Voorstel aan de gemeenteraad

Transcriptie

1 Voorstel aan de gemeenteraad datum: 3 april 2012 portefeuillehouder: college Datum vergadering: 15 mei 2012 agendanummer: onderwerp: Instemming met de Regio in Balans, Strategische visie van de regio Venlo. Aan de raad, Onderliggend raadsvoorstel is, behoudens de spiegeling met de strategische regiovisie Bergen, Gennep en Mook en Middelaar, een uniform raadsvoorstel voor de 7 gemeenteraden. Inleiding In februari 2011 heeft het bestuurlijk overleg van de Regio Venlo, waarin ook onze gemeente inmiddels participeert, opdracht gegeven om een strategische visie te ontwikkelen voor de regio Venlo. Hiervoor waren een aantal concrete aanleidingen. Naast het reeds eerder gesignaleerde gemis aan een inhoudelijk daadwerkelijk gedragen integrale visie op onze regio, werden op dat moment ook de eerste contouren zichtbaar van het onderhandelingsresultaat tussen rijk en decentrale overheden over het (op 8 juni daadwerkelijk vastgestelde) bestuursakkoord en daarmee de gevoelde noodzaak om in de nabije toekomst regionaal nog intensiever met elkaar te gaan samenwerken. Afgezien daarvan waren er ook in regionaal perspectief inmiddels een aantal voor onze regio specifieke opgaven gesignaleerd die om een nadere verkenning vroegen. Daarmee kent het regiovisieproces zoals dat vorm heeft gekregen een drietal doelen. Regionale samenwerking, inhoudelijke oplossingen voor maatschappelijke opgaven en partnerschap van de meest relevante partners om gezamenlijk aan deze opgaven vorm en inhoud te geven. Wat betreft het eerste doel kan inmiddels worden vastgesteld dat, hoewel soms nog wat onwennig, daarin de eerste slagen gemaakt zijn, zowel ambtelijk als bestuurlijk. Zo wordt er regionaal ten aanzien van de sociaal maatschappelijke transitieopgave, onder regie van Peel & Maas en geïnspireerd door de relevante passages daarover uit de nog concept-regiovisietekst, inmiddels goed samengewerkt. Inmiddels hebben er op 30 en 31 januari jl. ook een tweetal regionale discussieavonden plaats gevonden met een aantal maatschappelijke partners. Het doel van die beide avonden was om met hen de (h-) erkenning van de analyse te delen en op zoek te gaan die elementen uit het verhaal die voor hen op middellange termijn relevant of op kortere termijn zelfs urgent zijn. Daarvan hebben we inmiddels een aantal zeer aansprekende opgaven voorbij zien komen, die voor een deel zelfs al door maatschappelijke partners worden ingevuld. Als overheid hoef je dus soms ook alleen maar aan te schuiven bij reeds bestaande initiatieven of deze initiatieven met elkaar te verbinden. Dit perspectief van een waarderende en gelijkwaardige overheid werd door de deelnemers als zeer positief ervaren. Dit betekent dat we als overheid naar een nieuwe aanvullende rol gaan, namelijk een communicatieve. Een van de belangrijkste ontwikkelingen om ook echt als partners vanuit een gelijkwaardige elkaar aanvullende positie te kunnen gaan functioneren is vertrouwen. En daar zijn de bijeenkomsten een goede eerste zet voor geweest. Voor de overheid betekent dat het invullen van deze communicatieve rol nieuwe competenties vereist. Hier zullen wij als overheid heel bewust mee om moeten gaan. De basishouding is aansluiten bij de kracht van de omgeving vanuit een waarderende grondhouding Op basis van de gemaakte opmerkingen is de visietekst in zeer beperkte mate aangevuld. Bij deze notitie treft u, ter vaststelling deze tekst aan. In de tussentijd wordt ook een begin gemaakt met de programmering van de belangrijkste opgaven. Visies hebben immers alleen dan betekenis als er een handelingsperspectief op volgt dat leidt tot verbetering van de samenwerking en de realisatie. 99-3

2 De programmering van de belangrijkste opgaven vindt plaats op basis van de beleidsmatige analyse, de door partners geleverde input en in afstemming met hen. Zo lijkt het bijvoorbeeld evident dat er gekeken wordt naar de opgaven in de in de maakindustrie, value added logistics, de zorgsector, de agri-business en het toerisme. Daarnaast bieden de meer thematische opgaven zoals duurzaamheid, arbeidsmarkt en de vorming van vitale gemeenschappen eveneens aanleiding om hierop gezamenlijk een aanpak te formuleren. Deze laatste is wellicht de meest uitdagende omdat daarin een bewuster handelen van overheid en maatschappelijke partners noodzakelijk is, een volledig omdenken van de relatie overheid, maatschappelijke partijen en burgers. Vanuit deze samenwerkingsverbanden, deze allianties zal leiderschap getoond moeten worden. De overheid neemt de rol van ondersteuner en facilitator. Redenerend vanuit een welbegrepen eigenbelang lijkt deelname voor een aantal belangrijke partners buitengewoon aantrekkelijk. Vanuit deze allianties wordt advies gegeven over de realisatiestructuur van de transitieopgaven. Ook daar is uitgangspunt dat economische en maatschappelijke partijen leidend blijven. Als overheid zullen wij de noodzakelijke ondersteuning geven en onze eigen regionale structuur daarop afstemmen. Dit om ons overheidsdeel zo nodig in tripartiete structuren in te zetten, te weten economische/maatschappelijke actoren, onderzoek en overheid. Maar vooral is het uitvoeren. Niet de structuren zijn leidend maar de opgaven Ter illustratie, in de gesprekken is bijvoorbeeld duidelijk naar voren gekomen dat de vastgestelde spanning tussen arbeidsaanbod en -vraag evident in onze regio nu reeds tot problemen leidt bij de werving van gespecialiseerd medisch personeel. Het Viecurie heeft concrete maatregelen genomen om de groep hoger opgeleiden met maatwerk naar de regio te halen en te binden. Hierbij kan gedacht worden aan facilitering van de zoektocht naar passend werk voor de eventuele partner, geschikte huisvesting en een introductieprogramma wordt door de toekomstig werkgever aangeboden. Ook bij een andere aanbieder van zorg in de regio bleek belangstelling om een dergelijke aanpak te volgen, eventueel in samenwerking met het ziekenhuis. Deze aanpak leidt dus, ook zonder zeer actieve overheidsbemoeienis, tot realisatie van de in de regiovisie geformuleerde opgave om hoger opgeleiden te boeien en te binden. Het lijkt opportuun om o.a. aan deze aanpak meer bekendheid te geven en te onderzoeken in hoeverre andere werkgevers zich hierbij willen aansluiten in het kader van binden en boeien van hoogwaardig personeel aan de regio. Beide zorgaanbieders bieden overigens ook werk aan niet-medisch of -zorg personeel, zoals projectleiders, leidinggevenden, administratief, secretarieel en financieel en technisch personeel etc.). Spiegeling Regio in Balans met strategische regiovisie Bergen, Gennep en Mook en Middelaar Het doel van dit regionaal visiedocument Regio in Balans is tweeërlei. Allereerst is dat het bieden van een gedeeld en coherent regionaal toekomstperspectief, een afwegingskader, waarbinnen beleidskeuzes en investeringsbeslissingen op Noord-Limburgse schaal voor de middellange termijn kunnen worden afgewogen. Anderzijds is er de bestuurlijk gevoelde noodzaak om op een aantal belangrijke terreinen mogelijk tot intensivering van de intergemeentelijke samenwerking te komen. Dit, vanuit de onderkenning dat de leefwereld van onze inwoners een steeds sterker wordende regionale dimensie heeft en dat wij, als Noord-Limburgse gemeenten, naar verwachting de komende jaren voor grote inhoudelijke en financiële opgaven staan, zowel als gevolg van majeure bezuinigingen maar ook als gevolg van een in omvang sterk groeiend gemeentelijk takenpakket. Regio in Balans is een compact en vrij abstract wensbeeld van de regio Venlo in Met deze karakteristiek verschilt deze regiovisie van de strategische regiovisie die de gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar onder leiding van Riek Bakker hebben vastgesteld en welke momenteel via een tweetal sleutelprojecten en enkele programmalijnen verder wordt uitgewerkt. De regiovisie BGMM zoemt veel meer in op de sterke potenties van de BGMM-gemeenten als landelijke omgeving tussen de stedelijke gebieden van Venlo en de KAN-regio. Waar in deze laatste visie vooral koers gezet wordt op ontwikkeling als een dynamische landelijke omgeving, waarin het excellent wonen, werken en recreëren is, is de thans voorliggende visie Regio in Balans van een /5

3 heel ander schaalniveau. Deze gaat in op de potenties van de grote regio Venlo met inwoners. Dat betekent echter niet dat de beide regiovisies tegenstrijdigheden kennen. Ook in Regio in Balans worden de landschappelijke kwaliteiten en toeristisch-recreatieve potenties van de gemeente Bergen nadrukkelijk onderschreven. Vanuit die optiek bezien passen beide regiovisies prima bij elkaar en is er geen beletsel om met de visie in te stemmen. Teneinde het subsidiaire karakter van beide regiovisies te onderstrepen, wenst ons college wel nadrukkelijk uit te spreken dat de strategische regiovisie BGMM integraal onderdeel uitmaakt van het visiedocument Regio in Balans, alsmede de daar verder op te baseren uitwerkingen. Wij hech ten er aan dat ook uw raad zich expliciet middels het raadsbesluit in deze zin uitspreekt. Verdere procedure Hieronder wordt het vervolgproces globaal beschreven. Proces, globaal 1. Vaststelling tekst Strategische Visie Regio Venlo 2030 Op 14 februari heeft het bestuurlijk overleg van de regio kennis genomen van het resultaat van het proces en ingestemd met een, op grond van uit de uit de gesprekken met maatschappelijke partners ontvangen opmerkingen, aangepaste visietekst. 2. Formulering van belangrijkste transitie- en ontwikkelopgaven Op grond van de tekst en de tijdens de gesprekken verzamelde reacties worden de belangrijkste transitie- en ontwikkelopgaven geformuleerd en wordt getracht om voor het geheel aan opgaven en per opgave globaal aan te geven welke deelopgaven er eventueel zijn, welke ontwikkelingen er plaats vinden, welke partners bij de betreffende opgaven betrokken zijn (en hun belang/ urgentie) en welke publieke en/of private middelen er globaal mee gemoeid zijn. Voor wat betreft dit laatste kan sprake zijn van zeer globale inschattingen met een aanzienlijke bandbreedte. Leidend hierin is het vermogen en de ambitie van de meest betrokken regionale partners. Het uitgangspunt is dat Noord-Limburg de opgaven realiseert en dat de overheid faciliteert. De netwerk- en samenwerkingsstructuren zullen daarbij worden geformuleerd. We realiseren ons dat het daarbij vaak om fluïde structuren zal gaan. Partnership en overheidsfacilitering zullen de samenwerking- en ondersteuningsstructuren bepalen. 3. Programmering van de opgaven Op basis van de onder punt 2. geformuleerde transitieopgaven zal er, in afstemming met de afzonderlijke regionale overlegtafels en hun ambtelijk ondersteuners en in overleg met regionaal strategenoverleg, een programmeringvoorstel worden gedaan waarin getracht wordt om zo scherp mogelijk de publieke en private inspanningen met elkaar worden te koppelen en in tijd te programmeren. In het najaar kunnen wij u hierover naar verwachting informeren. Op basis daarvan kan er eventueel regionaal besluitvorming plaats vinden op grond van de wens om hieraan regionaal, lokaal of met twee of meerdere gemeenten concrete invulling te geven. Het resultaat bestaat uit een regionaal ontwikkelingsprogramma dat door de regiogemeenten gezamenlijk met ondernemingen, instellingen en inwoners wordt gerealiseerd. Daarbij zal ook expliciet ingegaan worden op de voor deze vorm van samenwerking meest geëigende samenwerkingsstructuur en de hiervoor noodzakelijk proceskwaliteit /5

4 Afhankelijk van de betreffende opgave zal, in overleg met de Provincie Limburg, het rijk en de Euregio, bekeken worden in hoeverre er mogelijkheden zijn om gebruik te maken van Europese, nationale en provinciale middelen. Het concern van de Gemeente Venlo zal hiertoe desgewenst een quick scan (laten) uitvoeren. 4. Programma- en procesmanagement Na vaststelling van het uitvoeringsprogramma wordt deze onder verantwoordelijkheid van het bestuurlijk overleg van de regio met de betrokken partijen gezamenlijk uitgevoerd. Inhoudelijk worden de opgaven belegd bij de afzonderlijke regiotafels van de regio. Het secretarissenoverleg is verantwoordelijk voor de procesregie en de kwaliteit van de door de gezamenlijke gemeenten te leveren inhoudelijke bijdrage. De afzonderlijke colleges en raden worden periodiek, bij voorkeur aansluitend of geïntegreerd in hun planning- en controlcyclus, geïnformeerd over de voortgang. Op die momenten worden er ook, indien het proces dit noodzakelijk maakt, inhoudelijke voorstellen gedaan. Capaciteit Dit voorstel wordt uitgevoerd door inzet van interne ambtelijke formatie van de zeven regiogemeenten die daarvoor de benodigde uren beschikbaar stellen. Naar verwachting wordt voor dit proces vooralsnog ongeveer 4 uur week geraamd. Dit is exclusief de inzet van de projectteam bestaande uit drie strategisch adviseurs uit Peel & Maas, Venray en Venlo. Hun inzet wordt vooralsnog geraamd op circa 12 uur per week. Communicatie n.v.t. Juridische aspecten n.v.t. Financiën Kosten en dekking/ middelen De materiële middelen die verbonden zijn aan dit project zijn bij de start geraamd op circa 8.000,- voor elke regiogemeente. De kosten komen ten laste van post Strategische Regiovisie (FCL ) Voorstel Gelet op het bovenstaande stellen wij u voor om: 1. in te stemmen met de Regio in Balans, Strategische visie van de regio Venlo; 2. uit te spreken dat de door de gemeenteraden van Bergen, Gennep en Mook en Middelaar vastgestelde strategische regiovisie subsidiair is aan en integraal deel uitmaakt van Regio in Balans, alsmede de daar verder op te baseren uitwerkingen; 3. in te stemmen met de vervolgaanpak. Burgemeester en wethouders van Bergen, de secretaris, de burgemeester, G.B. Kuipers M.H.E. Pelzer /5

5 Bijlage(n) 1. Regio in Balans, Strategische visie Regio Venlo 2. Notitie Strategische Visie Regio Venlo, vervolgproces 3. Verslag gespreksavonden van 30 en 31 januari /5