Kadernota Veiligheid ARNHEM VEILIGER

Transcriptie

1 ARNHEM VEILIGER

2 ARNHEM VEILIGER Vastgesteld d.d. 18 maart 2013 Zaaknummer: Documentnummer:

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Totstandkoming Integraal Veiligheidsbeleid Aanvullende kaders van de raad Veranderende omgeving Voorkeursscenario Waarom een Kadernota Veiligheid? Leeswijzer Terugblik en tussenstand Terugblik Tussenstand Ketens versterken Lokale Driehoek Veiligheidshuis Convenant Integrale Overheidshandhaving RIEC ON Samenwerking blauw - lichtblauw / Regie op de handhaving Proef met De buurt bestuurt Veilig leven in Arnhem Overlast en Zorg Overleg Wijkgesprekken Aanpak overlast Geweld Inbraak en overvallen Veilige winkelgebieden Veilige Publieke Taak Jeugd en veiligheid Risicojeugd Transitie Jeugdzorg Tiener- en jongerenwerk Halt Veiligheid in en om de school Fysieke veiligheid Verkeersveiligheid Brandveiligheid Externe Veiligheid Crisisorganisatie Gemeente Arnhem Integriteit en veiligheid Polarisatie en radicalisering Georganiseerde criminaliteit Bestuurlijke en ambtelijke integriteit Veiligheid geborgd Bestuurlijke borging Organisatorische borging De voortgang geborgd Financiële borging Ambities op een rij BIJLAGEN: pagina 1

4 Inleiding 1. Inleiding Arnhem veiliger, Dat is de titel van deze kadernota. Het afgelopen decennium is op het terrein van veiligheid in Arnhem veel gerealiseerd. Op het gebied van fysieke veiligheid en sociale veiligheid, in de samenwerking met de partners in de veiligheidsketen. Arnhem heeft een positieve sprong gemaakt op het terrein van veiligheid, zo geven verschillende onderzoeken aan. Uit de veiligheidsmonitor, een tweejaarlijkse stand van zaken op het gebied van (sociale) Veiligheid, blijkt dat Arnhem zowel feitelijk als in de beleving van haar inwoners veiliger is geworden. Moet Arnhem dan nòg veiliger. Natuurlijk, veiligheid is zeer belangrijk voor het welzijn van mensen. En het gaat dan om veiligheid in de brede zin van het woord. Veiligheid in het verkeer, op straat, in huis, bij het uitgaan, in de wijken. Veiligheid voor jongeren, ouderen, ondernemers, mensen in loondienst, mensen met een publieke taak, vrijwilligers. Veiligheid is voor iedereen belangrijk. En veiligheid moet je realiseren, vasthouden en verbeteren. Dat is een continu proces en vraagt blijvende aandacht. De gemeente heeft een regietaak op het gebied van veiligheid binnen haar gemeentegrenzen. Daarvoor stelt zij beleid op en maakt ze afspraken met alle partijen die betrokken zijn bij het bewaken of realiseren van een veilige stad. De gemeente Arnhem kende de Nota Integrale Veiligheid Een nota die in 2008 door de Arnhemse gemeenteraad is vastgesteld. Nu, na vier jaar, is deze nota aan een herijking, aanpassing en, soms, verandering toe. Nieuwe inzichten, nieuwe taken, nieuwe afspraken, daar gaat deze nota over en ook worden de verschillende veiligheidsvelden en het beleid dat daar over is vastgesteld beknopt benoemd. De algemene doelstelling van integraal veiligheidsbeleid is het vergroten van de veiligheid en de leefbaarheid in de stad. Daarbij gaat het om de afname van de feitelijke onveiligheid, het reduceren van de fysieke veiligheidsrisico s en om de toename van de veiligheidsbeleving van de burger. Het veiligheidsbeleid richt zich ook op de organisatie van de veiligheid: het afstemmen binnen de keten, het maken van afspraken, het delen van inzichten en het aanspreken op elkaars verantwoordelijkheid. Alleen in gezamenlijkheid kunnen we resultaten behalen. Samenwerken betekent dat de onderlinge lijnen kort zijn en de informatie-uitwisseling tussen de partners optimaal is afgestemd op de eigen verantwoordelijkheden binnen de veiligheidsketen. Deze Kadernota verbindt de partners bij de uitvoering van beleid omdat het de basis vormt voor afspraken tussen alle betrokken partijen Totstandkoming Integraal Veiligheidsbeleid De raad stelt de kaders. In juni 2011 is de startnotitie Integraal Veiligheidsbeleid Gemeente Arnhem ter informatie aan de raad aangeboden. Die notitie vormde het startschot voor de totstandkoming van een nieuwe en geactualiseerde veiligheidsnota. In de daarop volgende periode is een veiligheidsanalyse uitgevoerd aan de hand van de methode Kernbeleid Veiligheid en is er teruggeblikt op de jaren Op basis van de analyse en de terugblik is een Keuzenota Integraal Veiligheidsbeleid opgesteld die in juni 2012 aan de raad is aangeboden. In de Keuzenota is aan de raad een voorkeursscenario ter goedkeuring voorgelegd, met daarbij een algemeen beschreven richting die verder uitgewerkt zou worden en nader vorm zou krijgen in de Kadernota Veiligheid. pagina -2-

5 Inleiding Het voorkeursscenario behelsde de overkoepelende prioriteiten: Ketens versterken, Veilige woonen leefomgeving en Jeugd en veiligheid. In de raadsvergadering van 10 september 2012 heeft de gemeenteraad met dit voorkeursscenario ingestemd. Daarbij is de motie Mensenhandel in beeld ingediend en aangenomen Aanvullende kaders van de raad Naast de hierboven genoemde amendementen en moties die de raad heeft meegegeven bij de startnotitie en keuzenota, zijn daarnaast ook andere kaders door de raad gesteld die het veiligheidsbeleid raken: Op 25 juni 2012, heeft de gemeenteraad bij de bespreking van de Perspectiefnota de motie Veilig leven in Arnhem aangenomen. Daarbij verzoekt de raad het college om veiligheid op te nemen als een van de gemeentelijke veranderopgaven binnen een programma. Deze motie is verwerkt door in de Meerjarenprogrammabegroting (MJPB) de veranderopgave 9.1 Veilig leven in Arnhem op te nemen. Op 5 november 2012 heeft de raad, bij het vaststellen van de MJPB, een tweetal amendementen aangenomen. Het betreft het amendement Fonds Veilig Ondernemen en het amendement het Meer handhaving op straat. Bovenstaande moties en amendementen zijn als bijlagen toegevoegd Veranderende omgeving De samenleving verandert en daarmee ook de manier waarop verschillende organisaties werken of zich organiseren om een antwoord te geven op de vraagstukken waarmee ze zich geconfronteerd zien. In januari 2013 bijvoorbeeld, is de komst van de Landelijk Politie voorzien en zal de politieregio Gelderland-Midden opgaan in de Regio Oost. Ook de organisatie van het Openbaar Ministerie is veranderd. Verder is in 2012 hard gewerkt aan de regionalisering van crisisvoorbereiding en ook de brandweer gaat zich regionaler organiseren. Ook nieuwe wetgeving heeft invloed: de nieuwe Dranken Horecawet bijvoorbeeld, of de wens om het bezit van rooftassen in de plaatselijke APV op te nemen. Al deze ontwikkelingen hebben invloed op hoe de gemeente Arnhem haar regie op veiligheid wil organiseren en vormgeven. De invloed van de veranderende samenleving op het veiligheidsbeleid wordt vertaald in concrete vragen en wensen van de vertegenwoordiging van de inwoners en de raad. In de vorige paragraaf is al aangegeven dat de raad dat door het aannemen van verschillende amendementen en moties inderdaad heeft gedaan. pagina -3-

6 Inleiding 1.4 Voorkeursscenario In de Keuzenota Integraal Veiligheidsbeleid van juni 2012 is een overzicht van het totale veiligheidsterrein gegeven conform de VNG methodiek Kernbeleid Veiligheid waarbij vijf beleidsvelden worden onderscheiden: Veiligheidsveld Veilige woon- en leefomgeving Bedrijvigheid en veiligheid Jeugd en veiligheid Fysieke veiligheid Integriteit en veiligheid Onderwerp Overlast tussen bewoners / botsende leefstijlen (sociale kwaliteit) Verloedering (fysieke kwaliteit) Geweld in de privésfeer Onveiligheidsgevoelens (subjectieve veiligheid) Overige veelvoorkomende criminaliteit Veilig winkelgebied en bedrijventerrein Veilig uitgaan Veilige evenementen en toerisme Overlastgevende jeugd Criminele jeugd/individuele probleemjongeren Jeugd, alcohol en drugs Veilig in en om de school Verkeersveiligheid Brandveiligheid Externe veiligheid Voorbereiding op rampenbestrijding Polarisatie en radicalisering Georganiseerde criminaliteit Ambtelijke en bestuurlijke integriteit Met het vaststellen van de Keuzenota heeft de gemeenteraad een keuze gemaakt in de richting die we voor de komende jaren willen aanhouden voor het veiligheidsbeleid. A). Veilige woon- en leefomgeving (blauw); B). Jeugd en veiligheid (geel); De manier waarop de gemeente dat wil realiseren is door het versterken van de ketens, door het verder versterken van de samenwerking met de partners. Dat neemt niet weg dat op beheersmatig niveau alle veiligheidsvelden aandacht vragen. Die aandacht is er en die zal er ook blijven. Vandaar dat in de Keuzenota is aangekondigd dat alle veiligheidsvelden - en niet alleen het voorkeursscenario - een plek zouden krijgen in deze Kadernota Waarom een Kadernota Veiligheid? In deze kadernota veiligheid wordt een beleidslijn voor de komende vier jaar op het gebied van integrale veiligheid neergezet. Dit is om verschillende redenen van belang. Ten eerste is het bepalend hoe de gemeente Arnhem de komende jaren haar energie en middelen, beschikbaar voor veiligheid, prioriteert. Daarmee geeft het richting aan het verder te ontwikkelen veiligheidsbeleid. pagina -4-

7 Inleiding Daarnaast geeft deze kadernota een overzicht van de verschillende terreinen van veiligheid; veiligheid in de volle breedte. Daarmee geeft het een overzicht van de taken en activiteiten die de gemeente Arnhem op dit gebied heeft. Tot slot geeft de kadernota invulling aan de regierol die de gemeente heeft. Met de kadernota veiligheid geeft de gemeente aan haar partners in de keten aan waar ze op wil inzetten en wat ze wil bereiken Leeswijzer In het volgende hoofdstuk, hoofdstuk 2, blikken we eerst nog een keer terug op de afgelopen periode zoals dat ook in de Keuzenota Integrale Veiligheid is gebeurd en schetsen we kort de huidige stand van zaken. In hoofdstuk 3 wordt stil gestaan bij het versterken van de ketens. In de daaropvolgende hoofdstukken 4, 5, 6, en 7, staan we vervolgens stil bij de verschillende beleidsvelden. Beginnend met de velden waar de gemeente Arnhem de prioriteit wil leggen: Veilige woon- en leefomgeving (blauw), waarbij we ook bedrijvigheid en veiligheid (rood) betrekken en Jeugd (geel). Vervolgens wordt ook aandacht besteed aan de overige veiligheidsvelden Bedrijvigheid en veiligheid (rood), Fysieke veiligheid (oranje) en Integriteit en veiligheid (groen). In hoofdstuk 8 noemen we de randvoorwaarden voor de borging van het thema veiligheid voor de komende jaren: natuurlijk de financiën, maar ook de bestuurlijke en ambtelijke verankering van het thema. Ook handelt het hoofdstuk over het zorgen voor continuïteit. Hoofdstuk 9 tenslotte, geeft een kort overzicht van de diverse veiligheidsambities zoals die in de nota aan de orde zijn gekomen. Voor veiligheid geldt dat er middelen beschikbaar zijn uit verschillende reguliere opgaven. Daarnaast zijn er ook veranderopgaven geformuleerd die betrekking hebben op veiligheid. Deze opgaven komen niet afzonderlijk aan de orde, maar worden steeds bij het betreffende onderwerp beschreven. Voor bepaalde beleidsvelden geldt dat de zorg voor de diverse aspecten van veiligheid wordt geborgd in afzonderlijke beleidsnota s. Die beleidsstukken worden ook zonder tussenkomst van een Kadernota Veiligheid aan de gemeenteraad voorgelegd. Ze kennen wat dat betreft een geheel eigen dynamiek. Waar dat aan de orde is, zal in de nota kort worden verwezen naar die beleidsstukken, zonder er vervolgens heel uitgebreid bij stil te staan. Daar waar het specifiek gaat over veiligheidsvelden met een directe relatie tot het gekozen voorkeursscenario, is dat anders. De onderhavige nota zal zich dan ook specifieker richten op de zorg voor het sociale aspect van veiligheid. De veiligheid rond sociale (intermenselijke) relaties en activiteiten. pagina -5-

8 Terugblik en tussenstand 2. Terugblik en tussenstand In de nota Integrale Veiligheid is als algemene doelstelling geformuleerd: het vergroten van de veiligheid en leefbaarheid in de stad. In dit hoofdstuk staat een korte terugblik op de afgelopen periode beschreven. Binnen het veiligheidsbeleid waren twee hoofdrichtingen benoemd: het terugdringen van overlast en onveiligheid op gebiedsniveau en jeugd en veiligheid. Als rode draad daarbij is de versterking van de ketenaanpak geformuleerd Terugblik Veiligheid op gebiedsniveau Wijken De aanpak van de Krachtwijken heeft de afgelopen jaren prioriteit gehad. Er is uitvoering gegeven aan wijkactieplannen. Een van de onderwerpen uit de wijkactieplannen is de aanpak van problemen achter de voordeur. In 2009 is een methodiek ontwikkeld en zijn probleemgezinnen benaderd. Er zijn in 2009 zorgcoördinatoren voor alle Krachtwijken aangesteld. Outreachende bemoeizorg wordt toegepast. De aanpak is vanaf 2010 voortgezet vanuit de Overlast en Zorg Overleggen (OZO s). In Klarendal ook zijn we gestart met de pilot blauw (politie) en lichtblauw (gemeente): meer en betere samenwerking tussen politie en gemeentelijke handhavers en medewerkers toezicht en preventie. In het begin ging het om een proef in Klarendal. Onder voorzitterschap van de wijkmanager hadden blauw en lichtblauw gezamenlijke werkbesprekingen. De opzet van het overleg was om op wijkniveau heldere afspraken te maken tussen de twee disciplines. Dit experiment heeft er toe geleid dat in de wijk speciale aandachtspunten door beide disciplines ter hand werden genomen. In de loop der tijd is de samenwerking gegroeid naar een wederzijds vertrouwen en een effectieve aanpak op problemen in de wijk. In Klarendal hebben we vervolgens samen met de politie de vroegere politiehuiskamer verhuisd naar een meer strategische locatie. Die verhuizing hebben we aangegrepen om de huiskamer te transformeren in een wijksteunpunt. Het wijksteunpunt wordt nu bemenst door de politie en gemeentelijke handhavers en toezichthouders. Het is daarmee een handhavingskamer geworden in de wijk die het vertrouwen heeft gewonnen van de bewoners. Samen met de politie hebben we het voor elkaar gekregen dat alle Arnhemse wijkagenten 80% van hun tijd voor de wijk beschikbaar zijn. Daarmee is een belangrijke basis gelegd voor de zichtbaarheid van blauw op straat. Integrale Overheidshandhaving Sinds 2006 nemen aan het Convenant Integrale Overheidshandhaving de gemeente Arnhem, de politie Gelderland-Midden, het Openbaar Ministerie en de Belastingdienst deel. De convenantpartners werken samen om een einde te maken aan maatschappelijk ongewenste ontwikkelingen: overlast, crimineel gedrag, onveilige woonsituaties, misbruik van voorzieningen. Dit gebeurt door georganiseerde, collectieve wijkcontroles waarbij de controleurs zichtbaar aanwezig zijn. pagina -6-

9 Terugblik en tussenstand Naast deze wijkaanpak is gekozen van het aanpakken van meer wijkoverstijgende vraagstukken in zogenaamde plusprojecten. Daaronder viel bijvoorbeeld de aandacht voor structurele (woon)overlast, gerichte controles van coffeeshops en de inzet op huisjesmelkers. De door middel van analyse beschikbaar gekomen informatie wordt actief gedeeld, zodat de partners er ook afzonderlijk mee aan de slag kunnen. Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) Het KVO is een certificeringsregeling. Het doel is om zowel de objectieve als subjectieve veiligheid in een winkelgebied te verhogen. Een schoon, heel en veilig winkelgebied (de kernbegrippen van het KVO) functioneert beter en is veiliger voor ondernemer, klant en bewoner. Een KVO-certificaat kan behaald worden als ondernemers samen met politie, brandweer, gemeente en andere relevante partijen gezamenlijk een aantal effectieve maatregelen hebben getroffen om de veiligheid in een winkelgebied op een hoger plan te brengen. Het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) zorgt voor een begeleider van het proces. In Arnhem wordt inmiddels in een zevental winkelgebieden gewerkt met de KVO-methode. Jeugd en veiligheid Wat betreft de aanpak van jeugdoverlast werkt Arnhem sinds 2009 met de shortlistmethodiek. Een coördinator jeugdoverlast is belast met de integrale en gecoördineerde aanpak vanuit het Veiligheidshuis. Op wijkniveau wordt door de kernpartners (gemeente / wijkmanager, wijkagent, ambulant jongerenwerker en ambulant straathoekwerker) een probleem geanalyseerd en een aanpak ingezet. Daarbij wordt ook intensief samengewerkt met de toezicht- en preventiemedewerkers en de afdeling leerplicht van de gemeente Arnhem. De individuele jongeren die aantoonbaar aan het ontsporen zijn, worden besproken in de casusoverleggen van het Veiligheidshuis Arnhem. De politie en het Openbaar Ministerie richten hun (projectmatige) inzet op de zwaardere overlastgevende en criminele groepen met criminele individuen. De stelling: Last mag, overlast niet! wordt integraal gehanteerd. Een andere maatregel is de toepassing van ProKid, een signaleringsinstrument van de politie dat de actuele risico-taxatie van 12-minners geeft die met de politie in aanraking zijn gekomen. Risicokinderen worden zo in een vroeg stadium in beeld gebracht. Deze analysemethodiek is ontwikkeld door het korps Gelderland-Midden en in 2006 in gebruik genomen. Daarnaast bestaat de aanpak van overmatig alcoholgebruik door jongeren, die is beschreven in het (districtelijke-) projectplan Jeugd en Alcohol. Tot slot wordt voor jeugdigen (van 12 tot 24 jaar) die met politie en justitie in aanraking zijn gekomen, in het Veiligheidshuis een aanpak op maat opgesteld met name ter voorkoming van recidive. Rode draad: Veiligheidshuis Het Veiligheidshuis is een (fysieke) locatie waarbinnen gemeenten, het Openbaar Ministerie (OM), de politie, en verder de justitie- en zorgpartners samenwerken. Dit samenwerkingsverband is gericht op een integrale probleemgeoriënteerde aanpak van criminaliteit en het bevorderen van de sociale veiligheid. pagina -7-

10 Terugblik en tussenstand De persoonsgerichte aanpak van risicojongeren, veelplegers, daders en slachtoffers van huiselijk geweld en ex-gedetineerden (nazorg) vallen in Arnhem onder de werking van het Veiligheidshuis. In de aanpak wordt zoveel mogelijk, vanuit efficiency-overwegingen, aansluiting gezocht met het Veiligheidshuis West-Veluwe Vallei. Geweld in afhankelijkheidsrelaties Sinds medio 2010 is de integrale aanpak van huiselijk geweld ondergebracht in het Veiligheidshuis. Het doel is om te komen tot een gezamenlijk versterkende bijdrage om huiselijk geweld te signaleren, zo snel mogelijk de hulpverlening voor het slachtoffer (waaronder kinderen in het gezin) en dader te starten, het geweld te stoppen en recidive te voorkomen. Dagelijks vinden er casusbesprekingen plaats tussen politie, Openbaar Ministerie, Moviera (voorheen Hera), Bureau Jeugdzorg en het Veiligheidshuis. In zeven maanden tijd zijn er ruim 1800 casussen besproken en afgedaan. Veelplegers Veelplegers zijn verantwoordelijk voor een substantieel deel van de veel voorkomende criminaliteit, zoals winkeldiefstallen, autokraken, woninginbraken en (brom-)fietsdiefstallen. Als belangrijkste doelen voor deze doelgroep geldt: het terugdringen van recidive en het beperken van overlast. De integrale aanpak binnen het casusoverleg veelplegers werpt haar vruchten af. Nazorg ex-gedetineerden Ten behoeve van deze doelgroep geldt als belangrijk uitgangspunt: de terugkeer in de maatschappij na detentie te vergemakkelijken en daarmee de recidive terug te dringen. Regionalisering Veiligheidsproblematiek stopt niet bij de grenzen van een gemeente. De aanpak kan daar dan ook niet stoppen. Daarom zijn vanuit Arnhem de jaren 2010 en 2011 benut om de regionalisering van het Veiligheidshuis Arnhem gestalte te geven. Met ingang van 1 januari 2012 zijn alle gemeenten van de politiedistricten Arnhem Veluwezoom en Rivierenland aangesloten. Jaarverslag Begin 2013 zal het Veiligheidshuis weer een eigen jaarverslag opstellen. Het jaarverslag wordt aan de gemeenteraad toegezonden Tussenstand Ketenregie De regierol van de gemeente over de lokale veiligheid kan als volgt worden omschreven: het zodanig sturen, interveniëren en in stand houden van de verschillende randvoorwaarden dat de betrokken partijen op het terrein van veiligheid, op een effectieve manier blijven samenwerken en met elkaar een aanvaardbaar niveau van veiligheid en leefbaarheid bereiken en weten vast te houden. Regie betekent niet per definitie dat de gemeente altijd de initiatiefnemer of trekker is. De gemeente kan projecten ook stimuleren of ondersteunen. Belangrijke voorwaarde voor regie is dat de gemeente een visie uitdraagt en die ook vertaalt in samenhangend beleid. Bij de totstandkoming van dat beleid worden als vanzelfsprekend de partners betrokken. pagina -8-

11 Terugblik en tussenstand Er zijn veiligheidsoverleggen met een structureel karakter. Over voetbal bijvoorbeeld, in het Vitesse Veiligheidsoverleg (het VVO), of over veilig ondernemen in de diverse werkgroepen Keurmerk Veilig Ondernemen. Er is onder andere een Stuurgroep Veiligheidshuis, een Stuurgroep Integrale Overheidshandhaving en een Bestuurlijk Overleg Drugsproblematiek. Daarnaast zijn er overleggen met een meer incidenteel karakter. Die zijn soms weinig zichtbaar, bijvoorbeeld als het gaat om ernstige moord- of zedenzaken, soms ook zeer zichtbaar, bijvoorbeeld bij evenementen als Koninginnedag of, recentelijk, met de dreigende komst van een Project-X feest naar Arnhem. Daarnaast vindt regie en samenwerking plaats in de uitvoering. Bij controles, gebiedsschouwen, en (rampen)oefeningen. Kijkend naar de afgelopen periode kunnen we concluderen dat de gemeente haar regierol steeds beter weet vorm te geven. Voor het voeren van regie is naast de bestuurlijke coördinatie ook de sturing op ambtelijk niveau van essentieel belang (zie verder paragraaf 9.2.). Met name waar het gaat over de ambtelijke coördinatie van het veiligheidsbeleid denken we zeker nog de nodige verbeterslagen te kunnen zetten. De komende jaren zal de inzet er dan ook op zijn gericht om naast het versterken van de ketensamenwerking vooral ook de gemeentelijke regierol verder vorm te geven en uit te bouwen. Landelijke ontwikkelingen, soms ook ingegeven door afnemende middelen, kunnen zorgen voor een spanningsveld in samenwerken en uitvoering van taken. Juist dan is een goede ketensamenwerking op de verschillende niveaus en het voeren van een heldere regierol belangrijk. Leefbaarheid en veiligheid in Arnhem (Veiligheidsmonitor 2011) De huidige staat van de veiligheid in Arnhem laat zich het best aflezen uit de Veiligheidsmonitor. De Veiligheidsmonitor is een landelijk instrument om de leefbaarheid en veiligheid te monitoren door middel van enquêtes onder de bevolking. Arnhem doet sinds 2009 tweejaarlijks mee aan deze enquête. De Veiligheidsmonitor brengt zowel de beleving van leefbaarheid en veiligheid in beeld als de objectieve veiligheid door middel van slachtofferschapcijfers. Ten opzichte van 2001 is de leefbaarheid en veiligheid in Arnhem sterk verbeterd. Dat is op tal van gebieden te zien. Buurtproblemen als verloedering, sociale overlast, dreiging en vermogensdelicten zijn afgenomen. Arnhemmers voelen zich veiliger in hun stad en buurt. De rapportcijfers die Arnhemmers geven voor de leefbaarheid, hun woonomgeving en de voorzieningen in de buurt zijn verbeterd sinds Arnhemmers zijn positief over de ontwikkelingen die ze zien. Ook over de toekomstige ontwikkeling zijn Arnhemmers overwegend positief. De leefbaarheid en veiligheid zijn niet in alle wijken even sterk verbeterd sinds Juist in wijken waar het in 2001 niet zo goed ging met de leefbaarheid en veiligheid zijn verbeteringen te zien. Die verbeteringen zijn vooral te zien in Klarendal en de drie Malburgse wijken. In Spijkerkwartier en St.Marten/Sonsbeek-Zuid is de leefbaarheid en veiligheid eveneens sterk verbeterd. In Arnhemse Broek en Presikhaaf-West zijn weliswaar verbeteringen te zien, maar de ontwikkeling blijft daar wel achter. Ondanks de vele verbeteringen in de krachtwijken blijft de situatie op het gebied van leefbaarheid en veiligheid in de krachtwijken over het geheel genomen minder goed dan gemiddeld in de stad. pagina -9-

12 Terugblik en tussenstand Naast de krachtwijken zijn er zogeheten GSO-wijken. Dat zijn wijken die vanuit het Gelders Stedelijk Ontwikkelingsbeleid (GSO) extra aandacht krijgen. Geitenkamp is een GSO-wijk die qua problematiek overeenkomt met een krachtwijk; de wijk scoort benedengemiddeld op leefbaarheid en veiligheid. St.Marten/Sonsbeek-Zuid is eveneens een GSO-wijk. De ontwikkeling is daar zo positief, dat de wijk nu positief afwijkt van het stadsgemiddelde. De andere GSO-wijken Vredenburg/Kronenburg, De Laar en Elderveld doen het over het algemeen niet slechter dan het stadsgemiddelde. De leefbaarheid en veiligheid zijn in Arnhem op veel gebieden vrijwel even goed als in grote steden gemiddeld 1 en met Arnhem vergelijkbare steden, de zogenaamde HEBANG 2 -steden. Op één gebied doet Arnhem het beter dan de grote steden gemiddeld, de HEBANG én Nederland. Dat is op optimisme over de ontwikkeling van de buurt. Arnhem scoort hierop beter dan het gemiddelde van de grote steden, de HEBANG én Nederland. Ontwikkeling geregistreerde criminaliteit De positieve ontwikkeling van de veiligheid zoals die te zien is in de Veiligheidsmonitor wordt deels weerspiegeld in de cijfers uit de politieregistraties. In 2011 is de misdaad in Arnhem op veel delictsoorten gedaald ten opzichte van de voorgaande jaren ( ). Hiermee zet de dalende trend van de afgelopen jaren op veel criminaliteitsvelden zich voort. De dalende trend is goed te zien bij diefstal van motorvoertuigen en het aantal vernielingen. De ontwikkeling van het aantal bedreigingen en mishandeling is daarentegen minder positief. Ontwikkeling aantal misdrijven, Diefstal/inbraak woning Diefstal van motorvoertuigen Bedreiging Mishandeling Straatroof Overval Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen Zakkenrollerij Vernieling cq. zaakbeschadiging Bron: politie Gelderland-Midden 1. De grote steden zijn de 27 van de 36 grote steden (31 steden van het grote stedenbeleid plus gemeenten) die meegedaan hebben met de Veiligheidsmonitor 2011: Alkmaar, Almelo, Almere, Amersfoort, Amsterdam, Arnhem, Breda, Dordrecht, Ede, Eindhoven, Enschede, s Gravenhage, Haarlem, Helmond, Hengelo, s Hertogenbosch, Leeuwarden, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Schiedam, Tilburg, Utrecht, Venlo, Zaanstad, Zoetermeer en Zwolle. 2. De HEBANG zijn de steden Haarlem, Enschede, Breda, Arnhem, Nijmegen en Groningen. Alleen Groningen deed niet mee aan de Veiligheidsmonitor pagina -10-

13 Ketens versterken 3. Ketens versterken Integrale samenwerking is een randvoorwaarde voor succes. Dat concludeerden we al in de vorige veiligheidsnota: Om op het terrein van veiligheid echt resultaat te boeken, is structurele samenwerking en afstemming tussen de verschillende betrokken partners en de gemeentelijke afdelingen van het grootste belang. En samenwerken is een doorlopend proces dat steeds opnieuw van iedereen aandacht en inzet vraagt. Het elkaar willen kennen en willen versterken. Op het brede terrein van veiligheid wordt met veel partners in de stad en de regio samengewerkt. In de afgelopen vier jaar is de samenwerking, op de verschillende niveaus geïntensiveerd en verbeterd. Goede voorbeelden hiervan zijn de samenwerking in het Veiligheidshuis en de betere afstemming tussen blauw en lichtblauw. In dit hoofdstuk wordt stil gestaan bij een vijftal intensieve vorming van samenwerking. Samenwerking in een keten, daar waar verschillende partners samenwerken en afspraken maken. De Lokale Driehoek, Het Veiligheidshuis, het Convenant Integrale Overheidshandhaving en het RIEC ON betreffen ketensamenwerking die ook de afgelopen jaren al functioneerde. Nieuw is de ambitie om een verbeterde regie op handhaving, een ketensamenwerking met verschillende partners in de wijken, vorm te geven (zie verder paragraaf 3.5) Lokale Driehoek In de Lokale Driehoek vindt er afstemming en samenwerking plaats tussen politie, Openbaar Ministerie en de gemeente. De districtschef Arnhem-Veluwezoom, de Officier van Justitie voor de gemeente Arnhem en de burgemeester hebben ten minste vier keer per jaar regulier overleg. Als de situatie daar om vraagt, komt de Driehoek vanzelfsprekend op elk willekeurig moment ook ad-hoc bijeen. Een goed functionerende Lokale Driehoek is belangrijk omdat daar afspraken worden gemaakt over de inzet van de politie en de prioriteiten van veiligheidsbeleid. Verder is de Driehoek het gremium waar openbare ordevraagstukken integraal worden besproken en een gedeelde lijn van actie kan worden uitgezet. De Lokale Driehoek houdt de komende jaren vast aan haar reguliere overleggen en zet in op het verder versterken van de samenwerking. Daarmee kan de effectiviteit worden vergroot en kunnen er meeromvattende afspraken worden gemaakt. Belangrijk thema voor de Driehoek was en blijft de aandacht voor jeugd(-groepen) en veiligheid. Daarnaast is er in de Driehoek afgesproken dat het voor de komende periode wenselijk is om extra inzet te plegen op de thema s: geweld, inbraak en overvallen (zie hiervoor verder paragraaf 4.3.en verder). Bijzondere aandacht vanuit de Driehoek zal de komende periode ook gericht zijn op het onderwerp mensenhandel. Bij de behandeling van de keuzenota integrale veiligheid is daarover, zoals gezegd, een motie aangenomen. Strekking ervan is dat mensenhandel een prominente plaats dient te krijgen in het integrale veiligheidsbeleid, waarbij aspecten als een lokaal meldpunt voor mensenhandel en een protocol voor het doen van aangifte van mensenhandel uitgewerkt moeten worden. Die uitwerking wordt vanuit de Driehoek gecoördineerd (zie hiervoor verder paragraaf 4.4.). Belangrijke ontwikkelingen voor de Driehoek zijn de invoering van de nationale politie en de daarop aansluitende herindeling van de gerechtelijke kaart, beiden per 1 januari pagina -11-

14 Ketens versterken Invoering van de landelijke politie / Herziening van de gerechtelijke kaart Vanaf 1 januari 2013 is de gehele politie georganiseerd in één politiekorps. Dat wil zeggen: het beheer erover wordt niet langer regionaal, maar landelijk gevoerd. Het gezag blijft onveranderd liggen bij de burgemeester en het Openbaar Ministerie. De burgemeester voert het gezag over de politie ten aanzien van het optreden voor de openbare orde handhaving en hulpverlening. De Officier van Justitie doet dat ten aanzien van het optreden voor de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde en taken ten dienste van Justitie. Binnen het nieuwe politiebestel heeft de gemeenteraad twee belangrijke rollen. De raad stelt de algemene kaders vast en controleert de burgemeester en het college van B&W. Deze Kadernota bevat de doelen, de inspanningen van de gemeente zelf om die doelen te behalen en de inspanningen die de gemeente daarbij van anderen verwacht. Daarmee is deze nota een belangrijke peiler voor de politie als het gaat om de lokaal wenselijke aandachtspunten voor het voetlicht te brengen. Vanaf 1 januari 2013 verandert ook de gerechtelijke indeling van Nederland. Nederland telt straks elf arrondissementen en vier ressorten. Daarmee worden de huidige 19 rechtbanken en vijf gerechtshoven gereorganiseerd. Diverse rechtbanken en gerechtshoven fuseren, waardoor er grotere eenheden ontstaan. In Arnhem wordt na 1 januari 2013 vastgehouden aan een voortzetting van de Lokale Driehoek Veiligheidshuis Het Veiligheidshuis in Arnhem bestaat sinds november Het Veiligheidshuis is een ketenorganisatie waar politie, justitie- en zorgpartners en de gemeenten met elkaar werken aan het terugdringen van criminaliteit en overlast en het bevorderen van de sociale veiligheid. Dat gebeurt vanuit een fysieke locatie (het Stadskantoor) door middel van een integrale en gecoördineerde aanpak op de volgende doelgroepen: - Risicojongeren (inclusief de structurele en projectmatige aanpak van jeugd(groepen)overlast); - Veelplegers; - Daders en slachtoffers van huiselijk geweld; - Ex-gedetineerden. Daarnaast kijken we als ketenregisseur natuurlijk in projectmatige zin ook over de schutting mee of we op andere terreinen kunnen bijdragen en meehelpen: denk bijvoorbeeld aan een fenomeen als jeugdige overvallers (zie ook pararaaf 4.4.). Risicojongeren Door de persoonsgerichte (maatwerk)aanpak wordt ingezet op het terugdringen van recidive, het voorkomen van eerste delicten en het bieden van perspectief. De netwerksamenwerking in het Veiligheidshuis richt zich daarmee niet alleen op repressie, maar ook op preventie en zorg. In het Veiligheidshuis werken ongeveer 25 verschillende instellingen en organisaties nauw met elkaar samen. Deze werkwijze sluit naadloos aan bij de veranderopgave waar het gaat over het bevorderen van een dadergerichte aanpak op de verschillende doelgroepen in het Veiligheidshuis. pagina -12-

15 Ketens versterken Veelplegers Het Veiligheidshuis regio Arnhem telt momenteel (situatie eind 2012) 60 zeer actieve veelplegers. Om als zeer actieve veelpleger aangemerkt te worden, moet aan diverse criteria worden voldaan. De criteria worden binnenkort gewijzigd waardoor een toename van het aantal zeer actieve veelplegers wordt verwacht. De zeer actieve veelplegers maken zich veelvuldig schuldig aan diverse strafbare feiten. Om die reden worden ze ook zeer frequent besproken. Door de intensieve aanpak stroomt jaarlijks circa 10% zeer actieve veelplegers uit. Dat betekent dat ze zich langer dan één jaar niet meer aan strafbare feiten hebben schuldig gemaakt. Met ingang van 2013 wordt de aanpak van de veelplegers vanuit de Veiligheidshuizen in Arnhem en Ede samengevoegd tot één regionale en gezamenlijke aanpak. Daders en slachtoffers van huiselijk geweld De aanpak binnen de totale keten huiselijk geweld is de afgelopen periode verder geïntensiveerd. In de tweede helft van 2012 is een nieuwe werkwijze rondom de aanpak van huiselijk geweld zaken ontwikkeld: de belangrijkste partners uit de justitie- en zorgketen ontmoeten elkaar snel na het incident of de melding. Tijdens die dagelijkse screening komen politie, Openbaar Ministerie, Bureau Jeugdzorg en Moviera / SHG (Steunpunt Huiselijk Geweld) in het Veiligheidshuis bij elkaar om met elkaar af te spreken: wie doet er wat en wanneer. In het dagelijkse screenings-overleg worden alle binnenkomende huiselijk geweld meldingen voor de hele politieregio Gelderland-Midden besproken (dus voor zowel het gebied van het Veiligheidshuis West Veluwe Vallei als voor het gebied van het Veiligheidshuis regio Arnhem). De snelle en integrale werkwijze versterkt niet alleen de slagvaardigheid van de deelnemende partners binnen de huiselijk geweldketen maar biedt ook maximale mogelijkheden tot een snelle bescherming van slachtoffers en de bij dergelijke incidenten betrokken kinderen. Nazorg ex-gedetineerden In de gemeente Arnhem is het Coördinatiepunt nazorg ex-gedetineerden ingericht. Deze coördinatiefunctie wordt uitgevoerd ten behoeve van alle bij het Veiligheidshuis aangesloten gemeenten. De nazorgactiviteiten worden verricht vanuit het Veiligheidshuis en richten zich op een adequaat aanbod op de belangrijkste leefgebieden: wonen, inkomen, zorg, werk/dagbesteding en identiteit. Het Veiligheidshuis heeft, voor een tijdelijke periode tot maximaal 6 á 9 maanden, onder strikte voorwaarden, woonruimte beschikbaar voor circa 4 á 5 ex-gedetineerden die geen huisvesting hebben. Deze voorziening, het zogenaamde fase-huis, is dermate succesvol gebleken dat getracht wordt die capaciteit uit te breiden. Bij deze tijdelijke huisvestingsvoorzieningen worden de regels en uitgangspunten rondom de Maatschappelijke Opvang gehanteerd. Met ingang van 1 januari 2012 heeft het Veiligheidshuis in Arnhem een regionaal karakter. Per die datum zijn negen omliggende gemeenten bij het Veiligheidshuis aangesloten: Doesburg, Rheden, Rozendaal, Zevenaar, Lingewaard, Overbetuwe, Duiven, Westervoort en Rijnwaarden. In de Veiligheidsregio Gelderland Midden is, naast het Veiligheidshuis in Arnhem, ook een Veiligheidshuis in Ede gevestigd. Dit Veiligheidshuis is werkzaam voor de gemeenten in de West Veluwe Vallei. Beide Veiligheidshuizen werken intensief met elkaar samen. pagina -13-

16 Ketens versterken De ambities voor de komende jaren liggen op het gebied van de verdere samenwerking met het Veiligheidshuis West Veluwe Vallei, het Centrum voor Jeugd en Gezin en het project ZSM (zie volgende paragraaf), de intensivering van de samenwerking met de aangesloten regiogemeenten en de verdere doorontwikkeling van het Veiligheidshuis als de plek waar ook bij uitstek complexe zaken met meervoudige problematiek kunnen worden besproken. Daarbij wordt ook veel aandacht geschonken aan de samenwerking met de overlegstructuren op wijk, buurt en lokaal niveau. De ambities zijn vastgelegd in het jaarplan van het Veiligheidshuis. Verantwoording vindt plaats in het jaarverslag. Project Zo Snel Mogelijk Per 1 oktober 2012 is het project ZSM van het Openbaar Ministerie van start gegaan. In dit project werken politie- en justitiepartners nauw samen. Voor alle aangehouden en ontboden verdachten wordt, voordat men wordt heengezonden, indien mogelijk al een besluit over de afdoening van de zaak genomen. Voorbeelden daarvan zijn: een besluit tot dagvaarding, het aanbieden van een transactie en het (voorwaardelijk) seponeren. Door deze werkwijze worden doorlooptijden in het totale strafproces fors verminderd en wordt bureaucratie tegengegaan. De afdoening van ZSM-zaken geschiedt voor de hele regio Oost vanuit het politiebureau Deventer. Voor die afhandeling zijn 7 dagen per week, 14 uur per dag, onder leiding van een officier van justitie, medewerkers van politie en justitie in dat politiebureau aanwezig: de zogeheten selectietafel. Deze selectietafel bespreekt alle in de regio Oost aangehouden verdachten en neemt, waar mogelijk, direct een besluit tot afhandeling of afdoening. Tot op heden worden er gemiddeld 440 zaken per week door ZSM afgehandeld. Niet alle zaken komen voor een afhandeling via dat ZSM-project in aanmerking. Voor personen of doelgroepen die door de negen Veiligheidshuizen in de regio Oost worden behandeld en waarvoor een plan van aanpak tussen de justitie- en zorgpartners is afgesproken, kan een separate afdoening door de ZSM-selectietafel tegen die gemaakte afspraken in gaan. Het is daarom van belang dat alle informatie over lopende en actuele zaken vanuit de Veiligheidshuizen ook raadpleegbaar is voor de ZSM-selectietafel in Deventer. Er worden in het eerste kwartaal van 2013 concrete afspraken gemaakt met justitie en de managers van de Veiligheidshuizen over hoe de informatie in de systemen wordt gezet en op welke wijze afhandeling zal plaatsvinden Convenant Integrale Overheidshandhaving Belastingdienst, politie en Openbaar Ministerie werken op basis van een convenant samen met de gemeente om een einde te maken aan maatschappelijke ongewenste ontwikkelingen, zoals criminaliteit, fraude en woonoverlast. In paragraaf 2.1. is hier bij stil gestaan. Het convenant Integrale Overheidshandhaving loopt tot 1 januari In 2013 worden er vier tot zes acties voorbereid in het kader van de integrale overheidshandhaving. In 2013 wordt onderzocht hoe we vorm willen geven aan het vervolg op de aanpak integrale overheidshandhaving en zal de Stuurgroep Integrale Overheidshandhaving een beslissing nemen over de manier waarop Integrale Overheidshandhaving wordt voortgezet. Dat kan door het huidige convenant te verlengen of door aan te sluiten bij landelijk en regionale convenanten zoals die van het RIEC (zie hieronder in paragraaf 3.4.). pagina -14-

17 Ketens versterken Er zal aandacht zijn voor de doorontwikkeling van de aanpak van woonoverlast (waarbij de zorgpartners nog uitdrukkelijker worden betrokken) en het uitbreiden van het aantal deelnemende partijen (bijvoorbeeld woningbouwcorporaties of energiebedrijven). De focus wordt daarbij minder wijkgericht en meer probleemgericht gelegd. Uit analyses en controles komen belangrijke signalen naar voren: hardnekkige woonoverlast, overlast van coffeeshops, het gevaar en de overlast van particuliere wietplantages, signalen van mensenhandel, huisjesmelkers en heling. Door de inzet en doorontwikkeling van gebiedsoverstijgende projecten met de relevante partners kan er structureel aandacht besteed worden aan hierboven genoemde problemen. Belangrijk is dat er aandacht blijft bestaan voor couleur locale.de aanpak van specifieke Arnhemse problemen RIEC ON RIEC ON staat voor Regionaal Informatie en Expertise Centrum Oost Nederland. Het RIEC is het informatieknooppunt tussen provincies, gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, de Belastingdienst, FIOD/ECD, SIOD en andere overheden. Het RIEC ondersteunt ons in onze rol om de bestuurlijke en integrale aanpak van georganiseerde criminaliteit te versterken. De samenwerking is gericht op een effectieve bestrijding van de georganiseerde criminaliteit door een geïntegreerde aanpak op regionaal niveau. Het RIEC ondersteunt gemeenten en provincies onder andere bij de toepassing van de wet BIBOB en geeft gevraagd en ongevraagd advies over mogelijkheden voor de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit. Deelnemende gemeenten betalen jaarlijks een bijdrage per inwoner aan het RIEC. Voor de gemeente Arnhem ging het in 2012 over een bijdrage per inwoner van 0, Samenwerking blauw - lichtblauw / Regie op de handhaving In de veranderopgave wordt kritisch gekeken naar de samenwerking tussen politie en de gemeentelijke handhavers en toezichthouders. Doel hiervan is de bestrijding van overlast en verloedering. Het is wenselijk dat er meer regievoering is op de afstemming van de inzet van politie en gemeentelijke handhavers en toezichthouders in de stad. De informatie-uitwisseling tussen wijkagenten van de politie en gemeentelijke handhavers en toezichthouders moet optimaal zijn. Daarbij kan iedere gemeentelijke handhaver dezelfde taken uitvoeren. De eerder genoemde aanpak in Klarendal (paragraaf 2.1.), een intensiever operationeel overleg tussen blauw en lichtblauw, heeft inmiddels geleid tot een uitgebreidere samenwerking tussen beide disciplines. De ambitie is om deze intensieve samenwerking stadsbreed uit te rollen zodat er in alle Arnhemse wijken de vruchten van kunnen worden geplukt. Daarnaast is er ook meer afstemming met het jeugd- en jongerenwerk onder regie van het Veiligheidshuis. Gezamenlijk worden cursussen gevolgd door blauw en lichtblauw en wordt afstemming bewerkstelligd in een effectieve aanpak van problematische jeugdgroepen. Ook is het laatste jaar gestart met een gezamenlijke briefing van politie en gemeentelijke handhavers op het politiebureau. Steeds meer worden er gezamenlijk handhavingsacties georganiseerd en voorlichtingscampagnes gestart (bijvoorbeeld met betrekking tot auto- en woninginbraken). pagina -15-

18 Ketens versterken De ambitie voor de komende jaren is vooral het nog meer intensiveren van de samenwerking tussen politie en de afdeling Vergunningen en Toezicht. De ambitie is om vooral ook het Parkeerbedrijf te betrekken bij die intensievere onderlinge samenwerking. Er wordt een structureel overleg gestart op managementniveau met politie, Vergunningen en Toezicht, Parkeerbedrijf, Veiligheidshuis, Wijkregisseurs en ander relevante disciplines. Dit structurele overleg vindt plaats onder de regie van de manager veiligheid (zie verder 9.2.). Een dergelijke afstemming moet leiden tot een integrale aanpak van toezicht en handhaving in de stad, en het benoemen van de speerpunten. De in dit overleg geformuleerde prioriteiten worden voorgelegd aan de Lokale Driehoek. Tevens wordt aansluiting gezocht bij lokale initiatieven als het Jongeren Toezicht Team. In de praktijk is gebleken dat een goede afstemming van de partijen onderling leidt tot een effectieve aanpak. De gemeente krijgt steeds meer taken die in de sfeer van handhaving liggen (o.a. controle op prostitutie, invoering nieuwe Drank- en horecawet, etc.). Dit maakt dat de beschikbare capaciteit op het gebied van handhaving en toezicht zo effectief mogelijk moet worden ingezet. Daarbij wordt samenwerking met alle ketenpartners gezocht en ook, indien mogelijk, aangesloten bij andere initiatieven (particuliere beveiliging, Jongeren Toezicht Team, Jongerenwerk, etc.). Er wordt steeds meer gezocht naar een projectmatige aanpak, zoals dat bijvoorbeeld bij de Hommelse Poort het geval was, zodat op effectieve wijze de beschikbare capaciteit kan worden ingezet. Met het amendement Meer handhaving op straat (zie paragraaf 1.1.) wordt die capaciteit structureel uitgebreid met tenminste acht fte handhavers Proef met De buurt bestuurt De gemeente Arnhem wil bewoners betrekken bij de veiligheidsaanpak in de wijk. Bewoners kennen hun eigen wijk het beste en kunnen mede bepalen aan welke prioriteiten politie en de BOA s hun tijd besteden. Dit verhoogt de binding met de wijk. Op deze manier worden wijkbewoners betrokken bij de politie, het is goed voor het veiligheidsgevoelen omgekeerd geeft het de politie de kans om aan de wijk te laten zien wat ze doet. De wijk krijgt zeggenschap over een van te voren te bepalen deel van de inzet van de (wijk)agent en de BOA. Politiecapaciteit kan dan ingezet worden op door de wijk te bepalen wijkacties. In overleg met de politie zal hiertoe een plan van aanpak opgesteld worden. In Rotterdam wordt deze methode sinds enkele jaren onder de naam De buurt bestuurt al toegepast. Dit project draagt bij aan het veiligheidsgevoel in de wijk. Daarnaast neemt door de betrokkenheid het vertrouwen in de politie en de overheid toe. In Arnhem wordt deze methode naar Rotterdams voorbeeld als proef in een van de wijken geïmplementeerd. Bij de proef worden de volgende spelregels in acht genomen: - Er vindt een gesprek plaats tussen bewoners, politie en BOA s over de prioriteit(en) in de wijk; - Betrokken bewoners zijn georganiseerd in een werkgroep of comité veiligheid (al dan niet gekoppeld aan het wijkplatform); - Er vindt regelmatig terugkoppeling plaats tussen de politie, BOA s en het bewonerscomité over de bereikte resultaten van de inzet; - De proef wordt na een jaar geëvalueerd en als deze succesvol is ook toegepast in andere wijken. pagina -16-

19 Veilig leven in Arnhem 4. Veilig leven in Arnhem Een veilige woon- en leefomgeving heeft rechtstreeks betrekking op de alledaagse kwaliteit van wonen, werken en leven in de stad, in de wijk en in de buurt. In dit veiligheidsveld komen vier veiligheidsthema s bij uitstek samen: sociale veiligheid (o.a. (woon-)overlast), fysieke veiligheid (verlichting, zwerfvuil e.d.), objectieve veiligheid (inbraak, diefstal) en subjectieve veiligheid (veiligheidsgevoelens). Daarmee is dit veiligheidsveld veruit het meest omvattende en tegelijkertijd het meest gebruikelijke veiligheidsveld in het veiligheidsbeleid. Het gemeentelijke veiligheidsbeleid is een belangrijke schakel in de verbetering van de leefbaarheid in de stad. In Arnhem wordt hard gewerkt aan veiligheid. Door samenwerking met de verschillende ketenpartners en door aandacht voor de aanpak van veiligheidsvraagstukken in de stad. Ondanks dat en ondanks de positieve veiligheidseffecten en veiligheidsbeleving die daar het resultaat van zijn, is er een drang om extra in te zetten op veiligheid met een veranderopgave. Deze veranderopgave is gericht op overvallen en inbraken in samenwerking met ondernemers en burgers en verder op de inzet van de verschillende gemeentelijke handhavers. De komende periode zetten we extra in op een daling van de criminaliteit en overlast en daarmee op een stijgend gevoel van veiligheid in de stad, bij zowel burgers, ondernemers en bezoekers. Er wordt specifiek aandacht besteed aan de veiligheid van werknemers met een publieke taak. Veiligheidsveld Veilige woon- en leefomgeving 2. Bedrijvigheid en veiligheid Thema 1. Overlast tussen bewoners / botsende leefstijlen (sociale kwaliteit) 2. Verloedering (fysieke kwaliteit) 3. Geweld in de privésfeer 4. Onveiligheidsgevoelens (subjectieve veiligheid) 5. Overige veelvoorkomende criminaliteit 6. Veilig uitgaan (geweld) 7. Veilig winkelgebied (winkeldiefstal) 4.1. Overlast en Zorg Overleg Dat overlast kan leiden tot veiligheidsvraagstukken of gevoelens van onveiligheid zal niemand kunnen betwisten. Daarmee raakt overlast aan veiligheid en wordt dit specifieke onderwerp in deze nota betrokken. Binnen het Overlast en Zorg Overleg (OZO) is vooral de zorgcomponent belangrijk; het binnen de wijken afstemmen van partners in de zorg. Maar ook de wijkagent is deelnemer aan het OZO. De gemeente voert de regie van het OZO. Het OZO heeft tot doel de overlast in de wijk tegen te gaan om de leefbaarheid in de wijk te bevorderen. In het overleg worden overlastveroorzakende- en zorgadressen besproken. Na de inventarisatie van de overlast en zorg wordt een plan van aanpak gemaakt ten einde de overlast te stoppen. Op basis van het plan worden overlastgevende bewoners aangesproken op hun gedrag en op hun verantwoordelijkheid om hiermee te stoppen. Ter ondersteuning kan hulp worden geboden door het inzetten van zorg. Wanneer vrijwillige medewerking met hulpverlening niet tot stand komt of tot het gewenste gedrag leidt, wordt er met de partners afgestemd welke maatregelen op basis van dwang en drang kunnen worden ingezet om het resultaat wel te bereiken. pagina -17-