LOGISTIEKE KRACHT ECONOMISCHE MACHT

Transcriptie

1 A LOGISTIEKE KRACHT ECONOMISCHE MACHT Naar een sterke en duurzame logistiek Een uitgave van de Logistieke Alliantie

2 De Logistieke Alliantie is een samenwerkingsverband van tien organisaties in logistiek en transport: Air Cargo Netherlands (ACN); belangenvereniging rail goederenvervoerders Belangenvereniging Rail Goederenvervoerders (BRG); Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart (CBRB); Deltalinqs (ondernemersorganisatie voor haven en industrie Rotterdam); FENEX (Nederlandse Organisatie voor Expeditie en Logistiek); Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV); Nederland Distributieland (NDL); ORAM (Ondernemersvereniging Regio Amsterdam); Transport en Logistiek Nederland (TLN); Verenigde Nederlandse Cargadoors (VNC). Secretariaat Logistieke Alliantie: p/a postbus 660, 2700 AR Zoetermeer

3 Voorwoord Deze brochure is de eerste uitgave van de Logistieke Alliantie. De Logistieke Alliantie (LA) is opgericht om de samenwerking tussen de belangrijkste organisaties in de logistiek onderling én de samenwerking met overheid en politiek te versterken. In deze uitgave vindt u in kort bestek een omschrijving van het belang van logistiek voor de Nederlandse economie én de gezamenlijke visie en ambitie van de leden van de Logistieke Alliantie, vertaald in concrete actiepunten. Actiepunten om de logistiek in Nederland te verbeteren. Acties die goed aansluiten bij de conclusies en aanbevelingen van de Commissie van Laarhoven (2006) en de actiepunten uit de Beleidsbrief Logistiek en supply chains van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (2006). Investeren in versterking van de logistiek ten behoeve van handel en industrie is noodzakelijk. Waarom? Omdat een sterke logistieke sector essentieel is voor een gezonde Nederlandse economie, een tevreden consument en een leefbare samenleving. Met andere woorden: logistieke kracht = economische macht. september 2006

4 Logistiek: wat, wie, voor wie en voor wat? Wat? Logistiek is het plannen en efficiënt uitvoeren van de bevoorrading, of: zorgen voor de juiste spullen, op de juiste plaats, op het juiste moment. Bijvoorbeeld die computer die u via internet bestelde, die bank die u op tweede paasdag op de meubelboulevard kocht, die betaalbare SUV uit Japan, die designkoffiekan uit Italië, dat geinige spelletje uit Taiwan. Maar ook: alle ingrediënten voor een gewone Hollandse maaltijd: het haasje van een Brabants varken, aardappelen uit Groningen, broccoli uit het Westland, of asperges uit Limburg, en een zuiveltoetje uit Friesland. Al die spullen moeten niet alleen worden gekweekt en gemaakt, maar ook geoogst en vervoerd, opgeslagen, gekoeld en gedistribueerd, verpakt en geassembleerd. Die goederenstroom, die weg van product naar gebruik noemen we de logistieke keten of de supply chain. Wie? Een breed scala aan organisaties is actief in de logistiek: producenten, zee- en luchthavens, transportbedrijven, binnenvaartondernemers en logistieke dienstverleners. Maar ook: financiële dienstverleners, juristen, accountants en fiscalisten, kortom, iedereen die bij productie- en handelsactiviteiten betrokken is.

5 Voor wie? Voor alle bedrijven die producten maken, onderhouden, repareren, kopen of verkopen is het essentieel dat deze logistieke keten goed werkt: dat hun goederen op tijd, schoon, veilig en goedkoop de klant bereiken. Dat geldt niet alleen voor Nederlandse productiebedrijven zoals Corus, DSM en Philips die afhankelijk zijn van een efficiënte logistieke keten voor de aanvoer van hun grondstoffen en de afvoer van hun producten, maar ook voor de Nederlandse consument; producten liggen niet zomaar in de supermarkt. Door onze unieke geografische ligging, de aanwezigheid van mainports Rotterdam en Amsterdam en overige zee- lucht-, en binnenhavens en de uitstekende achterlandverbindingen over water, weg en spoor en via buisleidingen, heeft Nederland op dat gebied sinds jaar en dag een uitstekende reputatie. Niet alleen voor onze nationale handel en industrie, maar ook als doorvoerland voor de rest van Europa. Nederland is voor veel bedrijven, ook uit Azië en de Verenigde Staten, de Gateway naar de rest van Europa. Ook omdat Nederland naast overslag en transport, veel aanvullende diensten biedt, zoals distributie, value added logistics en supply chain management. Voor wat? Een sterke logistieke keten is belangrijk voor de Nederlandse economie. Niet alleen de in- en uitvoer van goederen van en voor het Nederlandse bedrijfsleven en de Nederlandse consumenten, maar zeker ook de doorvoerfunctie voor het Europese achterland. Deze doorvoerfunctie levert niet alleen werkgelegenheid op, maar ook schaalvoordelen. Schaalvoordelen die de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven versterken, maar bijvoorbeeld ook de aantrekkingskracht van Nederland als vestigingsplaats voor buitenlandse bedrijven vergroten. Uit cijfers van het CPB blijkt dat de toegevoegde waarde van de logistieke sector voor de Nederlandse economie 17,3 miljard euro bedraagt: 4,4% van het BNP. Er werd 43,6 miljard euro uitgegeven aan logistiek: 9,4% van het BNP. Dat alles heeft ook zijn weerslag op de werkgelegenheid: 9% van de Nederlandse beroepsbevolking ( personen) werkt in de logistieke sector. Toegevoegde waarde logistieke sector: 17,3 miljard euro (4,4% van BNP Nederland) BNP = Bruto Nationaal Product CPB 2005: Distributie en transport bepalend voor herstel Nederlandse economie

6 De logistieke keten: van stevig naar sterk De boodschap van overheid en politiek was de laatste tijd luid en duidelijk: Nederland moet een concurrerende economie blijven, met een groeiende werkgelegenheid en een hogere economische groei. De logistieke sector levert hieraan een belangrijke bijdrage. Niet alleen omdat suppy chain management een sterk Nederlands (export)product is, maar omdat ook de Nederlandse productie- en handelsbedrijven niet zonder transport en andere logistieke dienstverlening kunnen. De boodschap van de consument is al jaren duidelijk: mensen hebben steeds meer wensen. De moderne (westerse) consument wil alles kunnen krijgen, op ieder gewenst moment, tegen de laagst mogelijke prijs. Daarvoor is niet alleen méér vervoer nodig, maar zeker ook juist getimed, slimmer en compacter vervoer. Die consumenten zijn ook de burgers (en politici) die willen wonen en werken in een schone en veilige omgeving. Duurzaamheid en leefbaarheid zijn kernwaarden geworden. Dat vraagt om een balans tussen economie en milieu en een vermindering van de milieubelasting per eenheid vervoer. Dit betekent: schone en efficiënte logistieke systemen, investeringen in schonere transportmiddelen en brandstoffen en innovatie in de logistieke keten. De overheden van onze buurlanden erkennen steeds meer het belang van logistieke dienstverlening voor de groei van de economie en investeren fors in infrastructuur, transportsystemen, dienstverlening, het vestigingsklimaat en innovatie. De concurrentie uit onze buurlanden en de rest van Europa neemt daarom toe. Ook de Nederlandse overheid heeft een taak en een verantwoordelijkheid om deze concurrentie het hoofd te bieden. Om deze concurrentie aan te kunnen moeten we ook in Nederland fors investeren in de versterking van onze logistieke sector. Hoe gaan we dat doen? Door in nauwe samenwerking met de overheid de logistieke activiteit in eigen land te verbeteren en concurrerend te houden. We hebben deze ambitie vertaald in een aantal acties, verdeeld over vier speerpunten: 1. Sterk door partnerschap 2. Sterk door innovatie 3. Sterk door duurzaamheid 4. Sterk door bereikbaarheid en mobiliteit Om aan al deze wensen, eisen en verlangens te voldoen is een sterke logistieke sector noodzakelijk. Een sterke logistieke sector heeft namelijk de middelen en de kennis om te investeren en te innoveren.

7 Sterk door partnerschap Het is duidelijk dat de grootste opgave binnen de sector zelf ligt. Maar als het gaat om de randvoorwaarden, zoals infrastructuur en regelgeving, ziet de overheid zichzelf terecht als een belangrijke partner. Dat blijkt uit de grote nota s zoals de Nota Mobiliteit (ministerie van VenW), de Nota Ruimte (ministerie van VROM) en Pieken in de Delta (ministerie van EZ), maar ook uit het rapport van de Commissie Van Laarhoven en de Beleidsbrief Logistiek en supply chains van het ministerie van VenW. Om deze gezamenlijke opgave tot een succes te maken, hebben zowel de overheid als de sector behoefte aan een samenhangend beleid. Als organisaties betrokken bij logistiek en transport hebben we een eerste stap gezet door de oprichting van de Logistieke Alliantie. De Logistieke Alliantie wil zorgen voor één visie en één gezicht naar buiten, zonder het eigen karakter van de aangesloten organisaties uit het oog te verliezen. Dat is niet alleen belangrijk in de communicatie met de buitenwacht, maar zeker ook als het gaat om gesprekken met betrokken overheden. Kortom: De Logistieke Alliantie zal ruimte bieden voor de uitwisseling van visie en beleid, kennis en kunde, ideeën en best practices. De sector heeft daarbij behoefte aan een samenhangend beleid van de Rijksoverheid. Dat kan dienen als kader voor centrale en decentrale uitvoering. Dit voorkomt versnippering en onduidelijkheid. De Logistieke Alliantie wil gesprekspartner zijn voor overheid en politiek als het gaat om het formuleren en uitvoeren van een samenhangend beleid voor de logistiek. De overheid zal het beleid dat gericht is op logistiek samenvoegen tot één heldere beleidsvisie die kan dienen als kader voor centrale en decentrale uitvoering.

8 Sterk door innovatie Een sterke en duurzame logistieke sector is een slimme logistieke sector die blijft innoveren en investeren, gemotiveerd door bedrijfsmatige behoeften en maatschappelijke noodzaak. De Logistieke Alliantie kan deze innovatiekracht verder vergroten door mee te werken aan een doelgerichte innovatieagenda die aansluit bij de huidige overheidplannen op dit gebied en een koers vaststelt voor de toekomst. De overheid kan deze ontwikkelingen stimuleren door logistiek aan te wijzen als economisch sleutelgebied voor de welvaartsgroei van Nederland. Het logistieke bedrijfsleven speelt een cruciale rol bij de implementatie van vernieuwingen door nog meer aandacht te besteden aan opleiding en training. Ook draagt het bedrijfsleven bij aan bewustwording en acceptatie, bijvoorbeeld als het gaat om nieuwe innovatieve ICT- of milieumaatregelen. Op dezelfde manier wil de Logistieke Alliantie bevorderen dat de organisaties binnen de logistieke keten beter met elkaar communiceren, door te zorgen dat ICT-systemen op elkaar aansluiten. Dergelijke acties kunnen de kosten voor de overheid en de administratieve lastendruk voor het bedrijfsleven verminderen, zoals de projecten Documentloos Goederen Volgsysteem (DGVS) en Import Veterinair Online (IVO) hebben aangetoond. De Logistieke Alliantie zal als gesprekspartner voor overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen meewerken aan een doelgerichte innovatieagenda. De Logistieke Alliantie zal stimuleren dat in de logistieke keten informatieuitwisseling sneller en effectiever zal verlopen. De overheid wijst de logistieke sector aan als sleutelgebied binnen het innovatiebeleid. De overheid zal zorgdragen voor een betere samenwerking tussen de diverse departmenten en overheden op het gebied van onderlinge informatie-uitwisseling, zowel tussen overheden onderling als tussen overheid en bedrijfsleven.

9 Sterk door duurzaamheid Logistieke dienstverlening is essentieel voor economie en maatschappij. De keerzijde is dat in bepaalde gevallen logistieke activiteiten overlast met zich mee kunnen brengen. Aangezien we als burgers en als sector een verantwoordelijkheid hebben als het gaat om de leefbaarheid van onze samenleving, hebben we er maatschappelijk belang bij dat overlast zoveel mogelijk wordt beperkt. Maar er is ook een economisch belang: schonere en veiligere logistiek zorgt voor een schoner (duurzamer) imago en grotere acceptatie. Daarom moet de logistieke sector sterk zijn: sterk genoeg om te investeren in een goede balans tussen economie en milieu, in schonere brandstofsoorten en stillere transportmiddelen en in andere vormen van innovatie. De Logistieke Alliantie zal het bedrijfsleven aansporen/stimuleren om te investeren in schone brandstofsoorten en stillere transportmiddelen. De Logistieke Alliantie zal het bedrijfsleven ondersteunen bij de ontwikkeling en implementatie van nieuwe concepten, technieken en ICT-toepassingen. De overheid zal in overleg met de sector Europese normen stellen en/of beloningssystemen opzetten opdat de industrie versneld schonere transportmiddelen en brandstofsoorten op de markt brengt.

10 Sterk door bereikbaarheid en mobiliteit Nederland heeft een sterke positie in logistieke dienstverlening. Dat is voor een groot deel te danken aan onze mainportfunctie en onze achterlandverbindingen. Om onze sterke internationale positie te behouden moeten we zorgen voor een onbelemmerde doorstroom van alle soorten vervoer tegen concurrerende prijzen. Om een sterke concurrentiepositie op te bouwen en te behouden moeten bedrijven, bedrijventerreinen, distributiecentra en (lucht)havens goed bereikbaar zijn. Dat betekent: uitbreiding en verbetering van onze achterlandverbindingen (onder andere door achterstallig onderhoud aan de (vaar)wegen versneld uit te voeren en missing links in het wegennet aan te leggen), een effectiever gebruik van de hoofdverbindingen te stimuleren en een concurrerend prijsbeleid te ontwikkelen. Maar dat betekent ook: consistent beleid van centraal tot decentraal en dat daadkrachtig uitvoeren. De Logistieke Alliantie stimuleert de (uit)bouw van een hoogwaardig infrastructuurnetwerk. De Logistieke Alliantie staat achter het prijsbeleid voor het wegvervoer zoals voorgesteld door de Commissie Nouwen. De overheid zal het investeringspakket voor een hoogwaardig infrastructuurnetwerk uitvoeren zoals vastgesteld in de Nota Mobiliteit en prijsbeleid invoeren conform het advies van de Commissie Nouwen. De overheid zal afspraken maken over kwaliteitsnetten voor optimaal vervoer en zorgen dat knelpunten op de kwaliteitsnetten worden opgelost.

11 Tot slot Een goede concurrentiepositie wordt voor een groot deel bepaald door regelgeving. Zijn de regels in eigen land voordeliger of nadeliger dan die in de buurlanden of de rest van Europa? Worden de Europese regels wel overal op dezelfde manier toegepast? De concurrentiepositie van bedrijven wordt bijvoorbeeld negatief beïnvloed door strengere bouw- en milieuvoorschriften, arbo-regels en douaneverordeningen dan in omliggende landen. Producten of diensten worden daardoor duurder en dat is slecht voor de Nederlandse concurrentiepositie. Concurrerende vestigingsvoorwaarden zijn niet alleen belangrijk voor het Nederlandse bedrijfsleven maar ook voor buitenlandse bedrijven die zich in Nederland willen vestigen. Het gaat daarbij ook om randvoorwaarden, zoals: belastingen, verblijfsvergunningen, woongenot en onderwijs. Het is duidelijk dat de in deze brochure genoemde acties een flinke inspanning vragen van bedrijfsleven én van politiek en overheid. We verwachten dat onze visie en onze ambitie, samen met de beleidsplannen van de overheid op dit gebied, leiden tot een praktische en concrete uitvoeringsagenda. Op deze manier wil de Logistieke Alliantie een bijdrage leveren aan het realiseren van een efficiënte, innovatieve en duurzame logistiek, zodat Nederland op dit gebied kan excelleren en hiermee een belangrijke bijdrage levert aan economische groei. Kortom; een Europees level playing field is de basis voor eerlijke concurrentie.

12