commissie c. We verkennen samen hoe we de onafhankelijke generalisten het beste kunnen positioneren (juridische basis)

Transcriptie

1 voorstel aan de raad gemeente werkendam onderwerp Plan van aanpak samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost samenvatting Het kabinet is voornemens het stelsel van de jeugdzorg te hervormen door alle verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg per 1 januari 2015 van het Rijk en Provincie over te hevelen naar gemeenten. De opgaven om als gemeente verantwoordelijk te zijn voor de jeugdzorg is te groot om als individuele gemeenten op te pakken. Vandaar dat er nauw wordt samengewerkt, zowel in regionaal als subregionaal verband. voignummer In 2012 is er gewerkt aan het richting geven van het nieuwe stelsel zorg voor jeugd. Samen met ouders, jeugd en partners uit het jeugdveld zijn gemeenten gekomen tot het opstellen van uitgangspunten voor het jeugdzorgstelsel per Deze uitgangspunten staan geformuleerd in het plan van aanpak Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost (VVBO). April 2013 Aanvullend op het subregionale plan van aanpak zijn we samen met de gemeente Woudrichem en ouders, jeugd en partners uit het veld bezig met de doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), waarbij dezelfde uitgangspunten worden gehanteerd. De opzet voor de doorontwikkeling CJG is als aparte paragraaf in het plan van aanpak Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost (WBO). beslispunten zaaknummer datum voorstel portefeuillehouder Portefeuillehouder medewerker Miriam Teeuw- den Besten unit Samenleving Wij stellen u voor om: 1. In te stemmen met het plan van aanpak Samenwerken voor de telefoon jeugd in West Brabant Oost en de daarin opgenomen beslispunten, zijnde: a. We sturen in alle 9 gemeenten op de kwaliteit van de generalisten; b. We betrekken jeugd, ouders en andere relevante partners actief bij het doorontwikkelen van onze aanpak; commissie c. We verkennen samen hoe we de onafhankelijke generalisten het beste kunnen positioneren (juridische basis) Inwoners d. We maken met elkaar bindende afspraken over welk % van het datum commissie budget we minimaal inzetten op de voorkant cq de generalisten; e. We maken samen afspraken met huisartsen en 11juni2013 zorgverzekeraars; d t d f. We lobbyen samen voor een goede sturing op - en efficiënte a um raa Organisatie van - exclusieve zorg die op regionaal of bovenregionaal niveau zal plaatsvinden 2. Het college de opdracht te geven om de transitie/transformatie van de jeugdzorg uit te voeren op basis van de in het plan van aanpak opgenomen beslispunten. Minam.teeuw@werkendam.nl 25juni2013 bijiagen n.b. bijlagen zijn ter inzage in de raadskamer en via de website>bestuursstukken 1. Plan van aanpak samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost 2. Regionale visie op de transformatie van de zorg voor jeugd.

2 Aan de raad van de gemeente Werkendam 1. Inleiding In 2009 is de Wet op de Jeugdzorg geëvalueerd, waaruit bleek dat de doelstellingen in beperkte mate worden behaald. Het kabinet Rutte-l heeft daarom besloten het jeugdzorgstelsel te hervormen door de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg over te hevelen van het Rijk en Provincie naar de gemeenten, de zogenaamde decentralisatie van de jeugdzorg. Gemeenten krijgen per 1 januari 2015 in het nieuwe jeugdstelsel de verantwoordelijkheid voor alle vormen van jeugdhulp. De decentralisatie omvat de volgende onderdelen: de jeugdzorg, die nu een verantwoordelijkheid is van de provincie, de gesloten jeugdzorg onder regie van het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS), de jeugd-ggz die onder de zorgverzekeringswet (Zvw) valt, de zorg voor (licht) verstandelijk gehandicapten jongeren op basis van de AWBZ en de jeugdbescherming en jeugdreclassering van Veiligheid en Justitie. Deze decentralisatie wordt gecoördineerd door het ministerie van VWS. De overheveling van bovengenoemde taken wordt de transitie van de jeugdzorg genoemd. Omdat de transitie gepaard gaat met een forse korting op het budget en het huidige stelsel niet volstaat voor adequate zorg en ondersteuning zal het huidige stelsel anders moeten worden ingericht. Dit wordt de transformatie van de jeugdzorg genoemd. De kern van de (landelijke) trend is dat er meer geïnvesteerd moet worden in: a. Preventie; b. Het versterken van de eigen kracht van gezinnen; c. Het organiseren van de zorg rondom gezinnen in plaats van vroegtijdig doorverwijzen; d. Beter afgestemde zorg, vernieuwende samenhangende zorgstructuur; e. Vraaggerichte diensten en zorgaanbieders; f. Investeren in de pedagogische omgeving. Deze transformatie is een grote operatie die, gelet op de complexiteit, grondig voorbereid moet worden. Samenhang met de andere decentralisaties is aan de orde. Het gaat daarbij om de AWBZ decentralisatie en de decentralisatie Participatie en de ontwikkeling passend onderwijs. 2. Beleidskader, doel en effect Beleidskader: Op dit moment valt de uitvoering van de jeugdzorg onder de Wet op de Jeugdzorg. De meer preventieve taken in het kader van de jeugdzorg zijn verankerd in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (prestatieveld 2). De taken in het kader van de jeugdgezondheidszorg vallen onder de Wet publieke gezondheid, zowel de uniforme als de maatwerktaken. Na 2015 zal de Wet Zorg voor Jeugd van kracht zijn. De Wet op de Jeugdzorg, prestatieveld 2 van de WMO en de maatwerktaken van de jeugdgezondheidszorg zullen hierin op gaan. Effect: Lokaal betekent deze ontwikkeling dat een doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) noodzakelijk is. Gezien de samenhang met de andere twee transities en het passend onderwijs vind intern afstemming plaats met de projectleiders van de andere transities. Ook de samenwerkingsverbanden en scholen worden betrokken. raadsvoorstel nr. pagina 2

3 Daarnaast zal de transformatie jeugdzorg, evenals de andere decentralisaties ook zeker gevolgen hebben voor de burgers. Want de veerkracht en inzet van burgers wordt met de decentralisaties flink op de proef gesteld. We verwachten en vragen hen als overheden dat zij meer zelf oplossen, en zichzelf en elkaar meer helpen en ondersteunen. De grote uitdaging is dat we dat het als overheid dan ook mogelijk maken, hen de ruimte bieden en burgers ook in die zin gelijkwaardig gaan bejegenen (niet wij weten wat goed voor u is, wel: wat denkt en kunt u zelf, wie kan u verder helpen ). Doel van dit voorstel is het bepalen van de koers voor de transformatie van de jeugdzorg. Een koers die er op gericht is dat alle burgers in de aan dit plan verbonden gemeenten op eenzelfde manier benaderd en bejegend worden, volgens gezamenlijke waarden en spelregels. 3. Argumenten en kanttekeningen Het is belangrijk dat de subregionale uitgangspunten (zoals in de beslispunten genoemd) voor de inrichting van het Jeugdzorgstelsel worden vastgesteld. Dit is namelijk de basis voor de verdere (lokale en subregionale) inrichting en uitwerking van het jeugdzorgstelsel. In aanvulling hierop dienen wel een aantal aandachtspunten vermeld te worden. Aandachtspunten: Het financiële uitgangspunt is dat de transformatie binnen het rijksbudget wordt uitgevoerd. De financiële randvoorwaarden t.a.v. het jeugdzorgstelsel zijn echter sterk verslechterd. Zo is landelijk de eerdere korting van het budget met 300 miljoen vanaf 2017, zonder nadere onderbouwing opgehoogd met nog eens een korting van 150 miljoen. En dit naast de bezuinigingen die de komende jaren voor de overheveling al worden doorgevoerd (zoals extra kortingen op het budget van Bureau jeugdzorg). In 2015 is de totale efficiencykorting 120 miljoen, in miljoen en vanaf miljoen. De concept Jeugdwet is gereed, maar nog niet definitief vastgesteld. De verwachting is dat deze op zijn vroegst in het najaar 2013 gereed zal zijn. Hierdoor blijft er voorlopig onduidelijkheid over de definitieve invulling en financiële consequenties van de transformatie. Hoe later duidelijkheid wordt geboden, hoe moeilijker het wordt om tot een concreet en passend plan van aanpak te komen. Dat maakt het complexe proces er niet eenvoudiger op. Slecht een deel van de inhoudelijke gegevens van de verschillende onderdelen van de jeugdzorg zijn beschikbaar. Hierdoor hebben gemeenten nog geen goed beeld van de omvang van de jeugdzorgtrajecten waar zij in de toekomst mee te maken krijgt. Ook dit bemoeilijkt het proces om tot een concreet plan van aanpak te komen voor de transitie en transformatie van de jeugdzorg. Met name ten aanzien van de inkoop van de jeugdzorg. Mede in verband met bovenstaande aandachtspunten, is het plan van aanpak richtinggevend en dynamisch. Indien nodig zullen de kaders op een later moment worden bijgesteld. 4. Financiën Decentralisatie-uitkering voor de uitvoering van de jeugdzorg. In het nieuwe stelsel krijgen gemeenten een decentralisatie-uitkering in het Gemeentefonds voor de uitvoering van de jeugdzorg. Dit op basis van een verdeelmodel. De hoogte van de financiële middelen die met de decentralisatie gemoeid zijn en de verdeling daarvan over de gemeenten zijn nog onbekend. De verwachting is dat daar op zijn vroegst bij de septembercirculaire van het gemeentefonds duidelijkheid over komt. raadsvoorstel nr. pagina 3

4 Invoeringsbudget: Gemeenten ontvangen vanaf 2012 een decentralisatie-uitkering voor invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg. Voor de gemeente Werkendam bedraagt het invoeringsbudget voor In de nu voorliggende le turap 2013 wordt voorgesteld dit bedrag te oormerken en op te nemen in de begroting Decentralisatieuitkering jeugd (DU) jeugd Daarnaast ontvangt de gemeente een decentralisatie uitkering jeugd ad Deze is echter bedoeld voor het CJG, de jeugdgezondheidszorg 0-19 en de zorg in het preventieve veld. In het subregionale plan van aanpak staat benoemd dat het van belang is dat al deze middelen (in het kader van het solidariteitsprincipe) ook daadwerkelijk hiervoor worden gereserveerd, zodat de gemeenten in de subregio allen actief in kunnen zetten op de preventie, op ondersteuning en lichte hulp bij opvoeden. Dit ter voorkoming van de veel duurdere specialistische jeugdzorg, die we subregionaal willen gaan inkopen. Provinciale subsidie Zowel in regionaal als subregionaal verband wordt er gebruik gemaakt van diverse Provinciale subsidiemogelij heden in het kader van de transformatie van de jeugdzorg. Zoals het regionaal onderzoek naar welk sturings- en inkoopmodel kan worden toegepast en diverse pilots. 5. Aanpak De opgave om als gemeente verantwoordelijk te zijn voor de transitie/transformatie van de jeugdzorg is te groot om als individuele gemeente aan te pakken. Vandaar dat er nauw wordt samengewerkt, zowel in regionaal als subregionaal verband. Dit in samenwerking met de diverse partners uit het werkveld en met ouders en jeugd. Hieronder wordt voor elk samenwerkingsniveau in grote lijnen de ontwikkelingen weergegeven. Regionaal In de regio West Brabant hebben de 18 gemeenten in 2012 besloten om gezamenlijk richting te geven aan de decentralisatie, aan het vormgeven van een nieuw stelsel voor jeugdzorg. Deze West Brabantse visie behelst het streven naar een kanteling in denken en doen; van een focus op risico s en problemen naar een focus op de kracht en de talenten van jeugd en ouders zelf. Een ondersteuning waarbij de advisering en zorg in het leefgebied van het kind (thuis, in en om school, op de kinderopvang) in samenhang plaatsvindt. Begin 2012 hebben alle 18 colleges de West Brabantse visie vastgesteld en zijn twee subregio s gevormd voor nadere uitwerking. De gemeente Werkendam valt samen met de gemeenten Woudrichem, Drimmelen, Aalburg, Geertruidenberg, Breda, Baarle Nassau, Alphen-Chaam en Oosterhout, onder de subregio West Brabant Oost (WBO). De gemeente Breda is bestuurlijk kartrekker van deze subregio. Daarnaast moeten beide subregio s in 2013 keuzes maken met betrekking tot de organisatorische, financiële en juridische positionering van de competente professional, de generalist in het jeugdzorgveld. Hoe en waar kopen we de generalist in, die de gezinnen en jongeren in onze gemeente gaat ondersteunen. Komt deze in dienst van de gemeente, of wordt deze gedetacheerd of in een aparte stichting ondergebracht? Er zijn vele mogelijkheden met allemaal hun voor- en nadelen. Daarom doet BMC in opdracht van de regio en middels een provinciale subsidie onderzoek naar de mogelijkheden om de generalist te positioneren. Subregionaal We hebben als 9 gemeenten in de regio WBO onderhavig plan van aanpak opgesteld, dat middels dit raadvoorstel aan u ter vaststelling wordt voorgelegd. In dit plan worden afspraken gemaakt hoe we de preventieve kant vorm willen geven (inzet, financiering e.a.) en de specialistische zorg. Ook staat in het plan van aanpak per kwartaal verwoord wat de planning is voor Voor de details verwijzen wij graag naar dit plan. raadsvoorstel nr. pagina 4

5 Globaal gesproken staat het tweede kwartaal in het teken van het vaststellen van de koers door colleges en raden. In het derde kwartaal zal in het teken staan van financiele gevolgen, juridische constructies, mogelijkheden tot samenwerking, inzicht zorgvraag en zorggebruik, gesprekken met partners als huisartsen en zorgverzekeraars, aansluiting met het justitiële kader etc. In het vierde kwartaal zullen er keuzes gemaakt moeten worden voor de inrichting van het stelsel en afspraken gemaakt moeten worden met diverse partners. Dan zal ook het plan van aanpak 2014 gemaakt worden. Daarnaast is het gehele jaar door voortdurend aandacht voor de doorontwikkeling langs 3 sporen: a. aansluiting jeugdzorg passend onderwijs b. aansluiting CJG- (doorontwikkeling) veiligheidshuis c. doorontwikkeling CJG Lokaal! (sub-subregionaal) Op lokaal niveau zijn we, samen met de gemeente Woudrichem actief bezig met de doorontwikkeling van het CJG, zijnde de basis van de transitie jeugdzorg. Hierbij worden de ouders, jongeren, het onderwijs en de jeugdzorgpartners zo nauw mogelijk betrokken. De opzet voor de doorontwikkeling CJG is als aparte paragraaf in het plan van aanpak Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost (WBO) toegevoegd. 6. Communicatie en burgerparticipatie Het is belangrijk om met partners in het werkveld, jongeren en ouders over de stelselinrichting te spreken. Niet alleen om ze te spreken over wensen, behoeften en ervaringen, maar ook om ze te betrekken in de cultuuromslag naar eigen kracht en verantwoordelijkheid Ook de Wmo-raad wordt geïnformeerd over de (sub)regionale kaders. 7. Regionale en lokale aspecten Het plan van aanpak Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost (WBO) is een plan van aanpak voor 9 samenwerkende gemeenten. Daarnaast vind regionaal afstemming plaats met de West Brabant West1 gemeenten. Lokaal vindt er naast interne afstemming ook een nauwe afstemming plaats met de gemeente Woudrichem. Dit in verband met de doorontwikkeling van ons gezamenlijke CJG. 8. Besluit Wij stellen u voor, het bijgevoegde raadsbesluit vast te stellen. Het college van burgem ester en wethoudrs v. ~e gemeente Werkendam de secretaris, de b~[1.iir*tl~r, drs. H.A. enen m ~rs. C.G.J. Breuer 1 Roosendaal, Bergen op Zoom, Enen Leur, Moerdijk, Rucphen, Woensdrecht, Zundert, Halderberge. raadsvoorstel nr. pagina 5

6 raadsbesluit gemeente werkendam voignummer Volgn u mmer onderwerp Plan van aanpak samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost De raad van de gemeente Werkendam, gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders, gelet op - Wet op de Jeugdzorg WMO, Prestatieveld 2 Conceptwet Zorg voor Jeugd besluit: 1. In te stemmen met het plan van aanpak Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost en de daarin opgenomen beslispunten, zijnde: a. We sturen in alle 9 gemeenten op de kwaliteit van de generalisten; b. We betrekken jeugd, ouders en andere relevante partners actief bij het doorontwikkelen van onze aanpak; c. We verkennen samen hoe we de onafhankelijke generalisten het beste kunnen positioneren (juridische basis) d. We maken met elkaar bindende afspraken over welk % van het budget we minimaal inzetten op de voorkant cq de generalisten; e. We maken samen afspraken met huisartsen en zorgverzekeraars; f. We lobbyen samen voor een goede sturing op - en efficiënte Organisatie van - exclusieve zorg die op regionaal of bovenregionaal niveau zal plaatsvinden 2. Het college de opdracht te geven om de transitie/transformatie van de jeugdzorg uit te voeren op basis van de in het plan van aanpak opgenomen beslispunten. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Werkendam van de raadsgriffier, de voorzitter, mr. 1. Bakker mw drs. C.G.J. Breuer raadsbesluit nr. pagina 6