Toekomst voor de zorg in viervoud
|
|
- Kurt Janssen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Toekomst voor de zorg in viervoud Casper van Ewijk CPB & UvA RVZ 7 februari
2 Diagnose Outline zorgboek 9 maart 2012
3 Uitgaven curatieve zorg % BBP, ,0 % bbp, ,1 14,0 12,0 10,0 9,0 8,8 8,0 7,9 7,7 7,7 7,7 7,5 6,0 4,0 2,0 0,0 Outline zorgboek 9 maart 2012
4 Ouderenzorg 4 %bbp, ,8 3,7 3,5 3 2,5 2,5 2 1,5 1,9 1,8 1 0,5 1,0 1,0 0,8 0,6 0,6 0 Health LTC Social LTC
5 50 MEX Solidariteit CHL KOR GRC eigen betalingen % zorg CHE 30 ISR PRT 25 HUN SVK POL TUR EST CZE SVN ESP ITA FIN JPN NZL BEL AUS SWE ISL AUT CAN DNK LUX IRE DEU GBR NOR USA FRA 5 NLD Current health expenditure per capita (USD PPP)
6 Toegankelijkheid: niet-vervulde behoefte medisch onderzoek (laagste inkomens) VK Zweden Nederland Italië Duitsland Frankrijk Denemarken België % kon het niet betalen wachttijd te ver reizen
7 Prognose Outline zorgboek 9 maart 2012
8 Trend 1: Kritische consument individualisering zelfbewuste consument hogere opleiding toegankelijke informatie transparantie van kwaliteit en : eigen regie helpt Outline zorgboek 9 maart 2012
9 Trend 2: Nieuwe medische technologie Outline zorgboek 9 maart 2012
10 Versnelling in de zorguitgaven (% BBP) % bbp Zorguitgaven, constant als % bbp Idem, plus demografische factoren Zorguitgaven, realisatie
11 Versnelling in de zorguitgaven (% BBP)? % bbp Zorguitgaven, constant als % bbp Idem, plus demografische factoren Zorguitgaven, realisatie
12 Versnelling in de zorguitgaven (% BBP) % bbp Zorguitgaven, constant als % bbp Idem, plus demografische factoren Zorguitgaven, realisatie
13 Verklaring groei uitgaven (ZVW + AWBZ) Nominale groei van de uitgaven 6,9 Algemene inflatie 2,5 Reële lonen en prijzen 0,6 Demografische/epidemiologische factoren 0,9 Beleidseffecten 0,2 Overige factoren 2,6 13
14 Verklaring groei uitgaven (ZVW + AWBZ) Nominale groei van de uitgaven 6,9 Algemene inflatie 2,5 Reële lonen en prijzen 0,6 Demografische/epidemiologische factoren 0,9 Beleidseffecten 0,2 Overige factoren 2,6 14
15 Twee omgevingsscenario's: kostendekkende premie Niveau 2010 Toename Trendmatig Betere zorg Totaal (% bruto gezinsinkomen) 23, waarvan demografie waarvan zorgconsumptie per persoon
16 Kunnen wij de groeicurve afbuigen? Outline zorgboek 9 maart 2012
17 "Bending the curve" Therapie 1: Gezonder leven Outline zorgboek 9 maart 2012
18 The pain is in the gain Helpt gezond leven?
19 Gezonder leven: baten vooral voor jezelf Baten van gezonder leven Baten individueel Langer leven Langer leven, werken en leren Levensverwachting 1 jaar 1 jaar Langer leven 1,4% 1,4% Consumptie 0,4% 1,9% Baten collectief Overheid -0,6% 1,6% Pensioenfonds -0,5% -0,6% Baten uitgedrukt als %loon SER Toekomst voor de zorg 31 januari 2013
20 "Bending the curve" Therapie 2: Doelmatigheid Outline zorgboek 9 maart 2012
21 Doelmatigheid
22 Twee soorten doelmatigheid 1. Efficienter werken 2. Zorg beperken tot kosteneffectieve behandelingen hoe lang doorbehandelen einde leven 'te dure zorg' in verhouding tot winst (qaly) Outline zorgboek 9 maart 2012
23 Nieuwe technologie efficienter...
24 maar lokt nieuwe vraag uit
25 Grote grijze gebied in de zorg Onderzoek Aanbodgeïnduceerde zorg (CPB/NZA/iBMG) Voorbeeld: Amandelen Gebruik na correctie voor vraagfactoren keer gemiddeld ongeveer gemiddeld keer gemiddeld
26 Gecorrigeerde vraag Aantal specialisten keer gemiddeld ongeveer gemiddeld keer gemiddeld keer gemiddeld ongeveer gemiddeld keer gemiddeld pppppppppppppppp
27 Effect op vraag van een 10% toename van specialisten (*=significant op 1% niveau) Vrijgevestigde specialisten Heupbreuken % Cataract 5.6%* Amandelen 7.4%* Spataderen 2.7%* Hernia 7.1%* Indicatie voor aanbodgestuurde vraag
28 Conclusie doelmatigheid Belangrijke winst te halen maar voldoende om groei af te buigen?
29 Informeer over keuze: hoeveel verzekeren? Outline zorgboek 9 maart 2012
30 Kosten ongelijk verdeeld ouderenzorg: gemiddelde kosten per jaar over levenscyclus
31 Kosten ouderenzorg Mediaan Totaal over levensloop 142 euro per jaar euro Dus 50% van de mensen heeft lagere kosten dan 142 per jaar Maar zeer scheef verdeeld: Kans 20% op totale kosten groter dan euro Outline zorgboek 9 maart 2012
32 Waarde van zekerheid afhankelijk van risicoafkeer (a) aandeel van zorg in consumptie (z) variantie in individuele zorgkosten, relatief (σ 2 ) 1 2 az2 σ 2 Outline zorgboek 9 maart 2012
33 Waarde van zekerheid afhankelijk van risicoafkeer (a) aandeel van zorg in consumptie (z) variantie in individuele zorgkosten, relatief (σ 2 ) 1 2 az2 σ 2 Waarde voor Nederland: 40 tot 100 mld (7 tot 16% BBP) Outline zorgboek 9 maart 2012
34 Waarde verzekeren vooral voor lage inkomens (% inkomen) Outline zorgboek 9 maart 2012
35 Helaas ook nadelen verzekeren Geen rem op (onnodig) gebruik 100% verzekeren niet nodig: waarde van geld lager bij gebrek en ziekte "de rollator komt in de plaats van de fiets" Outline zorgboek 9 maart 2012
36 Conclusie Verzekeren Sparen is niet de oplossing niet nodig: zorg komt in plaats van 'gewone' consumptie niet effectief uitschieters in kosten niet te voorzien flexibel pensioen is effectiever Outline zorgboek 9 maart 2012
37 Informeer over keuze: hoeveel solidariteit? Outline zorgboek 9 maart 2012
38 Hoe ver gaat solidariteit? In gezondheid heeft iedereen recht op gelijke gezondheid? en tegen iedere prijs (ziekte van Pompe)? of kiezen wij voor kosteneffectiviteit? In geboden zorg heeft iedereen recht op dezelfde zorg? in welke zorg zijn we solidair en in welke niet? Outline zorgboek 9 maart 2012
39 Solidariteit onder druk bij hoge groei van de zorg hoge inkomens lage inkomens Outline zorgboek 9 maart 2012
40 Hoelang houden we vast aan brede uniforme zorg? Inkomen en zorguitgaven OECD landen 9000 GDP per capita (x) and health expenditure per capita (y) in selected OECD countries, US NL 5000 SWE 4000 FR GE BE CAN DK AUS 3000 IT JAP UK Outline zorgboek 9 maart 2012
41 Allocatieve efficientie: zorg naar wens Outline zorgboek 9 maart 2012
42 welvaartsverlies door uniforme verstrekking zorg totaal ca. 2%, 12 mld euro welvaartsverlies (euro) inkomen (euro) Outline zorgboek 9 maart 2012
43 Stijgende lastendruk remt economische groei Groei zorguitgaven slokt deel van inkomensgroei op, vooral voor lage inkomens Stijging zorgpremie met 10% kost ca. 5% inkomen Outline zorgboek 9 maart 2012
44 Besluit Outline zorgboek 9 maart 2012
45 Toekomst voor de zorg in viervoud twee trends Stijgende uitgaven grote technische mogelijkheden Kritische, hoogopgeleide consument Outline zorgboek 9 maart 2012
46 Toekomst voor de zorg in viervoud twee keuzen Risicosolidariteit Verzekeren of eigen betalingen? Zorgsolidariteit Zorg voor iedereen gelijk of afstemmen op voorkeuren? Outline zorgboek 9 maart 2012
47 Vier werelden voor de toekomst
48 Vier werelden voor de toekomst Curatieve zorg in NL?
49 Langdurige zorg ouderen
50 Vier werelden voor de toekomst: curatieve zorg
51 Einde Outline zorgboek 9 maart 2012
Toekomst voor de zorg in viervoud
Toekomst voor de zorg in viervoud Casper van Ewijk CPB & UvA RVZ 7 februari Diagnose 2 Uitgaven curatieve zorg % BBP, 2010 16,0 % bbp, 2010 14,0 14,1 12,0 10,0 9,0 8,8 8,0 7,9 7,7 7,7 7,7 7,5 6,0 4,0 2,0
Nadere informatieToekomst voor de zorg
Casper van Ewijk Albert van der Horst Paul Besseling redactie Aanbieding VWS Trend 1: Kritische consument zelfbewuste consument hogere opleiding toegankelijke informatie transparantie van kwaliteit en:
Nadere informatieStuurzame zorg: tussen solidariteit en keuzevrijheid. Casper van Ewijk CPB, UvA, Netspar
Stuurzame zorg: tussen solidariteit en keuzevrijheid Casper van Ewijk CPB, UvA, Netspar Seneca, 5 september 2013 Drie stellingen Uitgaven nog steeds onbeheersbaar omdat we geen grenzen durven te stellen
Nadere informatieBelgische vastgoedfiscaliteit past niet in Europees keurslijf
Belgische vastgoedfiscaliteit past niet in Europees keurslijf In het kader van haar jaarlijkse groeistrategie heeft de Europese Commissie een aantal aanbevelingen geformuleerd over de vastgoedfiscaliteit
Nadere informatieInternationaal onderzoek naar de relatie tussen medische technologie en zorguitgaven. FHI Symposium Medische technologie; gouden ei of kostenpost?
Internationaal onderzoek naar de relatie tussen medische technologie en zorguitgaven FHI Symposium Medische technologie; gouden ei of kostenpost? 26 september 2013 Paul Besseling Programmaleider Zorg Inhoud
Nadere informatiePrinsjesdag Uitdagingen voor Nederland. Menno Middeldorp Hoofd RaboResearch Nederland
Prinsjesdag 2017 Uitdagingen voor Nederland Menno Middeldorp Hoofd RaboResearch Nederland Overzicht Conjunctuur Nederlandse economie in bloei Uitdagingen voor Nederland Van Miljoenennota naar regeerakkoord
Nadere informatieDe lastige toekomst van de Belgische gezondheidszorg
De lastige toekomst van de Belgische gezondheidszorg 1 De Belg is heel tevreden over gezondheidszorg 2 Maar... - Gezonde bevolking? - Prijs/kwaliteit? - LT-houdbaarheid? 3 Uitdagingen 4 Tegen 2050: - 1
Nadere informatieDoelmatigheid als panacee, makkelijker gezegd dan gedaan
Doelmatigheid als panacee, makkelijker gezegd dan gedaan Laura van Geest Overzicht 1. Historische trends 2. Toekomstscenario s CPB overzicht is meer zorg een probleem? meer zorg en meer solidariteit? 3.
Nadere informatieVergrijzing, zorg, wonen en leven
Vergrijzing, zorg, wonen en leven Casper van Ewijk Netspar, University of Amsterdam Johan de Witt lezing, Actuarieel Genootschap, 25 april 2014 Netspar = Network Studies Pension Aging Retirement Pension
Nadere informatieZorg in perspectief. Nieuwe Zorg Bijeenkomst Haga Ziekenhuis 26 september Albert van der Horst
Zorg in perspectief Nieuwe Zorg Bijeenkomst Haga Ziekenhuis Albert van der Horst 10 8 6 4 2 0 Zorguitgaven stijgen sneller dan ons inkomen... share gdp 14% 13% 12% 11% 10% 9% 8% 7% 1972 1976 1980 1984
Nadere informatieDE RESIDENTIELE VASTGOEDMARKT IN BELGIE. Turnhout Donderdag, 12 Juni 2014
DE RESIDENTIELE VASTGOEDMARKT IN BELGIE Turnhout Donderdag, 12 Juni 214 2 Dé vastgoedmarkt bestaat niet 3-15 -1-5 5 1 15 Arendonk Baarle-Hertog Balen Beerse Dessel Geel Grobbendonk Herentals Herenthout
Nadere informatieBrochure Geldige identiteitsdocumenten. Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2018
Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2018 Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het
Nadere informatieBrochure Geldige identiteitsdocumenten. Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2016
Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2016 Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij de Tweede Kamerverkiezing van 15
Nadere informatieBrochure Geldige identiteitsdocumenten. Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2018
Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het stemlokaal vanaf 2018 Brochure Geldige identiteitsdocumenten Voor gebruik bij verkiezingen en referenda in het
Nadere informatieMobiliteit: Egbert Jongen CPB*
Mobiliteit: Wat economen willen (en weten) Egbert Jongen CPB* *Deze presentatie is op persoonlijke titel Overzicht presentatie Wat economen weten Wat economen willen Het Oostenrijkse systeem Wat economen
Nadere informatieZorg na de kredietcrisis, de verkiezingen en de vergrijzing
Zorg na de kredietcrisis, de verkiezingen en de vergrijzing Prof. dr Casper van Ewijk CPB & Universiteit van Amsterdam Seneca 7 september 2010 Agenda Financiele stand van zaken: update sinds Athene Welke
Nadere informatiePensioen in natura of liever flex pensioen?
Pensioen in natura of liever flex pensioen? Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Netspar 13 mei 2011 5 punten We hebben al pensioen in natura Wat is pensioen? Pensioen en life cycle planning:
Nadere informatieZorg om de zorg. Paul Schnabel. Amsterdam, 9 oktober 2013 Universiteit Utrecht
Zorg om de zorg Paul Schnabel Amsterdam, 9 oktober 2013 Universiteit Utrecht Hoe rijker het land Hoe duurder de zorg! 16-18% BBP VS! 13-14% BBP Nederland! 10-12% BBP BRD, Frankrijk, Canada, Zwitserland,
Nadere informatieVeranderingen in vraag en aanbod op de Nederlandse arbeidsmarkt
Veranderingen in vraag en aanbod op de Nederlandse arbeidsmarkt Bas ter Weel Kennis-& Netwerksessie Trends in werken 10 maart 2016 Inleiding Werkgevers en werknemers hebben behoefte aan flexibiliteit Kracht
Nadere informatieDIVERSITEIT EN STABILITEIT
DIVERSITEIT EN STABILITEIT 30-03-2017 Mark Sanders en Lu Zhang PROBLEEM WORDT BREED ERKEND... Het belang van diversiteit in de financiële sector wordt breed erkend (e.g. Ayadi et al, 2009; Haldane, 2009;
Nadere informatie10 jaar Zvw. Operatie Cure geslaagd? Centraal Planbureau
10 jaar Zvw Operatie Cure geslaagd? 10 jaar Zvw: Resultaten in grote lijnen Werkt het zoals beoogd? Hoe nu verder? Ontwikkeling uitgaven in de curatieve zorg 9 Volumegroei curatieve zorg in % (rechteras)
Nadere informatiePRESENTATIE BELGISCHE ECONOMIE. Bart Van Craeynest Hoofdeconoom Petercam 3 april2014
PRESENTATIE BELGISCHE ECONOMIE Bart Van Craeynest Hoofdeconoom Petercam 3 april2014 België kan veel beter 2 3 België gaat mee met herstel van de eurozone 6 Reëel BBP (jaarwijziging in %) 4 2 0-2 -4 EMU
Nadere informatieDe herziening van de langdurige zorg vraagt om een levensloop perspectief op de financiering van zorg thuis
De herziening van de langdurige zorg vraagt om een levensloop perspectief op de financiering van zorg thuis de huidige AV en collectieve zorgverzekering sluit daar niet op aan en daarom zijn er kansen
Nadere informatieBoek Gezondheid loont, tussen keuze en solidariteit
Boek Gezondheid loont, tussen keuze en solidariteit Esther Mot en Ilaria Mosca Op 21 maart heeft het Centraal Planbureau (CPB) het boek Gezondheid loont, tussen keuze en solidariteit gepresenteerd. Dit
Nadere informatieHervormingen in de langdurige zorg: uitzicht op houdbare financiering
Hervormingen in de langdurige zorg: uitzicht op houdbare financiering NETSPAR project Optimal saving and insurance for old age Kick-off bijeenkomst, 11 november 2016 Netspar project team Eddy van Doorslaer
Nadere informatieOudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam
Oudedagsvoorziening nu en straks Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam SER, 24 juni 2014 Agenda Internationaal perspectief Probleemanalyse Houdbaarheid Maatschappelijke trends Keuzes voor
Nadere informatieKabinetsbeleid Gezondheidszorg in het licht van de toekomst. Marcelis Boereboom Directeur-Generaal Langdurige Zorg
Kabinetsbeleid Gezondheidszorg in het licht van de toekomst Marcelis Boereboom Directeur-Generaal Langdurige Zorg Inhoud 1.Gevolgen van stijgende zorguitgaven 2.Oplossingen nu en in de toekomst Blik op
Nadere informatieZorg: leiderschap tussen prikkel en budget
Zorg: leiderschap tussen prikkel en budget Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Presentatie Seneca congres Zorg 3.0; leiders gezocht Berlijn 8 september 2011 Seneca en de stand van de economie
Nadere informatieZorguitgaven een zorg?
Prof. C.N. Teulings Zorguitgaven in Nederland en VS % BBP 18 16 14 12 10 8 6 4 Ontwikkeling Zorguitgaven als % GDP (OECD-definities) VS (totaal) Nederland (totaal) VS (publiek) Nederland (publiek) 2 0
Nadere informatieProductiemeting bij schadeverzekeraars
182 Statistiek Negatieve productie treedt op in jaren met grote schadeuitkeringen, zoals in en 2011, maar dit kan van verzekeraar tot verzekeraar en van land tot land verschillen. Dit probleem is onderkend
Nadere informatieKrimpende Economie, Groeiende Zorg
Krimpende Economie, Groeiende Zorg Zorginnovatie reis München, 20 januari 2012 Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Opzet Krimpende economie Beleidsopgave Europa Nederland Groeiende zorg toekomstscenario
Nadere informatieZorguitgaven in perspectief
Zorguitgaven in perspectief NVZ Jubileumcongres 1 december 2016 Jan Derk Brilman Plv directeur Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt Inhoud 1. Waarom groeien de uitgaven in de zorg? 2. Hoe wordt
Nadere informatieDe presentaties van de manifestatie van 20/11/2014 Pensioenen: financiering en uitkering volgen aansluitend hieronder.
De presentaties van de manifestatie van 20/11/2014 Pensioenen: financiering en uitkering volgen aansluitend hieronder. DE TOEKOMST VAN HET PENSIOEN Bart Van Craeynest Hoofdeconoom Petercam 20 november
Nadere informatieFinanciering langdurige zorg uit wonen en pensioen? Netspar, 11 november 2016 Niels Kortleve
Financiering langdurige zorg uit wonen en pensioen? Netspar, 11 november 2016 Niels Kortleve 2 De routekaart naar een meer integrale benadering van wonen, zorg en pensioen (Bart e.a. 2016) Voorbeeld 1
Nadere informatieDe kracht van Nederland. Joop Wijn, 10 april 2013
De kracht van Nederland Joop Wijn, 10 april 2013 Cultuurverandering (1/3) Accepteer dat het feest voorbij is } Denk in lange termijn } Het wordt hard werken om baten te genereren dus wees kostenbewust
Nadere informatieLanger werken voor het pensioen
Langer werken voor het pensioen Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Rotterdam, 20 mei 2005 Oudedag in discussie Nederland verwelkomt de 2,5 miljoenste AOW-er en het aantal zal stijgen tot 4,5
Nadere informatielangdurige ouderenzorg zorgspaarmodellen Arjen Hussem PGGM Netspar 24 april 2012
Sparen voor langdurige ouderenzorg zorgspaarmodellen Arjen Hussem PGGM Netspar 24 april 2012 Agenda Stijgende zorgkosten en doelen zorgsparen Modelaannames Onhoudbare solidariteit? Lessen uit het buitenland
Nadere informatie2Werken Werken in de publieke sector. Feiten en cijfers
2 0 1 2 2Werken Werken in de publieke sector Feiten en cijfers Inhoudsopgave 1. Financieel-economische situatie 2. Personeel en omvang 3. Personeelsmobiliteit 4. Lonen en loonontwikkeling 5. Pensioenen
Nadere informatieloont en solidariteit
Toekomst voor de zorg Ons hele leven lang is onze gezondheid belangrijk, genietend van goede jaren, of kampend met een zwakke gezondheid. Ons leven lang is de gezondheidszorg belangrijk, we maken er gebruik
Nadere informatieBetere zorg met minder kosten: kan dat? Jaarcongres Intrakoop, 17 juni 2014 André Rouvoet, voorzitter ZN
Betere zorg met minder kosten: kan dat? Jaarcongres Intrakoop, 17 juni 2014 André Rouvoet, voorzitter ZN Zorguitgaven Bruto-BKZ uitgaven 72.900.000.000 Per dag: 200.000.000 Per uur: 8.300.000 Per minuut:
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDe risico s van het vak Enkele ervaringen over risicomanagement uit de pensioensector
De risico s van het vak Enkele ervaringen over risicomanagement uit de pensioensector Ir. André ten Damme RC MCM, CFO APG VRC Congres Amsterdam, 17 maart 2011 2 Agenda 1. Het Nederlandse pensioenstelsel
Nadere informatieDe zorgmiljarden in de Miljoenennota
De zorgmiljarden in de Miljoenennota HEAD CONGRES 2016 Houten, 9-10 Juni Richard Doornbosch Plv directeur Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt It is not a solution, if its not affordable Dr davis
Nadere informatieDe burger of de koopman? Burgerschap, economie en ongelijkheid in het Nederlandse onderwijs. Herman van de Werfhorst
De burger of de koopman? Burgerschap, economie en ongelijkheid in het Nederlandse onderwijs Herman van de Werfhorst Democratie en burgerschap: van wetenschap tot in de klas Politicologie, Onderwijskunde
Nadere informatieDe (on)betaalbaarheid van een verzorgde oude dag
De (on)betaalbaarheid van een verzorgde oude dag Ruben Wenselaar, vice-voorzitter RvB Menzis werkgeversvoorzitter Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) Landelijk congres Pensioenforum,
Nadere informatieEen nominaal toetsingskader voor pensioenen met reële ambities: anomalie of poldervondst?
Een nominaal toetsingskader voor pensioenen met reële ambities: ALM Conferentie anomalie of poldervondst? Prof. dr Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Netspar Amsterdam, 2 april 2008 Nederlands
Nadere informatieHet unieke Nederlandse pensioenstelsel: onhoudbaar of onverwoestbaar? Rob de Brouwer
Het unieke Nederlandse pensioenstelsel: onhoudbaar of onverwoestbaar? Rob de Brouwer Visie van de media en de politiek op de moraal van de ouderen De werkelijkheid Infrastructuur is op orde en staatsschuld
Nadere informatieOntwikkelingen in de Zorg voor Ouderen
Ontwikkelingen in de Zorg voor Ouderen Belangenvereniging pensioengerechtigden Politie 21 november 2012 Joop Blom, voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG. Belangenvereniging Pensioengerechtigden
Nadere informatieGelijke kansen op school 1
Gelijke kansen op school 1 Jean Hindriks (Itinera en UCL) en Mattéo Godin (Itinera) If it is important to you, you will find a way. If not, you will find an excuse. (onbekend) 1. Inleiding Leerlingen uit
Nadere informatieloont en solidariteit
Toekomst voor de zorg Ons hele leven lang is onze gezondheid belangrijk, genietend van goede jaren, of kampend met een zwakke gezondheid. Ons leven lang is de gezondheidszorg belangrijk, we maken er gebruik
Nadere informatieEconomie & Preventie. Prof. dr. Johan Polder. Preventie, een te verzekeren risico? Themabijeenkomst Bougainville en NVAG Dinsdag 4 september 2007
Economie & Preventie Prof. dr. Johan Polder Preventie, een te verzekeren risico? Themabijeenkomst Bougainville en NVAG Dinsdag 4 september 2007 Economische aspecten van preventie 1. Kosten van preventie
Nadere informatieSolidariteit, Toezicht en Hervorming van de zorg
Solidariteit, Toezicht en Hervorming van de zorg Wim Groot Hoogleraar gezondheidseconomie Universiteit Maastricht Lid Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) Health Services Research Focusing on Chronic
Nadere informatieEindexamen wiskunde A1-2 havo 2006-I
Verdienen vrouwen minder? In maart 23 stond in de Volkskrant een artikel over de inkomensachterstand van vrouwen op mannen. Deze figuur stond er bij: figuur 1 gemiddeld inkomen van vrouwen gemiddeld inkomen
Nadere informatiePrinsjesdaglezing. Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam. Landgoed Voorlinden, Wassenaar
Prinsjesdaglezing Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Landgoed Voorlinden, Wassenaar Economisch beeld: constant (somber) beeld sinds juni BBP groei (%) -½ (was -¾) 2012 2013 ¾ EMU saldo (%bbp)
Nadere informatieloont en solidariteit
Toekomst voor de zorg Ons hele leven lang is onze gezondheid belangrijk, genietend van goede jaren, of kampend met een zwakke gezondheid. Ons leven lang is de gezondheidszorg belangrijk, we maken er gebruik
Nadere informatieWaarom stijgen de uitgaven? Prijs- en volume. Vergrijzing als kostenbom. Kostenontwikkeling 1999-2003 Bron: Zorg voor euro s-2
Zorguitgaven, 1972-2009 miljard euro (bron:cbs) Macro-economie, gezondheid en zorg Johan Polder 1 NVAG Jubileumcongres 19 november 2010 Zorguitgaven, 1972-2009 miljard euro Zorguitgaven, 1972-2009 miljard
Nadere informatieKan het onderwijs in Nederland efficiënter?
2015 Scientific Paper Kan het onderwijs in Nederland efficiënter? Een technische internationale analyse Mark Groen CBS Kan het onderwijs in Nederland efficiënter? 3 Inhoud 1. Inleiding 5 2. Model 5 3.
Nadere informatieDe prijs van gelijke zorg. CPB Policy Brief 2013/01. Albert van der Horst Harry ter Rele. Dit is een uitgave van:
Solidariteit Zorg op maat onder druk? heeft toekomst Dit is een uitgave van: Centraal Planbureau Postbus 80510 2508 GM Den Haag t (070) 3383 380 Januari 2013 ISBN 978-90-5833-577-7 CPB Policy Brief 2013/01
Nadere informatieSymposium Kindcentra 2020
Symposium Kindcentra 22 s-gravenhage, 9 Oktober 215 Willem Adema, D.Phil Senior Economist, OECD Social Policy Division Cognitieve ontwikkeling van kinderen Ondersteunen van arbeidsparticipatie van ouders
Nadere informatieStudienamiddag Steunpunt Fiscaliteit en Begroting, Brussel, 14 Januari 2011
Werkgelegenheid naar leeftijd, economische groei, en de pensioenuitdaging in de OESO-landen Tim Buyse, Freddy Heylen and Renaat Van de Kerckhove, Universiteit Gent Studienamiddag Steunpunt Fiscaliteit
Nadere informatieAftrek om dubbele belasting te voorkomen
12345 20 bij aangifte inkomstenbelasting 20 IB 262-1T01FD (2474) Aftrek om dubbele belasting te voorkomen Woonde u in Nederland en had u bezittingen in het buitenland of inkomsten uit het buitenland? Dan
Nadere informatieTrends in gezondheid en zorg. CPB Policy Brief 2011/11. Albert van der Horst Frank van Erp Jasper de Jong. Dit is een uitgave van:
Zorg blijft Financiering groeien onder druk Dit is een uitgave van: Centraal Planbureau Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070) 3383 380 November 2011 ISBN 978-90-5833-533-3 CPB Policy Brief 2011/11 Trends
Nadere informatieVan goede zorg verzekerd. Zorgverzekering. Oegstgeest 27 september 2014
1 Van goede zorg verzekerd Zorgverzekering Oegstgeest 27 september 2014 Volksgezondheid Toekomst Verkenningen VTV 2013 Uitgangspunten zorgverzekeraars Zorgverzekeraars: Hanteren solidariteit en voor iedereen
Nadere informatieTrends in gezondheid en zorg. CPB Policy Brief 2011/11. Albert van der Horst Frank van Erp Jasper de Jong. Dit is een uitgave van:
Zorg blijft Financiering groeien onder druk Dit is een uitgave van: Centraal Planbureau Postbus 80510 2508 GM Den Haag t (070) 3383 380 November 2011 ISBN 978-90-5833-533-3 CPB Policy Brief 2011/11 Trends
Nadere informatie10 jaar Zvw: een evaluatie
10 jaar Zvw: een evaluatie Masterclass NieuweZorg 3.0, 11 februari 2016 Wim Groot Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing
Nadere informatieHoe houden we de zorg betaalbaar? Een macro-economisch perspectief.
Hoe houden we de zorg betaalbaar? Een macro-economisch perspectief. Dames en heren, Tijdens de afgelopen verkiezingscampagne was de toekomst van onze gezondheidszorg één van de hoofdthema s in de debatten.
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde A1,2
wiskunde 1,2 Examen HVO Hoger lgemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 23 mei 13.30 16.30 uur 20 06 Voor dit examen zijn maximaal 81 punten te behalen; het examen bestaat uit 21 vragen. Voor elk
Nadere informatieHoudbaarheid. Albert van der Horst
Houdbaarheid Albert van der Horst Vergrijzing => dalend EMU-saldo => houdbaarheidstekort 4 2 0-2 -4-6 % gdp Sustainability gap: 4½% gdp -8 2010 2020 2030 2040 2050 2060 sustainable primary balance primary
Nadere informatieDe match tussen mens en machine
De match tussen mens en machine Bas ter Weel Juni 2016 Wedstrijd of samenspel? Feiten Vraag naar arbeid verandert in alle OESO-landen (1980-2009) Lonen en werkgelegenheid H stijgen Lonen en werkgelegenheid
Nadere informatieDE SCHOOL VAN DE ONGELIJKHEID. Nico Hirtt Ides Nicaise Dirk De Zutter
DE SCHOOL VAN DE ONGELIJKHEID Nico Hirtt Ides Nicaise Dirk De Zutter België kampioen!...in ongelijke kansen Gemiddelde prestaties in wiskunde (PISA 2006) Finlande Vlaamse Gemeenschap Pays-Bas Belgique
Nadere informatieloont en solidariteit
Toekomst voor de zorg Ons hele leven lang is onze gezondheid belangrijk, genietend van goede jaren, of kampend met een zwakke gezondheid. Ons leven lang is de gezondheidszorg belangrijk, we maken er gebruik
Nadere informatieGroep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115
Samenvatting door M. 1480 woorden 6 januari 2014 7,2 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Tijd is geld De ECB leent geld uit aan de banken. Ze rekenen daar reporente voor. Banken
Nadere informatieAftrek om dubbele belasting te voorkomen
20 bij aangifte inkomstenbelasting 20 IB 262-1TFD (2586) Aftrek om dubbele belasting te voorkomen Woonde u in Nederland en had u bezittingen in het buitenland of inkomsten uit het buitenland? Dan moet
Nadere informatieStabiele pensioenen - stabiele economie FTK macro-economisch bezien
10e ALM Conferentie Stabiele pensioenen - stabiele economie FTK macro-economisch bezien Prof. dr Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Amsterdam, 4 april 2007 FTK: bewezen succes Stille revolutie
Nadere informatieDe Belgische arbeidsmarkt Diagnose anno 2012
De Belgische arbeidsmarkt Diagnose anno 2012 Luc Sels Decaan Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen 1. Op de rand van de double dip Procentuele kwartaal- en jaargroei BBP, België en EU-27 3 (%) 2,9
Nadere informatieZO WERKT DE NEDERLANDSE GEZONDHEIDSZORG. Santpoort
ZO WERKT DE NEDERLANDSE GEZONDHEIDSZORG Santpoort 7.10.2016 15 MILJARD EURO MEER TOT 2015 Een dergelijke stijging van de uitgaven is op termijn echter onhoudbaar Troonrede 2011 NIEUWE RAMINGEN CPB Zorgkosten
Nadere informatieOplossingsrichtingen voor een betaalbaar sociaal zekerheidsstelsel
VeReFi Congres I Denken in mogelijkheden I 11 april 2017 Oplossingsrichtingen voor een betaalbaar sociaal zekerheidsstelsel Ir drs Jeroen Breen, actuaris ag Algemeen Directeur Koninklijk Actuarieel Genootschap
Nadere informatieRUIMTE VOOR GEZONDHEIDSZORG. Paul Schnabel, Universiteit Utrecht Leidsche Rijn 6 maart 2014
RUIMTE VOOR GEZONDHEIDSZORG Paul Schnabel, Universiteit Utrecht Leidsche Rijn 6 maart 2014 15 MILJARD EURO MEER TOT 2015 Een dergelijke stijging van de uitgaven is op termijn echter onhoudbaar Troonrede
Nadere informatieDe zorgverzekeringsmarkt
De zorgverzekeringsmarkt Masterclass NieuweZorg 7 april 2017 Wim Groot Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Onderwerpen
Nadere informatieWaarom duurzaam investeren de toekomst is. Luc Van Liedekerke. BASF Deloitte Elia Chair on Sustainability
Waarom duurzaam investeren de toekomst is Luc Van Liedekerke BASF Deloitte Elia Chair on Sustainability Inhoud 1. Economische groei en zijn gevolgen 2. Als zachte waarden hard worden 3. Domeinen van duurzaamheid
Nadere informatieZorg, pensioen en wonen
Zorg, pensioen en wonen Naar multi-pijler financiering van zorg? 24 april 2012 Lou Spoor 1 Agenda 1 Zorguitgaven 2 Vermogensopbouw voor zorg? Wat en hoe? 2.1 Sparen in de tweede pensioenpijler 2.2 Long-term
Nadere informatieWorden senioren onbetaalbaar? Demografische verkenningen. Gerard Langerhorst 7 maart 2013
Worden senioren onbetaalbaar? Demografische verkenningen. Gerard Langerhorst 7 maart 2013 1 2 Trap des ouderdoms in de Gouden Eeuw In de Gouden Eeuw lieten de rijken geïllustreerde voorstellingen maken
Nadere informatieEen gezonder Nederland VTV-2014. De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014. Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker
Een gezonder Nederland VTV-2014 Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker, en vele anderen De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 1 Nancy Hoeymans, Jeanne van Loon, Casper Schoemaker 24 juni
Nadere informatieBaanpolarisatie in Nederland
Baanpolarisatie in Nederland Bas ter Weel 27 mei 2016 Achtergrond Vraag naar arbeid verandert in alle OESO-landen (1980-2009) Lonen en werkgelegenheid H stijgen Lonen en werkgelegenheid M dalen Lonen L
Nadere informatieConditionele Keuzevrijheid Een verkenning
Conditionele Keuzevrijheid Een verkenning Bijdrage aan onderzoeksprogramma Netspar Theme Grant Pensioen, Financiële Planning en Keuzearchitectuur Eduard Ponds 3 Oktober 2018 Boodschap Bied flexibiliteit
Nadere informatieKentering op de Europese woningmarkten
Na een hausse die twaalf jaar duurde, is nu in de meeste Europese landen waaronder Nederland een afvlakking van de huizenprijsstijging te zien. In enkele landen dalen de prijzen zelfs. Een belangrijke
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2000 2001 27 400 Nota over de toestand van s Rijks Financiën Nr. 42 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieJanus de Koekoekskip. Een nieuw sprookje voor de gezondheidszorg. Johan Polder. TRANZO / BMS Den Bosch, 15 december 2010
Janus de Koekoekskip Een nieuw sprookje voor de gezondheidszorg Johan Polder TRANZO / BMS Den Bosch, 15 december 2010 NRC, 20 november 2010 Inhoud 1. Macro economie & Zorg 2. Dilemma s voor de toekomst
Nadere informatieAftrek om dubbele belasting te voorkomen
20 bij aangifte inkomstenbelasting 20 IB 262-1T23FD (2705) Aftrek om dubbele belasting te voorkomen Woonde u in Nederland en had u bezittingen in het buitenland of inkomsten uit het buitenland? Dan moet
Nadere informatieHierbij stuur ik u de antwoorden op de feitelijke vragen van uw Kamer over de Fiscale beleidsagenda.
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directie Algemene Fiscale Politiek Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus
Nadere informatieDETERMINANTEN VAN LAGE WERKINTENSITEIT IN HUISHOUDENS MET ARBEIDSONGESCHIKTE GEZINSLEDEN Empirische analyses voor de EU-15
DETERMINANTEN VAN LAGE WERKINTENSITEIT IN HUISHOUDENS MET ARBEIDSONGESCHIKTE GEZINSLEDEN Empirische analyses voor de EU-15 Leen Meeusen, Annemie Nys en Vincent Corluy 17 juni 2014 Opbouw presentatie Inleiding
Nadere informatieZorguitgaven en doelmatigheid
8 Zorguitgaven en doelmatigheid Kernbevindingen De groei van de totale zorguitgaven was in de jaren 2011-2013 historisch gezien laag met sterke variatie tussen sectoren Sinds 2003 wordt de uitgavengroei
Nadere informatieNationale stage Varese, 3-13 februari 2018
SELECTIES SENIOR 03-13/02/2018: Buitenlandse stage nationaal team (Varese-Italië) Deelnemers: Hannes Obreno Tim Brys Niels Van Zandweghe Pierre De Loof Ruben Somers Eveline Peleman Coaches: Dominique Basset
Nadere informatieHelder denken over de lange systemen
Helder denken over de lange systemen Pensioen, werk, huis, zorg Frank Kalshoven (frank@argumentenfabriek.nl) April 2013 Helder denken over lange systemen inhoud Observeren en ordenen Overdenken Oordelen
Nadere informatieloont en solidariteit
Toekomst voor de zorg Ons hele leven lang is onze gezondheid belangrijk, genietend van goede jaren, of kampend met een zwakke gezondheid. Ons leven lang is de gezondheidszorg belangrijk, we maken er gebruik
Nadere informatieSturen op kosten Patiënt, professional of politiek? Erik Buskens Hoogleraar Medical Technology Assessment Universitair Medisch Centrum Groningen
Sturen op kosten Patiënt, professional of politiek? Erik Buskens Hoogleraar Medical Technology Assessment Universitair Medisch Centrum Groningen Open deuren? Primum non nocere In dubio abstine Open deuren?
Nadere informatieDomein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl
Domein E: Ruilen over de tijd Rente : prijs van tijd Nu lenen: een lagere rente Nu sparen: een hogere rente Individuele prijs van tijd: het ongemak dat je ervaart Algemene prijs van tijd: de rente die
Nadere informatie2.2. EUROPESE UNIE Droogte remt groei melkaanvoer af. Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) % 18/17
2.2. EUROPESE UNIE 2.2.1. Droogte remt groei melkaanvoer af Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) 2005 2015 2017 2018 % 18/17 België 3 022 3 988 4 025 4 190 4,1 Denemarken 4 451 5 278 5
Nadere informatieDe Nederlandse wetenschap in internationaal perspectief
De Nederlandse wetenschap in internationaal perspectief Robbert Dijkgraaf Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Universiteit van Amsterdam Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 Rookremmers 1 maximumscore 2 De genoemde bijkomende/onbedoelde (maatschappelijke)
Nadere informatie