schoentechniek orthopedische ondernemend vakmanschap ontwikkelplan beenorthesen (semi)-orthopedische veiligheidsschoen

Transcriptie

1 orthopedische schoentechniek December 2009, 29e jaargang, no. 4 ondernemend vakmanschap Evolutie in Trends IVO congres ontwikkelplan beenorthesen BATA pakket (semi)-orthopedische veiligheidsschoen

2 Joh. Th. sinds 1893 b.v. Groothandel in orthopedische- en revalidatieartikelen SCHEIN KRAEMER RUCKGABER: FLD ( VOORHEEN SPAC) CAROLI REVALIDATIE ARTIKELEN STEUNZOLEN MATERIALEN, GEREEDSCHAP EN MACHINES ORTHO SPORTIV ORTHO LADY ORTHO GENT ACTIFLEX LUCRO AV, ORTHESE EN KORSETSCHOENEN PULMAN VERBANDSCHOENEN BRUMAN VERBANDPANTOFFELS ADOUR COMFORTSCHOENEN PERONEUS ORTHESE EN VEREN BREUKBANDEN QUENGEL SCHARNIEREN CARE: KRUKKEN, STOKKEN, LOOPREKJES ENZ. HANDY-CAR: ROLLATORS POPULAIR: ROLSTOELEN HALFFABRIKATEN VOOR ORTHOPEDIE, ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK EN PODOLOGIE ORTHESEN EN PROTHESEN SEMI-ORTHOPEDISCHE (B) SCHOENEN SCHOENEN VOOR DIA- BETISCHE-EN REUMATISCHE VOETEN VERBAND SCHOENEN ANTI-VARUS SCHOENEN ORTHESE SCHOENEN KORSET SCHOENEN REVALIDATIE ARTIKELEN STEUNZOLEN Schulte b.v. Portsmuiden 17, 1046 AH Amsterdam T F E info@schultebv.nl

3 Livit / 16 Colofon December 2009 Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Orthopedische Schoentechnici/Orthobanda Redactie R. Verwaard, voorzitter J.P.M. de Boer, orthopedisch schoentecnicus H. Wessendorf, orthopedisch schoentechnicus Dr S. Bus, bewegingswetenschapper Drs P.J.A. ten Hengel, revalidatiearts Ing. J.A.P.F. Lavrijsen, projectmanager TNO Ing. J. Olsman, orthopedisch technoloog Mevr. M.J. van Vondelen, ( eindredacteur J. Zoet, secretaris Fotografie Mariska van Vondelen (pag. 8 en 9), René van der Kolk (pag. 15), Mariska van Vondelen (pag. 16 en 17), Bram de Vries (pag. 20 en 21), AMC Medische Fotografie (pag. 24 en 25), Willem de Hoog (pag. 26 t/m 31). Abonnementsprijs f 35, per jaar, exclusief 6% BTW Secretariaat Claudia Beers, Jeffrey Zoet Eigendomweg 4, 3765 ED Soest Telefoon: Fax: Postbus 120, 3760 AC Soest info@nvos-orthobanda.nl, Mutaties en annuleringen van abonnementen dienen schriftelijk te geschieden. Bij annuleringen dient de opzegging drie maanden vóór het eerstvolgende kalenderjaar te geschieden. Advertentieverkoop Karstens, druk met communicatie Postbus 164, 2300 AD Leiden Telefoon Telefax vakblad-os@karstens.nl Advertentiemateriaal aan: vakblad-os@karstens.nl Advertenties voor vakblad nummer 1 in 2010 aanleveren voor 15 februari Voor informatie over tarieven en technische gegevens kunt u contact opnemen met Pierre Mulders, telefoon: , p.mulders@rs-drukkerij.nl Uitgave Stichting Voorlichting Orthopedische Schoentechniek Vormgeving en druk Karstens, druk met communicatie Hooigracht 35, 2312 KN Leiden Postbus 164, 2300 AD Leiden Telefoon Telefax Stichting VOS Niets uit dit blad mag, op welke wijze dan ook, worden overgenomen, dan met schriftelijke toestemming van de uitgever. Inhoud Inhoudsopgave 3 Woord vooraf - Rob Verwaard 5 Van de voorzitter - Paul Valk 7 Bata ontwikkelt pakket (semi-) orthopedische veiligheidsschoen 8 Koffie met Joery Gardeslen 11 Uit de praktijk - Creatief met kurk 12 Dr. Zool 13 Miniworkshop digitale voetbedden 14 Livit opent centrale werkplaats in Waalwijk 17 Column cliënt 19 Trends 20 IVO sfeerverslag 23 Ontwikkelingen in beenorthesen 30 Uit de literatuur 32 Evenementenagenda 34 Kerstgroet 34 Mini Workshop / 14 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

4 World Class Orthopaedic Shoes Choose your Shoes is een nieuwe naam in Nederland op het gebied van de productie van orthopedische maatschoenen. Onze organisatie is echter niet nieuw. Reeds meer dan 6 jaar zijn wij actief in de orthopedische schoentechniek en in die tijd zijn wij uitgegroeid tot een speler van formaat. Onder de naam Choose your Shoes treden wij nu naar buiten. Als totaalleverancier voor orthopedische schachten, orthopedische onderwerken, complete orthopedische schoenen en diverse aanverwante produkten. Uiteraard leveren wij ook de benodigde materialen. Heeft u interesse in een samenwerking? Wij maken voor u de eerste 3 paar schoenen op proef, geheel gratis, zodat u vrijblijvend met ons kunt kennismaken. Neem contact op met Antjo de Vos, Commercieel directeur Choose your Shoes, via tel of a.devos@chooseyourshoes.eu of met Rianne Cortenbach, Commercieel binnendienst medewerkster, via tel of r.cortenbach@chooseyourshoes.eu Roorveld 12 NL-6093 PL Heythuysen De combinatie van meedenken, techniek en commerciële inzet is een constante uitdaging! Voor de regio Friesland, voor de locaties Leeuwarden en Beetsterzwaag, zijn wij op zoek naar een: - Hoofd orthopedische schoentechniek - Orthopedisch adviseur schoentechniek - Senior orthopedisch adviseur schoentechniek Kijk voor meer informatie op Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld. Het secretariaat van de NVOS-Orthobanda is op 1 januari 2009 verhuisd van Schiedam naar Soest. U kunt de NVOS-Orthobanda bereiken op het onderstaande adres. Eigendomweg ED Soest Telefoon: Fax: Postbus AC Soest info@nvos.nl 4 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009

5 woord vooraf Shift Happens NVOS-Orthobanda kan met trots terugkijken op een succesvol verlopen IVO wereldcongres bezoekers uit 26 landen bezochten meer dan 100 lezingen en 100 beursstands. Zorgverzekeraars, artsen, patiëntenorganisaties, politiek, onderwijsinstellingen, onderzoekers, studenten en professionals hebben een visitekaartje gekregen van de Nederlandse orthopedische schoentechniek en haar ambities. Die ambities zijn niet gering, we willen meer zijn dan de kundige vervaardiger van het maatwerk product. We willen de professional zijn die de kennis en kunde heeft om mensen weer te laten bewegen. We staan voor de uitdaging de vergrijzende bevolking mobiel te houden met krimpende zorgbudgetten. We willen oplossingen bieden voor de eeuw van de chronisch zieken. Tijdens het wereldcongres hebben we nieuwe vrienden gemaakt. We zijn uitgedaagd met nieuwe ideeën, technologieën, kennis en ervaringen. Laten we nu deze uitdagingen oppakken en aan de slag gaan. Communicatie en communicatie structuren moeten mee gaan. Informatie moet korter, sneller en efficiënter. Grenzen, nationaliteiten en tijdzones worden geslecht door , websites en internet communities. NVOS-Orthobanda heeft de handschoen opgepakt om u te verbinden met de wereld van digital professionals. Doe mee! Shift happens! Rob Verwaard Inleverdata kopij en advertenties Kopij voor het komende Vakblad kan ingeleverd worden tot 15 februari Advertenties kunt u tot 15 februari 2010 inleveren bij Karstens, vakblad-os@karstens.nl. Voor informatie over tarieven en technische gegevens kunt u contact opnemen met Pierre Mulders, telefoon: , P.Mulders@rs-drukkerij.nl ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

6 Penders Voetzorg is met haar 11 vestigingen en 120 medewerkers een vooraanstaande onderneming op het gebied van voetzorg in Nederland. Centraal staat een klantgerichte en multidisciplinaire aanpak bij het oplossen van voetproblemen. Spreekuren worden gehouden in onze vestigingen en in ziekenhuizen, revalidatiecentra en verzorgingstehuizen. Tevens kunnen klanten terecht voor advies op het gebied van geselecteerd gemaksschoeisel. Voor diverse vestigingen zijn wij op zoek naar een: Orthopedisch schoentechnicus/ Adviseur Functie: Kijk voor een uitgebreide functieomschrijving omtrent deze vacature op onze website: Inlichtingen: Nadere informatie over deze functie is verkrijgbaar bij Henk Engelen, technisch directeur, bereikbaar via Sollicitatie: Bij interesse kun je je sollicitatie richten aan Of per post aan: Penders Voetzorg t.a.v. Rianne Cortenbach Postbus ZJ Heythuysen Heythuysen Roermond Weert Tegelen Venlo Delft Gouda Rotterdam Den Haag Tiel Doetinchem Een extra stap voor uw klanten! Software waar u en uw klanten beter van worden Verbeter uw dienstverlening en producten met de oplossingen van Vlot Solutions. Wij denken voortdurend met u mee om uw bedrijfsprocessen nog beter te laten verlopen. Voor een beter product en tevreden klanten! Neem gerust contact met ons op voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak. Bovenstraat BG Rotterdam T: F: E: info@vlotsolutions.nl 6 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009

7 Van de voorzitter bij kaarsvuur Twintig jaar geleden viel de Berlijnse muur. Het volk was in opstand gekomen en viel niet meer te stuiten. Het begon in Leipzig. Daar vond, na eerdere kleine volksoplopen, op 9 oktober 1989 de eerste grote demonstratie tegen het DDR-regime plaats. De demonstraties verliepen luidruchtig, maar vreedzaam. De Staatspolizei greep op het beslissende moment niet in. Met ingrijpen had ze zich volslagen belachelijk gemaakt. De demonstranten scandeerden Wir sind das Volk en op je eigen volk schiet je niet. Het volk demonstreerde met kaarsen in de hand. Wie in de wind een kaars aanhoudt, kan geen stenen gooien. Na twintig jaar staat er een sterk democratisch Duitsland. Toch zijn er nog steeds Ossis en Wessis. Cultuurverschillen overbrug je niet zomaar. Vooral niet als de ene groep rijker is dan de andere. De eenwording vraagt nog steeds om inspanningen. Aan het begin van dit jaar besloten we om van NVOS en Orthobanda één vereniging te maken. Dat is klein bier, niet eens een rimpeling in de geschiedenis en onvergelijkbaar met de Duitse eenwording. Toch werden ook hier twee culturen samengevoegd. Ook hier was de ene club rijker dan de andere. Er viel geen muur, maar er was genoeg gekrakeel. Nauwelijks één jaar later staat er één stevige vereniging. NVOS is niet verzwakt, maar is aangesterkt tot NVOS- Orthobanda. Ons bindt een gezamenlijke ambitie: mensen in beweging houden. Aan mensen met mobiliteitsproblemen bieden we advies, begeleiding en dienstverlening. Waar nodig rusten we onze klanten toe met de juiste hulpmiddelen. NVOS-Orthobanda maakt het mogelijk deze ambitie waar te maken, door cliënten, voorschrijvers en zorgverzekeraars van onze mogelijkheden te overtuigen, door te voorzien in opleidingen en bij- en nascholing, door protocollen te ontwikkelen en kwaliteitsregels. Het bestuur is een team geworden. In commissies werken de beide culturen intensief samen. NVOS-Orthobanda staat op de kaart, ook internationaal. We waren in staat om een prachtig wereldcongres te organiseren. Daarbij werd duidelijk dat de bedrijfstak in Nederland vooroploopt in haar ontwikkeling. Intern zijn de bloedgroepen soms nog zichtbaar, maar het samenwerken lukt steeds beter. NVOS-Orthobanda kan discussies over de verenigingsstructuur en andere interne zaken nu gelukkig achter zich laten. We kunnen ons weer concentreren op belangrijkere zaken. Een nieuw jaar dient zich aan met nieuwe uitdagingen en kansen. Ik wens u allen een kansrijk jaar toe, samen met wie u lief is. Laten we onze kaarsen brandend houden. Paul Valk december 2009 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

8 BATA ontwikkelt pakket voor (semi)-orthopedische veiligheidsschoen Mariska van Vondelen Na anderhalf jaar onderzoek is het pakket voor orthopedisch schoentechnische werkschoenen van BATA klaar om op de markt gebracht te worden. Proefpersonen hebben de schoenen getest en goed bevonden. Het concept bestaat uit twee onderdelen; complete schoen (semi-orthopedische veiligheidsschoen) of componenten voor individueel orthopedische veiligheidsschoen. Bij dit pakket is een werkbeschrijving toegevoegd. De orthopedisch schoenmakers die betrokken willen zijn bij dit concept van BATA moeten wel aan bepaalde minimum eisen voldoen (bijvoorbeeld het doorlopen van de module veiligheidsschoenen in orthopedie). Doordat alle onderdelen van het pakket gecertificeerd zijn en doordat alleen opgeleide mensen dit pakket mogen gebruiken, wordt de kwaliteit die BATA nastreeft gewaarborgd. Een schacht, een zool, een inlegzool, stalen neus, veters en lijm. Werkelijk alle onderdelen die in een orthopedische schoentechnische veiligheidsschoen voorkomen zijn in het pakket voor werkschoenen apart gecertificeerd. Dat kostte BATA anderhalf jaar aan onderzoek, evaluatie van het onderzoek, aanpassingen maken en testen. Samen met Wil van Bakel van S.A.P. Consultancy en de firma Buchrnhornen werd er nauw samengewerkt om aan de vraag naar orthopedisch schoentechnische werkschoenen gehoor te geven. BATA produceert schoenen die verkocht worden via distributeurs. Onze distributie werkt alleen maar in business-to-business model, vertelt Jos Sengers, creative manager en ontwikkelaar bij de afdeling Product Development van Bata Industrials. Voor deze collectie begeven we ons op het werken in veel kleinere volumes. Dat is voor ons bedrijf een tegennatuurlijke actie. Maar de distributeurs vroegen steeds vaker naar veiligheidsschoenen die aangepast konden worden voor mensen met bijvoorbeeld diabetes of speciale (dikkere) inlegzolen. Wij lieten dat dan door bekende orthopedisch schoentechnici doen. Maar zodra er door iemand aan een BATA werkschoen gesleuteld wordt, kunnen wij geen garantie meer op het product geven, met name veiligheid komt hierdoor in het geding. Aansprakelijkheid Hier komt ook het verhaal van aansprakelijkheid om de hoek kijken. Werkgevers zijn verantwoordelijk voor de veiligheid op het werk. Werknemers in bepaalde beroepen kunnen dus verplicht worden om veiligheidsschoeisel te dragen. Mensen die de reguliere veiligheidsschoenen niet kunnen dragen, dragen dus hun aangepaste orthopedische schoenen op het werk. Die zijn niet gecertificeerd en voldoen dus niet aan de geldende normen voor veiligheidsschoenen, weet Sengers. Daarnaast zijn er ook mensen die in hun veiligheidsschoenen bijvoorbeeld speciale inlegzolen leggen, waardoor het kan zijn dat de antistatische werking van hun werkschoenen niet meer aanwezig is. Hierdoor kunnen ernstige ongelukken ontstaan en dat is in het verleden ook gebeurd. Ook met een door anderen aangebrachte slijtzool bij orthopedisch veiligheidschoeisel zijn in het verleden tot ernstige slipongevallen gebeurd. Cursus We realiseerden ons dat het tijd werd om hier verandering in aan te brengen. En we hebben de handschoen opgepakt. We zijn het traject van certificering ingegaan omdat we de BATA kwaliteit wilden waarborgen. Als we het van te voren hadden geweten, hadden we het waarschijnlijk niet gedaan, lacht Sengers terwijl hij het pakket op tafel uitstalt. Momenteel is BATA samen met Wil van Bakel in overleg met SVGB en opleiding Podotherapie om een cursus veiligheids schoenen te ontwikkelen voor orthopedische schoentechnici die met het pakket willen werken. We zullen deze pakketten alleen verkopen aan mensen die deze cursus hebben gevolgd. Daarnaast willen we dat deze cursisten kennis nemen van de kwaliteitseisen die BATA zich stelt. We maken het product ten slotte samen. Voor meer informatie: 8 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009

9 Normering Alle producten die een mens beschermen tegen gevaren tijdens het uitoefenen van zijn beroep zijn Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Een veiligheidsschoen is een categorie 2 PBM volgens de richtlijn 89/686/EEC. Voor alle PBM s geldt dat deze alleen op de markt gebracht mogen worden als deze onderworpen zijn aan een technisch onderzoek en een certificaat bezitten. Alle veiligheidsschoenen zijn volgens de Europese norm EN ISO getest en voldoen daarmee aan de norm EN ISO De norm Classificatie van het schoeisel wordt als volgt onderverdeeld (tabel 1) Code I II Classificatie Schoeisel gemaakt van leer of andere materialen Exclusief all-rubber of all-polymeric schoeisel All-rubber of all-polymeric schoeisel In tabel 2 wordt een onderverdeling gemaakt in de verschillende categorieën veiligheidsschoenen/ laarzen. In de 2e kolom wordt gesproken over de basis eisen, deze worden later in deze module nader toegelicht. De genoemde paragrafen in de verschillende tabellen staan omschreven in de EN ISO De testmethoden staan omschreven in de EN ISO De normen zijn te verkrijgen bij het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) te Delft. test Het pakket is gemaakt en uitgetest op een 20-tal proefpersonen, die allen diabetes patiënten zijn (in lichte en zware mate). Zij deden allen redelijk tot zwaar werk, waarbij veel gelopen en gestaan wordt. Een testpersoon werkt in een bierbrouwerij, een tweetal werkt in de groenvoorziening en een tweetal bij een constructiebedrijf, de anderen werkten in diverse branches. De conclusie van de cliënten was dat de schoenen licht zijn en comfortabel aanvoelen door de goede pasvorm. In een periode van drie weken werd elke week een schriftelijke evaluatie gevraagd over het gebruik van de schoenen. De meerderheid gaf aan liever deze schoenen vergoed te krijgen dan de reguliere orthopedische schoenen. Categorie Basis eisen Additionele eisen SB I of II S1 I Gesloten hiel, antistatisch, energie absorptie van de hak S2 I Als S1 + waterdampdoorlaatbaarheid en waterdampafgifte S3 I Als S2 + weerstand tegen penetratie + geprofileerde loopzool S4 II Antistatisch + energie absorptie van de hak S5 II Als S4 + weerstand tegen penetratie + geprofileerde loopzool ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

10 Vanuit meerdere vestigingen in Nederland biedt Hanssen Footcare al 75 jaar totale voetzorg. Met onze 80 medewerkers ontwikkelen en vervaardigen wij (voet)hulpmiddelen om de bewegingsvrijheid van onze cliënten te verbeteren. Onze dienstverlening bestaat uit een totaalpakket aan oplossingen, van hulpvraag en advies tot levering en nazorg. Durf jij in de voetsporen te treden van 75 jaar ervaring Voor onze vestigingen in Arnhem, Ede en Leiden zoeken wij een: Specialist Orthopedische voetzorg m/v Wat ga je doen? Jij geeft onze cliënten hun bewegingsvrijheid terug. Je biedt de beste oplossing op schoentechnisch gebied en begeleidt de cliënt van hulpvraag tot nazorg. Hiervoor werk je nauw samen met medisch specialisten. Je ontvangt cliënten in onze vestiging en bezoekt ze op onze multidisciplinaire spreekuurlocaties. Bij Hanssen Footcare ben je in de gelegenheid om je kennis verder te ontwikkelen op het gebied van de orthopedische en schoentechnische behandelmogelijkheden. Hanssen Footcare combineert de expertise van een landelijke organisatie met het aanbieden van persoonlijke voetzorg op lokaal niveau. Herken jij jezelf in dit profiel? Dan maken wij graag kennis! Stuur je reactie naar: Hanssen Footcare, t.a.v. Ruben Mulders (manager P&O), Postbus 32008, 6370 JA Landgraaf, Voor meer informatie over Hanssen Footcare, deze en andere vacatures ga je naar: Alkmaar - Amersfoort - Apeldoorn - Arnhem - Baarn - Bocholtz - Brunssum - Bunschoten Den Haag - Dieren - Ede - Gouda - Gulpen - Haarlem - Harderwijk - Heerlen Heiloo - Hoensbroek - Landgraaf - Leiden - Maastricht - Rhenen - Sittard-Geleen - Velp 10 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009

11 Mariska van Vondelen Koffie met... Joery Gardeslen Wie ben je, waar werk je en wat doe je? 1 Mijn naam is Joery Gardeslen, ik ben 35 jaar, samenwonend en heb twee kinderen. Als directeur/eigenaar van Gardeslen Orthopaedie B.V. in Goes ben ik een vliegende keep in het bedrijf. Mijn dagelijkse werkzaamheden bestaan voornamelijk uit aanmeten en administratieve handelingen, zoals contacten met de zorgverzekeraars. Daarnaast val ik in als één van de personeelsleden ziek is. Wij maken hier pro- en orthesen en diverse hulpmiddelen zoals steunzolen en helmpjes. Hoe lang werk je al bij dit 2 bedrijf? Mijn ouders zijn dit bedrijf 25 jaar geleden gestart. Als kind liep ik vaak rond in de werkplaats en vanaf mijn 10e deed ik al klusjes. Ik ben 10 jaar geleden onderaan begonnen. Drie jaar geleden heb ik het bedrijf overgenomen en dit jaar zijn mijn ouders gestopt met werken. Hoe ben je in de orthopedische 3 instrumentmakerij terecht gekomen? Na de Mavo, heb ik MTS-werktuigbouwkunde gevolgd. Daarna ben ik drie keer uitgeloot voor de studie geneeskunde. Toen ben ik HBO bedrijfskader bij Fontys gaan studeren. Dit is een tweejarige management opleiding. Omdat ik de orthopedische instrumentmakerij door de combinatie van werken met techniek en met mensen altijd al interessant vond, was het werken in dit bedrijf redelijk vanzelfsprekend. Doe je op dit moment een opleiding? 4 Als ik cursussen over de nieuwste technieken aangeboden krijg van leveranciers dan ga ik daar naar toe. Dat is altijd praktijkgericht. Ook seminars volg ik. In de toekomst zou ik wel een cursus of studie psychologie willen volgen. Met wie drink jij het liefst koffie? 5 Eerlijk? Met mijn vriendin na een heerlijke maaltijd. Maar op het werk drink ik mijn koffie in de kantine. Cappucino met suiker. We pauzeren op vaste tijden voor koffie: om uur en om uur. Heb je nog suggesties voor het 6 vakblad? Omdat nu de orthopedisch instrumentmakerij, elastische kousen en mammacare ook vertegenwoordigd zijn in de branche-organisatie zouden artikelen breed getrokken kunnen worden. Veel meer techniek. Nu lees ik het blad eigenlijk niet. Ik lees de Orthobode wel helemaal. En andere vakbladen. Wat is de grootste 7 ergernis op de werkvloer? De administratieve last wordt steeds groter. Dat vind ik wel bezwaarlijk. Ik ben voor 75% manager en ik kan nog maar 25% van mijn tijd besteden aan cliënten. Dat is weleens een ergernis. Welk gereedschap 8 is voor jou onmisbaar? Mijn pen. En als ik nog iets mag kiezen: mijn meetlint. Dat heb ik altijd bij me. Heb je nog tips? 9 Ik adviseer om niet te snel aan de zorgverzekeraars toe te geven als ze minder willen betalen voor een product dat je hebt gemaakt. Het moet altijd goedkoper, maar als je kwaliteit wilt blijven leveren, zal dat altijd geld kosten. Ga je naar bedrijfsuitjes? 10 We gaan elk jaar een keer uit eten met elkaar. De partners gaan dan ook mee. En om het jaar pakken we het groots aan. We zijn al naar Eurodisney geweest en naar Londen en Parijs. De partners mogen altijd mee. Komend jaar vieren we het 25-jarig bestaan van het bedrijf. Ik heb al mijn plannen, maar die blijven nog even geheim. ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

12 Jaap de Boer Uit de praktijk: Creatief met kurk Mandy stampt van woede met haar voetjes wanneer haar moeder zegt te stoppen met spelen. De laatste gebaart mij naar binnen te gaan. Ik posteer mij in de paskamer in afwachting van de dingen die komen gaan. Enkele minuten is het stil en dan lijkt de hel los te barsten; een geschreeuw en gehuil van jewelste. Ik spoed mij naar de wachtruimte en zie een opgewonden mevrouw Berendsen met haar dochter onder haar arm. Dochterlief zet een keel op waarbij het maandelijkse luchtalarm verstilt; mevrouw beent met grote stappen naar buiten. Wesp s Anderendaags wordt er afspraak gemaakt voor de komende woensdag. Betreffende woensdagmiddag stormen een verhitte Mandy en moeder op het afgesproken tijdstip de zaak binnen. Met het luchtalarm nog op mijn trommelvlies, dirigeer ik het duo rechtstreeks naar de paskamer. Het zesjarige meisje zit ongeveer twee minuten rustig op haar stoel. Maar wanneer zij de woorden, Mandys voeten, hoort, reageert zij als door een wesp gestoken. De voeten verdwijnen onder haar billen en daar blijven zij ook. Mama probeert de kalme aanpak, de hardere en als laatste de rigoureuze methode. Zonder veel omhaal worden de voeten van de sokken en schoenen ontdaan. Er komen een paar forse plat-knikvoeten tevoorschijn. Alarmbel Moeder vertelt het verhaal dat haar dochter steeds moeilijker en minder gaat lopen en daarbij zijn de schoenen na een paar weken aan de binnenkant versleten en ondraagbaar. Met veel pijn en moeite, begeleidt door een orkest van sirenes, krijg ik het meisje aan het lopen en weet het noodzakelijke voetonderzoek te doen. Ik leg moeder uit wat de mogelijkheden en de kosten zijn; dan is het haar beurt om de alarmbel te laten rinkelen, 110 euro! Wat een geld voor een paar stukjes kurk die niet door de zorgverzekeraar worden vergoed; dit moet ze eerst met haar man overleggen. Ik stel voor om vrijblijvend alvast de voetafdrukken te maken, ongeacht of de deal nu door doorgaat of niet. Kruidig Na drie weken komt er witte rook uit de schoorsteen. Stoom komt eruit mijn oren wanneer ik de steunzolen probeer te passen. Mandy is coöperatief als vanouds; elke keer als ik haar schoen probeer uit te doen, trappelt ze haar benen als een bezetene heen en weer. Moeder lacht schaapachtig en zegt dat het mijn uitdaging is om de steunzolen in de schoenen te krijgen. Nadat ze vervolgens mijn duim en bril heeft geraakt houd ik het voor gezien. Moeder wijt het aan mijn aftershave; die is te kruidig, daar houdt Mandy niet zo van. Op mijn vraag, hoe nu verder, neemt moeder de steunzolen en de handleiding in ontvangst; er wordt voor over vier weken een controleafspraak gemaakt. Blij Vier weken later geloof ik mijn ogen en oren niet; Mandy huppelt door de winkel en een lacht dat het lieve lust is. In de paskamer is Mandy de rust zelve; moeder vertelt dat haar dochter zo veranderd is sinds zij de steunzolen draagt. Ik bekijk de inlays en besluit de correctie te verhogen en maak een nieuwe afspraak. Gedurende anderhalf jaar krijg ik de familie enkele malen over de vloer om de correctie te veranderen. Bij elk bezoek vertelt mevrouw Berendsen hoe blij ze is dat Mandy zo goed op de steunzolen loopt, maar dat het toch wel een hoop geld blijft voor een paar stukjes kurk. Dat plakken en knippen kan toch iedereen na de kleuterschool. Vanzelfsprekend natuurlijk dat alle aanpassingen gratis zijn! Vervangen Maar na achttien maanden komt toch het moment dat, nadat de afdekzolen voor de zoveelste keer zijn ververst en niet meer aangepast kunnen worden, deze zolen vervangen moeten worden. Mevrouw vraagt zich af of de zolen nu echt wel versleten of te klein zijn en of het nog noodzakelijk is en wil een second opinion. Ik geef haar twee adressen mee om advies in te winnen. Na zes weken belt mevrouw Berendsen met de mededeling dat ik juist heb gehandeld en geadviseerd. De steunzolen moeten inderdaad vervangen worden en de correctie is ook nog noodzakelijk, maar ze overlegt nog even met haar man. Efteling Na drie weken ontvang ik een dat de familie Berendsen het geld liever besteedt aan een bezoek aan de Efteling. Enkele weken na het waarderende berichtje word ik verblijd met een bezoekje van Mandy Berendsen. Ze houdt een spreekbeurt over voeten en steunzolen en wil graag wat plaatjes van voeten en wat materialen waar steunzolen worden gemaakt. Ik laat haar de werkplaats en de werkwijze zien. Ook stel ik een pakketje met daarin een schuimdoosje, carbonafdruk en wat soorten kurk en verschillende materialen voor haar samen. Opgetogen verlaat ze de werkplaats. Ik vraag of ze nog een keertje wil langs komen om te laten weten hoe het is gegaan en welk resultaat ze heeft behaald; dat belooft ze. 12 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009

13 Bloedblaren Enkele dagen na Mandys bezoek word ik gebeld door een lokale huisarts of ik met spoed naar haar praktijk wil komen voor een serieuze klacht; welke patiënt het betreft wil de arts niet zeggen. Tijdens mijn rit flitsen er in mijn hoofd allerlei namen van mensen met bijzonder gevoelige en bedreigde voeten voorbij. In de praktijk wijst de doktersassistent mij de weg naar de behandelkamer. Ik open de deur en sta oog in oog met Mandy en een opgewonden man, naar later blijkt, vader Berendsen. Mandy ligt met ontblote voeten op de behandeltafel. Haar voeten vertonen bloedblaren en blaarblazen. Vol verbazing bekijk ik de voeten; hoe kan dit gebeuren? Op boze toon vraagt de arts of ik Mandy recentelijk nog heb gezien en wat ik van de steunzolen vind. Ik antwoord dat ik heb geadviseerd de steunzolen te vervangen, maar dat de familie haar geld liever aan iets anders besteedde. Creatief Inderdaad hadden ze een pretpark bezocht met deze bebloede voeten als resultaat. Ik zeg dat dit onmogelijk van de inlays kan komen. Dan komen de steunzolen op de proppen. In de basis herken ik ze nog als mijn steunzolen; maar wat zijn dat voor vreemd gevormde, niet vloeiend verlopende stukjes kurk? En wat zit dat leer er vreemd opgeplakt en is het rafelig afgeknipt? Ik schud mijn hoofd en zeg dat de laatste aanpassingen niet mijn werk zijn. Mijnheer Berendsen vertelt dat hij de steunzolen vrijdag in deze staat van zijn ex- vrouw heeft ontvangen. Dat klopt, zegt Mandy, want mama zei nog: Wat die schoenmaker kan, kan ik ook, creatief met kurk! ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

14 mini Workshop digitale voetbedden René van der Kolk Waarom deze workshop? In het digitale tijdperk waar wij momenteel in leven blijft ook het digitaal vervaardigen van voetbedden, steunzolen of inlay s niet achter, een aantal van ons zijn reeds bekend met Cad-Cam maar voor diegene die hier niet bekend mee zijn deze workshop. Er zijn op de Nederlandse markt diverse systemen waarmee de voetbedden ontworpen kunnen worden, waarvan Pedcad, Gebiom en Cad-Cam Hinrichs de meest gebruikte systemen in de orthopedische schoentechniek zijn. Deze systemen zijn onderling niet zo heel verschillend, en worden gebruikt in een Windows omgeving, het verschil zit met name in het gebruiksgemak zoals de softwareontwikkelaar het heeft bedacht. Redelijk nieuw is het systeem van Insole King welke webbased is. De keuze van een bepaald systeem wordt mede bepaald door het gebruiksgemak en de wensen van de gebruiker. Wat hebben we nodig voor het maken van digitale voetbedden? Het maken van voetbedden op de computer wordt CAD genoemd wat staat voor Computer Aided Design. Om dit te kunnen doen hebben we een paar basisdingen nodig. Als eerste een computer met de software. Zoals eerder genoemd kan gekozen worden uit diverse systemen. Ten tweede zullen er gegevens moeten worden ingevoerd zoals een blauwdruk en/of bodemprofiel van de voet. Hiervoor is minimaal een 2D flatbed scanner nodig om de blauwdrukken te kunnen scannen. Mooier is een 2D scanner welke zo aangepast is zodat de klant hier op kan staan en er dus een digitale afdruk gemaakt kan worden. Om een bodemprofiel van de voet te kunnen scannen is een 3D scanner noodzakelijk. Deze scanners kunnen de voet scannen, een gipsmodel scannen of zelf een schuimdoosje scannen. Om de voetbedden uiteindelijk te fabriceren kan men voor een systeem kiezen waar een externe fabrikant na het opsturen van de data de zolen freest en naar u toe zendt. Of waneer u het proces in eigen beheer wilt houden en zelf een freesmachine aanschaft die de voetbedden kan frezen. Het frezen van de voetbedden door middel van een computergestuurde freesmachine noemt men CAM wat staat voor Computer Aided Manufacturing. Hoe maken we Digitale voetbedden? Voordat de voetbedden gemaakt kunnen worden hebben we de gegevens van de klant nodig. Laten we er even vanuit gaan dat de klant digitaal is aangemeten, waarbij er een 2D en een 3D scan van de voeten zijn gemaakt en dat deze gegevens reeds zijn opgeslagen in het systeem. De gegevens van de klant worden in het CAD systeem opgeroepen waarbij we beginnen met de 2D scan. Waneer de 2D scan op het scherm is verschenen wordt er in de digitale bibliotheek een basis zool gekozen welke het dichts bij het karakter van de voet past. Sommige systemen passen de maat automatisch aan aan de voet, bij andere zal de basiszool met de hand aan de blauwdruk en schoenmaat moeten worden aangepast. Nu kunnen we de basiszool gaan bewerken, dit kan door losse elementen uit de bibliotheek op de zool te plaatsen al dan niet in combinatie met het plaatselijk verlagen, verhogen, verbreden of versmallen van de basiszool. Denk hierbij aan pro- of suppinatie of een uitsparing om een bijvoorbeeld een hielspoor vrij te leggen. Plaatselijk verbreden kunnen we bijvoorbeeld bij een hallux valgus toepassen. Waneer u ervoor kiest om de 3D scan op te roepen wordt ook hier weer een basiszool bij gezocht welke geschikt is voor de 3D scan. Hier is belangrijk dat de lengte en breedte van de zool corresponderen met de 3D scan en de maat van de schoen. Met een druk op de knop wordt nu als het ware de 3D scan digitaal in het materiaal geperst. De nu ontstane zool kan net als de 2D gemaakte zool volledig worden aangepast. Wanneer nu de opdracht wordt gegeven om de zool te frezen, worden de gegevens naar de freesmachine gestuurd. De gegevens van de klant worden nu bij de freesmachine opgeroepen en het materiaal waaruit de voetbedden moeten worden gefreesd wordt in de machine geplaatst. Door de machine de opdracht tot frezen te geven worden de voetbedden uitgefreesd. U heeft nu een paar ruwe inlegzolen die er uitzien net als waneer u een gipsmodel gemaakt zou hebben en het materiaal met de hand heeft opgebouwd. Nu is het verder een kwestie van in model schuren zoals al gewend was. Het grote voordeel van het maken van digitale voetbedden is dat u bij een herhalingspaar exact hetzelfde voetbed heeft, aanpassingen eenvoudig zijn,overal dezelfde shorewaarde houdt, de tijd van het maken van een gipsmodel en het opbouwen van de materialen uitspaart. Let wel dat het digitaal vervaardigen van voetbedden ook zijn beperkingen heeft en het vakmanschap nooit zal evenaren. 14 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009

15 De gegevens van de klant worden opgeroepen voor verdere bewerking, in dit geval een 3D afdruk gemaakt door het scannen van een schuimdoosje. Hier het rechter voetbed in 3D waaraan nog extra een medialecorrectie is toegevoegd. Deze correctie kan nog geheel worden aangepast, lengte, breedte, hoogte en vorm. Alle materiaal wat buiten de omtrek van het voetbed valt, zal na het accepteren van het element gelijk gemaakt worden aan de omtreklijn van het voetbed. Na het verzenden van de data naar de freesmachine wordt er een blok EVA of microkurk in de machine geplaatst. Het blok wordt door middel van vacuüm op zijn plaats gehouden. De machine freest nu de voetbeden uit, de snelheid waarmee dit gebeurt is afhankelijk van de instelling hoeveel millimeter de frees telkens opschuift. De voetbedden worden ook rondom uitgefreesd, waarna zij gereed zijn voor de verdere bewerking zoals u gewend bent van het laag voor laag opbouwen op een gipsmodel. ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

16 Buchrnhornen is een toonaangevende en groeiende onderneming op het gebied van voet- en loopzorg. Karakteristieken van het bedrijf zijn: proactief, innovatief en servicegericht. Onder het motto Lopen zonder zorgen brengt Buchrnhornen een veelheid aan producten en diensten op de markt. Dit doen zij vanuit 4 vestigingen Eindhoven, Tilburg, Oss en Breda en daarnaast op diverse aanmeetlocaties. Buchrnhornen bestaat 60 jaar en in de organisatie zijn 110 mensen werkzaam. Buchrnhornen heeft afdelingen voor (semi) orthopedische schoentechniek, orthopedisch instrumentmakerij, podotherapie, pedicure, therapeutische elastische kousen, comfortschoenen en loopcentrum Axium. Buchrnhornen zoekt Voor onze vestigingen te Tilburg en Eindhoven: Orthopedisch schoentechnicus (fulltime) m/v In deze functie maakt u de vertaalslag van hulpvraag naar het voet/loop gerichte zorgplan. U werkt op spreekuurlocaties en op de vestigingen. Voor onze vestiging te Eindhoven: Leestenmaker (fulltime) m/v In deze functie bent u verantwoordelijk voor het realiseren van leestvormen conform medisch voorschrift en werkopdracht. Daarnaast bestaat de mogelijkheid voor het medevormgeven aan het digitaal opzetten van de leestenmakerij. Buchrnhornen biedt een fijne werkkring waar echt in teamverband gewerkt wordt. Verder wordt een goede loopbaanbegeleiding geboden welke gericht is op optimale ontplooiingskansen. Vestigingen: Eindhoven Tilburg Oss Breda Geïnteresseerd? Kijk voor meer informatie op onze website: Hier vindt u alle informatie over onze vacature. Uw reactie met brief en cv kunt u mailen naar: michel.raijmakers@buchrnhornen.nl o.v.v. vacature Tilburg of Eindhoven aangevuldmet de functie. (Semi) Orthopedische schoentechniek Orthopedische instrumentenmakerij Podotherapie Pedicure Therapeutische elastische kousen Comfortschoenen Loopcentrum AXIUM (centrum voor houding en beweging) Dr.Cuyperslaan 86, 5623 BB Eindhoven T F

17 Livit opent centrale werkplaats in Waalwijk Jaap de Boer, orthopedisch schoentechnicus Mariska van Vondelen, journalist Livit heeft in februari 2008 een centrale werkplaats in Best geopend. Het bedrijf, dat ongeveer 40 vestigingen heeft, regelt van hieruit een groot deel van de productie van orthopedische schoenen, prothesen en orthesen. De filialen zijn voorzien van een verkoopondersteunende werkplaats, de kleine reparaties worden veelal uitbesteed. De werkplaatsen in Amsterdam en Dordrecht blijven ook behouden. Met dit systeem wordt gestreefd naar eenduidige kwaliteit van producten. Vaste protocollen ondersteunen dit proces. Bedrijfsleider Hugo van Heteren en assistent bedrijfsleider Will Wiericx geven een rondleiding. Centraliseren Het pand, waar de centrale productie van een deel van de producten van Livit wordt geregeld, oogt industrieel. Veel ijzer en glas. Het meubilair is gemaakt van steigerpijpen en houten panelen. Wiericx: De inrichting van de voorzijde van het pand was al zo en samen met collega s hebben we de werkplekken ook in deze stijl opgebouwd. We streven naar ruime werkplekken waar vrij rond gelopen kan worden. Dat is ook het eerste wat opvalt als we vanuit het kantoor op de eerste verdieping naar de werkplaats lopen. Vanaf de trap gezien oogt de werkplaats ruim, licht en opgeruimd. De werknemers verplaatsen zich geregeld, vragen bij collega s iets na, overleggen en werken in alle kalmte aan hun producten. Dat de medewerkers de ruimte hebben om te kunnen overleggen vinden we belangrijk. Medewerkers Na het besluit om de werkplaats te centraliseren, is de directie met de mensen op de diverse filialen in gesprek gegaan over de te bewandelen weg. De wensen zijn besproken en met de medewerkers die in de werkplaatsen in de diverse filialen werkten, is gesproken over het eventueel overstappen naar Waalwijk. Een aantal heeft dat gedaan en anderen heeft een functie binnen het betreffende filiaal gekregen. Wiericx en Van Heteren die vanaf het begin van het traject betrokken zijn, zijn van mening dat dit proces zich zonder al te grote problemen heeft afgespeeld. Vervolg op pag. 18 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

18 Vervolg van pag. 17 Wiericx: Veel medewerkers komen uit deze regio. Op de dag van de verhuizing zaten sommigen al om uur weer aan hun werk. Alsof ze hier al jaren werkten. Dat was een heel bijzonder moment. Het is toch altijd spannend om te zien hoe het plan, waar je al zo lang aan werkt, uiteindelijk uitpakt. Van Heteren: Na een aantal maanden hebben we een eerste sollicitatieronde gehouden en daar zijn een aantal 50+ medewerkers uitgekomen. Deze groep heeft een ruime werkervaring, de juiste instelling en hiervan kan de jongere generatie nog wat leren. Later hebben we een tweede en derde sollicitatieronde gedaan, waarbij we ons gericht hebben op een mix van vrouwelijke en mannelijke medewerkers en een diversiteit in leeftijd. De keuze van een mix tussen vrouwen en mannen is heel bewust. Vrouwen hebben vaak meer oog voor detail, is onze ervaring. Op een aantal afdelingen is dit van groot belang. En daarnaast is de sfeer gewoon beter als er een gemengd personeelsbestand is. Protocolliseren De voornaamste reden om de werkzaamheden in een centrale werkplaats onder te brengen is toch de continuïteit van de te leveren kwaliteit. Met zo n groot aantal vestigingen verspreid over het hele land is het belangrijk om de kwaliteit te waarborgen. Waar een product van Livit ook is aangemeten, het dient te voldoen aan de eisen die wij stellen. Dat heeft geresulteerd in een duidelijke protocolbeschrijving. Communicatie op papier is natuurlijk de grote uitdaging in dit traject. De protocolbeschrijvingen en de productiekaarten die we hebben ontwikkeld, zijn in diverse filialen getest. Hierdoor zijn we tot een goed doorontwikkelde productiekaart gekomen waar nu iedereen binnen Livit mee werkt. Eenduidigheid is heel belangrijk. Dat versnelt het logistieke proces, vertelt Wiericx. Vanuit Haarlem wordt de centrale inkoop geregeld. Het orderbureau zit in Dordrecht. Van Heteren voegt hieraan toe: Nu de filialen geïntegreerd zijn en de nieuwe medewerkers ingewerkt zijn zit er in de vertaalslag naar de techniek een grote uitdaging. We lopen door de werkplaats en spreken een medewerker aan die aan een boven- en onderbeen prothese werkt. Met geduld en precisie slijpt hij aan de prothese. Als we hem vragen waarom hij dit werkt doet en wat hij er zo leuk aan vindt, begint hij met passie te praten. Het gevoel dat ik iemand kan helpen met mijn vakmanschap is mijn grote drijfveer. Vroeger werkte ik in de botenbouw. Maar dit werk geeft mij veel meer voldoening. Doorlooptijd Van Heteren: De doorlooptijd van de orthopedische schoenen is als volgt: binnen vier weken na het aanmeten wordt de passchoen geleverd en binnen zes weken zijn de schoenen gereed om af te leveren. We leveren binnen 15 werkdagen na orderacceptatie in Waalwijk - de passchoen af. Dat is onze verantwoordelijkheid. Het filiaal c.q. de orthopedisch adviseur heeft een eigen verantwoordelijkheid om binnen de afgesproken tijd de tweede passessie te regelen. Een voeringschoen kost ons twee extra werkdagen. En VLOS schoenen leveren we binnen maximaal 7 dagen. De praktijk leert ons dat we meestal minder tijd nodig hebben dan die 7 dagen. De snelle levering van en naar de aanmeetlocaties is gewaarborgd door het logistieke bedrijf dat Livit hiervoor inhuurt. Dit bedrijf levert ons s nachts de producten van de aanmeetlocaties aan, zodat we in de ochtend de producten kunnen accepteren. In de avond haalt deze dienst de producten bij ons af. Innovatie De meeste leesten (de opslag) zijn verhuisd naar Waalwijk. Een groot gedeelte van de eerste verdieping staat vol met de houten leesten. Al deze leesten willen we in de nabije toekomst gaan chippen en digitaliseren, zodat we digitaal de gegevens hebben en dus snel de leesten kunnen vinden. Dit is een mega-klus en dat moet echt 18 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009

19 column cliënt Mijn wonderlopers gedaan worden door iemand die nauwkeurig kan werken, Wiericx en Van Heteren leiden ons door de werkplaats. In mei hebben we een leestenfrees aangeschaft. Een tweetal jaar geleden hebben we met een softwareontwikkelaar de software verder uitontwikkeld en deze gebruiken we nu voor het frezen van leesten. In een afgesloten ruimte, voorzien van veel glas, staat een medewerker met veiligheidsbril in de freesruimte. De freesmachine ronkt en draait en door een kijkglas is te zien hoe de leest machinaal wordt gefreesd. De medewerker schuurt de inspanstukken van de leest. Op dit moment houden we intensief de software om supplementen te kunnen frezen in de gaten. Voor het frezen van mallen voor pro- en orthesen doen we intern onderzoek om de link naar onder- en bovenbeen te kunnen doorontwikkelen. We hebben hiervoor kleine projectgroepen opgezet voor de EVO (enkelvoet orthesen). Rondleiding We nemen nog snel een kijkje in de gipskamer, waar alles natuurlijk spierwit is en dan lopen we door naar de siliconenruimte. De pers vermengt de siliconen en walst langzaam de materie plat tot een eenheid in kleur is ontstaan. De verfkleuren, waarmee de protheses gekleurd worden, staan klaar. Van Heteren toont een pink met gestylde nagel. Levensecht. Twee medewerkers zijn in alle rust bezig met het maken van een siliconen arm. We zijn onder de indruk. Niet alleen van de producten die we hebben gezien, maar vooral van de combinatie orthopedische schoentechniek en orthopedische instrumentmakerij. Alles vloeit naadloos in elkaar over, er wordt samengewerkt in alle rust en ruimte. Hier wordt met liefde gewerkt aan producten die mensen weer mobiel maken. Mijn eerste levensjaren bestonden uit gipskousjes, gipsbroeken, heupoperaties en weer gipsbroeken. Van lopen was geen sprake. Schoenen waren dan ook niet aan de orde. Ja, een paar zwarte lakschoentjes voor de show. Maar na al dat gedokter werd er begonnen met leren lopen. Daar waren toch schoenen voor nodig. Speciaal aangemeten. Zogenaamde orthopedische schoenen. Dure schoenen. Gedeeltelijk vergoed door het ziekenfonds. Waarbij een eigen bijdrage van 75 gulden betaald moest worden. Voor mijn ouders destijds een groot bedrag en je moest er twee jaar mee doen voordat je weer voor een nieuwe vergoeding in aanmerking kwam. Voor kindervoeten een groot probleem. Mijn eerste paar schoenen waren een teleurstelling. Het waren bruine hoge schoenen. Ik vond ze oe rlelijk. Ik leerde er wel mee lopen, maar ik moest er zo zuinig op zijn. Niet kruipen, schoppen of re mee van de glijbaan glijden en elke dag poetsen. Want je had maar één paar en daar moest je twee jaar mee doen. Toen brak de lagere schooltijd aan. In het begin was ik een bezienswaardigheid. Ik liep anders en dan droeg ik als meisje hoge schoenen. Maar alles went. De titel mankepoot deed me niet zoveel. Het was toch de waarheid. Ik liep toch mank en droeg aparte schoenen. Het lopen ging steeds beter. Letterlijk met bloed, zweet en tranen heb ik leren fietsen. Schaatsen en touwtje springen waren aan mij niet besteed. Maar ik was wel in het bezit van een springtouw. Ik was degene die het voor het zeggen had wie meedeed en dus de baas. Na veel gezeur bij de orthopeed mocht ik eindelijk op mijn 17 e jaar lage schoenen proberen. De eigen bijdrage was verlaagd en in plaats van twee jaar kon je elk jaar een vergoeding van het ziekenfonds krijgen. Nu was er ook de mogelijkheid om eens een andere kleur te kiezen dan dat saaie bruin. Maar mijn eerst paar lage schoenen waren geen succes. Tijdens de eerste wandeling zwikte ik over een stoeptegel. Het gevolg was een gebroken enkel. Dus weer terug naar hoge schoenen? Ik heb me daar met hand en tand tegen verzet. Ik was het er niet mee eens. Door de jaren heen ging ik steeds beter lopen. Dankzij de orthopedische schoenen. In een overmoedige bui kocht ik weleens een paar confectieschoenen. Maar dat bleek geen succes. Ik ben gaan studeren en heb een normaal leven opgebouwd. Een leven waarin mijn schoenen een belangrijke rol zijn blijven spelen. Helaas wordt het lopen met het ouder worden minder en zijn er naast de schoenen, een stel krukken en een lange beenbeugel als hulpmiddelen bijgekomen. De orthopedische schoenen zijn ook nog na meer dan zestig jaar een belangrijk onderdeel van mijn leven. Ze worden vanaf het eerste paar nog steeds door dezelfde firma gemaakt en zijn voor mij nog steeds een paar wonderlopers. Anneke Meijer (67 jaar) Opgetekend door Mariska van Vondelen ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december

20 Bram de Vries mini evolutie Mode en schoenen zijn onderhevig aan vormgevings-evolutie en slechts zelden aan een vormgevings-revolutie. In tijden van economische stress, zoals we die nu kennen, staat de evolutionaire ontwikkeling nagenoeg stil. Er wordt in modeland flink gekeken naar hetgeen we kennen, wat ooit goed verkocht en wat vooral weinig risico met zich meeneemt. Het gevolg is dat er, onder druk van opdrachtgevers collecties ontwikkeld worden waar je als ontwerper drie jaar geleden al niet blij mee was. Om een idee te geven van hoe langzaam veranderingen op het moment gaan, heb ik oude artikelen voor Orthopedisch Schoentechniek verhaspeld. Zelfs voor voorjaar 2010 blijken elementen van de voorjaarstendensen 2006 en 2007 nog zeer actueel In tijden van financiële onzekerheid wordt vaak teruggegrepen op klassiekers. Maar die klassiekers moeten er wel eigentijds uit zien. (OS voorjaar 2009). Bij de leesten staan kort spits, ovaalrond, rond en soft carré naast elkaar, en dat geldt voor zowel mannen als vrouwenschoeisel. plateau naast plat, hoog naast laag en ook voor mannen- leer naast rubber en sportief naast gekleed. (OS voorjaar 2007). De leesten zijn van normaal, via extreem nu weer redelijk normaal geworden, het leer krijgt leeronvriendelijke behandelingen om het extra zacht en soepel te maken (OS voorjaar 2008).. bij de modellering worden alle tendensen door elkaar gebruikt zodat retro en futuristisch in één model te zien zijn. (OS voorjaar 2008). Daardoor blijven leersoorten met een natuurlijke uitstraling prominent aanwezig in het modebeeld, ook al zijn plantaardige leersoorten minstens zo milieubelastend als chroom gelooide (OS voorjaar 2007). Er is een klachtgevoelige tendens naar gelijmde in plaats van gestikte naden. Het ziet er prachtig clean en minimalistisch uit en ik kan me voorstellen dat designermerken hier mee verder gaan. Maar voor de gewone schoenhandel is dit voorlopigeen riskante manier van maken. Bij omboeken en blind stikken zie je ook gedeeltelijk- geen naden, maar dat heeft niet het gewenste ruw afgesneden effect. Voor de nettere schoen worden gladde vitello s gebruikt, waar de finish dan extra belangrijk is. Topfabrikanten gebruiken tegenwoordig pure alcohol om bepaalde leersoorten te finishen; de resultaten hiervan zijn spectaculair. Let er bij het finishen op dat de schoen niet helemaal uniform wordt; de neus moet wat donkerder gepoetst worden, wat dan naar de bal, op de wreef lichter wegloopt. (OS voorjaar 2008). Het donkerder poetsen van de neus is iets dat vanuit najaar/ winter. doorzet naar voorjaar. (OS voorjaar 2009). Ook in voorjaar 2010 komen veel mannenschoenen vuil en schijnbaar afgedragen uit de doos. Zijn kniehoge laarzen de afgelopen seizoenen zowel in de winter als in het vroege voorjaar goed verkocht, voorjaar 2010 zal de nadruk toch meer op korte laarzen liggen. Die kunnen heel praktisch gesloten zijn, of modisch opengewerkt. Perforaties en uitsnijdingen zijn nog steeds alom aanwezig, niet alleen voor opengewerkte schachten maar ook open tenen of hielen. Oók voor laarzen. Naast opengewerkte laarzen zijn er bijvoorbeeld opgewerkte ballerina s, waardoor de basisvormen van de stijlen zoals we die kennen, verwateren. Maar het levert wel leuk, nieuw schoeisel op. Nieuwe typen sandaal of zomerlaarzen. Ook westerninvloeden worden hier in meegenomen, voornamelijk door gebruik van leest en/of hakvorm. Sleehakken geven wel veel mogelijkheden om materiaalcombinaties in een model te verwerken, het gebruik van verschillende materialen voor bovenwerk en hakbekleding, geeft een prettige spanning in een schoen. (OS voorjaar 2006). De platte ballerina s blijven, zowel met leren als met rubber/ kunststof sportzool. Veelal hebben ze een elastiekje in de hiel, zodat de niemendalletjes tenminste aan de voeten blijven zitten (OS voorjaar 2008). 20 ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK - december 2009