voor de film children of heaven Iran ' Regie en scenario: majid majidi hoofdrolspelers: ali: amir farrokh hashemian zahra: bahare sediqi

Transcriptie

1 Leerlingendossier bij een film voor leerlingen van het 1ste leerjaar en ouder voor de film ali raakt de schoenen van zijn zusje zahra kwijt nadat hij ze oppikte bij de schoenmaker. Hij durft dit thuis niet vertellen omdat zijn ouders geen geld hebben om nieuwe schoenen te kopen. samen met zijn zusje bedenkt hij een plan: zahra draagt 's ochtends zijn schoenen om naar school te gaan en hij draagt ze 's namiddags. dit lukt echter niet zo goed en de twee komen al snel in de problemen. children of heaven Iran ' Regie en scenario: majid majidi hoofdrolspelers: ali: amir farrokh hashemian zahra: bahare sediqi 1

2 na de film - ik vond 'children of heaven' een O mooie film O niet zo'n mooie film - de film was O spannend O saai O grappig O droevig - zou je een vriendje als ali of zahra willen? O ja O nee waarom? - was de film wat je ervan verwachtte? hoezo? - wat vond je van de film? waarom? - is er iets bijzonders blijven hangen? wat? - wil je de film nog eens zien? waarom/waarom niet? 2

3 1. in welk land speelt de film zich ook alweer af? in belgië in marokko in iran 2. wat gebeurt er met de roze schoentjes van zahra? ali laat ze vallen in het water en ze drijven weg de voddenman neemt ze mee terwijl ali aardappelen koopt ali vergeet ze te laten maken 3. aan wie vertelt ali wat er gebeurd is? aan zijn zusje zahra aan zijn papa en mama alleen aan zijn mama 4. ali geeft een cadeautje aan zijn zus, zodat ze zijn schoenen zou willen aandoen. het is: een boekje een potlood een snoepje 5. waarom kan ali na de school niet mee voetballen met zijn vrienden? ali houdt niet van voetballen ali heeft pijn aan zijn knie ali helpt zijn mama met haar werk 6. wat doet zahra als ze een meisje ziet met háár schoenen aan? zahra probeert de schoenen af te pakken zahra vraagt haar om de schoenen terug te geven maar het meisje wil dat niet doen zahra vertelt het tegen ali en ze beslissen om niets te doen. 7. ali helpt zijn papa zoeken naar werk in de stad. Het lukt niet zo goed. de mensen worden boos. hoe ging het ook al weer? de papa belt aan een deur en wordt boos omdat ze hem geen werk willen geven ali belt aan de deur en is brutaal tegen de mensen de papa belt aan de deur en weet niet zo goed wat hij moet zeggen 8. op een dag hoort ali van de loopwedstrijd. hij mag meedoen omdat hij heel snel is. weet jij hoe dat komt? omdat ali lange, sterke benen heeft omdat ali veel aan sport doet omdat ali elke dag snel moet lopen om op tijd op school te zijn 9. ali wint de loopwedstrijd maar hij is helemaal niet blij. Waarom niet? ali wou graag 3 de zijn ali heeft zich pijn gedaan toen hij viel hij vindt het erg voor de anderen dat zij niet gewonnen zijn 10. hoe loopt het verhaal af? de schoenen van ali zijn helemaal stuk en nu hebben ze geen schoenen meer de papa kocht schoenen voor ali en zahra maar dat weten zij nog niet ali heeft schoenen gewonnen 11. één stukje van de film is heel traag gefilmd. weet je nog welk? het stukje waar ali de schoenen van zijn zus verliest het stukje waar zahra de schoen in het water laat vallen het stukje waar ali valt als hij mee doet met de wedstrijd 3

4 op deze foto's zie je mensen, huizen en groenten. - trek met een blauw potlood een kring rond de dingen die ali en zahra eten en die jij ook eet. - trek met een rood potlood een kring rond de dingen die ali en zahra hebben die jij ook hebt. - trek met een groen potlood een kring rond de dingen die ali en zahra doen die jij ook doet. - blijft er nog iets over? wat? - heb je in de film nog dingen gezien die jij ook doet? wat? 4

5 schrijf eens op of teken: wat eten ali en zahra dat jij niet eet? wat doen ali en zahra dat jij niet doet? wat hebben ali en zahra dat jij niet doet? 5

6 - ali en zahra gaan naar school. zij leren er lezen, schrijven, rekenen, net zoals jij. toch zijn er verschillen? welke? kan je er twee opschrijven? - heb je gezien hoe ze in Iran eten? wat heb je gemerkt? heb je zin om eens te eten zoals ali en zahra? samen met je mama of papa kan je dit lekker brood met spinazie klaarmaken. en denk er aan: je mag voor één keer met je rechterhand eten. ga ook maar op de grond zitten, zoals ali en zahra dat doen. smakelijk! arabisch brood wat heb je nodig voor ongeveer 25 kleine broodjes: 500gr. tarwebloem, 15gr verse gist of een zakje instantgist, ½ theelepel suiker, 2 ½ tot 3dl water, 2 eetlepels olijfolie, 2 theelepels zout, een deegrol, een wok om het brood op te bakken. - doe de bloem in een kom samen met de suiker en de gist en roer er een beetje lauw water onder. daarna voeg je de olie toe en zoveel water als nodig is voor het kneden van een soepel deeg. tot slot doe je er het zout bij. - kneed het deeg ongeveer 15 min. tot het elastisch is en van de handen los laat. - besprenkel de deegkom met olijfolie en draai de deegbal er in rond tot hij overal vet is. Dek het deeg af met een vochtige doek en laat het rijzen tot het dubbel zo groot is (ruim een half uur). - leg het gerezen deeg op een met bloem bestoven werkvlak en knip het in ongeveer 25 stukjes. rol elk stukje tot een bolletje en laat de bolletjes nog eens 10 min. rijzen. - daarna rol je elk bolletje uit tot een dunne lap (enkele mm dik) - zet de wok omgekeerd (dus met de bolle kant naar boven) op een gasfornuis. leg er telkens 1 deeglap op en bak het in max. 1 min. bruin. blijft het deeg kleven, smeer dan olijfolie over de wok. spinazie met yoghurt wat heb je nodig: ongeveer 1 kilo (diepvries) spinazie, ongeveer ½ l yoghurt, 1 teentje knoflook, zout, peper - kook de spinazie gaar en giet hem af of warm de spinazie op en giet het overtollige water weg. - voeg de yoghurt toe tot je een smeuïg geheel krijgt. - knijp het teentje knoflook erbij, samen met het zout en de peper. - laat het geheel doorkoken doe de spinazie in een grote kom en ga op de grond zitten. De kom spinazie zet je in het midden. breek stukjes van het brood en dip het met je rechterhand in de spinazie. hmmm! 6

7 Leerkrachtendossier bij een film voor leerlingen van het 1ste leerjaar en ouder voor de film o v e r d e r e g i s s e u r Majid Majidi is geboren in Teheran in 1959, in een middenklasse gezin. Hij groeide er op en begon op z'n 16de als acteur in het amateur-theater. Na de islamitische revolutie (1978), en nadat hij een universiteitsdiploma op zak had, begon hij een carrière als filmacteur. Zijn debuut als regisseur en scriptschrijver maakte hij met 'Baduk', in Zijn eerste film haalde meteen het filmfestival van Cannes. Sindsdien verdiende hij wereldwijde erkenning met films als 'Children of Heaven' (Oscarnominatie) en 'The Color of Paradise', die als Aziatische film, alle kasrecords brak. o v e r h e t l a n d Iran is een groot land, dat zich uitstrekt van de Kaspische Zee tot de Golf van Oman, met als buurlanden Turkije, Irak, Turkmenistan, Afghanistan en Pakistan. Het land is ongeveer 1,6 miljoen km² groot. België beslaat een oppervlakte van km². In Teheran, de stad waar Ali en Zahra wonen, leven mensen, dat is meer dan in héél België. In heel Iran wonen er ruim 65,6 miljoen mensen. Het klimaat in Iran wordt gekenmerkt door droogte, koude in de winter en hitte in de zomer. Het grootste deel van het land is droog, in de bergen valt neerslag meestal als sneeuw en aan de Kaspische Zee kan je het grootste aantal planten terug vinden. Hoewel de inwoners van Iran altijd de naam Iran gebruikten voor hun land, ontstond in Europa de traditie om het land Perzië te noemen. Deze traditie stamt uit de tijd dat de Grieken het gebied noemden naar de provincie Fars (Pars). In 1933 verzocht de sjah de Europese landen om in plaats van Perzië voortaan de inheemse naam Iran te gebruiken. De officiële taal van Iran, het Perzisch of Farsi, is een Indo-Europese taal, die na de Arabisch-islamitische veroveringen een grote hoeveelheid Arabische woorden heeft opgenomen. Ook het schrift is Arabisch. Hoewel Iran een woelige geschiedenis kent, lijkt de toestand er momenteel stabiel. Onlangs werd Mohammed Khatemi met grote meerderheid herverkozen tot president. Hij trachtte een meer vrij en open Iran te creëren, waarbij ook gewerkt werd aan de positie van de vrouw in de maatschappij. Toch geeft het nieuws dat we de laatste tijd uit Iran krijgen de indruk dat Khatami tijdens zijn tweede ambtstermijn de touwtjes strakker in handen neemt. De conservatieve tendensen, ondermeer gekenmerkt door een beperkte bewegingsvrijheid voor vooral vrouwen, treden terug meer op de voorgrond. De Iraanse samenleving is in sommige opzichten vergelijkbaar met de onze. Wel is er behoorlijk wat verschil in het leven in de stad en het leven op het platteland. In de stad hebben de mensen net als wij een auto, een huis of appartement, een tv, een computer,. 7

8 Drama over het meisje zonder de roze gymschoenen " Children of Heaven is geen betere, misschien zelfs een iets minder geslaagde film dan zijn illustere voorgangers uit Iran. Het verschil is dat Majidi de tegenstellingen tussen arm en rijk soms net iets te melodramatisch oppompt, bijvoorbeeld wanneer het jongetje en zijn vader in een villawijk huis aan huis aanbellen om hun diensten als tuinlieden aan te bieden. Ook de knap gefilmde hardloopwedstrijd is als apotheose net iets triomfantelijker dan gebruikelijk in de Iraanse kinderfilmtraditie. Desondanks is het resultaat respectabel, onderhoudend en doeltreffend. Verbazing wekt wel de juichende toon die Children of Heaven in Amerikaanse recensies ten deel viel. Het lijkt wel alsof de auteurs nog nooit eerder een vergelijkbare productie gezien hebben. Waarschijnlijk is die veronderstelling juist, want Majidi s film, de eerste Iraanse film die voor een Oscar werd genomineerd, kreeg daardoor in Amerika een veel bredere verspreiding. En wie nog nooit eerder een kinderfilm uit Iran zag, moeten inderdaad de schellen van de ogen vallen." H. Beerekamp, NRC Handelsblad, 20/10/1999 Er bestaan toch altijd weer armere mensen " Children of Heaven past naadloos in de Iraanse kinderfilmtraditie, waarin vaak eenvoudige verhalen met veel zorg en gevoel voor detail worden verteld. Toch kan de film niet tippen aan voorgangers als De witte ballon en De spiegel van Jafar Panahi. Ook daarin werden kleine meisjes en jongetjes gevolgd op hun zoektochten door de stad Het is niet verwonderlijk dat Children of Heaven een Oscarnominatie verwierf, want de film is rijk aan sentiment. De armoede in het gezin is groot, maar de kinderen leren ook dat er nóg armere mensen bestaan. En de hardloopwedstrijd aan het einde wordt in de beste Hollywoodtraditie in beeld gebracht, inclusief vallen en opstaan. Voor kinderen is Children of Heaven wellicht een heel aardige film. Voor volwassenen valt er weinig te beleven. Daarvoor is Majidi te expliciet en te belerend." De Volkskrant, 21/10/1999 8

9 na de film voetnoot: In het leerlingendossier werden alle woorden bewust met een kleine letter geschreven. Reden hiervoor is dat het een dossier is voor leerlingen van de eerste graad lager onderwijs. Aangezien de hoofdletters pas aan het eind van het tweede leerjaar volledig gekend zijn, leek dit ons het beste. bedoeling Het is belangrijk om leerlingen hun mening over een film onmiddellijk na de vertoning te laten formuleren. Niet alleen zit alles dan nog fris in hun geheugen, ook is dit het beste moment voor het ontladen van eventuele emoties. Deze nabespreking biedt de mogelijkheid om zich te leren uiten. Het is belangrijk dat ieders mening gerespecteerd wordt. didactische suggesties - Laat enkele leerlingen aan het woord die iets willen zeggen, die zelf het initiatief nemen. - Je kan dit ontladingsmoment eveneens onder de vorm van een 'ren-je-rot-spel' presenteren. Hang op het bord drie keuzemogelijkheden (vb ja, nee en ik weet niet). Stel telkens weer een andere vraag en laat de kinderen naar het antwoord van hun keuze lopen. Probeer van alle leerlingen te bekomen dat ze hun eigen mening verwoorden en dat ze niet zomaar hun vriendje of vriendinnetje volgen. Vraag naar het 'waarom'. mogelijke vragen - Vond je 'Children of Heaven' een mooie film? Waarom? - Was de film spannend, saai, grappig, droevig? - Wie zou er een vriendje als Ali of Zahra willen? Waarom? - 9

10 bedoeling De leerlingen leren zich details herinneren uit de film. Hebben ze aandachtig gekeken of eerder oppervlakkig? En kunnen ze het verhaal terug samenstellen? werkwijze De leerlingen worden in groepjes van ongeveer 4 ingedeeld en elk groepje krijgt drie bordjes: eentje met nr '1', eentje met nr '2' en eentje met nr '3'. Bedoeling is dat elk groepje, nadat de leerkracht een vraag stelde, het bordje met daarop het cijfer van hun antwoord in de lucht steekt. Telkens krijg je de mogelijkheid om, aan de hand van enkele extra vragen, dieper in te gaan op het waarom van het antwoord. Het zoeken naar de dieper liggende betekenis van een aantal zaken is niet zo eenvoudig. Het is dan ook niet de bedoeling of verwachting dat de kinderen tot onderstaande verklaringen komen. Het gaat immers om een persoonlijke interpretatie van beelden. We zijn ervan overtuigd dat de leerlingen zich een eigen beeld of mening gevormd hebben bij de film. Het nadenken over en het vormen van een visie staan in deze opdracht centraal. Hou daarom voor ogen dat je niet op zoek bent naar een sluitend antwoord. Niks is méér zinnig dan iets anders. Als de leerlingen al voldoende kunnen lezen, kunnen zij de vragen uit het leerlingendossier individueel of in groepjes oplossen door het bolletje van hun antwoord te kleuren. De cursief gedrukte vragen behandel je best in de klasgroep. 1. In welk land speelt de film zich ook alweer af? in België in Marokko in Iran - Wie heeft er al eens van Iran gehoord? - Is iemand van jullie al eens in Iran geweest? - Wie denkt dat het dichtbij/veraf is? - Waarom denken jullie dat? Na deze denkoefening kan je een landkaart of wereldbol nemen en proberen duidelijk te maken waar Iran ligt. Je kan hiervoor vertrekken vanuit België en de vraag stellen wie al eens 'ver weg' op vakantie is geweest. Op deze manier kan je ongetwijfeld enkele 'vakantielanden', als Frankrijk, Spanje en ItAlië, aanwijzen en zo het relatieve begrip 'veraf en dichtbij' proberen te duiden. Als je denkt dat de leerlingen er klaar voor zijn kan je ook de landeninformatie (die je eerder in het dossier kan vinden) hier ter sprake brengen. 2. Wat gebeurt er met de roze schoentjes van Zahra? Ali laat ze vallen in het water en ze drijven weg de voddenman neemt ze mee terwijl Ali aardappelen koopt Ali vergeet ze te laten maken 3. Aan wie vertelt Ali wat er gebeurd is? aan zijn zusje Zahra aan zijn papa en mama alleen aan zijn mama - Waarom vindt Ali het erg dat hij de schoenen van zijn zus verloor? - Kan Ali niet beter naar zijn papa gaan en vragen om nieuwe schoenen voor Zahra te kopen? Waarom niet? - Waarom denk je dat Ali niks vertelt aan zijn mama en papa? 10

11 Ali is natuurlijk bang dat hij gestraft wordt door zijn vader, maar meer nog wil hij hem niet verdrietig maken. Zijn vader heeft te weinig geld om nieuwe schoenen te kopen, waardoor hij zich schuldig zou voelen. Hij wil, zoals alle vaders, goed voor zijn gezin zorgen. Als hij zou weten dat zijn dochter geen schoenen meer heeft, zou hij nóg meer werken of geld lenen om schoenen te kopen. Dit leed wil Ali hem besparen. Op een gegeven moment zegt Ali ook: "Ik ben niet bang voor een pak slaag. Maar het geld is op een anders zou papa moeten lenen om nieuwe schoenen te kopen." Dit is reden genoeg voor Zahra om opnieuw zonder mopperen de schoenen van haar broer te dragen. 4. Ali geeft een cadeautje aan zijn zus, zodat ze zijn schoenen zou willen aandoen. Het is: een boekje een potlood een snoepje - Wat vindt Zahra ervan dat zij geen schoenen meer heeft? - Zou jij zo'n groot geheim kunnen bewaren? - Zou jij zo'n groot geheim willen bewaren? Waarom wel/waarom niet? 5. Waarom kan Ali na de school niet mee voetballen met zijn vrienden? Ali houdt niet van voetballen Ali heeft pijn aan zijn knie Ali helpt zijn mama met haar werk - Help jij thuis soms ook een beetje? Waarmee? - Vind je dat leuk? - Helpen de vriendjes van Ali en Zahra hun mama's ook? - Waarom zegt de papa van Ali en Zahra dat zij hun mama moeten helpen? De mama van Ali en Zahra is ziek. Zij mag van de dokter niet meer werken omdat zij pijn heeft in haar rug. Het is zelfs zo erg dat zij misschien naar het ziekenhuis moet voor een operatie. 6. Wat doet Zahra als ze een meisje ziet met háár schoenen aan? Zahra probeert de schoenen af te pakken Zahra vraagt haar om de schoenen terug te geven maar het meisje wil dat niet doen Zahra vertelt het tegen Ali en ze beslissen om niets te doen. - Zahra vindt het erg dat ze de schoenen van Ali moet dragen en toch zegt ze niets tegen het meisje dat háár schoenen aanheeft. Waarom niet? Ali en Zahra merken dat de papa van het meisje blind is. Daardoor heeft hij het moeilijk om aan werk te geraken. Zij denken dat die papa nóg minder geld heeft om schoenen te kopen voor zijn dochter. Daarom beslissen zij om de schoenen niet terug te vragen. - Vind je dat goed van haar of niet? - Wat zou jij doen? 7. Ali helpt zijn papa zoeken naar werk in de stad. Het lukt niet zo goed. De mensen worden boos. Hoe ging het ook al weer? de papa belt aan een deur en wordt boos omdat ze hem geen werk willen geven Ali belt aan de deur en is brutaal tegen de mensen de papa belt aan de deur en weet niet zo goed wat hij moet zeggen - De mensen worden niet boos als Ali aanbelt. Hoe komt dat denk je? Ali is helemaal niet zo schuchter als zijn vader. Waarschijnlijk is het zo dat zijn vader niet veel naar school ging. Hij schaamt zich hierover en vindt het belangrijk dat zijn kinderen wél naar school gaan. De papa van Ali voelt zich ongemakkelijk wanneer hij op zoek moet naar werk. Hij weet niet 11

12 precies hoe zich te gedragen of uit te drukken. Ali is veel mondiger dan hem, wat hem trots maakt op zijn zoon. Dit kan je zien aan zijn hele houding. 8. Op een dag hoort Ali van de loopwedstrijd. Hij mag meedoen omdat hij heel snel is. Weet jij hoe dat komt? omdat Ali lange, sterke benen heeft omdat Ali veel aan sport doet omdat Ali elke dag snel moet lopen om op tijd op school te zijn 9. Ali wint de loopwedstrijd maar hij is helemaal niet blij. Waarom niet? Ali wou graag 3de zijn Ali heeft zich pijn gedaan toen hij viel hij vindt het erg voor de anderen dat zij niet gewonnen zijn - Waarom wou Ali zo graag 3 de eindigen? - Heb jij dat al eens gehad dat je niét wou winnen en liever 2 de of 3 de wou zijn? Waarom(niet)? 10. Hebben jullie goed gekeken? Hoe loopt het verhaal af? de schoenen van Ali zijn helemaal stuk en nu hebben ze geen schoenen meer de papa kocht schoenen voor Ali en Zahra maar dat weten zij nog niet Ali heeft schoenen gewonnen Dankzij de hulp van Ali heeft zijn papa werk gevonden in de stad. Hierdoor kan hij flink wat meer geld verdienen. De papa wil hiermee iets leuks kopen voor zijn kinderen. Ali zegt dat hij vooral aan zijn zusje moet denken. "Haar schoenen zijn stuk", zegt hij. "Koop eerst maar nieuwe schoenen voor Zahra." Zonder dat Ali het weet gaat zijn vader naar de winkel om nieuwe schoenen te kopen, ook voor Ali zelf. En dat is nodig, want na de loopwedstrijd zijn ook zijn gymschoenen helemaal stuk. Ali is radeloos en weet niet hoe ze de volgende dag naar school moeten. Door het 'happy end' niet te tonen wordt de dramatiek van het verhaal versterkt. De verrassing die Ali te wachten staat wordt bij wijze van spreken nog niet verklapt. 11. Eén stukje van de film is heel traag gefilmd. Weet je nog welk? het stukje waar Ali de schoenen van zijn zus verliest het stukje waar Zahra de schoen in het water laat vallen het stukje waar Ali valt als hij mee doet met de wedstrijd - Waarom denk je dat de mijnheer die de film gemaakt heeft dat gedaan heeft? Wat kon je allemaal goed zien? - Vanaf het moment dat Ali valt schakelt de regisseur voor het verder wedstrijdverloop over op slow motion. De val van Ali is een breekpunt in de wedstrijd. Van dan af is het niet meer zo zeker dat zijn plan zal lukken. - De vermoeidheid van de jongens kwam duidelijk in beeld. Door de scène vertraagd te brengen leek het daarbij nog alsof ze zich moesten voortslepen. Natuurlijk drijft slow motion de spanning op. Wanneer het einde niet vertraagd zou zijn weergegeven, zou het in één flits voorbij zijn. Het einde wordt gerokken en je weet niet hoe de wedstrijd gaat aflopen. Telkens neemt weer iemand anders de leiding, wat je in de vertraging duidelijk kan zien. De afstand tussen de verschillende koplopers is heel klein. Ze zitten mekaar letterlijk op de hielen. Zal het Ali lukken om 3 de te worden? Het blijft spannend tot het laatste moment. - Weet iemand van jullie hoe je dat noemt, een traag beeld? slow motion - En iemand die een film maakt, hoe noem je die? een regisseur 12

13 bedoeling De leerlingen ontdekken gelijkenissen en verschillen tussen culturen. Zij zoeken naar details uit de film die ze herkenden of die juist nieuw waren. werkwijze Laat de leerlingen in groepjes van ongeveer 4 samen zitten. Elk groepje krijgt één van de drie onderstaande vragen. Samen gaan ze op zoek naar zoveel mogelijk zaken die ze gezien hebben in de film. Laat de kinderen in hun groep iemand kiezen om de antwoorden op te schrijven, iemand die zorgt dat er niet door mekaar gebabbeld wordt en naar mekaar geluisterd wordt, iemand die tijd in het oog (hij zorgt er bijvoorbeeld ook voor dat de rest bij de vraag blijft, dat niet uitgeweken wordt, dat niemand té lang aan het woord is), en iemand die later verslag uitbrengt aan de anderen. Geef de kinderen 10 minuten de tijd, je kan de tijd zelf inkorten of verlengen als je voelt dat het nodig is, om hun vraag te beantwoorden. Daarna gaat iedereen in een kring zitten en gaan de verslaggevers om beurt aan het werk. Hij/zij vertelt wat zij allemaal zagen in de film. De groep met eventueel dezelfde vraag kan aansluitend aanvullen. Misschien zijn er kinderen van de andere groepen die nog een vraag hebben? Je kan de leerlingen ook de aangepaste versie van deze opdracht laten uitvoeren in hun dossier. mogelijke vragen - Welke dingen doen Ali en Zahra die jullie ook doen? - ze gaan naar school - ze krijgen op dezelfde manier les: aan een bankje, met een bord vooraan in de klas, ze maken toetsen, krijgen punten - ze hebben speeltijd - ze doen aan sport - thuis kijken ze TV - ze maken huiswerk - ze hebben geheimpjes - ze worden beloond voor hun prestaties (in de school bv met een mooie pen) - ze helpen thuis met kleine werkjes - ze blazen zeepbellen - ze schommelen - ze voetballen - ze zitten op de wipplank - ze zijn aan het touwtje springen - ze doen mee aan loopwedstrijden - - Welke dingen zag je (vooral in de stad) die je hier ook ziet? - autosnelweg - auto's - reclameborden - fietsen - grote huizen - tuinen - rozen - bomen - een bel met een parlofoon - honden - vrachtwagens - verkeerslichten 13

14 - voetpad - flatgebouwen - winkels - onze schoenen en kleren zijn hetzelfde - boekentassen - het weer lijkt er op dat van ons - sommige mensen slapen ook in een bed - ze eten ook aardappelen en groenten zoals wij - ze wegen met een weegschaal - de meisjes dragen een uniform om naar school te gaan - - Welke dingen zag je in de film die je hier niet ziet? - ze wonen met een aantal mensen rond een binnenplein - in de binnentuin is een brede, ondiepe put met goudvissen, waar in gewassen wordt - het huis van Ali bestaat uit 1 kamer - een grachtje met stromend water, midden in de straat - in de wijk waar Ali en Zahra wonen kunnen geen auto's rijden in de straten omdat ze te smal zijn - de papa hakt een grote klomp suiker in kleine klontjes - ze zitten en slapen op de grond - ze eten er precies pannenkoekenbrood, dat uit een oven uit de grond kwam - de meisjes dragen allemaal een witte doek op hun hoofd - ze gaan naar de moskee om te bidden en drinken er thee terwijl ze op de grond zitten - ze gaan niet samen naar school - ze schrijven anders dan wij: van links naar rechts én andere tekens - ze geven spullen aan de voddenman in ruil voor iets anders - ze spreken een andere taal - ze eten met hun handen - bedoeling De leerlingen oefenen het schrijven aan de hand van een scène uit de film. Ook hier ondervinden zij gelijkenissen tussen verschillende culturen. mogelijke vragen - Ali en Zahra gaan naar school. Zij leren er lezen, schrijven, rekenen, net zoals wij. Maar wat is er anders? Zij schrijven met Arabische tekens en niet met lettertjes zoals wij. - Is er jullie nog een verschil opgevallen? Wat dan? Mocht het de leerlingen niet zijn opgevallen dat ze in Iran van rechts naar links schrijven en dat wij van links naar rechts schrijven kan je een bijkomende vraag formuleren. Daarna kunnen de leerlingen aan de slag met onderstaande opdrachten. werkwijze 1 De leerlingen krijgen een blaadje papier en schrijven hierop, in drukletters, een woord. Vlotte schrijvers mogen een hele zin opschrijven. De leerlingen schrijven van rechts naar links, in spiegelbeeld dus. Daarna worden de briefjes allemaal verzameld en willekeurig uitgedeeld. Kan iedereen lezen wat er op het papiertje staat? 14

15 werkwijze 2 In de film schrijven Ali en Zahra in een schriftje. Zahra vraagt (op papier) hoe zij nu naar school moet zonder schoenen. Ali schrijft onder haar vraag een antwoord, waarop zij weer reageert. Ondertussen praten zij niet. Ook in de klas van Ali worden briefjes doorgegeven. Nu is de beurt aan de leerlingen om briefjes door te geven. Iedereen krijgt een blad papier en een balpen of potlood. Op het blaadje schrijven zij één woord. Daarna geeft iedereen zijn briefje door aan zijn rechter buur. Elke leerling heeft dus een papiertje van iemand anders voor zich. Nu is het de bedoeling om een nieuw woord op te schrijven, dat begint met de laatste letter van het voorgaande woord. Daarna wordt het briefje weer doorgegeven. Als de leerlingen dit leuk vinden kan je het briefje doorgeven tot alle kinderen hun eerste briefje terug hebben. De opdracht wordt in absolute stilte uitgevoerd, er mag dus niet gebabbeld worden. Je kan de leerlingen achteraf hun woordenlijst hardop laten lezen. Leerlingen van het 2 de leerjaar kan je een variant op deze opdracht laten uitvoeren. Schrijf de volgende opbouw op het bord: 1. de naam van iets of iemand 2. een doe-woord met 'hij of zij' 3. naar, tussen, boven, op, onder, naast, voor, achter, 4. waar? 5. met wie of met wat? Elke leerling schrijft op zijn blaadje de naam van iets of iemand (1), plooit de naam naar achter, en geeft het door aan zijn rechter buur. Deze schrijft een doe-woord met hij/zij (2) op het papiertje en plooit het papiertje weer om. Zo wordt het blad doorgegeven tot vijf leerlingen er een woord opschreven. Als iedereen de opbouw aanhoudt die op het bord staat krijg je correcte zinnen. Leerling 6 plooit het blad helemaal open en leest de zin die gevormd werd. Deze opdracht wordt eveneens in absolute stilte uitgevoerd. bedoeling In de film wordt regelmatig gegeten. Neem de kinderen mee op ontdekkingstocht langs smaken en geuren. werkwijze Na even na gedacht te hebben over eetgewoonten kan je de leerlingen daadwerkelijk laten proeven van typische kruiden of zelfs gerechten uit Iran. In de meeste supermarkten vind je tegenwoordig een ruim assortiment voedingsmiddelen en kruiden uit andere landen. Laat de kinderen bijvoorbeeld proeven van verse korianderblaadjes of muntblaadjes. Natuurlijk kan je met verse munt heerlijke thee zetten. Ook dadels en gedroogde abrikozen worden veel gegeten in Iran. Je kan ze daarom laten proeven door de kinderen. En wie durft het aan om een pepertje of olijven te proeven? Je kan ze kopen in glazen potjes of in blik. Hieronder vind je het recept voor echt plat pannenkoekachtig brood zoals je het in de film zag. Natuurlijk kan je de kinderen ook pittabrood laten proeven. Dit kan je in tegenwoordig zelfs bij een beenhouwer kopen. Onderstaand recept van spinazie met yoghurt kan je bij het brood eten. Wil je er een echte maaltijd van maken, kook dan rijst of maak aardappelpuree, gewoon op de manier zoals wij het doen. Zo gebeurt het in Iran ook! 15

16 mogelijke vragen - Wat zag je de mensen in de film allemaal eten? Of wat denk je dat ze in Iran eten? aardappelen, brood, vooral lamsvlees, tomaten, gedroogde abrikozen, noten, yoghurt, appelen, rijst, vis, citroenen, knoflook, bonen (kikkererwten, linzen, tuinbonen, witte bonen, ), kaas, courgette, peterselie, koriander, munt, kurkuma (geelwortelpoeder), kardemom (groen peultje), peterselie, kaneel, chilipeper, - Kennen wij die dingen ook? - Heb je gezien hoe ze in Iran eten? Wat heb je gemerkt? In Iran eet men met de handen, meer bepaald met de rechterhand. Soms wordt een lepel gebruikt, maar geen vork of mes. Meestal echter worden stukjes van het dunne, platte brood gescheurd en gebruikt om kleine hoeveelheden te scheppen. Niet overal in Iran wordt aan tafel gegeten. Dikwijls gaat men op de grond zitten. Dit eten op de grond en met de hand gaat volgens zeer strikte regels. Net als bij ons zijn er etiquetteboekjes in omloop. recepten Arabisch brood wat heb je nodig voor ongeveer 25 lln: 500gr. tarwebloem, 15gr verse gist of een zakje instantgist, ½ theelepel suiker, 2 ½ tot 3dl water, 2 eetlepels olijfolie, 2 theelepels zout, een deegrol, een wok om het brood op te bakken. - Doe de bloem in een kom samen met de suiker en de gist en roer er een beetje lauw water onder. Daarna voeg je de olie toe en zoveel water als nodig is voor het kneden van een soepel deeg. Tot slot doe je er het zout bij. - Kneed het deeg ongeveer 15 min. tot het elastisch is en van de handen los laat. - Besprenkel de deegkom met olijfolie en draai de deegbal er in rond tot hij overal vet is. Dek het deeg af met een vochtige doek en laat het rijzen tot het dubbel zo groot is (ruim een half uur). - Leg het gerezen deeg op een met bloem bestoven werkvlak en knip het in ongeveer 25 stukjes (of per leerling een stukje). Laat elke leerling een bolletje rollen van zijn deegstukje en laat de bolletjes nog eens 10 min. rijzen. - Daarna rolt iedereen zijn bolletje uit tot een dunne lap (enkele mm dik) - Zet de wok omgekeerd (dus met de bolle kant naar boven) op een gasfornuis. Leg er telkens 1 deeglap op en bak het in max. 1 minuut bruin. Blijft het deeg kleven, smeer dan olijfolie over de wok. spinazie met yoghurt wat heb je nodig: ongeveer 1 kilo (diepvries) spinazie, ongeveer ½ l yoghurt, 1 teentje knoflook, zout, peper - Kook de spinazie gaar en giet hem af of warm de spinazie op en giet het overtollige water weg. - Voeg de yoghurt toe tot je een smeuïg geheel krijgt. - Knijp het teentje knoflook erbij, samen met het zout en de peper. - Laat het geheel doorkoken Doe de spinazie in een grote kom en laat de leerlingen op de grond zitten. De kom spinazie komt in het midden. Je kan de leerlingen ook verdelen in kleinere groepjes en elk groepje een kommetje spinazie geven. Laat de leerlingen stukken van hun brood breken en het met hun rechterhand in de spinazie dippen. Smakelijk! dit dossier is een publicatie van Alfa vzw, iov Open Doek, gefinancierd door DGIS bibliografie - Iran, Leyla Hamidi, Landenreeks, Koninklijk Instituut voor de Tropen, NOVIB, NCOS - persinformatie bij de film - Groot Arabisch Kookboek, Janny de Moor, Kosmos, Utrecht/Antwerpen