De kerkuil is laat dit jaar, alle reacties op een rij.

Transcriptie

1 De kerkuil is laat dit jaar, alle reacties op een rij. Beste mensen, De kerkuil is laat dit jaar! Uit vele regio's komen berichten over weinig bezette kasten of als ze wel bezet zijn pas de eerste eieren. De meeste controleurs zijn na een aantal kasten gecontroleerd te hebben gestopt in verband met mogelijke verstoring. Misschien trekt de muizenstand nog aan en begint de kerkuil dit jaar laat. Ben benieuwd hoe het seizoen verder verloopt. Iedereen succes met de controles! met vr. groeten, Johan de Jong Beste mensen, Uit de landelijke reacties is gebleken dat de kerkuil laat is begonnen met de leg en dat de meeste legsel ook nog klein zijn (2-4 eieren/jongen). Van de 40 kasten in mijn eigen regio zijn er slechts 5 bezet (kleine jongen van 1 tot 3 weken oud), maar op de meeste locaties zijn uilen aanwezig. Ik verwacht dan ook dat er nog een aantal zeer late legsel komen. De oorzaak is de zeer lage veldmuizenstand (ook gebleken uit braakballen van dit jaar) en weinig bosmuizen (geen noten in de afgelopen winter). Er zijn weinig wintersterfte geweest. De veldmuis heeft extra te lijden gehad van het winterweer (vriezen-dooi-vriezen, enz.): muizengaatjes lopen vol met water en daarna vorst. Verder wens ik iedereen een goede vakantie en daarna nog maar eens een extra controle. Misschien wordt het dan toch nog een goed kerkuilenjaar. met vriendelijke groeten, Johan de Jong Hallo iedereen, Afgelopen zaterdag hebben wij met 35 man de coördinatorenexcursie gehad in het Land van Heusden en Altena. Het algemene beeld voorafgaand aan de excursie was dat het aantal broedsels bij de steenuilen niet tegenvalt. Er zitten wel minder jongen in de kasten dan vorig jaar en het is een plekzooi. Bovendien liggen er nauwelijks muizen in de kasten maar vooral zangvogels en her en der kauwtjes. Jammer voor die soorten, maar er is in ieder geval duidelijk een muizentekort. Door de vele regen afgelopen weken werden er wel veel regenwormen gevangen (dat is ook door veel gastgevers waargenomen), waar daardoor gaan die kleintjes dus aan de diarree en verlaten zelfs vroegtijdig de kast door de stank. Ook zijn er al vier plekken bekend waar één van de oudervogels verongelukt is. Daar heb ik vorig jaar niets over gehoord. De kerkuilen doen het dramatisch slecht. Er zijn groepen bij die geen enkel broedgeval hebben gevonden in hun kasten. Van de paartjes die wel zijn begonnen liggen er veel minder eieren in dekast en soms ook onbevruchte eieren. Laten we zeggen dat in de betere gebieden grofweg nog geen 20% van het aantal broedsels in 2012 is vastgesteld. Ook heb ik van één van onze beschermers met webcam begrepen dat het vrouwtje het nest heeft verlaten, nadat het manneke wegbleef. Wij denken dat

2 de kerkuilen later dit seoizoen nog wel beginnen en daarom adviseren we eind augustus / begin september nog een controleronde. Johan ea, wat zouden jullie adviseren? Met vriendelijke groet, Ir. J. (Jochem) Sloothaak Coördinator Soortenbescherming T: / M: Hier in Groningen ook niet best. Ikzelf mag met 15 bezette kasten(normaal zo n 23) niet klagen. Mijn collega s hebben aanzienlijk minder broedgevallen. Ook hier geen tekenen dat de winter veel slachtoffers zou hebben gevraagd(niet meer meldingen dan anders) Ook volg ik toevallig dit jaar vier torenvalken kasten met een totaal verschillend verloop. Van 5 tot 2 jongen. Het gedrag van opeten van de jongen kun je natuurlijk nooit met zekerheid vaststellen zonder een webcam. Van mensen die uilen in gevangenschap houden heb ik wel eens gehoord dat jongen die geen bedelgedrag vertonen opgegeten worden. Wellicht waren deze jongen al verzwakt. Groeten Andre Eijkenaar Ik heb het idee dat het een samenloop van omstandigheden is. Het was een extreem koude winter met veel sneeuw dat lang is blijven liggen en dat zijn winterse omstandigheden die hier in het zuidwesten zelden voorkomen. Tijdens de wintermaanden kreeg ik enkele meldingen van dode kerkuilen, maar het waren er niet meer dan anders. Ook heb ik op een enkele na, geen terugmeldingen van gevonden geringde uilen in die periode. Eigenaars vertellen dat ze de kerkuilen wel zien, maar niet horen. Geen baltsgedrag, dus ook geen broedgedrag. Op Noord en Zuid- Beveland heb ik nog maar pas 3 bezette kasten, tegen 33 in een normaal seizoen. De fruittelers hier melden dat ze in de winter genoeg muizen hebben gehad, maar ze nu al enkele weken niet meer zien. Bij de steenuilen is het hier ook slecht gegaan, van elke drie eieren is er maar één jong groot geworden. Na drie weken verlaten ze de kast en gaan de omgeving verkennen, nog zonder dat ze kunnen vliegen. Dit jaar waren er opvallend veel meldingen van jonge steenuilen die gewoon in het volle daglicht onder de boom met kast bleven zitten. Het leek er op dat ze te zwak waren om terug te klimmen of dekking te zoeken. Het broedseizoen van de roofvogels verloopt hier ook heel anders dan voorgaande jaren, vooral de muiseters zoals de Torenvalken doen het niet

3 goed, veel paartjes met maar één of maar drie eieren. Alle vogels zijn laat, onze steenuilen zijn zeker een week later begonnen met broeden. Misschien dat eens iemand alle nationale info met elkaar kan vergelijken? Omdat we toevallig op één van de bezette kasten een webcam hebben staan waren we getuige van een wel heel bijzonder gedrag, graag hoor ik van jullie of iemand dit al eens eerder heeft gezien: Deze kerkuilen hadden vier eieren gelegd en moeder ging broeden. Op een bepaald moment waren er twee jongen en twee eieren. Moeder liet de jongen bijna 24 uur alleen, kwam terug at de 2 jongen op en ging verder met broeden op de overgebleven eieren. Nu is daar één jong uitgekomen, dat momenteel 10 dagen oud is. We zien dat ze het overgebleven ei zo nu en dan weer onder haar buik schuift, maar de kans dat dit ei nog uitkomt is niet groot. Waarschijnlijk heeft ze ingezien dat er niet genoeg eten zou zijn voor vier jongen? Groeten uit Zeeland Peter Boelee Hallo kerkuilers, Geen kerkhuilers? In Utrecht lijkt het seizoen nu voorzichtig op gang gekomen en heb ik zaterdag de eerste jongen geringd. Overigens nog aan de jonge kant, met pennen net aan het doorkomen. Vorig jaar had ik eind mei al bijna vliegvlugge jongen. De jongen die ik nu heb gezien leken wel welvarend en goed op gewicht ( gram). De aantallen lijken wat lager (2-4) dan voorgaande jaren (4-8) en sommige plekken zijn (nog) niet bezet dus het lijkt een mager jaar te worden. Toch heb ik geen enkele indicatie dat er veel dood zijn gegaan. Ondanks het zeer grote aantal geringde uilen vorig jaar heb ik eerder minder, dan meer terugmeldingen ontvangen. Ook bij het Dutch Wildlife Health Centre zijn zeker geen opvallende aantallen binnengekomen. Ik ga er van uit dat ze een jaartje overslaan, of in augustus/sept alsnog gaan broeden?? Ook in de winter zijn veel van mijn uilen niet op de nestkast, dus als ze niet broeden hebben ze er blijkbaar weinig te zoeken. Ze worden soms wel gezien op het erf.. in de nok van schuren etc.. Wat ik wel vreemd vind is dat ik op twee plaatsen (waaronder de Beleef de Lente -plek) een volledige wisseling van adulte kerkuilen heb geconstateerd. Op beide plekken waren zowel man, als vrouw geringd en waren er nu ongeringde vogels gepaard aanwezig. Een Portugese collega suggereerde in correspondentie over 2 steenuilen die ongewoon ver waren teruggemeld (beide over meer dan 70 km) dat voedselschaarste mogelijk leidt tot een toenemend zwerfgedrag. Dat zou dan voor kerkuilen ook zo kunnen zijn?? Maar vooralsnog heb ik geen opvallende terugmeldingen om dat te staven. Het lijkt me ook onwaarschijnlijk

4 dat alle vier van de boven bedoelde uilen die daar al een aantal jaren succesvol zijn ineens alle vier dood zijn en er geen enkele gevonden zou zijn.. Dit is allemaal niet erg exact onderbouwd met cijfers, maar op basis van ervaring durf ik het wel aan te beweren dat ik me vooralsnog geen zorgen maak. Groeten, Marc van Leeuwen Ik ben nieuwsgierig naar de oorzaak van het zeer matige broedseizoen van de Kerkuilen. Zijn er bijvoorbeeld bewijzen dat er veel winterslachtoffers zijn gevallen? Denk daarbij aan dode beesten die bij kastcontroles gevonden worden en/of meer terugmeldingen van geringde uilen dan in andere winters? Zoals Johan in een eerdere mail aangaf is er in Friesland sprake van een hele lage Veldmuizenstand. Hebben we er zicht op hoe dat in andere delen van ons land is? Groeten, Jan. Ik heb nog niet van heel Zeeland een compleet overzicht, maar op de Bevelanden hetzelfde verhaal als in de rest van Nederland en België. De eigenaars horen ze niet roepen, overal wel één uil in de kast, maar geen eieren. Op Noord Beveland in plaats van jaarlijks acht bezette kasten, nu maar één. Ik denk dat er veel uilen gesneuveld zijn in deze lange koude winter, dus ligt het niet voor de hand dat we dan in het najaar nog bezette kasten zullen vinden. Ik denk dat het wel even zal duren voor de populatie zich weer heeft hersteld. Groeten uit Zeeland Peter Boelee Hoi beste mensen, Hier in Limburg is het niet veel anders dan elders in ons land. Adulten alleen of samen in de kast, maar geen eieren of net aan de leg. Ik denk dat veel eerste broedsels pas laat in het najaar zijn. Toch wens ik allen veel succes ondanks de magere vooruitzichten. Groeten, Henk Beckers. Idem in Utrecht! Groet, Marc van Leeuwen Hoi Allen,

5 Ik heb hier uit Brabant hetzelfde bericht van geen, 1 of 2 Uilen in of bij de kast met slechts op enkele plaatsen eieren. Binnen Brabant hadden we al op de jaarvergadering afgesproken, om pas in de 2 e week van juni te gaan kijken. Bij de Steenuilen hebben we vanaf de ei-fase tot jongen die op uitvliegen staan, met tot nu toe een matig resulktaat! Groetjes, Joost Nijkamp Den Bosch.