ZP Facts Zelfstandig Professionals in de zakelijke dienstverlening

Transcriptie

1 ZP Facts Zelfstandig Professionals in de zakelijke dienstverlening 2015 Editie 2

2 002 VOORWOORD Beste lezer, Voor u ligt alweer editie 2 van ZP Facts, de kwartaalmonitor voor Zelfstandig Professionals (ZP ers) in de zakelijke dienstverlening. Drie maanden geleden verscheen de eerste ZP Facts die een hoop stof heeft doen opwaaien, in de positieve zin. Die eerste editie stond in het teken van ontwikkelingen op de ZP-markt in de afgelopen twee jaar. Vanaf nu richten we ons in elke editie op de vergelijking met het voorgaande kwartaal en hetzelfde kwartaal vorig jaar. Naast kerninformatie over aanbod van opdrachten en professionals, contracturen, opdrachtduur en verdiensten (tarieven) voegen we elk kwartaal een verdieping toe over een specifiek onderwerp. Deze keer is dat de introductie van de ZP Index. De ZP Index is een wetenschappelijk onderbouwd getal - gebaseerd op meerdere componenten - die in één oogopslag de staat van de ZP -markt weergeeft. De index is ontwikkeld en statistisch getoetst door de Universiteit van Tilburg. Vanaf heden is de ZP Index een vast onderdeel van ZP Facts. In dit rapport lichten wij toe waar de index op gebaseerd is. meer onderzoek moeten doen naar tarieven per branche en vakgebied. Dat gaan wij zeker doen. Binnenkort nodigen we opdrachtgevers uit voor een vergelijkbare bijeenkomst om hun wensen te peilen. Ik ben benieuwd wat daaruit komt. Voor de volgende edities horen wij graag van ú waar wij aandacht aan moeten besteden. Heeft u ideeën? Neem gerust contact met mij op. Wederom veel leesplezier toegewenst. Rick Kruiswijk Directeur HeadFirst Hoofddorp, april 2015 Onlangs hebben we tijdens een kennisontbijt met Zelfstandig Professionals gediscussieerd over de inhoud van ZP Facts. Hieruit kwam duidelijk naar voren dat we

3 003

4 004 SAMENVATTING De bevindingen zijn gebaseerd op zorgvuldig opgebouwde data van meer dan tienduizend zelfstandig professionals uit het netwerk van HeadFirst. De data is geanonimiseerd met het oog op de privacy van de professionals. Er is sprake van een opwaartse trend in de ZP-markt. De combinatie van verschillende marktfactoren en de ZP Index suggereren dat de markt stabiliseert en mogelijk verder aantrekt in Het opdrachtenaanbod is toegenomen. De branche technologie nam t.o.v. het voorgaande kwartaal en hetzelfde kwartaal vorig jaar af. De energiesector, de financiële sector en de overheid namen toe. De aangeboden tarieven op opdrachten zijn gestegen. Het aantal opdrachten voor 36 tot 39 uur nam toe. Het aantal opdrachten van 40 uur en parttime opdrachten (minder dan 32 uur) nam af. Gemiddeld werkten professionals het afgelopen kwartaal 20 minuten per week minder. Deze daling is zichtbaar voor vrijwel alle rollen, met uitzondering van IT ers met een uitvoerende rol. Bij opdrachten die middels werving en selectie tot stand zijn gekomen ligt het gemiddelde uurtarief 3 euro hoger dan het vorige kwartaal. Door het redelijk stabiel blijven van zowel de gemiddelde uurtarieven als het aantal uren per week, bleef de gemiddelde omzet per dag ook redelijk gelijk aan het voorgaande kwartaal. De opdrachtduur steeg t.o.v. kwartaal 4 van Opdrachten in de profit sector duren gemiddeld 3 maanden korter dan in de non -profit sector. Opdrachten die middels werving en selectie tot stand zijn gekomen, duren gemiddeld bijna 4,5 maand langer dan opdrachten die ZP ers uit hun eigen netwerk hebben verkregen.

5 005 ZP INDEX: EEN NIEUW BEGRIP Zelfstandig Professionals spelen een steeds grotere rol in de economie, zoals ook al bleek uit ZP Facts editie 1. Ons land telt inmiddels bijna zelfstandigen en daar komen er jaarlijks velen bij. Eén op de drie zelfstandigen start in de zakelijke dienstverlening: in 2014 koos 29% voor deze branche. De ZP Index heeft tot doel het toenemende belang van de ZP-markt als conjunctuurcijfer op de kaart te zetten. De ZP Index doet dat door de stand van zaken in de ZP-markt weer te geven. Vanaf nu zal de ZP Index een vast onderdeel van ZP Facts zijn. De ZP Index wordt elk kwartaal samengesteld op basis van ontwikkelingen binnen een aantal segmenten: het aanbod van professionals het aanbod van opdrachten de gefactureerde uurtarieven het aantal contractuele uren per week de opdrachtduur Deze componenten verschaffen enerzijds informatie over vraag en aanbod in de markt. Anderzijds biedt het inzicht in de opdrachtstabiliteit en verdienmogelijkheden voor professionals door te kijken naar de duur en deeltijdsfactor van opdrachten. Figuur 1 toont de ZP Index. Januari 2015 is als de basis genomen (100) waar alle andere periodes tegen afgezet worden. We zien dat in de tweede helft van 2012 en 2014 de markt slechter presteerde dan nu, terwijl de markt in 2013 juist beter was. Voor februari en maart van dit jaar is een opwaartse trend te zien, de ZP Index stond toen op respectievelijk 105 en 106 punten. Figuur 01 Ontwikkeling ZP Index juli maart 2015 (januari 2015 = 100) augustus - 12 oktober - 12 december - 12 februari - 13 april - 13 juni - 13 augustus - 13 oktober - 13 december - 13 februari - 14 april - 14 juni - 14 augustus - 14 oktober - 14 december - 14 februari - 15

6 006 ZO PAST ZP INDEX IN CONJUNCTUUR Om de ZP Index te beschouwen als onderdeel van de conjunctuur is het relevant de index te bekijken in relatie tot andere indicatoren in de CBS conjunctuurklok. De conjunctuur bestaat uit fases. Sommige variabelen lopen (gemiddeld 6 maanden) vóór, zoals consumentenen producentenvertrouwen. Anderen vertonen gelijkloop, zoals de productie - en consumptie-index. Dan is er ook nog achterloop, zoals de vacature-index en werkloosheid, die gemiddeld 8 maanden achterlopen op de gelijklopende indicatoren. De ZP Index is net zoals andere arbeidsindicatoren een achterloper, maar volgt al 3 maanden na de gelijklopende indicatoren. Zie het overzicht in Tabel 1. Tabel 01 Fasering Conjunctuurklokindicatoren Conjunctuurfasering Voorloop gem. 6 maanden Gelijkloop Achterloop gem. 8 maanden Vertrouwensindicatoren Consumentenvertrouwen Grote aankopen Producentenvertrouwen Nieuwe orders Economische indicatoren Arbeidsmarktindicatoren Productie-index Bedrijfsinvesteringen Bedrijfsinvesteringen Consumptie-Index Consumptie-index Uitvoervolume Uitvoervolume Bruto Buto Binnenlands Product Product Uitzenduren Faillissementen Vacaturestand Werkloosheid Arbeidsvolume

7 007 ZELFSTANDIG PROFESSIONALS: WIE ZIJN DAT? ZP Facts is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek onder meer dan Zelfstandig Professionals in het netwerk van HeadFirst. Deze professionals bevinden zich in de sector zakelijke dienstverlening. Wij definiëren een ZP er als een ondernemer die zijn/ haar eigen specialistische kennis en ervaring verkoopt en geen personeel in dienst heeft. Het afgelopen kwartaal schreven 25% meer professionals zich in bij HeadFirst dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. De ZP er is gemiddeld 47,1 jaar, man en hoofdzakelijk actief binnen de IT (14% uitvoerend, 46% adviserend/ management). 40% van de professionals is actief buiten de IT. De verdeling daarbinnen naar vakgebied is te zien in Figuur 2. 60% van de niet- -IT ers is actief binnen het segment Business/Organisatie, 13% Financieel. De overige segmenten zijn minder vertegenwoordigd. Figuur 02 Vakgebieden professionals Adviserende 46 % IT'ers 14 % Uitvoerende IT'ers 40 % Non IT professionals 5 % Proces Opleidingen / 1 % Training Marketing 4 % Kantoor/ 3 % Administratief 2 % Sales 1 % Techniek Audit en 3 % kwaliteit 4 % HRM/P&O 60 % Business/ Organisatie 13 % Financieel 4 % Communicatie

8 008 ER IS WEER MEER WERK! Er wordt weer meer werk aangeboden. Zowel de profit als de non- profit sector lieten in absolute getallen een stijging zien. Ten opzichte van elkaar is de verhouding gelijk gebleven. In Figuur 3 hebben we de relatieve en absolute aantallen opdrachten in diverse industrieën bekeken. De energiesector (energieleveranciers), de financiële industrie (banken, verzekeraars) en de overheid namen toe. Alleen in de branche technologie (waaronder IT en Telecombedrijven) was sprake van een daling t.o.v. het voorgaande kwartaal en dezelfde periode vorig jaar. Figuur 03 Opdrachtenaanbod per sector Sector relatief Sector absoluut Financieel Overheid Technologie Energie 100% 90% 80% Financiel 70% 60% 50% Overheid 40% 30% 20% 10% 0% Technologie Energie BIJNA ALLE PROFESSIONALS WERKEN MINDER UREN. 73% van de Zelfstandig Professionals geeft aan 40 uur per week te willen werken. Slechts 8% zoekt bewust een parttime (minder dan 32 uur) opdracht. Aan de ontwikkeling van het aantal contracturen in opdrachten is te zien dat de wens om fulltime te werken in mindere mate beantwoord wordt. We zien nog altijd een afname van de 40 -uurs opdrachten in relatieve termen. Wanneer we naar Figuur 5 kijken, zien we dat de jongste en oudste professionals de minste contracturen hebben, alhoewel deze wel zijn toegenomen voor de jongste. Professionals tussen de 35 en 54 jaar draaien de meeste uren per week, maar leverden wel tijd in afgelopen kwartaal.

9 009 Figuur 04 Contractuele uren per week - leeftijd 34 jaar of jonger jaar jaar 55 jaar of ouder ,0 34,8 34,2 33,6 34,4 33,3 32, ,7 Uren per week ,5 28,8 30,4 30,7 Vrijwel alle professionals zijn minder uren per week gaan werken, uitgezonderd IT ers met een uitvoerende rol (zie Figuur 5). Figuur 05 Contractuele uren per week - rol Lijn management Uitvoerend IT'er Project management Adviserend Ondersteunend 36 35, ,7 34,7 35,0 34,7 35, ,6 32,7 32,1 33,0 32,8 32,5 32,1 Gem. uren per week ,0 28,6

10 010.MAAR KRIJGEN MEER BETAALD Zelfstandig Professionals geven in het online profiel bij HeadFirst aan voor welk richttarief zij zichzelf wensen te verhuren aan opdrachtgevers (gewenst tarief). Op het moment dat zij een aanbieding doen op een opdracht bepalen zij opnieuw hun tarief voor de specifieke opdracht (geboden tarief). Maar welk tarief wordt uiteindelijk betaald door de opdrachtgever (betaald tarief, gecorrigeerd met bemiddelingsmarge van HeadFirst)? Wijkt dit af van de gewenste en geboden tarieven? ZP Facts onderzocht het. Zoals in Figuur 6 te zien is, zijn de gewenste tarieven gemiddeld gestegen t.o.v. het vorige kwartaal, evenals de gemiddeld geboden tarieven. Voor de Zelfstandig Professionals is het goed nieuws dat ook een stijging van betaalde tarieven zichtbaar is. Gemiddeld ongeveer 3,-. Opmerkelijk is het feit dat betaalde tarieven gemiddeld hoger zijn dan de door ZP ers geboden tarieven. Dit is hoogstwaarschijnlijk te wijten aan de keuze die opdrachtgevers maken om meer ervaren professionals in te huren. Ervaring, kennis en kunde kost geld. Het geeft in ieder geval het signaal af dat opdrachtgevers absoluut niet enkel op basis van prijs bepalen welke ZP er ingehuurd wordt. Een goede prijskwaliteitsverhouding staat voorop. Figuur 06 Gewenste, geboden en betaalde uurtarieven 83,51 82,27 80,73 Gem. gewenst tarief Uurtarief in euro's 79,25 78,93 77,92 80,49 80,18 80,01 Gem. geboden tarief Gem. betaald tarief Gem. gewenst tarief Gem. geboden tarief Gem. betaald tarief Gem. gewenst tarief Gem. geboden tarief Gem. betaald tarief

11 011 LANGER WERKEN BIJ DE OVERHEID Uit het eerste rapport van ZP Facts bleek al dat ZP ers in de zakelijke dienstverlening gemiddeld ongeveer 16 maanden aan een opdracht werken. Wij definiëren een opdracht als één of een aaneenschakeling van meerdere contracten voor één functie bij één opdrachtgever. Wanneer een professional van opdrachtgever wisselt of een andere functie/project verkrijgt bij dezelfde opdrachtgever, wordt dit gerekend als een nieuwe opdracht. In 2015 kwartaal 1 nam de opdrachtduur iets toe t.o.v. het kwartaal ervoor (13,6 t.o.v. 13,2), maar een jaar geleden was de duur van opdrachten langer, namelijk 15,7 maanden. Opdrachten in de profit sector duren over het algemeen korter (14 maanden) dan in de non-profit sector (zie Figuur 7). Figuur 07 Opdrachtduur in maanden profit vs. non-profit Profit Non-profit ,18 16,95 16,95 16,19 Gem.opdrachtduur in maanden ,86 13,90

12 012 Binnen opdrachten valt onderscheid te maken tussen opdrachten die door ZP ers verkregen zijn middels werving en selectie (door HeadFirst) en opdrachten die ZP ers uit hun eigen netwerk verkregen hebben (en via HeadFirst contractueel en financieel ingeregeld worden). In Figuur 9 is een opvallend verschil te zien in de opdrachtduur tussen beiden. Opdrachten die middels werving en selectie tot stand zijn gekomen, duren gemiddeld bijna 4,5 maand langer. Figuur 08 Opdrachtduur in maanden w&s vs. netwerk Werving en selectie Netwerk Gem.opdrachtduur in maanden ,43 15,66 16,48 15,52 12,39 12,07

13 013 OVER ZP FACTS ZP Facts is de monitor voor de markt van Zelfstandig Professionals (ZP ers) in de zakelijke dienstverlening, voortgekomen uit een samenwerking tussen kennisbemiddelaar HeadFirst en de Universiteit van Tilburg. Duizenden online profielen van bij HeadFirst aangesloten professionals en ontvangen en uitgevoerde opdrachten zijn wetenschappelijk geanalyseerd door de Universiteit van Tilburg. Hiermee biedt het een unieke kijk op de markt, dat veel verder gaat dan onderzoek uit enquêtes en interviews. ZP Facts verschijnt elk kwartaal. OVER HEADFIRST HeadFirst maakt zich sterk voor Zelfstandig Professionals (ZP ers) én voor organisaties die hen in willen huren. Ze verbinden ZP ers en leveranciers (bedrijven met professionals op de payroll) rechtstreeks aan MKB, middelgrote en grote opdrachtgevers. Daarbij dekt HeadFirst alle risico s, die gepaard gaan met externe inhuur, af en dragen we zorg voor een vlekkeloze administratieve afhandeling. HeadFirst heeft 20 jaar ervaring in het bij elkaar brengen van beide partijen voor tijdelijk werk en hebben dan ook een groot onafhankelijk kennisnetwerk opgebouwd. OVER DE UNIVERSITEIT VAN TILBURG De Universiteit van Tilburg draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Dat doen ze vooral door het ontwikkelen en overdragen van kennis en het samenbrengen van mensen uit verschillende vakgebieden en organisaties. De universiteit nodigt bedrijven, overheden en burgers uit gezamenlijk te werken aan nieuwe inzichten en waardevolle antwoorden voor de maatschappij. Die innovatie wordt gevonden door te onderzoeken,te leren en te begrijpen: Understanding Society. INITIATIEFNEMERS Niets uit deze rapportage mag worden gebruikt zonder toestemming en/of bronvermelding

14 Contact Telefoon: