Voor het beschrijven van de feiten hebben wij het hiervoor bedoelde document als uitgangspunt genomen.

Transcriptie

1 Gemeente Enschede T.a.v. mevrouw J. Brouwer en de heer H. ter Mors Postbus AA ENSCHEDE 6 augustus 2015 Referentie: / /WR/DZ/re Betreft: fiscale aspecten Sportbedrijf Enschede Geachte mevrouw Brouwer en heer Ter Mors, beste Jeanette en Hans, Inmiddels hebben wij meerdere keren van gedachten gewisseld over de fiscale gevolgen van het oprichten van het Sportbedrijf Enschede (hierna: het Sportbedrijf). Conform afspraak treft u hierbij ons richtinggevend advies aan. Dit advies ziet op de hoofdlijnen c.q. aandachtspunten inzake de heffing van omzetbelasting (hierna: btw) en vennootschapsbelasting (hierna: Vpb). Uitgangspunt voor dit advies is de situatie zoals besproken tijdens onze besprekingen van 28 april 2014 en 7 juli 2015 en beschreven in de, per op 30 juni 2015 aan ons gezonden, documenten. Aan het eind van ons advies geven wij een samenvatting van de belangrijkste actiepunten. Zekerheidshalve merken wij reeds hier op dat de fiscale aspecten zijn gebaseerd op de huidige wet- en regelgeving c.q. de daarop gebaseerde rechtspraak. In dat kader is van belang dat op dit moment bekend is dat het thans geldende regelgeving ten aanzien van de toepassing van 6% btw tarief met betrekking tot sport zeer vermoedelijk gewijzigd zal worden. In verband met de vermoedelijke toekomstige aanpassing (ingangsdatum nog onbekend maar vermoedelijk na 1 januari 2016) hebben wij in onderdeel een nadere beschouwing opgenomen. 1. Feiten en uitgangspunten Voor het beschrijven van de feiten hebben wij het hiervoor bedoelde document als uitgangspunt genomen. Er zijn een aantal vaste uitgangspunten: Exploitatie van de sportaccommodaties zal plaats gaan vinden vanuit een aparte rechtspersoon, een BV. In dat kader bestaat het voornemen om de NV Enschedese Zwembaden (hierna: NVEZ) om te zetten in een BV en de naam te wijzigen in Sportbedrijf BV (hierna: het Sportbedrijf). Het personeel van het huidige Sportbedrijf gaat in beginsel mee over (principe mens volgt werk ). Deze overgang geschiedt niet tegen een vergoeding. De rol van de gemeente Enschede (hierna: de gemeente) blijft na de overdracht van de activiteiten beperkt tot: PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V., Het Eeftink 28, 7541 WH Enschede, Postbus 44, 7500 AA Enschede T: , F: , PwC is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK ), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK ) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.

2 o vastgoedexploitant: verhuur van sportaccommodaties (te weten sporthallen, gymzalen en velden) aan het Sportbedrijf; o opdrachtgever/ concessieverlener; o subsidieverstrekker voor verschillende sportstimuleringsactiviteiten en bewegingsonderwijs; o administratieve ondersteuning (er is sprake van afbouwende gedwongen winkelnering ); o aandeelhouder. De activiteiten van het Sportbedrijf bestaan uit: o exploiteren van sportaccommodaties (ten behoeve van verenigingen, scholen maar ook derden); o sportactivering en sportpromotie, etc. Bedoeling is dat het Sportbedrijf de spil in het netwerk van de sport in Enschede wordt en dat de gemeente de rol van regisseur vervult. Het businessplan dient nu nader uitgewerkt te worden in een definitief plan. De fiscale aspecten vormen daarbij een belangrijk aandachtspunt. Daarbij moeten keuzes gemaakt worden voor het te hanteren model. In de eerste plaats ten aanzien van de totstandkoming van de structuur. Dit met name in relatie tot NVEZ. Het onderhoud van zwembaden is zeer specifiek en vereist specialistische kennis. Uitgangspunt binnen het te hanteren model is dat de zwembaden in eigendom zijn van het Sportbedrijf en de overige sportaccommodaties (binnen- en buitensport) in eigendom van de gemeente. Voorts is de vormgeving van de relatie tussen de gemeente en het Sportbedrijf van belang. Uit de recent ter beschikking gestelde documenten blijkt dat het uitgangspunt is dat de gemeente aan het Sportbedrijf een opdracht c.q. een concessie verleent. De afspraken tussen de gemeente en het Sportbedrijf worden daarbij vastgelegd in een exploitatieovereenkomst waarin onder andere wordt opgenomen welke vergoedingen het Sportbedrijf hanteert, wat de openingstijden zijn en welke prestaties het Sportbedrijf verricht. In ruil voor de opdracht ontvangt het Sportbedrijf een exploitatiebijdrage van de gemeente. Deze exploitatiebijdrage wordt geraamd op 6,33 mln. (op een totale begroting van het Sportbedrijf van 11,65 mln.). Van belang is dat de nieuwe afspraken in de plaats komen van de huidige afspraken met NVEZ. De reeds bestaande subsidierelatie zal daarbij omgezet worden naar de nieuwe structuur. Daarnaast zal de gemeente ten aanzien van verschillende sportstimuleringsactiviteiten (afzonderlijke) subsidies verschaffen. Tevens verschaft de gemeente aan het Sportbedrijf een separaat c.q. geoormerkte bijdrage voor het bewegingsonderwijs (gebruik scholen). In dit memo geven wij in paragrafen 2 en 3 een omschrijving van gevolgen voor de heffing van btw gelet op de huidige en toekomstige wet- en regelgeving met enkele aanbevelingen om te komen tot een (fiscaal) optimale structuur. In paragraaf 4 gaan wij in op de huidige en toekomstige wet- en regelgeving op het gebied van de Vpb. Omdat er binnen de voorgenomen handelwijze geen verkrijging plaatsvindt van onroerende zaken zijn er geen gevolgen voor de heffing van overdrachtsbelasting. 2 van 16

3 2. Structuur/totstandkoming NVEZ zal qua rechtsvorm wijzigen en naast haar bestaande activiteiten nieuwe activiteiten opstarten (en wijzigt de naam van NVEZ in Sportbedrijf). Aan de totstandkoming van deze structuur zijn geen fiscale gevolgen verbonden (geen transacties voor de btw of de overdrachtsbelasting). Immers de sportaccommodaties etc. blijven in eigendom van de gemeente en de zwembaden blijven in eigendom van NVEZ. Uitgangspunt is dat voor de overgang van personeel van gemeente naar Sportbedrijf geen vergoeding wordt betaald c.q. geen bijbetaling wordt verricht. Hierbij is wel van belang dat NVEZ volledig onder de regie van de gemeente valt en de gemeente dus op de hoogte is van de verplichtingen etc. die NVEZ in het verleden richting derden aan is gegaan. Uitgangspunt is dat de risico s etc. in beeld zijn. Indien dit niet het geval is, verdient wellicht de variant met een nieuwe BV de voorkeur. 3. Btw-positie Sportbedrijf 3.1. Exploitatie door het Sportbedrijf Het Sportbedrijf gaat tegen vergoeding prestaties verrichten aan derden. Dit impliceert dat het Sportbedrijf de status van btw-ondernemer bezit. Telkens zal beoordeeld moeten worden in hoeverre het Sportbedrijf btw is verschuldigd ter zake van de betreffende (individuele) prestatie. Daarbij wordt de verschuldigde btw dan berekend over de vergoedingen die het Sportbedrijf voor de prestaties ontvangt. Indien en voor zover het Sportbedrijf btw-belaste prestaties verricht, bestaat bij het Sportbedrijf recht op aftrek van voorbelasting. Tevens is het uiteindelijke gebruik door het Sportbedrijf van de van de gemeente te huren accommodaties van belang om vast te stellen of terecht voor de btw-belaste verhuur is geopteerd met de gemeente (dit is van groot belang voor de btw-positie van de gemeente/ aftrek van voorbelasting op de verhuurde sportaccommodaties zie paragraaf 4.2 hierna). Op basis van de nu bekende uitgangspunten verricht het Sportbedrijf de volgende prestaties/activiteiten: gelegenheid geven tot baden (belast met 6% btw 1 ); gelegenheid geven tot sportbeoefening- anders dan baden (belast met 6% btw 2 ); het uitvoeren van een opdracht voor de gemeente (belast met 21%); overige activiteiten/diensten (als hoofdregel belast met 21%). Binnen het voorgestane model zijn alle prestaties van het Sportbedrijf belast met btw. Dit op basis van de thans van toepassing zijnde wetgeving. Zoals hiervoor beschreven is de verhuur van onroerende zaken in principe vrijgesteld van btw. Het is daarom van belang om aandacht te besteden aan het 1 Op basis van de huidige wet- en regelgeving. 2 Zie voetnoot 1. 3 van 16

4 begrip gelegenheid geven tot sportbeoefening (voor de btw geen verhuur en wel belast) en de vrijgestelde verhuur respectievelijk opteren voor de btw-belaste verhuur. In de praktijk zijn de volgende aandachtspunten van belang Verhuur en gelegenheid geven tot sportbeoefening Gelegenheid geven tot sportbeoefening In het kader van de exploitatie stelt het Sportbedrijf in principe sportaccommodaties ter beschikking aan de gebruikers. Indien daarbij sprake is van gelegenheid geven tot sportbeoefening is op basis van de huidige wet- en regelgeving sprake van een prestatie die belast is met 6% btw (zie hierna ook onderdeel 4.3.3). Wij adviseren in het kader van de exploitatie er zorg voor te dragen dat daadwerkelijk sprake is van gelegenheid geven tot sportbeoefening en niet (abusievelijk) van verhuur. Wij verwijzen naar de inhoud van onze eerdere adviezen, met de ten aanzien van de gemeente bevoegde Belastingdienst gemaakte afspraken en naar de criteria zoals opgenomen in het sportbesluit. Deze criteria hebben wij volledigheidshalve opgenomen als bijlage. Enkele belangrijke aandachtspunten in de praktijk: Voor gelegenheid geven tot sportbeoefening is, naast het ter beschikking stellen van een sportaccommodatie, aanvullend dienstbetoon vereist. Bij binnensportaccommodaties is veelal automatisch sprake van aanvullend dienstbetoon (kleedkamers, toestellen etc.). Bij buitensportaccommodaties is dit aanvullende dienstbetoon een belangrijker(er) aandachtspunt. Er is alleen sprake van gelegenheid geven tot sportbeoefening indien de gebruiker de accommodatie gebruikt om (actief) te sporten. Gebruik van een gymzaal door bijvoorbeeld een bridgeclub is geen sport (zoals bedoeld in de regeling). Ditzelfde geldt uiteraard bijvoorbeeld voor het gebruik voor vergaderen etc. De prestatie aan deze gebruikers (voor dit gebruik) kwalificeert naar de mening van de Belastingdienst als verhuur (btw-vrijgesteld). Daarnaast kan ook sprake zijn van gelegenheid geven tot sportbeoefening onder terbeschikkingstelling van een sportaccommodatie als bijvoorbeeld een sporthal fungeert als plaats van vertrek, aankomst en verzorging. Hierbij valt te denken aan een hardloopwedstrijd over een wegparcours. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat het Sportbedrijf daadwerkelijk overgaat tot de verhuur van bepaalde ruimten (niet zijnde sportaccommodatie). Uitgangspunt is dat de verhuur van ruimten btw-vrijgesteld is (tenzij met de huurder geopteerd kan worden voor een btw-belaste verhuur). Indien verhuur plaatsvindt door het Sportbedrijf van dergelijke ruimten (niet zijnde gelegenheid geven tot sport), dan stellen wij voor de fiscale aspecten daarvan tijdig in beeld te brengen (wellicht dat sprake is van zogenoemde verhuur-plus, bijvoorbeeld verhuur van vergaderruimte met alle voorzieningen waardoor alsnog sprake is van een met 21% btw te belasten prestatie). Volledigheidshalve merken wij op dat er veel discussie is met de Belastingdienst over de verhuur van bijvoorbeeld ruimten in multifunctionele accommodaties etc. De Belastingdienst neemt daarbij op dit moment standaard als uitgangspunt dat sprake is van een btw-vrijgestelde verhuur Speciale aandacht: gebruik scholen Fiscale gevolgen Sportbedrijf Ten aanzien van het gebruik van de accommodaties door c.q. ten behoeve van scholen zijn verschillende handelswijzen mogelijk. Uitgangspunt is dat het gaat om gebruik door basisscholen 4 van 16

5 (basisscholen die geen onderdeel zijn van de gemeente maar ondergebracht zijn in een zelfstandig rechtspersoon, doorgaans een stichting) ten aanzien waarvan op basis van de Wet op het primair onderwijs de gemeente zorg dient te dragen voor de huisvesting. Binnen het nu besproken model zal de gemeente aan het Sportbedrijf een vergoeding betalen voor het ter beschikking stellen door het Sportbedrijf van gymzalen aan de scholen 3. Naar onze mening is dan fiscaaltechnisch sprake van een prestatie rechtstreeks door het Sportbedrijf aan de desbetreffende school waarvoor een derde (de gemeente) betaalt. Uitgaande van een prestatie bestaande uit het geven van gelegenheid tot sportbeoefening is het Sportbedrijf dan op basis van de gemeentelijke betaling 6% btw verschuldigd. Nu sprake is van een met btw te belasten prestatie heeft het Sportbedrijf ook recht op aftrek van voorbelasting. In de praktijk gaat het dan als volgt. Het Sportbedrijf stuurt een factuur met 6% btw naar de desbetreffende school (uitgangspunt bij de heffing van btw is dat de factuur aan de afnemer gericht is de naam van de afnemer dient in ieder geval op de factuur vermeld te worden). Indien de gemeente deze factuur betaalt, wordt tevens een afschrift van de factuur naar de gemeente verzonden met het verzoek deze factuur te betalen. Op de factuur aan de school kan dan de aanduiding worden opgenomen dat de gemeente de factuur betaalt. De door het Sportbedrijf op deze factuur vermelde btw vormt binnen het geheel een kostenpost: deze is niet verrekenbaar bij de school (de sportaccommodatie wordt gebruikt voor het verschaffen van btwvrijgesteld onderwijs) en ook niet bij de gemeente. De gemeente is immers binnen dit model geen afnemer van de prestatie en er bestaat uit dien hoofde geen recht op verrekening (niet via de btwaangifte en ook niet via een bijdrage uit het BTW-compensatiefonds). Ten overvloede: indien en voor zover de gemeente wel als afnemer bestempeld zou kunnen worden (dan moet de factuur dus wel naar de gemeente), bestaat eveneens geen recht op verrekening bij de gemeente. Immers de btw op diensten die gebezigd worden om verstrekt, verleend etc. te worden door een gemeente aan individuele derden is uitgesloten van het recht op een bijdrage uit het BTWcompensatiefonds. Voorts treedt de gemeente bij het om niet ter beschikking stellen van sportaccommodaties niet op als btw-ondernemer en bestaat uit dien hoofde geen recht op aftrek van btw via de btw-aangifte. Afstemmen Belastingdienst Over de btw-consequenties rondom het gebruik van de (basis)scholen bestaat in de praktijk veelvuldig verschil van mening met de Belastingdienst. De achtergrond voor deze kritische benadering is gelegen in het feit dat de gemeente ook zelf kan voorzien in de huisvesting. Daarbij stelt, zoals hiervoor aangegeven, de gemeente de gymzalen om niet ter beschikking van de scholen en bestaat bij de gemeente geen mogelijkheid de voorbelasting te verrekenen. Uit de aan ons verschafte informatie blijkt dat de gemeente tot op heden zelf inderdaad voorziet in de huisvesting van basisscholen en dat daarbij de btw op de kosten (btw op onderhoud, investeringen etc.) kostprijsverhogend wordt geboekt (geen verrekening van btw, noch via de btw-aangiften noch via 3 Dit heeft de voorkeur van de gemeente boven de mogelijkheid om de scholen een eigen budget te geven waarmee zij zelf haar gymuren kan inkopen. Een eventueel ongewenst gevolg zou eruit kunnen bestaan dat de school de gymuren niet bij het Sportbedrijf afneemt. 5 van 16

6 het BTW-compensatiefonds). Door u is aangegeven dat deze voorbelasting, die ziet op deze sportaccommodaties binnen de gemeente, voor 50% kostprijsverhogend geboekt. Tevens is dit ook met de Belastingdienst afgestemd. Ten aanzien van het gebruik in de avonduren etc. door verenigingen bestaat recht op aftrek via de btw aangifte (de gemeente treedt op als btw-ondernemer en is over de vergoedingen die de verenigingen aan de gemeente betalen 6% btw verschuldigd). Gelet op deze feiten is de kans groot dat de Belastingdienst een kritische houding aanneemt ten aanzien van het voorgenomen model en de naar onze mening daaraan verbonden (juiste) toepassing van de wet- en regelgeving. Dit omdat het voorgenomen model btw-technisch zeer vermoedelijk, voor de gemeente en NVEZ, voordeliger is dan het bestaande model. Wellicht ten overvloede geldt ter toelichting het volgende. Bij invoering van het Sportbedrijf vinden twee belangrijke veranderingen plaats met betrekking tot het gebruik van de scholen. Enerzijds is het niet langer de gemeente maar het Sportbedrijf die de sportaccommodaties (mede) aan het onderwijs ter beschikking stelt en anderzijds de terbeschikkingstelling door het Sportbedrijf geschiedt tegen vergoeding. Over de vergoeding die de gemeente, namens de scholen, aan het Sportbedrijf betaalt is 6% btw verschuldigd. Deze btw is niet verrekenbaar (derhalve een nadeel van het model met het Sportbedrijf). Daar staat echter tegenover dat de gemeente ten aanzien van de sportaccommodaties niet langer voor 50% optreedt als overheid maar voor 100% als btw-ondernemer. In casu bestaat de onderneming dan uit de verhuur van de sportaccommodatie aan het Sportbedrijf. Bij een btw-belaste verhuur bestaat bij de gemeente dan volledig recht op aftrek van voorbelasting (btw op onderhoud, investeringen etc.). Dit is een voordeel ten opzicht van het huidige model (100% recht op aftrek versus 50% recht op aftrek). Of, het geheel overziend, een voordeel is dient uitgerekend te worden aan de hand van de feiten. De ervaring leert echter dat in praktisch alle vergelijkbare situaties een voordeel ontstaat. Mede gelet op dit voordeel wijst de huidige praktijk uit dat de Belastingdienst (op basis van interne instructies bij de Belastingdienst) het standpunt inneemt dat geen recht op aftrek bestaat bij het de gemeente 4 op basis van het leerstuk van misbruik van recht. Voor de goede orde merken wij op dat dit een standpunt is van de Belastingdienst waar wij ons niet mee kunnen verenigen. Wij adviseren de structuur uit dien hoofde met de Belastingdienst af te stemmen waarbij duidelijk gemaakt moet worden dat de structuur niet ingegeven is door het behalen van een fiscaal voordeel. Als alternatief kan ervoor gekozen worden om de scholen een eigen budget te geven waarmee scholen zelf de benodigde zaaluren inkopen. Dit geeft meer verantwoordelijkheid aan scholen. Voorts kunnen scholen er in beginsel voor kiezen om op zoek te gaan naar andere accommodaties etc. Bij dit model achten wij de kans dat de Belastingdienst overgaat tot bestrijding van de door ons beschreven toepassing van de btw-wetgeving minder groot. De reden daarvoor is dat de gemeente geen contractspartij is ten aanzien van de terbeschikkingstelling van gymzalen door het Sportbedrijf aan de scholen. 4 Het gaat dan om de aftrek van voorbelasting ten aanzien van de gymzalen voor basisonderwijs. 6 van 16

7 Nota bene In beide modellen is naar onze mening 6% btw verschuldigd over de vergoeding voor het gebruik van de gymzalen. Deze btw is niet verrekenbaar (niet bij de scholen en niet bij de gemeente) Opdracht gemeente: btw verschuldigd Bedoeling is dat de gemeente een exploitatietekort van het Sportbedrijf financiert. De relatie tussen de gemeente en het Sportbedrijf zal nog nader worden vormgegeven. Vooralsnog is het uitgangspunt dat de gemeente een exploitatieovereenkomst sluit met het Sportbedrijf. Voor de heffing van btw kennen we in de praktijk de volgende hoofdlijnen: 1. In beginsel vormt een exploitatiebijdrage/subsidie voor wat betreft de btw geen vergoeding voor een door een btw-ondernemer te verrichten levering of een dienst waardoor op basis van de exploitatiebijdrage/subsidie geen btw is verschuldigd. Btw-heffing vindt (kort gezegd) pas plaats indien sprake is van een vergoeding voor een door een btw-ondernemer te verrichten (identificeerbare) belaste prestatie. Bij een exploitatiebijdrage ontbreekt de identificeerbare (tegen)prestatie doorgaans zodat geen btw-heffing plaatsvindt. 2. Een andere situatie ontstaat indien de gemeente een jaarlijkse subsidie/bijdrage verschaft omdat het Sportbedrijf een gemeentelijke taak overneemt. De betaling wordt dan gezien als een vergoeding voor een prestatie door het Sportbedrijf aan de gemeente bestaande uit het overnemen van een gemeentelijke taak. Over de subsidie/bijdrage is dan 21% btw verschuldigd. Dit vloeit onder andere voort uit de uitspraak van de Hoge Raad d.d. 20 februari 2009 (nr ). De alsdan door het Sportbedrijf aan de gemeente in rekening te brengen btw komt vervolgens bij de gemeente geheel of gedeeltelijk voor een bijdrage uit het BTWcompensatiefonds in aanmerking (zie ook hierna). 3. Indien de gemeente een opdracht verstrekt aan het Sportbedrijf, dan wel anderszins in het kader van het algemeen belang de activiteiten van het Sportbedrijf ge-/verbruikt, en in het kader daarvan een bijdrage verricht is over de bijdrage btw verschuldigd (zie ook punt 2). 4. De situatie kan zich ook voordoen dat de gemeente de betaling verricht voor een prestatie aan een derde. Indien sprake is van een btw-belaste prestatie is door het Sportbedrijf over de betaling btw verschuldigd. Zie ook hierna ten aanzien van het gebruik door de scholen. Naar onze mening is het zeer wel mogelijk om bovengenoemde varianten c.q. een combinatie daarvan toe te passen. In zoverre bestaat er thans nog een keuze. De vormgeving van de afspraken is daarbij belangrijk. Thans is het uitgangspunt dat de gemeente en het Sportbedrijf een exploitatieovereenkomst sluiten waarin de kaders expliciet zijn opgenomen voor de exploitatie van de sportaccommodaties. Naar onze mening is dan zeer vermoedelijk sprake van een situatie zoals bedoeld onder punt 2 en 3: de gemeente is dan de afnemer van een prestatie van het Sportbedrijf. Indien de gemeente de afnemer is van de door het Sportbedrijf met btw te belasten prestaties (punten 2 en 3) geldt het volgende. Het Sportbedrijf zal over de door de gemeente ontvangen bijdragen btw moeten voldoen op aangifte. Uitgaande van het verrichten van een gemeentelijke taak is dat 21%. Voorts zal het Sportbedrijf ter zake van die prestaties facturen met vermelding van btw aan de gemeente uit moeten reiken. Vervolgens is dan de vraag of de gemeente deze btw kan verrekenen. Naar onze mening is het goed verdedigbaar om het standpunt in te nemen dat de gemeente deze aldus door het sportbedrijf in rekening te brengen btw kan verreken (bijdrage BTW-compensatiefonds). Daarbij 7 van 16

8 gaan wij er vanuit dat de vergoeding voor het bewegingsonderwijs geen onderdeel uitmaakt van de exploitatiebijdrage maar separaat door middel van een bijdrage/subsidie wordt verschaft. NB Op dit moment bestaat er al een subsidierelatie met de NVEZ. In het verleden is geoordeeld dat deze subsidie geen vergoeding vormt voor door NVEZ te verrichten werkzaamheden 5. Nu deze subsidierelatie omgezet wordt in een andere relatie (bijvoorbeeld onderdeel van de nieuwe subsidierelatie met het Sportbedrijf) zal dus een nieuwe beoordeling plaats dienen te vinden voor de heffing van btw Overige subsidies: nog te beoordelen In de verschafte stukken wordt melding gemaakt van de gemeente als subsidieverstrekker/opdrachtverlener voor sportstimuleringsactiviteiten c.q. bijdragen voor het bewegingsonderwijs. Wij kunnen nu nog geen oordeel geven over de btw-gevolgen. Deze hangen af van de feiten en vormgeving. Wij verwijzen naar de vorige paragraaf. Indien sprake is van een niet met btw te belasten subsidiebijdrage kan dat gevolgen hebben voor het recht op aftrek van voorbelasting voor het Sportbedrijf zie de navolgende paragraaf Aftrek voorbelasting Sportbedrijf Binnen het nu voorgestane model zal het Sportbedrijf uitsluitend tegen vergoeding prestaties aan derden verrichten. Uitgaande van uitsluitend btw-belaste prestaties bestaat dan volledig recht op aftrek van voorbelasting (btw op kosten) zie echter het voorbehoud ten aanzien van het gebruik door de basisscholen. Omdat gesubsidieerde instellingen op dit moment (naar aanleiding van jurisprudentie) in de praktijk een meer dan gemiddelde aandacht hebben van de Belastingdienst wijzen wij volledigheidshalve op het volgende. Als gevolg van een subsidierelatie kan de mogelijkheid zich voordoen dat het Sportbedrijf bepaalde activiteiten verricht waarmee in het geheel geen met btw te belasten opbrengsten worden gerealiseerd. Dit duidt de Belastingdienst aan met niet-economische handelingen. Indien sprake is van nieteconomische handelingen dan is de aan deze handelingen toerekenbare voorbelasting niet aftrekbaar. Te denken valt aan 100% gesubsidieerde activiteiten/evenementen waarbij gratis deelgenomen kan worden (zonder dat daarbij btw-belaste opbrengsten gegenereerd worden en/of de evenementskosten gedeeltelijk in de overigens door het Sportbedrijf te ontvangen vergoedingen voor belaste prestaties wordt doorberekend). Voor de btw op de kosten die toerekenbaar zijn aan deze zelfstandige niet economische handelingen bestaat geen recht op aftrek. In het verlengde daarvan bestaat dan ook geen recht op aftrek van het daaraan toerekenbaar gedeelte van de algemene kosten (overhead/kantoor/administratie etc.). Het voert te ver in het kader van dit memo om op die (mogelijke) situatie in te gaan. In het voorkomende geval stellen wij voor de fiscale aspecten nader in beeld te brengen. Dit (mogelijke) risico kan echter aanleiding zijn om in plaats van een (zuivere) subsidierelatie met de gemeente te kiezen voor een relatie waarbij de gemeente richting het Sportbedrijf optreedt als 5 Van belang is dat de met de Belastingdienst gemaakte afspraak dateert van voor het zogenoemde Leeuwarden privatiseringsarrest. 8 van 16

9 opdrachtgever (zie punten 2 en 3 onder bijdrage gemeente ). Op basis van de meest recente stukken lijkt thans voor deze handelwijze gekozen te worden. Alsdan ontstaat de situatie waarbij het Sportbedrijf het geheel van haar activiteiten (mede) verricht voor haar grootste opdrachtgever: de gemeente. Er is dan minder kans dat de Belastingdienst het standpunt inneemt dat sprake is van zelfstandige niet-economische activiteiten waarvoor een aftrekbeperking geldt. Het is dan bijvoorbeeld makkelijker om het standpunt in te nemen dat het Sportbedrijf wel recht heeft op aftrek van voorbelasting voor activiteiten/evenementen waaraan gratis deelgenomen kan worden. Deze worden immers dan verricht in het kader van de (btw-belaste) taak die verricht wordt voor de gemeente. Een dergelijke sturing is overigens alleen wenselijk indien de gemeente de alsdan door het Sportbedrijf aan haar in rekening te brengen btw kan verrekenen (althans voor een hoger bedrag dan dat het Sportbedrijf aan btw aan de Belastingdienst is verschuldigd). Bij deze variant maakt het voor de heffing van btw niet uit op welke wijze de relatie tussen de gemeente juridisch vormgegeven wordt: een subsidierelatie kan (afhankelijk van de inhoud daarvan) voor de heffing van btw worden gekwalificeerd als een relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Dit alles is afhankelijk van de voorwaarden waaronder een subsidie wordt verstrekt. 4. Btw positie gemeente 4.1. Verrekening btw bij de gemeente Op basis van de meest recente uitgangspunten is zeer waarschijnlijk sprake van een situatie waarbij het Sportbedrijf btw verschuldigd is over de exploitatiebijdrage die het Sportbedrijf van de gemeente ontvangt. Op basis van de Wet op de omzetbelasting 1968 dient het Sportbedrijf dan een factuur met vermelding van (21%) btw aan de gemeente uit te reiken. De vraag is dan vervolgens of de gemeente deze aldus door het Sportbedrijf in rekening te brengen btw kan verrekenen. Naar onze mening is goed verdedigbaar om het standpunt in te nemen dat de gemeente de prestatie van het Sportbedrijf geheel of gedeeltelijk afneemt als niet-ondernemer c.q. in het algemeen belang. Uitgangspunt is dat de gemeente de exploitatie van de sportaccommodaties verricht in het kader van het algemeen belang (volksgezondheid etc.). Nu deze taak op afstand wordt gezet, komt de door het Sportbedrijf aan de gemeente in rekening te brengen btw naar onze mening in aanmerking voor een bijdrage uit het BTW-compensatiefonds. Dit ligt ook in het verlengde van het doel van de wetgever met de invoering van het Wet op het BTWcompensatiefonds. De wetgever heeft immers beoogd een aantal ongewenste neveneffecten van de btw-heffing bij gemeenten op te heffen. Voor invoering van het BTW-compensatiefonds werden gemeentelijke beslissingen omtrent onder andere privatisering beïnvloed door kostprijsverhogende btw. De invoering van het BTW-compensatiefonds is dit neveneffect bij privatisering opgeheven. Indien en voor zover de Belastingdienst het standpunt in zou nemen dat de gemeente bij de afname van de prestatie door het Sportbedrijf optreedt als btw-ondernemer (exploitatie sportaccommodaties) zou binnen het beoogde model bij de gemeente aftrek via de btw-aangifte bestaan (zie de paragraaf hierna). NB wij gaan er daarbij vanuit dat de vergoeding voor de scholen door middel van een aparte bijdrage/subsidie aan het Sportbedrijf betaald wordt en geen onderdeel uitmaakt van de exploitatiebijdrage. 9 van 16

10 Vooralsnog achten wij het echter zeer goed verdedigbaar dat de gemeente de prestatie van het Sportbedrijf afneemt als overheid (in het kader van het algemeen belang) en dat recht bestaat op een bijdrage uit het BTW-compensatiefonds. Wij adviseren dit standpunt af te stemmen met de Belastingdienst. Ten aanzien van het BTW-compensatiefonds geldt volledigheidshalve nog het volgende. Aan het BTW-compensatiefonds is met ingang van 2015 een plafond gesteld. Indien er - macro bezien - meer btw gedeclareerd wordt dan het plafond, zal het meerdere worden gekort op het gemeentefonds. In een verder verwijderd verband kan de situatie zich dus voordoen dat privatisering leidt tot een korting op het gemeentefonds. Naar onze mening is dit een te ver verwijderd verband om rekening mee te houden bij de huidige plannen ten aanzien van het Sportbedrijf. Er kan echter wel degelijk (op termijn) een financieel effect optreden voor de gemeente als gevolg van privatisering (Btw-belaste) verhuur door gemeente aan Sportbedrijf Tussen de gemeente en het Sportbedrijf zal voor elke accommodatie een huurovereenkomst gesloten worden. Dit impliceert dat ten aanzien van elke accommodatie een huurvergoeding wordt bepaald. Deze huurvergoeding wordt vastgesteld door het gemeentelijke vastgoedbedrijf (VBE). Uitgangspunt is een reële (niet-symbolische) vergoeding. Dit impliceert overigens niet dat er sprake moet zijn van een kostendekkende huur. Wij stellen voor dit punt te zijner tijd met de Belastingdienst af te stemmen. De ervaring tot op heden leert dat een vergoeding die vastgesteld wordt op basis van gemeentelijke richtlijnen van het vastgoedbedrijf door de Belastingdienst worden aanvaard als reële vergoeding. Tevens is van belang dat de huidige door de gemeente te hanteren vergoedingen richting sportverenigingen etc. ook geaccepteerd zijn door de Belastingdienst. De verhuur van onroerende zaken is als uitgangspunt btw-vrijgesteld. Bij een btw-vrijgestelde verhuur heeft de verhuurder, in casu de gemeente, geen recht op aftrek van de aan deze accommodatie toerekenbare voorbelasting. Tevens kan de gemeente (bij een btw-vrijgestelde verhuur) geconfronteerd worden met verschuldigdheid van in het verleden in aftrek gebrachte btw ingevolge de herzieningsbepalingen. Binnen het beoogde model lijkt het - binnen de huidige wet- en regelgeving - echter goed mogelijk om voor de diverse accommodaties te opteren voor een btw-belaste verhuur (waardoor bij de gemeente recht op aftrek van voorbelasting bestaat, geen herziening plaatsvindt etc.). Daarbij gaat wel speciale aandacht uit naar de accommodaties die gebruikt worden door de scholen. Wij adviseren van te voren exact in kaart te brengen of het ten aanzien van die accommodaties mogelijk is om te opteren voor een met btw te belasten verhuur. Op de problematiek ten aanzien van het gebruik door de scholen zijn wij in paragraaf ingegaan. Een optie voor btw- belaste verhuur is mogelijk door in de huurovereenkomst de in fiscale zin juiste bepalingen op te nemen. Ten aanzien van optie voor btw-belaste verhuur zijn in de praktijk de belangrijkste aandachtspunten: Er dient tijdig geopteerd te worden voor een btw-belaste verhuur: wij adviseren om de huurovereenkomsten met de juiste bepalingen daartoe door beide partijen te laten ondertekenen voor ingangsdatum van de verhuur. 10 van 16

11 Er dient voor gewaakt te worden dat het Sportbedrijf elk van de onroerende zaken waarvoor geopteerd wordt ook daadwerkelijk voor ten minste 90% btw-belaste doeleinden gebruikt 6. Hoewel de relatie tussen de gemeente en het Sportbedrijf juridisch goed afgehecht kan worden (in de huurovereenkomst met de algemene bepalingen) geldt in de praktijk toch een soort lotsverbondenheid. Immers het antwoord op de vraag of er sprake is van een geldige optie voor btwbelaste verhuur ten aanzien van een bepaalde accommodatie is één op één afhankelijk van het werkelijke gebruik door het Sportbedrijf van die accommodatie. Deze aspecten worden beoordeeld per onroerende zaak of gedeelte van een onroerende zaak waarvoor geopteerd is Overige opmerkingen Doorbelasting tussen afdelingen gemeente In het kader van de plan- en besluitvorming wordt (uiteraard) een onderscheid gemaakt tussen de verschillende gemeentelijke afdelingen (sport, onderwijs, vastgoed, maatschappelijk). Voor de heffing van btw wordt de gemeente gezien als één partij/belastingplichtige. Doorbelastingen tussen afdelingen zijn dus interne doorbelastingen die voor de heffing van btw niet zichtbaar zijn (dit in tegenstelling tot de huidige plannen ten aanzien van de Vpb-plicht zie hierna) Fiscale eenheid btw In een situatie waarbij de gemeente de aandelen voor meer dan 50% houdt (met daarbij behorende zeggenschap) in het Sportbedrijf en er voorts sprake is van verregaande verwevenheid (financieel en economisch) zou naar onze mening sprake kunnen zijn van een fiscale eenheid voor de heffing van btw (hierna: fiscale eenheid btw) tussen de gemeente en het Sportbedrijf. Daarbij wordt het Sportbedrijf voor de heffing van btw gezien als onderdeel van de gemeente (in feite een administratieve afdeling). Alsdan zou over onderlinge transacties etc. geen btw verschuldigd zijn. De ervaring leert dat de Belastingdienst tot op heden over het algemeen het standpunt inneemt dat een fiscale eenheid btw tussen een gemeente en bijvoorbeeld een BV niet (snel) mogelijk is. Dit met name omdat een gemeente (gedeeltelijk) optreedt als niet-ondernemer. Ons is echter bekend dat de Belastingdienst, de eenheid ook bevoegd ten aanzien van de gemeente, in een gelijke casus als de onderhavige wel akkoord is gegaan met een fiscale eenheid btw. In de situatie dat het Sportbedrijf voor minder dan 90% recht heeft op aftrek van btw (bijvoorbeeld in de situatie dat de Belastingdienst er niet mee akkoord gaat dat het gebruik door scholen kwalificeert als btw-belaste gelegenheid geven tot sportbeoefening) is het aangaan van een fiscale eenheid btw voordelig. Indien niet wordt voldaan aan het zogenoemde 90% criterium kunnen de gemeente en het Sportbedrijf niet opteren voor een btw-belaste verhuur van de sportzalen en gymzalen. Als gevolg hiervan heeft de gemeente geen recht op aftrek, dan wel compensatie van de aan haar in rekening gebrachte btw. Indien wel sprake is van een fiscale eenheid btw tussen de gemeente en het Sportbedrijf, is de btw die aan de gemeente in rekening wordt gebracht aftrekbaar naar het percentage btw-belast gebruik van de sportaccommodaties. Gelet op de huidige feiten en omstandigheden zou dit een aftrekrecht van 50% betekenen tegenover 0% zonder fiscale eenheid btw (het betreft een zeer grove inschatting). 6 Gebruik voor doeleinden waarvoor een volledig of nagenoeg volledig recht op aftrek van de belasting op de voet van artikel 15 van de Wet op de omzetbelasting 1968 bestaat. 11 van 16

12 Wijziging wetgeving gelegenheid geven tot sportbeoefening Het Ministerie van Financiën onderzoekt op dit moment de mogelijkheid om de huidige wetgeving omtrent het gelegenheid geven tot sportbeoefening aan te passen. Zeer waarschijnlijk leidt een dergelijke wijziging ertoe dat de prestatie bestaande uit het geven van gelegenheid tot sportbeoefening, wordt vrijgesteld van btw-heffing, maar niet eerder dan 1 januari Althans, voor zover door de ondernemer die de gelegenheid tot sportbeoefening verstrekt geen winst wordt beoogd c.q. gerealiseerd. Een B.V. wordt in principe altijd geacht naar winst te streven. Dit zou te zijner tijd een argument zijn voor het Sportbedrijf om te bepleiten dat zij btw-belast haar sportaccommodaties, gymzalen en velden ter beschikking kan blijven stellen. In het geval het Sportbedrijf niet langer btw-belast gelegenheid kan geven tot sportbeoefening, betekent dit dat de btw op inkoopkosten niet langer op de btw-aangifte in aftrek kan worden gebracht en wordt terugontvangen van de Belastingdienst. Daarnaast moet rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat het verlaagde btw-tarief komt te vervallen voor het gelegenheid geven tot sportbeoefening. In die situatie moet het Sportbedrijf 21% (er vanuit gaande dat het standaardtarief gelijk blijft) in rekening worden gebracht aan de afnemers van het Sportbedrijf. Op dit moment is nog niet bekend of en op welke wijze deze wijzigingen wordt vormgegeven. Zekerheidshalve adviseren wij rekening te houden met een scenario dat de btw op de investerings- en exploitatiekosten inzake de sportaccommodaties uiteindelijk niet voor verrekening met de Belastingdienst in aanmerking komt. Overigens zou een dergelijke situatie dan ook van toepassing zijn indien de exploitatie van de sportaccommodaties niet wordt ondergebracht in het Sportbedrijf. 5. Vpb 5.1. Regime tot en met 2015 In de huidige Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (hierna: Wet Vpb) zijn directe (publiekrechtelijke lichaam zelf) en de indirecte overheidsbedrijven (de 100% dochters van publiekrechtelijke lichamen en/of overheidsstichtingen) niet onderworpen aan vennootschapsbelasting tenzij deze lichamen een onderneming uitoefenen als in de Wet Vpb genoemd of als de lichamen in de Wet Vpb als zodanig zijn aangewezen. Van verschuldigdheid van Vpb zal behoudens de uitzonderingen geen sprake zijn. De activiteiten van het Sportbedrijf kwalificeren niet als de in de Wet Vpb opgenomen ondernemingsactiviteiten, noch is het Sportbedrijf als zodanig genoemd in de Wet Vpb. Dit conform de huidige situatie met betrekking tot de exploitatie van de accommodaties door de gemeente en de zwembaden door NVEZ. Voorwaarde is dan dat er bij het Sportbedrijf sprake is van een indirect overheidsbedrijf, in casu uitsluitend Nederlands publiekrechtelijke rechtspersonen aandeelhouder zijn Regime vanaf 1 januari 2016 Daarnaast hebben wij gesproken over de aangekondigde en inmiddels definitieve wijzigingen in de wet- en regelgeving op het gebied van de Vpb, in casu de belastingplicht voor publiekrechtelijke lichamen en privaatrechtelijke overheidslichamen. Deze nieuwe wetgeving leidt er toe dat, mede vanwege het feit dat het Sportbedrijf vanuit een BV wordt gedreven, integrale Vpb-plicht aan de orde gaat zijn. Dit met ingang van 1 januari De vraag is dan of het in financiële en fiscale zin uitmaakt 12 van 16

13 of deze activiteiten vanuit de gemeente worden verricht of in casu door een separaat rechtspersoon (het Sportbedrijf). Als gevolg van de nog heersende onzekerheid over het door de Belastingdienst te hanteren beleid kunnen wij op dit moment nog geen doorslaggevende argumenten inzake de Vpb aandragen die bepalend zijn bij een keuze voor een gemeentelijke exploitatie of een exploitatie door het Sportbedrijf. Wel zijn er diverse overwegingen die van invloed kunnen zijn op de besluitvorming. Het navolgende is dan ook meer beschrijvend van aard en dient voor de verdere gedachtenvorming. Verschil Vpb-plicht tussen BV en gemeente Een gemeente is slechts belastingplichtig voor de Vpb indien en voor zover zij met een of meerdere (geclusterde activiteiten) een onderneming drijft, terwijl een BV (waarvan alle aandelen door publiekrechtelijke lichamen worden gehouden) 7 geacht wordt met haar hele vermogen (alle werkzaamheden) een onderneming te drijven. Dus de gemeente zal vanaf 1 januari 2016 partieel Vpbplichtig zijn terwijl een BV integraal Vpb-plichtig is. Bij een gemeentelijke (sport)exploitatie komt de vraag op of de verschillende activiteiten in het kader van de sport nu separaat getoetst moeten worden op Vpb-plicht of dat al deze activiteiten zodanig met elkaar verweven zijn dat er sprake is van één activiteit. Dit is van groot belang omdat een activiteit waarmee een structureel (exploitatie)verlies wordt behaald (bijvoorbeeld exploitatie zwembad) niet kwalificeert als ondernemingsactiviteit. Gevolg bij een gemeentelijke exploitatie is dat de minnen van dergelijke (niet-ondernemings)activiteiten voor de heffing van Vpb niet verrekend kunnen worden met de plussen van activiteiten die wel onderworpen zijn aan de Vpb. De situatie kan dus ontstaan dat de gemeente met een gedeelte van de activiteiten een belastbaar resultaat behaald en met het andere deel een verlies dat niet verrekenbaar is met dat positieve resultaat. De vraag wanneer nu sprake is van verschillende in aanmerking te nemen activiteiten en wanneer activiteiten nu tezamen gezien moeten worden (in feite één activiteit) is veelvuldig gesteld in de parlementaire behandeling bij het wetsvoorstel in zake de Vpb-plicht. De wetgever heeft daarover echter zeer weinig concrete uitlatingen gedaan. Wij zijn van mening dat dit gemeenten een grote mate van vrijheid geeft bij de clustering en beoordeling van haar activiteiten. Indien de sportactiviteiten (het toekomstige Sportbedrijf) binnen de gemeente onderdeel uitmaken van één administratieve eenheid dan is naar onze mening verdedigbaar het standpunt in te nemen dat de activiteiten als één activiteit bezien moeten worden. Als sprake is van één activiteit (clustering van activiteiten) dan is zeer vermoedelijke geen sprake van een ondernemingsactiviteit omdat geen financiële overschotten worden behaald. Voordeel zou onder andere kunnen zijn dat voor het Sportbedrijf bij een gemeentelijke exploitatie geen fiscale (Vpb) administratie gevoerd hoeft te worden en dat mogelijke positieve waardeontwikkelingen in relatie tot sportcomplexen (denk aan herbestemming en herontwikkeling) buiten de heffing van Vpb kunnen worden gehouden. Zekerheid of de visie dat sprake is van één activiteit bestaat op dit moment echter niet. Overigens baseren wij ons bij het beoordelen van het Vpb-winststreven op uitlatingen van de staatssecretaris van Financiën tijdens de behandeling van het wetsvoorstel in beide Kamers. Hieruit 7 Waar in deze notitie wordt gesproken over NV of BV, wordt bedoeld een NV of BV waarvan alle aandelen worden gehouden door publiekrechtelijke rechtspersonen. Sprake is dus van een privaatrechtelijk overheidslichaam in de zin van artikel 8f Wet op de vennootschapsbelasting Tenzij anders vermeld. 13 van 16

14 kan worden afgeleid dat bij de beoordeling van het winststreven, de bedrijfseconomische cijfers als uitgangspunt mogen worden gebruikt. Deze zouden dan wel moeten worden gecorrigeerd voor evident commercieel fiscale verschillen. Bij deze verschillen moet ten minste worden gedacht aan afschrijvingsverschillen en rentelasten (de omslagrente is fiscaal niet geaccepteerd). Overigens is het in beginsel niet zo dat de prijzen voor bijvoorbeeld toegangskaartjes (voor derden, niet verbonden partijen) moeten worden gecorrigeerd. Waar wel aan kan worden gedacht is de huurprijs die het Sportbedrijf aan de gemeente betaalt (gemeente en Sportbedrijf zijn voor de heffing van Vpb zogenoemde verbonden partijen). Deze moet in beginsel op zakelijke gronden tot stand zijn gekomen. Subsidies/bijdragen gemeente Bij een exploitatie door een BV vormen de bijdragen van de gemeente zeer vermoedelijk opbrengsten. Binnen de geschetste uitgangspunt is aangegeven dat het niet de bedoeling is dat als gevolg van de exploitatiebijdrage, overschotten ontstaan. Echter, doordat de fiscale winstberekening op onderdelen afwijkt van de commerciële winstberekening, kan fiscaal toch sprake zijn van overschotten. Hierover zal dan in beginsel Vpb verschuldigd zijn. Zeker ook als deze activiteiten in samenhang worden bezien met de (de door de BV te ontwikkelen) commerciële activiteiten. Ten aanzien van een (mogelijke) gemeentelijke exploitatie geldt het volgende. Interne subsidies/bijdragen (binnen de gemeente) worden voor de heffing van Vpb niet gezien als opbrengst. Vandaar ook onze conclusie dat een gemeentelijke exploitatie van de sportactiviteiten niet leidt tot ondernemerschap (ontbrekend winststreven/financiële overschotten). Verhuur accommodaties In de voorgestane situatie verhuurt de gemeente de sportaccommodaties aan het Sportbedrijf. Indien de gemeente met die activiteit geen financiële overschotten behaald dan is de gemeente voor die activiteit op basis van dat gegeven geen ondernemer c.q. belastingplichtige in de zin van de Vpb. Wij stellen voor in kaart te brengen of in de voorgestane situatie sprake is van dergelijke financiële overschotten (wij verwachten dit niet). Indien wel sprake is van financiële overschotten dan is alsnog geen sprake van ondernemerschap indien de activiteit kwalificeert als normaal vermogensbeheer. In een situatie waarin de gemeente de sportaccommodaties op passieve wijze ter beschikking stelt aan het Sportbedrijf is naar onze mening sprake van normaal vermogensbeheer en bestaat uit dien hoofde geen Vpb-plicht voor deze activiteit. Gemeente als aandeelhouder (volledigheidshalve) Bij de beoordeling van de Vpb-positie van de gemeente kan haar rol als aandeelhouder van belang zijn. Dit bijvoorbeeld als de gemeente zich als aandeelhouder actief bemoeit met het beleid etc. van de BV. Dan zou het houden van aandelen gezien kunnen worden als een activiteit waarvoor de gemeente optreedt in de hoedanigheid van Vpb-ondernemer. Voor het eventuele dividend dat de gemeente alsdan ontvangt geldt dan de deelnemingsvrijsteling. Er kunnen echter dan Vpb-consequenties ontstaan indien het houden van aandelen voor de heffing van Vpb samen met andere activiteiten één (geclusterde) activiteit vormt. 14 van 16

15 Op basis van de nu bekende stukken zal naar onze mening echter sprake zijn van een dermate passieve rol als aandeelhouder dat die activiteit niet leiden tot Vpb-ondernemerschap. Wij stellen echter voor dit onderwerp mee te nemen in de beoordeling van de Vpb-positie van de gemeente als geheel. Algehele Vpb-positie gemeente Wij adviseren de Vpb-positie van het Sportbedrijf nader te beoordelen in het kader van de algehele Vpb-positie van de gemeente. Indien bijvoorbeeld de gemeente Enschede meerdere (100%) dochtermaatschappijen heeft dan bestaat bijvoorbeeld de mogelijkheid om resultaten tussen die dochtermaatschappijen te verrekenen. Met andere woorden: het Sportbedrijf moet worden meegenomen in de bredere Vpb-planning van de gemeente. Administratieve verplichtingen Zowel het sportbedrijf als BV zal ten behoeve van de Vpb een fiscale administratie moeten voeren. Indien het Sportbedrijf een gemeentelijke onderdeel is waarvoor geen belastingplicht bestaat, behoeft in beginsel geen fiscale (Vpb) administratie voor dat onderdeel gevoerd te worden. Wel moet worden onderbouwd en vastgelegd waarom geen sprake is van onderworpenheid met deze activiteit. 6. Samenvattend De belangrijkste aandachtspunten/actiepunten zijn: 1. Het op juiste fiscale wijze redigeren en tijdig aangaan van huurovereenkomsten met het Sportbedrijf (voor ingangsdatum huur). 2. Nader vaststellen relatie gemeente subsidierelatie/opdrachtgever: enerzijds inzake het bepalen van de mogelijke verschuldigdheid van btw door het Sportbedrijf in relatie tot de te ontvangen subsidiebedragen/exploitatiebijdrage en anderzijds voor het recht op aftrek van voorbelasting bij het Sportbedrijf. In dit kader is ook van groot belang om te bepalen of, en zo ja, in hoeverre de gemeente de eventueel door het Sportbedrijf alsdan verschuldigde en aan de gemeente in rekening te brengen btw kan verrekenen. 3. Inrichten (btw)-administratie Sportbedrijf: vaststellen aard van de prestaties en het btw-regime daarvan. Dit enerzijds voor wat betreft het bepalen van de door het Sportbedrijf verschuldigde btw maar anderzijds ook voor het bepalen van de bij het Sportbedrijf voor aftrek als voorbelasting in aanmerking komende btw. 4. Vormgeving gebruik van sportaccommodaties door scholen: voor de heffing van btw kan de voorkeur uitgaan naar een model waarbij de scholen zelf de benodigde uren inkopen bij het Sportbedrijf (dit te berekenen). 5. Afstemmen model met Belastingdienst (in het kader van Horizontaal Toezicht). 6. Maken prognoses voor de Vpb-plicht (gemeentelijke verhuur en exploitatie door Sportbedrijf). 15 van 16

16 7. Afsluitend In het vorenstaande hebben wij de fiscale aspecten omschreven aan de hand van de thans bekende uitgangspunten. Het betreft hier een richtinggevend advies. In dat kader lijkt het ons wenselijk dat we gedurende het proces regelmatig nader contact hebben. Tijdens deze contacten kunnen we de diverse fiscale aspecten c.q. financiële consequenties van het een en ander dan tijdig in beeld brengen. Wij vertrouwen erop je hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Voor vragen kun je uiteraard altijd contact met ons opnemen. Met vriendelijke groet, PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. Wladimir Rouwenhorst Partner T: F: Daan van der Zijden Senior Manager T: Bijlagen: 1. Sportbesluit (toelichting Tabelpost b.3). 16 van 16