Metamorfose van de medische staf?

Transcriptie

1 Metamorfose van de medische staf? Veranderende rol/positie van medisch specialisten i.r.t. het ziekenhuis Ir. H. Huijsmans Drs. H. Beijer Drs. R. Paquay Oktober 2012 Inhoud Aanleiding en urgentie De actualiteit: - De medisch specialist Gezond belonen De opgave; een passend model De kern; twee vragen Een routekaart Drie kernboodschappen DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 1

2 Aanleiding en urgentie Integrale bekostiging per 1 januari 2015; Declareren bij betekent eind aan fiscaal ondernemerschap Turbulente ontwikkeling ziekenhuizen en maatschappen: - Spreiding en concentratie - Regio- en netwerkontwikkeling (1½ e lijnszorg) Vraagt een visie op de ontwikkeling van de relatie medisch specialist - ziekenhuis De actualiteit; De medisch specialist 2015 (Commissie Hilders) Duurzame, betaalbare zorg door vier pijlers : - Transparante zorg; klinische registraties, spiegelinformatie en kwaliteitsindicatoren - Zorg in samenhang; taakherschikking, samenwerking 1 e lijn, buurtgezondheidscentra, internettoepassingen - Zorg in levensfasen; preventie, (eigen) regie en selectief medisch handelen in laatste levensfase - Doelmatige zorg; meer kosteneffectiviteit bewustzijn bij behandelingen, onderzoek, reductie praktijkvariatie, adequate bekostigingsmodellen Deze vier denkrichtingen vragen (meer) medisch inhoudelijke betrokkenheid Daarom concludeert de commissie: - De toekomstig medisch specialist bestuurt mee - Een regierol is weggelegd voor medisch specialisten DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 2

3 De medisch specialist 2015 (vervolg) Vier mogelijke organisatiemodellen Collectieven van medisch specialisten: - Gekozen medebestuurders van het ziekenhuis - Als collectief participeren (aandelen) in ziekenhuis - Specialisten aandeelhouder in collectief Medici als managing partner in ziekenhuis: - Beperkt aantal specialisten als cobestuurder - Andere specialisten zijn (managing) partner of in dienstverband bij ziekenhuis of maatschap Ziekenhuis als facilitair bedrijf: - Specialisten in aparte rechtspersoon onderhandelen met verzekeraars en huren faciliteiten bij ziekenhuis Zelfstandige specialistenteams: - Specialisten in aparte rechtspersoon laten zich inhuren door ziekenhuis(-zen) en andere partijen (bijvoorbeeld 1 e lijnscentra) De actualiteit: Gezond belonen (Commissie Meurs) Honoreringsstructuur medisch specialisten bezien op: - Inkomensniveau van de specialist, effect op macrokosten gezondheidszorg, belangen specialist ziekenhuis, kwaliteit, toegankelijkheid, fiscale aspecten/goodwill en realiseerbaarheid Conclusie: integrale tarieven meest beloftevol met oog op macrokostenbeheersing en kwaliteit: - Goodwill als transitievraagstuk Andere belangrijke conclusies: - Dienstverband faciliteren, maar niet afdwingen - Ontwikkeling van regiomaatschappen zeer onwenselijk in verband met belangentegenstellingen ziekenhuis - specialist DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 3

4 Dus: er zijn meerdere wegen... Beide rapporten onthouden zich van normatieve uitspraken over de positionering van medisch specialisten ten opzichte van het ziekenhuis Verschillende varianten zijn mogelijk, elk met zijn aandachtspunten (voor- en nadelen) Varianten verschillen wel principieel en fundamenteel De opgave is om lokaal tot een vorm (of meerdere vormen?) te komen De opgave; lokaal ontwikkelen van een passend model Inhoudelijke opgave: - Wat is een voor ons passend model? - Wat zijn voor ons mogelijke varianten? - Voor- en nadelen, consequenties van varianten in onze situatie? Procesmatig: - Welk proces staan wij voor? (Met welke tijdlijn?) - Met welke spelers in welke rol? (Stafbestuur, bestuur stafmaatschap, raad van bestuur) - Welke mate van top-down, bottom-up? DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 4

5 Wat is een passend model voor ons? Maatschap: - Dienstverband of vrije vestiging? - Gebonden aan één ziekenhuis of regiomaatschap? - Mono of multidisciplinair? - Samenstelling rond specialisme of rond ziektebeeld (multidisciplinair)? - (Welke) rol in het management? Medische staf: - Gedeeld eigenaarschap/aandeelhouder in ZKH? - (Welke) bestuurlijke verantwoordelijkheid of/in duaal model? - Welke en hoe in te vullen managementrollen? - Hoe ziet de structuur van VMS er dan uit? (Kernstaf ten opzichte van medisch managers, stafbestuur ten opzichte van medisch managers, stafbestuur en/of bestuur stafmaatschap) De kern ligt in twee vragen 1. Kiezen wij voor een integratiemodel of een differentiatiemodel? - Integratie: medische staf en ziekenhuisorganisatie geïntegreerd - Differentiatie: als zelfstandig organisatorisch/juridisch verband, los van of in samenwerkingsverband met het ziekenhuis 2. Hoe geven wij invulling aan de vier (mogelijke) rollen van de medisch specialist? - Medicus: inhoudelijk professional - Aandeelhouder: mede eigenaar van een onderneming - Bestuurder: eindverantwoordelijk beleidsbepaler - Manager: leidinggevende van een organisatorische eenheid (afdeling, cluster, team, et cetera) DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 5

6 Het voorkeursmodel is (lokaal) maatwerk Type zorgfunctie Zorg met publieke beschikbaarheidsfunctie (acute zorg, topreferente zorg, WBMV) Interventiekliniek functie (electief, planbaar) (Toekomst)visie Ambitie Missie, visie, strategie Kernwaarden Type zorg Focuszorg Basiszorg Topklinische zorg Topreferente zorg Voorkeursmodel: Integratie of differentiatie Aandeelhouderschap Bestuurlijke verantwoordelijkheid Managementverantwoordelijkheid Lokale factoren: Externe omgeving Historie Verhoudingen Cultuur Handvatten voor een mogelijke uitwerking Specialistrollen Risicodragend eigenaarschap Management-/ bestuurstaken Nee Ja Nee Specialist professional Specialist manager/ cobestuurder Ja Specialist aandeelhouder Specialist ondernemer Patiënt en besturingsprincipe Bekostiging (vrij naar Blijham) Besturingsprincipe m.b.t. de medisch specialist Focuszorg Basiszorg Topklinische zorg De patiënt met een defect: operational excellence DBC s met vrije prijzen Manager in the lead : management van medicus door standaardisatie productieproces De patiënt als zieke gast: customer intimacy Abonnement met prestatiebekostiging Duomanagement : manager en voorzitter vakgroep De patiënt als ziekte: product leadership Benchmarken met vergunningen Doctor in the lead medisch manager heeft leiding Medici: soort De routiné De generalist De specialist Medici: positie Werknemer/ aandeelhouder Vast dienstverband met variabele beloning Topmaatschap van kerngroep van medisch specialisten DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 6

7 Een routekaart Organiseer een proces van bewustwording (informatie) Op niveau van medische staf, maatschappen en individu Ontwikkel als staf (bestuur) met RvB een toekomstbeeld voor het ziekenhuis (positionering en profiel) Betrek hierbij het toekomstbeeld van maatschappen/vakgroepen Formuleer een aantal richtinggevende besturingsprincipes en uitgangspunten in de relatie tussen medisch specialist maatschap/ vakgroep - ziekenhuis Werk die besturingsprincipes uit naar gewenste afstemmings- en besturingsprocessen en bijbehorende rollen/rolverdelingen (op basis van toegevoegde waarde ) Geef vervolgens vorm aan het model : Structuur; (juridische) positionering, verantwoordelijkheden/bevoegdheden, overlegstructuur e.d. Systemen/procedures; beleidscyclus, managementinformatie e.d. Competenties en gedrag; houding, kennis en vaardigheden Drie kernboodschappen Het is vijf voor twaalf; start tijdig en zorgvuldig met het proces (proactief in plaats van reactief) Vorm volgt inhoud: - Redeneer vanuit inhoudelijke overwegingen en besturingsprincipes - Werk dit consequent en consistent uit in een model; de (juridische) structuur, systemen, procedures en competenties Er is niet één beste manier. Lokale omstandigheden vragen lokale oplossingen DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 7

8 DamhuisElshoutVerschure Oliemolensingel TN s-hertogenbosch Ir. Hemmo Huijsmans : huijsmans@damhuiselshoutverschure.nl Drs. Hanneke Beijer Drs. Robert Paquay : beijer@damhuiselshoutverschure.nl : paquay@damhuiselshoutverschure.nl Oliemolensingel TN s-hertogenbosch Telefoon: DamhuisElshoutVerschure, Oliemolensingel 1, 5211 TN 's-hertogenbosch 8