1. INLEIDING 5 2. ALGEMEEN BELEIDSKADER 6 3. DEFINITIES GEHANTEERD IN DIT AFVALBEHEERSPLAN 8 4. ALGEMENE INFORMATIE OVER DE WATERWEGBEHEERDERS 10

Transcriptie

1 Afvalbeheersplan voor de zeevaart

2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 5 2. ALGEMEEN BELEIDSKADER 6 3. DEFINITIES GEHANTEERD IN DIT AFVALBEHEERSPLAN 8 4. ALGEMENE INFORMATIE OVER DE WATERWEGBEHEERDERS Algemeen Wettelijk Statuut Het Werkingsgebied Bedrijfsactiviteiten nv De Scheepvaart Wettelijk statuut nv De Scheepvaart Het Albertkanaal Contactadres Contactpersoon 24/24 u Kenmerken van de zeegaande vaartuigen die het Albertkanaal aanlopen Waterwegen & Zeekanaal nv Wettelijk statuut Waterwegen & Zeekanaal NV Het zeekanaal Brussel Schelde Contactadres Contactpersoon 24/24 u Kenmerken van de zeegaande vaartuigen die het Zeekanaal Brussel-Schelde aanlopen DE AANMELDING Verantwoordelijkheden kapitein Procedure van aanmelding Vrijstelling van de aanmelding DE HAVENONTVANGSTVOORZIENINGEN De toepasselijke wetgeving en formaliteiten voor de afgifte Decreet betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van Materiaalkringlopen en Afvalstoffen Overzicht van de havenontvangstvoorzieningen Vaste havenontvangstvoorziening voor scheepsvuilnis Mobiele havenontvangstvoorzieningen voor oliehoudend afval

3 6.3. Procedures voor inzameling van scheepsafval en ladingresiduen Verantwoordelijkheden schip Verantwoordelijkheden havenontvangstvoorziening Verwerkingsmethoden van scheepsafval en ladingresiduen Ingezamelde hoeveelheden Ingezamelde hoeveelheden bij nv de Scheepvaart Ingezamelde hoeveelheden bij W&Z Toetsing toereikendheid havenontvangstvoorzieningen 28 7 KOSTENDEKKINGSYSTEEM Principe Berekening afvalbijdrage Vrijstelling van afvalbijdrage, aanmeldings- en afgifteplicht Principe Procedure voor aanvraag tot vrijstelling van afvalbijdrage, aanmeldings- en afgifteplicht Modaliteiten Verminderde afvalbijdrage voor milieuvriendelijke schepen Principe Procedure voor aanvraag van verminderde afvalbijdrage voor milieuvriendelijke schepen Modaliteiten Beheer door nv De Scheepvaart/W&Z van de verworven afvalbijdragen OVERLEG- EN KLACHTENPROCEDURE Structureel overleg Klachten HANDHAVING Federaal: Gewestelijk:

4 BIJLAGEN 41 Bijlage 1: Aanmelding van scheepsafval en ladingresiduen 42 Bijlage 2: Lijst van havenontvangstvoorzieningen 45 Bijlage 2.1. : Lijst van havenontvangstvoorzieningen langs het Albertkanaal 45 Bijlage 2.2. : Lijst van havenontvangstvoorzieningen langs het zeekanaal Brussel-Schelde 46 Bijlage 3: Afgiftebewijs Marpol Annex V, ingezameld in de vaste havenontvangstvoorziening 47 Bijlage 4: Model van meldingsformulier aan de waterwegbeheerder van de hoeveelheid afvalstoffen (Marpol Annex I) opgehaald door de mobiele havenontvangstvoorziening

5 1. INLEIDING Dit afvalbeheersplan werd opgemaakt in het kader van artikel van het Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van Materiaalkringlopen en Afvalstoffen (VLAREMA) en in uitvoering van artikel 5 van de EU-richtlijn 2000/59/EG 1 van het Europees Parlement en de Raad van 27 november 2000 betreffende havenontvangstvoorzieningen voor scheepsafval en ladingresiduen. Tijdens hun reis produceren schepen scheepsafval. Tijdens het lossen van cargo kunnen ladingresiduen achter blijven. Daarom is het van belang dat er in een aanloophaven 2 de mogelijkheid geboden wordt om scheepsafval en ladingsresiduen af te geven, om op die manier te vermijden dat het afval in zee geloosd wordt. De bepalingen in de richtlijn en het VLAREMA verplichten de waterwegbeheerder, welke zeegaande vaartuigen ontvangt, een afvalbeheersplan op te stellen dat de noden raamt voor havenontvangstvoorzieningen voor scheepsafval en ladingresiduen van zeegaande vaartuigen die gewoonlijk hun haven aanlopen. In het plan dient aangetoond te worden dat aan deze noden wordt tegemoet gekomen. De waterwegbeheerders worden bovendien geacht een financieel systeem uit te werken waarbij elk aanlopend schip bijdraagt in de kosten van de havenontvangstvoorzieningen, waarbij het gebruik van deze havenontvangstvoorzieningen aangemoedigd wordt. Ze zien toe op een goede dienstverlening, zonder onnodige vertraging voor het schip en trachten de administratie voor schip en zijn bemanning tot een strikt minimum te beperken. Omwille van grote synergie tussen nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV wordt er overeenkomstig artikel 5.2 van de richtlijn voor geopteerd een gezamenlijk afvalbeheersplan op te stellen waarbij de behoefte aan havenontvangstvoorzieningen en de beschikbaarheid daarvan bij elke waterwegbeheerder apart worden vermeld. 1 Gewijzigd door richtlijn 2002/84/EG (5 november 2002) en richtlijn 2007/71/EG (13 december 2007) 2 Haven is gedefinieerd in de richtlijn als Plaats of geografisch gebied met verbeteringswerkzaamheden en voorzieningen die voornamelijk dienen voor de ontvangst van schepen, met inbegrip van visserijvaartuigen en pleziervaartuigen

6 2. ALGEMEEN BELEIDSKADER De Internationale Conventie ter voorkoming van verontreiniging door Schepen van 1973 en haar 1978 Protocol (MARPOL) tracht de pollutie van zeegaande vaartuigen op zee te reguleren en terug te dringen. MARPOL bevat 6 specifieke annexen. MARPOL onderscheidt volgende categorieën afvalstoffen afkomstig van zeegaande vaartuigen: Annex I (oliehoudend: bilgeswater en slibs (sludge)), Annex II (chemicaliën), Annex III (gevaarlijke producten), Annex IV (sanitair afvalwater), Annex V (scheepsvuilnis) en Annex VI (ozon afbrekende stoffen, waswaters en scrubber afval). Annex V en haar richtlijnen en Annex VI ondergingen bovendien zeer recentelijk grondige wijzigingen. Deze werden bij de opmaak van dit plan reeds in rekening genomen, in zoverre ze reeds van toepassing zijn bij goedkeuring. Daarnaast zijn er regionale conventies (Helsinki Conventie HELCOM) en andere Europese of nationale wetgeving en reglementeringen die invloed kunnen hebben op de afgifte, de inzameling en de verwerking van scheepsafval. In dit kader kan bovendien verwezen worden naar de bepalingen van de Europese Verordening 1774/2002 tot vaststelling van de gezondheidsvoorschriften inzake niet voor menselijke consumptie bestemde dierlijke bijproducten. Deze Verordening is van kracht sinds 1 mei 2003, en is van toepassing op keukenafval en etensresten afkomstig van internationaal opererende middelen van vervoer. Ook belangrijk is het IMO Verdrag inzake het beheer van ballastwater (inclusief de verplichtingen voor het oprichten van havenontvangstvoorzieningen voor sediment) dat mogelijk in de toekomst in werking zal treden. De EU-richtlijn 2000/59 van het Europees Parlement en de Raad van 27 november 2000 inzake havenontvangstvoorzieningen voor scheepsafval en ladingresiduen heeft hetzelfde oogmerk als MARPOL, namelijk de bescherming van het mariene milieu. De belangrijkste krachtlijnen van deze richtlijn zijn: Iedere haven zorgt ervoor dat er adequate ontvangstvoorzieningen zijn voor het afval afkomstig van schepen die deze haven gewoonlijk aanlopen. Havenontvangstvoorzieningen kunnen ofwel vaste installaties zijn ofwel bestaan uit mobiele eenheden, behorende tot een dienstverlener. Iedere haven dient, in overleg met alle betrokken partijen, in het bijzonder de havengebruikers of hun vertegenwoordigers, een afvalbeheersplan op te stellen. Elk schip moet het soort en de hoeveelheid scheepsafval en ladingsresiduen met inbegrip van opslagcapaciteit en af te geven scheepsafval tijdig melden. Alle schepen die een haven aanlopen moeten hun scheepsafval afgeven, tenzij men voldoende opslagcapaciteit heeft om een volgende haven aan te lopen en het afval daar af te geven aan een vergunde havenontvangstvoorziening

7 Alle schepen moeten substantieel bijdragen in de kosten van de havenontvangstvoorziening, met inbegrip van de behandeling en verwerking van het scheepsafval, ongeacht het gebruik van deze voorzieningen. De hoogte van deze bijdrage dient transparant en niet discriminerend te zijn en een weerspiegeling van de kosten van het gebruik van de havenontvangstvoorziening en de geleverde diensten. Betrokken partijen wisselen informatie uit over het afgiftegedrag van schepen zodat gerichte handhaving mogelijk wordt. Op federaal niveau werd in België de EU-richtlijn 2000/59 omgezet via het Koninklijk Besluit tot instelling van inspecties van schepen met betrekking tot de afgifte van hun scheepsafval en ladingresiduen en tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 20 juli 1973 houdende zeevaartinspectiereglement. Op regionaal niveau werd in Vlaanderen de richtlijn omgezet in het Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van het Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van Materiaalkringlopen en Afvalstoffen (VLAREMA). De reglementering m.b.t. scheepsafval, onder andere inzake het gebruik van de havenontvangstvoorzieningen, het opmaken van afvalbeheersplannen en de structuur van het kostendekkingsysteem, werd opgenomen in onderafdeling van het VLAREMA en in de bijlagen A. (aanmeldingsformulier) en B. (berekeningswijze bijdrage kostendekkingsysteem). Met onderhavig afvalbeheersplan geven nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV uitvoering aan artikel van het VLAREMA en toont aan dat tegemoetgekomen is aan de nood voor een havenontvangsvoorziening voor scheepsafval en ladingresiduen

8 3. DEFINITIES GEHANTEERD IN DIT AFVALBEHEERSPLAN Marpol: de Internationale Conventie ter voorkoming van Pollutie door schepen van 1973, als gewijzigd bij het Protocol van 1978, met als doel de verontreiniging door zeegaande vaartuigen te reguleren en te minimaliseren. Scheepsafval: afval, met inbegrip van sanitair afval, en residuen, exclusief ladingresiduen, dat ontstaat tijdens de bedrijfsvoering van een schip en valt onder het toepassingsgebied van de bijlagen I, IV en V van MARPOL en ladinggebonden afval zoals omschreven in de IMO-richtlijnen voor de uitvoering van annex V van MARPOL. Ladingresiduen: de restanten van lading in ruimen of tanks aan boord die na het lossen en schoonmaken achterblijven, met inbegrip van restanten na lading of lossing en morsingen. Scheepsvuilnis: (MARPOL annex V): omvat onder meer voedselafval van de bemanning, met huishoudelijk afval gelijkgesteld afval (zoals o.a. plastiek, karton, papier), onderhoudsafval uit de machinekamer zoals roet, machineonderdelen, verfresten en poetslappen met uitzondering van ladinggeassocieerd afval zoals stuwhout, verpakkingsmateriaal, bandijzer,. Oliehoudend afval: (MARPOL annex I): omvat sludge, bilgewater en afgewerkte smeerolie. Dit omvat niet het vuil ballastwater en het verontreinigd waswater afkomstig van het reinigen van ladingruimen en tanks. Schip: Een zeegaand vaartuig, ongeacht het type, dat in het mariene milieu opereert, met inbegrip van draagvleugelboten, luchtkussenvaartuigen, onderwatervaartuigen en drijvende vaartuigen. Haven: Plaats of geografisch gebied met verbeteringswerkzaamheden en voorzieningen die voornamelijk dienen voor de ontvangst van schepen, met inbegrip van vissersvaartuigen en pleziervaartuigen. Havenontvangstvoorziening: vaste, drijvende of mobiele voorziening die geschikt is voor de ontvangst van scheepsafval of ladingresiduen. OVAM: Openbare Vlaamse Afvalstoffen Maatschappij Afvalbijdrage voor scheepsafval: is de bijdrage die een schip dat het Albertkanaal of het Zeekanaal Brussel-Schelde aanloopt dient te betalen. Scheepsagent: degene die namens de rederij of de kapitein van een zeeschip optreedt. Financiële tussenkomst: de totale vergoeding die door de waterwegbeheerder gegeven wordt zodanig dat de kosten die zeegaande vaartuigen hebben voor de inzameling en verwerking van het oliehoudend afval, tijdens hun traject op het Albertkanaal of het Zeekanaal Brussel - Schelde, dalen. Deze financiële tussenkomst is afhankelijk van de aard en het afgegeven volume oliehoudend afval

9 Waterwegbeheerders: De beheerders van het Albertkanaal en het zeekanaal Brussel Schelde, respectievelijk nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV - 9 -

10 4. ALGEMENE INFORMATIE OVER DE WATERWEGBEHEERDERS 4.1. ALGEMEEN WETTELIJK STATUUT nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV zijn sinds 2004 extern verzelfstandigde agentschappen van publiek recht waarvan de aandelen volledig in handen zijn van het Vlaams gewest. De agentschappen ressorteren binnen de Vlaamse overheid onder het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken. De bevoegde minister is Hilde Crevits, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken HET WERKINGSGEBIED Het territorium van Waterwegen & Zeekanaal NV omhelst de bevaarbare waterlopen in het westelijke en centrale deel van Vlaanderen, een gebied dat grotendeels overeenkomt met de provincies West- en Oost- Vlaanderen, Vlaams-Brabant en een deel van de provincie Antwerpen. Horen hier niet bij :de waterwegen beheerd door een havenautoriteit, het kanaal Gent- Terneuzen en de vaargeul stroomafwaarts de haven van Antwerpen. Het werkingsgebied van nv De Scheepvaart omhelst de bevaarbare waterwegen in het oostelijke deel van Vlaanderen, een gebied dat de provincie Limburg en een deel van de provincie Antwerpen omvat

11 BEDRIJFSACTIVITEITEN Beide agentschappen staan in voor een duurzaam, dynamisch en commercieel beheer van waterwegen en watergebonden gronden. Daartoe wordt voortdurend geïnvesteerd in de realisatie van nieuwe en het onderhouden van bestaande infrastructuur en staan ze in voor een klantgerichte, kwaliteitsvolle en veilige dienstverlening. Zowel nv De Scheepvaart als Waterwegen & Zeekanaal NV stimuleren het gebruik van waterwegen en watergebonden gronden en dragen zorg voor een maatschappelijk verantwoord en multifunctioneel waterwegbeleid NV DE SCHEEPVAART WETTELIJK STATUUT NV DE SCHEEPVAART nv De Scheepvaart wordt geleid door een Raad van Bestuur met als voorzitter de heer Willy Claes. Het dagelijks bestuur van nv De Scheepvaart wordt waargenomen door een Algemene Directie met als gedelegeerd bestuurder de heer Erik Portugaels. Een team van 600 personeelsleden, waaronder ingenieurs, bedieningspersoneel, onderhoudspersoneel, dijkwachters, administratieve en commerciële medewerkers maakt dagelijks werk van een klantgericht, daadkrachtig en efficiënt overheidsbedrijf. De maatschappelijke zetel van nv De Scheepvaart is Havenstraat 44, 3500 Hasselt. De vennootschap is ingeschreven in de Kruispuntbank van Ondernemingen en is BTW-plichtig onder het nummer BE HET ALBERTKANAAL nv De Scheepvaart beheert 363 km waterweg: met name het Albertkanaal, het kanaal Dessel- Turnhout-Schoten, de Zuid-Willemsvaart, het kanaal Bocholt-Herentals, het kanaal Dessel- Kwaadmechelen, het Kanaal naar Beverlo, het kanaal Briegden-Neerharen, de Gemeenschappelijke Maas en de Schelde-Rijnverbinding

12 Aangezien de kades waar zeegaande vaartuigen kunnen aanleggen zich enkel langs het Albertkanaal situeren, zal het afvalbeheersplan enkel betrekking hebben op het Albertkanaal. Langs de oevers van het Albertkanaal werden belangrijke industriezones uitgebouwd waar een 10- tal aanlegmogelijkheden zijn gevestigd, die onder toepassing van de definitie van haven vallen. Deze liggen verspreid over een lengte van circa 110 km. Vermits alle zeegaande vaartuigen die het Albertkanaal aanlopen, via de sluis van Wijnegem het ambtsgebied van nv De Scheepvaart binnenvaren, werd voor scheepsvuilnis (Annex V) een vaste havenontvangstvoorziening ingericht aan de sluis van Wijnegem. Deze vaste havenontvangstvoorziening bestaat uit een twee semiondergrondse afvalcontainers. Voor oliehoudend afval (Annex I) zullen de zeegaande vaartuigen beroep kunnen doen op door OVAM erkende of vergunde mobiele havenontvangstvoorzieningen, welke over een toelating van nv De Scheepvaart beschikken

13 CONTACTADRES Erik PORTUGAELS, gedelegeerd bestuurder nv De Scheepvaart Havenstraat 44 B-3500 HASSELT Tel: +32(0) Fax: +32(0) web: CONTACTPERSOON 24/24 U RIS Hasselt 24/24u. tel: +32(0) Fax: +32(0) ris.hasselt@descheepvaart.be KENMERKEN VAN DE ZEEGAANDE VAARTUIGEN DIE HET ALBERTKANAAL AANLOPEN Per jaar lopen momenteel circa 200 zeegaande vaartuigen het Albertkanaal aan vanuit de haven van Antwerpen. Deze vaartuigen zijn voornamelijk kustvaarders die korte zeereizen achter de rug hebben en zich vaak na het aanlopen van het Albertkanaal naar een andere Europese haven dichtbij begeven. Dit zijn schepen met een laadvermogen gaande van 1000 ton tot 3000 ton. Deze zeegaande vaartuigen vervoeren voornamelijk boomstammen, coils, bakstenen, houtpulp, kleiaarde, fosfaat, potas, wit zand, staalplaten, ruw staal en meststoffen

14 Hieronder ziet u de evolutie van de tonnage en het aantal zeegaande vaartuigen die het Albertkanaal bevaren hebben voor de jaartallen 1977, 1997, 2006 tot en met 2011: JAARTAL Ton Aantal zeegaande vaartuigen Tabel Overzicht van het totaal aantal zeegaande vaartuigen en totaal tonnages getransporteerd langs het Albertkanaal van een aantal jaartallen 4.3. WATERWEGEN & ZEEKANAAL NV WETTELIJK STATUUT WATERWEGEN & ZEEKANAAL NV Overeenkomstig de statuten van Waterwegen en Zeekanaal NV worden de leden van de Raad van Bestuur door de Vlaamse Regering benoemd. De samenstelling is bepaald in het besluit van de Vlaamse Regering van 9 september 2005 houdend de aanstelling van de Raad van Bestuur van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap Waterwegen en Zeekanaal, naamloze vennootschap van publiek recht en is gewijzigd door het besluit van de Vlaamse Regering van 25 mei 2007 houdend de benoeming van een bestuurder in de Raad van Bestuur van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap Waterwegen en Zeekanaal NV, naamloze vennootschap van publiek recht en de aanduiding van de voorzitter van die Raad. De heer A. Absillis is voorzitter van de Raad van Bestuur. De algemene leiding over de vennootschap wordt waargenomen door de gedelegeerd bestuurder, ir. Leo Clinckers. De maatschappelijke zetel van Waterwegen en Zeekanaal NV is Oostdijk 110, 2830 Willebroek. De vennootschap is ingeschreven in de Kruispuntbank van Ondernemingen en is BTW-plichtig onder het nummer BE

15 HET ZEEKANAAL BRUSSEL SCHELDE De kades waar zeevaartuigen kunnen aanleggen situeren zich, behoudens de kades in Hemiksem bijvoorbeeld, voornamelijk op het zeekanaal Brussel Schelde. Dit zeekanaal is een vaarweg die de Haven van Brussel met de Schelde verbindt langsheen dewelke diverse havenfaciliteiten zijn gevestigd. Deze liggen verspreid over een lengte van circa 32 km. De verschillende havenfaciliteiten, die voor de toepassing van de richtlijn 2000/59/EG gelden als haven, ontvangen samen gemiddeld een 350-tal vaartuigen per jaar. Voor de verdere uitwerking van dit plan zal enkel een regeling worden getroffen voor de zeevaartuigen die het zeekanaal Brussel Schelde aanlopen. Het toepassingsgebied van onderhavig plan wordt alzo begrensd tot de havenfaciliteiten gaande van de zeesluis te Wintam tot de grens met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Sinds 2006 wordt aan de schepen de mogelijkheid geboden om zich ter hoogte van de zeesluis te Wintam te ontdoen van scheepsafval Annex V. Voor oliehoudend afval (Annex I) zullen de zeegaande vaartuigen beroep kunnen doen op door OVAM erkende of vergunde mobiele havenontvangstvoorzieningen, welke over een toelating van Waterwegen en Zeekanaal NV beschikken. Voor occasionele aanlopen van zeeschepen aan kades buiten dit begrensde gebied zal in overleg met de scheepsagent en de kapitein van het vaartuig en rekening houdende met de principes van richtlijn 2000/59/EG een (punctuele) oplossing op maat worden geboden. In voorkomend geval zal voor de door W&Z NV met het zeevaartuig en de agent voorgestelde specifieke regeling een voorafgaand schriftelijk akkoord worden aangevraagd aan OVAM

16 CONTACTADRES Ir. Leo Clinckers, gedelegeerd bestuurder Waterwegen en Zeekanaal NV Oostdijk 110 B-2830 WILLEBROEK Tel: +32(0) Fax: +32(0) web: CONTACTPERSOON 24/24 U RIS Evergem 24/24u. tel: +32(0) Fax: +32(0) ris.evergem@wenz.be

17 KENMERKEN VAN DE ZEEGAANDE VAARTUIGEN DIE HET ZEEKANAAL BRUSSEL-SCHELDE AANLOPEN Per jaar lopen circa 350 vaartuigen het zeekanaal Brussel Schelde aan. Van deze zeeschepen hebben er een 20-tal als eindbestemming de haven van Brussel. Voor deze zeeschepen geldt dit afvalplan niet en wordt verwezen naar het afvalbeheersplan van de haven van Brussel. Indien ze toch wensen gebruik te maken van de havenontvangstvoorziening op het zeekanaal Brussel- Schelde vallen ze onder de bepalingen zoals opgenomen in dit plan. De 330 vaartuigen die het zeekanaal Brussel Schelde jaarlijks aanlopen zijn voornamelijk kustvaarders die korte zeereizen achter de rug hebben en zich vaak na het aanlopen van het zeekanaal naar een andere Europese haven dichtbij begeven. Het betreffen vaartuigen met een BT gaande van 1000 tot Hieronder ziet u de evolutie van aantal zeegaande vaartuigen die in de afgelopen jaren het zeekanaal Brussel Schelde aanliepen:

18 5. DE AANMELDING 5.1. VERANTWOORDELIJKHEDEN KAPITEIN De kapitein van een schip met als bestemming het Albertkanaal of het zeekanaal Brussel-Schelde, vult het aanmeldingsformulier waarheidsgetrouw in en verstrekt deze informatie voor zijn aankomst rechtstreeks of via zijn agent of zijn vertegenwoordiger in de haven aan respectievelijk de sluis van Wijnegem (via RIS-centrum Hasselt) of de zeesluis te Wintam,per fax of . De agent of vertegenwoordiger die het ingevuld aanmeldingsformulier ontvangt van de kapitein van het schip, moet die onveranderd bezorgen aan de betreffende waterwegbeheerder. Voor het Albertkanaal, aan het RIS-centrum te Hasselt op faxnr. +32 (0) of adres Voor het zeekanaal Brussel-Schelde, aan de zeesluis te Wintam, via fax +32 (0) of e- mail adres Een model van het aanmeldingsformulier is terug te vinden in bijlage A van het VLAREMA of in bijlage 1 van dit afvalbeheersplan PROCEDURE VAN AANMELDING De aanmelding moet het RIS-centrum / zeesluis Wintam bereiken: ten minste 24 uren voor aankomst van het schip in de haven, indien de aanloophaven op dat ogenblik gekend is; zodra de aanloophaven gekend is, indien de informatie minder dan 24 uren voor aankomst van het schip in de haven beschikbaar is; uiterlijk bij vertrek van het schip uit de vorige haven, indien de duur van de reis minder dan 24 uren bedraagt. De kapitein dient de verstrekte informatie ten minste tot na de volgende aanloophaven aan boord van zijn schip te bewaren en ter beschikking te houden van de autoriteiten van die lidstaat

19 5.3. VRIJSTELLING VAN DE AANMELDING Volgende schepen zijn vrijgesteld van aanmelding: Vissersvaartuigen of pleziervaartuigen, waarmee ten hoogste 12 passagiers mogen worden vervoerd. Oorlogsschepen, marinehulpschepen en andere schepen in eigendom of onder beheer van een staat die uitsluitend voor een niet-commerciële overheidsdienst worden gebruikt. Elk vaartuig zonder een eigen voortstuwing zoals een ponton. Schepen die beschikken over een vrijstelling van de OVAM (zie ook 7.3. in dit plan)

20 6. DE HAVENONTVANGSTVOORZIENINGEN 6.1. DE TOEPASSELIJKE WETGEVING EN FORMALITEITEN VOOR DE AFGIFTE De Vlaamse regelgeving inzake de inzameling en verwerking van afvalstoffen is gebundeld in het decreet betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen ent het Vlaams Reglement betreffende het duurzaam beheer van Materiaalkringlopen en Afvalstoffen (VLAREMA) DECREET BETREFFENDE HET DUURZAAM BEHEER VAN MATERIAALKRINGLOPEN EN AFVALSTOFFEN Dit decreet vormt de juridische basis voor alle afvalstoffenwetgeving in Vlaanderen. Het bevat o.m. een overzicht van definities, de indeling in huishoudelijke- en bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke- en bijzondere afvalstoffen, en de algemene doelstellingen en principes van het Vlaamse afvalstoffenbeleid. De grondslag van het kostendekkingsysteem werd verankerd in Hoofdstuk 5 milieubijdragen, milieuheffingen en retributies, afdeling 1 Milieubijdragen, artikel VLAAMS REGLEMENT BETREFFENDE HET DUURZAAM BEHEER VAN MATERIAALKRINGLOPEN EN AFVALSTOFFEN Het VLAREMA geeft uitvoering aan tal van bepalingen van het decreet. Ook de bepalingen inzake scheepsafval werden hierin opgenomen: Onderafdeling afval van de zeevaart art : toepassingsgebied art : toereikendheid havenontvangstvoorzieningen art : plan voor ontvangst en verwerking van scheepsafval art : procedure goedkeuring plan voor ontvangst en verwerking van scheepsafval art : informatieverstrekking art : aanmelding art : afgifteplicht scheepsafval art : kostendekkingsysteem art : vrijstellingen Bijlagen A en B. aanmeldingsformulier voor scheepsafval en ladingresiduen (bijlage A.) berekeningswijze bijdragen kostendekkingsysteem scheepsafvalstoffen (bijlage B.)

21 6.2. OVERZICHT VAN DE HAVENONTVANGSTVOORZIENINGEN De lijst van de havenontvangstvoorzieningen die opereren binnen het werkingsdomein van nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV is te raadplegen via de websites van nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV. De gedetailleerde overzichtslijsten van de havenontvangstvoorzieningen zijn opgenomen in bijlage VASTE HAVENONTVANGSTVOORZIENING VOOR SCHEEPSVUILNIS Vermits alle zeegaande vaartuigen die het Albertkanaal en het zeekanaal Brussel-Schelde aanlopen, respectievelijk de sluis van Wijnegem of de zeesluis te Wintam binnenvaren, wordt voor scheepsvuilnis (Annex V) een vaste havenontvangstvoorziening ingericht die de waterwegbeheerder zelf zal exploiteren. Aan de sluis van Wijnegem bestaat deze havenontvangstvoorziening uit 2 semi-ondergrondse containers voor afval Annex V. Op de zeesluis te Wintam staan 3 containers ( 5m³) voor de inzameling van afval Annex V. In beide geval worden de containers wekelijks geledigd. Met het oog op de concretisering van de recent principieel goedgekeurde wijziging in Vlarema (nieuw artikel 4.3.4) m.b.t. tot de opsplitsing van Marpol Annex V, zullen nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV tijdens de looptijd van onderhavig afvalbeheersplan, de gescheiden aanbieding door de zeevaart van glas, voedselrestanten, plastic en overig scheepsvuilnis monitoren en hierover op regelmatige basis communiceren met de OVAM MOBIELE HAVENONTVANGSTVOORZIENINGEN VOOR OLIEHOUDEND AFVAL Zeeschepen op het Albertkanaal/ zeekanaal Brussel-Schelde dienen voor de afgifte van hun oliehoudend afval (Marpol Annex I) beroep te doen op geregistreerde en/of vergunde mobiele havenontvangstvoorzieningen. Een havenontvangstvoorziening kan bijgevolg slechts scheepsafval ontvangen indien zij beschikt over: een registratie door de OVAM als inzamelaar, makelaar en/of handelaar van afvalstoffen en/of een geldige milieuvergunning; EN een schriftelijke toelating (die steeds herroepbaar is) die wordt uitgereikt door de gedelegeerd bestuurder(s) van nv De Scheepvaart / Waterwegen & Zeekanaal NV of zijn vervanger

22 De havenontvangstvoorziening bezorgt bij haar schriftelijke aanvraag voor de toelating aan de waterwegbeheerders in kopie de milieuvergunning en/of de registratie van de OVAM. Tevens bezorgt zij een overzicht van de inzetbare middelen. Bij eventuele wijziging brengt zij de waterwegbeheerders hiervan op de hoogte. In bijlage 2 bevindt zich een kopie van de actuele lijst van geregistreerde, tot het kostendekkingsysteem toegelaten mobiele havenontvangstvoorzieningen, gesitueerd binnen het ambtsgebied van nv De Scheepvaart/Waterwegen & Zeekanaal NV. (lijst wordt opgesteld aan de hand van een bevraging van de mobiele havenontvangstvoorzieningen die in november 2012 gepland is.) 6.3. PROCEDURES VOOR INZAMELING VAN SCHEEPSAFVAL EN LADINGRESIDUEN VERANTWOORDELIJKHEDEN SCHIP De kapitein van een schip, dat het Albertkanaal/zeekanaal Brussel-Schelde aandoet, geeft, alvorens het schip weer vertrekt, het scheepsafval en/of de ladingresiduen af bij een daartoe geregistreerde en/of vergunde havenontvangstvoorziening. De kapitein of zijn agent neemt zelf contact op met een havenontvangstvoorziening. Deze havenontvangstvoorziening moet tijdig op de hoogte zijn van de hoeveelheden en soorten scheepsafval, om het zo efficiënt mogelijk te kunnen inzamelen. Een kapitein kan uitsluitend van afgifte afzien of slechts een deel van de afvalstoffen afgeven, overeenkomstig de bepalingen van artikel van het VLAREMA VERANTWOORDELIJKHEDEN HAVENONTVANGSTVOORZIENING De havenontvangstvoorziening is verantwoordelijk voor de snelle en verantwoorde wijze van de inzameling van de scheepsafvalstoffen en/of ladingresiduen aan boord van het schip. De havenontvangstvoorziening dient de havenvoorschriften en de reglementeringen inzake de registratie, de inzameling en de verwerking van scheepsafvalstoffen en ladingresiduen steeds na te leven. De havenontvangstvoorziening moet het RIS-centrum Hasselt of Evergem (afhankelijk van de locatie van de afvalinzameling/-ophaling) onmiddellijk inlichten over elke bevuiling die het gevolg is van het ophalen of vervoeren van de scheepsafvalstoffen. In geval van calamiteiten neemt de havenontvangstvoorziening onmiddellijk alle nodige maatregelen ter voorkoming van verontreiniging van grond- en/of oppervlaktewater. De havenontvangstvoorziening kan scheepsafval weigeren omwille van een grondige afwijking van de eerder aangemelde samenstelling van het afval bijvoorbeeld. In dat geval dient de havenontvangstvoorziening OVAM, RIS-centrum Hasselt of Evergem (afhankelijk van de locatie van de afvalinzameling/-ophaling) en de dienst Scheepvaartcontrole hiervan op de hoogte te brengen