Het HBD maakt zich sterk voor een gezonde detailhandel waarin het goed ondernemen en werken is. In het HBD werken samen:

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2012

2 Het HBD maakt zich sterk voor een gezonde detailhandel waarin het goed ondernemen en werken is. In het HBD werken samen: 2 HBD Jaarverslag 2012

3 JAARVERSLAG 2012 HBD Jaarverslag

4 Inhoudsopgave Voorwoord 7 1. Missie, visie en strategie 8 2. De detailhandel in Kenniscentrum HBD Basisinformatie Brancheprojecten Ontwikkelingsonderzoek Resultaten en vervolg Arbeidsmarkt en Sociale Zekerheid Nieuwe versie informatiebrochures Arbeidsmarktinformatiesysteem Servicepunten Detailhandel naar UWV Resultaten en vervolg Bestrijding van winkelcriminaliteit Keurmerk Veilig Ondernemen blijft effectief Lokale website stimuleert de samenwerking Succesvolle Roadshows Afrekenen met winkeldieven Veiligheidstrainingen van het HBD Slachtofferhulp Detailhandel Week van de Veiligheid De campagne Hoe veilig is uw zaak? Resultaten en vervolg Onderwijs en scholing HBD Cursuswinkel ESF-subsidies voor het MKB Pilot Vakcollege stimuleert instroom vmbo en mbo Nieuwe e-learning module Maak een veiligheidsplan voor je winkel Resultaten en vervolg Ruimtelijke ordening Advies voor kleine kernen Servicekosten beoordeeld HBD-adviseurs bieden lokaal hulp Resultaten en vervolg Innovatie en Betalingsverkeer Het Nieuwe Winkelen Het nieuwe samenwerken Sturen op cijfers Monitor betalingsverkeer Website kassakiezer.nl Resultaten en vervolg Duurzaam ondernemen Nieuwe website voor duurzaam ondernemen Positiestudie duurzaam ondernemen in de detailhandel Best practices Duurzaam Ondernemen De Digitale Energiecoach HBD draagt zorg voor registratie bij NVWA Overleg Consumentenaangelegenheden Training consumentenrecht Resultaten en vervolg Sectorondersteuning via subsidieprogramma s Programma professionalisering detailhandel (PPD) Programma Ondersteuning Belangenbehartiging Detailhandel (POBD) Programma Ondersteuning Belangenbehartiging Ambulante Detailhandel (POBAD) Bestemmingsheffingen Commissie Detailhandel in Aardappelen, Groenten en Fruit Commissie Markt-, Straat- en Rivierhandel (ambulante handel) Commissie Detailhandel Bloemen en Planten Commissie Brood en Banket Commissie Dieren en Dierenbenodigdheden Commissie Modedetailhandel MKB Commissie Sportdetailhandel Commissie mkb-supermarkten Commissie detailhandel in Wild en Gevogelte Commissie Wonen 33 4 HBD Jaarverslag 2012

5 12. Het bestuur Samenstelling bestuur (31 december 2012) Samenstelling commissies Vergoedingen voorzitter, bestuurs- en commissieleden Code goed bestuur Verslag van de Auditcommissie HBD De organisatie Organisatiestructuur Personeels- en organisatiebeleid MVO binnen het HBD Ondernemingsraad Financiën Geconsolideerde balans Rekeningen van baten en lasten HBD en commissies Registratie en Heffing 46 Bijlagen 47 Bijlage 1: De Heffingsstructuur 48 Bijlage 2: Verordeningen Hoofdbedrijfschap Detailhandel Bijlage 3: Wettelijk kader en werkingssfeer HBD 52 Dit jaarverslag vormt samen met de Jaarrekening de officiële verantwoording van het HBD over Eerder dit jaar verscheen de Terugblik, een populair overzicht van onze activiteiten. U kunt de Terugblik nog downloaden van onze site of bestellen via info@hbd.nl HBD Jaarverslag

6 6 HBD Jaarverslag 2012

7 Voorwoord 2012 was een jaar van uitersten voor het Hoofdbedrijfschap Detailhandel. Op tal van onderwerpen zijn aansprekende successen behaald voor de sector. Maar het was ook het jaar waarin het bestuur heeft besloten de activiteiten van het HBD af te bouwen in het kader van de aanstaande opheffing van de product- en bedrijfschappen. Niemand in de detailhandel kon in 2012 om Het Nieuwe Winkelen heen. Het HBD heeft het veranderend consumentengedrag en de wijze waarop de detailhandel daarop kan reageren luid en duidelijk over het voetlicht gebracht. Het Nieuwe Winkelen is, behalve in onze eigen pilot in Veenendaal, op tal van andere plaatsen in Nederland opgepakt. Brancheorganisaties zagen het als een aanleiding om in discussie te gaan met de leden. Gemeenten en vastgoedontwikkelaars toonden belangstelling in samenwerking met de lokale ondernemers. De samenwerking tussen ondernemingen in de detailhandel, de gemeenten en andere lokale partijen staat ook centraal in ons werk op het terrein van de bestrijding van winkelcriminaliteit en de ruimtelijke ordening. In 2012 begeleidden we weer een groot aantal KVO-trajecten, waarin ondernemers, gemeente en politie samenwerken aan de bevordering van de lokale veiligheid, ondersteund door maatregelen als Afrekenen met winkeldieven en het Collectief Winkelverbod. Op lokaal niveau bleven de bereikbaarheid en aantrekkelijkheid van winkelgebieden belangrijke onderwerpen. Onze ruimtelijk economisch adviseurs waren in een groot aantal gemeenten actief om te adviseren hoe winkelgebieden goed kunnen functioneren. Krimp en in toenemende mate leegstand waren daarbij belangrijke thema s. Een andere belangrijke samenwerking voor het HBD is die met de branche- en koepelorganisaties in de sector. Samen met deze organisaties werkten we aan tal van sector- en branchespecifieke onderwerpen, waaronder arbeidsmarkt- en duurzaamheidsbeleid, professionalisering en branchegericht onderzoek was ook het jaar waarin de politiek besloot tot opheffing van de product- en bedrijfschappen. Het HBD-bestuur zet zich in 2013 in om de activiteiten van het HBD zo veel mogelijk aan andere organisaties over te dragen of zorgvuldig af te bouwen. Eind 2013 staakt het HBD de activiteiten. Door deze aanpak kunnen we de afbouw zorgvuldig laten verlopen. We streven er naar de kennis en ervaring zo goed mogelijk beschikbaar te houden voor de sector. Zo is ten tijde van het schrijven van dit jaarverslag ons KVO-team ondergebracht bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en de regeling Afrekenen met Winkeldieven bij Detailhandel Nederland. Via onze website blijven gedurende heel 2013 de feiten en cijfers en onze kennis over de sector beschikbaar en als activiteiten worden overgedragen verwijzen wij u door. Elrie Bakker-Derks Voorzitter HBD Hans Verweij Directeur HBD HBD Jaarverslag

8 1. Missie, visie en strategie Het Hoofdbedrijfschap Detailhandel maakt zich sterk voor een gezonde detailhandel waarin het goed ondernemen en werken is. In 2008 heeft het Algemeen Bestuur van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) de missie, visie en strategie geformuleerd en vastgelegd in de strategische focus. Deze waren ook in het verslagjaar nog leidend. Echter vooruitlopend op de (politieke) besluitvorming is in 2012 al een start gemaakt met de afbouw van activiteiten. Zo werden de activiteiten met betrekking tot arbeidsmarkt en op het gebied van duurzaamheid eind 2012 geheel beëindigd. Missie Het HBD is een paritaire samenwerking van de werkgevers- en werknemersorganisaties in de detailhandel en zet zich in voor alle ondernemers en werknemers in de detailhandel, van grote en kleine ondernemingen, georganiseerd en ongeorganiseerd. Het HBD is de onafhankelijke partij die actoren in de detailhandel verbindt met andere partijen zoals (lokale) overheden of (belangen)organisaties. Dankzij het HBD profiteert de detailhandel optimaal van de aanwezige kennis, diensten en producten in het netwerk. Visie Nederland heeft een vitale detailhandel nodig, die in elk opzicht professioneel is. De detailhandel is een belangrijke motor van de economie, met de gehele Nederlandse bevolking als klant. Een op de tien banen in Nederland is een baan in de detailhandel. In totaal geeft de sector werk aan meer dan mensen. De detailhandel vervult ook een belangrijke maatschappelijke functie: de sector draagt bij aan de leefbaarheid van steden en dorpen en bevordert de gemeenschapszin. De detailhandel bestaat voor het merendeel uit zelfstandige ondernemers. Het is een buitengewoon dynamische sector, de drempel tot toetreding is laag. Elk jaar starten duizenden mensen een bedrijf in de detailhandel. De sector heeft er belang bij dat de detailhandel goed is georganiseerd. Het HBD ondersteunt brancheorganisaties, regionale organisaties, koepels en werknemersorganisaties bij het versterken van de organisatiegraad. Strategie Het HBD stimuleert en ondersteunt de sector detailhandel door op een vraaggestuurde manier zaken op te pakken die in het algemeen belang zijn van de sector en die níet door andere partijen (kunnen) worden uitgevoerd. Dit betekent in de praktijk dat activiteiten van het HBD altijd moeten kunnen rekenen op de steun van zowel de werkgevers- als de werknemersorganisaties. In 2012 is in dat gezamenlijk overleg gekozen voor het nemen van eigen regie over een verantwoorde afbouw van het HBD zodat activiteiten zorgvuldig afgerond of overgedragen kunnen worden. De aanzet tot afbouw uit 2012 wordt in 2013 verder geffectueerd. Projectmatig en flexibel Het HBD werkt projectmatig. Dit maakt dat er steeds een duidelijke relatie gelegd kan worden tussen de te plegen inspanning en de beoogde resultaten. Voor alle projecten die door het HBD of een van de partners worden gestart, worden sinds 2009 concrete projectvoorstellen voorgelegd aan en besproken in het Algemeen Bestuur van het HBD. Ook in 2012 is vier maal een voortgangsrapportage behandeld in het Algemeen Bestuur. 8 HBD Jaarverslag 2012

9 PBO-toets Het HBD hanteert bij het beoordelen van plannen, zowel in het kader van de beleidsthema s als in het kader van de bestemmingsheffingen en subsidies een zogenoemde PBO-toets. De voorwaarden zijn: het doel van de projecten en activiteiten is herleidbaar tot de taken en bevoegdheden van het bedrijfslichaam, bedoeld in artikel 71 van de wet en in zijn instellingsbesluit; het doel van de projecten en activiteiten is niet of niet goed te bereiken door middel van financiering door privaatrechtelijke organisaties; het bedrijfslichaam kan de projecten en activiteiten niet of niet goed zelf uitvoeren; de projecten en activiteiten komen in beginsel ten goede aan alle ondernemingen waarvoor het bedrijfslichaam is ingesteld, of die behoren tot een bepaalde branche of sector binnen zijn werkingssfeer, en de daarbij betrokken personen; en er is voorzien in een tijdige evaluatie van de doelmatigheid en de doeltreffendheid van de projecten en activiteiten. Deze PBO-toets is ook leidende bij de verdere uitwerking van de afbouw van het HBD. Vooruitblik 2013: Het HBD bouwt activiteiten af. In december 2012 heeft het Algemeen Bestuur besloten de activiteiten van het HBD geheel af te bouwen. Eind 2013 moeten de HBD-activiteiten overgedragen dan wel gestopt zijn. Activiteiten gericht op de lokale ondersteuning met betrekking tot bereikbaarheid en aantrekkelijkheid van winkelgebieden blijven het hele jaar beschikbaar. Ook de basisinformatie (met name bereikbaar via de website) wordt gedurende 2013 gegarandeerd. De activiteiten in het kader van de bestrijding van winkelcriminaliteit worden in het voorjaar van 2013 aan andere partijen overgedragen. HBD Jaarverslag

10 2. De detailhandel in 2012 De economische omstandigheden zijn nog steeds verre van gunstig voor de meeste branches in de detailhandel. In 2012 kromp de economie met bijna 1%, de gemiddelde koopkracht ging - mede dankzij overheidsmaatregelen - behoorlijk achteruit, de werkloosheid nam toe en de prijzen groeiden harder dan de lonen. Voor het vijfde jaar op rij daalde het reëel beschikbare inkomen van huishoudens. Daarnaast zit de woningmarkt vanwege de lagere prijzen en het dalende aantal verkochte woningen al enkele jaren op slot en is het consumentenvertrouwen laag. Uiteraard heeft dat allemaal zijn weerslag op de houding en het uitgavenpatroon van consumenten. Er wordt meer gespaard dan voorheen en grote aankopen worden kritisch afgewogen of uitgesteld. De totale consumptieve bestedingen van huishoudens zaten in 2012 dan ook in de min. Vooral aan duurzame goederen werd minder uitgegeven. De non-food-detailhandel realiseerde daardoor in totaal bijna 4% minder omzet en verkocht bijna 5% minder producten dan in Met name in de woon-, mode- en doe-het-zelfbranches hadden relatief veel ondernemers te maken met teruglopende omzetten. Het detaillistenvertrouwen bereikte in 2012 een laagte-record. Ruim de helft van de non-foodondernemers rekende voor begin 2013 op een lagere omzet dan een jaar eerder. Met name in de non-foodsector daalde de vraag naar arbeid en verwachtten relatief veel ondernemers dat ze minder personeel nodig zouden hebben. In de totale detailhandel stonden eind 2012 bijna 30% minder vacatures open dan in dezelfde periode een jaar eerder. Dat staat overigens niet op zichzelf. In het totale bedrijfsleven en bij de overheid slonk het aantal vacatures met bijna 20%. Voor de detailhandel in dagelijkse producten waren de resultaten minder nijpend. Dat is precies volgens de economische wet dat in tijden van hoogconjunctuur de afzet van duurzame goederen hogere pieken laat zien dan de verkoop van food, maar tijdens laagconjunctuur staan daar diepere dalen tegenover. Bijvoorbeeld de supermarktbranche die in 2012 een omzettoename van 3% liet zien, zij het dat die voornamelijk te danken was aan prijsstijgingen en dat de winstgevendheid meer onder druk staat. Ook de drogisterijbranche zat in de plus. De foodspeciaalzaken echter hadden over het algemeen nog steeds te maken met teruglopende omzetten. Het aantal speciaalzaken blijft afnemen. Toch is het niet alleen kommer en kwel in de detailhandel. Vanzelfsprekend zijn er genoeg ondernemers, klein of groot, die zich dankzij een goede bedrijfsstrategie onderscheiden van de rest via bijvoorbeeld assortiment, service of prijs. En hoeveel consumenten ook zuiniger aan zijn gaan doen, via internet zijn ze kooplustiger dan voorheen. De totale online bestedingen blijven in de lift zitten: in 2012 gaven consumenten online 10% meer uit aan non-food detailhandelsproducten dan een jaar eerder. En zulke toenames gelden niet alleen voor de producten waarbij men zo n groei mag verwachten (zoals muziek, films en games); ook mode, huishoudelijke apparatuur, tuinartikelen en speelgoed vinden gretig aftrek via internet, terwijl de verkoop daarvan via de fysieke kanalen flink is afgenomen. Wat de toekomst brengt weet niemand zeker. Toch laat een spoedig herstel van de economie nog even op zich wachten. In 2013 zullen de economie, de koopkracht en de consumptie nog licht krimpen. Dat betekent voor de detailhandel dus nog alle zeilen bijzetten. Een omzetdaling van 1% voor de totale detailhandel ligt in de lijn der verwachting. Maar dat is het totaalplaatje. Ongetwijfeld zullen er - zoals altijd - kansen zijn om de terughoudende, maar op internet koopgrage consument de (web) winkel in te zien krijgen, te laten terugkomen en een voldoende conversie te realiseren (het percentage bezoekers dat daadwerkelijk tot kopen overgaat). 10 HBD Jaarverslag 2012

11 3. Kenniscentrum HBD Het is voor een dynamische sector als de detailhandel van groot belang dat steeds voldoende betrouwbare informatie kennis beschikbaar is. Als kenniscentrum brengt het HBD vraag en aanbod naar kennis over de detailhandel bij elkaar. Het HBD inventariseert de vraag naar, verzamelt en creëert kennis en verwerkt deze vervolgens zodanig dat iedere (startende) ondernemer en medewerker in de detailhandel er zijn voordeel mee kan doen. Verspreiding van de kennis gaat hoofdzakelijk via de website: daar kunnen geïnteresseerden (meestal gratis) studies, rapporten, feiten, cijfers, adviezen en hulpmiddelen bekijken en/of downloaden. De kennis die het HBD verspreidt kunnen we verdelen in drie soorten: 1. Basisinformatie; 2. Brancheprojecten; 3. Ontwikkelingsonderzoek. 3.1 Basisinformatie Iedere onderneming, iedere branche wil kunnen beschikken over betrouwbare basisinformatie. Het HBD stelt dergelijke basisinformatie samen. Hierbij gaat het om statistische, (bedrijfs-) economische gegevens over de sector als geheel en de afzonderlijke branches. Deze informatie wordt breed gebruikt in de detailhandel, door de bedrijven en organisaties in de sector én door intermediairs, opleidingen en overheden. Het HBD draagt zorg voor de verzameling, opslag, bewerking, interpretatie en verspreiding van al die basisgegevens. De verspreiding van de informatie loopt via verschillende kanalen: de website gedrukte publicaties, zoals het Kwartaalbericht Detailhandel, het Jaarboek Detailhandel en de eigen HBD-pagina s in het magazine Retailtrends vaste leveringen voor publicaties van derden, zoals jaarboeken van brancheorganisaties en cijfers voor banken; perspublicaties; de infodesk van het HBD, waar dagelijks vele vragen binnenkomen van ondernemers, medewerkers, studenten en andere belangstellenden in en rond de sector. Maandelijks worden de omzetontwikkelingen van de totale detailhandel en 16 branches bijgewerkt op Het gaat om de branches computershops, doe-het-zelfzaken, drogisterijen, huishoudelijke-artikelenzaken, juweliers, modezaken, pompshops, rijwielzaken, schoenenzaken, slagerijen, speelgoedzaken, slijterijen, supermarkten, tuincentra, wit- en bruingoedzaken en woonzaken. In het kader van de basisinformatie werkt het HBD nauw samen met het CBS. Deze samenwerking is vastgelegd in een convenant. 3.2 Brancheprojecten Een belangrijk deel van het HBD-onderzoeksbudget wordt ingezet voor branchespecifieke projecten. Deze onderzoeksprojecten dragen bij aan de professionalisering van de verschillende branches in de sector. Het initiatief voor deze projecten ligt bij de brancheorganisatie(s), die ook een belangrijke rol spelen bij de uitvoering van het onderzoek. Hierdoor is de branche-informatie volledig vraaggestuurd. De resultaten van de projecten komen beschikbaar voor alle ondernemingen in de detailhandel. Daarnaast streeft het HBD ernaar de kennis en ervaring die in de onderzoeken wordt opgedaan, ook in andere branches toe te passen. HBD Jaarverslag

12 In 2012 zijn onder meer de volgende projecten afgerond. Samen met VNV Communicatiewinkel voor de visspecialist Met hulp van het HBD is in 2011 de website opgezet. In 2012 is de site verder inhoudelijk ingevuld. De Visbank helpt de visspecialist bij zijn alledaagse reclamevoering. De site biedt onder meer praktijkvoorbeelden en het VPNL Compleet Pakket: een complete en gedegen aanpak voor reclameactiviteiten. Doel van de Visbank is de marktpositie van de branche verder te versterken. Samen met ADN Arbo in de AGF-branche Twee jaar geleden inventariseerden ADN en HBD hoe ondernemers in de AGF-branche omgaan met de verplichte Risico-inventarisatie & Evaluatie (RI&E). Het onderwerp bleek bij veel bedrijven niet hoog op de agenda te staan. Een aantal ondernemers is toen begeleid bij het opstellen/uitvoeren van een digitale RI&E, waarmee werd voldaan aan de wettelijke verplichting. De lijst met aandachtspunten die de inventarisatie oplevert werd aan de ondernemers meegegeven als huiswerk. De ondernemer is wettelijk verplicht om aan de hand daarvan een plan van aanpak op te stellen. Om het project af te ronden is in 2012 opnieuw contact opgenomen met een aantal ondernemers die destijds meededen aan het project. Geconcludeerd kan worden dat de bewustwording bij de deelnemende ondernemers is vergroot, maar dat de RI&E in de dagelijkse drukte toch vaak weer op de achtergrond raakt. Een aantal aandachtspunten is door de ondernemers wel opgenomen in de dagelijkse bedrijfsvoering. Samen met KNDB Startersloket voor drogisten Het aantal verkooppunten binnen de drogisterijbranche neemt af, zeker onder zelfstandigen. Vergrijzing speelt hierbij een belangrijke rol, maar ook een onvoldoende aanwas van nieuwe (jonge) ondernemers is een oorzaak van de afname. De drogisterijbranche lijkt onder starters niet populair en zij die wel starten blijken niet altijd voldoende voorbereid, met als gevolg dat een aantal ook weer afvalt. Ook de noodzaak om te beschikken over branchespecifieke opleidingen, zoals kennis van geneesmiddelen, blijkt een drempel. Tien jaar geleden was dit beeld heel anders: de branche floreerde en had een grote aantrekkingskracht op (jonge) medewerkers en ondernemers. Reden voor de KNDB om extra aandacht te geven aan starters. Daartoe is samen met het HBD een laagdrempelig online startersloket ingericht: De site biedt eenvoudige en snel te achterhalen branche-informatie, met verschillende tools, stappenplannen en links naar belangrijke instanties, plus individueel advies om de aankomend ondernemer te helpen zijn weg te vinden. Ook is er een brochure uitgebracht waarin deze informatie is terug te vinden. Samen met VBW Omarm de bloemist De bloemist is het belangrijkste verkoopkanaal van bloemen en planten in Nederland. De laatste jaren dreigt echter steeds meer concurrentie vanuit andere branches. Daarom zijn HBD en VBW samen met ketenpartners (veredelaars, kwekers, veilingen, groothandelaren en Bloemenbureau Holland) het ketenbrede initiatief Omarm de bloemist gestart. Het project biedt bloemisten ondersteuning bij de lokale profilering van hun zaak. Na een intakegesprek waar liggen wensen en kansen? doen VBW en Versplatform Nederland de ondernemer een voorstel voor een marketingplan en helpen ze de bloemist vervolgens bij de uitvoering van (communicatie)activiteiten. Beter zicht op btw In de bloemendetailhandel is sprake van een complexe btw-situatie. Er wordt gewerkt met producten met een laag, een hoog en een gemengd tarief. Ook was in het verleden sprake van regionaal afwijkende fiscale regimes, omdat inspecteurs wetgeving verschillend interpreteerden. Om aan deze onduidelijkheid een einde te maken heeft VBW in 2010 met de Belastingdienst afspraken gemaakt over de toepassing van btw-regels door de bloemist. Deze afspraken zijn vastgelegd in een convenant. Na een jaar werkte zo n 20% van de bloemisten volgens het convenant en bleken de regels voor zowel bloemisten als accountants een stuk duidelijker geworden. Met hulp van het HBD heeft VBW in 2011 en 2012 de inhoud van het convenant verder onder de aandacht gebracht van bloemisten en accountants, om te bevorderen dat er nog meer volgens het convenant gewerkt gaat worden. Dit gebeurde onder meer via persoonlijke voorlichting, communicatie in vakbladen, nieuwsbrieven en een speciale helpdesk voor vragen over de btw. 12 HBD Jaarverslag 2012

13 Samen met NBPW Nieuwe hygiënecode poeliers In 2011 is een nieuwe hygiënecode voor het poeliersbedrijf geïntroduceerd. De nieuwe code is aangepast aan ontwikkelingen in de wetgeving en stelt de poelier in staat zijn processen nog beter te beheersen. Ter introductie van de code is in 2012 een landelijke bijeenkomst georganiseerd voor ondernemers en werknemers. Daarnaast zijn er nieuwsbrieven aan de poeliers verzonden waarin de wijzigingen en bijzondere aandachtspunten van de nieuwe code worden behandeld. Samen met Vakcentrum Het Nieuwe Winkelen in de levensmiddelenbranche Vakcentrum wil de zelfstandige supermarkten optimaal voorbereiden op de veranderingen in het koop- en winkelgedrag van de huidige consument. Consumenten gaan zich, voorafgaand aan een aankoop, steeds meer online oriënteren en maken gebruik van meerdere kanalen tijdens een koopcyclus. De winkel als verkoopkanaal is niet meer vanzelfsprekend. In het kader van dit project heeft het HBD in 2012 een serie workshops laten verzorgen. Op basis van de ervaringen uit deze workshops is er voor Vakcentrum een handboek Het Nieuwe Winkelen samengesteld. Dit handboek wordt als werkboek gebruikt voor extra workshops voor ondernemers. Vakcentrum heeft inmiddels een abonnement op het handboek, dat regelmatig wordt bijgewerkt. Ook komen er aanvullende workshops. Supermarktondernemer aan zet In 2012 verscheen het rapport Supermarktondernemer aan zet. Het is het resultaat van een onderzoek naar de veranderende omgeving van de supermarktondernemer. We zien tal van veranderingen, in winkellandschap, koop- en winkelgedrag, bevolkingssamenstelling, verhoudingen in de keten et cetera. Ook zijn er nieuwe markten in opkomst. Wat betekent dit voor de ondernemer en hoe kan hij (blijvend) succesvol ondernemen in een sector met grote concurrentie, ook van het GWB? In het rapport staan tal van handreikingen en suggesties. U kunt het rapport downloaden op Samen met NJU Geen drempels voor digitaal samenwerken Ketendigitalisering en digitaal samenwerken scoorden in de Nederlandse Juweliers- en Uurwerkenbranche (NJU) tot nog toe niet hoog, ondanks de noodzaak daartoe vanwege de snel veranderende markt. Uit eerdere projecten bleek dat er nog een aantal basisvoorzieningen ontbrak. In 2012 zijn fundamentele voorzieningen opgezet om ondernemers tot ketendigitalisering aan te sporen. Er is een branchespecifiek communicatieplatform opgericht, er zijn cruciale koppelingen gemaakt en er is een hand-out ontwikkeld. Samen met HISWA Watersport op koers Consumenten oriënteren en kopen steeds vaker online. Ook de watersportdetailhandel ondervindt de gevolgen hiervan en moet de koers aanpassen, zo blijkt uit het onderzoek Visie op de koers van de watersportdetailhandel, dat in 2012 in opdracht van het HBD en HISWA werd uitgevoerd. Er dient zich een nieuwe generatie watersporters aan die veelal online wil oriënteren en kopen en zo eenvoudig mogelijk gebruik wil maken van producten en activiteiten in de watersport. De sector zal het aanbod veel beter op deze watersporter moeten gaan afstemmen. Men wil liever huren dan kopen en heeft geen zin meer in gedoe, ook niet op de eigen boot. De watersportdetailhandel krijgt daarmee een andere rol. Een groot deel van de omzet wordt in de toekomst via internet afgehandeld en in de winkel wordt vooral expertise en merkkennis belangrijk; de consument komt straks alleen nog fysiek naar de winkel voor persoonlijke specialistische kennis. Het rapport is beschikbaar via Samen met BETA E-learningmodule tankstationbranche In de branche van de tankstations zijn verschillende ontwikkelingen gaande. De marges staan stevig onder druk door de hoge benzineprijzen en de benzineverkoop daalt vanwege de hoge olieprijzen en door steeds zuinigere auto s. De verkopen in de shops worden daarom steeds belangrijker voor de bedrijfsvoering. Om die shopverkopen te verhogen heeft BETA met hulp van het HBD een online verkooptraining ontwikkeld, bedoeld om de verkoopvaardigheden en de professionaliteit van medewerkers in de branche te verbeteren. De e-learningmodule is beschikbaar via HBD Jaarverslag

14 Samen met BOVAG Het Nieuwe Winkelen in de tweewielerbranche Ook Bovag wil de ondernemers in de tweewielerbranche (rijwielzaken) optimaal voorbereiden op de veranderingen in het koop- en winkelgedrag van de huidige consument. Consumenten gaan zich, voorafgaand aan een aankoop, steeds meer online oriënteren en maken gebruik van meerdere kanalen tijdens een koopcyclus. De winkel als verkoopkanaal is niet meer vanzelfsprekend. In het kader van dit project heeft BOVAG in 2012 een serie workshops laten verzorgen. Op basis van de ervaringen uit deze workshops is er voor BOVAG een handboek Het Nieuwe Winkelen samengesteld. Dit handboek wordt als werkboek gebruikt voor extra workshops voor ondernemers. BOVAG heeft inmiddels een abonnement op het handboek, dat regelmatig wordt bijgewerkt. Ook komen er aanvullende workshops en wordt er een e-learning applicatie ontwikkeld. Zo kan BOVAG haar leden straks ook online leren om optimaal in te spelen op het veranderende consumentengedrag. Samen met NVVW Social media voor verf- en behangspeciaalzaken Gebruik van social media lijkt een goed middel om te zorgen voor een laagdrempeliger imago van de verfen behangspeciaalzaken. Ook kunnen de kwaliteiten van deze branche deskundigheid en goede service goed over het voetlicht worden gebracht. Om ondernemers te helpen bij het inzetten van social media is een website met praktische tips en ideeën opgezet: Ontwikkelingsonderzoek Ondernemingspanel Ieder kwartaal ondervraagt het HBD 700 ondernemers in het zogenoemde Ondernemingspanel. Het gaat om een vast panel, samengesteld op basis van een representatieve steekproef met stratificaties naar grootteklassen en food/non-food. Ook in 2012 zijn weer vier (kwartaal)metingen uitgevoerd die waardevolle informatie hebben opgeleverd ten behoeve van de beleids- en productontwikkeling van het HBD. In elke meting is ook gevraagd naar de omzetverwachtingen (stemmingsindex). 3.4 Resultaten en vervolg In het kader van de afbouw van het HBD zijn de brancheprojecten voor het grootste deel afgerond in Enkele projecten worden in het eerste kwartaal van 2013 afgerond. In 2013 ligt de prioriteit bij het op een goede wijze garanderen van de continuïteit en toegankelijkheid van de basisinformatie voor ondernemingen in de detailhandel en alle andere belanghebbenden. 14 HBD Jaarverslag 2012

15 4. Arbeidsmarkt en Sociale Zekerheid 4.1 Nieuwe versie informatiebrochures In april 2012 is de herziene brochure Arbo, ziekteverzuim en re-integratie verschenen. Dit deel van de brochurereeks Personeelsmanagement verschijnt als enige in druk. Van de overige zes delen van de reeks verscheen in september een geüpdate digitale versie in een vraag- en antwoordmodule. Ook de checklisten om de bedrijfshulpverlening in een winkelstraat of winkelcentrum gezamenlijk te regelen alsmede de Arbowaaier zijn in 2012 geactualiseerd. Eind november verscheen een nieuwe versie van de brochure Welkom in de winkel, een inwerkprogramma voor nieuwe medewerkers. 4.2 Arbeidsmarktinformatiesysteem In oktober heeft het HBD een nieuw informatiesysteem opgeleverd dat zeer gedetailleerde informatie geeft over de arbeidsmarkt in de sector. Er was al jaren vraag naar een goed systeem, dat inzicht verschaft in arbeidsmarkten scholingsgegevens op branche- en regioniveau. Het nieuwe informatiesysteem geeft een breed inzicht in feiten en cijfers, bijvoorbeeld over de omvang van de werkgelegenheid, de te verwachten vacatures/krimp, tekorten/overschotten per branche en ook per regio, leeftijdscategorie en opleidingsniveau. Alle meest recente sector- en branchegegevens zijn beschikbaar via ook in Servicepunten Detailhandel naar UWV Het HBD ondersteunde de afgelopen jaren ondernemers- en winkeliersverenigingen die in hun gemeente een Servicepunt Detailhandel wilden oprichten. Als gevolg van ingrijpende bezuinigingen en veranderingen in de dienstverlening van het UWV, die in het tweede kwartaal van 2011 zijn ingezet, is de uitbreiding van het aantal servicepunten in 2011 deels stopgezet. Het UWV moet uiterlijk in 2014 toe naar dertig regionale kantoren van waaruit de dienstverlening wordt geleverd. Alle bestaande Servicepunten Detailhandel op een na worden hierin ondergebracht en gaan op in 26 Werkgeversservicepunten van het UWV. In deze Werkgeversservicepunten staat de vraag van de werkgever centraal en is in die zin het doel van de voormalige Servicepunten Detailhandel overgenomen. Op een aantal Werkgeversservicepunten blijft de naam Servicepunt Detailhandel gehandhaafd, onder meer in Eindhoven, Nijmegen, Groningen en Rotterdam. In een aantal grote steden waar nog geen Servicepunt Detailhandel was ingericht, ondersteunt het HBD de ondernemersverenigingen bij het maken van afspraken met gemeente, UWV en lokale partijen in m.n. het onderwijs. Dit gebeurt onder meer in Rotterdam, Amsterdam en Den Haag. 4.4 Resultaten en vervolg De bij het HBD beschikbare kennis op dit beleidsterrein is zo veel mogelijk overgedragen aan de branche- en koepelorganisaties in de sector. Daarnaast blijft de informatie over arbeid en arbeidsmarkt beschikbaar via de website van het HBD. Voor het overige zijn de activiteiten op dit gebied stilgelegd in het kader van de afbouw van het HBD. HBD Jaarverslag

16 5. Bestrijding van winkelcriminaliteit Winkelcriminaliteit was ook 2011 een groot probleem voor de sector. Niet alleen vanuit financieel oogpunt de jaarlijkse schade bedraagt ruim een miljard euro- maar met name ook met het oog op het veiligheidsgevoel. Ondernemers, medewerkers en klanten moeten zich plezierig en dus veilig kunnen voelen in de winkels en winkelgebieden. 5.1 Keurmerk Veilig Ondernemen blijft effectief In 2012 werden door het HBD opnieuw 50 projecten Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) opgestart. Om de winkelgebieden te begeleiden naar het keurmerk beschikt het HBD over een speciaal KVOteam. Dankzij KVO verbetert de veiligheid in winkelgebieden aantoonbaar, zo blijkt steeds weer uit onderzoek. In de KVO-projecten werken ondernemers volgens een stappenplan samen met gemeente, politie en brandweer aan de bestrijding van criminaliteit en overlast in winkelgebieden. Inmiddels doen in Nederland zo n 450 winkelgebieden mee. Zij krijgen hun eerste KVO-ster zodra de samenwerking is gerealiseerd en er bindende afspraken zijn gemaakt over de te nemen maatregelen. Daarna volgt elke twee jaar een hercertificering, die een extra HBD-ster kan opleveren. In totaal zijn er vijf sterren te verdienen. KVO Plus In het Actieprogramma Ketenaanpak Overvallen van het ministerie van Veiligheid en Justitie gaat speciale aandacht uit naar zogenoemde Hotspots. Dit zijn gebieden met relatief veel overvallen. Het ministerie heeft het HBD gevraagd om voor deze winkelgebieden een speciale aanpak te organiseren. Het gaat hier vaak om gebieden waarin nog nauwelijks sprake is van samenwerking tussen ondernemers. Onder de naam KVO Plus wordt eerst gewerkt aan het opzetten van een ondernemersvereniging of een vorm van centrummanagement. Als dat is gelukt, kan een regulier KVOtraject worden ingezet. In 2012 zijn tien KVO Plus-trajecten van start gegaan. De KVO-projecten worden gesubsidieerd door het ministerie van Veiligheid en Justitie. Kijk ook op Lokale website stimuleert de samenwerking Het HBD biedt een basismodel website aan die lokale ondernemersverenigingen kunnen uitbouwen tot een eigen website voor hun winkelgebied. In 2012 werden ruim 30 nieuwe lokale websites ingericht. Dankzij de verenigingswebsite wordt onderling communiceren tussen ondernemers een stuk eenvoudiger. Ook bij de bestrijding van winkelcriminaliteit is de website een onmisbare tool. De site heeft een handig registratiesysteem waarmee collectief winkelverbod kan worden vastgelegd. Dertig sites maken actief gebruik van deze tool, samen hebben ze ruim personen geregistreerd met een ontzegging of een waarschuwing. Zo kunnen winkeldieven effectief uit winkelgebieden worden geweerd. SMS-alert De collectieve website beschikt ook over een veelgebruikt sms-alarmeringssysteem. Met een smsalert waarschuwen winkeliers elkaar als er bijvoorbeeld zakkenrollers of winkeldieven in de buurt zijn, als er vals geld wordt uitgegeven, als er hulp nodig is wegens agressief gedrag in de winkel of wanneer er kinderen vermist zijn. In 2012 werden vanuit de 191 verenigingssites bijna sms jes gestuurd. Veel winkeliers voelen zich dankzij deze hulpmiddelen veiliger, zo zeggen ze zelf. Ook de veiligheidsmaatregelen zoals vastgelegd in het KVO kunnen via de website worden geborgd en gefaciliteerd. Kijk ook op Succesvolle Roadshows Vanaf juli 2012 zijn door het HBD weer 12 zogenoemde Roadshows georganiseerd: regionale avonden waar ondernemers en medewerkers in de winkel leren hoe ze een overval zo goed mogelijk kunnen voorkomen, resp. hoe ze kunnen handelen als er onverhoopt toch een overval plaatsvindt. Ook winkeldiefstal en agressie komen aan de orde. Bij de organisatie van deze goed bezochte en gewaardeerde avonden werkte het HBD nauw samen met lokale partijen, zoals gemeenten, politie, KvK s en RPC s. Van de serie van 2012 staan nog acht bijeenkomsten gepland voor Wegens het succes van de avonden wil het ministerie van Veiligheid en Justitie de Roadshows ook daarna prolongeren. 16 HBD Jaarverslag 2012

17 5.4 Afrekenen met winkeldieven Ook in 2012 flink afgerekend met winkeldieven In 2011 werd de landelijke regeling Afrekenen met winkeldieven ingevoerd. Winkeliers die een winkeldief op heterdaad betrappen en aangifte doen, kunnen voor de tijd die ze daaraan kwijt zijn een eis tot schadevergoeding neerleggen bij de winkeldief. Het HBD incasseert namens de winkelier. Sinds de start van het project in maart 2011 heeft een op de twintig winkels zich voor de regeling aangemeld. Er zijn claims ingediend, waarvan er in behandeling konden worden genomen. Hiervan zijn er inmiddels uitbetaald. Een winkeldiefstal is behalve een strafbaar feit ook een onrechtmatige daad. De schade ten gevolge van een onrechtmatige daad mag de winkelier conform het Burgerlijk Wetboek verhalen op de dader. Dit staat los van het strafrechtelijke traject. De vergoeding voor de tijd die een winkelier kwijt is aan de afhandeling van de winkeldiefstal is vastgesteld op 151 euro. Ook de kosten van directe schade, bijvoorbeeld door verwijdering van beveiligingslabels of het vernielen van verpakkingen, kunnen op de winkeldief worden verhaald. Winkeliers die aan de regeling meedoen melden zich eerst aan via Daarna ontvangen zij van het HBD schadeverhaalformulieren en de toolkit Eerste Hulp bij Winkeldiefstal, met daarin preventietips, richtlijnen voor het aanhouden van winkeldieven en voorlichtingsmateriaal. Daarmee kan de ondernemer in zijn winkel laten zien dat hij aan de regeling meedoet. De regeling geldt ook voor daders uit Duitsland en België. Effectief Dankzij de regeling krijgen ondernemers er nu daadwerkelijk iets voor terug wanneer zij een winkeldief aanhouden. Ook ervaren winkeliers en hun medewerkers het afrekenen als een methode waarmee (eindelijk) ook het probleem van de winkeldieven zelf kan worden aangepakt. Het komt tegemoet aan het rechtvaardigheidsgevoel en zorgt ervoor dat men zich weer baas in eigen winkel voelt. Het systeem werkt bovendien zeer preventief, zo blijkt, zeker wanneer het binnen een winkelgebied collectief wordt ingevoerd. Het aantal winkeldiefstallen neemt aanzienlijk af. Belang van aangifte Het HBD benadrukt het belang van aangifte van winkeldiefstal bij de politie. Veel ondernemers doen geen aangifte omdat ze veronderstellen dat er weinig consequenties zijn voor de dief. Dat kan zo zijn in geval van een eerste aangifte, maar zodra een winkeldief recidiveert en voor een tweede of volgende keer wordt aangehouden en aangegeven, wordt er wel degelijk flink gestraft. Bovendien zorgt aangifte ervoor dat er daadwerkelijk inzicht ontstaat in de omvang van het aantal winkeldiefstallen. En hoe meer inzicht in de werkelijke omvang van het probleem, hoe groter de kans dat er iets aan gedaan wordt. Kijk ook op Veiligheidstrainingen van het HBD Het HBD biedt verschillende veiligheidstrainingen voor de detailhandel, waaronder drie gratis online trainingen. In 2012 haalden cursisten een certificaat. De betrekkelijk nieuwe online training Laat je niet overvallen is specifiek gericht op (aankomend) winkelpersoneel en wordt aangeboden via Aan de hand van filmpjes worden de doorgaans jonge cursisten meegevoerd in de lesstof. De training duurt zo n drie kwartier. Aan het einde volgt een toets waarmee de cursist een certificaat kan halen. Twee nog altijd populaire online trainingen zijn Omgaan met agressie en geweld, gericht op ondernemers en bedrijfsleiders, en Aanhouden winkeldieven, voor iedereen die in de winkel werkt. Het HBD biedt daarnaast lokale groepstrainingen aan die live in het land in eigen winkel of winkelgebied worden georganiseerd. In 2012 werden in totaal 130 lokale trainingen georganiseerd voor bijna ondernemers en medewerkers. 5.6 Slachtofferhulp Detailhandel Het alarmnummer van Slachtofferhulp Detailhandel werd in 2012 bijna 300 keer gebeld. Bij Slachtofferhulp Detailhandel komen meldingen binnen van geweld, overvallen, ongevallen of sterfgevallen in de winkel. Ondernemers en medewerkers in de detailhandel kunnen al sinds 2006 een beroep doen op deze gratis eerstelijns hulpverleningsservice van het HBD. De alarmcentrale is 24 uur per dag telefonisch bereikbaar. Na een melding zijn binnen twee uur professionele hulpverleners ter plaatse om ondersteuning te bieden, ook in praktische zin, bijvoorbeeld voor het uitbesteden van werkzaamheden. Betrokkenen en hun directe omgeving worden opgevangen en de hulpverleners begeleiden de medewerker(s) desgewenst de eerstvolgende werkdag naar het werk. HBD Jaarverslag

18 Top vijf Branches die in 2012 het meest gebruik maakten van Slachtofferhulp Detailhandel: 1. Supermarkten (108 keer) 2. Fastfoodzaken (30 keer) 3. Modezaken (22 keer) 4. Juweliers (19 keer) 5. Huishoudelijke-artikelenzaken (17 keer) 5.7 Week van de Veiligheid Gratis veiligheidscheck voor duizenden winkels De Week van de Veiligheid werd in 2012 gehouden van 8 tot en met 14 oktober. Op de eerste dag van de actieweek startte het HBD de actiecampagne Hoe veilig is uw zaak? Doe de veiligheidscheck! Met deze campagne, die liep tot en met maart 2013, biedt het HBD winkels in Nederland een gratis Veiligheidscheck aan. Het gaat om een quickscan waarmee twaalf snel te controleren risicopunten in en rond de winkel tegen het licht worden gehouden. Staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie verrichtte op 8 oktober de landelijke aftrap, samen met HBD-voorzitter Elrie Bakker-Derks. Teeven deed zelf de eerste Veiligheidscheck in winkelcentrum In de Bogaard in Rijswijk. 5.8 De campagne Hoe veilig is uw zaak? Doe de veiligheidscheck! is bedoeld om winkeliers meer bewust te maken van wat zij zélf kunnen doen om de veiligheid in en rond hun winkel te vergroten. Dat kan al met eenvoudige effectieve maatregelen die relatief weinig tijd en investeringen vergen. Voor de Veiligheidschecks werkt het HBD samen met ROC s die veiligheidsopleidingen aanbieden. Zo snijdt het mes aan twee kanten: de ondernemers krijgen veiligheidsadvies en de studenten doen nuttige praktijkervaring op. De studenten controleren in hun beveiligingsuniform de winkels op twaalf belangrijke aandachtspunten. Zijn er camera s? Is er een confrontatiemonitor? Hoe staat het met de huisregels? Hoe werkt het afroomsysteem? Hoe overzichtelijk is de winkel ingericht? Ook de alertheid van medewerkers wordt gecheckt: wordt de klant begroet als hij de winkel binnenkomt? Na afloop van de quickscan krijgt de ondernemer de veiligheidschecklist met de uitslag, en aanvullende tips & tools. Daarmee kan hij zelf maatregelen nemen ter verbetering van punten die nog niet in orde zijn. 5.9 Resultaten en vervolg Zoals aangegeven blijken de diverse activiteiten die het HBD ontplooit op het gebied van de bestrijding van winkelcriminaliteit effectief. Derving en andere schade loopt terug bij het gebruikmaken van HBD-instrumenten. Ondernemers, medewerkers en consumenten voelen zich veiliger. De activiteiten met betrekking tot het Keurmerk Veilig Ondernemen zijn, in nauw overleg met de subsidieverstrekker het Ministerie van Veiligheid en Justitie, per 1 maart 2013 overgedragen aan het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. De succesvolle preventietour Laat je niet overvallen wordt in door het HBD 2013 voortgezet met informatiebijeenkomsten door het gehele land. Ook de veiligheidschecks krijgen in het voorjaar van 2013 nog een vervolg. De regeling Afrekenen met winkeldieven wordt vanaf 1 maart 2013 uitgevoerd door Detailhandel Nederland. Met betrekking tot Slachtofferhulp Detailhandel worden nog gesprekken gevoerd over een mogelijke continuering. 18 HBD Jaarverslag 2012

19 6. Onderwijs en scholing De detailhandel is bij uitstek mensenwerk; inzet en deskundigheid van de ondernemers en medewerkers zijn essentieel voor het succes van een onderneming. Zeker nu de consument steeds beter is geïnformeerd. De toenemende integratie van de verschillende verkoop- en communicatiekanalen stellen andere, nieuwe eisen aan ondernemer en medewerker. Juist nu is een goede opleiding en bij- en nascholing van groot belang. 6.1 HBD Cursuswinkel Het HBD heeft een digitale cursuswinkel met een overzicht van alle opleidingen, cursussen en trainingen voor de detailhandel. De cursuswinkel bevatte eind 2012 bijna 190 erkende opleidingsinstituten en trainingsbureaus die samen opleidingen, cursussen en trainingen aanbieden. Ondernemers en medewerkers kunnen dankzij de cursuswinkel snel en effectief zoeken naar een passende opleiding of training. Kijk op ESF-subsidies voor het MKB Het Opleidingsfonds HBD verzorgde voor het MKB in de detailhandel de aanvraag en administratieve afhandeling van de opleidingssubsidies van het Europees Sociaal Fonds. Dankzij deze procedure kunnen met name ook kleinere bedrijven ESF-subsidie aanvragen. De aanvraag van de subsidie verloopt in vijf eenvoudige stappen. In 2011 heeft het HBD zestien nieuwe ESF-projecten aangevraagd voor scholing in 2011 en 2012 (4 miljoen euro subsidie), tien ESF-projecten 2010 uitgevoerd (3 miljoen euro subsidie) en negen ESF-projecten 2009 afgerond (2,6 miljoen euro subsidie). Mede dankzij de subsidies zijn van juni 2011 tot en met december medewerkers in de detailhandel opgeleid. Top 5 cursussen waarvoor in 2012 ESF-subsidie is uitgekeerd: 1. MBO-BBL-opleidingen detailhandel (met name CBL-opleidingen voor de supermarkten) 2. Preventie winkelcriminaliteit 3. Verkooptrainingen 4. Leidinggeven 5. Assortimentstrainingen, bijv. vinoloog, huisdieren, AGF, juwelier, optiek en kaas. 6.3 Pilot Vakcollege stimuleert instroom vmbo en mbo Het vmbo de toeleverancier voor het mbo kent drie opleidingen richting de detailhandel: Handel & Verkoop, Handel & Administratie en Mode & Commercie. De laatste jaren daalt het aantal leerlingen dat voor deze richtingen kiest, en daarmee ook de instroom in de detailhandelsopleidingen van het mbo. Om de detailhandel positief onder de aandacht te brengen van vmbo ers startte het HBD in 2011 voorbereidingen voor een pilot Vakcollege Detailhandel. Een Vakcollege Detailhandel is een duurzaam, regionaal samenwerkingsverband tussen een of meerdere vmboscholen, een ROC en een groep erkende leerbedrijven in de detailhandel. Een doorgaande leerroute vanaf het derde leerjaar van het vmbo richting mbo-detailhandel, met kwalitatief goede stages, moet leerlingen enthousiast maken voor een opleiding en baan in de sector. In een dergelijk onderwijsconcept is de kans op uitval van leerlingen kleiner. Ook kunnen de leerlingen (studie) tijdwinst boeken. In Amersfoort, Den Haag en Emmeloord zijn in augustus 2012 zes groepen vmboleerlingen volgens dit concept van start gegaan. In samenwerking met Kenniscentrum Handel heeft het HBD stagehandboeken voor leerbedrijven en leerlingen ontwikkeld met stageopdrachten. Ook is materiaal voor docentenstages (voor vmbo-docenten in detailhandelsbedrijven) en gastlessen door praktijkopleiders in het vmbo uitgewerkt, in samenwerking met leerbedrijven als HEMA, Jumbo en Praxis. Voor vmbo-scholen is in het kader van beroepenvoorlichting een voorlichtingsfilm gemaakt over leren, werken en de mogelijkheden in de detailhandel. HBD Jaarverslag

20 6.4 Nieuwe e-learning module Maak een veiligheidsplan voor je winkel HBD en Detailhandel Nederland lanceerden op 8 oktober 2012, tijdens de Week van de Veiligheid, de e-learning module Maak een veiligheidsplan voor je winkel. Deze internettraining is het resultaat van een gezamenlijk project tussen het Opleidingsfonds HBD en Detailhandel Nederland om de preventie van winkelcriminaliteit beter in te bedden in het mbo-detailhandelsonderwijs. Ook voor ondernemers die de veiligheid in en om hun winkel willen verbeteren, is de training een prima handvat. In de training wordt stapsgewijs uitgelegd waarom een veiligheidsplan noodzakelijk en nuttig is, wat het maken van een veiligheidsplan inhoudt en waar je op moet letten. In de training maakt de deelnemer een virtuele tour door de winkel, waarbij verschillende onderdelen van een veiligheidsplan aan bod komen. Per onderdeel zijn er steeds een of twee cases waarop de deelnemer moet reageren. Vervolgens krijgt hij of zij feedback van een veiligheidsadviseur. Dat levert tips op, die na afloop van de training gedownload kunnen worden, samen met een generieke checklist. Daarmee kunnen de deelnemers aan de slag en hun eigen veiligheidsplan maken. De training duurt in totaal ongeveer vijftig minuten. De training is te vinden op Resultaten en vervolg Het bestuur van de Stichting Opleidingsfonds HBD onderzoekt de mogelijkheden om te komen tot een doorstart als Stichting Opleidingsfonds Detailhandel. Hierbij wordt gezocht naar samenwerking met de diverse opleidings- en ontwikkelingsfondsen in de sector. 20 HBD Jaarverslag 2012