In dit rapport worden de belangrijkste resultaten van de studie belicht. Meer gedetailleerde tabellen en cijfers worden weergegeven in bijlage.

Transcriptie

1 1. Inleiding BP Amoco hecht veel belang aan een goede relatie met de omgeving waarin zij actief is. Het is voor het bedrijf dan ook belangrijk te weten wat de mensen uit de buurt denken over het bedrijf. Om de vinger aan de pols te houden voeren de verschillende vestigingen van BP Amoco een onderzoek uit bij de omwonenden van hun bedrijf. De vestiging van BP Amoco te Geel heeft eveneens het plan opgevat om een dergelijk onderzoek uit te voeren. Hierbij werden marketingstudenten van het Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde van de Katholieke Hogeschool Kempen, campus HIKempen te Geel ingeschakeld, die deze opdracht uitvoerden als een praktische toepassing van marktonderzoek. Volgende informatiebehoeften waren van belang in dit onderzoek: - welke milieuproblemen ervaren de respondenten in hun omgeving, en welke bedrijven beschouwen zij als de grootste vervuilers; - hoe evalueren zij BP Amoco en de belangrijkste bedrijven uit de buurt op het vlak van communicatie en zorg voor de omgeving; - in welke mate beschouwen zij BP Amoco als een goede buur in vergelijking met andere bedrijven in de buurt; - hoe goed kennen de mensen uit de omgeving BP Amoco; - wat is de houding van de buren ten opzichte van BP Amoco; - heeft men reeds contact gehad met BP Amoco of informatie ontvangen, en op welke manier is dat verlopen; - heeft men de laatste tijd iets gelezen over BP Amoco in de plaatselijke krant en waarover handelde dat artikel; - wat betekent de aanwezigheid van BP Amoco in de omgeving voor de buurtbewoners; - is men ervan op de hoogte dat BP Amoco plaatselijke scholen en verenigingen ondersteunt en in welke mate beïnvloedt dit het beeld dat men heeft van BP Amoco; - hoe evalueert men BP Amoco in vergelijking met andere chemische bedrijven; - werkt de respondent of iemand uit zijn omgeving bij BP Amoco; - socio-demografische variabelen als geslacht, leeftijd, opleiding; - woonplaats en afstand tot BP Amoco. Om een vergelijking met andere vestigingen mogelijk te maken, werd een enquête samengesteld op basis van het enquêteformulier dat gebruikt wordt in andere vestigingen van BP Amoco. Ook werd rekening gehouden met een gelijkaardig onderzoek dat een vijftal jaar geleden door studenten van de Katholieke Hogeschool Kempen werd uitgevoerd. Deze vragenlijst werd uitgetest bij een 20-tal respondenten via een proefenquête. Op basis van de resultaten hiervan werd de vragenlijst beperkt aangepast. Een volgende taak bestond in het samenstellen van een steekproef. Hierbij werd geopteerd voor een disproportioneel gestratificeerde steekproef. Om statistisch verantwoorde besluiten te kunnen trekken, is het noodzakelijk dat elke deelpopulatie voldoende vertegenwoordigd is. Belangrijke parameters in dit onderzoek zijn de afstand van de woonplaats tot BP Amoco en de deelgemeente waarin de respondent woont. Daarom werden een aantal straten op een willekeurige wijze getrokken, die aan bovenstaande voorwaarden voldeden. De studenten werden gevraagd in die straten een steekproef te trekken waarin een evenwichtige spreiding terug te vinden was wat betreft het geslacht, de leeftijd en het opleidingsniveau. De enquêtes

2 werden afgenomen in de tweede helft van oktober In totaal werden een 800-tal enquêtes verzameld, zodat de steekproef in zijn totaliteit voor meer dan 95% betrouwbaar kan worden beschouwd. Representativiteitscontroles toonden aan dat de steekproef representatief is met een betrouwbaarheid van 95% wat betreft leeftijd en 90% wat betreft geslacht. Tenslotte werden de gegevens verwerkt. Enerzijds werden voor de verschillende vragen een frequentietabel berekend. Daarnaast werden relaties onderzocht met een aantal variabelen zoals de woonplaats, de afstand van de woonplaats tot BP Amoco, de leeftijd, de eventuele invloed persoonlijk contact of informatie op het antwoordgedrag, de invloed van familie, vrienden of kennissen op de houding tegenover BP Amoco. In dit rapport worden de belangrijkste resultaten van de studie belicht. Meer gedetailleerde tabellen en cijfers worden weergegeven in bijlage.

3 2. Milieuproblemenen in de omgeving In een eerste groep van vragen wordt of de respondenten milieuproblemen ervaren in hun omgeving, welke de belangrijkste problemen zijn die zij ondervinden en de bedrijven die zij beschouwen als de grootste vervuilers. Grafiek 1: Zijn er volgens u milieuproblemen in de buurt Nee 42% Ja 58% Bijna 6 op 10 respondenten antwoorden positief op deze vraag. We bemerken hier een duidelijke relatie met de afstand van hun woonplaats tot BP Amoco: 75% van de respondenten die binnen een straal van 1 km wonen, tegenover 50% meer dan 5 km. Grafiek 2: indien ja, welke problemen Kwaliteit van de lucht Kans op bedrijfsongeval Kwaliteit van het drinkwater Verwerken van industrieel afval Vuil-en stofdeeltjes in de lucht Zuiverheid water rivieren/kanalen Geluidsoverlast Hinder vanwege licht Zwaar vervoer over de weg Gebruikte producten/grondstoffen Geurhinder Gebouwen bedrijven Andere 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

4 De belangrijkste problemen die vermeld worden zijn geurhinder (53%), de kwaliteit van de lucht (42%), vuil- en stofdeeltjes in de lucht (28%) en geluidshinder (27%). Geluidsoverlast is vooral een probleem voor mensen die vlakbij (tot 1km) BP Amoco wonen (43% tov 28% en 9%), terwijl geurhinder in een verdere straal wordt waargenomen (61%, 61% en 26%). Ook de kans op een bedrijfsongeval (21%) en gebouwen die de omgeving ontsieren (28%) scoren significant hoger bij ondervraagden binnen een straal van 1 km. Grafiek 3: Welke bedrijven in uw buurt vervuilen of brengen schade toe aan het milieu BP Amoco Kaneka Exxon Chemical SCK (kernenergie) Janssen Pharmaceutica Tessenderlo Chemie Container Terminal Meerhout PL1 PL2 PL PL4 PL5 Andere 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Op de vraag welke bedrijven in de buurt schade aan het milieu toebrengen antwoorden de meeste mensen BP Amoco, op afstand gevolgd door Tessenderlo Chemie, Janssen Pharmaceutica en Exxon Chemical. Ook hier merken we een relatie met de afstand tot BP Amoco: hoe korter de afstand, hoe hoger de perceptie van vervuiler.

5 Grafiek 4: Welke bedrijven zijn in uw buurt gevestigd Alcatel BP Amoco Exxon Chemical Janssen Pharmaceutica Nike 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bijna 9 op 10 respondenten kennen BP Amoco, gevolgd door Janssen Pharmaceutica (61%), Alcatel (51%) en Nike (51%). Bij de onmiddellijke buren bedraagt deze bekendheid zelfs 100%. Grafiek 5: Welke van volgende aspecten zijn van toepassing op volgende bedrijven Regelmatig en open contact Maatregelen milieu beschermen Informeert de buurt Veiligheid is hun voornaamst doel Moet voldoen eisen schadelijke gassen Publiek redelijk vrije toegang Andere BP Amoco Overschrijdt gezondheids-en milieunormen Verwerkt industrieel afval veilig Beschikt over een groene telefoon Goede buur die locale initiatieven sponsort 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100 % In een volgende punt werd gevraagd voor bovenstaande bedrijven aan te geven in welke mate een aantal eigenschappen van toepassing zijn. Wij beperken ons hier tot een vergelijking van BP Amoco met het gemiddelde van de andere bedrijven.

6 Een eerste vaststelling is dat BP Amoco op alle items hoger scoort dan de omliggende bedrijven. Op de aspecten die met externe communicatie te maken hebben bemerken we de grootste verschillen: heeft regelmatig en open contact met de buurt en heeft een groene telefoon. Deze aspecten hangen sterk samen met de afstand tot BP Amoco: hoe korter bij, het sterker deze communicatie ervaren wordt. Vervolgens zien we dat meer dan 40% van oordeel is dat BP Amoco de gezondheids- en milieunormen overschrijdt, waar dit voor de overige bedrijven slechts 20% is. Hier is er geen enkel verband met de afstand: bij de respondenten die op meer dan 5 km. wonen is dit percentage het hoogst. Ook bemerken we hier verschillen tussen de verschillende leeftijdscategorieën. Oudere respondenten staan doorgaans positiever ten opzichte van BP Amoco, vooral wat betreft de communicatie-aspecten. Tenslotte hebben de respondenten die persoonlijk contact gehad hebben met BP Amoco een beduidend beter beeld van het bedrijf. Grafiek 6: Goede buur, gerangschikt van beste tot minst goede buur Alcatel BP Amoco Exxon Chemical Janssen Pharmaceutica PL1 PL2 PL3 PL4 PL5 Nike 0% 20% 40% 60% 80% 100% Nike wordt algemeen gezien beschouwd als de beste buur: meer dan 70% van de respondenten zetten dit bedrijf op de eerste of tweede plaats. Bij BP Amoco zijn de meningen sterk verdeeld. Deze polarisatie wordt nog duidelijker indien we enkel de respondenten die binnen een straal van 1 km wonen bekijken: 35% zet BP Amoco op de eerste plaats en 33% op de laatste plaats.

7 3. Bekendheid en houding tov BP Amoco In dit punt wordt meer specifiek nagegaan in welke mate de respondenten BP Amoco kennen en hoe zij tegenover het bedrijf staan. Grafiek 7: Hoe goed kent u BP Amoco Helemaal niet goed 16% Zeer goed 5% Goed 30% Niet goed 49% Bijna 2 op 3 respondenten beweren dat zij BP Amoco niet goed kennen. 25% weet niet wat zij produceren. De bekendheid is hoger naarmate men dichter bij BP Amoco woont. Toch heeft bijna de helft van de respondenten binnen een straal van 1 km een slechte kennis van het bedrijf. Ondervraagden die reeds informatie ontvingen of contact hebben gehad kennen BP Amoco beduidend beter (49%) dan de andere respondenten (19%).

8 Grafiek 8: Houding tegenover BP Amoco (helemaal akkoord-akkoord-niet akkoord-helemaal niet akkoord) Begaan gezondheid werknemers Aandacht aan omgeving Trachten water en lucht proper te houden Weinig bijdrage tot kwaliteit leven M aken nuttige producten Controleren niveau uitstoot Ondersteunen locale initiatieven Bedreiging voor de omgeving Open en eerlijk bedrijf Neemt stappen milieu te beschermen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Globaal merken we dat de respondenten positief staan tegenover BP Amoco. Met de meeste aspecten zijn de respondenten het grotendeels eens: BP Amoco is begaan met de gezondheid en veiligheid van haar werknemers, neemt stappen om het milieu te beschermen, ondersteunt locale verenigingen en heeft aandacht voor de omgeving (allen meer dan 75% akkoord of helemaal akkoord). Bewoners uit de onmiddellijke omgeving zijn doorgaans minder positief (percentages 10 tot 15% lager). Ook jongeren (<25 jaar) staan minder positief tov BP Amoco: ze zijn beduidend minder akkoord met beweringen dat BP Amoco locale initiatieven ondersteunt (van 36% tot 71%), een open en eerlijk bedrijf is (35% tot 64%) en stappen neemt om de omgeving te beschermen (45% tot 76%). Jongeren zijn er evenwel meer van overtuigd dat BP Amoco nuttige producten maakt die ten goede komt aan de bevolking. Opnieuw bemerken we een beduidend positievere houding bij respondenten die reeds contact gehad hebben met het bedrijf: zij zijn er meer van overtuigd dat BP Amoco aandacht besteedt aan de omgeving (68% tov 54%), het niveau van uitstoot controleert (55% tov 41%), locale initiatieven en verenigingen ondersteunt (68% tov 50%) en een open een eerlijk bedrijf is (38% en 21%). Er is geen verband tussen de houding ten opzichte van BP Amoco en het feit of men familie, vrienden of kennissen heeft die bij BP Amoco werken.

9 4. Communicatie van BP Amoco In dit punt wordt de communicatie van Amoco naar haar omgeving onder de loupe genomen. Achtereenvolgens wordt nagegaan of de respondenten persoonlijk contact gehad hebben met BP Amoco of er ooit informatie van ontvangen hebben en op welke manier ze die informatie verkregen hebben. Ook komen de artikels in de plaatselijke pers aan bod: heeft men ze gelezen, welke soort artikels heeft men gelezen en wat zouden de respondenten willen lezen. Grafiek 9: Heeft u persoonlijk contact gehad met BP Amoco of heeft u er ooit informatie van ontvangen Nee 40% Ja 60% 6 op 10 respondenten heeft reeds persoonlijk contact gehad met BP Amoco of hier informatie ontvangen. Het betreft hier vooral buurtbewoners die op minder dan 1 km (91%) of tot 5 km (66%) wonen. Respondenten in de actieve leeftijdsgroep zijn doorgaans meer bereikt via de communicatie dan jongeren of ouderen.

10 Grafiek 10: Op welke manier heeft u informatie ontvangen 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Nieuwsbrief Bedrijfsbezoek Pers. Brief Milieuforum Andere De meeste respondenten hebben informatie ontvangen via de nieuwsbrief (77%) of een bezoek op het bedrijf (38%). De nieuwsbrief is sterk afstandsgebonden (90%, 82% en 33%). Bedrijfsbezoek hangt niet samen met de afstand. Grafiek 11: Heeft u de laatste tijd iets gelezen over BP Amoco in de plaatselijke krant Ja 31% Nee 69% 31% van de respondenten heeft in de plaatselijke krant iets gelezen over BP Amoco. Voor jongeren ligt dit percentage significant lager (18%).

11 Grafiek 12: Wat heeft u gelezen over BP Amoco Wat gebeurt in het bedrijf Wat ze maken Wat ze doen tegen vervuiling Wat ze doen voor hrt milieu Wat ze doen voor de gemeenschap Ongevallen in het bedrijf Investeringen Negatieve artikels 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% De meeste respondenten hierinneren zich vooral negatieve artikels over BP Amoco (45%), artikels over wat er gebeurt in het bedrijf (26%) en artikels over investeringen (18%). De negatieve artikels scoren hoger naarmate men dichterbij BP Amoco woont (55%) of de respondenten jonger zijn (67%). Op de vraag welke dingen men graag zou willen lezen in de plaatselijke krant antwoorden de meeste respondenten artikels over wat ze doen tegen vervuiling (83%) en voor het milieu (82%). Mensen die contact hebben gehad of informatie over BP Amoco ontvangen, lezen meer artikels over BP Amoco (37%) dan de anderen (27%). Ook de aard van de artikels is verschillend: zij lezen meer over wat er gebeurt in het bedrijf (25% tov 10%), wat ze doen voor het milieu (19% tov 3%), investeringen (23% tov 13%), en minder negatieve artikels.

12 5. BP Amoco en haar omgeving In dit punt komt de relatie van BP Amoco met haar omgeving aan bod. Eerst wordt nagegaan wat de aanwezigheid van BP Amoco voor de omgeving betekent. Vervolgens gaan we dieper in op de ondersteuning die BP Amoco geeft aan locale verenigingen en scholen en de invloed hiervan op de beeldvorming. Tenslotte worden de respondenten gevraagd hoe ze BP Amoco evalueren in vergelijking met andere chemische bedrijven. Grafiek 13: Wat betekent voor u de aanwezigheid van BP Amoco in uw omgeving Geurhinder Werkgelegenheid Geluidshinder Sponsoring verenigingen Neerslag Verkeersdrukte transport Lichthinder Inkomsten gemeente Andere 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% Werkgelegenheid (36%) en geurhinder (35%) zijn de belangrijkste aspecten wat BP Amoco betekent voor de respondenten. Afstandsgerelateerd zien we dat die geurhinder belangrijker is voor de buurtbewoners van BP Amoco (55%, 49% en 34%), terwijl men eerder aan de werkgelegenheid denkt indien met verder afwoont (37%, 43% en 64%). Opvallend is ook de hoge score van geluidshinder (54%) bij de onmiddellijke buren. Geurhinder wordt meer aangehaald naarmate de respondent ouder wordt. Wat betreft werkgelegenheid zien we het tegenovergestelde: hier neemt daalt het aantal respondenten met de leeftijd. Voor respondenten die de laatste jaren contact hebben gehad met BP Amoco vermelden vaker geluidshinder (42% tov 19%) en geurhinder (62% tov 52%). Dit kan verklaard worden door het feit dat de communicatie-inspanningen vooral gericht zijn op de naaste buurtbewoners, die de meeste hinder ondervinden. Respondenten die iemand kennen die bij BP Amoco werkt, antwoorden niet significant verschillend.

13 Grafiek 14: Weet u dat BP Amoco de plaatselijke scholen en verenigingen steunt? Nee 50% Ja 50% De helft van de ondervraagden is ervan op de hoogte dat BP Amoco plaatselijke scholen, verenigingen en allerhande initiatieven steunt. Dit percentage is hoger naarmate men dichter bij BP Amoco woont (60% tegenover 50% en 43%). Jongeren zijn minder op de hoogte (32% tov 61% en 74%). Respondenten die contact gehad hebben met BP Amoco zijn meer op de hoogte (65% tov 34%). Grafiek 15: In welke mate heeft deze steun uw beeld van BP Amoco beïnvloed? Negatief 15% Positief 28% Geen invloed 57% 57% van de respondenten beweren dat deze steun geen invloed op hun beeld van BP Amoco heeft. Voor 28% heeft dit een positieve invloed op hun imago, voor de overige 15% werkt dit negatief. De positieve beïnvloeding neemt toe naarmate de respondenten verderaf wonen. De invloed van sponsoring is significant hoger bij jongeren.

14 Grafiek 16: Hoe beoordeelt u BP Amoco op milieuvlak tov andere chemische bedrijven Slechter 12% Veel slechter 3% Veel beter 2% Beter 20% Even goed 63% De meeste mensen denken dat BP Amoco het even goed doet dan de andere chemische bedrijven, 15% slechter en 22% beter. Van de onmiddellijke buurtbewoners denkt 20% dat BP Amoco het slechter doet.

15 6. Beschrijving van de steekproef In een laatste aandacht punt bespreken we de samenstelling van de steekproef. Hier wordt nagegaan in welke mate de steekproef representatief is op een aantal relevante sociodemografische kenmerken. Onder meer het geslacht, de leeftijd en het opleidingsniveau worden bekeken. Ook wordt nagegaan in welke mate de steekproef evenwichtig verdeeld is naar afstand van de woonplaats tot BP Amoco en de deelgemeente waarin men woont. Grafiek 17: Geslacht Man Vrouw De steekproef is evenwichtig samengesteld wat betreft het geslacht. De vrouwen (54%) zijn iets oververtegenwoordigd. De steekproef is echter voor meer dan 90% representatief wat betreft het geslacht. Grafiek 18: Leeftijd of ouder Ook wat betreft de leeftijd is de steekproef representatief. We bemerken in bovenstaande grafiek dat de respondenten mooi verdeeld zijn over de verschillende leeftijdscategorieën.

16 Grafiek 19: Opleidingsniveau Lager onderwijs Beroepsonderwijs Technisch secundair onderwijs Algemeen secundair onderwijs Hoger onderwijs De steekproef heeft eveneens een mooie spreiding over de verschillende opleidingsniveau s. Hier vinden we wel een samenhang met de leeftijd: de respondenten met een diploma lager onderwijs zitten doorgaans in de hogere leeftijdscategorie. Grafiek 20: Afstand woonplaats tot BP Amoco Minder dan 1 km Van 1 tot 5 km Meer dan 5 km Bij het samenstellen van de steekproef werden bijzondere voorwaarden opgelegd aan de afstand van de woonplaats van de respondent tot BP Amoco. Daarom werden er cirkels afgebakend rond de vestigingsplaats van BP Amoco: tot 1 km, van 1 tot 5 km en meer dan 5 km. Om statistisch significante uitspraken te kunnen doen moeten er voldoende respondenten per deelpopulatie aanwezig zijn. Daarom werd geopteerd om een disproportioneel gestratificeerde steekproef te trekken. Het was noodzakelijk een voldoende aantal steekproefelementen te trekken uit de onmiddellijke buurtbewoners (tot 1 km), en werd beslist deze groep (beperkt) te oververtegenwoordigen.

17 Grafiek 21: Woonplaats Winkelomheide Oosterlo Stelen Rest van Geel Eindhout Rest van Laadal Zittaard Rest van Meerhout Tenslotte wordt een overzicht gegeven van de woonplaats waar de respondent woonachtig is. Ook hier werd getracht een voldoende aantal elementen per deelpopulatie (minimum 80) te trekken, zodat vergelijking tussen de verschillende locaties mogelijk is. Op deze manier zijn uitspraken 90%-betrouwbaar voor elk van de deelgemeenten.

18 7. Besluit Meer dan de helft van de respondenten van de onderzochte doelgroep ondervindt milieuproblemen in de omgeving. Dit percentage neemt beduidend toe naarmate de mensen dichter bij BP Amoco in de buurt wonen. BP Amoco wordt dan ook door de meerderheid van de ondervraagden genoemd als een bedrijf dat schade toebrengt aan het milieu. De belangrijkste problemen die aangehaald worden zijn geurhinder en de kwaliteit van de lucht. Mensen uit de onmiddellijke omgeving rond BP Amoco halen ook geluidsoverlast aan als een belangrijk probleem. Niettegenstaande deze problemen, staan de meeste respondenten positief tegenover de communicatie-inspanningen die BP Amoco doet: zij hebben regelmatig en open contact, ze beschikken over een groene telefoon en moeten voldoen aan wettelijke eisen met betrekking tot schadelijke stoffen zijn enkele van de aspecten die sterker aan BP Amoco worden toegewezen dan aan andere bedrijven uit de buurt. Over het feit of BP Amoco een goede buur is, lopen de meningen sterk uiteen: BP Amoco komt hierbij zowel op de eerste als de laatste plaats. Respondenten die dichter bij BP Amoco wonen, zijn doorgaans positiever dan de ondervraagden die verderaf wonen. Ondervraagden zijn van oordeel dat BP Amoco begaan is met de veiligheid en gezondheid van haar werknemers, stappen neemt om het milieu te beschermen, locale verenigingen ondersteunt en aandacht heeft voor de omgeving. De communicatie-inspanningen hebben eveneens een positief effect. De overgrote meerderheid van de ondervraagden die in de onmiddellijke omgeving van BP Amoco wonen, worden geïnformeerd. Ondervraagden die informatie hebben ontvangen, staan doorgaans positiever tegenover BP Amoco dan de anderen. De nieuwsbrief en het persoonlijk bezoek zijn de belangrijkste communicatiemiddelen. Een op drie respondenten heeft de laatste tijd iets gelezen over BP Amoco in de plaatselijke, vooral negatieve artikels. De respondenten associëren BP Amoco voornamelijk met werkgelegenheid, geur- en geluidshinder. Werkgelegenheid zijn doorgaans respondenten die iets verder afwonen, de milieuoverlast respondenten uit de onmiddellijke omgeving. De helft van de ondervraagden is op de hoogte dat BP Amoco de plaatselijke scholen, verenigingen en initiatieven steunt. Voor het merendeel heeft dit geen enkel effect op hun beeld van BP Amoco. Globaal beschouwd wordt BP Amoco op het vlak van milieu even goed beoordeeld dan andere chemische bedrijven. Tot besluit kunnen we stellen dat BP Amoco volgens de meeste respondenten het afgelopen jaar milieuhinder heeft veroorzaakt. Toch wordt het over het algemeen beschouwd als een bedrijf dat open en eerlijk contact heeft met haar buren, en er alles aan doet om de hinder tot een minimum te beperken. De communicatie die het voert naar haar omwonenden speelt hierbij een belangrijke rol.