BILDUNG SCHEURKALENDER 2017 JANUARI
|
|
- Bernard van de Brink
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 BILDUNG SCHEURKALENDER 2017 JANUARI Zaterdag 14 De school, ze vraagt niet allereerst een schoolmeester, ze heeft nodig allereerst: een mens. W.G. van de Hulst ( ) Bron: W.G. van de Hulst (1943). Herinneringen van een Schoolmeester. Uitgeverij Kok, Kampen. p. 220.
3 14 JANUARI Even een kleine quiz. Vul de volgende boektitels aan: Peerke en z n, Niek van den, Voetstapjes in de. Als u ze alle drie goed heeft aangevuld, bent u waarschijnlijk 60-plus. Voor de jongere lezers, de antwoorden zijn: kameraden, bovenmeester, sneeuw. Het zijn drie boektitels van de allerbeste kinderboekenschrijver van de vorige eeuw: W.G van de Hulst ( ). Zijn hele arbeidzame leven bracht hij door als (hoofd)onderwijzer op een lagere school. In zijn vrije tijd schreef hij een omvangrijk oeuvre bij elkaar. Hij is de koning van het beletselteken: de drie puntjes aan het eind van een zin die niet helemaal af is. Het veelvuldig gebruik daarvan stimuleert bij jonge kinderen de fantasie en bevordert de ontwikkeling van gewetensvorming en moreel besef. Want naast een rasverteller was hij natuurlijk ook een morele opvoeder. Na zijn pensionering schrijft hij zijn memoires: Herinneringen van een schoolmeester (Kampen: Kok, 1943). Op het eind daarvan mijmert hij over zijn opvolger: De school, ze vraagt niet allereerst een schoolmeester, ze heeft nodig allereerst: een mens. Kijk, dat is bildung. Onderwijs gaat natuurlijk over kennisoverdracht, maar bovenal over persoonlijke ontwikkeling. Het gaat over mens-worden! Eduard de Graaf Leraar Nederlands Daltoncollege Barendrecht edegraaf@daltonbarendrecht.nl
4 BILDUNG SCHEURKALENDER 2017 JANUARI Woensdag 18 Een kleine fabrieksarbeider Arnon Grunberg Bron: 7 maart 2016.
5 Kennisoverdracht is een risicovolle aangelegenheid. Soms mislukt de overdracht; leerling en leraar lagen elkaar niet. Omdat wij ook op het gebied van onderwijs geen risico s meer wensen te lopen, zijn wij kennisoverdracht, als ging het om medische of militaire operaties, van protocollen gaan voorzien. De leerling wordt voortdurend getest, zijn achterstand wordt in maanden uitgedrukt (wat spellen betreft: een achterstand van twee maanden, begrijpend lezen: vier maanden). Deze achterstand wordt met vereende krachten weggewerkt. Is dat gelukt, dan beschouwen we het onderwijs als een succes. Het kind kan naar de HAVO in plaats van het VMBO, of naar VWO in plaats van HAVO. Het onderwijs is de fabriek, het kind is het kalf dat min of meer levend de fabriek ingaat en er als worst weer uitkomt. Wat moet kinderen worden aangeleerd? Welke boeken moeten ze gelezen hebben? Welke vaardigheden moeten ze beheersen? Aangezien literatuuronderwijs in de praktijk veelal een literatuurvernietigingsmachine is, moet kinderen worden geleerd om te spelen. Spelen biedt je de mogelijkheid om sociale intelligentie te ontwikkelen; spelen maakt je flexibel, spelen maakt nieuwsgierig. Het leven van het kind in onze cultuur is steeds meer volgebouwd met verplichtingen, alsof het kind een kleine fabrieksarbeider is. Laten we niet nog meer verplichtingen aan dat kind opdringen. Spelen is ook een uitstekende voorbereiding op de arbeidsmarkt, die zo gekenschetst kan worden: spelen onder quasi-serieuze omstandigheden. Uitzonderingen daargelaten. Arnon Grunberg 18 JANUARI
6 BILDUNG SCHEURKALENDER 2017 JANUARI Vrijdag 27 Dat Auschwitz niet nog eens zal voorkomen, is de allereerste eis die men aan opvoeding dient te stellen. * Theodor W. Adorno ( ) Bron: Adorno, T.W. (1971). Opvoeding tot mondigheid. Spectrum, Utrecht/Antwerpen. p. 77. * Origineel (Duits): Die Forderung, dass Auschwitz nicht noch einmal sei, ist die allererste an Erziehung. Op 27 januari 1945 werd vernietigingskamp Auschwitz bevrijd door het Russische Rode Leger.
7 27 JANUARI De veel geciteerde openingszin van Adorno s essay Opvoeding na Auschwitz herinnert ons eraan dat het antwoord op de vraag waar onderwijs en opvoeding hun oriëntatie vandaan moeten halen niet te vinden is in het empirisch bewijs over wat werkt of de zorgvuldige bestudering van de hersenen, maar van ons vraagt dat we ons verhouden tot onze geschiedenis. Verhouden tot betekent niet alleen dat we weet hebben van datgene wat mensen in het verleden tot stand hebben gebracht en de duiding daarvan blijft een voortgaande uitdaging voor de historische wetenschap maar ook dat we de simpele waarheid van het citaat van Primo Levi, te vinden bij de ingang van het Holocaust Monument in Berlijn, tot ons laten doordringen: Het is gebeurd, en daarom kan het weer gebeuren. De geschiedenis toont ons immers niet alleen al het prachtige waar mensen toe in staat zijn, maar ook al het gruwelijke. Daarom kan onze taak als opvoeders er niet in bestaan kinderen simpelweg al hun talenten tot ontplooiing te laten brengen. We staan voor de veel lastiger uitdaging hen te helpen die talenten te vinden en te koesteren die goed leven en goed samenleven mogelijk maken. Dat is wat Auschwitz van ons eist. Gert Biesta Professor of Education, Brunel University London NIVOZ Professor for Education, University of Humanistic Studies Geassocieerd lid Onderwijsraad gertbiesta@gmail.com
8 BILDUNG SCHEURKALENDER 2017 MAART 2Donderdag Misschien kan mijn bedoeling dan ook duidelijker weergegeven worden op deze wijze: samenwerking tusschen leeraar en leerlingen was de grondgedachte bij de keuze der leerstukken. Dr. E. Rijpma Bron: Voorbericht voor den tweeden druk, in: Dr. E. Rijpma (1917). De ontwikkelingsgang der historie. J.B.Wolters, Groningen.
9 2 MAART Mijn overgrootvader dr. Enne Rijpma was leraar Nederlands en geschiedenis aan een middelbare school op het Roelof Hartplein in Amsterdam. Hij was tevens auteur van een aantal populaire schoolboeken. De bekendste is de serie Ontwikkelingsgang der historie die tot eind jaren zestig (latere drukken zijn geschreven door zijn zoon Johan Hendrik Rijpma) een ijzeren reputatie genoot in het openbaar onderwijs. Vele generaties zijn ermee opgegroeid. Als leraar geschiedenis ben ik er trots op dat mijn (over)grootvader zich van meet af aan heeft laten leiden door de interesse, smaak en de belevingswereld van de leerling. Onderwijzers werden in deze tijd op de kweekscholen vakinhoudelijk en didactisch geschoold, maar kregen in de regel weinig pedagogische bagage mee. De hoofdtaak van de onderwijzer was kennisoverdracht. Discipline was het pedagogische paardenmiddel om de leerlingen tot prestaties te laten komen. Tussen de wereld van de onderwijzer en die van de leerling liep een diepe kloof. Door aan te sluiten op de interesses van de leerlingen deed mijn overgrootvader een handreiking aan zijn leerlingen én vele anderen die deze boeken hebben gebruikt. Als leraar weet ik dat de relatie met de leerling de sokkel vormt waarop het beeldhouwwerk van onderwijs geboetseerd kan worden. Mijn overgrootvader had dat precies honderd jaar geleden haarfijn in de gaten. Jasper Rijpma Docent grote denkers en geschiedenis Leraar van het Jaar VO
10 BILDUNG SCHEURKALENDER 2017 MAART Maandag 20 Word wakker mijn hart! De wereld gaat voorbij; het leven is oppervlakkig en stroomt langs je heen, vragen staat vrij. Slaap niet in je lichaam, onwetend, terwijl de karavaan van het leven je huis voorbijgaat. Rumi ( ) Bron: Jasmijn Kester (2016). Vrij vertaald; nl.pinterest.com, Deventer
11 20 MAART De soefidichter Mohamed (D)Jalal ad-din Balkhi Rumi ( ) spreekt een taal die iedereen verstaat: de taal van de liefde. Zijn woorden komen recht uit het hart en zijn daarom tijdloos. Om de steeds complexer wordende sociale problemen/uitdagingen van de toekomst het hoofd te kunnen bieden, zet ik mij in voor de vorming en de wording van de mens. Van belang is dat de kinderen en jongvolwassenen van nu worden uitgerust met de juiste vaardigheden; de taal van de liefde die bestaat uit empathie, zelfkennis, zelfregulatie, zelfvertrouwen, creativiteit, leiderschap en samenwerking. Het vraagt verandering en een groeimindset in ons huidige onderwijssysteem. Het vraagt om met elkaar de volgende vragen te durven stellen: waarom, waartoe, wat en hoe? Het vraagt samenwerking en leiderschap, geloof en vertrouwen van alle betrokkenen in en rond de school. Het vraagt nieuwe vormen van leren en betekenisvolle activiteiten. Binnen scholen ligt een enorme rijkdom aan kennis en ervaring. Wanneer we deze weten te verbinden aan onze gezamenlijke passie en hart voor de leerling, urgentie, kwetsbaarheid en liefde, de wil, het geloof in elke leerling en diens capaciteit om verandering teweeg te brengen binnen als buiten de school, dan geloof ik dat we samen werken aan een betere wereld. Word wakker mijn hart! Jasmijn Kester Rector Vathorst College
12 BILDUNG SCHEURKALENDER 2017 SEPTEMBER 6Woensdag Ik sta in de wereld Waarin ik zelf beslissingen neem Waarin ik mijn eigen weg zoek En mijn horizon verbreed Vol moeilijkheden die ik overwin Samen met andere individuen Die mij steunen in mijn zoektocht De wereld groeit samen met mij En ik begin haar te begrijpen Een wereld waar ik voor opensta En waarin we het geluk omarmen Ik ben al ver gekomen Ik heb gedaan Ik heb gevoeld Nu denk ik Leerlingen van de middelbare Steinerschool De Es (2015) Bron: Aziza Mayo (2014). Lectorale rede Autonomie in verbondenheid. Waarde(n)vol onderwijs voor nu en voor de toekomst. Hogeschool Leiden, Leiden.
13 6 SEPTEMBER Deze ochtendspreuk is geschreven door de oudste leerlingen van een middelbare vrijeschool. Iedere leerling heeft een woord of zin ingebracht. Samen schetsen zij hoe zij zichzelf zien op weg naar volwassenheid. Ik heb de volwassenwording waartoe het vrijeschoolonderwijs zich richt benoemd als autonomie in verbondenheid. Daarbij hoort dat je zodanig autonoom bent dat je op basis van authenticiteit, oordeelkundigheid en innerlijke vrijheid kunt denken, voelen en handelen. Dat je je in alles wat je doet, denkt en voelt verbonden weet met de wereld om je heen. En dat je vanuit de wil bereid bent om dit denken, voelen en handelen zo vorm te geven dat je daarmee recht doet aan jezelf, de anderen en de wereld. Met hun spreuk laten deze leerlingen zien dat zij bezig zijn zicht te krijgen op wie zij kunnen en willen zijn als mens in de wereld. Ik denk dat dit misschien wel een van de belangrijkste opdrachten van het onderwijs is: leerlingen wakker maken en hen doen beseffen dat zij zelf vorm kunnen geven aan de wijze waarop zij als volwassen mens in de wereld willen bestaan. Aziza Mayo Lector Waarde(n) van vrijeschoolonderwijs, Hogeschool Leiden
14
VOORWOORD. Beste onderwijscollega s,
VOORWOORD Leusden, 12 juli 2018 Beste onderwijscollega s, Het is dankzij 365 collega s die werken in, voor en buiten het onderwijs voor de vierde keer gelukt om met elkaar een uitgave samen te stellen
Nadere informatieHET PRACHTIGE RISICO VAN ONDERWIJS Gert Biesta Brunel University London ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten
HET PRACHTIGE RISICO VAN ONDERWIJS Gert Biesta Brunel University London ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten DE SCHOOL KNECHT VAN TWEE MEESTERS? Carlo Goldoni (1707-1793) de dubbele geschiedenis van de school
Nadere informatieInleiding.
P.C.B. Holk : Onderwijsprofessionals met passie voor kinderen. P.C.B. Holk, Galjoen 71-73, 3863 EN, Nijkerk, (033) 2458569 www.holk.nl P.C.B. Holk is een van de scholen van de stichting PCO Gelderse Vallei:
Nadere informatieTeaching Grid University of Warwick LKCA 7 FEBRUARY 2019
DOOR KUNST ONDERWEZEN WILLEN WORDEN K U N S T E D U C A T I E N A J O S E P H B E U Y S Gert Biesta Brunel University London UvH Nederland NLA Noorwegen Teaching Grid University of Warwick LKCA 7 FEBRUARY
Nadere informatieWie ik ben, is een verhaal. Bildung en onderwijs
Bildung en onderwijs Wie ik ben, is een verhaal THEODOOR MEEDENDORP Om onze leer- en vormingsdoelen te bereiken, laten we leerlingen in 4-havo en 4-vwo hun eigen levensverhaal schrijven onder de titel
Nadere informatiebedankt voor de uitnodiging en voor De Kernopgaven bij het Opleiden van Leraren een mooi document over de volle breedte van de opleiding van leraren
H E T O P L E I D E N V A N L E R A R E N DRIEDIEMENSIONAAL OF OP ZOEK NAAR DE KERN? Gert Biesta Brunel University London NIVOZ Leerstoel Universiteit voor Humanistiek bedankt voor de uitnodiging en voor
Nadere informatieAANDACHT VOOR PEDAGOGIEK
AANDACHT VOOR PEDAGOGIEK Gert Biesta Brunel University London Universiteit voor Humanistiek NLA University College Noorwegen ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Gefeliciteerd! Het is vooral in Nederland belangrijk
Nadere informatieleerlingen open Dag 18 februari Open lesmiddag 15 februari Aanmelden Open Lesmiddag kan vanaf januari via onze website
leerlingen open Dag 18 februari Open lesmiddag 15 februari Aanmelden Open Lesmiddag kan vanaf januari via onze website Welkomstwoord Gerwald: Ik heb het gevoel dat ik serieus word genomen. Docenten helpen
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet Haarlem, 5 november Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Haarlem, 5 november 2016 (alleen het gesproken woord geldt) Dames en heren, Welkom, wat goed u allen weer te zien. Allereerst veel dank aan de Commissaris, dat wij hier vandaag
Nadere informatieWerkgevers Ondernemers. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Werkgevers Ondernemers In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel gedachten,
Nadere informatieMaandag 1 januari Nieuwjaarsdag
Maandag 1 januari Nieuwjaarsdag Lezen: Matteüs 3:7-17 Uit de hemel klonk een stem: Dit is mijn geliefde Zoon, in Hem vind ik vreugde. (vs. 17) Ieder mens heeft van tijd tot tijd bevestiging nodig. Het
Nadere informatieOp expeditie naar waarde(n)
Op expeditie naar waarde(n) 21e eeuwse educatie Effectief leiderschap Vakmanschap: de leraar doet ertoe! Verbinding met de gemeenschap Waardengedreven onderwijs Op expeditie naar waarde(n) De hele opvoeding
Nadere informatieWat zou het onderwijs zijn zonder virtuositeit?
VIRTUOOS ONDERWIJS EN VIRTUOOS ONDERWIJZEN: WAT BETEKENT DAT CONCREET & IN DE PRAKTIJK? Gert Biesta Brunel University London ArtEZ Institute of the Arts Wat zou het onderwijs zijn zonder virtuositeit?
Nadere informatieIn gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst
In gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst Leraar Schoolleider Bestuurder Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst.
Nadere informatieRecensie: Henk Sissing (red.) - 3000 jaar denkers over onderwijs #3000doo
Recensie: Henk Sissing (red.) - 3000 jaar denkers over onderwijs #3000doo Op verzoek van onderwijsfilosofie.nl schreef Henk Ter Haar, leraar Nederlands op de Guido de Brès scholengemeenschap, de onderstaande
Nadere informatieKUNST EN EDUCATIE: EEN WERELDGERICHT PERSPECTIEF Gert Biesta Brunel University London, UK Universiteit voor Humanistiek, NL
KUNST EN EDUCATIE: EEN WERELDGERICHT PERSPECTIEF Gert Biesta Brunel University London, UK Universiteit voor Humanistiek, NL BEDANKT VOOR DE UITNODIGING U HEEFT EEN INTERESSANTE UITDAGING (MEER) ZORG EN
Nadere informatieWAT MAAKT DE VRIJESCHOOL UNIEK?
WAT MAAKT DE VRIJESCHOOL UNIEK? WAAROM DE VRIJESCHOOL De vrijeschool heeft een geheel eigen kijk op onderwijs, die gebaseerd is op het mensbeeld uit de antroposofie. Daarbinnen heeft iedere vrijeschool
Nadere informatieWAT MAAKT DE VRIJESCHOOL UNIEK?
WAT MAAKT UNIEK? WAAROM De vrijeschool heeft een geheel eigen kijk op onderwijs, die gebaseerd is op het mensbeeld uit de antroposofie. Daarbinnen heeft iedere vrijeschool in Nederland een grote mate van
Nadere informatieKoersplan - Geloof in de toekomst
Koersplan - Geloof in de toekomst Storytelling als innerlijk kompas De s8ch8ng hanteert het verhaal van Springmuis voor draagvlak en gemeenschappelijke taal. Springmuis gaat op reis naar het onbekende.
Nadere informatiedank voor de uitnodiging mijn eigen onderwijsbiografie
ONDERWIJS, EEN PRACHTIG RISICO? Gert Biesta Brunel University London ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten NLA Høgskolen, Norway Onderwijsraad RvT Thomas Moore Hogeschool Rotterdam dank voor de uitnodiging
Nadere informatieEEN VRAAG CADEAUTJE OF CADEAUBON?
DE TERUGKEER VAN HET LESGEVEN & HET WERK VAN DE LERAAR Gert Biesta Brunel University London & Universiteit voor Humanistiek EEN VRAAG CADEAUTJE OF CADEAUBON? IJSSELGROEP ONDERWIJSGESPREK 11 OKTOBER 2018
Nadere informatieKoersplan. Geloof in de toekomst
Koersplan Geloof in de toekomst Storytelling als innerlijk kompas De stichting hanteert het verhaal van Springmuis voor draagvlak en gemeenschappelijke taal. Springmuis gaat op reis naar het onbekende.
Nadere informatieVriendelijke groet, Tim Bowman Leraar, auteur, inleider, oprichter van Class Creator (www.classcreator.io), echtgenoot en vader
Inleiding Dit is géén boek over dingen die ik goed doe. Dit is géén boek over dingen die ik heb ontdekt. Dit boek is géén diepgravende zoektocht op pedagogisch gebied. Dit boek is toegankelijk gemaakt
Nadere informatieStrategienota Ruimte, Relatie & Rekenschap
Strategienota 2019-2022 Ruimte, Relatie & Rekenschap 2 Strategienota Landstede Groep 2019-2022 Inhoudsopgave Inleiding 4 Hoofdstuk 1 Missie & waarden 6 1.1 Missie 6 1.2 Waarden 6 We willen ontwikkelen
Nadere informatieRuimte bieden voor subjectwording
s Ruimte bieden voor subjectwording Een essay voor de SLO samenspraak over persoonsvorming in/en het curriculum Hoofdkop artikel, corps 24, bold Aziza Mayo Dit is een faketekst gezet in Corbel Regular,
Nadere informatie1 Aanbevolen artikel
Aanbevolen artikel: 25 november 2013 1 Aanbevolen artikel Ik kan het, ik kan het zélf, ik hoor erbij Over de basisingrediënten voor het (psychologisch) welzijn Een klassieke motivatietheorie toegelicht
Nadere informatie2. Profiel van onze school
2. Profiel van onze school Bij ons op school voelen kinderen zich gerespecteerd en gewaardeerd binnen een WARM pedagogisch klimaat, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen op zowel: COGNITIEF, CREATIEF,
Nadere informatieIdentiteitsontwikkeling en/in het curriculum? inspiratiemiddag persoonsvorming Amersfoort, 28 september 2017
Identiteitsontwikkeling en/in het curriculum? inspiratiemiddag persoonsvorming Amersfoort, 28 september 2017 Voorstellen Alderik Visser a.visser@slo.nl Voorheen: docent geschiedenis en filosofie Nu: leerplannen
Nadere informatieOnderwijzen door te vragen
s Hoofdkop artikel, corps 24, bold Dit is een faketekst gezet in Corbel Regular, corps 12, regelafstand 18. Alles wat hier staat is slechts om een indruk te geven van het grafische effect van tekst op
Nadere informatieErasmus Universiteit Rotterdam. De universiteit voor denkers en doeners. Integriteitscode. CODE:i
Erasmus Universiteit Rotterdam. De universiteit voor denkers en doeners. Integriteitscode CODE:i Missie De Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) heeft als primaire taken het genereren en overdragen van
Nadere informatieROTTERDAM 28 MARCH 2017
ROTTERDAM 28 MARCH 2017 KUNST IN DE CONTEXT VAN HET ONDERWIJS ONDERWIJS IN DE CONTEXT VAN DE KUNST Gert Biesta Brunel University London Universiteit voor Humanistiek NLA University College, Norway EEN
Nadere informatieHet Pi-manifest Kracht door persoonlijke groei & eigenheid
Inleiding Pi-groep is opgericht op 17 maart 2004. De visie die ten grondslag ligt aan het ontstaan van Pi-groep is in dit document vastgelegd. Met het vastleggen van de visie, missie en doelstellingen
Nadere informatieMissie en Visie van de Sint Andreasschool. Ben je klaar om te kiezen?
BETEKENISVOL Kinderen die gepassioneerd en vol zelfvertrouwen nieuwe uitdagingen tegemoet treden. Daar gaan we voor op de Sint Andreasschool. Dat begint bij de basis: een heldere missie en visie waarin
Nadere informatieMartijn Galjé Docent Pedagogische Tact voor het NIVOZ. Woensdag 19 maart 2014, Conferentie voor teams Berséba
Martijn Galjé Docent Pedagogische Tact voor het NIVOZ Woensdag 19 maart 2014, Conferentie voor teams Berséba Pedagogische tact als antwoord Pedagogische tact in de dagelijkse praktijk Pedagogische Tact
Nadere informatieDit is een schoolpaspoort. Niet zomaar een stukje tekst. Het is ons identiteitsbewijs, het DNA van onze school. Het beschrijft wie we zijn en waar we
SCHOOLPASPOORT Dit is een schoolpaspoort. Niet zomaar een stukje tekst. Het is ons identiteitsbewijs, het DNA van onze school. Het beschrijft wie we zijn en waar we in geloven. Onze kernwaarden, onze ambitie.
Nadere informatiecompleter is beter Meer weten? = leren + U heeft nu een beeld van onze school, en misschien wilt u daarom nog meer weten.
Meer weten? completer is beter U heeft nu een beeld van onze school, en misschien wilt u daarom nog meer weten. Op onze website www.rscollege.nl vindt u alle informatie. Daarnaast is het natuurlijk mogelijk
Nadere informatieCreatief Denken. Een huis vol verhalen Groep 1 en Groep 2
Creatief Denken Een huis vol verhalen Groep 1 en Groep 2 Inleiding Creativiteit is een proces waardoor je laat zien dat alles wat is ook altijd anders kan zijn. Kijken naar de werkelijkheid, dat koppelen
Nadere informatieDeel 1: Wat is mindset? 7. Deel 2: Met vallen en opstaan 25. Deel 3: Gerichte inzet 43. Deel 5: Metacognitieve vaardigheden 79
Inhoud Pagina Deel 1: 7 Deel 2: Met vallen en opstaan 25 Deel 3: Gerichte inzet 43 Deel 4: Feedback: beter dan compliment en beloning 59 Deel 5: Metacognitieve vaardigheden 79 Deel 6: Let op je taalgebruik
Nadere informatieVWO Inleveren van de boeken VWO. Lees deze brief goed door, volg de instructies nauwkeurig op en voorkom onnodig lang wachten.
VWO Inleveren van de boeken VWO Het inleveren vindt plaats op: maandag 27 juni a.s. in lokaal B 2.10 12.30 13.00 u A t/m H 13.30 14.00 u I t/m R 14.30 15.00 u S t/m Z VMBO Inleveren van de boeken VMBO
Nadere informatieOnderwijs in de 21 e eeuw. Ouderavond PCB de Rank Alphen aan den Rijn 15 februari 2016 Ineke van Sijl
Onderwijs in de 21 e eeuw Ouderavond PCB de Rank Alphen aan den Rijn 15 februari 2016 Ineke van Sijl Wat kunt u verwachten? Doelen van de avond - Inzicht krijgen in noodzaak onderwijsvernieuwing in relatie
Nadere informatie2014D Inbreng verslag van een schriftelijk overleg
2014D14299 Inbreng verslag van een schriftelijk overleg Binnen de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap hebben enkele fracties de behoefte om vragen en opmerkingen voor te leggen over de
Nadere informatieGelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren!
Gelukkig zijn kun je leren! Gelukskoffercoaching Missie GELUKKIG ZIJN KUN JE LEREN Gelukskoffercoaching wil kinderen op jonge leeftijd positief ondersteunen in hun individuele emotionele ontwikkeling.
Nadere informatiemanen Om je dromen waar te maken Modron jaarboek oktober december 2018
13 manen Om je dromen waar te maken Modron jaarboek oktober 2017- december 2018 Dit ben ik PERSOONLIJK Naam Adres Postcode en woonplaats Telefoon thuis Telefoon mobiel Telefoon werk E-mailadres BIJ ONGEVAL
Nadere informatieOntdekkingstocht naar de wereld van creativiteit en innovatie
Ontdekkingstocht naar de wereld van creativiteit en innovatie CF 2015/16 ONTDEKKINGSTOCHT NAAR DE WERELD VAN CREATIVITEIT EN INNOVATIE Leer kinderen creatiever te denken, aldus Juliette Walma- van der
Nadere informatieMISSIE - VISIE - MOTTO
MISSIE - VISIE - MOTTO Mei 2015 Versie 4.0 Inhoudsopgave INLEIDING 3 WAAR KOMT DIT VANDAAN? 3 MISSIE: WAAR STAAN WE VOOR? 4 VISIE: WAT DOEN WE EN WAAROM? 4 MOTTO, KORT EN KRACHTIG 5 2 INLEIDING Elke organisatie,
Nadere informatieGelukskoffercoaching ,-./-/ &1"-*((&2"+-- %"&'"##"+-*0'-1/-3"#""&2-- 4"56-.-#(%"-7"89-:0"#;-<<-=00& Gelukkig zijn kun je leren!
Gelukkig zijn kun je leren! Gelukskoffercoaching Missie GELUKKIG ZIJN KUN JE LEREN Gelukskoffercoaching wil kinderen op jonge leeftijd positief ondersteunen in hun individuele emotionele ontwikkeling.
Nadere informatieKies wat goed voelt
+ +++++++++++++++++++++++++++++++++ Kies wat goed voelt De ene middelbare school is de andere niet. Er zijn vaak grote verschillen in pedagogische benadering, omvang en sfeer. Het belangrijkste is dat
Nadere informatieIk stel veel 'doe-ik-het-goed' vragen. Ik weet hoe ik mezelf kan verbeteren, maar het lukt mij nog niet.
Leerdoelen a.d.h.v. rubrics Rubrics voor het onderwijs Deze rubrics zijn door ons verzameld, geschreven of herschreven. Met vriendelijke groet, Team Vierkantgoed Rubric Optie 1 Optie 2 Optie 3 Optie 4
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet. Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei 2016 Dames en heren, Goed dat ik u allemaal hier samen zie op deze bijeenkomst van de werkgroep 1WO2.
Nadere informatieBewust worden van je overtuigingen over leren en ontwikkeling
De Impact van een Groeimindset Bewust worden van je overtuigingen over leren en ontwikkeling Liny Toenders KBBT organisatieadviseurs onderwijzen opvoeden - leren KBB &T Overtuigingen bepalen je gedrag
Nadere informatieVU PRE UNIVERSITY COLLEGE VOOR DE SCHOLIER DIE VERDER KIJKT
VU PRE UNIVERSITY COLLEGE VOOR DE SCHOLIER DIE VERDER KIJKT NAAR VU PRE UNIVERSITY COLLEGE VERDIEPT, VERRIJKT EN VERBINDT De VU wil graag met u werken aan de versterking van de kwaliteit van het voortgezet
Nadere informatieBasis voor cultuureducatie als basis voor vernieuwing
Basis voor cultuureducatie als basis voor vernieuwing Ronald Kox, hoofd Cultuureducatie Nieuwegein, 17 maart 2017 ronaldkox@lkca.nl Waarom kunst en cultuur? Artistiek-creatief proces Iteratief proces Universeel
Nadere informatieWILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016
---------------------------------------- WILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016 ----------------------------------------
Nadere informatieDe beste basis voor je toekomst
Visser t Hooft Lyceum Leiderdorp KANSRIJK EN UITDAGEND De beste basis voor je toekomst i 11gymnasium 11atheneum 11havo vhl.nl 11mavo (vmbo-t) Muzenlaan 155 q Ik vind het steeds fijner worden. Je krijgt
Nadere informatieKoffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE
Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang
Nadere informatiekunst[&]educatie: een pedagogische insteek Gert Biesta Maynooth University Ireland Universiteit voor Humanistiek Nederland
kunst[&]educatie: een pedagogische insteek Gert Biesta Maynooth University Ireland Universiteit voor Humanistiek Nederland powerpoint van de lezing gehouden op de Haagse Cultuuronderwijs Dag 2019 17 April
Nadere informatieMijn. boekje. wie-wil-ik-zijn. Van: choices of the heart
Mijn wie-wil-ik-zijn boekje choices of the heart Van: Dit boekje is speciaal voor jou gemaakt door Christelijke Hogeschool Ede en Huis van Belle Vormgegeven door: Talitha Hoddenbagh Huis van Belle Niets
Nadere informatiePedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios
Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios Onderdeel van: Pagina 1 van 5 Inleiding In het pedagogisch kader staan onze uitgangspunten en basisdoelen die ten grondslag liggen aan ons pedagogisch handelen.
Nadere informatieKies uit de uitgebreide lijst hieronder de 10 waarden die voor jou het meest waardevol zijn.
Ken je kernwaarden Kies uit de uitgebreide lijst hieronder de 10 waarden die voor jou het meest waardevol zijn. Apart word-bestandje waarden-afstreeplijstje Het zijn er nogal veel (200). Misschien vind
Nadere informatieOpenbaar en betekenisvol: wij dagen de 21 e eeuw uit!
Openbaar en betekenisvol: wij dagen de 21 e eeuw uit! zelfbewust eigentijds ambities kritisch ondersteuning open uitdaging ruimdenkend samen ondernemend betrokken oog voor de wereld vrijheid creatief daadkracht
Nadere informatieCreatief Denken. Ideeën Werkplaats Groep 3 Groep 4 Groep 5
Creatief Denken Ideeën Werkplaats Groep 3 Groep 4 Groep 5 Inleiding Creativiteit is een proces waardoor je laat zien dat alles wat is ook altijd anders kan zijn. Kijken naar de werkelijkheid, dat koppelen
Nadere informatieSterk in toekomst VMBO HAVO VWO TTO. Leren voor je toekomst? Werken aan je talenten? SGR! Scholengemeenschap Reigersbos. sgreigersbos.
VMBO HAVO VWO TTO Sterk in toekomst Leren voor je toekomst? Werken aan je talenten? SGR! sgreigersbos.nl Scholengemeenschap Reigersbos Het onderwijs Ik ben trots op wat ik heb bereikt! VMBO - Theoretische
Nadere informatieVan klacht naar kracht, een nieuwe kijk op hooggevoeligheid. Lusanne Hogeweg
Van klacht naar kracht, een nieuwe kijk op hooggevoeligheid Lusanne Hogeweg Hooggevoeligheid wordt vaak beschouwd als een lastige karaktertrek. Ten onrechte, meent Lusanne Hogeweg. Haar boodschap aan alle
Nadere informatieBuildGreatMinds Programma
BuildGreatMinds Programma Wie ben ik Sinds 2005 ben ik ondernemer in de kinderopvang. Kinderen zijn altijd al mijn passie geweest en binnen mijn locaties op zoek naar kwaliteit. Als trainer in Speelplezier
Nadere informatieLeven. Akasha. vanuit je. Een workshop in boekvorm. Thorsten Weiss. Uitgeverij Akasha
Leven vanuit je Akasha Een workshop in boekvorm Thorsten Weiss Uitgeverij Akasha Inhoud Voorwoord 7 1 Wacht niet op 2012 9 2 Volg de stem van je hart 15 2.1 Oefening: Je grote visioen 20 3 Activeer je
Nadere informatieDe grootste uitdaging voor je hersenen vind je in Bergen.
De grootste uitdaging voor je hersenen vind je in Bergen. Leren én inspireren School voor voortgezet vrijeschoolonderwijs vwo, havo en vmbo-t Is n vrijeschool iets voor mij? Straks ga je naar het voortgezet
Nadere informatieHoofdstuk 1. Introductie
Hoofdstuk 1 Introductie Wat kan dit boek voor jou betekenen? Als je dit boek leest, sta je op het punt een enorm succes te maken van je bedrijf. Dat vind ik geweldig cool. Welkom! Mijn naam is Marielle
Nadere informatieFunctieprofiel. Leraar. op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE. Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling.
Functieprofiel Leraar op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling. April 2018 Specifieke competenties teamlid OBS Het Toverkruid
Nadere informatieElde College Sint-Michielsgestel
Elde College Sint-Michielsgestel Elke Leerling Doet Ertoe Spreekt een kleine school je aan? Een school waar je iedereen snel leert kennen? Vind je het fijn om intensief contact te hebben met je mentor?
Nadere informatieLerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017
Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom
Nadere informatieCriteria. De beroepencarrousel
Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie
Nadere informatieOnderwijsverhalen Relatie Gezag
Onderwijsverhalen Relatie Wie kinderen wil opvoeden, moet liefde voor hen over hebben. Wie zelf liefde tekort komt, heeft niets over voor het kind en kan beter uit zijn buurt worden gehouden, omdat hij
Nadere informatieLIEFDE VERANDERT ALLES!
LIEFDE VERANDERT ALLES! De 4 sleutels naar liefdevol leven en werken ROELIEN DEKKER Auteur: Roelien Dekker 2017 Ontwerp kaft en binnenwerk: Roelien Dekker Uitgeverij: Paris Books Website auteur: www.liefdevolorganiseren.nl
Nadere informatieWelke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015
Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie
Nadere informatieAANDACHT VOOR JOUW TALENT! INFO VOOR HET VWO EN HOOGBEGAAFDE LEERLINGEN
AANDACHT VOOR JOUW TALENT! INFO VOOR HET VWO EN HOOGBEGAAFDE LEERLINGEN ATHENEUM EN GYMNASIUM OP HET RIJSWIJKS LYCEUM MET AANDACHT VOOR HOOGBEGAAFDE LEERLINGEN Onze school is een afspiegeling van de bevolking
Nadere informatieDE WERELD WORDT GEMAAKT DOOR MENSEN DIE KUNNEN SAMENWERKEN. Leren én inspireren. School voor voortgezet vrijeschoolonderwijs vwo, havo en vmbo-t
DE WERELD WORDT GEMAAKT DOOR MENSEN DIE KUNNEN SAMENWERKEN. Leren én inspireren School voor voortgezet vrijeschoolonderwijs vwo, havo en vmbo-t IS N VRIJESCHOOL IETS VOOR MIJ? Straks ga je naar het voortgezet
Nadere informatieKOERSNOTA VEELZIJDIG STERK ONDERWIJS
KOERSNOTA VEELZIJDIG STERK ONDERWIJS Veelzijdig sterk onderwijs Het Edison College, het Gymnasium Apeldoorn en de Koninklijke Scholengemeenschap (KSG) zijn verenigd in AVOO. Onze scholen bieden goed onderwijs
Nadere informatieAls je te weinig van een kind verwacht, komt er niet uit wat er in zit. Onderwijsminister Marja van Bijsterveldt INTERVIEW
INTERVIEW Auteur: René Leverink Fotografie: Rijksoverheid Onlangs hebben minister Van Bijsterveldt en staatssecretaris Zijlstra van OCW drie actieplannen gelanceerd, gericht op een ambitieuze leercultuur
Nadere informatieNIEUWE GEWOONTE in DRIE WEKEN
NIEUWE GEWOONTE in DRIE WEKEN Het doel van het drie weken plan van Follow the Honey is een dagelijkse gewoonte op te bouwen van naar binnen gaan, met je aandacht bij Jezelf zijn*. Binnen is bij je hart,
Nadere informatieSysteemdenken in de klas
Systeemdenken in de klas Systeemdenken en denkgewoonten Jan Jutten www.natuurlijkleren.org 1 1. Inleiding Het onderwijs in onze tijd houdt onvoldoende gelijke tred met wat er nodig is aan kennis, vaardigheden
Nadere informatieSAMENWERKEN. Leren én inspireren DE WERELD WORDT GEMAAKT DOOR MENSEN DIE KUNNEN
Leren én inspireren www.arh.nl DE WERELD WORDT GEMAAKT DOOR MENSEN DIE KUNNEN SAMENWERKEN School voor voortgezet vrijeschoolonderwijs vwo, havo en vmbo-t IS EEN VRIJESCHOOL IETS VOOR MIJ? Straks ga je
Nadere informatieWe#doen#alleen#nog#maar#wat#goed#is#voor#kinderen!#!! We!doen!alleen!nog!maar!wat!goed!is!voor!kinderen!!Dat!lijkt!een!open!deur,!niets!is!
We#doen#alleen#nog#maar#wat#goed#is#voor#kinderen# WedoenalleennogmaarwatgoedisvoorkinderenDatlijkteenopendeur,nietsis echterminderwaarinonshuidigeonderwijsbestel,datvelenvanons,waaronderikzelf veelgoedsgebrachtheeft.voorafhechtikeraanomtevermeldendatallemensendie
Nadere informatiefilosofie havo 2018-II
Opgave 2 Gevoelswerk 9 maximumscore 2 een uitleg dat Tessa s twijfel toont dat ze zich kritisch tot zichzelf kan verhouden, waarin volgens Korsgaard de waarde van authenticiteit ligt 1 een weergave van
Nadere informatieHet huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw
Het huis van JBC Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Van schoolvisie naar gezamenlijke beleving van het nieuwe gebouw Met leerlingen, school, ouders en architect aan
Nadere informatieDwarsdwarsdwars hhhhhhhhhhhhhhh
Dwarsdwarsdwars hhhhhhhhhhhhhhh De waarde van onderwijs oktober 2013 lllllllllllllll dwarsdwarsdwars Inleiding De tijd dat het onderwijs alleen maar gericht was op het overdragen van kennis en vaardigheden
Nadere informatieKernklas. Ieder kind is uniek...
Alle kinderen blij in het onderwijs van nú Kernklas Ieder kind is uniek......en is méér dan het gedrag dat zich laat zien. Een kind heeft gevoelens, emoties, behoeften, interesses, passie en talenten.
Nadere informatieWIJZ R N NDE - S DOEN IS DE BESTE MANIER VAN DENKEN STRATEGISCHE ONDERWIJSKUNDIGE KOERS
WIJZ R N STRATEGISCHE ONDERWIJSKUNDIGE KOERS 2019-2023 NDE - S DOEN IS DE BESTE MANIER VAN DENKEN Kinderen bereiken, betrekken, begrijpen en begeleiden P. 2 P. 3 Stichting Wijzers in Onderwijs Gebaseerd
Nadere informatieDe zesde rol van de leraar
De zesde rol van de leraar De leercoach Susan Potiek Ariena Verbaan Ten behoeve van de leesbaarheid van dit boek is in veel gevallen bij de verwijzing naar personen gekozen voor het gebruik van hij. Het
Nadere informatieGoede resultaten en met plezier naar school! Identiteitsprofiel Singelland VO Surhuisterveen
Goede resultaten en met plezier naar school! Identiteitsprofiel Singelland VO Surhuisterveen 1. Waar wij in geloven Op onze school telt iedereen en werken we samen op basis van gelijkwaardigheid. De school
Nadere informatieBewegen tot leren: Perspectieven voor een krachtige leeromgeving
Bewegen tot leren: Perspectieven voor een krachtige leeromgeving Jouw ervaring Neem iets in gedachten dat je nu goed kunt en waarvan je veel plezier hebt in je werk: Vertel waartoe je in staat bent. Beschrijf
Nadere informatieCultuureducatie in het VMBO. Karin Hoogeveen Peter van der Zant
Cultuureducatie in het VMBO Karin Hoogeveen Peter van der Zant Opzet sessie Korte presentatie onderzoek: 1. Waarom extra aandacht voor cultuureducatie in het vmbo? 2. Wat is gelukt, wat is minder gelukt?
Nadere informatieToekomstbestendig onderwijs op maat
Toekomstbestendig onderwijs op maat FORTIOR: PASSIE VOOR TALENT Op onze scholen draait alles om de brede ontwikkeling van het kind in een veilige omgeving. Het kind dat met onbevangen vertrouwen wil leren.
Nadere informatieNieuwsgierigheid is de basis van alle leren. 5 werelden.
Nieuwsgierigheid is de basis van alle leren. 5 werelden. AGORA is dé plaats voor Roermond en omstreken waar de ontwikkeling van kinderen tussen 12 en 18 jaar volop kansen en ruimte krijgt. Op een natuurlijke
Nadere informatie' Dit is de tijd die niet verloren gaat: iedre minuut zet zich in toekomst om.' M. Vasalis
IDENTITEITS- BEWIJS ' Dit is de tijd die niet verloren gaat: iedre minuut zet zich in toekomst om.' M. Vasalis 2 Onderwijs draait om mensen Als wij in onze onderwijsinstelling iets willen bereiken, dan
Nadere informatieVwo/Havo. Elke Leerling Doet Ertoe
Vwo/Havo Elke Leerling Doet Ertoe Haal je hoge cijfers en vind je leren leuk? En zet jij je graag een beetje extra in en wil je later gaan studeren? Met een vwo-diploma op zak heb je alle mogelijkheden!
Nadere informatieGELUK(T)! Editha Gerdingh
GELUK(T)! GELUK(T)! Editha Gerdingh Auteur: Editha Gerdingh (Cover-)ontwerp: Editha Gerdingh Fotografie: Jay Mantri, Jonny Lindner, Nico Wall, Ryan McGuire ISBN: 9789463672580 www.lonked.com INHOUD INLEIDING
Nadere informatieEEN PEDAGOGISCHE CANON VOOR CHRISTELIJKE LERAREN
EEN PEDAGOGISCHE CANON VOOR CHRISTELIJKE LERAREN Dr. Leunis van Klinken & Dr. Ewald Mackay Met medewerking van Dr. Otto Willem Dubois en Drs. Henk Vermeulen Inleiding Kader Binnen het Lectoraat Christelijk
Nadere informatieAangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft
Aangenaam: Guido Informatie over kennismaken met Guido gelooft Welkom op Guido Als u deze brochure leest dan heeft u uw zoon of dochter aangemeld voor GSG Guido. Guido is een school voor christenen in
Nadere informatieSleutels naar mijn. Groene Hart. Dreamspell code: kin 113
Sleutels naar mijn Groene Hart Dreamspell code: kin 113 Mijn Brandend Hart Mijn hart brandt van liefde, iedereen kan de vlammen zien De hartstocht doet mijn hart bonzen als de golven van een onmetelijke
Nadere informatieDit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie.
Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Via dit mailadres kunt u ook informatie aanvragen over de docentenhandleiding
Nadere informatie