Onderwijs-zorglijnen in de praktijk: de Trajectgroep in het regulier voortgezet onderwijs

Transcriptie

1 Onderwijs-zorglijnen in de praktijk: de Trajectgroep in het regulier voortgezet onderwijs Annegien Simis Altra Ambulante Dienst & zorgteam Saenredam College Zaandijk

2

3 In deze presentatie Wat is een trajectgroep? Een trajectgroep starten Tevredenheidsonderzoek Uitdagingen

4 Wat is een trajectgroep? binnenschools met en zonder REC op indicatie zorgteam les in de eigen klas begeleiding op afspraak en zonder!

5 Wie zijn de begeleiders? Vanuit school Trajectgroepbegeleider Vanuit AB-diensten Ambulant begeleider REC III Helioskoop, Heliomare Ambulant begeleider REC IV Altra Ambulante Dienst

6 Niveaus van gedragsinterventie Primaire preventie: School-/klasinterventies voor alle leerlingen ~5% ~15% Tertiaire preventie: gespecialiseerde individuele interventies voor leerlingen met hoog-risico gedrag Secundaire preventie: speciale (groeps) interventies voor leerlingen met risico gedrag ~80% van de leerlingen Kenniscentrum SWPBS, augustus 2011 versie 1.0

7 Wat is er anders? Voor de leerling - Inloopfunctie, directe begeleiding indien nodig, 4 ½ dag per week. - Vaste afspraken op momenten die prettig zijn voor de leerling - Knelpunten worden eerder en vanuit verschillende perspectieven/bronnen gesignaleerd. Curatief werken preventief werken. - Ontmoeten van andere leerlingen, spontane uitwisseling, samenwerking met anderen.

8 Wat is er anders? Voor de mentor/docent - Inloopfunctie - Vragen van ouders opvangen en kanaliseren via de Trajectgroep ontlast docenten/mentor - Professionalisering van docenten via observatie, coaching - Time-out mogelijkheid leerling behoud relatie - Bewustwording: wij bieden Passend onderwijs

9 Wat is er anders? Voor ouders: - Zeer korte lijnen met begeleiders bij vragen - Deel van de zorg uit handen. Zorgen delen. - Effectiever meesturen door betere toegang tot informatie

10 Wat is er anders? Voor de AB-er: - Duidelijker zichtbaar binnen de school: relatie met team opbouwen - Beter vindbaar in school - Korte lijnen met management; meedenken over visie, zorgbeleid, scholingsbeleid - Samenwerking REC III en REC IV: brede blik bij meervoudige problematiek. Ontwikkelen nieuw aanbod.

11 Van plan naar voorziening: voorbereiden PLAN ACT DO CHECK

12 Van plan naar voorziening: voorbereiden PLAN ACT DO CHECK

13 ase 1: vraag en visie Hoe kunnen we er - anticiperend op de invoering van Passend Onderwijs voor zorgen dat: - al onze leerlingen zich optimaal ontwikkelen op onze vmbo-school; - docenten deskundiger en trefzekerder worden in de dagelijkse begeleiding van leerlingen met verschillende begeleidingsbehoeften; - ambulante begeleiding en interne leerlingzorg effectief samenwerken - geen kind meer tussen wal en schip valt

14 Fase 1: plan - Verkenning van wensen en mogelijkheden: overleg school Ambulante Dienst(en) Samenwerkingsverband - Vorming van Trajectgroepteam: Projectleider, zorgcoördinatoren, ambulant begeleider, trajectgroepbegeleider - Ervaren: samen op verkenning bij een school die al een Trajectgroep heeft - Kaderplan schrijven, nadere afstemming intern en met SWV

15 Wat staat er in het kaderplan? Visie Doelgroep Doelen Verantwoordelijkheid Communicatie Personeel Taken, rollen Tijdpad Huisvesting Financiën

16 Wat staat er in het kaderplan? Visie Doelgroep Doelen Verantwoordelijkheid Communicatie Personeel Taken, rollen Tijdpad Huisvesting Financiën

17 Doelen pilot Trajectgroep 1. Vaststellen in welke onderwijs- en pedagogische zorgbehoefte de trajectgroep kan voorzien; 2. Begeleiding op maat bieden zodat leerlingen van de reguliere lessen kunnen profiteren en een diploma op hun niveau behalen; 3. Bevorderen van positief leer- en leefklimaat in de klas door coaching van docenten, aanreiken van handvatten en achtergrondinformatie, observatie in de les en door time-out voor leerling als het niet gaat in de les.

18 Doelen pilot Trajectgroep 4. Samenwerking met ouders optimaliseren, verantwoordelijkheid delen door korte lijnen met ouders 5. Professionalisering van trajectgroepbegeleider van school: coaching door de ambulant begeleider uit REC IV

19 Taken en rollen / huisvesting Keuzes in huisvesting en rollen bij het Saenredam College: Trajectgroepruimte grenst aan uitstuurlokaal Dubbelrol voor pedagogisch medewerker: Begeleiding uitgestuurde leerlingen + begeleiding Trajectgroepleerlingen

20 Bekostiging REC-gelden (schooldeel en AB-deel) Samenwerkingsverband (regionaal zorgbudget / startsubsidie) School: pedagogisch medewerker en huisvesting

21 Van plan naar voorziening: pilot PLAN ACT DO CHECK

22 Fase 2: de pilot - Gefaseerde plaatsing: van 4 naar 19 leerlingen - Praktijkonderzoek naar effectiviteit en tevredenheid onder ouders, leerlingen en mentoren

23 begeleidingsvragen volgens cap-j (pilotgroep n= 16) Thuis en gezin; 4,4 % Relatie met leerkrachten en medeleerlingen, vrije tijd en studiekeuze; 23,4 % psychosociaal functioneren; 23,4 % lichaamsgebonden functioneren; 2,9 % cognitieve ontwikkeling; 46,7 %

24 Geboden begeleiding (pilotgroep)

25 Frequentie van contact / begeleiding (pilotgroep) Leerlingen: Ouders: Mentor: Docenten: 1-5 keer per week. Enkeling minder vaak 1 x per maand tot meerdere keren per week nooit enkele keren per week sterk wisselend

26 Effect- en tevredenheidsonderzoek PLAN ACT DO CHECK

27 Effect- en tevredenheidsonderzoek Leerlingen mentoren ouders N = 12 N = 11 N = 10 A. Vragenlijstonderzoek: 1. Vooruitgang op aandachtsgebieden 2. Effect van begeleiding 3. Tevredenheid B. Evaluatie in trajectgroepteam

28 Vooruitgang gedrag - / +- / nvt + + schoolresultaten verdeeld +-/ + / ++ +/ ++ Kennis van leerstrategieën + Planvaardigheid +- / + Echt aan het werk gaan +- / + Welbevinden Nvt / +- / + / ++ + / ++ + / ++

29 Vooruitgang Contact met medeleerlingen Nvt / verdeeld Contact met docenten Nvt / + Functioneren thuis Nvt / +

30 Komt vooruitgang door trajectgroepbegeleiding? kennis van leerstrategieën, contact met docenten, functioneren thuis, planvaardigheid, echt aan het werk gaan gedrag, schoolresultaten, welbevinden gedrag, schoolresultaten, welbevinden

31 Tevredenheid Begeleiding gedrag + + Aandacht voor plannen + / ++ + / ++ + / ++ Aandacht voor leren leren + + / ++ + Betrokkenheid bij doelen - - / + / ++ + Omgaan met tussentijdse problemen - - / + / ++ + Frequentie leerlingbegeleiding + + / ++ Bereikbaarheid begeleiders + / ++ + / ++

32 Overige vragen Mentorkennis van leerlingproblematiek + Behoefte aan coaching bij omgaan met leerlingen met zorgvraag in de klas - / ± / + / ++ Plaats trajectgroep in zorgstructuur duidelijk -- / + / ++ Bekendheid met grenzen begeleiding - - / + / ++ +

33 Conclusies vragenlijstonderzoek - Leerlingen, ouders en mentoren: positief over de trajectgroep - Leerlingen, ouders en mentoren geven aan dat de vooruitgang aan de begeleiding te danken is. Ouders en mentoren oordelen positiever en zijn minder verdeeld dan leerlingen. - De meeste mentoren voelen zich voldoende betrokken

34 Wat werkt?

35 Succesfactoren samenwerking met leerling Leerling is open over resultaten en gedrag Leerling is gemotiveerd voor begeleiding Afspraken nakomen: zelf voor begeleiding naar de trajectgroep komen op afgesproken momenten. Het ontmoeten in de TG: leerlingen herkennen zich in elkaar en werken samen Leerling wordt gezien en erkend.

36 Succesfactoren samenwerking binnen school Docenten leveren informatie aan over planning / opdrachten / gedrag / voortgang Docenten weten welke leerlingen begeleiding krijgen

37 Succesfactoren samenwerking met ouders Veel contact met ouders, investeren in relatie Ouders voorzien van (digitale) informatie over praktische zaken en schoolopdrachten Grenzen van begeleiding aangeven Twee-richtingsverkeer: ouders onderhouden de korte lijn ook!

38 Bij welke leerling lukt het (nog) niet? De leerling heeft (nog) geen werkbare hulpvraag, maar er zijn wel gedragsproblemen op school. Deze leerling kan met het huidige trajectgroepaanbod en in het huidige pedagogisch klimaat op school niet succesvol begeleid worden Er is voortdurend één- op - één begeleiding nodig

39 Terug naar de doelen 1. Vaststellen in welke onderwijs- en pedagogische zorgbehoefte de trajectgroep kan voorzien 2. Begeleiding op maat bieden zodat leerlingen van de reguliere lessen kunnen profiteren en een diploma op hun niveau behalen; 3. Bevorderen van positief leer- en leefklimaat in de klas door coaching van docenten, aanreiken van handvatten en achtergrondinformatie, observatie in de les en door timeout voor leerling als het niet gaat in de les.

40 Terug naar de doelen 4. Samenwerking met ouders optimaliseren, verantwoordelijkheid delen door korte lijnen met ouders 5. Professionalisering van trajectgroepbegeleider van school: coaching door de ambulant begeleider uit REC IV

41 Verbeteren PLAN ACT DO CHECK

42 Uitdagingen Trajectgroep Saenredam 40 leerlingen in Tijd, ruimte? Dubbelfunctie van pedagogisch medewerker: trajectgroep en uitstuurlokaal. Versterken van schoolbrede pedagogisch klimaat, waarop trajectgroep met specifieke zorg kan aansluiten. Handvatten de school in: meer leerlingen én docenten laten profiteren van het aanbod.

43 Niveaus van gedragsinterventie Primaire preventie: School-/klasinterventies voor alle leerlingen ~5% ~15% Tertiaire preventie: gespecialiseerde individuele interventies voor leerlingen met hoog-risico gedrag Secundaire preventie: speciale (groeps) interventies voor leerlingen met risico gedrag ~80% van de leerlingen Kenniscentrum SWPBS, augustus 2011 versie 1.0

44 edewerkers Trajectgroep Saenredam Saenredam College - Nathalie van der Linden (zorgcoördinator) - Marijke Buysman (zorgcoördinator) - Gerard Neijzing (pedagogisch medewerker) Helioskoop (REC III) - Corien Bosman (ambulant begeleider) Altra Ambulante Dienst (REC IV) - Angela Terng (projectleider) - Annegien Simis (ambulant begeleider) Contact: trajectgroep@saenredam.nl

45 Een Trajectgroep starten? Neem contact op met Altra Ambulante Dienst: Anton Okkels:

46 Samen bouwen aan een toekomst voor ieder kind T: E: