Hbo-ba Organisatiepsychologie Hogeschool NCOI. 28 mei NVAO Toets Nieuwe Opleiding

Transcriptie

1 Hbo-ba Organisatiepsychologie Hogeschool NCOI 28 mei 2008 NVAO Toets Nieuwe Opleiding Paneladvies

2 1 Samenvattend advies 3 2 Inleiding en verantwoording Werkwijze panel Opbouw paneladvies 6 3 Beschrijving van de opleiding Algemeen Profiel instelling Profiel opleiding 8 4 Beoordeling per onderwerp Doelstellingen opleiding Programma Inzet personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Continuïteit 35 5 Overzicht advies 37 Bijlage 1: Samenstelling panel 38 Bijlage 2: Programma site visit 40 Bijlage 3: Overzicht van bestudeerde documenten 42 Bijlage 4: Lijst met afkortingen 44 pagina 2

3 1 Samenvattend advies Door de NCOI Opleidingsgroep is een aanvraag ingediend bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) voor een toets nieuwe opleiding (Tno) van de hbo bachelor Organisatiepsychologie van Hogeschool NCOI. Bij de aanvraag werd door de instelling een informatiedossier 1 overgelegd dat naar inhoud en vorm voldeed aan de eisen die de NVAO gebruikelijk is te stellen aan dit soort dossiers om de Tno-procedure te kunnen starten. Voor de beoordeling van de kwaliteit en het niveau van de nieuwe opleiding heeft de NVAO een panel van deskundigen samengesteld. Dat panel heeft het aanvraagdossier bestudeerd en zich van nadere informatie voorzien door onder meer een locatiebezoek aan de instelling af te leggen. Het aanvraagdossier en alle overige (mondeling en schriftelijk) verstrekte informatie hebben het panel in staat gesteld om tot een weloverwogen oordeel te komen. Het panel tekent daar wel als kritische kanttekening bij aan dat belangrijke aanvullende schriftelijke informatie eerst bij gelegenheid van het locatiebezoek boven tafel kwam en die, betreffende de plaats en het niveau van de beroepsvaardigheden in het programma, zelfs eerst daarna. Dat had naar het idee van het panel eerder gekund en gemoeten. In het kader van het onderwerp doelstellingen stelt het panel vast dat de opleiding op bevredigende wijze aannemelijk heeft gemaakt dat de beoogde eindkwalificaties van de opleiding zijn geformuleerd in samenspraak met het beroepenveld en dat die kwalificaties aansluiten bij de eisen die door het werkveld aan een professionele bachelor Organisatiepsychologie worden gesteld. Het panel meent dat de instelling erin geslaagd is aan te tonen dat de voor de opleiding geformuleerde eindkwalificaties aansluiten bij algemeen en internationaal aanvaarde kwalificaties van een bachelor, in het bijzonder bij de zgn. Dublin-descriptoren. De instelling is er verder in geslaagd om aan te tonen dat de opleiding voldoet aan de eisen en elementen die de voorgedragen opleiding hbo-oriëntatie geven. Voor de inzichtelijke presentatie van de leerdoelen van de opleiding en de relatie daarvan met de eindkwalificaties en de Dublin-descriptoren verdient de instelling een compliment. Het panel heeft (in het kader van het onderwerp doelstellingen ) echter niet eenduidig kunnen vaststellen of de opleiding ook voldoende internationale dimensie zal krijgen. Het panel adviseert de instelling aan de internationale dimensie van de opleiding nog de nodige zorg en aandacht te besteden. Het programma is opgezet vanuit het voor de instelling karakteristieke en beproefde didactisch concept van de Actief Leer Principe (ALP)-methode. De gekozen werkvormen en de wijzen van toetsing sluiten daar goed bij aan. Het panel is van mening dat er in het programma voldoende interactie is tussen theorie en praktijk: de werkervaring van studenten wordt op afdoende wijze geïntegreerd in het programma. Via de beroepspraktijk van de studenten levert de interactie met het beroepenveld ook garanties dat in de opleiding de actuele ontwikkelingen op het terrein aan bod komen. Het panel oordeelt dat het programma inhoudelijk samenhangend is en een toelatingsprocedure kent die - gelet ook op de daarbij gehanteerde toelatingseisen - een adequate selectie mogelijk maakt van studenten, die de instelling voor de opleiding op het oog heeft. Het panel noteert echter twee punten van zorg bij het programma. Het eerste betreft het gegeven dat 2520 uur van de reguliere werktijd als stage wordt aangemerkt. Het panel 1 Hierna ook wel aanvraagdossier genoemd. pagina 3

4 waarschuwt de instelling voor het gevaar van dubbele honorering dat hierin schuilt en spreekt zijn twijfels uit of het totaal opgevoerde urenbeslag zich ook daadwerkelijk als stage laat aanmerken. Het tweede punt van zorg betreft de studeerbaarheid van het programma, gelet in het bijzonder op het aantal uur dat cursisten naar verluidt in de werktijd voor de studie te besteden hebben. Uit gesprekken met studenten is gebleken dat die bestedingsruimte in de praktijk maar heel krap bemeten is; krapper in ieder geval dan waarvan de instelling uitgaat. Ten aanzien van het onderwerp inzet van personeel constateert het panel dat de beroepservaring van veel docenten qua spreiding en reikwijdte veelal beperkt is. Een aanzienlijk deel is werkzaam in het eigen (eenmans)bedrijf, waarbij de omvang van de rol als free-lance docent beperkt is. Hoewel de opleiding argumenteert dat mensen in grote bedrijven vaak minder beschikbaar zijn voor inzet als docenten voor opleidingen als de onderhavige, vindt het panel de huidige gang van zaken ten aanzien van de recrutering en inzet van docenten niet optimaal. Het werken met een aanzienlijk aantal free-lance docenten op een groot aantal locaties houdt het gevaar in van versnippering en fragmentatie. Het panel is van mening dat dit gegeven de effectieve betrokkenheid van docenten bij de opleiding op zijn minst bemoeilijkt. Het panel vindt het algehele opleidingsniveau van de docenten voor de bachelor organisatiepsychologie wel aan de maat. Enkele docenten zijn gepromoveerd, en het gemiddeld niveau van het docentencorps is dat van doctoraal niveau. Op het vlak van de voorzieningen voorziet de commissie geen problemen. Op de locaties waar contactonderwijs gegeven wordt biedt de instelling voldoende onderwijsruimten en faciliteiten aan om de opleiding te kunnen verzorgen. De kwaliteit van de ondersteunende leermiddelen, waaronder de audiovisuele voorzieningen en de digitale leeromgeving is goed. Wel ontbreekt een goede bibliotheekvoorziening, waardoor studenten niet gemakkelijk recent onderzoek kunnen opzoeken. Het informatiesysteem Olympus en de leeromgeving E-connect vormen sterke punten in de voorzieningen en in het systeem van studiebegeleiding en de interne kwaliteitszorg. Het panel is met name onder de indruk van de mogelijkheden en de klantvriendelijkheid van het E-connect systeem, als digitaal leerplatform. Studenten verwerven met E-connect als zodanig echter geen toegang tot digitale bilbliotheken en databestanden, en dat wil het panel toch wel als een gemis aangemerkt zien. De instelling kent een geprotocolleerd systeem van interne kwaliteitszorg dat ook voor de onderhavige opleiding zal worden gebruikt. Bij andere bacheloropleidingen van de instelling is dat systeem adequaat gebleken en heeft daar ook daadwerkelijk aanleiding gegeven tot verbetermaatregelen. Gelijke operationaliteit van dit systeem verwacht het panel voor de voorgedragen opleiding, met name waar het de zorg voor adequate managementprocessen betreft. De zorg voor de meer inhoudelijke kwaliteit van de bacheloropleiding is primair in handen gelegd van een core faculty, met betrokkenheid van het werkveld via de adviesraad die voor de opleiding zal functioneren. Het panel heeft er vertrouwen in dat de interne kwaliteitszorg aldus bevredigend vorm en inhoud is gegeven. De condities voor continuïteit van de opleiding zijn naar het oordeel van het panel in bevredigende mate gegeven. pagina 4

5 Alles overziend adviseert het panel de NVAO om positief te besluiten ten aanzien van de kwaliteit van de nieuwe opleiding hbo bachelor Organisatiepsychologie van de Hogeschool NCOI. Den Haag, 28 mei 2008 Namens het panel ter beoordeling van de toets nieuwe opleiding hbo bachelor Organisatiepsychologie van de Hogeschool NCOI (#2496), drs. L. Pater (voorzitter) mr. dr. Th.L. Bellekom (secretaris) pagina 5

6 2 Inleiding en verantwoording 2.1 Werkwijze panel Bij brief van 28 november 2007 is door de directie van de NCOI-opleidingsgroep bij de NVAO een aanvraag ingediend voor een toets nieuwe opleiding (Tno) ten behoeve van de hbo bachelor Organisatiepsychologie van Hogeschool NCOI. Na te hebben vastgesteld dat het aanvraagdossier in voldoende mate geschikt is om inhoudelijk te worden beoordeeld, is van de kant van de NVAO een aanvang gemaakt met de Tno-procedure. Met het oog op een in dat verband uit te brengen advies over de kwaliteit en het niveau van de voorgedragen opleiding is bij besluit van 20 januari 2008 door het bestuur van de NVAO een panel van deskundigen ingesteld. Voor de samenstelling van dat panel, alsmede een opgaaf van relevante kwalificaties van de afzonderlijke leden daarvan, zie bijlage 1 bij dit advies Het panel heeft zich bij de toetsing van de kwaliteit en het niveau van de opleiding gebaseerd op de criteria van het Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs van de NVAO van 14 februari 2003 (hierna Toetsingskader genoemd) en de Handreiking aanvraag toets nieuwe opleidingen hoger onderwijs. Het panel is daarbij als volgt te werk gegaan. Het is zijn toetsingsarbeid begonnen met het bestuderen van het door de instelling aangeleverde informatiedossier en heeft vervolgens vooroverleg gehouden om de eerste bevindingen te bespreken. Op dit vooroverleg, dat op 19 februari 2008 in Hotel NH te Utrecht plaatsvond, is een aantal uiteenlopende vragen en vraagpunten geformuleerd met de bedoeling om tijdens het bij de instelling af te leggen locatiebezoek de verschillende facetten van het Toetsingskader bespreekbaar te maken. Het locatiebezoek aan de instelling heeft op 31 maart 2008 plaats gevonden in de vestiging van de NCOI opleidingsgroep aan de Daltonlaan 100 te Utrecht. Bijlage 2 bij dit advies geeft een overzicht van het programma van het locatiebezoek. Na afloop van de gespreksronden die tijdens het locatiebezoek zijn gehouden heeft het panel de bevindingen op basis van het materiaal en de uitkomsten van de gesprekken onderling besproken en vertaald naar, aan het Toetsingskader gekoppelde, conclusies. Daarbij is eerst per facet afzonderlijk een beoordeling uitgesproken en is vervolgens per onderwerp een oordeel gegeven over de desbetreffende facetten in onderling verband, uitmondend in een voorlopig eindadvies. De secretaris van het panel heeft daarna een concept paneladvies opgesteld dat, na verwerking van de daarop binnengekomen commentaren van de panelleden, is geworden tot het definitieve advies zoals dat hier voorligt. Het paneladvies is geaccordeerd door alle panelleden en definitief vastgesteld door de voorzitter op 28 mei Opbouw paneladvies De kern van dit paneladvies is hoofdstuk vier, waarin het panel de kwaliteit en het niveau van de aangevraagde opleiding toetst. Die toetsing gebeurde aan de hand van de zes onderwerpen met bijbehorende facetten die in het toetsingskader van de NVAO worden aangereikt. Per facet geeft het panel de bevindingen: een samenvatting van de door de NCOI aangeleverde informatie met een weergave van die zaken die naar het oordeel van het panel relevant zijn. Daarna volgen de overwegingen van het panel, waarin de bevindingen worden beoordeeld en gewogen, resulterend in een afsluitende conclusie. pagina 6

7 Ook per onderwerp geeft het panel steeds een samenvattend oordeel, daarbij summier concluderend tot voldoende wanneer de facetten eenduidig voldoende zijn gewaardeerd. Aan het kernhoofdstuk gaat een hoofdstuk (3) vooraf, waarin onder meer de voorgedragen opleiding (kort) wordt beschreven. In een afsluitend hoofdstuk (5) wordt met behulp van een tabel een samenvattend overzicht van de door het panel uitgesproken oordelen gegeven. Een samenvatting van zijn bevindingen en overwegingen die hebben geleid tot het eindoordeel, waartoe het panel is gekomen is te vinden in hoofdstuk 1. Aan het advies is een viertal bijlagen toegevoegd, met informatie over de samenstelling van het panel, het programma van het locatiebezoek, een overzicht van geraadpleegde stukken en een lijst van veelgebruikte afkortingen. pagina 7

8 3 Beschrijving van de opleiding 3.1 Algemeen Land Instelling Opleiding Niveau Oriëntatie Graad Locatie(s) Variant Sector Nederland Hogeschool NCOI Organisatiepsychologie bachelor hbo Bachelor of Psychology (BPs) Amsterdam, Breda, Eindhoven, Rotterdam, Utrecht en Zwolle Deeltijd Gedrag en Maatschappij 3.2 Profiel instelling Zoals blijkt uit het informatiedossier en de NCOI-website is de Hogeschool NCOI onderdeel van NCOI Opleidingsgroep, die opleidingen aanbiedt op 26 locaties in Nederland. Vanuit het hoofdkantoor in Hilversum wordt de planning, ontwikkeling en organisatie van het hele programma verzorgd. De NCOI Opleidingsgroep noemt zichzelf een brede bedrijfsopleider met erkende opleidingen en vaardigheidsgerichte trainingen op diverse gebieden. De NCOI Opleidingsgroep is een door het Ministerie van OC&W aangewezen instelling [in de zin van art. 6.9 WHW], aangesloten bij PEAPON en VETRON, erkend door CEDEO en ISOgecertificeerd. Hogeschool NCOI richt zich met deeltijd Hbo-opleidingen op werkenden. Verschillende geaccrediteerde bachelorvarianten worden aangeboden op het gebied van bedrijfskunde, personeelsmanagement en commerciële economie. Per 1 september 2006 worden bacheloropleidingen aangeboden op het gebied van financieel management, organisatiepsychologie en bedrijfscommunicatie. De afdeling Opleidingsmanagement is verantwoordelijk voor de inhoudelijke kwaliteit van de opleiding en stelt in samenwerking met de andere afdelingen procedures op conform de (externe) en inhoudelijke eisen die aan de programma s gesteld worden. Hogeschool NCOI bevestigt dat het werkt met een vaste adviesraad, die de programmakwaliteit bewaakt. De adviesraad is samengesteld uit vertegenwoordigers afkomstig uit het bedrijfsleven, de (semi)overheid en het hbo-opleidingsveld. 3.3 Profiel opleiding Beschrijving van de opleiding op hoofdlijnen/context van de opleiding NCOI beoogt een aanpak die sterk is afgestemd op de beroepspraktijk en werft alleen studenten die beschikken over een relevante werkomgeving op hbo-niveau. De centrale leermethodiek van NCOI is het Actief Leer Principe 2, dat volledig is toegespitst op werkenden. Hogeschool NCOI studenten werken actief vanuit hun eigen werkomgeving als 2 Ook wel aangeduid als Active Learning Principle-methode. pagina 8

9 referentie. De student moet de medewerking van zijn/haar organisatie hebben om de action learning opdrachten uit te voeren. De algemene doelstelling van de opleiding Hbo bachelor Organisatiepsychologie is het opleiden van studenten met professionele deskundigheid in de psychodiagnostiek en de psychologische begeleiding van individuen, groepen en/of organisaties. Het psychisch welzijn en functioneel gedrag staat centraal in deze dienstverlening. Het doel van de opleiding is studenten de competenties te laten verwerven die nodig zijn om goed te kunnen functioneren in de beroepspraktijk. Voor de juiste invulling van de opleiding is een goed beeld nodig van deze gewenste competenties. Dit beeld is verkregen met een profielschets van het beroep dat de afgestudeerde bachelor gaat uitoefenen. Deze profielschets is opgesteld aan de hand van beroepskwalificaties en laat zich het best als volgt weergeven: de hbo bachelor Organisatiepsycholoog is een vakspecialist die vanuit een psychologisch referentiekader zijn (organisatiepsychologische) kennis en vaardigheden praktisch toepasbaar maakt ten behoeve van een optimale afstemming tussen de persoon, zijn taak, de organisatie en haar omgeving. Hij richt zich daarbij met name op het functioneren en het (psychosociaal) welbevinden van individuen en groepen in de organisatie. Het onderwijsprogramma van de voorgedragen bachelor is op dit profiel is afgestemd en kent drie fases die zich als volgt laten beschrijven: [Fase 1] In fase 1 van de Bacheloropleiding doorlopen studenten een modulair programma waarin de kernthema s van de organisatiepsychologie, de persoonlijkheidsleer en de gedragswetenschap aan bod komen. Deze kernthema s zijn vervat in zes verplichte hoofdmodules. Iedere module wordt afgesloten met een schriftelijk examen, met uitzondering van de module Communicatie en gesprekstechnieken die wordt afgerond met een mondeling examen. De eerste fase wordt afgesloten met een praktijkopdracht waarin de verschillende onderdelen uit deze eerste fase terugkomen. [Fase 2] In de tweede fase volgen de studenten het modulaire verdiepingsprogramma van de hbo bachelor Organisatiepsychologie. In deze fase doorlopen de studenten vier inhoudelijke modules. Deze modules worden telkens afgerond met een schriftelijk examen. De tweede fase wordt afgesloten met een praktijkopdracht waarin de verschillende onderdelen uit deze tweede fase terugkomen. [Fase 3] 3 Deze laatste fase vormt het integrale sluitstuk van de bacheloropleiding van Hogeschool NCOI. In het derde studiejaar van de Hbo bachelor Organisatiepsychologie doorlopen studenten een programma dat is opgebouwd uit twee verplichte modules en een keuzeprogramma (gekoppeld aan de uitstroomrichting individu, groep of organisatie). De beide verplichte modules worden afgerond met een persoonlijk ontwikkelplan. Het keuzeprogramma wordt afgesloten met een integrale praktijkopdracht. In deze laatste fase wordt tevens de eindscriptie geschreven. De bacheloropleiding Organisatiepsychologie heeft een doorlooptijd van ongeveer 3,5 jaar met de volgende vakken-/moduleninvulling: Jaar 1 ECTS Inleiding in de psychologie 6 3 In het informatiedossier wordt deze fase ook wel voorgesteld als gesplitst in tweeën (nl. als fase 3 van 1 jaar t.b.v. cursorisch onderwijs en fase 4 van 0,5 jaar voor het afstudeerproject), zie voor deze presentatie van de fases bij de Bevindingen van facet 2.3. pagina 9

10 (Cognitieve) sociale psychologie en theoretische groepsdynamica 6 Persoonlijkheidsleer 6 Methoden en technieken 1 6 Fundamenten van de organisatiepsychologie 6 Communicatievaardigheden en gesprekstechnieken 6 Praktijkopdracht organisatiepsychologie 8 Jaar 2 Personeelspsychologie en HRM 8 Psychologie van arbeid en gezondheid 8 Organisatieontwikkeling en toegepaste groepsdynamica 8 Methoden en technieken 2 (psychodiagnostiek) 8 Praktijkopdracht 8 44 ECTS 40 ECTS Jaar 3 en 4 Crossculturele psychologie en interculturele communicatie 5 Interventiekunde 5 Praktijkopdracht en persoonlijke reflectie 6 Keuzeprogramma * 20 Stage 90 Afstuderen (kritisch lezen en schrijven, gekoppeld aan Methoden en technieken 3 30 * Keuzeprogramma in drie uitstroomrichtingen 36 ECTS 120 ECTS Totaal: 240 ECTS Nieuwe opleiding voor Nederland In het informatiedossier zegt de instelling dat het van belang is dat de voorgedragen bacheloropleiding zich als nieuwe opleiding dient te onderscheiden van reeds gevestigde opleidingen, zoals daar zijn de hbo-opleidingen: Psychodiagnostiek, MWD, Pedagogiek, Personeel & Organisatie en SPH, de wo-opleidingen: Psychologie (en dan met name de A&O-psychologie en Sociale Psychologie), Pedagogiek en de master Personeelswetenschappen, en de mbo-opleidingen: SPW of psychologisch assistent. Daarmee wordt in ieder geval de suggestie gewekt dat de voorgedragen bacheloropleiding nieuw is voor Nederland. De voorgedragen bachelor Organisatiepsychologie onderscheidt zich van genoemde andere opleidingen vooral door de specifieke aandacht voor de toepassing van de psychologische kennis en vaardigheden (met betrekking tot persoonlijke effectiviteit, groepsdynamica, gesprekstechnieken, gecombineerd met kennis over organisatie van arbeid, de structuur en cultuur van organisaties) op het snijvlak van individu, groep, de organisatie en haar omgeving, gecombineerd met een grote mate van zelfstandigheid van werken. pagina 10

11 Inmiddels zijn er echter diverse hbo-opleidingen Toegepaste Psychologie in Nederland en de voorgestelde opleiding Organisatiepsychologie lijkt in enkele opzichten hierop. Hoewel de voorliggende opleiding wellicht niet geheel nieuw is, maakt zij deel uit van een grotere groep jonge hbo-opleidingen die zich richten op toegepaste psychologie, in dit geval specifiek georiënteerd op de werkomgeving. Nieuwe opleiding voor de instelling De opleiding hbo bachelor Organisatiepsychologie is een nieuwe opleiding voor de Hogeschool NCOI. Studieomvang De totale studielast van het Ba-programma is 240 ECTS. pagina 11

12 4 Beoordeling per onderwerp In dit hoofdstuk toetst het panel de aanvraag aan de hand van de zes onderwerpen en negentien facetten uit het toetsingskader. Per facet is telkens de letterlijke omschrijving ervan uit het toetsingskader overgenomen. Daarna volgen eveneens per facet een summiere samenvatting van de informatie verstrekt door de instelling, en de overwegingen en het oordeel van het panel. Tot slot geeft het panel per onderwerp een samenvattend oordeel. 4.1 Doelstellingen opleiding Voor een beschrijving van programma en de algemene doelstellingen (achtergronden) van de opleiding wordt verwezen naar het voorgaande hoofdstuk 3. De doelstellingen, in termen van te behalen eindkwalificaties, komen onder ter sprake Domeinspecifieke eisen (facet 1.1) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Bevindingen Om invulling te geven aan de centrale oriëntatie van de opleiding werd een beroepsprofiel opgesteld. Dit is volgens NCOI tot stand gekomen op basis van het een aantal relevante nationale en internationale bronnen en documenten, waaruit de ijkpunten voor het beroepsprofiel werden gedistilleerd. Een belangrijke rol was daarbij weggelegd voor de denktank, waarin experts zitting hadden uit het (voor de onderhavige opleiding relevante) onderwijs- en beroepenveld. Nadat de ontwikkeling van het beroepsprofiel en het curriculum was afgerond is de denktank omgevormd tot Raad van Advies (hierna ook wel adviesraad genoemd), met als taak Hogeschool NCOI te informeren over nieuwe ontwikkelingen in het bedrijfsleven en de maatschappij, die van invloed kunnen zijn op het beroepsprofiel en de inhoud van de opleiding. De vertaling van het beroeps- of competentieprofiel naar het profiel van de opleiding is tot stand gekomen en wordt onderhouden op basis van gesprekken met bedrijven en instellingen, waaronder brancheverenigingen en de genoemde adviesraad. Kort weergegeven behelst het competentieprofiel van een bachelor Organisatiepsychologie het beroepsbeeld van een beginnend vakspecialist die voorbereidende en uitvoerende taken verricht op het gebied van het begeleiden en ontwikkelen van mensen en organisaties. Hij is werkzaam in profitorganisaties, non-profitorganisaties en (semi-) overheidsorganisaties op het snijvlak van organisatie, management en medewerkers en richt zich in zijn werkzaamheden voornamelijk op analyse en beïnvloeding van het gedrag van mensen. Hij richt zich daarbij met name op het functioneren en het (psychosociaal) welbevinden van individuen en groepen in de organisatie. De hbo-bachelor Organisatiepsychologie is, aldus de instelling, werkzaam op het gebied van preventie, diagnose, ondersteunende en adviserende begeleiding, opleiding en training. Hij werkt interdisciplinair samen met andere deskundigen (zoals psychologen, bedrijfs- of verzekeringsartsen, maatschappelijk werkers, bedrijfskundigen, personeelschefs en/of managers). Klassieke oriëntaties binnen het beroepsdomein zijn: loopbaanbegeleiding, pagina 12

13 functie-onderzoek, werving en selectie, personeelsbeleid, training en opleiding, coaching, reïntegratie en organisatieonderzoek. Al naar gelang de concrete diensten, organisaties, settings en voorzieningen binnen de diverse werkvelden wordt de hbo bachelor Organisatiepsycholoog ingeschakeld als adviseur, bemiddelaar, begeleider, consulent, consultant, coördinator, onderzoeksmedewerker, HRM/HRD-medewerker, projectmedewerker, preventiewerker, wervings- & selectiemedewerker, assessment-/testmedewerker, trainer en/of arbodeskundige. Als eindkwalificaties, althans belangrijkste competenties, waarover een hbo bachelor Organisatiepsychologie beschikt na afronding van de opleiding, vermeldt de instelling de volgende: bezit kennis en inzicht en kan zelfstandig vakspecifieke problemen oplossen ten aanzien van de basistaken van de organisatiepsychologie; beschikt over kennis en inzicht voor wat de elementaire methodes van sociaalwetenschappelijk onderzoek en data-analyse betreft en kan een verantwoorde bijdrage leveren aan de opzet en uitvoering van praktijkgericht onderzoek; bezit kennis en inzicht voor wat de meest gangbare methodes van diagnostiek en interventie betreft op het gebied van arbeid- en organisatiepsychologie en kan die methodes toepassen; heeft de capaciteit om op een zelfstandige al dan niet onder supervisie - en verantwoorde wijze kennis en inzicht uit de basisvakken toe te passen in concrete situaties uit de professionele praktijk; bezit de nodige ondersteunende vaardigheden inzake communicatie, samenwerking en rapportering; heeft een ethisch verantwoorde en een kritisch reflectieve beroepshouding; bezit de vaardigheid om ontwikkelingen in zijn vakgebied te volgen en zich bij te scholen. Overwegingen Het panel oordeelt dat de instelling op overtuigende wijze aannemelijk maakt dat de beoogde eindkwalificaties van de opleiding zijn geformuleerd in samenspraak met het beroepenveld en dat aan de hand van documenten van toonaangevende nationale en internationale beroeps- en brancheorganisaties een beroepsprofiel is opgesteld van een beginnend BPs. Het beroepsprofiel richt zich op functies waarin de BPs als vakspecialist kan uitstromen, met klassieke oriëntaties maar ook met uitzicht op inzetbaarheid in perifere beroepen. Het profiel is, voor zover het panel heeft kunnen vaststellen, accuraat vertaald in competenties, vaardigheden en attitudes die specifiek zijn voor de beroepspraktijk waarop de opleiding zich richt. De domeinspecificiteit van de opleiding is daarmee, naar het oordeel van het panel, zonder meer een gegeven. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.1 Domeinspecifieke eisen als voldoende Bachelor (facet 1.2) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. Bevindingen pagina 13

14 Ter onderbouwing van het feit dat de voor de opleiding geformuleerde eindkwalificaties aansluiten bij internationaal algemeen aanvaarde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor [i.h.b. de Dublin-descriptoren] geeft de instelling in het aanvraagdossier - per relevant competentiedomein - eerst een beschrijving van de beoogde eindkwalificaties om vervolgens met een toelichtende tekst - tentatief - een koppeling tot stand te brengen met de betreffende Dublin-standaard. 4 Voor de vijf competentiedomeinen (descriptoren) levert dat het volgende beeld op: [Competentiedomein 1: Kennis en inzicht] Als voor dit domein beoogde eindkwalificaties geeft de instelling de volgende op: Een afgestudeerde BPs: is goed op de hoogte van de vigerende modellen en theorieën in het psychologisch werkveld. heeft kennis van de menselijke functioneringsmogelijkheden en de biologische grondslagen daarvan. is goed op de hoogte van de theorie van de organisatieopbouw en het functioneren van het individu in de organisatie. heeft kennis van methodes van onderzoek, en inzicht in de aard, de problemen en de mogelijkheden van het psychologisch onderzoek. kent de ontwikkelingen en trends op het gebied van organisatiepsychologie. is op de hoogte van de relevante maatschappelijke, sociale en economische ontwikkelingen. heeft een goed besef van de ethische aspecten van de beroepsmatige omgang met anderen. En ter koppeling aan Dublin-descriptor 1 voert de instelling hier in toelichtende zin aan toe: In de Bacheloropleiding wordt gebruikgemaakt van de meest actuele theorieën en inzichten. Buiten een groot aantal gangbare handboeken, wordt ook eigen materiaal gebruikt om hierin te voorzien. Naarmate de opleiding vordert, wordt kennisontwikkeling gekoppeld aan meer complexe situaties. [Competentiedomein 2: Toepassen kennis en inzicht] Als voor dit domein beoogde eindkwalificaties geeft de instelling de volgende op: Een afgestudeerde BPs: kan de voornaamste technieken voor praktijkgericht psychologisch onderzoek toepassen. kan een literatuuronderzoek uitvoeren. kan een onderzoeksplan opstellen. is in staat de elementaire regels van de psychologische gespreksvoering toe te passen. heeft een zelfstandige inbreng op onderdelen van het organisatiebeleid vanuit de optiek van de organisatiepsychologie. kan voorstellen, plannen en rapporten presenteren en verdedigen. is in staat zelfstandig prioriteiten te stellen en planningen op te stellen. En ter koppeling aan Dublin-descriptor 2 voert de instelling hier in toelichtende zin aan toe: NCOI werkt sterk vanuit de eigen praktijk van mensen, om ze het geleerde toe te laten passen. Voor NCOI ligt daar de essentie van leren. De ALP-methode van NCOI prikkelt cursisten om kennis en inzicht uit de opleiding continu te koppelen aan de eigen werksituatie. Dit vindt niet alleen plaats in korte opdrachten, maar ook in de vorm van een aantal praktijkopdrachten, die over de opleiding zijn verspreid. [Competentiedomein 3:Oordeelsvorming] Als voor dit domein beoogde eindkwalificaties geeft de instelling de volgende op: 4 Aan de beschrijving van de eindkwalificaties per competentiedomein gaat eerst de letterlijke tekst van de desbetreffende Dublindescriptor vooraf.. pagina 14

15 Een afgestudeerde BPs: kan gegevens uit gevoerde gesprekken interpreteren en op basis daarvan een advies opstellen. kan gegevens uit publicaties en literatuuronderzoek interpreteren en op hun merites beoordelen en zo nodig inpassen in bestaande structuren of werkwijzen. kan afhankelijk van de situatie, het moment, de context en de gesprekspartner de juiste toon, stijl en argumenten kiezen. kan in conflicterende situaties een heldere analyse geven die tot basis kan dienen om tot een oplossing te komen van problematische situaties. kan aan de hand van een risicoanalyse situaties uit de theorie beoordelen en vertalen in een praktische toepassing. En ter koppeling aan Dublin-descriptor 3 voert de instelling hier in toelichtende zin aan toe: In de opleiding wordt veel gewerkt met interactieve werkvormen waarin cursisten samen met de docent discussiëren, interpreteren, belangen afwegen en juiste keuzes moeten maken. Het gaat daarbij naast oordeelsvorming ook om onderbouwing van het besluit. Cursisten worden gedwongen om geordend te redeneren door middel van schriftelijke rapportages en mondelinge sessies. Argumentatie wordt daarin als beoordelingscriterium meegenomen. [Competentiedomein 4: Communicatie/Persoonlijke vaardigheden] Als voor dit domein beoogde eindkwalificaties geeft de instelling de volgende op: Een afgestudeerde BPs: kan op diverse niveaus en in uiteenlopende situaties communiceren. kan medewerkers zowel individueel, in groepsverband als ook in totaal organisatieverband stimuleren, motiveren en zorgen voor draagvlak. kan gestructureerde, toegankelijke en effectieve voorstellen en beleidsnotities schrijven. kan aansprekende presentaties verzorgen en groepsbijeenkomsten begeleiden. weet ook in conflicterende situaties beladen onderwerpen bespreekbaar te maken. kan in (multidisciplinair/internationaal/intercultureel/interorganisationeel) teamverband samenwerken met andere professionals om analyses dan wel interventies in de juiste context te plaatsen. kan groepsbijeenkomsten begeleiden. En ter koppeling aan Dublin-descriptor 4 voert de instelling hier in toelichtende zin aan toe: Hogeschool NCOI kent veel waarde toe aan communicatie. In een groot aantal vakken binnen de Bacheloropleiding vormt communicatie een integraal onderdeel. Door middel van het frequent opstellen en presenteren van rapportages en het werken in intervisiegroepjes en het bediscussiëren en beargumenteren van modellen en theorieën tijdens de bijeenkomsten leren de studenten het nut en de waarde van goede communicatie onderkennen. [Competentiedomein 5: Leervaardigheden] Als voor dit domein beoogde eindkwalificaties geeft de instelling de volgende op: Een afgestudeerde BPs: houdt ontwikkelingen in het vak bij. neemt actief deel aan actuele discussies over het vakgebied. kan reflecteren op de eigen positie, rol en taak en is in staat hieraan consequenties te verbinden. En ter koppeling aan Dublin-descriptor 5 voert de instelling hier in toelichtende zin aan toe: NCOI verzorgt de opleiding voor werkenden. In het ontwerp van de opleiding is rekening gehouden met de kenmerken van de doelgroep. De intensiteit van het aantal contactmomenten is beperkt tot gemiddeld één avond per week of één dag per twee weken. pagina 15

16 Daarbuiten wordt het leren georganiseerd via E-connect. Dit doet een groot beroep op de zelfstandigheid en discipline van de cursist. Cursisten stellen twee keer per jaar een stageverslag op waar persoonlijke reflectie een belangrijk onderdeel van uitmaakt. Overwegingen Het panel meent dat de instelling op overtuigende wijze aannemelijk heeft weten te maken dat de voor de opleiding geformuleerde eindkwalificaties aansluiten bij algemeen en internationaal aanvaarde kwalificaties van een bachelor, in het bijzonder bij de zgn. Dublin - descriptoren. De instelling heeft de eindkwalificaties, gelet op de daarmee beoogde competenties, vaardigheden en attitudes voldoende kenbaar bachelorniveau en -invulling gegeven. Er zijn door de instelling in het aanvraagdossier en mondeling - ter gelegenheid van het locatiebezoek - voldoende rationalisaties gegeven om de stelling te onderbouwen dat de beoogde eindkwalificaties matchen met het door de Dublin-descriptoren veronderstelde niveau dat een bachelor dient te bezitten aan kennis en inzicht en aan vermogen tot het toepassen van die kennis, tot oordeelsvorming en communicatie en tot het autonoom kunnen volgen van eventuele vervolgstudies. Het panel onderschrijft volledig de door de instelling ter zake gegeven onderbouwingen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.2 Bachelor als voldoende Oriëntatie hbo (facet 1.3) De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een bachelor in hbo: De beoogde eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepencompetenties. Een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen, waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Bevindingen Hogeschool NCOI heeft de eindkwalificaties ontleend aan relevante beroepsprofielen en beroepscompetenties, zoals verantwoord onder facet 1.1 hierboven. Daarnaast zijn er diverse gesprekken gevoerd met het Nederlandse werkveld over het profiel van de hbo bachelor Organisatiepsycholoog. De adviesraad heeft zich positief uitgelaten over dit profiel. En het kwaliteitszorgsysteem van NCOI draagt zorg voor een gestructureerde bewaking van het beroepsprofiel, aldus de instelling. De instelling stelt dat de opleiding bachelor Organisatiepsychologie opleidt tot een breed spectrum van beroepen: Te denken valt aan praktijkfuncties binnen de zakelijke dienstverlening als adviseur, begeleider, coach, bemiddelaar, trainer, consulent, medewerker op het gebied van personeel en organisatie, werving en selectie, outplacement, reïntegratie of loopbaanbegeleiding, HRM-/HRD-deskundige. Daarnaast tot staf- en coördinatiefuncties bij afdelingen P&O, training en opleiding en Arbodiensten. Er is in de opleiding sprake van (beginnende) beroepsbeoefenaren, in die zin dat er bij Hogeschool NCOI sprake is van studenten met werkervaring. Vanwege die aanwezige werkervaring op het opleidingsgebied, beschikt de student over een referentiekader dat het mogelijk maakt om de opleiding goed te kunnen toepassen. Door de directe combinatie van leren en werken is de opleiding en oriëntatie anders dan in voltijdsonderwijs. Juist door de aanwezigheid van een werkomgeving is er een goede pagina 16

17 oriëntatie op het beroepenveld. Hier gaat het meer om loopbaanoriëntatie, zoals het opklimmen in een functie of doorgroeien naar een andere functie. De kwalificaties zijn zodanig geschreven dat we invulling geven aan de ontwikkeling van die werkende in de rol van hbo bachelor Organisatiepsychologie. De bewaking van het profiel en de herijking van de oriëntatie van de opleiding wordt permanent getoetst aan ontwikkelingen in het werkveld. Dit is een belangrijk aspect binnen de werkwijze van Hogeschool NCOI. Als particuliere organisatie, primair gericht op werkenden en hun achterliggende organisaties, zijn we continu zelf actief in het beroepenveld van de opleiding. Niet alleen ontstaat daarmee een goed beeld van belangrijke thema s die spelen, ook vraagt dat van de organisatie aanpassingsvermogen om belangrijke ontwikkelingen in het werkveld snel toe te passen in de opleiding. Overwegingen De instelling heeft naar het oordeel van het panel op inzichtelijke en duidelijke wijze aangetoond dat de opleiding voldoet aan de eisen en elementen die de voorgedragen opleiding hbo-status en -oriëntatie geven. Voor het voldaan zijn aan het vereiste dat de eindkwalificaties zijn ontleend aan in samenspraak met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen refereert het panel aan wat het hieromtrent reeds bij facet 1.1. overwoog. Voor de vraag of een afgestudeerde bachelor in Organisatiepsychologie (BPs) de kwalificaties bezit om als zelfstandige en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar werkzaam te zijn in een multidisciplinaire omgeving, ligt het bevestigende antwoord besloten in de omstandigheid dat de kern van de opleiding daarin nu juist gelegen is. De leerdoelen van alle modules, zowel de verplichte als de keuzeonderdelen, zijn daar allemaal op afgestemd; het POP is daarop ingericht en de begeleiding van de kant van docenten, bedrijfsmentor en stagecoördinator is daarop in hoofdzaak betrokken. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 1.3 Oriëntatie hbo als voldoende Samenvattend oordeel onderwerp 1 Doelstellingen opleiding De facetten domeinspecifieke eisen, bachelor en oriëntatie hbo heeft het panel als voldoende beoordeeld. Daarmee krijgt het onderwerp Doelstellingen opleiding als geheel een positieve beoordeling. 4.2 Programma Voor een meer inhoudelijke beschrijving van het programma zie paragraaf 3 van hoofdstuk 3 (profiel opleiding) hierboven. Hier wordt voor een kort totaalbeeld nog even een aantal kerngegevens van de opleiding op een rijtje gezet. Het curriculum beslaat in totaal 240 ECTS. Daarvan worden 100 ECTS ingeruimd voor het vaste kernprogramma van de opleiding, 90 ECTS voor de stages, 30 ECTS voor de afstudeeropdracht, en 20 ECTS voor de gekozen specialisatie (minor). Het Ba-programma is flexibel en volledig modulair opgebouwd, waardoor de studenten tijdens het traject kunnen wisselen in tempo, en het hele programma stapsgewijs kunnen doorlopen. Het totale opleidingstraject kan in drie en een half jaar afgerond worden, volgens de instelling. Het moet in ieder geval binnen de 6 jaar worden voltooid. pagina 17

18 4.2.1 Eisen hbo (facet 2.1) Het beoogde programma sluit aan bij de volgende criteria voor het programma van een hboopleiding. Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen NCOI stelt dat het in samenspraak met deskundigen voor elke deeldiscipline literatuur heeft geselecteerd die actueel en relevant is. De voorgeschreven literatuur is volgens de instelling standaardliteratuur op het bachelorniveau voor het vakgebied. De studenten worden ook uitgedaagd om in het leertraject zelf op zoek te gaan naar relevante publicaties en die in werkstukken op te nemen. Naast Nederlandstalige literatuur of vertaalde werken, wordt ook aansluiting gezocht bij standaard Engelstalige literatuur die opleiders in binnen- en buitenland gebruiken. Jaarlijks wordt de actuele literatuur geëvalueerd en worden nieuwe publicaties bestudeerd om in het programma op te nemen. De literatuur is, zo stelt de instelling, mede tot stand gekomen op basis van een vergelijking met andere opleiders, en voldoet aan nationale en internationale standaarden voor een opleiding op het onderhavige vakgebied, met een behoorlijk aandeel aan Engelstalige boeken en artikelen daarin. Interactie met (toegepast) onderzoek maakt volgens de instelling een belangrijk onderdeel uit van de opleiding: vanwege de onderwijsfilosofie Action Learning zijn methoden en technieken verweven door het gehele programma. Ter gelegenheid van het locatiebezoek is door de instelling nog een document ter hand gesteld, met daarin een overzicht van hoe en waar in de opleiding methoden en technieken aan bod komen. Per module wordt aangegeven welk type opdracht moet worden uitgevoerd en welke methode of techniek daarbij moet worden eigen gemaakt. Over aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen en de ontwikkeling van beroepsvaardigheden meldt het informatiedossier onder meer nog het volgende: Tijdens de bijeenkomsten van de modules ligt een sterk accent op uitwisseling (discussie) tussen docent en studenten en studenten onderling. Naar aanleiding van de besproken theorie voeren studenten praktijkopdrachten uit die gerelateerd zijn aan de eigen organisatie en aan andere bedrijven door middel van cases. Deze sociaal-constructivistische benadering van opleiden zorgt voor een optimale inbreng van context in de opleiding. Door deze aanpak vindt transfer plaats van theorie naar de praktijk. Ontwikkeling van beroepsvaardigheden wordt gerealiseerd middels gevarieerde werkvormen binnen de opleiding zelf, waarin naast kenniselementen ook voortdurend de link wordt gelegd naar de relevante bijbehorende vaardigheden. Daarnaast heeft iedere student een directe relatie met het eigen werk, die van grote betekenis is om de opleiding toe te passen en om te reflecteren op het eigen vermogen. Omdat alle studenten werken, is er ook een grote inbreng van actuele problematiek binnen de beroepspraktijk. Studenten worden uitgedaagd om zelf cases in te brengen binnen de opleiding. De docent kan vanuit die praktijkgerichtheid een kader schetsen waarin vanuit meer algemene invalshoek pagina 18

19 bepaalde theorieën en ontwikkelingen in stromingen worden bediscussieerd en waarbij wordt bewerkstelligd dat kennis en vaardigheden up-to-date zijn. Op verzoek van het panel is door de instelling, na het locatiebezoek, nog een overzicht verstrekt van het soort beroepsvaardigheden dat in de verschillende modules van het programma wordt aangeleerd en de wijze waarop het behaald zijn van die vaardigheden wordt getoetst. Dit is door de instelling op minutieuze wijze uitgewerkt in een matrix. Bij de aan te leren beroepsvaardigheden blijkt het met name te gaan om communicatievaardigheden als: vragen stellen, luisteren, discussievaardigheden, overtuigen, presenteren en schriftelijk rapporteren, maar daarnaast ook om analysevaardigheden, samenwerken en reflecteren. In de matrix worden achter de desbetreffende vaardigheid alleen die modules vermeld, waar het oefenen met de beroepsvaardigheid als hoofdonderdeel van de module kan worden aangemerkt. Als toetsingsvorm wordt meestentijds gebruik gemaakt van de praktijkopdracht, al of niet in combinatie met een mondeling of schriftelijk examen; in sommige gevallen wordt alleen voor de mondelinge examenvorm gekozen in een enkel geval alleen voor de schriftelijke examenvorm. Overwegingen Het panel is van mening dat er voldoende interactie is tussen theorie en praktijk: de werkervaring van studenten wordt op afdoende wijze geïntegreerd in het programma. De opleiding besteedt veel zorg aan het toepassen van geleerde kennis en vaardigheden in de praktijk. Het panel is positief over de sterke nadruk op de beroepspraktijk en de plaats van de praktijkopdrachten. Dat geldt ook voor de diversiteit van de beroepservaring die de instromende studenten met zich meebrengen: daar kan een belangrijke kruisbestuivende werking vanuit gaan. Wel dient de instelling er naar het oordeel van het panel steeds op toe te zien dat die diversiteit niet al te groot wordt, wat ten koste zou kunnen gaan van de kwaliteit van het programma. Via de beroepspraktijk van de studenten levert de interactie met het beroepenveld ook garanties dat in de opleiding de actuele ontwikkelingen op het terrein aan bod komen. Het panel is van oordeel dat niveau van de literatuur adequaat is voor de hbo-oriëntatie van de opleiding. De internationale ambitie die de instelling met de opleiding heeft zou wat het panel betreft nog wat meer statuur kunnen krijgen. Conclusie Het panel beoordeelt het facet 2.1 Eisen hbo als onvoldoende Relatie tussen doelstelling en programma (facet 2.2) Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. Bevindingen De opleidingskwalificaties, als beschreven onder facet 1.2, zijn door de instelling uitgewerkt in leerdoelen per module/vak. De instelling doet dat minutieus door, per module, de te bereiken leerdoelen te beschrijven en te relateren aan daarbij behorende werk- en toetsvormen (Bijlage 3 bij het informatiedossier). In Bijlage 4 geeft de instelling - op even minutieuze wijze - aan hoe de leerdoelen per module zich verhouden tot de vijf pagina 19

20 competentiedomeinen van de Dublin-descriptoren. Voor die inzichtelijke presentatie verdient de instelling een compliment. Over het didactisch concept, de werkvormen en de wijze(n) van toetsing meldt het informatiedossier het volgende: Het programma wordt uitgevoerd op basis van de ALP-methode van NCOI. Deze methode is bij uitstek geschikt voor werkenden, omdat het aanwezige referentiekader (de werkomgeving) hiermee actief wordt betrokken binnen de opleiding. [ ] De didactische methode, gekoppeld aan de werkomgeving, maakt het goed mogelijk om vanuit het kader van het beroepsprofiel met eindkwalificaties te werken. Om de verbanden zichtbaar te maken is bij iedere module opgenomen aan welke eindkwalificaties de module bijdraagt. Aan ieder leerdoel zijn expliciet werkvormen gekoppeld. [.] De programmamanager bewaakt of de werkvormen bijdragen aan de meest efficiënte route om de leerdoelen te bereiken. Daarnaast is het van belang voor de studenten dat de werkvormen een gevarieerde aanpak bieden. In de werkvormen wordt een groot beroep gedaan op de zelfstandigheid en actieve participatie van de studenten. Studenten zijn erg veeleisend naar elkaar. Ze verwachten actieve inbreng van elkaar. Daarnaast zijn studenten ook veeleisend naar de docent. Van de docent wordt een sterk praktijkgerichte vertaling verwacht van het programma waarmee de herkenbaarheid wordt vergroot. Juist de interactieve werkvormen sluiten nauw aan bij het concept van actief leren dat Hogeschool NCOI onderschrijft. De werkvormen zijn in de docentenhandleiding gespecificeerd. De toetsing is georganiseerd per module. In de toetsontwikkeling wordt nauwgezet een koppeling aangebracht met de leerdoelen, die het uitgangspunt zijn van de toetsing. In het ontwikkelproces is een toetsmatrijs opgenomen waarin alle leerdoelen evenwichtig over het examen zijn verdeeld. De examens bestaan uit verschillende toetsvormen. Deze toetsvormen zijn vanuit de leerdoelen gekoppeld aan de Dublin-descriptoren. Ontwikkelen, doceren en examineren zijn als regel in de gehele opleiding ontkoppeld. Door deze ontkoppeling wordt bewaakt dat de docent niet een eigen invulling geeft aan een module en het vervolgens naar eigen inzicht toetst. Dit aspect is ook een extra borging voor objectieve niveaubewaking. Het examenbureau toetst de resultaten. Indien de resultaten sterk negatief dan wel sterk positief uitvallen, vindt nader onderzoek plaats in de vorm van een tweede beoordeling. Er wordt steekproefsgewijs een tweede beoordeling uitgevoerd op examenresultaten door de externe examinator die lid is van de examencommissie van NCOI. Op deze manier wordt gewaarborgd dat een vaste norm in het beoordelen wordt gehanteerd [...]. Overwegingen Het gekozen didactisch concept, volgens de Active Learning Principle-methode, is karakteristiek voor het totale onderwijsaanbod van de Hogeschool NCOI. De NCOI profileert zich als bedrijfsopleider met een breed scala aan deeltijd Hbo-opleidingen voor werkenden, voor wie de eigen werkomgeving als referentie dient voor de studie die ze volgen. Op dat concept is ook het voorgedragen programma geënt en de voor het curriculum gekozen werkvormen sluiten daar goed bij aan. Dat zelfde geldt voor de wijze(n) van beoordeling van de opdrachten, verslagen en presentaties waarvoor in het programma is gekozen. Het aldus ingevulde programma vormt met dat al onmiskenbaar een weerspiegeling van de te bereiken eindkwalificaties. De leerdoelen van de opleiding zijn, per module, helder en adequaat uitgewerkt en sluiten qua niveau goed aan bij de eindkwalificaties. pagina 20