Tekst: Elly Vogelaar. Foto s: Aviculture Europe

Transcriptie

1 Tekst: Elly Vogelaar Foto s: Aviculture Europe Links: Lisette bij het inkooien van een roodporselein Sussexkriel. Foto: Jack Vriesekoop Menig kippenfokker heeft de stille wens dat zijn zoon of dochter ook geïnteresseerd zal raken in de hobby. De man waar ik vandaag op bezoek ben, moet dus een gelukkig mens zijn, want zijn oudste dochter Lisette is net zo gek met de kippen als hijzelf; vooral met de Sussexkrielen, haar eigen ras. Een paar jaar geleden begon ze met krielen in de buff columbia kleur. Nu zijn er ook andere kleuren, zoals roodporselein, maar de buff columbia s zijn nog altijd haar favorieten. Jack Vriesekoop Pas in 1998 kreeg Jack interesse in kippen. Hij had inmiddels een vrouw en 2 dochtertjes en een huis in Spaarndam, het dorp waar hij geboren en getogen is. Toen hij een ontwerp voor de tuin ging maken, bedacht hij dat het wel aardig zou zijn om een kippenhokje te bouwen. Aangezien dit een rijtjeshuis betreft, is de tuin niet erg groot, maar zijn zelf ontworpen kippenhok past hier prachtig. Vervolgens moesten er wat kippen aangeschaft worden. Een van de dorpsgenoten had wel wat Australorpkrielen voor hem. Hij wist eigenlijk niet veel van kippen, maar hij vond het leuk om ze zo regelmatig eens rustig te bekijken en al gauw begonnen hem allerlei verschillen op te vallen. Wie het zelf heeft meegemaakt zal het herkennen: dit is het moment waarop de kippengekte toeslaat, zoals Jack het zelf ook zegt. Rechts: Het 2-delige kippenhok bij Jack thuis. Niet groot, wel heel mooi.

2 Nieuwsgierig geworden naar de geheimen van de raskip ging hij eens kijken op tentoonstellingen in de buurt, waar hij er spijtig genoeg achter kwam dat zíjn Australorpkrielen niet echt de top waren. Hij werd lid van de lokale vereniging Sportfokkers Zuid Kennemerland en besloot om een paar betere kippen aan te schaffen. Nu hij wist hoeveel rassen er bestonden, was de keuze eerst wel moeilijk, maar uiteindelijk bleef hij tóch bij de Australorpkrielen, en wel om een speciale reden: zijn jongste broer woont in Australië. Hij kon beginnen met broedeieren van Aad Glas, een van Nederland s grootste Australorpfokkers en binnen een paar jaar bleek dat Jack een bekwame en bevlogen fokker was, een die het zogezegd in zijn vingers heeft. Het hok in zijn tuin was al gauw veel te klein, maar zijn moeder, die vlak bij woont, vond het prima dat hij bij haar in de tuin een groot kippenhok bouwde, en zie eens wat een schitterend hok dat geworden is! Boven: Kack en Lisette voor het bijzonder mooie kippenhok in moeders tuin. Lisette Vriesekoop Vanaf het begin had Lisette net zoveel schik in de kippen als haar vader en na een tijdje begon ze te vragen of ze zelf ook wat kippetjes mocht hebben. Dus op een dag in 2001, toen ze op een tentoonstelling waren, zei Jack: Nou, vooruit, ga maar eens rondkijken welke je dan zou willen hebben. Dat was niet tegen dovemansoren gezegd! Zonder aarzelen wees ze een buff columbia Sussexkriel aan. Gelukkig woont een van de fokkers van dat ras redelijk in de buurt en deze man, Ton van de Gulik, zei direct dat hij in het voorjaar wel wat broedeieren voor Lisette zou hebben. En Ton heeft haar echt wel wat goeds gegeven; van de 10 eieren had ze 8 kuikens, 4 hanen en 4 hennen en haar eerste Sussexkrielen waren zulke prachtige dieren dat ze meteen dat jaar, de allereerste keer dat ze inzond Jeugdkampioen van de Provinciale Bondsshow in Winkel werd! Rechts: Buff columbia en roodporselein Sussex krielen. Dus ze had een goede start in de hobby en met een beetje hulp van haar vader lukt het tot nu toe aardig om nog steeds de goede kwaliteit vast te houden; tot nu toe was ze al 4 keer op rij Jeugdkampioen bij de Sportfokkers Zuid Kennemerland. Sinds vorig jaar heeft haar vader ook roodporselein Sussexkrielen aangeschaft, maar de buff columbia s vindt ze nog altijd het

3 leukste. Een van haar allereerste hanen loopt nog rond; te oud voor de foktoom maar te lief om weg te doen! Links: De oude buff columbia haan is nog altijd prachtig van kleur en zonder zadeltekening; een positieve uitzondering! Foto: Jack Vriesekoop De Sussexkriel De Sussexkriel is rond 1920 ontstaan in Engeland en is een verdwergde versie van de Sussex. Het is een middelzware kriel, middelhoog gesteld met een rechthoekige, gestrekte lichaamsvorm. (de zogenaamde baksteenvorm ) Vooral de rug moet lang en vlak zijn en breed over de gehele lengte. De staart wordt niet te hoog gedragen en is middelgroot, matig gespreid; de vrij korte staarstuurveren zijn goed afgedekt door de vele sikkels, bijsikkels of staartdekveren. Ze hebben een mooie, gesloten bevedering met niet te veel donsontwikkeling. De snavel is wit; de oogkleur is bruinrood en de enkele kam heeft bij voorkeur 5 brede punten. De onbevederde poten zijn blank bij alle kleurslagen en ze hebben 4 tenen. De Sussex kriel is erkend in de volgende kleurslagen: wit, zilvergrijs, columbia zwart- en blauwgetekend, rood columbia, buff columbia en roodporselein. Rechts: Een roodporselein krielhaan. Foto: Jack Vriesekoop. Links : Jack met een goedgetekende jonge roodporselein krielhen. De witten zijn zuiver wit; de grijszilver is een unieke kleur die enkel bij dit ras voorkomt, volgens zeggen verkregen door zilverpatrijs Dorkings te kruisen met columbia Sussex. Het lijkt wel een beetje op de berkenkleur, maar dan met een zilverwitte vleugeldriehoek bij de hanen en de hennen zijn over het hele lichaam zilverwit gezoomd. De columbiavariëteiten hebben, simpel gezegd, een puur wit lichaam, met een zwarte staart en zwart getekende halsveren. Bij de blauwgetekende variëteit is dat zwart vervangen door blauw. De rood columbia heeft rode i.p.v. witte veren en de buff columbia heeft buffkleurige veren; ook hier dezelfde zwarte aftekening. De roodporselein heeft een grondkleur van diep mahoniebruine veren, die bij voorkeur allemaal een witte eindtip hebben op een zwarte lover.

4 Boven: Dit hok is niet allen mooi, maar ook heel praktisch van opzet en indeling. Het bestaat uit 6 aparte rennen met nachthokjes die s nachts afgesloten worden d.m.v. de rood-witte luikjes. Foto: Jack Vriesekoop. Jack en Lisette over hun Sussex krielen Voor Lisette zijn de Sussexkrielen echt háár kippen. Toch is het vooral Jack die de verzorging doet, al gaat ze vaak mee. Het wordt van lieverlee toch een beetje anders, stelt Jack vast. En ik merk het ook wel een beetje; op zo n mooie warme dag als vandaag staat ze te popelen om met haar vriendinnetjes te gaan zwemmen en ze wil het verdere interview liever aan haar vader over laten. Hij heeft er alle begrip voor; de interesse van zijn inmiddels twaalfjarige dochter wordt tegenwoordig verdeeld tussen de kippen, een paard in een naburig weitje wat juist een veulen heeft gekregen en haar vriendinnetjes en dat is een normale, gezonde gang van zaken. Voordat ze er vandoor gaat wil ze toch nog even benadrukken dat de buff columbia s (buff zwartcolumbia moet dat tegenwoordig heten) wat haar betreft de liefsten zijn. Er lopen hier nog meer soorten en kleuren rond. Jack is bezig met rood zwartcolumbia; die probeert hij te fokken uit kruisingen van de donkerste buff s, roodporselein en Rhode Island Redkrielen. De eerste exemplaren zijn er al, nog niet perfect maar wel super vitaal.

5 Links: Een hen met te donkere buffkleur wordt gebruikt voor de creatie van rood zwartcolumbia. Daardoor viel het extra op dat de buff columbia s toch wel aan vitaliteit ingeboet hadden in de loop van tijd. Veel onbevruchte eieren en slechte uitkomst. De Sussexkrielen zijn niet dik gezaaid in Nederland en zodoende vrijwel allemaal aan elkaar verwant. Roodporselein heeft hij pas voor het tweede jaar; ze komen bij Schelte Boonstra vandaan. Jack aan het woord: Het fokken doe ik al jaren zó, dat ik kan bijhouden welk kuiken welke vader en moeder heeft, dus 1 op 1, óf ik fok met één haan en met hennen waar ik de eieren van kan herkennen. Er kunnen dus wel twee hennen bij een haan lopen; dit is dan altijd een oude hen en een jonge hen. Oudere hennen leggen grotere eieren dan de jonge hennen en dat verschil is voldoende. Bij het uitzoeken van de buff columbia fokdieren selecteren we allereerst op type, kam, oogkleur (heel belangrijk) en de tekening in hals, vleugels en staartdek. De buffkleur is natuurlijk ook belangrijk, die moet zo egaal mogelijk zijn, maar maar met de jonge dieren bij elkaar zie ik geen verschil qua kleurdiepte; de verschillen in kleur moet eruit komen als de dieren in de kooien zitten en er van andere fokkers ook dieren geshowd worden. Ik vind overigens dat we met de Sussexkrielen niet mogen klagen over de kleur, hoewel de buffkleur wel wat donkerder is in vergelijking met de Wyandotte krielen. Daardoor komt misschien de tekening bij de Sussexkrielen wat mooier tot zijn recht? Verder is de kleur van het dons verschrikkelijk belangrijk; is de donskleur bij de huid wit, dan wordt er niet mee gefokt, deze dieren gaan zelfs niet mee naar een tentoonstelling. Ook is het moeilijk om hanen zonder zadeltekening te fokken, misschien zelfs wel onmogelijk? Maar, hoe ouder ze worden, hoe schoner het zadel; kijk maar naar onze oudste haan! De buffkleur kan bleek of vlekkerig worden in de zon. De jonge dieren lopen dus in principe niet buiten. Het is niet leuk voor ze als ze de andere kleurslagen wel in het gras zien scharrelen. Soms, in de ochtend, laat ik ze dan toch maar even loslopen, maar echt niet te lang; het gaat erom dat de zon de veren niet kan bleken. De oude dieren mogen van mij in de tuin scharrelen, deze zijn niet van belang voor de tentoonstelling. Ook bij roodporselein krielen wordt 1 op 1 gefokt. Behalve type, kam en dergelijke letten we er bij deze kleurslag vooral op dat de hanen geen of zeer weinig (hooguit 2) geheel witte pennen in de vleugels hebben. Bij de hennen moet de verdeling van de lovers en de parels zo strak mogelijk zijn. (Zie ze maar eens te vinden!) Wel heel belangrijk is dat er geen pepering of tekening in de grondkleur zit.

6 Maar ja, het kuiken zal uiteindelijk laten zien of de keuze goed is geweest. Eigenlijk is de factor geluk bij fokken altijd iets dat je aan je kant moet hebben. Behalve de Sussexkrielen in 3 kleurslagen, zijn hier nog meer rassen, zoals wat Redkrielen en Noordhollandse krielen en natuurlijk nog altijd de Australorpkrielen; het ras waar Jack ooit mee begon en wat nog altijd zijn liefste ras is. Hij heeft vorig jaar bijna alle Australorps weggegeven en broedeieren teruggevraagd. Nu heeft hij maar 18 kuikens, toch weinig keus, zegt hij met wat spijt in zijn stem. Waarom dan toch die andere rassen erbij genomen, vraag ik hem. Zijn antwoord verklaart veel; hij is sinds vorig jaar keurmeester en wil zoveel mogelijk rassen in zijn hok gehad hebben; om een goed beeld over een ras krijgen moet je ze minimaal eens van kuiken tot kip zien opgroeien, zegt hij. Links: een veelbelovend jong Australorp krielhaantje. Rechts: Buff columbia Sussex krielhaan en zwarte Australorp krielhennen. Foto: Jack Vriesekoop Copyright 2006 Aviculture-Europe. All rights reserved by VBC LEES VERDER IN DEEL 2