Omschrijving. Bezienswaardigheden. Over dijken, molens en gemalen / fietsroute (45 km)

Transcriptie

1 Omschrijving Deze fietsroute wordt u aangeboden door het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). De honderden medewerkers van HHNK werken elke dag aan de bescherming van het land en de kwaliteit van het oppervlaktewater in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal. Deze route voert u over en langs water, dijken, molens en gemalen. Al deze bezienswaardigheden hebben te maken met het werk van het Hoogheemraadschap. De route loopt van Hoorn naar Medemblik. Vanaf Medemblik heeft u de mogenlijkheid om in het seizoen (april - september) terug te reizen met de Museumstoomtram. De fiets kan mee aan boord van de tram. Mocht u liever verder willen fietsen, dan kan dit uiteraard ook. De route terug naar Hoorn bedraagt nog 20 kilometer en voert door het prachtige Westfriese landschap. Bezienswaardigheden 1 De grote molen De Grote Molen van Schellinkhout is waarschijnlijk gebouwd tussen 1603 en 1638 vanwege de verminderde uitmalingscapaciteit van de Kleine Molen als gevolg van de steeds hogere waterstand van de Zuiderzee. In 1900 werd naast de Grote Molen een hulpgemaal geplaatst. De capaciteit van dit gemaal werd in 1914 zodanig vergroot dat zowel de Grote als Kleine Molen buiten bedrijf konden worden gesteld. In 1915 werd de Kleine Molen afgebroken. In 1979 werd de Grote Molen volledig hersteld en weer maalvaardig gemaakt, alhoewel hij de polder nu niet meer bemaalt. 2 Dijkversterking Zuiderdijk De Westfriese Omringdijk is niet zo maar een dijk, maar een 126 kilometer lang provinciaal monument dat Westfriesland omsluit. In de afgelopen acht eeuwen is de dijk opgeworpen door de Westfriezen om zicht te beschermen tegen de zee. En dat is niet zonder slag of stoot gegaan. Elke periode in de geschiedenis van de dijk kenmerkt zich door talloze problemen. Of het nu stormen, gebrek aan bouwmateriaal, mankracht of de beruchte paalworm was: het moest worden opgelost. Geen onderhoud betekende zonder enige twijfel dijkdoorbraken met als gevolg veel misère voor de bewoners. De dijk bleef tot aan de bouw van de afsluitdijk van levensbelang. Tegenwoordig kronkelt de Omringdijk op vele plaatsen door het landschap, maar heeft het zijn functie als waterkering verloren. Behalve tussen Hoorn en Medemblik. Het stuk tussen Hoorn en Enkhuizen wordt de Zuiderdijk genoemd.tegenwoordig keert de dijk daar het water van het Markermeer en heeft dan ook een primaire waterkerende functie. Het Hoogheemraadschap, de huidige beheerder van dijk, heeft van 2007 t/m 2012 hard gewerkt om de Zuiderdijk te versterken en te zorgen dat deze weer voldoet aan de waterkerende eisen. 3 Gemaal de Drieban Het gemaal De Drieban uit 1966 staat aan de Zuiderdijk te Venhuizen (gemeente Drechterland) en bemaalt de polder de Drieban. Hij pompt het overtollig water naar het Markeermeer. Polder de Drieban is een polder en voormalig waterschap en ontstond uit de samenvoeging, in 1918, van de Polder Venhuizen en Hem en de Polder Oosterleek en Wijdenes. De bemaling van de Venhuizer en pagina 1 / 12

2 Hemmer Polder was toen al overgenomen door een stoomgemaal, en de molens van die polder waren gesloopt. Enige jaren later, in 1925 verdwenen ook de molens die de Polder Oosterleek en Wijdenes bemaalden. Omstreeks die tijd werd het stoomgemaal (gedeeltelijk) geëlektrificeerd. Polder de Drieban onderging een ingrijpende ruilverkaveling halverwege de jaren zestig, waarbij het polderpeil 40 tot 50 centimeter verlaagd werd, vele slootjes verdwenen en nieuwe wegen werden aangelegd. Ook de spoordijk van de voormalige tramlijn Hoorn - Enkhuizen verdween grotendeels. Het oude gemaal werd vervangen door een nieuw dieselgemaal, dat in 1966 gereedkwam. Tot 1974 had de polder een eigen bestuur, daarna ging polder de Drieban op in het fusiewaterschap Waterschap Westfriesland. Op zijn beurt ging dat waterschap op in het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, dat nu verantwoordelijk is voor de polder. 4 Zuiderzeemuseum Het Zuiderzeemuseum is zeker het bezoeken waard. In 2015 werd het wederom uitgeroepen tot leukste uitje van Noord-Holland (ANWB). In het Zuiderzeemusuem kun je het dagelijkse leven rond de Zuiderzee, voordat de Afsluitdijk in 1932 de Zuiderzee veranderde in het IJsselmeer, zien, horen, proeven en ruiken. In het buitenmuseum met historische gebouwen en het binnenmuseum met thematische tentoonstellingen worden de thema's water, ambacht en gemeenschappen uitgelicht. Ontdek ook het nieuwe, spetterende Waterweken in het Zuiderzeemusuem. Dit leerzame doepark is voor leuk voor jong en oud en werd mede mogelijk gemaakt door het Hoogheemraadschap Holland Noorderkwartier. Voor een bezoek aan het Zuiderzeemuseum kunt u het beste een dagdeel uittrekken. Vindt u dit te lang om onderweg te doen, kom dan zeker nog een keertje terug! 5 Leven onder N.A.P. Kom je verwonderen! Op dit punt is goed te zien dat het water aan de ene kant van de dijk hoger ligt dan het land aan de andere kant. Meer dan 60% van de Nederlanders wonen onder zeeniveau en dit is eigenlijk best bijzonder! 6 Koopmanspolder De koopmanspolder: een proeftuin voor water. Een polder van 16 hectare die een grootse verandering heeft ondergaan. Een stuk alledaags buitendijks grasland is veranderd in een fraai samenspel van natuur, water, landschapskunst, cultuur(historie) en recreatie. De driehoekige polder was jaren het territorium van schapen en vogels. Zeven partijen hebben daarvan gezamenlijk een mooi en interessant natuurgebied én een proeftuin voor het waterbeheer van de toekomst gemaakt. De unieke nieuwe vormgeving, geïnspireerd op de draaikolk van een leeglopend bad, is een mooie aanvulling op het cultuurhistorisch landschap rond de Westfriese Omringdijk. Al ligt het accent op natuur, de Koopmanspolder biedt ook variatie voor de recreant. Een deel van de Koopmanspolder is van 15 juli tot 15 oktober toegankelijk voor het publiek. Vanaf de Westfriese Omringdijk kan men via een schelpenpad het uitzichtpunt in het midden van de draaikolk bereiken en wie wil kan rondstruinen over de dijkjes. Buiten deze periode is het gebied gesloten in verband met broedvogels en overwinterende vogels. 7 Stoommachinemuseum In het voormalig gemaal 'de vier noorder koggen' uit 1869 is nu het Stoommachinemusuem gehuisvest. En een belangrijk onderdeel van het museum is nog steeds de oorspronkelijk pagina 2 / 12

3 installatie van dit gemaal. De indrukwekkende centrifugaal pomp en zijn aandrijving geven een fantastisch beeld waartoe men ruim 100 jaar geleden al in staat was. De stoommachine die de aanleiding was van de grote Industriële Revolutie is heden te dage vervangen door andere meer efficiënte krachtbronnen. In en om het museum kunt u vele machines bewonderen en op gezette tijden kunt u zelf aanschouwen hoe de machines werken. Een bezoek aan dit museum is een leuke onderbreking van de fietstocht en duurt niet te lang! 8 Museumstoomtram: einde fietsroute Dit is het einde van de HHNK-fietstocht. Vanaf hier kunt u in het seizoen terug naar het startpunt met de Museumstoomtram. Nog niet moe van het fietsen? Er is ook een prachtige route voor op de fiets terug uitgestippeld (blauw op de kaart). Deze heeft een lengte van 20 kilometer. U kunt de reis met de Museumstoomtram al thuis plannen en ook boeken. Bekijk hier de mogelijkheden. Uw fiets kan mee aan boord van de tram. pagina 3 / 12

4 Routebeschrijving 1 Vertrek in westelijke richting 35 m (1 min.) 2 Sla linksaf richting de Stationsweg 3 Sla rechtsaf naar de Stationsweg 7 m (1 min.) 4 Sla linksaf om op de Stationsweg te blijven 57 m (1 min.) 5 Sla rechtsaf naar de Noorderveemarkt 6 Flauwe bocht naar links om op de Noorderveemarkt te blijven 47 m (1 min.) 7 Sla linksaf naar de Hoge Vest 8 Sla linksaf naar de Westerdijk 5 m (1 min.) 9 Ga oostelijke op de Westerdijk richting de Molsteeg 10 Flauwe bocht naar links naar de Gortsteeg 64 m (1 min.) 11 Sla rechtsaf naar de Achterom/het 12 Sla linksaf naar de Proostensteeg/het Waterkeringpad/de weg 78 m (1 min.) 13 Sla rechtsaf naar de Roode Steen/het Waterkeringpad/de weg 7 m (1 min.) 14 Sla linksaf om op de Roode Steen/het Waterkeringpad/de weg te blijven 24 m (1 min.) pagina 4 / 12

5 15 Sla rechtsaf naar de Grote Oost/het 16 Sla rechtsaf naar het Waterkeringpad/de Wijdebrugsteeg/de weg 17 Sla linksaf naar de Oude Doelenkade/het Waterkeringpad/de weg 18 Sla rechtsaf om op het te blijven 19 Sla rechtsaf naar de Schellinkhouterdijk/het 8 m (1 min.) 20 Sla linksaf naar het Waterkeringpad Flauwe bocht naar links naar het 1,0 km (3 min.) 22 Flauwe bocht naar links naar de Schellinkhouterdijk/het 2,8 km (8 min.) 23 Ga zuidoostelijke op het Waterkeringpad/de Zuiderdijk/de weg richting De Laan 50 m (1 min.) 24 Sla rechtsaf om op het Waterkeringpad/de Zuiderdijk/de weg te blijven 3,7 km (11 min.) 25 Ga westelijke op de Zuiderdijk richting het Waterkeringpad/de weg 23 m (1 min.) 26 Scherpe bocht naar rechts naar het Waterkeringpad/de Zuiderdijk/de weg 27 Sla linksaf naar het Waterkeringpad/de Zuideruitweg/de weg 5,1 km (14 min.) 28 Sla rechtsaf naar de Zuiderdijk 29 Ga noordoostelijke op de Zuiderdijk richting de Oosterleek/het 1,0 km (3 min.) pagina 5 / 12

6 30 Flauwe bocht naar rechts naar het Waterkeringpad/de Zuiderdijk/de weg 4,3 km (13 min.) 31 Ga noordoostelijke op het Waterkeringpad/de Zuiderdijk/de weg richting de Oostergouw 1,5 km (4 min.) 32 Houd rechts aan en rij door op de Zuiderdijk/de weg 71 m (1 min.) 33 Flauwe bocht naar rechts om op de Zuiderdijk/de weg te blijven 34 Flauwe bocht naar rechts 0,8 km (2 min.) 35 Sla linksaf richting de Provincialeweg/de Zuiderdijk/de N m (1 min.) 36 Sla rechtsaf naar de Provincialeweg/de Zuiderdijk/de N506 1,2 km (4 min.) 37 Sla rechtsaf richting het Voorland 45 m (1 min.) 38 Sla linksaf naar het Voorland 39 Weg vervolgen naar de 15/de Flevolaan 1,3 km (4 min.) 40 Weg vervolgen naar de Havenweg 41 Flauwe bocht naar links om op de Havenweg te blijven 12 m (1 min.) 42 Sla linksaf richting het Waterkeringpad/de Zuiderspui/de weg 22 m (1 min.) 43 Sla rechtsaf naar het Waterkeringpad/de Zuiderspui/de weg 44 Sla rechtsaf naar de Bocht/het pagina 6 / 12

7 45 Sla linksaf naar het Waterkeringpad/de Wierdijk/de weg 46 Flauwe bocht naar rechts naar de Groene Wierdijk/de Noorderkade 47 Ga noordelijke op de Groene Wierdijk richting het 0,7 km (2 min.) 48 Sla rechtsaf 61 m (1 min.) 49 Sla linksaf richting de Immerhornweg/het Waterkeringpad/de weg 0,5 km (1 min.) 50 Sla linksaf naar de Immerhornweg/het Waterkeringpad/de weg 23 m (1 min.) 51 Flauwe bocht naar links naar het 3,4 km (10 min.) 52 Ga noordelijke op de Oosterdijk/het 6,1 km (17 min.) 53 Sla linksaf 52 m (1 min.) 54 Ga noordelijke richting de Dijkweg 52 m (1 min.) 55 Sla linksaf naar het 1,6 km (4 min.) 56 Sla rechtsaf naar de Proefpolder/het 28 m (1 min.) 57 Sla linksaf naar de Nieuwe Haven/het Waterkeringpad/de weg 58 Flauwe bocht naar links naar het 1,1 km (3 min.) 59 Flauwe bocht naar rechts om op het te blijven pagina 7 / 12

8 60 Flauwe bocht naar links om op het te blijven 61 Flauwe bocht naar links richting de Zeeweg 62 Flauwe bocht naar rechts naar de Zeeweg 70 m (1 min.) 63 Ga zuidwestelijke op de Zeeweg 90 m (1 min.) 64 Neem op de rotonde de 1ste afslag naar de Kagerdijk 0,5 km (2 min.) 65 Sla linksaf naar het Kagerbos/het 8 m (1 min.) 66 Sla rechtsaf om op het Kagerbos/het Waterkeringpad/de weg te blijven 1,4 km (4 min.) 67 Sla rechtsaf naar de Simon Koopmanstraat/het 68 Flauwe bocht naar rechts naar de Nes/het Waterkeringpad/de weg 1,0 km (3 min.) 69 Sla linksaf richting de Zeedijk 9 m (1 min.) 70 Sla rechtsaf naar de Zeedijk 71 Ga noordwestelijke op de Zeedijk richting de Nes/het 72 Sla rechtsaf naar het Waterkeringpad 75 m (1 min.) 73 Flauwe bocht naar links om op het Waterkeringpad te blijven 1,5 km (4 min.) 74 Ga noordwestelijke op het Waterkeringpad richting de Zuiderzeestraat pagina 8 / 12

9 75 Flauwe bocht naar links om op het Waterkeringpad te blijven 76 Sla linksaf naar de Vlietsingel 0,5 km (2 min.) 77 Ga rechtdoor op de Oostersingel 78 Weg vervolgen naar de Hoogesteeg 79 Weg vervolgen naar het Waterkeringpad/de Westerhaven/de weg 80 Sla linksaf naar de Dam/het 61 m (1 min.) Kaartgegevens 2017 Google Route B 1 Ga westelijke op de Dam/de Oude Haven/de Overtoom/het 1 m (1 min.) 2 Ga westelijke op de Dam/de Oude Haven/de Overtoom/het 3 Neem op de rotonde de 2e afslag naar de Westerdijk/de N240 0,8 km (3 min.) 4 Sla linksaf naar de Randweg 79 m (1 min.) 5 Sla rechtsaf 0,5 km (1 min.) 6 Weg vervolgen naar het Oosteinde 7 Sla linksaf om op het Oosteinde te blijven 8 Weg vervolgen naar de Kerkebuurt pagina 9 / 12

10 9 Weg vervolgen naar het Noorderpad 10 Ga zuidwestelijke op het Noorderpad richting de Almersdorperweg 8 m (1 min.) 11 Sla linksaf naar de Nieuweweg 0,9 km (2 min.) 12 De Nieuweweg draait iets naar rechts en wordt het Westeinde 0,6 km (2 min.) 13 Sla linksaf naar de Zuiderweg 14 Ga zuidelijke op de Zuiderweg 2,0 km (6 min.) 15 Neem op de rotonde de 2e afslag naar de Broerdijk 16 Sla linksaf om op de Broerdijk te blijven 17 Sla rechtsaf om op de Broerdijk te blijven 18 Weg vervolgen naar de Tripkouw 1,1 km (3 min.) 19 Weg vervolgen naar de Midwouder Dorpsstraat 0,5 km (1 min.) 20 Sla linksaf naar de Sellecum Ga zuidelijke op de Sellecum richting het Gouwtje 22 De Sellecum draait naar rechts en wordt het Gouwtje 23 Sla linksaf naar de Sellecum 1,2 km (4 min.) pagina 10 / 12

11 24 Sla rechtsaf naar de Oosterwijzend 0,5 km (1 min.) 25 Sla linksaf naar het Sluisvenpad 26 Ga zuidoostelijke op het Sluisvenpad richting de Dorpsstraat 18 m (1 min.) 27 Sla rechtsaf naar de Dorpsstraat 1,3 km (4 min.) 28 Weg vervolgen naar de Oosteinderweg 1,4 km (4 min.) 29 Ga westelijke richting de Industrieweg 20 m (1 min.) 30 Verlaat de rotonde naar de Oosteinderweg 17 m (1 min.) 31 Scherpe bocht naar links 0,5 km (2 min.) 32 Ga rechtdoor op het Rijsdampad 0,9 km (2 min.) 33 Sla rechtsaf richting de Keern 34 Sla rechtsaf naar de Keern 1,1 km (3 min.) 35 Ga zuidelijke op de Keern richting de Bobeldijkerweg 1,5 km (5 min.) 36 Ga zuidoostelijke op de Keern richting de Van Dedemstraat 38 m (1 min.) 37 Sla linksaf naar de Van Dedemstraat 0,4 km (2 min.) 38 Sla rechtsaf 53 m (1 min.) pagina 11 / 12

12 39 Sla linksaf 22 m (1 min.) 40 Sla rechtsaf 33 m (1 min.) 41 Sla linksaf m (1 min.) Kaartgegevens 2017 Google pagina 12 / 12