieuwsbrief klimaatbeleid 3
4 Totablad De volgende afdelingen zijn bij de uitvoering van klimaat & dubobeleid betrokken: externe partners Uren per jaar Projecten (aanvinken) Totale uren Totale overige Afdeling * * * * * * * * * * kosten Bouwen, Wonen & Milieu Afdeling * * * * * * Ruimtelijke Ordening Afdeling * * * * * * * Openbare Werken Afdeling * * Maatschappelij ke Ontwikkeling Afdeling Staf * * Regio * * projectgroep Externe * * adviesbureaus Overige kosten per jaar Externe kosten * Advieskosten onbekend * , , * * * * * * * * * Kennisontwikke - - 0,- 0,- ling Kosten totaal De volgende externe partners zijn bij de uitvoering van klimaat & dubo-beleid betrokken: - energiebedrijf, woningstichting Bergh, Laris wonen en diensten, adviesbureau gebouwenbeheer Asset, andere adviesbureau s en marktpartijen. Met de Regio Achterhoek wordt samengewerkt bij de regionale projecten genoemd in de projecten 5 en 6. Uren omgerekend naar euro s, plus overige kosten
5 1: Publiciteit klimaat & dubo-beleid Menukaartonderde Organisatie versterkende activiteit. Woningbouw, bestaande bouw: - Minimaal 30% van de bestaande woningen is voorzien van EPA. - Realisering van minimaal 2 randvoorwaarden voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen. Nee Verplicht voor Beleid Plan van aanpak klimaat & dubo-beleid Beoogd resultaat Bekendheid van (onderde van) klimaat & dubo-beleid: Intern: - Artikel start uitvoering klimaat & dubo-beleid op interne website of via , - Artike over project Gouden Handen fase 3 en sportcomplex ook op de eigen site. Extern: - Persbericht start uitvoering klimaat & dubo-beleid naar alle regionale kranten (de Gelderlander, Achterhoeks vizier, Montferland journaal, Didam Journaal, Montferland nieuws en IJsselstreek en/of kort artikel op de gemeentepagina), - Artike over Gouden Handen fase 3, Kerkwijk, sportcomplex en energiebesparing in het huis. Hier ook de ontwikkelingen volgen op landelijk en regionaal niveau, bv project het nieuwe rijden, isolatieactie. externe partners Aanpak Uren Wanneer Kennis & input Afdeling Bouwen, Wonen & Milieu, klimaat- en dubocoördinator. Afdeling Staf, voorlichter. Afdeling Ruimtelijke Ordening, voorzitter projectgroep en medewerker projectgroep. Afdeling Openbare Werken, medewerker projectgroep, Afdeling BW&M, medewerker projectgroep, Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling, afdelingshoofd of medewerker. 1) De klimaat- en dubocoördinator schrijft ieder artikel samen met de voorlichter. 2) Samen bedenken de energiebeleidcoördinator en de voorlichter de aanpak (bijvoorbeeld een fotosessie met de wethouder, interview met bewoner van een duurzaam gebouwd huis, etc). Gezamenlijk schrijven ze een concept artikel/persbericht en leggen dat voor aan de betrokken afdeling(en). 3) De betrokken afdeling(en) reageren op het concept. 4) Afdeling Staf maakt het artikel/persbericht definitief en stuur het op. 5 uur per artikel. 5 uur per persbericht. In vier jaar zul 10 artike en 10 persberichten worden verzorgd voor externe doelgroepen. Voor interne artike zul de externe artike worden gebruikt. Dit zul er in totaal maar vijf zijn. Totaal 30 uur per jaar, voor vier jaar 120 uur. Bij start van de uitvoering van het klimaat&dubo-beleid, tussentijds over voortgang projecten en bij beha van de resultaten van de hierboven genoemde projecten en bij eventuele landelijke en regionale projecten. Uit de projecten en standaard persberichten Novem via klimaatwebsite. 5
6 2: Nieuwbouw en renovatie gemeentelijke gebouwen Menukaartonderde Gemeentelijke gebouwen, nieuwbouw: - Toepassen van een met 4-8% verscherpte Energie Prestatiecoëfficiënt (EPC). Losse doelstellingen Verplicht voor Beleid EPC verscherpt 8-12% Doorvoeren energiemaatrege met een terugverdientijd < 10 jaar Toepassen Dubo-convenanten Regio Achterhoek en KAN regio. Toepassen van alle vaste en kostenneutrale maatrege en 30% van de variabele maatrege van het Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw Nieuwbouw Ook de gemeente valt onder de circulaire energie van de Wet Milieubeheer en het ALARA-principe. Gemeente zal per 2006 moeten voldoen aan de Europese richtlijn EPD. Diverse energiemaatrege helpen voldoen aan (toekomstige) arbonormen en dragen bij aan een goede inrichting van de werkplek en een goed binnenklimaat. Beoogd resultaat Alle nieuwbouw en renovatie van gemeentelijke gebouwen voldoen aan verscherpte energienormen. De volgende projecten zijn momenteel gepland: sportcomplex, politiebureau en mogelijk nieuwe gemeentehuis. Aanpak 1) Intern proces afspreken door wie, wanneer en hoe energieaspecten in alle fasen van het planproces worden meegenomen. Verankering van energieaspecten in de ideevorming, het budget (energiebesparingen verrekenen met de investeringskosten; energiebesparing is niet sluitpost maar uitgangspunt), het offerteverzoek, de keuze van architect en projectontwikkelaar (met aantoonbare ervaring of motivatie voor energie-aspecten), de opdrachtverstrekking met programma van eisen, berekening van exploitatielasten vooraf, en de projectorganisatie (borging van de gemaakte afspraken). 2) Jaarlijks inventariseren welke nieuwbouw en renovaties gepland zijn. De verankering van energieaspecten voor al deze concrete projecten beleggen. externe partners 3) Momenteel zijn de volgende projecten gepland, waarin energieaspecten worden verankerd; sportcomplex en politiebureau s-heerenberg. 4) Momenteel zijn de volgende projecten reeds in een verdere planfase. Renovatie cultureel centrum en nieuwbouw jongerencentrum in s-heerenberg. In deze projecten wordt bekeken of de verlichting energiezuinig kan worden en het energiebeheer kan worden geregeld. Bouwen, Wonen & Milieu, Motiveren en informeren van klimaat- en dubo projectgroep sportcomplex, coördinator projectgroep politiekantoor. Kennisontwikkeling. Afdeling Openbare Werken Meedenken over het toekomstige beheer Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling Afdeling Ruimtelijke Ordening van gebouwen. Meedenken over mogelijkheden bij gebouwen. Meedenken over mogelijkheden bij gebouwen en kennis ontwikke. 6
7 Uren Kosten (excl uren) 30 uur per jaar en 120 uur in vier jaar. Onderzoekskosten en haalbaarheidsstudies bij zowel nieuwbouwprojecten als renovatieprojecten zijn onderdeel van de normale planprocedure. Budget voor realisatie van energiemaatrege reserveren (deze zijn niet subsidieabel). Wanneer Project 1, 2005 Project 2, jaarlijks Kennis & input Project 3 en 4 van heden tot realisatie van genoemde projecten Novem publicaties. 7
8 3: Energiemaatrege en energiebeheer bestaande gemeentelijke gebouwen Menukaartonderde Gemeentelijke gebouwen, bestaande bouw: - Bij renovaties uitvoeren van alle vaste en kostenneutrale energiemaatrege uit het Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw. - Energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) ingevoerd voor alle gemeentelijke gebouwen. Losse doelstellingen Verplicht voor In de gemeente Bergh zijn jarenlang de gemeentelijke gebouwen niet goed onderhouden door krapte in het budget en het ontbreken van onderhoudsplannen. In de gemeente Didam werd wel gewerkt met actuele onderhoudsplannen, alleen hier is nooit gekeken naar duurzame maatrege. Gemeente moet goed omgaan met overheidsgeld en zelf goede voorbeeld geven. Gemeente valt zelf ook onder circulaire energie van de Wet Milieubeheer en moet in dat kader recente energie-onderzoeken hebben en maatrege doorvoeren met terugverdientijd van 5 jaar en korter. Gemeente zal per 2006 moeten voldoen aan de Europese richtlijn EPD (Energy Performance Directive). Diverse energiemaatrege helpen voldoen aan (toekomstige) arbonormen en dragen bij aan een goede inrichting van de werkplek en een goed binnenklimaat. Door energiebeheer wordt ook een stukje invulling gegeven aan het project Gemeentelijke Interne Milieuzorg. In het gemeentehuis, de gemeentewerf en de brandweerkazerne van s- Heerenberg worden de energiegegevens al bijgehouden. In de overige gemeentelijke gebouwen zal energiebeheer moeten worden opgezet. Beleid - Het college van B&W voorstel om in alle gemeentelijke gebouwen zoveel mogelijk duurzaamheids criteria s door te voeren. - Iedere 10 jaar energieonderzoek (Europese richtlijn EPD). - Bij nieuwbouw, bestaande bouw en gemeentelijke voorzieningen doorvoeren van energiemaatrege met een terugverdientijd van < 10 jaar. - Toepassen van alle vaste en kostenneutrale maatrege (t.v.t. 0-5 jaar) en 30% van de variabele maatrege van het Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw Bestaande Bouw. Beoogd resultaat - Nu vrijmaken van gelden die in 10 jaar terugverdiend worden. In onderstaande tabel zijn alle (grotere) gemeentelijke gebouwen ingevuld en daarbij is aangegeven of er al een energieonderzoek is uitgevoerd en of de maatrege zijn uitgevoerd of verwerkt zijn in het onderhoudsplan. In al deze gebouwen zal inzicht worden verkregen in het energieverbruik en worden oorzaken van uitschieters uitgezocht. Energieonderzoek uitvoeren Maatrege uitgevoerd En verwerkt in onderhoudsplannen Gemeentehuis s-heerenberg Gedaan Ja Gemeentehuis Didam Niet gedaan, kan - Brandweerkazerne s- Niet nodig - Heerenberg Brandweerkazerne Didam Niet gedaan, kan - Gemeentewerf s-heerenberg Globaal zelf Onbekend gedaan = voldoende 8
9 externe partners Gemeentewerf Didam Niet gedaan, kan - Sportcomplex s-heerenberg Nieuwbouw Als het gebouw af is het energiegebruik monitoren Zwembad Didam Niet gedaan, kan - Cultureel centrum s- Wordt gerenoveerd - Heerenberg Albertus) Didam Niet gedaan, kan - Politiebureau s-heerenberg Nieuwbouw Als het gebouw af is het energiegebruik monitoren Gezondheidscentrum Didam Niet gedaan, kan - Bibliotheek s-heerenberg Niet gedaan, kan - Muziekschool s-heerenberg Niet gedaan, kan - Dorpshuis Zeddam Nieuw gebouw, - globaal onderzoek = voldoende Peuterspeelzaal wip-wap Niet gedaan, kan - Zeddam Kinderdagverblijf Puck en Niet gedaan, kan - CO Didam Dorpshuis Kilder Niet gedaan, kan - Dorpshuis/ gymlokaal Braamt Niet gedaan, kan - Sportcomplex Muizenberg Niet gedaan, kan - Didam Sporthal/kinderdagverblijf Niet gedaan, kan - De Meikever Didam Sporthal, muziekoefenruimte Niet gedaan, kan - en kinderdagverblijf De Zomp Didam Sporthal, judo en yoga, Ralland Didam Niet gedaan, kan - Afdeling Openbare Werken, medewerker gebouwenbeheer. - Afdeling Openbare Werken, beleidsmedewerker. - Afdeling Bouwen, Wonen & Milieu, klimaat- en dubocoördinator. - Adviesbureau voor uitvoering van energieonderzoeken. - Contactpersonen per gebouw die energiegegevens moeten aanleveren. - Adviesbureau aan wie het beheer is uitbesteed voor Bergh, Asset. 9
10 Aanpak 1) De opdracht van adviesbureau Asset aanscherpen, zodat ook duurzaamheids criteria s worden meegenomen in onderhoudsplannen. In 2005 zal worden bekeken of Asset ook voor de gebouwen van de gemeente Didam onderhoudsplannen gaat maken. 2) Energieonderzoeken (laten) uitvoeren. 3) Maatrege uitvoeren en verwerken in onderhoudsplannen. 4) Maandelijks gegevens per gebouw opvragen, analyseren en oorzaken van uitschieters opzoeken en wegnemen. ( aantal gegevens wordt al bijgehouden) Uren Project 1) 20 uur, eenmalig in 2005 Project 2) 60 uur per jaar Project 3) 30 uur per jaar Project 4) 85 uur eerste jaar, overige drie jaar 70 uur. Kosten (excl uren) Totaal aantal uren eerste jaar 195, de overige 3 jaar 160 uur. In vier jaar 675 uur. Aan het aanscherpen van de opdracht van Asset zijn mogelijk kosten verbonden. Bij de herziening van de opdracht, die gepland staat voor 2005, kan dit makkelijk en waarschijnlijk zonder veel meer kosten worden doorgevoerd. De kosten voor een energieonderzoek bedragen meestal zo n 10 % van de jaarlijkse energierekening. Tot slot moet gerekend worden op de investeringskosten van de maatrege die uit de energieonderzoeken naar voren komen. Deze kosten kunnen verwerkt worden in het onderhoudsplan. (deze kosten zijn niet subsidiabel) Wanneer Project 1) 2005 Project 2) verspreid over de projectperiode Project 3) verspreid over de projectperiode Project 4) continu, regulier werk Kennis & input Grote vissen zijn o.a.: warmte/koudeopslag, warmteterugwinning uit ventilatielucht, hoogfrequente verlichting, daglichtregeling, aanwezigheidsdetectie. 10
11 4: Gemeentelijke voorzieningen Menukaartonderde Verplicht voor Gemeentelijke gebouwen, infrastructurele voorzieningen en installaties: - Bij renovaties uitvoeren van alle energiemaatrege met een terugverdientijd van < 10 jaar. Losse doelstelling. Convenanten duurzaam bouwen regio Achterhoek en KAN regio. Er is al wel aandacht voor energie in GWW is maar dit is niet beleidsmatig en/of structureel verankerd. Energiebesparing in GWW is een relatief nieuw onderwerp waarop vaak veel besparing te realiseren valt. De grootste energiestromen van gemeenten zijn meestal openbare verlichting, verkeersregelinstallaties (VRI s) en pompen en gema. Beleid Realiseren van maatrege met een terugverdientijd van de levensduur (meestal 15 jaar). Toepassen Nationaal Pakket Duurzame GWW. Beoogd resultaat Energiebesparing van openbare verlichting, VRI s en pompen en gema. Afdeling Openbare Werken, beleidsmedewerker. Afdeling Openbare Werken, medewerker beheer openbare ruimte en externe partners evt. een tweede beleidsmedewerker. Aanpak 1) Algemene beleidsregel opstel. 2) Opstel werkwijze voor interne medewerkers. 3) Een aanspreekpunt op de afdeling OW. 4) Indien onderhoud is uitbesteed: aanpassen van de opdracht. 5) Bij opstel van het bestek rekening houden met beheer- en onderhoudkosten en deze eventueel verrekenen met de investeringskosten. 6) Uitvoeren quick scan energiebesparing GWW. 7) Maatrege met een terugverdientijd korter dan levensduur uitvoeren en verwerken in onderhoudsplannen. 8) Bij nieuwbouwprojecten woningbouw of bedrijventerreinen extra aandacht voor energiebesparing in de openbare ruimte. Uren Kosten (excl uren) Interne uren, waarvan 60 uur eenmalig bij de invoering van de nieuwe werkwijzen en 20 uur jaarlijks terugkeert in het reguliere werk. In vier jaar 120 uur. Hogere investeringskosten reserveren; deze verdienen zich in de tijd terug. Het budget voor de ontwikkeling van kennis is terug te vinden in project 0. Wanneer Project 1, 2, 3, 4) 2005 Project 5 en 6) 2006 Project 7,8) continu Kennis & input Quick-scan energiebesparing GWW komt medio 2004 beschikbaar. Nieuwsbrief energiebesparing in GWW. (zie ook publicaties) 11
12 5: Woningbouw nieuwbouw Menukaartonderde Woningbouw, nieuwbouw: - De inspanningsverplichting om bij nieuwbouw een verscherping van de Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) met 5-10 % te bereiken. Duurzame Energie: - Bij uitbreidingsplannen is sprake van minimal 70% zongerichte verkaveling. Verplicht voor Ja Convenanten duurzaam bouwen regio Achterhoek en KAN regio. Gerelateerd beleid is: leefbaarheid in de wijk, binnenhuisklimaat. Energieaspecten van woningen zijn sterk verbonden met leefbaarheid, kosten niet altijd meer geld en kunnen juist bij nieuwbouw gerealiseerd worden: bijvoorbeeld een gunstige bouw t.o.v. de zon en toepassing van Lage Temperatuur Verwarming (LTV) geven s zomers en s winters een goed binnenklimaat in de woning, zonneboiler, ventilatie, warmteterugwinning. Het thema woningbouw is het meest complexe onderdeel van klimaatbeleid omdat er veel betrokkenen zijn. Onderstaande projecten zijn gericht op de toepassing van een instrumentarium zodat bij alle fasen van het planproces de kansen benut worden. Omdat in de gemeente Montferland vooral op inbreidingslocaties wordt gebouwd, zal het niet altijd haalbaar zijn om zongericht te verkave. Vooral de grote woningbouwlocatie Kerkwijk in Didam van ± 350 woningen biedt voldoende mogelijkheden om de doelstellingen te realiseren. Beleid - Stimuleren toepassing van (verscherpte EPC,) Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Nieuwbouw en Bestaande Bouw. Zelf toepassen Nationaal Pakket Duurzame GWW en Nationaal Pakket Duurzame Stedenbouw. - Zongericht verkave. - Toepassen van instrumenten die worden ontwikkeld door regionale werkgroepen (gemeentelijk infopunt voor particulieren, uitvoeringsinstrumentarium dubo, monitoringssysteem en opleidingsplan). Beoogd resultaat Gemeente benut kansen in alle stappen van het planproces om energiezuinige woningbouw te stimuleren. Afdeling Ruimtelijke Ordening, afdelingshoofd. externe partners Afdeling Bouwen, Wonen & Milieu, bouwvergunningverer, en klimaat- en dubocoördinator. Afdeling Openbare Werken, medewerker beheer openbare ruimte. Afdeling Ruimtelijke Ordening, beleidsmedewerker. Woningstichting Bergh en Laris wonen en diensten 12
13 Aanpak Uren Kosten (excl uren) Wanneer Beleid en organisatie 1) Energie-beleid vaststel en doorverta naar de volgende beleidsstukken: woonbeleid, I(P)SV, structuurvisie Bergh , structuurvisie Didam, Masterplan centrum s- Heerenberg (onderdeel hiervan bestemmingsplan Gouden Handen fase 3), ontwikkeling woonwijk Kerkwijk Didam, herontwikkeling Immenhorst. 2) Inrichten van een overlegstructuur en vaststel wie welke energie-kansen oppakt. Toewijzen van bijbehorende bevoegdheid, verantwoordelijkheid, tijd en geld aan de klimaat- en dubo- coördinator en andere betrokkenen. Energie-kansen: a) Eigen onderhandelingspositie uitzoeken en benutten vanaf de eerste verkennende contacten. Versterkende elementen zijn bijvoorbeeld: concurrentie tussen projectontwikkelaars, benodigd woningbouwcontingent, benodigde vergunningen, benodigde bestemmingsplanwijziging, benodigde inpassing in RO omgeving en gemeentelijk beleid, woningbouwcorporatie kan energiemaatrege nieuwbouw financieren uit verkoop van een deel van de woningen, keuze van projectontwikkelaar en architect die ervaring hebben met duurzaam bouwen, dubo-convenantpartners aanspreken op naleving van convenant, etc. b) Voorlichtingspakket over marktrijpe technieken (passieve zonne-energie, zonneboilers, LTV, etc) bij eerste contacten overhandigen. Bijvoorbeeld bij grondverkoop. c) Duurzame Energie zeker stel voor nu en voor de toekomst. d) Jaarlijks bepa welke maatrege de grote kansen zijn. e) Bij ieder woningbouwproject de grote kansen checken. f) Indien bestemmingsplanwijziging duurzaamheidseisen in toelichting opnemen. g) Indien gemeente opdrachtgever is energie opnemen in programma van eisen aan projectontwikkelaar. h) Indien grond in handen is van de gemeente eisen aan gronduitgifte stel. i) Controle van EPC op de bouwplaats en controle van gemaakte afspraken. Voor het realiseren van een aantal energie-kansen wordt gebruik gemaakt van de producten die in regionaal verband worden ontwikkeld. Regionaal zijn vier projectgroepjes opgericht, te weten: gemeentelijk informatiepunt particulieren, uitvoeringsinstrumentarium duurzaam bouwen, monitoring en opleidingsplan. 3) Halfjaarlijks in de klimaat/dubo projectgroep inventariseren welke nieuwbouw en renovaties gepland zijn. Per project de dubo-kansen benoemen en wie, wanneer, wat doet afspreken. 4) Het project Gouden Handen fase 3 is gepland, waarin zowel naar dubo als naar energie gekeken gaat worden. 5) Het project Nieuwbouwwijk Kerkwijk is in de eerste fase van het planproces. Ook in dit plan zul dubo- en energieeisen worden meegenomen. 6) Momenteel zijn het van Ditshuizen terrein en het Vinkhofterrein beide in Zeddam reeds in een verdere planfase. Bekijken of energieaspecten als meegenomen kunnen worden. Eerste jaar 130 uur inclusief deelname aan regio projectgroep, de andere drie jaar 100 uur jaarlijks. Totaal in vier jaar 430 uur. Opstel energievisie. 1) Continue, wanneer plannen zich aandienen. 2) ) continue 4) 2004/
14 Kennis & input 5) 2004/2005 OEI rekenmodel VAR rekenmodel EPCheck toepassen Brochure energieprojecten bestaande bouw Brochure Utiliteitsbouw Voorbeelden van projecten en meerkosten. 14
15 6. Woningbouw bestaande bouw Menukaartonderde Verplicht voor Woningbouw, bestaande bouw: - Plan van aanpak opgesteld voor uitvoering van het Energie Prestatie Advies (EPA) voor particuliere en huurwoningen. - Mimimaal 30 % van de bestaande woningen is voorzien van EPA. - Realisering van minimaal 2 randvoorwaarden voor verbeteren toepassing duurzame energiebronnen. Ja (voor nieuwbouw woningbouwcorporaties zie vorige blad) Bestemmingsplannen moeten recent zijn. AmvB appartementencomplexen woningbouwcorporaties. Convenanten duurzaam bouwen regio Achterhoek en KAN regio. Beleid Beoogd resultaat Duurzaamheid van de bestaande woningvoorraad vergroten. Afdeling Ruimtelijke Ordening, contactpersoon woningstichting Bergh en Laris wonen en diensten. externe partners Aanpak/ Uren/ Afdeling Bouwen, Wonen & Milieu, medewerker bouwvergunningvering en energie- en dubocoördinator. Woningstichting Bergh, Laris wonen en diensten en verschilde pensioenfondsen. Makelaars die actief zijn in de gemeente. 1) Prestatieafspraken met woningbouwcorporaties en pensioenfondsen. Bespreken toekomstvisie, DE en EPA; bijv als gemeente winkelcentrum bouwt koppe aan seniorenwoningen erboven. contactpersoon woningstichting Bergh en Laris wonen en diensten. 2) Afspraken met makelaars over promoten van energieonderzoeken bij verkoop van huis, trekker klimaat- en dubocoördinator. 3) Verhuispakket duurzaam klussen en energieonderzoeken; idem bij verbouwingen, i.s.m. regionale projectgroep, trekker medewerker bouwvergunningvering. 4) In bestemmingsplannen boven de bebouwingsgrens een virtuele ruimte van 2 meter voor (DE) installaties opnemen, bijvoorbeeld voor kleine windmos. medewerker RO. 5) EPA-actie particulieren. Over 2 jaar bekijken hoe de ontwikkelingen rond EPA zijn. Vervolgens bepa hoe evt. actie wordt ingestoken. te bepa. Uren Project 1) 50 uur Project 2) 20 uur Project 3) 20 uur Project 4) Valt onder regulier werk. Project 5) ± 50 uur In vier jaar 140 uur. Wanneer Project 1) start 2006 Project 2) start 2006 Project 3) start 2004 Project 4) regulier Project 5) start 2007 Kennis & input Publicaties Energiebesparing in corporatiewoningen, voorbeelden uit de praktijk; Novem. Voorbeeld prestatieafspraken met woningbouwvereniging van Novem. 15
16 7.: Bedrijven en utiliteitsbouw Menukaartonderde Bedrijven en utiliteitsbouw, inrichtingen: - Actief overleg en informatie-uitwisseling met lokaal bedrijfsleven over energiebesparing en duurzame energie. Verplicht voor Nee Bijv SAM traject Beleid Voortkomend uit de Wet Milieubeheer beleid met extra aandacht voor energiebesparing en duurzame energie. Beoogd resultaat Aandacht voor energiebesparing bij (ook kleine) bedrijven door bij bedrijfsbezoeken te wijzen op de resultaten van branchegerichte energiebesparingsonderzoeken. Bij nieuwbouw van bedrijven de circulaire Energie in de Milieuvergunning gebruiken en bedrijven adviseren alle energiemaatrege toe te passen met een terugverdientijd van 5 jaar, ook wordt de grens van kwh niet gehaald. Bijvoorbeeld activiteiten in het kader van het SAM-project. Afdeling Bouwen, Wonen & Milieu, medewerker vergunningvering milieu. Afdeling Bouwen, Wonen & Milieu, medewerkers vergunningvering externe partners en handhaving milieu. Afdeling Ruimtelijke Ordening, bedrijfscontactfunctionaris. Regio Achterhoek, i.v.m. SAM project. Aanpak 1) Bedrijfsbezoeken bij tenminste vier grotere doelgroepen branchegericht inde, gedacht wordt aan; distributiebedrijven, tankstations en agrariërs en MJA 2. 2) Resultaten van branchegerichte energieonderzoeken opvragen en kennen, 3) Bij bedrijfsbezoeken de resultaten van deze onderzoeken bespreken of aanwijzen, 4) Bij bedrijfsbezoeken een checklist energie gebruiken, 5) Buiten de bedrijfsbezoeken om, op natuurlijke momenten zoals bedrijfsuitbreiding, verplaatsing of nieuwe vestiging, circulaire Energie in Milieuvergunning gebruiken en informatiepakket verstrekken over energiebesparing en duurzaam bouwen. Uren Per jaar 50 uur, in vier jaar 200 uur. Wanneer Zodra subsidie is toegekend. Kennis & input Nieuwsbrief energiecentrum Resultaten DOE project Pilot tankstations Distributiebedrijven 16
17 8: Verkeer en vervoer Menukaartonderde Verkeer en vervoer, RO/infrastructuur: - Toepassen van minimaal 1 verkeers- en vervoersmaatregel uit het Nationaal Pakket Duurzame Stedenbouw. Verplicht voor Beleid Losse doelstellingen Dit thema zal verder uitgewerkt moeten worden. Er zal rekening moeten worden gehouden met de herindeling en de herstructurering van het centrum van s-heerenberg. De convenanten duurzaam bouwen regio Achterhoek en van de KAN regio bieden aanknopingspunten. Opnemen in het nieuwe verkeers- en vervoersplan. Mogelijk krijgt de nieuwe gemeente Montferland dit plan al in Beoogd resultaat Minder vervoersbewegingen, minder CO2 uitstoot. Afdeling Openbare werken, beleidsmedewerker verkeer- en vervoer. Afdeling Bouwen, Wonen & Milieu, klimaat- en dubocoördinator. externe partners Afdeling Openbare Werken, beheerder gemeentewerf en beleidsmedewerker verkeer en vervoer. Afdeling Staf, Aanpak voorlichter. 1) In het nieuwe verkeer- en vervoersplan fietsroutes, wandelroutes, openbaar vervoer en collectiefvervoer meenemen, 2) Bij aanschaf van nieuwe wagens voor eigen wagenpark het energieaspect mee laten wegen, 3) Voorlichting aan medewerkers en bevolking over het project het nieuwe rijden, 4) Stimuleren van korte ritten (bijv scho) met langzaam vervoer in de vorm van voorlichting. Uren Project 1) 26 uur Project 2) 24 uur Project 3) 25 uur Project 4) 25 uur, overige uren regulier werk In vier jaar 100 uur. Kosten (excl Voor de meerkosten van het wagenpark budget vrijhouden. uren) Wanneer Project Project 2 wordt bekeken indien nieuwe wagens worden aangeschaft, uren worden verdeeld over de projectperiode. Project Project Kennis & input Verkeer en vervoer is het grootste aandeel energieverbruik van een modaal huishouden. Tijdsbesteding fiets/wande t.o.v. auto. Logistieke Toets Bedrijventerreinen. 17
18 9: Duurzame energie Menukaartonderde Verplicht voor Duurzame energie. - Duurzame-energie-(DE)-scan uitgevoerd. - In bestemmingsplannen worden (indien relevant) locaties voor wind-energie bestemd die voortvloeien uit het provinciaal beleid dan wel de Bestuursovereenkomst landelijke ontwikkeling windenergie (BLOW). - De gemeente voert actief beleid voor inzameling en ter beschikking stel van biomassareststromen voor energieopwekking. Ja Momenteel loopt een onderzoekt naar een locatie voor windenergie op het grensgebied van de gemeenten Bergh en Gendringen. Mocht windenergie hier niet of onvoldoende haalbaar zijn dan wordt waarschijnlijk de andere locatie in de gemeente Gedringen verder onderzocht. Indien biomassa gebruikt gaat worden voor energieopwekking zul de lopende contracten voor afvoer van GFT opnieuw bekeken moeten worden. DE scanrapport Beleid Beoogd resultaat DE project(en) met geïnteresseerde marktpartijen. Hierop volgend haalbaarheidsstudies laten uitvoeren. Afdeling Bouwen Wonen & Milieu, klimaat- en dubocoördinator. Afdeling Ruimtelijke Ordening, beleidsmedewerker bestemmingsplan externe partners buitengebied. Aanpak Uren Kosten (excl uren) Wanneer Kennis & input Regionale projectgroep Duurzame Energie. Regionaal project met de volgende onderde: 1) DE scan technisch potentieel, 2) Ambitiebepaling, 3) Marktverkenning, 4) Keuze van projecten waarop haalbaarheidsstudie te verrichten, 5) Indien geschikte windlocaties dan deze in bestemmingsplan opnemen. Eigen project: 6) Keuze maken om geheel of gedeeltelijk groene stroom in te kopen. 20 uur per jaar, in vier jaar 80 uur. DE scan inclusief ambitiebepaling en marktverkenning. DE scan wordt afgerond in 2004, uitvoering 2005 en verder. Wind in de rug Biomassa Gebouwgebonden 18
OPZET KLIMAATPLAN 11-2-04
OPZET KLIMAATPLAN 11-2-04 Samenvatting Deze notitie voorziet in de opzet van het klimaatplan voor Nijmegen. Dit is de voortzetting het Nijmeegse energiebeleid. Actualisering was sowieso nodig omdat oude
Nadere informatiePlan van aanpak klimaatbeleid 2004 2007. Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude
Plan van aanpak klimaatbeleid 2004 2007 Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 1. Inleiding Samenvatting Vanwege de zorg voor deze aarde trekt ook de gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude het zich voor haar
Nadere informatieTER KENNISNAME. Onderwerp : Klimaatbeleid (energiebeleid) de commissie grondgebiedzaken
CIE GZ 6 01-2007 TER KENNISNAME AAN Onderwerp : Klimaatbeleid (energiebeleid) de commissie grondgebiedzaken 1 Inleiding In 1997 zijn in Kyoto internationale afspraken gemaakt om tot een reductie van uitstoot
Nadere informatieKANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN
April 2002 ECN-RX--02-013 KANSEN VOOR DUURZAME ENERGIE BIJ HERSTRUCTURERING VAN NAOORLOGSE WIJKEN Nieuw Den Helder Centrum als praktijkvoorbeeld J.C.P. Kester E. Sjoerdsma H. van der Veen (Woningstichting
Nadere informatieUitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015
Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Projectcode GEMEENTE 1 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen Doelstelling Het verbeteren van de energieprestatie van gemeentelijke gebouwen door 3%
Nadere informatieUitvoeringsplan klimaatbeleid provincie Groningen
Uitvoeringsplan klimaatbeleid provincie Groningen Stap 1: in het kader van de BANS subsidieaanvraag 12 Mei 2004 KNN Milieu BV Werfstraat 5 9712 VN Groningen Inhoudsopgave 1 INLEIDING...3 2 KADERS VAN HET
Nadere informatieBijlage 5: Provinciale menukaart
Bijlage 5: menukaart PROVINCIALE MENUKAART DUURZAME ENERGIE EN ENERGIEBESPARING Aandachtsveld Doelgroep Ambitieniveau Indicator Energie in beleid Hoofdlijnen in omgevingsbeleid (bijvoorbeeld energieparagraaf
Nadere informatieNotitie energiebesparing en duurzame energie
Notitie energiebesparing en duurzame energie Zaltbommel, 5 juni 2012 Gemeente Zaltbommel Notitie energiebesparing en duurzame energie 1 1. Inleiding Gelet op de ambities in het milieuprogramma 2012-2015
Nadere informatieAan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 15 april 2009 ALDUS BESLOTEN 23 APRIL Klimaatplan Doetinchem
Aan de raad AGENDAPUNT 3 Doetinchem, 15 april 2009 ALDUS BESLOTEN 23 APRIL 2009 Klimaatplan Doetinchem 2009-2012 Voorstel: 1. het beleidskader klimaat vaststellen, wat inhoudt dat de gemeente inzet op
Nadere informatieENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu
ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10
Nadere informatie(Energie) management-actieplan
(Energie) management-actieplan Eis 3.B.2 Barendrecht, Oktober 2013 Auteur: Sabine Droog Geaccordeerd door: Leo Droog Directeur Edwin Oudshoorn Bedrijfsleider/ MVO Verantwoordelijk Inhoud 1. Inleiding 3
Nadere informatieKorte evaluatie Plan van aanpak duurzaam bouwen (1999)
Nr. : 04.0046. Dnst. : BOWO Regionaal Duurzaam Bouwen plus Pakket. Leiden, 9 maart 2004. 2004. Op 30 maart 1999 hebben Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden het Plan van aanpak duurzaam bouwen
Nadere informatieEnergieprestatie. De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving
Energieprestatie De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving 1 Even voorstellen: Ron van der Aa (projectmanager bij NEN) Wie bent u? Context 2 Inhoud van deze presentatie Algemeen:
Nadere informatieReductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1)
Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1) Directie: K.J. de Jong Handtekening: KAM-Coördinator: D.T. de Jong Handtekening: Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Het CO 2 -reductiebeleid van
Nadere informatieMilieudienst West-Holland. Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012. Gerrit Jan Schraa Programmaleider
Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012 Gerrit Jan Schraa Programmaleider Klimaatprogramma Vervolg op Klimaatbeleid 2003-2007 Waarom een Klimaatprogramma? Wat houdt het programma in?
Nadere informatieEnergieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal
Energieconvenant bedrijfsleven Veenendaal en gemeente Veenendaal 1 Intentie Bedrijvenkring Veenendaal, de coöperatieve verenigingen van Ondernemend Veenendaal, de deelnemende bedrijven en de gemeente Veenendaal
Nadere informatieCommunicatieplan CO₂-Prestatieladder
Documentnummer: Communicatieplan CO₂ Document: 2015-12 Communicatieplan CO₂-Prestatieladder Scope 1 en 2 Bedrijf: ToekomstGroep Gedeputeerde Laanweg 47 1619 PB Andijk Postbus 4 1619 ZG Andijk T 0228-594900
Nadere informatieENERGIE. besparen. vandorp.eu
ENERGIE besparen ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energieprijzen zal dit in 10 jaar al gauw
Nadere informatieKlimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen
Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.
Nadere informatieScope 1 doelstelling Scope 2 doelstelling Scope 1 en 2 gecombineerd 5% CO 2- reductie. 30% CO 2- reductie in 2016 6% CO 2 -reductie in 2016 ten
B. Kwantitatieve doelstellingen & beleid 1 INLEIDING Verhoef wil concreet en aantoonbaar maken dat we ons inspannen om CO 2 te reduceren. Daarvoor hebben wij dit reductiebeleid opgesteld. 2 HET CO 2 REDUCTIE
Nadere informatiePlan van aanpak klimaatbeleid 2004-2008
Plan van aanpak klimaatbeleid 2004-2008 Houten december 2004 Plan van aanpak klimaatbeleid 2004-2008 Raadsbesluit 2004-244 14 december 2004 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding... 5 1.1 Inleiding... 5
Nadere informatieUitvoeringsprogramma 2017 en Op weg naar een klimaatneutraal Gemeente Renkum
Uitvoeringsprogramma 2017 en 2018 Op weg naar een klimaatneutraal 2040 Gemeente Renkum 1 Inleiding Onderhavig uitvoeringsprogramma geeft een overzicht van projecten en activiteiten die worden gecontinueerd
Nadere informatieKLIMAATBELEID in de gemeente BLADEL
KLIMAATBELEID in de gemeente BLADEL Gemeentelijk Klimaatbeleid 2004-2008 In een B&W besluit d.d. 18-2-2002 sprak het college de intentie uit voor de ontwikkeling van gemeentelijk klimaatbeleid. Dit naar
Nadere informatiegemeente. SLoK project 1
gemeente. SLoK project 1 Thema Subthema(s) F: Grootschalige duurzame energieopties Grootschalige en/of collectieve DE opties Ambitie Actief Voorlopend Innovatief Taakstelling 3 % Van de energie die binnen
Nadere informatie2.1.2 lucht De luchtkwaliteit binnen Baarn wordt inzichtelijk gemaakt op de vmk (GVVP) X X
3.4 Het Milieu Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Overzicht uren Overzicht budget 2.1.1 bodem 750 750 750 750 29.266 29.266 29.266 29.266 2.1.1.1 uiterlijk 2015 alle spoedeisende locaties in beeld en gesaneerd
Nadere informatieVoorstel ontwikkeling duurzaamheidsparagraaf Zoetermeer. 1. Inleiding
Voorstel ontwikkeling duurzaamheidsparagraaf Zoetermeer 1. Inleiding Zoetermeer wil zich de komende jaren ontwikkelen tot een top tien gemeente qua duurzaam leefmilieu. In het programma duurzaam Zoetermeer
Nadere informatieCommunicatieplan 2017
Communicatieplan 2017 Scope 1 en 2 Naam Functie Datum Opgesteld door R.A. Marchal KAM-Manager 07-03-2017 Versie 03 Status Definitief ToekomstGroep Gedeputeerde Laanweg 47, 1619 PB Andijk www.toekomstgroep.nl
Nadere informatieVNG Raadsledencampagne
Duurzaam Drimmelen VNG Raadsledencampagne Klimaat niet zonder de Raad Invloed raadsleden Borging beleid Collegiaal bestuur Collegeakkoord 2010-2014 Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien
Nadere informatieWATER- SCHAPPEN & ENERGIE
WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld
Nadere informatieUitkomst controlebezoek Ontbreken energiegegevens (x facultatief indien geen energiegegevens zijn overlegd)
Op xxx controleerde de heer xx van de DCMR Milieudienst Rijnmond uw organisatie aan de xxx in xxxxx. Xx werd hierbij te woord gestaan door uw contactpersoon, de heer xx. Tijdens het controlebezoek is gecontroleerd
Nadere informatieSUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN. TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS
SUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS Colofon Meer informatie over mogelijke ondersteuning op de verschillende onderwerpen: Ieke Benschop, NMU (i.benschop@nmu.nl;
Nadere informatieA.S. Wedzinga
Agendapunt commissie: steller telefoonnummer email A.S. Wedzinga 040-2083573 swe@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering onderwerp 14raad00066 Toepassing zonnepanelen op gemeentelijke
Nadere informatieReview CO 2 reductiedoelstellingen. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.2
Review CO 2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Voortgang subdoelstellingen 4 2.1. Voortgang subdoelstelling kantoren 4 2.2. Voortgang
Nadere informatieVerduurzaming gemeentelijk vastgoed
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het
Nadere informatieCPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"
CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende
Nadere informatieOverzicht nulmeting provincie Groningen
Overzicht nulmeting provincie Groningen ACTIEF NIVEAU beleid Hoofdlijnen in omgevingsbeleid (bijvoorbeeld energieparagraaf in omgevingsplan, milieubeleidsplan en/of streekplan). Actuele energiebeleidsnota
Nadere informatieEnergieneutraal keten sluisdeur Goese Sas
Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Door de vastgestelde energie- en klimaatdoelstelling binnen Europa om in 2050 energieneutraal te zijn, is het voor de hele samenleving maar met name voor bedrijven
Nadere informatieHoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285
Hoe kijkt de Nederlander tegen het aankomende klimaat- en energieakkoord aan? Nathalie Vermeij 2 mei 2018 H5285 Inhoudsopgave 1 De bekendheid met en het belang van het klimaat- en energieakkoord 5 2 Drijfveren
Nadere informatieSteller :S. Wind Telefoonnummer ; 0229-252200 Afdeling : Middelen en Beheer - VG Email : s.wind@hoorn.nl Document retour: Nee
1 van 5 W- "W" OEMEENTE J ^ Q Q J *! ^ t Zaaknummer MOOISBS Behoort bii opleqqer: 1001958 nr. : Programmabegroting^g R u m e j k e Ordening en Volkshuisvesting Telefoonnummer ; 0229-252200 : Middelen en
Nadere informatiePresentatie de Zonnewoning. Kennismaken met een duurzaam, comfortabel en energiezuinig woonconcept
Presentatie de Zonnewoning Kennismaken met een duurzaam, comfortabel en energiezuinig woonconcept 2006 Waarom een Zonnewoning? Aansluiten bij (Klimaat-) beleid: Met het concept de Zonnewoning kunnen wij
Nadere informatiePlan van aanpak aanvulling Regionale bedrijventerreinenstrategie Holland Rijnland in verband met aansluiting gemeenten in de Rijnstreek
Plan van aanpak aanvulling Regionale Holland Rijnland in verband met aansluiting gemeenten in de Rijnstreek Projectnaam/ onderwerp: Aanvulling Regionale Holland Rijnland met de Rijnstreekgemeenten Status:
Nadere informatieRaadsinformatiebrief. 18 augustus Onderwerp: Energie-uitvoeringsprogramma: Resultaten en vervolg. Informatie voor de raad
Raadsinformatiebrief 18 augustus 2015 Onderwerp: Energie-uitvoeringsprogramma: Resultaten en vervolg. Informatie voor de raad Geachte leden van de gemeenteraad Bergen, Op 18 februari 2014 heeft u het Uitvoeringsprogramma
Nadere informatieFinancieringsvoorwaarden ondersteuning regionale allianties 2014-2016
1. Inleiding In september 2013 is door een groot aantal partijen, waaronder de Rijksoverheid, werkgevers- en werknemersorganisaties, natuur- en milieuorganisaties, financiële instellingen en de VNG, het
Nadere informatiePROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF
PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per
Nadere informatieEnergie management Actieplan
Energie management Actieplan Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.2 Auteur: Mariëlle de Gans - Hekman Datum: 30 september 2015 Versie: 1.0 Status: Concept Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Doelstellingen...
Nadere informatieEnergiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary)
Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015 Versie 3.0 (Summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Update: Augustus 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue
Nadere informatieBedrijfs Interne Milieuzorg
Bedrijfs Interne Milieuzorg 2005-2008 Plan van aanpak BIM- Programma Borsele 1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Bladzijde. - Inleiding 3 - Milieubeleidsplan 3 - BANS-regeling 4 - Capaciteit 4 - Evaluatie 4 Hoofdstuk
Nadere informatieSubsidieregeling Energiebesparing in de Sociale Huursector, nr. 2006wem004996i.
Subsidieregeling Energiebesparing in de Sociale Huursector, nr. 2006wem004996i. Toelichting Inleiding Provinciale staten van Utrecht hebben besloten om 750.000,- in te zetten voor de reductie van CO 2
Nadere informatieEnergiemanagementplan
Energiemanagementplan CO 2 -prestatieladder Het Veldwerkbureau B.V. Niveau 3 Auteur(s): De heer G.R. Hartkamp De heer J.A. Möller Versie 2.0 17 december 2013 Definitief rapport Inleiding Binnen ons Energiemanagementsysteem
Nadere informatie2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?
Energieakkoord voor duurzame groei Juli 2014 WERK IN UITVOERING Ed Nijpels Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? 1 Waarom een Energieakkoord? Perspectief Consistentie Ambitie Realiteit Groei
Nadere informatieBeeldvormende Bijeenkomst
Beeldvormende Bijeenkomst Verduurzamen gemeentelijke vastgoedvoorraad (op basis EPA-U maatwerkadviezen) 22 maart 2016 Inleiding / doel van deze presentatie Uw raad te informeren en meenemen in de systematiek
Nadere informatieReductie doelstellingen (B: Reductie)
Reductie doelstellingen (B: Reductie) Eis 3.B.1. Barendrecht, oktober 2013 Auteur: Sabine Droog Geaccordeerd door: Leo Droog Directeur Edwin Oudshoorn Bedrijfsleider/ MVO Verantwoordelijk 1 1. Reductiebeleid
Nadere informatieHelmonds Energieconvenant
Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende
Nadere informatieAlmere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015
Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de
Nadere informatieBetere energieprestaties met Nuon Stadswarmte. Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars
Betere energieprestaties met Nuon Stadswarmte Kansen voor woningcorporaties, vastgoedeigenaren en projectontwikkelaars Betere energieprestaties met stadswarmte Bestaande woningen, nieuwbouwwoningen en
Nadere informatieReview CO 2 reductiedoelstellingen. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.1
Review CO 2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Voortgang subdoelstellingen 4 2.1. Voortgang subdoelstelling energieverbruik 4 2.2. Voortgang
Nadere informatieReductie doelstellingen (B: Reductie)
Reductie doelstellingen (B: Reductie) Eis 3.B.1. Barendrecht, 28 oktober 2014 Auteur: E. Oudshoorn Geaccordeerd door: L.A. Droog Directeur E. Oudshoorn Bedrijfsleider/ MVO Verantwoordelijk CO 2 prestatieladder
Nadere informatie(GL) inzake slechte prestatie energiebesparing door bedrijven
B en W nr. 13.0911; d.d. 15-10-2013 Onderwerp (GL) inzake slechte prestatie energiebesparing door bedrijven Besluiten: van de commissie 1. de beantwoording van de schriftelijke vragen aan het College van
Nadere informatieMJA Workshop Wet & Regelgeving. Duurzaamheid, gebouwen en energiebesparing
MJA Workshop Wet & Regelgeving Duurzaamheid, gebouwen en energiebesparing Marco van de Esschert Ministerie van BZK Energieakkoord, Bouwbesluit, Energielabel en BENG MJA Workshop 2014 Marco van de Esschert
Nadere informatieEen 10 puntenplan gemeenten die echt iets aan het klimaatprobleem willen doen
Een 10 puntenplan voor gemeenten die echt iets aan het klimaatprobleem willen doen Doet uw gemeente voldoende aan het klimaatprobleem? Iedere aanpak van het klimaatprobleem begint lokaal. Internationaal
Nadere informatieBeslisdocument en plan van aanpak
Beslisdocument en plan van aanpak TIENDEVEEN Inleiding In oktober 2006 heeft de gemeenteraad ingestemd met het plan van aanpak Woningbouw dorpen. Het project bestaat uit drie fasen. Deze fasen worden telkens
Nadere informatieEnergie Management Actieplan Opgesteld: maart 2013
Energie Management Actieplan Opgesteld: maart 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Reductiedoelstellingen 4 2.1 Bedrijfsdoelstelling 4 2.2 Scope 1 4 2.3 Scope 2 4 3. Plan van Aanpak 5 3.1 Maatregelen voor
Nadere informatieBijlage E: samenvatting convenanten energie efficiency
Bijlage E: samenvatting convenanten energie efficiency 1. Het Convenant Benchmarking energie efficiency Op 6 juli 1999 sloot de Nederlandse overheid met de industrie het Convenant Benchmarking energieefficiency.
Nadere informatieEnergie. 1 Conclusies. Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden
Energie Energiebesparing en duurzame energie in de Drechtsteden De gemeenten in de regio Drechtsteden werken samen aan klimaat- en energiebeleid. Ingezet wordt op energiebesparing en toename van gebruik
Nadere informatie14 april 2013 (JF) Energie Management Actieplan 2013 1
Energie Management Actieplan 2013 14 april 2013 (JF) Energie Management Actieplan 2013 1 Inhoudsopgave 6.1 Reductiedoelstellingen 3 6.2 Plan van aanpak 3 6.3 Samenvatting 6 Energie Management Actieplan
Nadere informatieCO 2 Nieuwsbrief Eerste voortgangsrapportage scope 3 doelstellingen
Eerste voortgangsrapportage scope 3 doelstellingen September 2017 Eerste voortgangsrapportage CO 2 -emissiereductie. Graag informeren wij u over de voortgang van onze scope 3 doelstellingen. Recent hebben
Nadere informatieReview CO2 reductiedoelstellingen
Review CO2 reductiedoelstellingen Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2 3.B.1_2 Review CO 2 reductiedoelstellingen 23-09-2014 1/10 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Voortgang subdoelstellingen 4 2.1.
Nadere informatieOnderwerp: Verstrekken krediet voor het aanschaffen van zonnepanelen
Raadsvergadering, 10 december 2013 Voorstel aan de Raad Nr.: 20131210 8 RV Agendapunt: 8 Datum: 19 november 2013 Onderwerp: Verstrekken krediet voor het aanschaffen van zonnepanelen Onderdeel raadsprogramma:
Nadere informatieSUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN. TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS
SUGGESTIES VOOR INHOUD PRESTATIE-AFSPRAKEN TUSSEN GEMEENTE en WONINGCORPORATIES en HUURDERS Colofon Meer informatie over mogelijke ondersteuning op de verschillende onderwerpen: Ieke Benschop, NMU (i.benschop@nmu.nl;
Nadere informatieAmbitieniveaus Actief Voorlopend Innovatief Energiebesparing
PRESTATIEKAART LOKAAL KLIMAATBELEID (SLoK 2008-2012) versie juli 2008 Programmaprestaties Ambitieniveaus Actief Voorlopend Innovatief Energiebesparing Verduurzaming Reductie overige broeikasgassen Prestaties
Nadere informatieENERGIEMANAGEMENTPROGRAMMA VDM-GROEP
ENERGIEMANAGEMENTPROGRAMMA VDM-GROEP F.G. van Dijk (Directie) C.S. Hogenes (Directie & lid MVO groep) Opdrachtgever : Van Dijk Maasland Groep Project : CO2 Prestatieladder Datum : Maart 2011 Datum herzien
Nadere informatieSamenvatting bevindingen Energiescan
techniplan adviseurs bv R A A D G E V E N D I N G E N I E U R S B U R E A U SIH-103X1-E-MV002A blad 1 van 6 Status: CONCEPT Project : Hogeschool Windesheim Zwolle Onderwerp : Samenvatting bevindingen Energiescan
Nadere informatieCO2 reductiedoelstellingen 2015 Conform niveau 3 op de CO 2-prestatieladder 2.1
CO2 reductiedoelstellingen 2015 Conform niveau 3 op de CO 2-prestatieladder 2.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Doelstellingen 3 2 Subdoelstellingen 4 2.1. Subdoelstelling kantoren 4 2.2. Subdoelstelling
Nadere informatieWERKWIJZE WERKTERREIN
Het merendeel van de bedrijfsgebouwen stamt uit een tijd dat we ons nog geen zorgen maakten over energieverbruik. De kosten waren laag en investeren in energiebesparing was niet of nauwelijks rendabel.
Nadere informatieTussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012
Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012 Sabine van Galen-Avegaart Agenda 1. De opgave Zutphen energieneutraal 2. Resultaat van ons beleid in cijfers 3. Wat hebben we in 2010-2011
Nadere informatieCO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e+2e helft 2014
CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e+2e helft 2014 Verheij Infra b.v. Prisma 89 3364 DJ Sliedrecht Tel : 0184-433095 Getekend: Email Site : info@verheijsliedrecht.nl : www.verheijsliedrecht.nl
Nadere informatieIntake-formulier. EPA/U - Intake formulier Projectnaam Kenmerk: Beleidsuitgangspunten
Invulinstructie: = tekst of werkelijke waarde invullen ja/nee = doorstrepen wat niet van toepassing is 1. Algemeen organisatie: Adres Nummer(s) Postbus Postcode Plaats 1.1. Contactpersonen Opdrachtgever/project
Nadere informatieENERGIEMANAGEMENTPROGRAMMA VDM-GROEP
ENERGIEMANAGEMENTPROGRAMMA VDM-GROEP F.G. van Dijk (Directie) C.S. Hogenes (Directie & lid MVO groep) Opdrachtgever : Van Dijk Maasland Groep Project : CO 2 Prestatieladder Datum : Maart 2011 Auteur :
Nadere informatieDatum 29 september 2011
Beleidsnotitie duurzame openbare verlichting 2011-2016 Kerngegevens Projectleider Afdeling B.I.C. Stolk Ruimte 3 Datum 29 september 2011 3 Behandeling Gemeenteraad Planstatus Casenummer Vastgesteld AB11.00502
Nadere informatieCRO Luchthaven Rotterdam
CRO Luchthaven Rotterdam voorstel d.d. 16 april 2019 (CYCLISCHE) PROCEDURES VOOR DE BEOORDELING EN MONITORING VAN VOORSTELLEN VOOR HINDERBEPERKING ACTOREN: CRO: Dit is de plenaire vergadering van de Commissie
Nadere informatieEnergielabels en gemeenten. Pieter Biemans Programmamanager energie & klimaat Gemeente Tilburg
Energielabels en gemeenten Pieter Biemans Programmamanager energie & klimaat Gemeente Tilburg Inhoud Energie- en klimaatbeleid in Tilburg Rol gemeente m.b.t. EPBD/energielabel Eigen organisatie Particulieren
Nadere informatie3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen. Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1
3B1 Reductiebeleid en Doelstellingen Datum : 3 jul. 2014 Door : Sandra Kleef Functie : KAM-manager Versie : 2014.1 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE 2 INLEIDING 3 01. HET CO2-REDUCTIEBELEID VAN ONS BEDRIJF 3
Nadere informatieADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS. Afdelingshoofd/hoofd BMO: R. Schaatsbergen Paraaf : Paraaf:
ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Datum B&W-vergadering : 17-11-2009 Openbaar Onderwerp : subsidie voor verbetering energieverbruik en binnenklimaat scholen Portefeuillehouder(s) : P. C. Tange Afdelingshoofd/hoofd
Nadere informatieCO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e helft 2014
CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e helft 2014 Verheij Infra b.v. Prisma 89 3364 DJ Sliedrecht Tel : 0184-433095 Getekend: Email Site : info@verheijsliedrecht.nl : www.verheijsliedrecht.nl
Nadere informatieDialoog veehouderij Venray
Dialoog veehouderij Venray aanbevelingen dialoog veehouderij gemeente Venray Datum 21 december 2016 Portefeuillehouder Martijn van der Putten Team RO Naam steller Jos Kniest De onderstaande aanbevelingen
Nadere informatieDuurzaamheid, Energie en Milieu
Duurzaamheid, Energie en Milieu In de uitvoeringsagenda duurzaamheid van de gemeente staat: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder de mogelijkheden
Nadere informatieUitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014
Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2014 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO2-emissiereductie.
Augustus 2018 Voortgangsrapportage CO2-emissiereductie. Graag informeren wij jullie weer over de voortgang van onze CO 2-emissies. Met de CO 2-Prestatieladder en de CO 2-Footprint zijn de hoeveelheden
Nadere informatieECFD/U201400578 Lbr. 14/019
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Ondersteuningsprogramma Energie uw kenmerk ons kenmerk ECFD/U201400578 Lbr. 14/019 bijlage(n) 2 datum 20 maart
Nadere informatieRuimtelijke Ordening, Stadsvernieuwing en Volkshuisvesting
RIS073330-000322 Gemeente Den Haag Bestuursdienst Commissie Ruimtelijke Ordening, Stadsvernieuwing en Volkshuisvesting Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Uw brief van Aan de leden Uw kenmerk
Nadere informatieDeelname van gemeente Heusden aan landelijke Stimuleringsregeling voor lokale Klimaatinitiatieven (SloK)
Samenvatting: Inleiding: In de voorbereiding van de Duurzaamheidsagenda heeft uw college ingestemd met de indiening van een gemeentelijke aanvraag ter verkrijging van een uitkering uit het Gemeentefonds
Nadere informatieHoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk?
Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk? Conclusies nav onderzoek in Opdracht van agentschap NL Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Dit rapport is bestemd voor de organisatie
Nadere informatiePlan van aanpak implementatie WMO-dienstverlening gemeente Drimmelen
Plan van aanpak implementatie WMO-dienstverlening gemeente Drimmelen Auteur : drs. Natasja de Bruin Datum : Donderdag 16 februari 2006 Versie : 2.0 (definitief) LEGAL FINANCE PROCESS Inhoudsopgave 1. Inleiding...3
Nadere informatieEnergiemanagement Actieplan 1.A.1-1.A.2-1.A.3 2.A.1-2.A.2-2.A.3 2.C.2 3.B.2
1.A.1-1.A.2-1.A.3 2.A.1-2.A.2-2.A.3 2.C.2 3.B.2 Opdrachtgever Van der Waal & Partners B.V. Colofon Opdrachtgever Van der Waal & Partners B.V. Projectnaam Energiemanagement Actieplan Projectnummer 9222
Nadere informatieZon Op Erf De stap naar energie-ondernemer
Zon Op Erf De stap naar energie-ondernemer 1500 vrijkomende agrarische gebouwen 750x asbest saneren en slopen -750 zonne-erven - 750 MW De resultaten van de pilot Zon Op Erf Presentatie voor workshop VNG-seminar
Nadere informatieHart van Westerkoog Toekomstvisie Binnengebied Westerkoog
Wat zijn de laatste ontwikkelingen rond de toekomstvisie Westerkoog? In de digitale nieuwsbrief leest u meer over het proces. December 2008 Hart van Westerkoog Toekomstvisie Binnengebied Westerkoog Het
Nadere informatieKlimaatakkoord. Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus EK 'S-GRAVENHAGE
Klimaatakkoord Ministerie van Economische Zaken en Klimaat T.a.v. de heer ir. E.D. Wiebes Postbus 20401 2500 EK 'S-GRAVENHAGE BETREFT Procesbrief Klimaatakkoord DEN HAAG ONS KENMERK 5 oktober 2018 18.34838
Nadere informatieINFORMATIEPLICHT ENERGIEBESPARING WET MILIEUBEHEER
Ministerie van Economische Zaken en Klimaat INFORMATIEPLICHT ENERGIEBESPARING WET MILIEUBEHEER Informatiebijeenkomst voor de gebouwde omgeving Stef Strik Directoraat-generaal Klimaat en Energie 25 juni
Nadere informatieEnergie Management ACTIE Plan
1. Inleiding Het Energie Management ACTIE Plan (EMAP) geeft weer hoe binnen Schulte en Lestraden B.V. de zogenaamde stuurcyclus (Plan-Do-Check-Act) wordt ingevuld om de prestaties en doelstellingen van
Nadere informatieWat is een Green Deal?
Wat is een Green Deal? Maatschappelijke initiatieven die groene groei moeten stimuleren Gericht op innovatie, zowel techniek als proces Samenwerking tussen bedrijven/organisaties en rijksoverheid Wegnemen
Nadere informatie