Opdracht taaldidactiek Groep 17

Transcriptie

1 Opdracht taaldidactiek - Groep 17 Opdracht taaldidactiek Groep 17 De Munck Ellen, (De Temmerman Jente,) Palombo Verdiana UGent, Faculteit psychologie en pedagogische wetenschappen

2 Opdracht taaldidactiek - Groep 17 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Interviews Leidraad voor de interviews van de leerlingen Uitgetypte interviews van de leerlingen Helena geïnterviewd door Ellen De Munck Lander geïnterviewd door Jente De Temmerman Jef geïnterviewd door Verdiana Palombo Leidraad voor het interview van de leerkracht Uitgetypt interview van de leerkracht

3 Opdracht taaldidactiek - Groep 17 Interviews 1 Leidraad voor de interviews van de leerlingen 1 Kun je mij vertellen wat je gisteren zoal hebt geschreven bij je thuis? 2 Wat heb je vandaag allemaal geschreven op school? (Eventueel met de leerling een kijkje nemen in zijn notitieboekje ) 3 Schrijf jij thuis veel meer dan op school? Wat schrijf je dan? (voorbeeldjes laten aanhalen) 4 Wat van de dingen die je hebt opgeschreven, vind jij het moeilijkst? 5 Helpt jouw mama of jouw papa je bij het schrijven? Wie helpt jou nog? 6 Hoe heb jij zelf leren schrijven? Als de ll. niet meteen antwoordt, kunnen wij voorbeeldjes aangeven (teksten bekijken, overschrijven ) 7 Heb je al veel grote teksten moeten schrijven voor het vak Nederlands? Neem een voorbeeld en ga er verder op in: (zijn er geen voorbeeldjes beschikbaar, ga verder met algemene vragen) 7.1 Ben je lang bezig met het schrijven van de tekst? 7.2 Vind je het leuk om grote teksten te schrijven? 7.3 Wat vond je moeilijk/gemakkelijk? 7.4 Wat vond je interessant? 7.5 Heb je er veel van geleerd? 7.6 Kreeg je veel hulp van de leerkracht tijdens het schrijven van de tekst? Hoe werd je geholpen? 7.7 Wist je meteen hoe je aan de opdracht moest beginnen? 7.8 Hoe werd de opdracht uitgelegd? 7.9 Kon je samenwerken met je medeleerlingen? 7.10 Wat zou de opdracht, volgens jou, makkelijker en leuker maken? 7.11 Wat zou je bij Nederlands willen leren als het om schrijven van teksten gaat? 8 Moet je ook teksten schrijven bij andere vakken? Neem een voorbeeld en ga er verder op in: (zijn er geen voorbeeldjes beschikbaar, ga verder met algemene vragen) 8.1 Ben je lang bezig met het schrijven van de tekst? 8.2 Vind je het leuk om grote teksten te schrijven? 8.3 Wat vond je moeilijk/gemakkelijk? 8.4 Wat vond je interessant? 8.5 Heb je er veel van geleerd? 8.6 Kreeg je veel hulp van de leerkracht tijdens het schrijven van de tekst? Hoe werd je geholpen? 8.7 Wist je meteen hoe je aan de opdracht moest beginnen? 8.8 Hoe werd de opdracht uitgelegd? 8.9 Kon je samenwerken met je medeleerlingen? 8.10 Wat zou de opdracht, volgens jou, makkelijker en leuker maken? 8.11 Wat zou je bij de andere vakken willen leren als het om schrijven van teksten gaat? 2

4 2 Uitgetypte interviews van de leerlingen 2.1 Helena geïnterviewd door Ellen De Munck Ik heb vernomen dat jullie onlangs een griezelverhaal hebben moeten schrijven. Over wat ging je verhaal? Het is een griezelverhaal hierbij kregen we het begin van het verhaal en moesten we dit verder aanvullen. Het gaat over een kelder die vol licht met lijken. Wij moeten van onze opleiding ook een opdracht uitvoeren. Hierbij komen wij jullie interviewen om te weten te komen hoe jullie een schrijfopdracht uitvoeren maar ook hoe jullie die opdracht ervaren, wat jullie daarbij denken enz. Dus wij gaan jou hierover enkele vragen stellen. Schrijf je thuis veel? Meestal schrijf ik op school maar als ik een opdracht op school niet volledig afkrijg dan mogen wij die thuis afwerken. Schrijf jij enkel voor school thuis of schrijf je ook bijvoorbeeld in je dagboek of gedichten? In de grote vakantie heb ik veel vrije tijd en dan schrijf ik vaak over de zomer. Waar schrijf je nu het meest? Op school want ik kan vaak mijn opdrachten afwerken op school. 3

5 Heb je dit jaar nog schrijfopdrachten gemaakt buiten het griezelverhaal? Wij hebben dit jaar ook al een limerick, een soort gedichtje, moeten schrijven. Wat van de dingen die je hebt opgeschreven, vind jij het moeilijkst? Ik heb vaak de ideeën wel maar weet soms niet hoe ik dit op papier moet zetten. Wat lukt er dan niet? De zinnen die ik vorm, komen soms niet overeen met wat ik juist wil zeggen in mijn tekst. Ik vind de juiste woorden vaak niet. Je schrijft veel op school maar stel dat je thuis schrijft, helpt jouw mama of jouw papa je bij het schrijven? Ja, zij helpen mij. Als ik niet weet hoe ik een woord moet schrijven dan zeggen zij mij dit. In de klas vraag ik dat ook aan de juf. Is er nog iemand anders die jou helpt? Nee. Hoe heb jij leren schrijven? Weet je dat nog? Ja, dat was in het eerste leerjaar. Hoe ging dat? We kregen eerst allemaal woordjes. Dan moesten we die letters leren. En dan hebben we eerst die letters geleerd. En dan moesten we die leren schrijven. Maar ik kon eigenlijk al schrijven in de derde kleuterklas. Heb je dat geleerd van jouw mama en papa? Ik zag toen allemaal letters en dan was ik een hele dag bezig met die te leren schrijven. Weet je nog wanneer je teksten bent beginnen schrijven? In het eerste leerjaar was dat dingen overschrijven. In het tweede leerjaar was dat al een klein verhaaltje schrijven maar dat was nog geen half blaadje groot. Wat zijn grote teksten voor jou? Is dat een A4-blad vol? Ja, ik heb er vorig jaar zo n 6 moeten schrijven Heb je al veel grote teksten moeten schrijven voor het vak Nederlands? Dit jaar nog niet, maar vorig jaar wel. Als we nu even terugkeren naar het griezelverhaal. Ben je daar mee lang bezig? Niet zo lang denk ik. Als ik doorwerk maar soms hebben we minder tijd in de klas dus dat hangt ervan af hoeveel tijd we ervoor krijgen in de klas. Maar als we er vaak tijd voor krijgen dan is dat in een week klaar. Vind je het leuk om grote teksten te schrijven? Ja, je kunt je inspiratie laten werken en dan mijn gedachten neerschrijven. Heb je er veel van geleerd? Vaak staan er tips bij en daar leer je ook veel uit. 4

6 Je hebt daarjuist al gezegd dat je aan de leerkracht ook vragen mag stellen i.v.m. het schrijven van een woord. Zijn er nog zaken die je aan de leerkracht vraagt? Ja, bijvoorbeeld als je een synoniem zoekt omdat het woord niet in de zin past, dan mag je dat ook vragen. Maar een d of t moet je wel weten. Vraag je dat altijd aan de leerkracht of gebruik je ook een woordenboek? Vaak denk ik na en dan schrijf ik het op en dan weet ik soms al hoe het moet geschreven worden. Woordenboeken hebben we vorig jaar moeten gebruiken om te leren maar dit jaar hebben we ze ook al gebruikt. Als je een opdracht krijgt, weet je dan onmiddellijk hoe je daaraan moet beginnen? Nee, ik bedenk ook nooit iets in heel mijn verhaal want als je dan een zin op hebt geschreven dan moet je dat soms veranderen en dan is heel je denkwerk voor niets geweest. Hoe werd de opdracht uitgelegd? We hebben eerst de tekst een paar keer moeten lezen. Klassikaal of individueel? 1 keer klassikaal en dan hebben we het 2 keer in onszelf moeten lezen. Wat heb je dan gedaan want ik zie een woordenwolk staan? Als je al ideeën had van in het begin dan mocht je die daar noteren. Omdat ik nadenk terwijl ik schrijf, heb ik dat niet gemaakt. We mochten kiezen of we dat gebruikten of niet. Wat zou de opdracht, volgens jou, makkelijker en leuker maken? Ik vind ze goed zoals ze nu is. Wat zou je bij Nederlands willen leren als het om schrijven van teksten gaat? Ik zou graag nog meer soorten gedichtjes leren maar ook andere soorten verhalen. 5

7 Heb je nog andere opdrachten voor Nederlands? We hebben dit jaar een limerick geschreven. En we zijn nu bezig aan een boekbespreking. Wat houdt de boekbespreking juist in? Je moet over de auteur praten. En dan zo In een kort verhaal het boek samenvatten. Ook moeten we de moeilijke woorden selecteren, schrijven wat je van het boek vond en we moeten ook een nieuwe kaft voor het boek maken. Als je een tekst schrijft, werk je dan al met een inleiding, midden en slot? Dat mag. Ik doe dat maar bij dat griezelverhaal was dat moeilijk omdat het daar een begin en een gevolg was. Maar normaal gezien doe ik dat wel. Mag je jouw boekbespreking op de computer maken of moet je het schrijven? Dat mochten we kiezen. Ik heb het op de computer gemaakt. Maar ik ga het wel afprinten want de kaft moeten we toch tekenen. Was het een moeilijk boek? Ja, er stonden wel moeilijk woorden in het boek. Maar vaak worden die uitgelegd in de zin of vraag ik het aan mijn mama. Lees je graag? Ja, ik heb ook al van in het derde leerjaar niveau 9. Dat is het hoogste niveau. Ik ga ook vaak naar de bibliotheek. Ik ben ook al eens naar de boekenbeurs geweest. Vaak lees ik ook boeken van +12 jaar. Hoe worden de AVI-testen afgenomen? Je gaat bij een juf en dan moet je een tekst lezen en aan de snelheid zien ze welk AVIniveau je hebt. Je moet dan zo weinig mogelijk fouten maken want als je een fout maakt dan verspil je ook veel tijd. Moet je ook teksten schrijven bij andere vakken? Bij WO en godsdienst moeten we mindmaps maken. Dat is eigenlijk een soort woordspin om de tekst te leren. 6

8 Wat weet je van mindmaps? Dat is eigenlijk een woordspin. In het midden heb je een woord met vertakkingen. Daar staan ook woorden op en daar kan je nog zoveel takken aanmaken. En daaraan En daaraan Moet je die vorm met die takken zelf aanmaken of krijg je al een vorm? Nee, we kunnen dat zelf allemaal aanpassen. Je kunt kiezen welke takken je wilt. Je kunt er verwijderen en toevoegen. Hoe heb je een mindmap leren maken? Dat hebben we in het vierde geleerd, denk ik. Dat was in een hoekenwerk. Daarbij moesten we een mindmap maken rond hoekenwerk. We hebben dit pas op het einde van het vierde geleerd. Dan heeft hij ons getoond hoe we een mindmap uit een tekst moeten maken. Daar hebben we ook Engelse woorden geleerd. We moesten die dan ook vanbuiten kennen. Wat bedoel je met Engelse woorden? Als je bijvoorbeeld een tak bij wilt dan moet je bijvoorbeeld met je rechtenmuisknop en dan op een Engels woordje klikken. Dus je maakt de mindmaps via de computer? Ja, maar we hebben die voor W.O. ook één keer op papier gemaakt. Ik vond dat heel moeilijk want je weet dan niet hoeveel takken je nodig had. En dan zijn die takken vaak op elkaar geplakt. En dat maakt het moeilijk. Wat vind je moeilijk/gemakkelijk aan mindmaps? Ik vind het gemakkelijk want je kunt daar dan van studeren. Maar het is soms wel moeilijk om een tekst in een mindmap te zetten. Als ik studeer dan moeten wij onze boeken ook nog altijd meenemen. Gebruik je ook afbeeldingen/figuren in je mindmap? Nee, want dan leidt het mij af bij het studeren. 7

9 2.2 Lander geïnterviewd door Jente De Temmerman We gaan het vandaag even hebben over alles wat te maken heeft mij schrijven. Ik zal je een aantal vragen stellen hierover en ik wil dat je eerlijk antwoord op de vragen. Ik stel deze vragen omdat ik op mijn school, een opdracht moet maken over hoe leerlingen uit het zesde leerjaar dit thema ervaren. Zowel op school als thuis. Heb je gisteren op school geschreven? Gisteren niet, denk ik Heb je thuis iets moeten schrijven? Voorbereidingen van vakken die we vandaag hadden. Wat moest je dan juist doen? Wiskunde en spelling voorbereiden. Moest je dan opdrachtjes maken? Of hoe zat dit in elkaar? Dat zijn onze eigen voorbereidingen. We moeten zelf kijken wat moeilijk is voor ons en dat schrijven we op een kladblad of een schriftje. Dat laten we dan zien aan de juf achteraf. Als jij thuis schrijft, is dat dan altijd voor school? Of doe jij dit ook voor het plezier? Meestal is het voor school maar als ik gewoon schrijf is dat op de computer. Wat schrijf je dan juist? Ik schrijf vooral mails. Vind je dat leuk om te doen, gewoon schrijven thuis? Ja, dat is wel leuk schrijven. Vind je dat ook leuk als je dat voor school moet doen? Ja zeker! Dat is leuk als je verhalen moet schrijven en dat je je fantasie moet gebruiken. Vind je ook iets moeilijk aan schrijven; bijvoorbeeld thuis, vind je de mails schrijven moeilijk? Nee, aan de mails niet. Stellen is wel wat moeilijker omdat mijn fantasie soms stopt. Dat je dan een beetje vast zit? Ja. Wat doe je dan als je vast zit? Nadenken en piekeren. Als je dan thuis moet schrijven, helpt er jou dan iemand? Of doe je dit alleen? Meestal doe ik dit alleen. Dit is een taak van deze week? (Er ligt een taak op tafel dat Lander zelf heeft meegenomen) Dit is een taak van voor de vakantie. En wat moest je dan juist doen? We moesten een stelopdracht schrijven. Er was een begin al uitgeschreven en wij moesten hier het vervolg op schrijven. We moesten er een griezelverhaal van maken en dan heb ik hier verder opgeschreven. 8

10 Heb je dit dan op school moeten doen? Op school en ook thuis. Thuis moeten afwerken dan? Ja Op school heb je hierbij hulp gekregen van de juf? Soms hebben we wel tips gekregen over wat het moet gaan. Voor de rest heb ik dit alleen gedaan. Mag je naast het krijgen van de tips van de juf, ook samenwerken met andere leerlingen? Nee, voor stellen niet. Voor andere schrijfopdrachten dan wel? Voor spelling soms met onze tutor. Hoe lang ben je ongeveer aan deze tekst bezig geweest? Ik weet het niet zo goed Ongeveer? Een week ongeveer. Verspreid over de hele week? Ja, een paar momenten in de week. Vond je dit leuk om te schrijven? Ja, heel leuk! Meestal heb ik geen fantasie bij stelwerken maar bij dit had ik meteen iets dat ik kon schrijven. Hoe kwam dit dan? Omdat ik heel graag boeken over griezelverhalen lees. Ik kon dus meteen verder schrijven. Eigenlijk ging dat nog vrij vlot om deze tekst te schrijven? Ja, enkel op het einde moest ik er nog wat bijschrijven en dit ging iets trager. En hoe kwam dat dit trager ging? Omdat ik mijn fantasie vooral al in het eerste deel had gestoken waardoor het moeilijk was. En over het schrijven zelf, wat vond je hier héél gemakkelijk aan en héél moeilijk aan? Ja, ik vond de taak niet moeilijk. Wat vond je er dan niet zo moeilijk aan? Het was een heel gemakkelijke stelopdracht, vind ik. Gewoon gemakkelijk? Ja Heb veel geleerd door deze tekst te schrijven? Dat valt mee Ik weet niet echt of ik iets heb bijgeleerd maar het was wel leuk. 9

11 Wat denk je dan dat je al dan niet hebt bijgeleerd? Geen idee. Stel dat je de opdracht opnieuw zou moeten doen, wat zou de opdracht nog leuker maken? Dat er geen begin was en dat we zelf van nul zouden moet beginnen zodat we vanzelf een verhaal kunnen schrijven. Dat vind ik wel leuk. En zou dat dan ook gemakkelijker zijn? Nee, dat niet maar het is wel leuker! Stel dat je nog eens een tekst moet schrijven voor school, wat zou je dan eigenlijk willen bijleren? Ik wil altijd meer fantasie hebben dan ik al heb. Mijn zus heeft altijd veel fantasie en ik bijna niet, behalve bij dit opstelwerk dan. En over het schrijven zelf, gaat dit heel vlot om zelf zinnen te maken? Ja Je zou hier dus niet meer moeten over bijleren? Nee. Mag ik mijn punten eens tonen? Ja hoor, toon maar. Dit is mijn puntenblaadje en hierop staan de punten op inhoud, spellen, handschrift en zorg hebben. Dit is precies al heel erg goed! Ja, dankjewel. Dit wil precies ook al zeggen dat je daarom niet weet wat je nog kan bijleren? Ja, inderdaad. Heb je voor een ander vak ook eens een tekst moeten schrijven? Voor bijvoorbeeld wereldoriëntatie. Ja Heb je een opdracht in je hoofd? Ja, op dit moment zijn we bezig over de Europese Unie. We moeten hiervoor veel neerschrijven over de landen. Moet je daar ook een tekst van schrijven? Geen verhaal maar bijvoorbeeld een samenvatting? Ja als voorbereiding. Vind je het gemakkelijk om een voorbereiding te maken? Ja, voor wereldoriëntatie vind ik dit gemakkelijk. Ik vind dit een gemakkelijk vak. En zijn er dan vakken die je moeilijker vind? Ja, taal. 10

12 Hoe komt dat juist? Hierbij heb ik het altijd al wat moeilijker gehad. Ik vind dit ook het minst leuke vak. En wat houdt taal dan juist in? Persoonsvorm, onderwerp, bijvoeglijke naamwoorden en zinsdelen Dus het verdelen van de zin? Ja Terug even naar de wereldoriëntatie en de voorbereiding. Je vindt dit dus nog vrij gemakkelijk om te maken? Ja En leer je ook veel door die voorbereidingen te maken? Uit de voorbereidingen minder maar uit de lessen zelf wel. En die voorbereiding moet je die thuis maken? Ja, altijd thuis. Vind je dat interessant om te maken? Het helpt je wel om je toets te maken de dag er na. Als je dat moet schrijven, weet je dan hoe je daar moet aan beginnen dan? Altijd met de titel. Dat is inderdaad waar Maar voor de tekst te schrijven? Ik kijk in de bundel en mijn boekje en schrijf dan op wat ik moeilijk vond. Ik maak ook de oefeningen. Bij wereldoriëntatie moet je vooral dingen onthouden. Krijg je hulp van thuis? En van vrienden? Nee Vergelijken jullie de voorbereidingen tussen vrienden? Nee, het is eigenlijk ieder voor zich. We hebben elk ons niveau waar we onze voorbereidingen op maken. Moet je de voorbereidingen doen van de juf? Enkel voor spelling, wiskunde en taal. Voor W.O. en godsdienst mogen we één maken maar moeten we niet. Voor de vakken waarvoor je het moet doen, kijkt de juf dit dan na? Ja Geeft ze daar dan uitleg bij wat beter kan? Er voor geeft ze uitleg en achteraf zegt ze wat er op moet staan. En dan kijken we of dat zo is en als dat niet zo is, dan is dat niet zo. En moet je die tekst dan aanpassen als het niet goed is? Nee 11

13 Naast de voorbereidingen, heb je nog andere opdrachten gehad om een tekst te schrijven? Moet je een opstel schrijven? Bijvoorbeeld voor godsdienst? Soms wel ja Kan je zo een opdracht voor je hoofd halen? Ja, maar mijn laatste was in het vijfde leerjaar. Heb je buiten het griezelverhaal dit jaar al een tekstje moeten schrijven dan? Nee, eigenlijk niet. Ik weet dat de taak van godsdienst waarschijnlijk ver weg zit maar vond je het opstellen van die tekst moeilijk? Ja, het was moeilijker dan het griezelverhaal dit kwam omdat ik godsdienst niet zo leuk vind. Dus het was moeilijk omdat je het onderwerp niet zo leuk vond? Ja, dat klopt. Heb je dan ook hulp gekregen van de leerkracht? Bij stellen moeten we echt zelfstandig schrijven. Soms vraag ik wel iets aan de juf als ik vast zit, zo kan ik terug verder schrijven. En hoe wordt het opstel verbeterd? Samen of alleen? De juf leest stelwerken na en geeft hier punten op, bij de punten schrijft ze nog iets. Krijg je de punten snel? Ja, in dezelfde week nog. We zijn bijna rond, ik ben juist nog iets vergeten vragen over de opdracht van het griezelverhaal. Hoe is de opdracht uitgelegd? We hebben eerst samen het stukje tekst gelezen dan heeft de juf wat meer uitleg en les gegeven. We moeten veel afwisselingen gebruiken en niet altijd met het onderwerp aan het begin van de zin beginnen. En was dat ook meteen duidelijk wat je moest doen? Ja. Als de juf zegt stellen dan weet de hele klas dat we een verhaal moeten schrijven. Ziezo, dat was het dan. Mag ik nog even in je mappen kijken? Ja hoor. Oké bedankt. 12

14 2.3 Jef geïnterviewd door Verdiana Palombo Kun je mij vertellen wat je gisteren zoal hebt geschreven bij je thuis? Thuis heb ik enkel mijn huiswerk gemaakt. Een voorbereiding van wiskunde. Krijg je vaak taken mee voor het vak taal? Meestal niet, we maken de oefeningen in de klas. Wat heb je gisteren allemaal geschreven op school? (Eventueel met de leerling een kijkje nemen in zijn notitieboekje ) Oefeningen rond spelling. ( leerling heeft geen voorbeeld bij) Leerling laat opdracht zien van een schrijfoefening in oktober: griezelverhaal. Het griezelverhaal hebben we in oktober moeten schrijven. We moesten de opdracht in de klas maken. We kregen de inleiding van de tekst gegeven. Dit moesten we eerst lezen en de bedoeling was dat we er een vervolg aan breidden. We moesten dit zelfstandig schrijven. Spindiagram: We mochten een spindiagram maken met woorden die in onze tekst zouden voorkomen. Het waren onze ideeën voor het vervolg van de tekst. Schrijf jij thuis veel meer dan op school? Wat schrijf je dan? (voorbeeldjes laten aanhalen) Neen. Op school schrijf ik meer dan thuis. Ik schrijf enkel thuis als ik opdrachten meekrijg van de juf. Wat van de dingen die je hebt opgeschreven, vind jij het moeilijkst? Ik vind het moeilijk om te beginnen aan een tekst. Het is moeilijk om ideeën te vinden voor je tekst. Ik heb geen moeite met spelling en zinsbouw. Bij het griezelverhaal klopte de opbouw van het verhaal niet. Het einde was raar, het stopte plots. Het had wel iets met het verhaal te maken, maar het einde kon ik beter verzinnen. Zijn er leerlingen in je klas die wel moeilijkheden hebben? Ja, zij krijgen hulp van hun ouders en/of de hulpjuffrouw. Zij zorgen voor de kinderen die iets niet zo goed kunnen. Helpt jouw mama of jouw papa je bij het schrijven? Wie helpt jou nog? Niemand helpt mij. Hoe heb jij zelf leren schrijven? Als de ll. niet meteen antwoordt, kunnen wij voorbeeldjes aangeven (teksten bekijken, overschrijven ) De juffrouw in het eerste leerjaar heeft ons dit geleerd. We moesten de verschillende klanken en letters opschrijven en dan moesten wij daar woordjes van maken. Wij zijn in het tweede leerjaar begonnen met hoofdletters in zinnen. Heb je toen ook thuis geoefend? Ja, mijn zus en mijn mama hebben mij ondervraagd om woordjes te schrijven. (auditief) Heb je al veel grote teksten moeten schrijven voor het vak Nederlands? Ja, vorig jaar en twee jaar geleden moesten we soms teksten schrijven van drie pagina s. Zonder hulp van een spindiagram. 13

15 Wat moest je dan schrijven? Een verhaal over een kaasdief, een mummie Dit moest zonder een spindiagram. Neem een voorbeeldje en ga er verder op in: griezelverhaal Ben je lang bezig met het schrijven van de tekst? Ongeveer drie kwartier in de les op eigen tempo. We kregen er denk ik twee keer 50 minuten voor. Vind je het leuk om grote teksten te schrijven? Ja. Waarom? Soms is het onderwerp grappig en dan vind ik het leuk om erover te schrijven. Het griezelverhaal vond ik niet zo leuk, omdat ik het niet goed had gemaakt. Het was slecht opgebouwd. Ik had er niet bij nagedacht. De leerkracht vond dat het einde een plotse rare wending nam. Ze vond het verrassend. Wat vond je moeilijk/gemakkelijk? Ik vond het moeilijk om een opbouw te maken in mijn tekst. Wat vond je interessant? Ik vond het wel interessant om eens een griezelverhaal te schrijven. Heb je er veel van geleerd? Ja, een beetje. Ik heb geleerd dat ik niet altijd plots iets anders moet doen in mijn tekst. Ik moet meer op mijn opbouw letten. Kreeg je veel hulp van de leerkracht tijdens het schrijven van de tekst? Hoe werd je geholpen? Neen. Iedereen moest zelfstandig de tekst schrijven. Wist je meteen hoe je aan de opdracht moest beginnen? Ja, ze legde uit wat we moesten doen. Hoe werd de opdracht uitgelegd? Ze legde uit dat onze tekst een vervolg moest zijn op de tekst die we in onze bundel konden terugvinden. Je moest je inbeelden dat jij in het verhaal voorkwam (inleving). Het helpt als we een mindmap maken voordat we aan de tekst beginnen. Kon je samenwerken met je medeleerlingen? Neen. Wat zou de opdracht, volgens jou, makkelijker en leuker maken? Het zou makkelijker en leuker geweest zijn als we de tekst volledig zelf mochten schrijven. Een ander onderwerp zou ik ook leuker gevonden hebben. Wat zou je bij Nederlands willen leren als het om schrijven van teksten gaat? Ik wil een tekst leren schrijven met een goede opbouw en niet zomaar van de hak op de tak springen. 14

16 Hoe zou de leerkracht je daarbij kunnen helpen? Als ik af en toe mag vragen hoe mijn tekst eruit ziet en met voorstellen verder gaan naar het volgend deeltje, de mindmaps meer gebruiken zodat ik per deeltje van mijn tekst een paar ideetjes/woorden noteer en zo één grote mindmap heb. Moet je ook teksten schrijven bij andere vakken? Ja, spelling, godsdienst en W.O. Neem een voorbeeldje en ga er verder op in: (zijn er geen voorbeeldjes beschikbaar, ga verder met algemene vragen) Ben je lang bezig met het schrijven van de tekst? We moeten geen teksten schrijven, maar antwoorden op vragen. Het gaat over bv. zuurstof bij bomen, de Islam, de Bijbel We moeten alleen zinnen schrijven. Nooit een volledige tekst. Ook bij spelling moeten we enkel woordjes schrijven en zinnen. Vond je het moeilijk/gemakkelijk? Het is niet moeilijk omdat de leerkracht ons helpt bij het zoeken naar antwoorden op de vragen. Bij spelling vind ik d-t moeilijk. Moet je soms ook iets individueel doen? Soms. Als je eerder klaar bent met een toets, mag je al beginnen met oefeningen. Vond je het interessant? Ja. Ik vind de schrijfopdrachten bij W.O. en godsdienst leuker dan bij spelling. Heb je er veel van geleerd? Neen. Bij spelling leren we wel iets bij over hoe we iets moeten schrijven, maar bij godsdienst en W.O. niet echt. Kreeg je veel hulp van de leerkracht tijdens het schrijven? Hoe werd je geholpen? De leerkracht komt af en toe kijken als we fouten maken in onze zinnen en dan verbetert ze ons. Wij krijgen wel hulp, omdat we alles samen doen in de klas. Weet je meteen hoe je aan een opdracht moet beginnen? Ja. De juffrouw legt alles goed uit. Hoe werd de opdracht uitgelegd? Ze zegt dat we eerst de tekst moeten lezen. Dan moeten we de vragen lezen en dan moeten we nog eens de tekst lezen. En dan mogen we op de vragen antwoorden. We moeten de opdracht zelf maken in de klas en daarna overlopen we het met de leerkracht. Kan je samenwerken met je medeleerlingen? Neen, maar bij wiskunde wel. Bij taal moeten we dat ook doen. Dan zijn er ook tutors en dan moeten we samenwerken. De betere leerlingen moeten de minder sterke leerlingen helpen met de opdrachten. Bij het schrijven van een opstel doen we dit niet, want dan moeten we alleen werken. 15

17 Wat zou de opdracht, volgens jou, makkelijker en leuker maken? De tekst zou makkelijker om te lezen zijn als er minder moeilijke woorden in voorkomen. Ik mag wel vragen aan de leerkracht wat een moeilijk woord betekent als ik het zelf niet weet. Wat zou je bij de andere vakken willen leren als het om schrijven van teksten gaat? Bij de andere vakken bestaat een antwoord uit een paar woordjes of een paar zinnen. Het zou leuker zijn als we opdrachten krijgen waarbij we in de vorm van een tekst moeten antwoorden. 16

18 3 Leidraad voor het interview van de leerkracht 1 Wat was de opdracht? 1.1 Wat was het doel van de taak? Wat hebben de leerlingen uit deze taak geleerd? 2 Is er een relatie tussen de taak en vorige/volgende taken? 3 Welke ondersteuning kregen de leerlingen? 3.1 Van welke instructiehulp werd er gebruik gemaakt: taakbeschrijving, werkbladen/stappenplan? 3.2 Mochten de leerlingen tijdens de taak de computer gebruiken? 3.3 Konden de leerlingen vragen stellen? Zo ja, was dat aan u als leerkracht of medestudent? 4 Hoe wordt de leerling beoordeeld? 4.1 Wie beoordeelde het resultaat? 4.2 Wordt er bij de beoordeling gebruik gemaakt van beoordelingsschema s? 4.3 Welke aspecten worden er beoordeeld? 4.4 Merk je duidelijk sterke en minder sterke elementen in de klas? Zo ja, welke? 4.5 Zou je bij een volgende uitvoering aspecten anders aanpakken? 5 Welke feedback krijgt de leerling? 5.1 Wie geeft er feedback? 5.2 Was er sprake van tussentijdse feedback? 5.3 Gebruik je schema s om feedback te geven? 5.4 Is de feedback op inhoud, vorm of taalgebruik gericht? 5.5 Leidde de feedback tot een verbetering van teksten? 17

19 4 Uitgetypt interview van de leerkracht Onze vragen zijn gebaseerd op de schrijfopdracht van griezelverhalen dat de leerlingen hebben moeten maken. We hebben hierover heel veel vragen aan de leerlingen kunnen stellen. Wat was het doel van de taak? Wat hebben ze hieruit geleerd? Het belangrijkste doel voor deze les was leren om een spannende sfeer te beschrijven. Dit was het hoofddoel voor de taak voor mij. Natuurlijk zijn er veel achterliggende doelen zoals zinsbouw, leestekens, hoofdletter De spelling wordt hier altijd aan gekoppeld. Wij hebben het vooral gehad over hoe je een griezelige sfeer creëren door veel beschrijvingen te doen en te zeggen wat je ziet, denkt, voelt Is er een relatie met de vorige taak en de taak van griezelverhalen? Nee Is het dus een losstaande taak? Ja, het is per thema een losstaande taak. Het kan soms zijn dat deze samen hangen met een vorige les. Nu werken we bijvoorbeeld rond de bermuda-driehoek, dit gaat over schepen en boten die verdwijnen op een bizarre manier. Dit is een les begrijpend lezen, de les schrijven die daar opvolgt zal inhouden dat de leerlingen een logboek moeten schrijven zoals ze dit vroeger op deze schepen deden. De les over de griezelverhalen was nu een losstaande taak. Hoe worden de instructies gegeven aan de leerlingen bij het maken van deze opdracht? De meeste instructies stonden schriftelijk in hun bundeltje van thema 2. We vinden meestal in het werkboek een stappenplan terug en vanaf het tweede semester zit er ook een checklist in een thema. De leerlingen moeten de doelen die ze moeten nastreven, op het einde van de opdracht nog eens nakijken en aankruisen wat ze al dan niet hebben gedaan. Soms mogen ze ook eens elkaars opstel lezen en elkaar feedback geven. Het is natuurlijk het begin van het schooljaar dus we staan nog niet zo ver op dat vlak. Ze hebben geen computer gebruikt in deze taak (griezelverhalen)? Nee, maar soms mogen ze dat dan wel. Ja? En om wat dan te doen? Om bijvoorbeeld woorden op te zoeken. Soms mogen ze ook hun schrijfopdracht op de computer maken. Alle leerlingen hebben hier een google-account en dan kunnen ze tekstverwerkingen doen. Tijdens het maken van de opdracht, mogen de leerlingen dan vragen stellen als ze iets niet begrepen? Ja Of was het volledig zelfstandig? Nee. We hebben twee keer 50 minuten hieraan gewerkt in de klas, daarna moesten ze het thuis afwerken. 18

20 Hebben ze ook hulp aan elkaar mogen vragen? Ze mochten hulp vragen aan hun buurman of buurvrouw. Ook als ze niet weten hoe ze een woord moeten schrijven, mogen ze het woordenboek gebruiken. Dus enkel u beoordeelt de taken? Ja, maar soms beoordelen ze ook elkaar aan de hand van die checklists. De beoordeling wordt weergegeven op een beoordelingsfiche (toont een beoordelingsfiche). Krijgen de leerlingen naast deze beoordeling ook nog mondelinge feedback? Apart of klassikaal? Meestal gebeurt die klassikaal, er worden dan algemene zaken verteld. Bijvoorbeeld, nu hebben we tijdens de les enorm gehamerd op het feit dat ze niet mochten overdrijven in het griezelverhaal. Anders komen er monsters, vampiers, dinosaurussen, voor in het verhaal. Ik had dit gezegd omdat anders hun verhaal niet meer geloofwaardig is. Net zoals ieder jaar, heb ik opnieuw vastgesteld dat kinderen té veel willen steken in zo een kort verhaaltje. Ik heb dit dus klassikaal gezegd hoe alles zat. De volgende vraag gaat over of er sterke en mindere sterke elementen in de klas aanwezig zijn. Nu hebben we daarnet bij het interview van de leerlingen gehoord dat sterkere leerlingen samenzitten met zwakkere leerlingen en zo moeten samenwerken in groepjes. Lukt dit? Of is er een groot verschil? Soms, er is een groot verschil op vlak van schrijven. Zo zijn er een aantal anderstalige kinderen in de klas waarvan je meteen merkt ja Die kan je nog zoveel opstellen laten schrijven maar als dat taalgevoel er niet is Dan leest de sterke leerling dit en zegt dat dit niet klopt. De anderstalige leerling kan dit eigenlijk niet verbeteren waardoor de sterkere leerling dit in zijn/haar plaats doet. En dat is eigenlijk ook niet de bedoeling. Bij sommige duo s werkt dit systeem dus heel goed maar bij andere duo s minder. Ze werken dus altijd per twee? Ja. En hoeveel anderstaligen zitten er juist in de klas? 3 van de 24 leerlingen. Waarvan twee waar je het van merkt. Deze leerlingen spreken thuis geen Nederlands. Bij stelwerken zie je dat ze het Nederlands niet genoeg machtig zijn. Werken de ouders hier dan met mee? Ja, maar die kunnen meestal het Nederlands zelf ook niet. Krijgen ze dan extra les? Nee, maar hij kan goed Nederlands, dat is geen probleem. Maar het schrijven en het begrijpend lezen, hierbij merk je dat dit taalgevoel er niet helemaal is. Een voorbeeld is: Kijk jij naar televisie? dan schrijft hij Jij kijkt naar televisie?. Dan zeg ik hem dat dit niet bestaat en hij het moet omdraaien. Meestal verstaat hij dan niet dat hij dit moet omdraaien want in zijn oren klinkt dit even goed. 19

21 Als je een nieuwe opdracht gaat uitleggen, ga je het dan anders aanpakken? Of is het goed gelukt met de griezelverhalen? Ik moet over het algemeen zeggen dat ik dit een moeilijk onderwerp vind om aan kinderen te geven. Kinderen vinden opstelwerk namelijk heel moeilijk. Als ik dit dan lees dan denk ik ik heb daar veel aandacht aan besteed en toch zijn er veel die niet goed doen. Het nieuwe handboek van vorig jaar, met de lijstjes, is al veel gemakkelijker om met de kinderen te werken naar wat ze moeten proberen doen. Soms vind ik toch ook te veel want in een schrijfopdracht komen zoveel verschillende doelen aan bod. Kinderen moeten zorgen dat én hun spelling goed is, én hun zinsbouw goed is, én dat ze een origineel verhaal kunnen verzinnen Ik moet toch toegeven dat ik dit één van de moeilijkste vakken vind om dit te beoordelen. Hoe pak je dit dan aan met al deze doelen? Meestal pak ik één doel aan per thema en zeg ik dit ook in de les: vandaag gaan we eens daar aan werken Bijvoorbeeld lange zinnen want kinderen maken dit veel. Dan gaat mijn puntenquotering op mijn beoordeling meer doorwegen op de lengte van de zinnen. Bij het griezelverhaal was het nu op inhoud omdat ik had gezegd dat we een spannende sfeer wouden creëren. Ik geef toe en mijn collega s zullen dit ook beamen, dat dit een van de moeilijkste vakken is om te beoordelen. Omdat dit heel erg subjectief is. Ik vind dat toch. Je moet echt duidelijk criteria hebben om te beoordelen? Ja, ja Dan nog vind ik het soms moeilijk. Stel dat ze heel netjes gewerkt hebben, hun spelling is heel goed, er zijn mooie zinnen geschreven en ze behalen 6/10. Maar dan trekt hun inhoud op niets en wat doe je dan? Want dan heb ik al mijn criteria beoordeeld en krijgt de leerling 6/10 en dan denk ik dat dit toch geen 6/10 kan zijn want de inhoud is helemaal niet goed. Bij manier van spreken En dat vind ik dan moeilijk. Is er ook sprake van tussentijdse feedback? Ja Individueel? Ja, zoveel mogelijk individuele feedback maar bij 24 kinderen is dit niet zo evident. En hoe geef je die feedback dan? Mondeling vooral. Ik ga rond in de klas, lees hun kladwerk en geef hun enkele tips. Je geeft dan feedback op inhoud, vorm? Ja op alles, ook spelling. Ik probeer dit toch want natuurlijk weet ik niet of ze alle 24 bij mij zijn gepasseerd voor ze de taak voor punten indienen. Waarschijnlijk gebeurt dit niet Houd je je dan meer bezig met de zwakkere leerlingen? Ja 20

22 En zie je een verbetering in tekstinhoud en vormgeving als je de feedback gegeven hebt? Bij sommige kinderen. Het is heel moeilijk om kinderen bij stellen op een hoger niveau te brengen. We hebben er een studiedag over gehad en eigenlijk zou stellen iets moeten zijn waar je iedere week mee bezig bent en één tekst zou ik kunnen verspreiden over vier tot vijf weken. Zo is er meer tijd om telkens feedback, verbeteringen en aanpassingen te maken. Daarvoor hebben we gewoon geen tijd, terwijl dit wel beter zou zijn. Nu is het zo dat ze in de eerste 50 minuten uitleg en instructie krijgen. De tweede 50 minuten hebben ze aan hun kladversie mogen werken, ben ik rond geweest en hebben ze elkaars werk mogen lezen. De derde keer moesten ze afgeven en ondertussen hebben ze hun punten al. Eigenlijk had ik ze hier nog eens aan kunnen laten werken met de elementjes die ik er heb uitgehaald, maar ondertussen moet je de andere lessen geven Ik geef eerlijk toe dat dit verwatert. Dit is zo in de praktijk. Nog een laatste vraag: de leerlingen die wij hebben mogen interviewen, hebben zij zichzelf mogen aangeven of heeft u deze gekozen? Dat waren drie sterke leerlingen en daarom heb ik ze gekozen. Uit het interview met de leerlingen is ook gebleken dat jullie veel gebruik maken van mindmaps op de computer. Welk programma gebruiken jullie daar voor? E-mindmaps, als je dit intypt bij google vind je het. Ziezo, we denken dat we alles hebben gevraagd. Alvast bedankt. 21