Hoe organiseer je een goede uitvraag voor een complex product een toelichting op de Leidraad aanbesteding energieprestatiecontracten
|
|
- Gerrit Mertens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoe organiseer je een goede uitvraag voor een complex product een toelichting op de Leidraad aanbesteding energieprestatiecontracten Alexandra Boot Boot Advocaten
2 Leidraad aanbesteden EPC Hoe organiseer je een goede uitvraag voor een complex product Toelichting op de Leidraad aanbesteding energieprestatiecontracten (EPC) Alexandra Boot, Boot Advocaten 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 2
3 Transitie 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 3
4 Duitsland Duitsland grootste ESComarkt Berlin Energy Agency PPS sinds 1992 opereert als procesmanager 53 medewerkers Geschatte Energy Services Market: totale opbrengst B totale opbrengst B aantal ESCo s Meer dan 1400 gebouwen in ESCo (75% scholen, universiteiten, gevangenissen, sportfaciliteiten en 5% kantoren, 20% ziekenhuizen) Gegarandeerde besparingen 35% in meeste contracten behaald 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 4
5 Parijs Paris Climate Plan 2007 Doelen voor 2020: 30% reductie energie consumptie 30% reductie in co2 emissie 30% hernieuwbare energie SCHOLENPROJECT PARIJS Tot 2017 meer dan 600 basisscholen en gebouwen voor kinderopvang worden via ESCo s aangepakt met geld Europese Investeringsbank. In 2013 zijn 100 scholen reeds aangepakt. Op dit moment zijn er 200 scholen onderweg Doelen zijn met meer dan 30% besparing en reductie behaald. 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 5
6 Nederland Wat werkt niet? Te kleinschalige projecten worden te groots en gefragmenteerd aangepakt. Gebrek aan integraliteit, techniek, financieel, fiscaal en juridisch. Communicatie en organisatie ontbreekt. Opschalen, modelmatig werken en langdurige contracten worden als moeilijk en obstakel gezien. Bestuurlijk commitment ontbreekt. 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 6
7 Nederland Wat werkt wel? Politiek klimaat en besluitvorming werkt mee ESCO professionaliseren Aanpakken communicatie en organisatie Techniek, financieel, juridisch en fiscaal aan de voorkant Buitenlandse investeerders komen naar ons toe 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 7
8 Waarom leidraad aanbesteden? 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 8
9 Waarom Leidraad Ministerie BZK, RVO, ESCoNetwerk Nederland, Boot Advocaten Uitvoering Energy Efficiency Directive en Energie akkoord Verduurzamen (maatschappelijk) vastgoed met energieprestatiecontracten komt niet van de grond Overheid als launching customer Professioneel opdrachtgeverschap bij aanbesteden energieprestatiecontracten 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 9
10 Leidraad Totstandkoming met medewerking overheid en marktpartijen Routeplanner Effectief integraal inkoopproces voor complexe projecten Technische, financiële, juridische aandachtspunten Organisatorische en communicatieve aspecten 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 10
11 Projectindicatie Doel en scope project Potentieel verbetering energie- en onderhoudskosten, comfort en kwaliteit vastgoed Financiering 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 11
12 Specifieke regelgeving Europese energieregelgeving: Richtlijn 2012/27/EU Europese staatssteunbeschikkingen EC Aanbestedingswet NL Energiewetten: onder meer Warmtewet en Electriciteitswet, Huurwet, Woningwet, Bouwbesluit en Uitvoeringswet huurprijzen woonruimte (Energie prestatievergoeding) Wet milieubeheer, publieke voorschriften, vergunningen, ontheffingen 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 12
13 Specifieke regelgeving fiscal speelveld Fiscaal is veel mogelijk, mits tijdig voorgesorteerd Vennootschapsbelasting (EIA, MIA, taxplanning, compliance) BTW (belaste input/belaste output) Overdrachtsbelasting (bijvoorbeeld vestiging zakelijk recht) Energiebelasting (aardgas en elektriciteit) Verschillende belastingmiddelen zijn qua voordelen niet altijd goed op elkaar afgestemd! 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 13
14 Boot Advocaten Gecombineerde technische, juridische en fiscale aanpak Quick Scan IDENTIFICATIE BUSINESSCASE KEUZE IMPLEMENTATIE ESCO Technisch Technische identificatie van mogelijke maatregelen Calculatie investering en opbrengsten Juridisch Analyse contracten inventarisatie risico s en aansprakelijkheid Technisch Opstellen business case met rendabele maatregelen Cashflow berekening ESCo voor financiers en system integrators Juridisch/fiscaal Juridische samenwerkingsvorm en Fiscale aspecten consequenties Relevante investerings- en exploitatie subsidies keuze vastgoedeigenaar op basis van resultaat SCAN: Keuzemogelijkheden: Technisch format ESCo of andere optie; GO / NO-GO Technisch Implementatie ESCo Technisch/financiële ondersteuning Juridisch Opstellen Samenwerkingsovereenkomst en en overige contracten Fiscale optimalisatie Subsidieaanvraag Staatssteun vermijden Vergunningaanvraag Begeleiding aanbesteding 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 14
15 Essentiële Keuze 1. De realisatie en exploitatie volledig in eigen hand houden. 2. De realisatie en exploitatie door een ESCo laten uitvoeren. 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 15
16 Projectorganisatie Transparante samenwerking van exploitatiemodel naar coöperatie nieuwe samenwerkingsverbanden, samenwerkingsstructuur nieuwe businessmodellen Gebruiker betrekken bij het (aanbestedings-) proces, beheer/exploitatie Borging van kennis in organisatie opdrachtgever 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 16
17 Voorbereiding Vooraf tijd en energie vrijmaken voor grondige gegevensverzameling 1. Informatie over gebouw gebruiksfunctie, verdiepingen, meetstaat BVO, GVO en GO, gebruikstijden bouwjaar, renovatiejaar lopende huur en onderhoudscontracten energieverbruik gas en elektriciteit 2. Informatie over techniek HVAC installaties, verlichting, bouwfysica en gebouw-beheersysteem eerdere adviezen 3. Financiering 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 17
18 Aanbestedingsproces 1. Voorbereiding, inventarisatie data, scope van de aanbesteding (diensten, werken, leveringen), hoeveel gebouwen? 2. Opdrachtvoorwaarden vaststellen 3. Selectie van ondernemingen uitsluitingsgronden selectiecriteria eisen met betrekking tot financiële en economische draagkracht eisen met betrekking tot technische- en beroepsbekwaamheid 4. Beoordeling aanbiedingen check op minimumeisen Gunningscriteria 5. Definitieve gunning en contractafsluiting 6. Uitvoering 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 18
19 Selectiecriteria 1. Uitsluitingsgronden 2. Geschiktheidseisen Eisen met betrekking tot financiële en economische draagkracht (bankverklaring, verzekering tegen beroepsrisico s, overlegging van balansen en verklaring met betrekking tot inzet Eisen met betrekking tot technische- en beroepsbekwaamheid certificeringseisen ervaring met het analyseren en ontwerpen van energiebesparende maatregelen ervaring met het uitvoeren van energiebesparende maatregelen ervaring met het beheer en onderhoud van gebouwen en installaties ervaring met het monitoren van energieprestaties en onderhoud 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 19
20 Gunningscriteria Kwalitatieve gunningscriteria plan van aanpak sterkte van het financieringsconcept kwalificaties en ervaring projectteam duur overeenkomst innovatieve efficiënte energiediensten kwaliteit monitoringssystemen overname personeel Kwantitatieve gunningscriteria prijscomponenten (netto contante waarde, energiebesparing, investering, onderhoud en restwaarde) energieverbruik gerelateerde componenten (laagste energieverbruik en toepassing hernieuwbare energiebronnen 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 20
21 Cost ( /year) Selection criterion ESCO Maximal net-cost saving = actualised value of: + Annual guaranteed energy cost savings - Annual remuneration ESCO (investment, maintenance, ) + Increased elements value at end of project Net-cost saving during project Remuneration ESCO Energy cost Before EPC-project-> Year <- EPC-project -><- After EPC-project 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 21
22 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 22
23 Soorten procedures Concurrentie gerichte dialoog (minimaal 3) Niet-openbare aanbesteding (minimaal 5) Onderhandelingsprocedure met bekendmaking (minimaal 3) 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 23
24 Energieprestatiecontracten EPC Scope (ontwerp, installatie, renovatie, financiering, exploitatie, onderhoud en beheer, comfort) Levensvatbaarheid project (besparingspotentieel van investeringen, terugverdientijd en looptijd contract) Wijzigingen in ontwerp door opdrachtgever en/of opdrachtnemen Financiering (investering door ESCo, opstalrecht en hypotheekrecht) Prestatiegarantie (op basis van kritische prestatie indicatoren (KPI s) (garantie energie besparing, comfort en restwaarde) 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 24
25 Energieprestatiecontracten Split incentives Flexibiliteit in afspraken opdrachtgever en opdrachtnemer, opdrachtnemer en financier Meten en verifiëren (risicoallocatie, betalingsachterstanden, leegstand) Projectaansprakelijkheid Beëindiging EPC contract, overdracht eigendommen 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 25
26 Samenwerken 31 maart 2015 Leidraad aanbesteden EPC BootAdvocaten 26
It takes three to tango: introductie comfortmeter
It takes three to tango: introductie comfortmeter Alexandra Boot, Lara Muller & Johan Coolen Boot Advocaten, Corio & Factor4BE It takes three to Tango INTRODUCTIE COMFORTMETER 31 maart 2015 31 maart 2015
Nadere informatiePresentatie Gert-Jan de Looze. Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s. Presentatie Stadsregio
Presentatie Gert-Jan de Looze Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s Presentatie Stadsregio Indeling presentatie Programma Rotterdamse Groene Gebouwen (RGG) Onderhouds en energieprestatiecontract
Nadere informatieEen comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd
Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is
Nadere informatieBuilding4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda
Wilt u weten hoe? Ga stap voor stap door onze aanpak: - Kennismaking Building4life - De Building4life werkwijze - Uitgewerkte case Amarant Tilburg Building4life Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus
Nadere informatieEPC ESCO VME. Sven Wuyts Factor4
EPC ESCO VME Sven Wuyts Factor4 Energie Prestatie Contract Energy Service COmpany Vereniging van MedeEigenaars Sven Wuyts Factor4 Factor4: Antwerpen en Amsterdam Ingenieurs en financieel experts Energiebesparingsprojecten
Nadere informatieEnergy Service Company: een kans voor u?
1 Energy Service Company: een kans voor u? Stand van zaken provinciale pilot & Kansen voor de installatiebranche Hans van der Heide Pilot provincie Friesland (1) Doel: Ervaring opdoen met het opzetten
Nadere informatieTrainingsmodule 1 Energie Prestatie Contracten (EPC) de basis
Trainingsmodule 1 Energie Prestatie Contracten (EPC) de basis Transparense Project Juni 2015 OVERZICHT VAN TRAININGSMODULES I. EPC de basis II. EPC-Proces van Projectidentificatie tot aanbesteding III.
Nadere informatieHoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland P5 presentatie Christine van Oeveren
Hoe samenwerking, verandering en voorlichting zorgen voor meer en betere ESCo projecten in Nederland 17-04-2014 P5 presentatie Christine van Oeveren 1 Inhoudsopgave Inleiding 1. Wat zijn ESCo s? 2. Meer?
Nadere informatieVerduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten
Verduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten 19 juni 2014 Inleiding Rollen en partijen Verschillende typen vastgoed met een eigen regime Woningen, winkels en overige bedrijfsruimte De split
Nadere informatieIs een energieprestatiecontract. interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf
Is een energieprestatiecontract interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf Inhoud 1. Wat is een energieprestatiecontract? 2. Wat doet een ESCO? 3. Waarom is dit interessant voor
Nadere informatieHet verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s. Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies
18-12-2012 1 Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies Onderwerpen Achtergrond: waarom gebeurt er zo weinig? Wat is
Nadere informatieErvaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s
Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s Gert-Jan de Looze & Peter van Schijndel Gemeente Rotterdam & Strukton Gert-Jan de Looze Peter van Schijndel Rotterdamse
Nadere informatieHellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties
Hellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties Familiebedrijf, opgericht in 1971 (40-jarig jubileum) Specialist in de waterbehandelingstechniek
Nadere informatieEen comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd
Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is
Nadere informatiePPS/Esco Praktijkdag 2014
PPS/Esco Praktijkdag 2014 Samenwerken als driver voor innovatie 10 december 2014 Private financiering en PPS financieringsprogramma Bert Mulders en Ronald Pereboom 1 1 Innovatieve financieringsvormen Inventarisatie
Nadere informatieESCo in juridisch perspectief. Michel Chatelin Eversheds
ESCo in juridisch perspectief Michel Chatelin Eversheds Energie-efficiëntie Recente juridische ontwikkelingen Richtlijn 2012/27/EU betreffende energieefficiëntie Implementatiewet Energie-efficiëntie Richtlijn
Nadere informatieAT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed
AT OSBORNE www.atosborne.nl Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed 19 september 2012 AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur
Nadere informatiePrestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen
Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen
Nadere informatieUrgenda ESCo-project. Peter Odermatt
Urgenda ESCo-project Peter Odermatt Inleiding Ambitie Urgenda: Vergroten energie efficiency in NL Beter benutting hernieuwbare energie potentieel in NL Verkennen onder welke voorwaarden ESCo s een bijdrage
Nadere informatieHet Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus. Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014
Het Vlaams EnergieBedrijf Drie pijlers, één focus Project ESCO Limburg 2020 Andries Gryffroy 28 maart 2014 De Vlaamse Overheid als verbruiker De Vlaamse Overheid verbruikt circa 300 miljoen euro energie
Nadere informatieCO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs
CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs CO2 reductie! OVVIA is een energie diensten leverancier OVVIA investeert in CO2 reductie; oa energiebesparing, hernieuwbare energie
Nadere informatieVerkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking
Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones
Nadere informatiePrestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid
Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Workshop Prestatiecontracten 7 december 2009 Albert Hulshoff, programma-adviseur adviseur Utiliteitsbouw SenterNovem Albert Hulshoff innovatie, energie, klimaat,
Nadere informatieTraining Module 5. Energie Prestatie Contracten Supportstrategie. Transparense Project Juni
Training Module 5. Energie Prestatie Contracten Supportstrategie Transparense Project Juni 2015 OVERZICHT VAN TRAININGSMODULES I. EPC de basis II. EPC-Proces van Projectidentificatie tot aanbesteding III.
Nadere informatieEPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen. Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw
EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw Wat wil ik met u bespreken? Casus Zutphen Strategie en uitgangspunten
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Elektriciteit. Versie maart 2017
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Elektriciteit 1. Scope/afbakening De productgroep Elektriciteit omvat alle elektriciteit die van het openbare net betrokken wordt door een
Nadere informatieNaar een duurzame school - een stappenplan - Kennis en regie schoolbesturen sleutelfactoren
White Paper Naar een duurzame school - een stappenplan - Kennis en regie schoolbesturen sleutelfactoren Door: Jeroen Nollet Escoplan Barrel Ripper Matrix Onderwijshuisvesting Wim Fieggen Instituut Voor
Nadere informatieEnergie efficiëntie: een totaalpakket
Energie efficiëntie: een totaalpakket VEB Klantendag (16/10/2015) Inge Goessens Directeur Energie-efficiëntie Agenda De overheid als grootverbruiker Beheer en data vormen de sleutel Energie efficiëntie
Nadere informatieVerduurzaming gemeentelijk vastgoed
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het
Nadere informatieAT OSBORNE. Masterclass Energiebesparing in de zorg. Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011. Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg
AT OSBORNE www.atosborne.nl Masterclass Energiebesparing in de zorg Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011 Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur
Nadere informatieFinanciering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten
Financiering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten Den Haag 9 september 2015 Intoductie BNG Bank Leo Valkenburg & Pieter Oppermann 2 Duurzame verlichting voor gemeenten Pieter Oppermann 01/03/2012
Nadere informatieGroen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.
Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.
Nadere informatieInhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11
Inhoudsopgave SAMENVATTING 9 INLEIDING 11 HOOFDSTUK I POLITIEK EN WETGEVEND KADER VOOR DE BEVORDERING VAN ENERGIE-EFFICIËNTIE 13 1. Energie-efficiëntie als instrument van het energiebeleid 13 1.1. Doelstellingen
Nadere informatieHuidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017
Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt Erik Groen 12 Oktober 2017 ENGIE Nederland Onze ambitie Wij spelen een leidende rol in de energietransitie. Als marktleider in duurzame technische
Nadere informatieDecentrale duurzame energie opwekking
Decentrale duurzame energie opwekking Fiscaliteit in vogelvlucht Seminar Hier Opgewekt, 14 november 2012 2 1 Inhoud Selectie recente fiscale ontwikkelingen Fiscale stimuleringsmaatregelen Energiebelasting
Nadere informatie23-10-2009 MiddenBeemster. Aanpak tussen gemeente en huurders. Duurzaam Woonbron
23-10-2009 MiddenBeemster Aanpak tussen gemeente en huurders Duurzaam Woonbron Even voorstellen Jan Willem Croon, ambassadeur duurzaamheid Woonbron Ir. Bouwkunde TU Delft 10 jaar Stork contracting. 10
Nadere informatieInfrax. Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT. 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen medewerkers KABELTELEVISIE
ESCO 18 juni 2013 Infrax Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT KABELTELEVISIE RIOLERING AARDGAS 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen 1 600 medewerkers Infrax Openbare dienstverplichtingen:
Nadere informatieVan Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Inhoud Van energie naar klimaat Introductie RVO De opgave De uitvoering - Wetgeving - Instrumenten
Nadere informatieVoorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel. Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013
Voorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013 Agenda Inleiding Haalbaarheidsonderzoek EPC Potentieel van EPC voor Stad Geel Aandachtspunten bij
Nadere informatieESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen. Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax)
ESCOLIMBURG2020 Ondersteuning aan lokale besturen Sandra Penders (Dubolimburg) Dirk Schreurs (Infrax) ESCOLimburg2020: het project Doel: versnelde realisatie energie-performante overheidsgebouwen Goede
Nadere informatieHoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk?
Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk? Conclusies nav onderzoek in Opdracht van agentschap NL Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Dit rapport is bestemd voor de organisatie
Nadere informatieRVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid. RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland. thema s:
RVO? uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid RVO voert namens de overheid beleid uit voor ondernemend Nederland thema s: - duurzaamheid - landbouw - innovatie - internationaal ondernemen Onze opdrachtgevers
Nadere informatieOEPC: Onderhouds- en energie prestatiecontract. OPZC Rekem
OEPC: Onderhouds- en energie prestatiecontract OPZC Rekem Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum Rekem OPZC domein 184 ha waarvan 36 ha in eigen beheer Campus Rekem: 22 gebouwen / 55000 m² vloeroppervlakte,
Nadere informatieDuurzame Energie Bedum
Duurzame Energie Bedum Postcoderoos Egbert Ludwig Egbert.ludwig@gmail.com 06 830608769 Achtergrond U kunt ons dorp duurzaam maken, samen met SV Bedum Woningen met zonnepanelen en zwembad met restwarmte
Nadere informatieMarktdag 22 november 2012. Ondernemend aanbesteden gericht op lage TCO WELKOM SESSIE 6
Marktdag 22 november 2012 Ondernemend aanbesteden gericht op lage TCO WELKOM SESSIE 6 Even voorstellen Paul Kuijpers (1961) Partner bij Balance & Result adviseurs, (Deventer) Ervaringen Haal het beste
Nadere informatieEnergie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf
Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? 7 mei 2015 Inge Goessens Vlaams EnergieBedrijf Inhoud Korte voorstelling VEB De overheid als energieverbruiker Uw energiefactuur verlagen
Nadere informatieHoe een verouderde installatie terug energieefficiënt
Hoe een verouderde installatie terug energieefficiënt maken? Energiebesparend investeren en energiespaarcontracten Kurt Detavernier Copyright Siemens Ltd 2008 Building Technologies Our approach during
Nadere informatieActieplan Energie Efficiëntie Projectoproep 2018 Energiebeleidsverklaring
Actieplan Energie Efficiëntie Projectoproep 2018 Energiebeleidsverklaring RPR Brussel BTW BE 0843 383 425 1 Subsidieoproep naar entiteiten voor projecten rond energie efficiëntiemaatregelen binnen gebouwen
Nadere informatieINKOOPBELEID. Datum: 1 december /5
INKOOPBELEID Datum: 1 december 2017 1/5 1. INLEIDING Jaarlijks koopt Laurentius voor enkele miljoenen euro s aan diensten, werken en leveringen in. Laurentius is zich hierbij van bewust dat deze uitgaven
Nadere informatieTechnologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias
Technologische invulling energie strategie Sciencepark Jan-Maarten Elias Smartgrid warmte/koude Parkeren Sporthal Matrix IC gebouwen Lab HIER BENT U NU WKO Kantoren FNWI-fac. Kantoren Kassen Datacenter
Nadere informatieAardgasvrije nieuwbouw
Aardgasvrije nieuwbouw Het kan, nu alleen nog doen Peter-Paul Smoor/Wienand van Dijk 02-10-2017 Doel van vandaag Komen tot commitment voor een gezamenlijke aanpak om z.s.m. aardgasvrije nieuwbouw te realiseren
Nadere informatieESCO. Energienamiddag Limburg 28 maart 2014
ESCO Energienamiddag Limburg 28 maart 2014 Infrax Distributienetbeheerder: ELEKTRICITEIT KABELTELEVISIE RIOLERING AARDGAS 126 Gemeenten alle gemeenten in Limburg 2 mio aansluitingen 1 600 medewerkers Infrax
Nadere informatieESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois
ESCo s en EPC, Ook voor Openbare besturen en KMO s? ECONEXT, Antwerpen, 18 April 2013 Factor4, C-H Bourgois Agenda ESCO s en EPC, definitie Minimale project criteria Openbare besturen KMO s Conclusies
Nadere informatieRendabel ontwikkelen door opdrachtgeversrol anders in te vullen
Rendabel ontwikkelen door opdrachtgeversrol anders in te vullen Nieuwe invulling opdrachtgeversrol reduceert stichtingskosten en lifecycle costs en leidt tot het verdwijnen van de onrendabele top 1 Traditionele
Nadere informatieAanbesteden. Kamer van Koophandel. Kim Schofaerts 31 mei 2013. Bijeenkomst Ondernemen in de zorg
Aanbesteden Kamer van Koophandel Kim Schofaerts 31 mei 2013 Aanbesteden 2 Inkopen/aanbesteden is een complex proces VU informatiebijeenkomst Aanbestedingswet 3 Waarom aanbesteden? Het stimuleren van vrije
Nadere informatieOpinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving
Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing
Nadere informatieDe bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant
De bakens verzetten Verduurzamen van commercieel vastgoed Machiel Karels - consultant Het glas is half leeg PROFIT 20-6- 20-6- Meer dan 25% van gebouwgebruikers klaagt over de huisvesting Ziekteverzuim
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Gas. Versie 8 april 2015
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Gas 1. Scope/afbakening De productgroep Gas omvat alle gas die van het openbare gasnet en via transport over de weg betrokken wordt door
Nadere informatieWie zijn we? Doel: Samen naar minder CO2 in de publieke sector
introductie Wie zijn we? 2012 Extern verzelfstandigd agentschap (EVA) en NV Minister van Economie, Wetenschap en Innovatie (Minister Muyters) 100% overheidsbedrijf Aankoopcentrale 50 werknemers Doel: Samen
Nadere informatieWorkshop Aanbestedingsrecht
Workshop Aanbestedingsrecht Matanja Pinto 5 maart 2015 Inleiding 1. Kern 2. Wettelijk kader 3. Aanbestedingsplicht 4. Relevante uitzonderingen 5. Procedures 6. Criteria 7. Rechtsbescherming 8. Cases Kern
Nadere informatie01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN
01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal
Nadere informatieTechnische aspecten van EnergiePrestatieContracten (EPC) Oostende, 16 mei 2013 Factor4, Charles-Henri Bourgois
Technische aspecten van EnergiePrestatieContracten (EPC) Oostende, 16 mei 2013 Factor4, Charles-Henri Bourgois Agenda Inleiding Typische maatregelen voor EPC Voorbeelden Interactie met onderhoud, comfort,
Nadere informatieENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu
ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10
Nadere informatieFinanciering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM)
Financiering Duurzaamheid en Monumenten Maarten Maresch (IBPM) Opbouw presentatie Europese subsidiemogelijkheden energie Nederlandse subsidie mogelijkheden energie Fiscale ondersteuning Financieringsondersteuning
Nadere informatieLeidraad Aanbesteden. Energieprestatiecontracten. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Leidraad Aanbesteden Energieprestatiecontracten In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Voorwoord Samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) geeft Rijksdienst
Nadere informatieVerplichtingen voor kantoorgebouwen op vlak van energie
Verplichtingen voor kantoorgebouwen op vlak van energie Een overzicht van maatregelen in een aantal Europese lidstaten Sven Wuyts, Factor4 27 februari 2015 Inhoud Hinderpalen Verplichtingen vanuit Europa
Nadere informatieWorkshop financieringsconstructies. Arthur Messelink & Daan Arkesteijn
Workshop financieringsconstructies Arthur Messelink & Daan Arkesteijn Wat gaan we doen vandaag? Fictief schoolgebouw renoveren Jullie moeten aan de slag Interactief Vragen kan altijd Wat is het doel? Meer
Nadere informatieHoe organiseer ik, als opdrachtgever, een langdurig energieprestatiecontract en hoe ervaart de markt dit?
Hoe organiseer ik, als opdrachtgever, een langdurig energieprestatiecontract en hoe ervaart de markt dit? Marc Hopman, Ruben Zonnevijlle & Laura Schutte AT Osborne, Cofely & Erasmus Universiteit Hoe organiseer
Nadere informatieHet Grote Aanbestedingswet Congres Utrecht / 14 maart 2013 / Cilly Jansen / Architectuur Lokaal
Het Grote Aanbestedingswet Congres Utrecht / 14 maart 2013 / Cilly Jansen / Architectuur Lokaal kenniscentrum bouwcultuur verbinding cultuur-/architectuur-/bouwbeleid verbeteren (publiek) opdrachtgeverschap
Nadere informatiePRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES
01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal
Nadere informatieMinisterie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam
Duurzaamheid Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam Duurzaamheid maatschapelijke meerwaarde leveren PPP samenhang (met alle maatschappelijke doelen)
Nadere informatieVOOR BESTAAND VASTGOED SAMEN OP WEG NAAR ENERGIENEUTRAAL
Zero Energy Buildings VOOR BESTAAND VASTGOED SAMEN OP WEG NAAR ENERGIENEUTRAAL Inhoud 1. Waarom op weg naar energieneutraal? 03 2. Wat zijn Zero Energy Buildings? 04 3. Zero Energy Buildings, de kracht
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Gas. Versie 26 januari 2016
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Gas 1. Scope/afbakening De productgroep Gas omvat alle gas die van het openbare gasnet en via transport over de weg betrokken wordt door
Nadere informatieEnergiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower
Energiereductie met een ESCo Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Inhoud 1. Over Unica Ecopower 2. Huidige en toekomstige energie wetgeving 3. Wat is een ESCo 4. Europese Gedragscode voor ESCo s 5. Voorbeeld
Nadere informatieLunch event 3 juni Transformatie & verduurzaaming van vastgoed PROVADA 2015 (Re) Building the Business
Lunch event 3 juni 2015 - Transformatie & verduurzaaming van vastgoed PROVADA 2015 (Re) Building the Business Transformatie & Verduurzaming van Vastgoed André Kuipers zei het al: We moeten zuinig zijn
Nadere informatieUw school verduurzamen! Hoe doe je dat? Februari 2018 STAPPENPLAN
Uw school verduurzamen! Hoe doe je dat? STAPPENPLAN Februari 2018 DE STAP NAAR HOUDBARE HUISVESTING VOOR HET ONDERWIJS Nederland maakt zich op voor een transitie van formaat. In het nieuwe kabinet moet
Nadere informatieEnergiebesparing is investeren in de toekomst
Energiebesparing is investeren in de toekomst Hoe energieprestatiecontracten leiden tot gegarandeerde energiebesparing Selina Roskam Energievakbeurs Voorstellen: Selina Roskam Kennismakelaar Duurzaam bouwen
Nadere informatieEnergieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)
Energieke Zorgbouw 5 oktober 2011 Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Introductie Wijnanda Willemse adviseur NL Energie & Klimaat - Agentschap NL Voorheen SenterNovem Energiebesparing
Nadere informatieRondetafel duurzame culturele infrastructuur. 19 september 2016 Inne Peersman Directeur Energielevering en klantenrelaties
Rondetafel duurzame culturele infrastructuur 19 september 2016 Inne Peersman Directeur Energielevering en klantenrelaties Inhoud Korte voorstelling VEB De overheid als energieverbruiker Uw energiefactuur
Nadere informatieEnergiesprong. @greenspirator. bouwlokalen
Energiesprong @greenspirator bouwlokalen Somewhere in the North of Paris...extreme urban fuel poverty OPWARMING VERGRIJZING 13 miljard ENERGIEVERBRUIK WONINGBOUW Bron: PHI Bij 2000 m3 gasverbruik en
Nadere informatieSeminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E
Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET 16 december 2016 Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE De uitdagingen van een
Nadere informatiePPS Lindeplein Brunssum
PPS Lindeplein Brunssum De huiskamer Math Feijen, OPPS Brunssum 10 maart 2009 Deze presentatie Wat is PPS en wat is DBFMO? Waarom DBFMO Lindeplein? Concurrentiegerichte dialoog als aanbestedingsvorm Wat
Nadere informatieVerduurzamen van monumentaal vastgoed. Rianne Koster 30 juni 2011
Verduurzamen van monumentaal vastgoed Rianne Koster 30 juni 2011 1 Agenda 1. Inleiding Triodos Bank 2. Triodos & Duurzaam Vastgoed 3. Villa Rusthoek Baarn 4. Uitgangspunten vastgoedfinanciering door Triodos
Nadere informatieTECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu
TECHNISCH BEHEER Zorgeloze kwaliteit TECHNISCH BEHEER Onze samenleving verandert snel. Waar in het verleden volstaan kon worden met een eenvoudig inspanningscontract voldoet dit veelal niet meer aan de
Nadere informatieEnergie- en prestatiemonitoring
Energie- en prestatiemonitoring Onderdeel van integraal gebouwbeheer 9 november 2011 Machiel Karels Agenda 1. Wat willen we? 2. Wat gebeurt er om ons heen? 3. Wat er mogelijk is? 4. Wat we zouden moeten
Nadere informatieGemeentelijk Vastgoed Dag
Gemeentelijk Vastgoed Dag OnOnderwerpenderwerpen Stand van zaken op diverse niveau s Doelstelling en uitvoeringsprogamma Breda Welke methodiek: Breaam, EPA-U etc.? Kosteneffectieve Aanpak Businesscase
Nadere informatieVerduurzamen van maatschappelijk vastgoed
Verduurzamen van maatschappelijk vastgoed Green Liz Symposium Arnhem, 9-12-2013 Irma Thijssen Irma Thijssen, Agentschap NL 1 Agentschap NL biedt diensten aan ondernemers met duurzame, innovatieve of internationale
Nadere informatieErvaringen van Duurzaam Beheer en Onderhoud in relatie tot de implementatie nieuwe wetgeving. En dan ook nog duurzame energie en energiebesparing
Ervaringen DBO Praktijkseminar Nieuwe wetgeving Duurzame energie en energiebesparing Consequenties voor installateurs en gebouwbeheerders 11 oktober 2011 Ronald van Nattem Hoofd B&O Vastgoed DH Aart de
Nadere informatieInnovatief inkopen en aanbesteden in de vastgoedsector
Innovatief inkopen en aanbesteden in de vastgoedsector Lustrumsymposium Real Estate 1 Drs. R.L.W. (Roel) Habraken Opleidingen Master Bedrijfskunde (afstudeerrichting Verandermanagement), Open Universiteit
Nadere informatieModel. Marktconsultatie. Formule Rotterdamse Groene Gebouwen cluster zwembaden. Versie 1 Juni 2011
Model Marktconsultatie Formule Rotterdamse Groene Gebouwen cluster zwembaden Versie 1 Juni 2011 Versie 1 juni 2011 1 van 12 Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding voor de marktconsultatie 3 Doel consultatie
Nadere informatieBepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015
Bepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015 Introductie Bernd Karstenberg, LCC adviseur André van den Hoek, Projectmanager onderwijshuisvesting (o.a. voor Lucas
Nadere informatieBestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar
Bestaand Vastgoed Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011 DHV 2011 All rights reserved Openbaar Wat is er aan de hand? Circa 1/3 energiegebruik NL zit in gebouwde omgeving Focus
Nadere informatieEnergiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg
Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg Hoe kan ik energiebesparing realiseren en financieren? George Müller 06-34855943 george.muller@energymatters.nl www.energymatters.nl Voorstellen: George
Nadere informatieSlimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten
Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden van Vliet Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten April 2011 7 april 2009 2 April 2011 - Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden 3 April 2011
Nadere informatieZon, wind, water... Ontdek je eigen energie
Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie Groen Duurzame energie komt voort uit schone en onuitputtelijke bronnen zoals de bodem, zon, wind of water. U kunt deze op kleine schaal zelf opwekken. De energie
Nadere informatieInvesteren in verduurzaming
Investeren in verduurzaming Visie Pels Rijcken voor vastgoedbeleggers 17 december 2018, hotel Van der Valk, Nootdorp Gebouwen zijn verantwoordelijk voor 40% van het totale energieverbruik, een greep uit
Nadere informatieVan gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw
Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2
Nadere informatieNetwerkevent duurzame gebouwen
Netwerkevent duurzame gebouwen Wat is Sunburst? Technisch en financieel advies voor nieuwbouw en renovatie duurzame gebouwen Ontwikkelingen - Huurders eisen comfortabele en gezonde gebouwen - Energiezuinige,
Nadere informatieSales versnellen met Volgroen Financieringsoplossingen voor energiebesparing in het MKB
Sales versnellen met Volgroen Financieringsoplossingen voor energiebesparing in het MKB Energie 2015 Emiel van Sambeek Sales versnellen door financiering Welke impact heeft het op uw LED propositie als
Nadere informatie