Een dakkapel voor Revit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een dakkapel voor Revit"

Transcriptie

1 Een dakkapel voor Revit 2015 Op welke manier kan de visuele invloed van een dakkapel binnen een project snel worden ontworpen?

2 Colofon Auteur Datum 6 januari 2015 Plaats Sliedrecht Opleiding Begeleider ir. Ronald Boeklagen Beoordelaars ing. Rinus de Boer ing. Wim de Goede Opdrachtgever TEC / CAD College BV Kerkenbos 1018 B 6546 BA Nijmegen info@cadcollege.nl ii P a g i n a

3 Samenvatting Dit verslag beschrijft het proces van het aanmaken van een dakkapel als familie, waarna dit wordt geplaatst op een woning om hierna gevisualiseerd te worden in 3ds Max. Op een beschrijvende wijze wordt dit proces doorlopen, waarbij typerende processen worden uitgelicht. Het creëren van een dakkapel familie binnen Revit is hetgeen waar grote vraag naar is vanuit het bedrijfsleven. Het visuele aspect van een dakkapel in een ontwerp wordt verder uitgewerkt, zodat een architect al in de ontwerpfase het model kan implementeren in zijn ontwerp. De dakkapel is qua afmetingen, vorm, hellingshoek en stijl aanpasbaar, zodat het in ieder ontwerp tot zijn recht zou komen. Om dit geheel bij te staan zal de dakkapel in een straatbeeld geplaatst worden, waarna dit beeld gevisualiseerd zal worden in 3ds Max. In dit programma wordt er een zo foto realistisch beeld gecreëerd van het model. In dit verslag is het gehele proces weergegeven, om zo een duidelijk beeld te kunnen geven van mijn afwegingen en keuzes. Door mijn opgedane kennis over te dragen kunnen derden hiermee aan de slag en hier op voort borduren. iii P a g i n a

4 Voorwoord In mijn huidige opleiding en in mijn vorige, heb ik altijd geprobeerd zoveel mogelijk facetten van de bouw te ervaren. Het is de bouwwereld waarin ik geïnteresseerd ben en ik probeer hiermee mijn eigen weg binnen de bouwwereld te vinden. Inmiddels zit ik in het derde leerjaar van het HBO op de opleiding bouwtechnisch bedrijfskunde aan de Hogeschool Avans te Tilburg. Deze opleiding is voornamelijk gericht op de uitvoering van de bouw. Plannen, begroten, bouwplaatsen organiseren of de maakbaarheid van tekeningen vaststellen zijn vakken die we dagelijks krijgen. Daarnaast krijgen we nog diverse vakken over recht, management en organisatie. De opleiding wil echter ook een breder beeld scheppen van de bouw, waarvoor ze bijvoorbeeld ook diverse gastcolleges organiseren. Hierin kwam ik in aanmerking met Building Information Modeling (BIM) 1. Het koppelen van gegevens en tekening sprak mij zeer aan. Ik ben altijd al visueel ingesteld geweest, echter leek mij tekenaar in de praktijk erg statisch. Door deze twee elementen van de bouw te koppelen in één model, komt er voor mij een extra dimensie bij het tekenen kijken. Dit vind ik erg interessant, daarom ben ik mezelf hier verder in ben gaan ontwikkelen. Hier is de minor ACE Architetural Designer uit voort gevloeid. Dit is voor mij een zeer belangrijke stap die ik heb gezet binnen het 3D modelleren binnen de bouwsector. Twintig weken waarin ik mezelf heb ontwikkeld in de software Revit en 3ds Max. Door middel van de verkregen opdrachten en informatie, maar ook door het bekijken van het learning channel van Autodesk en spelenderwijs achter mogelijkheden komen, heb ik de software leren kennen. Revit en 3ds Max zijn zeer intelligente en tegelijk complexe programma s, de mogelijkheden zijn eindeloos te noemen, waardoor elk gewenst project hiermee gemaakt kan worden. De keerzijde hiervan is echter dat je het programma goed moet kennen voordat je ermee aan de slag gaat. Allereerst wil ik Avans bedanken die mij de mogelijkheid heeft gegeven om mezelf in de minor periode deze opleiding te kunnen laten volgen. Het ging niet zonder slag of stoot, maar het is gelukt en daar draait het allemaal om. Dat het gelukt is om deze minor te volgen ligt voor het grootste gedeelte aan TEC / CAD College. Vanaf het begin hebben ze me bijgestaan tijdens de voorbereiding. Hierbij is er een maatwerk programma opgezet, zodat ik voldeed aan de eisen die werden gesteld vanuit school. En ook tijdens het traject ben ik altijd persoonlijk begeleid en kon ik met al mijn vragen terecht. Zeker toen ik tegen het einde aanliep werd er snel en duidelijk gecommuniceerd en werd mij alle hulp aangeboden. Bedankt hiervoor! 1 BIM Bouwen is het samenwerken binnen een 3D model (bijv. Revit), om virtueel het ontwerp op te zetten en hier direct alle benodigde gegevens voor de bouw in te verwerken. Iedere partij zet zijn eigen werkzaamheden in dit model, waardoor iedereen zijn eigen verantwoording houdt. iv P a g i n a

5 Inhoud 1. Inleiding Probleemstelling Doel Plan van aanpak De dakkapel De woning Omgeving Uitwerking Intro Revit familie Intro Template voor het ontwerp Parameters Opening Referentievlakken en -lijnen Dakkapel Kozijn Daklijst maken Het resultaat Visualiseren in 3ds Max Design Intro Revit model Importeren Materialen toevoegen Omgeving toevoegen Renderen Animatie Reflectie uitwerking Nawoord Bronnen v P a g i n a

6 8. Bijlagen... 1 Bijlage 1 Behaalde certificaten in het traject... 1 Bijlage 2 Hoe men tot vandaag een dakkapel realiseerde in Revit... 3 Bijlage 3 Verschil tussen referentielijnen en vlakken... 4 Bijlage 4 Gebruikte maps in scene... 6 Bijlage 5 Model gerenderd in Revit materialen... 7 Bijlage 6 Eindresultaat scene... 8 Bijlage 7 CD met toegepaste bestanden vi P a g i n a

7 1. Inleiding Tijdens mijn zoektocht naar dakkapellen ben ik erachter gekomen, dat ze vaak handmatig worden uitgetekend. In bijlage 2 is terug te vinden hoe dit in de praktijk wordt verricht. Dit kost een hoop tijd, wat bespaard kan worden door hier een familie van te maken. Omdat ik een dakkapel wil modeleren die ook daadwerkelijk bruikbaar zal zijn voor de praktijk, heb ik ervoor gekozen diverse leverancier te benaderen om hun producten in Revit te zetten. De reactie hierop was echter teleurstellend. Slechts drie van de twaalf waren geïnteresseerd in het concept, de overige hadden geen idee wat het nut hiervan was. Dit gaf mij ook direct een beeld van hoe Revit in combinatie met BIM bouwen in de praktijk wordt beleefd. Uiteindelijk is het met de drie geïnteresseerde bedrijven ook stuk gelopen. Dit bevestigt het verhaal dat er geen aanbod vanuit leveranciers naar architecten toe is. Ondanks dat ik geen ondersteuning heb gekregen vanuit het bedrijfsleven, sta ik nog steeds achter het concept om een dakkapel te modelleren als familie. Het modelleren van een dakkapel binnen Revit wordt op dit moment nog erg omslachtig gedaan. Door hier een familie van te maken, zou dit binnen enkele minuten mogelijk zijn, wat een hoop tijd kan schelen. 7 P a g i n a

8 2. Probleemstelling Het uitgangspunt van Revit is het modelleren van een ontwerp met behulp van bestaande elementen. Deze elementen worden door leveranciers aangeleverd. Het gevolg hiervan is dat de verantwoording bij de leverancier ligt. Door afspraken te maken over de verantwoording, leidt dit tot een betere samenwerking, aangezien iedereen voor zijn eigen onderdeel zorg draagt. Hierdoor is het mogelijk de klant een ontwerp aan te bieden, waar alle betrokken partijen achter staan. Wanneer we naar Nederland kijken zijn er maar weinig leveranciers die ook daadwerkelijk hun producten aanbieden voor Revit. Het ontbreken hiervan zorgt voor wrijving binnen een model, aangezien het niet voor 100% op elkaar afgestemd kan worden. Het beschikbaar stellen van Revit elementen door de leverancier, wordt gezien als een grote financiële investering aangezien men vaak niet de kennis in huis heeft om dit zelf op te zetten. Het tekort aan bibliotheekelementen is duidelijk. Aangezien TEC / CAD College veel met bedrijven samenwerkt, hebben ze een goede indruk van de vraag vanuit het bedrijfsleven. Uit een gesprek met mijn begeleider bleek al snel dat er een grote vraag is naar dakkapellen. Uit nader onderzoek blijkt dat hier zeer weinig over te vinden is. Dit is de aanleiding om de uitdaging aan te gaan een Revit familie van een dakkapel te ontwikkelen. Zoals eerder aangegeven is het niet gelukt een bedrijf te vinden dat voldoende geïnteresseerd was in het opzetten van hun producten als een Revit element. Ik heb hierdoor mijn doel aan moeten passen. 8 P a g i n a

9 3. Doel Uit de probleemstelling is naar voren gekomen dat er op dit moment nog geen Revit familie van een dakkapel ontwikkeld is. Omdat ik wel met een dakkapel aan de slag wil heb ik ervoor gekozen het visuele aspect op te pakken. Door slechts de vorm uit te tekenen kunnen architecten het visuele aspect in hun ontwerp verwerken. De opdrachtgever krijgt op deze manier een indruk wat een dakkapel met een ruimte en het aanzicht kan doen. Het uitgangspunt was hierbij om de dakkapel zo vrij mogelijk qua vorm te houden, zodat iedere partij deze naar zijn of haar eigen wensen aan kan aanpassen en wel in zo min mogelijke tijd. Eventuele detaillering wordt hierbij achterwege gelaten aangezien dit voor elk project anders is, wat ervoor zou kunnen zorgen dat het verkeerd geïnterpreteerd wordt. Aan de hand van een aantal parameter, moet de dakkapel worden gevormd om hierbij de indruk te kunnen weergeven waar de klant om vraagt. Deze dakkapel wordt geplaatst binnen de ontwerpfase van het bouwproces, Ondanks dat de detaillering ontbreekt geeft het echter een goed beeld van het uiteindelijke ontwerp. Om het visuele aspect kracht bij te zetten wordt het geheel verwerkt in het software programma 3ds Max. Dit programma is ook van Autodesk en valt hierdoor goed te combineren met elkaar. Waar Revit zich voornamelijk richt op de technische aspect van de bouw, richt 3ds Max zich meer op presentatie. Voornamelijk particulieren zijn hier zeer gevoelig voor, aangezien een mooie visualisatie meer zegt dan 2D tekeningen en duizend woorden. 9 P a g i n a

10 4. Plan van aanpak Om het ontwerp van de dakkapel duidelijk zichtbaar te maken, wil ik een woning creëren waarop ik de dakkapel kan plaatsen. Het effect van de dakkapel zal hierdoor goed weergegeven worden en daarnaast zal het de nuttige eigenschappen van de dakkapel laten zien. Om de dakkapel aan te passen, moeten de handelingen van de gebruiker minimaal zijn. Aan de hand van deze informatie ben ik op een aantal voorwaarden gekomen waar het project aan moet voldoen. 4.1 De dakkapel Een aantal beeldbepalende elementen moeten van variabele afmetingen worden voorzien, zodat deze makkelijk zijn aan te passen in het eigenschappen venster; Het dakvlak en de voorkant van de dakkapel moet altijd haaks op elkaar staan, hierbij is eventueel het invoeren van de huidige dakhelling benodigd; De dakkapel past zichzelf automatisch aan wanneer de grofheid van weergave wordt veranderd; Er moet een keuze qua afwerking worden opgenomen in het eigenschappenvenster. 4.2 De woning De woning moet zich voordoen als een typisch Nederlandse woning, ofwel het moet herkenbaar zijn; De woning moet iets aan de kleine kant zijn, waardoor het effect beter zichtbaar wordt. 4.3 Omgeving Er moet een straatbeeld worden gecreëerd met onder andere bomen, struiken, auto s, mensen enzovoort; Door de omgeving moet er een realistisch beeld gevormd worden van het effect van de dakkapel op de woning(en). 10 P a g i n a

11 5. Uitwerking 5.1 Intro Tijdens mijn uitwerking zal ik geregeld woorden tussen aanhalingstekens plaatsen. Hiermee duid ik Engelse benamingen aan die in de software Revit of 3ds Max gebruikt worden. Ik beschrijf mijn handelingen en ik zal hierbij mijn keuzes toelichten, onderbouwen en waar nodig is extra informatie geven die ik in dit proces geleerd heb. Om er een lopend verhaal van te maken, heb ik er niet voor gekozen om een stappenplan van mijn proces te maken. Enige voorkennis van Revit of 3ds Max is hierdoor vereist als men zelf de dakkapel wil opbouwen. Tot slot zal ik nog een reflectie van het hele proces geven. Daarbij kijk ik terug op hetgeen wat ik gemaakt heb en waar ik in het algehele proces tegenaan ben gelopen. 5.2 Revit familie Intro Er was geen informatie op internet te vinden over het modelleren van een dakkapel als familie binnen Revit. Daarom was het ontwerpen van deze familie voornamelijk uitproberen, mogelijkheden afwegen en een keuzes maken. Van dit proces heb ik een verslag legging gemaakt, wat hieronder terug te lezen is Template voor het ontwerp Voor het selecteren van de goede template, is het belangrijk inzicht te hebben in de bijbehorende eigenschappen van de template. Over het algemeen wordt er aangegeven dat de titel van de template voor zich spreekt. Ik heb daarom gekozen voor een Metric generic model roof based. Dit is een algemeen model, metrisch opgezet met als eigenschap dat het op een dak geplaatst wordt Parameters In mijn concept heb ik ervoor gekozen om de dakkapel zo vrij mogelijk qua vorm te maken. De consequentie hiervan is dat er veel parameters aan het ontwerp komen te hangen, met het gevolg dat het onoverzichtelijk kan worden. Ik heb geprobeerd om een balans te vinden tussen de vaste en de variabele maten. Hierbij heb ik in het achterhoofd gehouden dat ik de dakkapel geheel visueel wil gaan gebruiken, waardoor alleen de grove lijnen belangrijk zijn bij de aanpassing van het model. Revit is een internationaal gebruikte software met gebruikers vanuit de hele wereld. Omdat het internet iedereen met elkaar in verbinding kan brengen, kunnen we veel van elkaar leren en gebruiken. De quote sharing is carring past hier goed bij. Ik heb er daarom voor gekozen om alle beschrijvingen van de parameters in het Engels te noteren. Engels is de internationale taal die mensen verbindt. Hierdoor vermijd ik conflicten tussen landen die verschilende talen spreken. 11 P a g i n a

12 5.2.4 Opening Het is natuurlijk logisch dat er een opening in het dakvlak gemaakt moet worden bij de dakkapel. Als er een opening gecreëerd wordt, zijn hiervoor twee keuzes; een void en een opening. Een void is een kubus met als eigenschap dat alles binnen deze ruimte wordt weggehaald. Het nadeel hiervan is dat deze kubus met het dakvlak mee moet bewegen, aangezien niet elke dakhelling hetzelfde is. Het zijn als het ware twee aparte onderdelen. Een opening maakt een opening in het vlak dat wordt aangewezen. Het voordeel hiervan is dat het altijd haaks op het aangewezen vlak blijft, waardoor de dakhelling niet van invloed is. Dit is dan ook de reden waarom ik voor de opening heb gekozen. Rondom de opening zet ik vier referentievlakken, die ik verbindt met de opening. Hierdoor kan ik de dakkapel aan de opening koppelen, zodat deze meebeweegt met de dakkapel als deze van hoogte of breedte verandert Referentievlakken en -lijnen Het opzetten van een complexe familie als een dakkapel kan niet tot stand komen zonder referentie vlakken en -lijnen. Het werkelijke verschil tussen beiden is mij goed duidelijk geworden tijdens het modelleren van de dakkapel. De continu veranderende hellingshoek, met aanpassing van lengte en breedte, heeft hieraan bijgedragen. In bijlage 3 worden kort de verschillen volgens Dough Bower behandeld. De verschillen waar ik tegenaan liep tijdens mijn proces zal ik behandelen. Bij de doorsnede van een dakkapel is goed te zien wat de dakhelling met de dakkapel doet. Dit verschil heeft grote invloed gehad op de keuze voor een referentievlak of een referentielijn. Een referentielijn kan als een chain (ketting) worden geplaatst, waardoor bij eventuele wijzigingen deze ketting altijd aan elkaar blijft zitten. In figuur 5.1 is goed te zien wat er met de referentielijnen gebeurt wanneer de hellingshoek verandert. De hoek van 90 graden heb ik vast gezet, zodat het dakvlak en de voorzijde altijd haaks op elkaar zijn afgestemd. FIGUUR 5.1 VERANDERING REFERENTIELIJNEN BIJ 45, 40 EN 30 Referentievlakken zijn vaste elementen binnen een model. Bovenstaande werkwijze is met referentievlakken dus niet mogelijk. Echter zijn deze uitermate geschikt om de breedte aan te geven, omdat er tegenaan gewerkt kan worden. Referentievlakken kunnen onderling gekoppeld worden door een maatlijn hieraan te geven. 12 P a g i n a

13 Het is belangrijk te weten dat bij een model de referentie kaders altijd worden gebruikt om elementen te koppelen. Onderling modellijnen aan elkaar koppelen zal even goed gaan, echter zorgt dit al snel voor problemen. Dit houdt in dat elke lijn die in het model gekoppeld wordt, op één of andere manier gekoppeld dient te worden aan een referentielijn. In mijn ontwerp van de dakkapel heb ik ook verschillende referenties aan moeten brengen als subcategorie, ik heb deze dan ook vervolgens weer gekoppeld aan de hoofdcategorie referenties. Figuur 5.2 Principe opzet koppeling referentielijnen en vlakken met modellijnen Dakkapel De gehele dakkapel heb ik opgebouwd uit het commando Extrusion. De reden hiervan is dat de dakkapel achteraf nog flexibel moet blijven. Hierbij heb ik er goed naar gekeken op welke manier de extrusie zal plaats vinden bij vervorming. Ik ben begonnen met het dak. Het werkvlak heb ik op de basisreferentielijnen gelegd, waardoor ik deze direct kan koppelen aan de vorm. Door middel van Pick a line en het Offset commando heb ik het dak opgebouwd met een directe koppeling naar de referentielijnen. Het dak overstek heb ik gerealiseerd door een sub-referentielijn aan te brengen (figuur 5.3) en hier tegenaan te werken. Deze lijn heb ik op 200 millimeter vast gezet en omdat hij gekoppeld is,verandert hij mee met de basis. Figuur 5.3 Gekoppeld dakvlak aan subcategorie referentielijn 13 P a g i n a

14 Vervolgens heb ik de zijwanden gemaakt. Hierbij heb ik op dezelfde manier de vorm bepaalt als het dakvlak. Vervolgens heb ik deze aan de referentievlakken aan de buitenzijde van de dakkapel gekoppeld (zie figuur 5.4). Figuur 5.4 Zijwand gekoppeld aan de buitenste referentievlakken De voorzijde van de dakkapel heb ik als laatste gemodelleerd. Omdat er een opening in de voorzijde moest komen waar later het kozijn in gebracht moet worden, heb ik dit in meerdere stukken moeten knippen. Het commando Opening dat we ook bij de opening op het dakvlak hebben gebruikt kan enkel op het grondvlak een opening creëren. Ik had ervoor kunnen kiezen om een Void toe te passen, echter ontstaat dan weer het probleem dat hij niet mee beweegt met de dakhelling. Mijn keuze is daarom gevallen om de voorzijde in drie aparte componenten te modelleren. De basis referentielijn aan de voorzijde heb ik weer gebruikt om het profiel te maken, en dus later de extrusie te koppelen aan de referentievlakken (zie figuur 5.5). De schil van de dakkapel is nu klaar. Nu kan er verder gegaan worden met het kozijn dat in de opening aan de voorzijde moet komen. Figuur 5.5 Opening gecreëerd door middel van drie aparte componenten 14 P a g i n a

15 5.2.7 Kozijn Nu er een opening in de dakkapel is gecreëerd, is het tijd om het kozijn aan te brengen. Dit doe ik door allereerst de boven- en onderdorpel te modelleren. Beide onderdelen zet ik vast aan een referentielijn zodat de onderdelen meebewegen met het model. Hierna heb ik de stijlen gemodelleerd. Deze heb ik simpelweg op de onderdorpel gezet en aan de boven en onderzijde gekoppeld aan de dorpels. Dit zijn de eerste elementen die ik niet aan een referentievlak of -lijn koppel. Het glas heb ik hiertussen geplaatst en vastgezet op de dorpels en stijlen. Ik heb ervoor gekozen de profielen van het kozijn vierkant te maken en het glas heb ik hier tussen geplaatst. Op detail niveau is dit natuurlijk helemaal fout. Echter gaat het mij alleen om het visuele aspect, dus dit is in dit geval geen probleem. In figuur 5.6 is te zien hoe ik de boven- en onderdorpel heb gemodelleerd en vastgezet heb op de referentielijn. Figuur 5.6 Boven- en onderdorpel van het kozijn Daklijst maken De dakkapel kan nu als af worden gezien. Om echter de variatie in de dakkapel extra te benadrukken wil ik een keuzemodel in de dakkapel opnemen voor de daklijsten. Hierbij kan er gekozen worden uit een klassieke of een moderne afwerking. De gebruiker kan hierdoor kijken wat het beste bij zijn of haar project past, om hierna de juiste te kiezen. Ik heb er daarnaast voor gezorgd dat het dak overstek kan worden aangepast door de gebruiker. Dit kan ook zeer bepalend zijn voor de beeldvorming. Ik heb de daklijsten met het commando sweep gemaakt. Hierbij definieer je vooraf een pad, waarna je vervolgens een profiel tekent die dit pad zal volgen. In figuur 5.7 is te zien hoe eerst het pad wordt geselecteerd en er vervolgens een profiel wordt getekend. Figuur 5.7 Daklijst om de dakrand creëren 15 P a g i n a

16 5.2.9 Het resultaat Door het modelleren van deze dakkapel familie wordt tegemoet gekomen naar de vraag die er is vanuit de Revit gebruikers. Ik zal dit model dan ook op verschillende sites uploaden zodat deze door iedereen gebruikt kan worden. Tegelijkertijd wil ik ook de producenten van dakkapellen, maar ook anderen, motiveren hun producten te modelleren. Dit model had namelijk ook een model kunnen zijn van een leverancier. Uiteindelijk zijn er een aantal parameters in het model verwerkt. Zo is de breedte van het kozijn en de breedte van de wanden aan de voorzijde variabel. Het overstek kan worden bepaald en door de juiste hellingshoek van het dak in te voeren, past de dakkapel zichzelf automatisch aan. Ook kan er een keuze gemaakt worden voor de afwerking van de daklijsten. Deze daklijsten zijn enkel zichtbaar in de medium of fine mode van de beeldweergaven. De lekdorpel is slechts zichtbaar in de fine mode. Hierdoor kunnen details worden weggelaten tijdens de bewerking van het model, wat de snelheid bevorderd. 16 P a g i n a

17 5.3 Visualiseren in 3ds Max Design Intro Aangezien Revit en 3ds Max Design beiden software pakketten zijn die worden uitgegeven door Autodesk, zijn deze eenvoudig te koppelen met elkaar. De meeste gegevens worden hierdoor naadloos overgenomen, waardoor een hoop werk gespaard blijft. Ik gebruik 3ds Max Design voor het visualiseren van mijn project. Het verschil tussen 3ds Max en 3ds Max Design is dat de door mij gebruikte versie al juist is ingesteld voor het visualiseren van objecten. Het programma staat zo ingesteld dat het een zo fotorealistisch mogelijk beeld zal renderen. 3ds Max heeft de mogelijkheid om bij het maken van een project, direct een mappenstructuur te creëren binnen de geselecteerde projectmap. Hierin worden direct alle gebruikte en geëxporteerde bestanden opgeslagen. Hierdoor ontstaat er een overzichtelijke omgeving om binnen te werken, echter bestaat de kans dat verschillende projecten door elkaar heen gaan lopen. Het is daarom belangrijk om altijd voor je wijzigingen aanbrengt, te controleren of de juiste project map is geselecteerd. Het 3ds Max bestand zal opgeslagen worden in de map scenes Revit model Voordat het Revit model geïmporteerd gaat worden, zijn er een aantal punten die nagelopen moeten worden in het model. Om de materialen zo eenvoudig mogelijk toe te voegen in 3ds Max, is het mogelijk om alle elementen in het model al een materiaal toe te kennen. Omdat we een Revit model zo licht mogelijk willen houden, gaat dit ten kosten van de kwaliteit van de gebruikte materialen. We kunnen in 3ds Max alle gebruikte materialen uit het project halen, om vervolgens te veranderen in een materiaal dat we compleet fysisch correct kunnen aanpassen zodat het zo realistisch mogelijk wordt. Ik heb ervoor gekozen om ook vast een grondvlak met eventuele oneffenheden in het model aan te brengen. De contouren van het landschap met een straat, plein etc. in het Revit model toevoegen, zorgt ervoor dat dit later niet in 3ds Max gemaakt hoeft te worden. Bomen, mensen of andere elementen die bij de omgeving horen kunnen beter in 3ds Max worden toegevoegd, aangezien dit veel mooier is dan in Revit Importeren Een klein maar belangrijk verschil tussen Revit en 3ds Max, is dat bij 3ds Max het maatstelsel op twee niveau s in te stellen is. Bij Revit kan alleen op beeldniveau het maatstelsel worden gewijzigd. Dit doe je wanneer begint met een project of door te kiezen voor een bepaalde template. Het systeem maatstelsel blijft hierbij altijd op feet staan. Elke maat die jij ingeeft, wordt hierdoor omgerekend naar feet om vervolgens weer op het beeld te komen staan als een metrische maat. Bij 3ds Max is het mogelijk om dit te wijzigen. Standaard staat het systeem maatstelsel namelijk op inches. Tijdens het importeren zal het programma daardoor een feet aanzien voor inches,waardoor de afmetingen niet meer kloppen. Dit is aan te passen onder customize, unit setup hier kan men het systeem maatstelsel aanpassen naar feet zodat dit correspondeert met Revit. Wanneer dit aangepast is kunnen we het Revit model gaan importeren. Dit kan op twee manieren, we kunnen een link aanbrengen met een Revit bestand, of we kunnen een Revit project exporteren naar een FilmBoX (FBX) bestand, en dit bestand linken met 3ds Max. Dit bestandsformaat is ontwikkeld door Autodesk voor het opslaan van beweging van gegevens, samen met 2D, 3D, audio 17 P a g i n a

18 en video gegevens. Het grote voordeel van een FBX bestand is dat het veel lichter is dan een standaard Revit bestand. Om deze reden heb ik gekozen om de 3ds Max file te linken met een FBX file, aangezien ik het model zo licht mogelijk wil houden. Even ter vergelijking; mijn rijtjeswoning in Revit bestandsformaat was ongeveer 7 megabyte, en in FBX formaat was dit ongeveer 600 kilobyte. Aangezien er een link is aangebracht tussen FBX bestand en 3ds Max is het geen probleem als het FBC bestand naderhand wordt aangepast. Hierdoor zal het bestand zich aanpassen zonder dat de informatie die ik er in 3ds Max in heb gestopt, verloren zal gaan. Gebruikte materialen zullen hierdoor direct gesynchroniseerd worden en eventuele extra aangebrachte onderdelen zijn direct terug te vinden in het model. Het is echter niet zo dat wanneer het FBX bestand vervangen wordt dit direct in 3ds Max gebeurd. We moeten dit bestand eerst opnieuw laden. Dit kan door naar utilities, more, file link manager te gaan. Vervolgens kijken bij files waar we de linked files zien, deze kunnen we herladen. Hier moet er nog wel worden aangevinkt dat de aangebrachte materialen vanuit 3ds Max wordt behouden, anders moeten we deze opnieuw aanbrengen. Na het bestand gekozen te hebben, is er de keuze om verschillende objecten binnen een project te combineren op materiaal, element of familie. Het voordeel hiervan is dat een materiaal binnen 3ds Max direct te koppelen is met een materiaal gebruikt in het Revit model. Het nadeel hiervan is echter wanneer er geen materiaal is toegekend, dit door 3ds Max als één materiaal wordt gezien. Hierdoor kunnen er dakpannen op het dak komen, maar tegelijk ook op de kozijnen. Dit zelfde principe geldt ook voor het combineren van de elementen en families. Het veiligste is om hier te kiezen dat er niets wordt gecombineerd, echter is dit niet de meest snelle methoden Materialen toevoegen Dit is een stap waarin we veel winst kunnen behalen ten opzichte van Revit bij het visualiseren. De materiaalkeuze heeft een grote invloed op het uiteindelijke beeld wat er wordt gecreëerd tijdens het renderen. Standaard werk ik met het materiaal Arch & Design omdat dit materiaal helemaal fysisch correct opgebouwd kan worden. Hierin zitten ook een aantal templates, waardoor je een vergelijkbaar materiaal als basis kan pakken, en hier verder op kan bouwen. Er zijn een aantal sites waar je alle informatie van een materiaal terug kan vinden. Hierdoor kan je echt de realiteit gaan nabootsen. Op de site is terug te vinden hoe een materiaal reageert op licht. Zoals je al merkt kan het kiezen van een materiaal best ver gaan, waardoor een steeds meer realistischer beeld kan ontstaan. Mijn kennis is echter nog niet zover. Ik hou het daarom bij een vergelijkbare template en zet hier een Diffuse Color Map en een Bump Map op. Dit zorgt voor structuur en reliëf in de structuur. In bijlage 4 is terug te vinden welke Maps ik gebruikt heb.ze zijn allemaal tileable waardoor ze continu herhaald kunnen worden. Bij het binnenhalen van een familie vanuit Revit naar 3ds Max, kan het zijn dat dit als één element wordt weergegeven. Wanneer je hier een materiaal aan wil toevoegen, zal direct het hele element dit overnemen. Dit is op te lossen door het element te selecteren en een poly select toe te voegen aan het element. Nu kan er een Material ID worden toegekend aan een materiaal, die vervolgens te koppelen is in de Material editor aan het Multi/Sub-Object menu. Hier kan per nummer een materiaal aan de familie worden gekend. 18 P a g i n a

19 Om een indruk te geven wat het verschil is tussen materialen uit Revit en 3ds Max heb ik het model direct uit Revit gerenderd. In bijlage 5 is het resultaat hiervan te zien Omgeving toevoegen In het Revit model is al benodigde straatwerk et cetera toegevoegd. Maar de omgeving bestaat uit meer. De omgeving kan een ontwerp laten uitblinken of laten verdwijnen. Allereerst heb ik een HDR geplaatst. Dit is een bolvormige afbeelding van een omgeving die om het model geplaatst gaat worden. Hierdoor kan het model reflecties van deze omgeving overnemen, waardoor het lijkt alsof het ontwerp hier middenin staat. Een HDR is vaak een erg groot bestand omdat je veel pixels moet hebben om een scherp beeld te behouden. De HDR die ik gebruik is rond de 100 megabyte. Allereerst wordt er een HDR gekozen. Dit doe je door in de material editor het bestand binnen te halen als een bitmap. Vervolgens sleep je dit naar Environment map in het menu enviroment and effects, vergeet hierbij use map niet aan te vinken. In figuur 5.8 heb ik de HDR afgebeeld. Om de HDR ook in het viewport te zien, kun je dit aanpassen in het viewport. Hierin kun je kiezen voor viewport backgrond, environment backgrond. In 3ds Max kun je ervoor kiezen dat het programma, het licht van de HDR gebruikt om je ontwerp te verlichten. Hierdoor kun je perfect de realiteit nabootsen, echter de schaduw die hierdoor gecreëerd werd vond ik niet sterk genoeg. Ik heb er daarom voor gekozen om een daylight system te gebruiken. Hierbij plaats je een zon die je vervolgens handmatig of op datum en plaats kunt aanpassen. Omdat de HDR gezien wordt door het programma als lichtbron en ik een daylight system geplaatst heb, heb je nu twee lichtbronnen in het model. Hierdoor is het model tijdens het renderen overbelicht. Dit kun je oplossen door te spelen met de Exposure Value (EV) en de Physical scale op unitless te zetten. Ik kwam uit op een EV van 14, waarbij de unitless op staat. Figuur 5.8 Gebruikte HDR afbeelding Naast een HDR kunnen er nog tal van bomen, struiken en andere entourage worden geplaatst. Vaak wordt een model door deze aanpassingen een stuk zwaarder, dus het is aan te raden om dit tot het laatst te bewaren. Door middel van de import knop is het mogelijk tal van 3D modellen in je project te laden. Hierdoor krijgt je project binnen een kort tijdsbestek de uitstraling die je wilt. Vergeet echter nooit dat je een zo realistisch mogelijk beeld wil scheppen. Ook de details zijn hierin zeer belangrijk. 19 P a g i n a

20 5.3.6 Renderen Om steeds eenzelfde beeld te krijgen is het handig als er een camera in de scene wordt geplaats. Het voordeel hiervan is dat je altijd terug naar een bepaald beeld kan. Een andere eigenschap hiervan is dat je de camera kunt instellen alsof je met een echte camera werkt. Hier kan bijvoorbeeld de lens worden ingesteld, maar ook het scherpte/diepte punt worden bepaald. Op deze manier kan je beelden nabootsen, op een manier dat ze ook daadwerkelijk op de foto zijn gezet. Wanneer alles goed staat ingesteld, kan een afbeelding worden gerenderd. In dit proces berekend de computer de lichtinval in de scene en de verschillende brekingen op het toegepaste materiaal. Dit proces kan enige tijd duren. Het is daarom verstandig om eerst een aantal proef afbeeldingen te maken, voordat de kwaliteit omhoog wordt gezet. Het renderen wordt standaard over de CPU van de computer gedaan, echter kan dit ook worden ingesteld dat het over de GPU gebeurd. Hierbij is echter het nadeel dat de kwaliteit van de afbeelding grotendeels afhankelijk is van de kwaliteit van je video kaart. Dit kan echter wel een hoop tijd schelen, aangezien een videokaart veel meer gegevens tegelijk kan verwerken. Het resultaat is hieronder te zien (figuur 5.9), en in bijlage 6. Figuur 5.9 Eindresultaat inclusief dakkapellen. 20 P a g i n a

21 5.3.6 Animatie Nu het uiteindelijk beeld is gemaakt kunnen we het geheel gaan animeren. Bewegende beelden zien er speels uit, waardoor het gebouw tot leven komt. Er kan bijvoorbeeld gekozen worden om personen of auto s laten bewegen door een scene, maar ook is het mogelijk een rondje om het huis te cirkelen om het zo van alle kanten te kunnen bekijken. Ook kunnen we schaduwen perfect nabootsen in het model, zodat we dit kunnen weergeven in een animatie. Het maken van een animatie in 3ds Max is vrij simpel. Onderin de interface is een tijdbalk te zien die standaard ingesteld staat van nul tot honderd. Elk getal staat voor een frame, ofwel een beeld dat we moeten renderen. Onder de tijdbalk staat de Auto Key knop, deze knop zorgt ervoor dat het beeld wordt vast gepind aan de tijdbalk. Wanneer er dus een object op frame nul op positie A staat, de Auto key knop indrukken, de tijdbalk op frame 50 zetten en het object op positie B. Zal dit object zich tussen frame 0 tot 50 zich verplaatsen tussen punt A en B. Zoals eerder gezegd, staat het programma standaard ingesteld op 100 frames; in één seconden gaan minimaal 24 frames om een vloeiende beweging te krijgen. Ik wil een animatie maken van 10 seconden, waarmee het aantal frames op 240 uitkomt. Dit wordt aangepast in de Time configuration vlak bij de tijdbalk. Nu kan er begonnen worden met de animatie. Er moet een camera gecreëerd worden die we vervolgens veranderen in een free camera in de modify list. Hierdoor wordt er een camera gecreëerd die vrij te bewegen is, en geen focus heeft. Hij neemt letterlijk over wat er op het beeld staat. De camera kunnen we net als elk object, gaan animeren. Door de camera steeds te verplaatsen door de scene kan er een pad worden gecreëerd. Wanneer de camera wordt geselecteerd als beeld, en de animatie wordt afgespeeld zien we het uiteindelijke beeld van de animatie. Ook nu kunnen we diverse extra animaties aan het model toevoegen; gras dat door de wind beweegt of stromend water. Dit kan voor zeer mooie plaatjes zorgen. Wanneer alles staat ingesteld kan de animatie gerenderd worden. Het belangrijk te realiseren dat het renderen van een animatie heel lang kan duren. Even ter vergelijking, één frame renderen duurt bij mij ongeveer 40 minuten. Wanneer ik dus de complete animatie wil renderen is dit 240 frames, maal 40 minuten is 160 uur, ofwel een kleine 7 dagen voor een filmpje van 10 seconden. Nu is mijn laptop zeker niet de snelste, maar het geeft wel een indicatie van de tijdsduur die dit in beslag kan nemen. Er is daarom een functie binnen 3ds Max of meerdere computers te laten renderen aan één project, hierdoor wordt de rekenkracht aanzienlijk vergroot. 21 P a g i n a

22 5.4. Reflectie uitwerking Wanneer ik terugkijk op mijn project zie ik hoogte, maar ook dieptepunten. Het is me enorm tegengevallen om een dakkapel te modelleren die zich automatisch aanpast aan alle omstandigheden. Aan de hand hiervan heb ik helaas ook niet al mijn ideeën in het ontwerp kunnen stoppen. Vooral het continu aanpassen van de schuinte zorgt ervoor dat onderdelen moeten krimpen of uitrekken. Hierdoor was het voor mij moeilijk een juiste wijze van invoering te bepalen, waardoor het een proces van continu vallen en opstaan is geworden. Maar na elke stap achteruit werden er twee vooruit gezet, dus werd de inzet uiteindelijk beloond en is het me gelukt de dakkapel als familie op te zetten. Hierna was de rijtjeswoning zo opgezet, waarna het visualiseren in 3ds Max begon. Dit is een erg leuk proces aangezien je bij elke handeling direct resultaat ziet. Tot slot wil ik zeggen dat ik het project zeker de moeite waard vond. Er is nog steeds een vraag naar dakkapellen die als familie zijn ontworpen. Ik zal daarom een hoop Revit gebruikers hiermee gelukkig maken. Het was voor mij vooral een proces van pionieren. Niet eerder had iemand een dakkapel als familie gemaakt en niet eerder had ik zelf zo n complex project als een dakkapel als familie gemaakt. Mede hierdoor werd het project voor mij zeer leerzaam. Achteraf heb ik vooral wat geleerd van het vallen en opstaan, omdat er geen vooropgezette lijnen aanwezig waren. 22 P a g i n a

23 6. Nawoord Tijdens dit proces heb ik mezelf ontwikkeld in een kant van de bouw waar ik nog niet eerder ben geweest. Door een gastcollege ben ik hierin geïnteresseerd geraakt, waaruit deze minor is voort gekomen. Inmiddels heb ik ook bevestigd gekregen dat ik mijn stage ga volgen op een tekenbureau van de aannemer Vorm Bouw. Het is mijn bedoeling om hier daadwerkelijk verder te kijken naar de mogelijkheden van het modelleren binnen de uitvoering, aangezien het me erg aanspreekt. De opleiding heeft me daarom gebracht wat ik gewenst had. Zelfstandig kunnen omgaan met de software en een nieuwe kijk geven op de modelleer kan van een project. Als we naar de toekomst kijken. verwacht ik dat het virtueel opbouwen van een project de toekomst is. De vraag naar een variabel straatbeeld stijgt, echter willen we de bouwtijd laag houden. Door vooraf de knelpunten uit een ontwerp te halen, is het mogelijk een afwijkend ontwerp neer te leggen. Zonder dat dit effect zal hebben op de uitvoering. De vraag naar modelleurs zal naar verwachting daarom de komende jaren stijgen. Om mijn baankans te vergroten, is deze opleiding daarom ook een verstandige keuze geweest. De erkende certificaten geven weer dat ik instaat ben zelfstandig te werken met de software en dit verslag zal dit bevestigen. Ik sta hierdoor nog steeds voor honderd procent achter mijn keuze om deze opleiding als minor te hebben gebruikt. Het was wellicht niet de makkelijkste keuze, echter heeft het mij veel kennis gebracht. Dit zorgt voor de voldoening die ik zocht in deze periode, en wellicht zelfs nog een beetje meer. 23 P a g i n a

24 7. Bronnen Boeklagen, R. (2014). Revit Nijmegen, Nederland: TEC / CAD College SynergisCAD. (2014, 01 december). YouTube. Geraadpleegd op Autodesk. (z.j.). 3ds Max Learning Channel. Geraadpleegd op Autodesk. (z.j.). Autodesk Education. Geraadpleegd op Bowers, D. (z.j.). Charcteristics of Revit Reference Lines. Geraadpleegd op 24 P a g i n a

25 8. Bijlagen Bijlage 1 Behaalde certificaten in het traject Uiteraard ben ik erg trots op de certificaten die ik bij TEC / CAD college heb gehaald. Ik vindt daarom dat ze niet mogen ontbreken in dit eindverslag. 1 P a g i n a

26 Ook heb ik een cursus tekeninglezen afgerond in dit traject, hiervan heb ik de volgende resultaten ontvangen. 2 P a g i n a

27 Bijlage 2 Hoe men tot vandaag een dakkapel realiseerde in Revit Wanneer je gaat zoeken naar hoe dakkapellen op dit moment gemaakt worden in Revit kom je één standaard tegen. Hieronder heb ik screenschots van een filmpje op youtube gemaakt, waarvan er zo vele zijn. Het principe blijft hetzelfde; eerst maken we een wand die door het dak gaat, vervolgens maken we hier een dak op wat we laten aansluiten op het huidige dakvlak. Nu maken we een opening in het huidige dak, waarna we de wand van de dakkapel laten aansluiten op de gewenste situatie. 3 P a g i n a

28 Bijlage 3 Verschil tussen referentielijnen en vlakken Characteristics of Revit Reference Lines March 22, 2013 by dougbowers Autodesk Revit contains both Reference Planes and Reference Lines, but it seems that most people do not understand or utilize Reference Lines. While Reference Lines are used as control lines for information within a family similar to Reference Planes, they are not a type of Reference Plane. It is its own type of object designed for a separate purpose. Basically, you should use Reference Lines instead of Reference Planes when you need defined endpoints for a work plane. A prime example of an important Reference Line usage is for allowing for the rotation of objects within a family. A general rule is that if you want something to rotate, use a Reference Line to control it. The following are some key points about Reference Lines with Revit: Reference Lines are created from the Datum panel of the Create tab within the Revit Family Creator. Reference Lines are available only in families and are not an option for creation or placement in a project file. (Reference Planes are available in both families and projects.) After loading a family into a project, Reference Lines behave like Reference Lines and are not visible in the project. Reference Lines should be used any time that angle constraints are desired. Reference Planes do not really work for angle constraints. (See article on Keys to Rotating Items Inside Revit Families.) Reference Lines are not visible in the project file where the family is inserted. Reference Lines can be added in any view. They can be various shapes, similar to Model Lines, and use Draw tools similar to Model Lines. Reference Lines cannot be given names. In a view where the visual style is set to hidden line or wireframe, the sketched line displays as a solid line and the plane extents display with dashed lines. Reference Lines have specific lengths, so they have specific endpoints. Endpoints can be locked to specific locations. Commonly done through dimensions or reference plane intersections. When aligning a reference line endpoint to reference planes, place the cursor over the endpoint and press the TAB key to cycle through the options until a dot shows up at the endpoint. 4 P a g i n a

Dakoplossingen. BIM Tool Handleiding. Autodesk Revit Wienerberger Dak

Dakoplossingen. BIM Tool Handleiding. Autodesk Revit Wienerberger Dak Dakoplossingen BIM Tool Autodesk Revit Wienerberger Dak Dakoplossingen 2 Uitpakken Gebruik Wienerberger zip-files Je hebt van de Wienerberger website een zip-file gedownload. Hierin vind je de definities

Nadere informatie

MADASTER PLATFORM. IFC export in BIM software. Archicad 21 & Revit 2019

MADASTER PLATFORM. IFC export in BIM software. Archicad 21 & Revit 2019 MADASTER PLATFORM IFC export in BIM software Archicad 21 & Revit 2019 Juni 2018 Inleiding Deze handleiding dient ter ondersteuning van het importeren van uw gebouw naar het Madaster platform. Om u bestand

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

P R O J E C T B U R E A U STOEL

P R O J E C T B U R E A U STOEL P R O J E C T B U R E A U STOEL EI NDOPDRACHT 3 D MOD E L LER EN Student: Nikki den Hollander Student nr.: 14071479 Datum: 27 januari 2015 Docent: Dhr. L.J.M. Koeleman Vak: 3D Modelleren Versie: 1 e 1

Nadere informatie

Wat is er veranderd in Prezi?

Wat is er veranderd in Prezi? Wat is er veranderd in Prezi? Update voor Prezi voor kids januari 2014 Door: Hedwyg van Groenendaal Prezi zit niet stil en is constant bezig om de tool te verbeteren. Omdat het boek op sommige punten niet

Nadere informatie

Het maken, plaatsen en beheren van symbolen (blocks) In deze beschrijving zijn de afbeeldingen uit de windows versie van AutoCad 2013

Het maken, plaatsen en beheren van symbolen (blocks) In deze beschrijving zijn de afbeeldingen uit de windows versie van AutoCad 2013 Symbolen in AutoCad Het maken, plaatsen en beheren van symbolen (blocks) In deze beschrijving zijn de afbeeldingen uit de windows versie van AutoCad 2013 Introductie In AutoCad is het mogelijk om veelgebruikte

Nadere informatie

3D opties calculeren en visualiseren. Most people just lay on their beds and dream Some of them stand up and make their dreams come true

3D opties calculeren en visualiseren. Most people just lay on their beds and dream Some of them stand up and make their dreams come true 3D opties calculeren en visualiseren Most people just lay on their beds and dream Some of them stand up and make their dreams come true Auteur: Kees de Bruin Opleiding: TEC / CAD College L. Wildschutstraat

Nadere informatie

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen?

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? De firewall van de Speedtouch 789 (wl) kan niet volledig uitgeschakeld worden via de Web interface: De firewall blijft namelijk op stateful staan

Nadere informatie

Classification of triangles

Classification of triangles Classification of triangles A triangle is a geometrical shape that is formed when 3 non-collinear points are joined. The joining line segments are the sides of the triangle. The angles in between the sides

Nadere informatie

ATOS Viewer for Dental Frameworks User Manual

ATOS Viewer for Dental Frameworks User Manual ATOS Viewer for Dental Frameworks User Manual www.dentwise.eu Inhoud Content NEDERLANDS... 2 1. Installatie... 2 2. Algemene Functies... 2 3. Afstanden Meten... 3 4. Doorsneden Maken... 4 5. Weergave Aanpassen...

Nadere informatie

ERKERFAMILIE REVIT ARCHITECTURE

ERKERFAMILIE REVIT ARCHITECTURE ERKERFAMILIE REVIT ARCHITECTURE AFSTUDEEROPDRACHT Door: Harry Rasing School: TEC CADCollege Begeleid door: Dhr. R. Boeklagen CULEMBORG, 25 april 2014 ERKERFAMILIE REVIT ARCHITECTURE 2014 2 Titel: Door:

Nadere informatie

Tips & Trucs ARCHICAD : Bestaande ARCHICAD 21 projecten omzetten naar ARCHICAD 22

Tips & Trucs ARCHICAD : Bestaande ARCHICAD 21 projecten omzetten naar ARCHICAD 22 Tips & Trucs ARCHICAD 22 001: Bestaande ARCHICAD 21 projecten omzetten naar ARCHICAD 22 In deze Tip & Truc wordt beschreven hoe ARCHICAD 21 projecten omgezet kunnen worden naar ARCHICAD 22. Maak eerst

Nadere informatie

Een Time- Lapse, wat is het en hoe begin je er aan?

Een Time- Lapse, wat is het en hoe begin je er aan? Een Time Lapse, wat is het en hoe begin je er aan? Wie heeft nog nooit zo n filmpje gezien waarbij bv. de wolken ongewoon snel over een landschap glijden, of waarbij de personen in beeld als mini mensjes

Nadere informatie

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL]

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Please scroll down for English. Met de Quick Print Client kunt u printers in Shipment Centre EU configureren. De Quick Print Client kan alleen op

Nadere informatie

ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers

ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers English Instructions Windows 8 out-of-the-box supports the ICARUS Illumina (E653) e-reader. However, when users upgrade their Windows

Nadere informatie

Hoe moet je een prachtige presentatie maken?

Hoe moet je een prachtige presentatie maken? Hoe moet je een prachtige presentatie maken? www.meestermichael.nl Geef de presentatie een titel. Klik dit vak aan om jouw presentatie een ondertitel te geven. Hier kun je je presentatie een titel geven

Nadere informatie

Find Neighbor Polygons in a Layer

Find Neighbor Polygons in a Layer Find Neighbor Polygons in a Layer QGIS Tutorials and Tips Author Ujaval Gandhi http://google.com/+ujavalgandhi Translations by Dick Groskamp This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0

Nadere informatie

Tips & Trucs ARCHICAD 099: Modelleren van een dakconstructie met behulp van de Roofmaker.

Tips & Trucs ARCHICAD 099: Modelleren van een dakconstructie met behulp van de Roofmaker. Tips & Trucs ARCHICAD 099: Modelleren van een dakconstructie met behulp van de Roofmaker. Vaak wordt van een gordingkap een dakconstructietekening uitgewerkt. Binnen ARCHICAD zijn daar verschillende mogelijkheden

Nadere informatie

Wat is er veranderd in Prezi?

Wat is er veranderd in Prezi? Wat is er veranderd in Prezi? Update voor Prezi voor kids januari 2014 Door: Hedwyg van Groenendaal Prezi staat niet stil en is steeds bezig om de tool Prezi te verbeteren. De belangrijkste veranderingen

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Revit Architecture 2013 Basis Training

Inhoudsopgave. Revit Architecture 2013 Basis Training Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 5 Na deze cursus kunt u... 5 De cursus is bestemd voor de personen die nog niet met Revit Architecture gewerkt hebben... 5 Hoofdstuk 1: Revit Architecture

Nadere informatie

Location Based Media

Location Based Media Location Based Media Introductie met 7scenes Minor Create Your Future Nieuwe Media 2028 Studiejaar 2011-2012 Inhoud 1 Inleiding en uitleg opdracht... 3 1.1 Wat gaan we doen?... 3 1.2 Over 7scenes... 3

Nadere informatie

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units.

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units. Digit work Here's a useful system of finger reckoning from the Middle Ages. To multiply $6 \times 9$, hold up one finger to represent the difference between the five fingers on that hand and the first

Nadere informatie

Elbo Technology BV Versie 1.1 Juni 2012. Gebruikershandleiding PassanSoft

Elbo Technology BV Versie 1.1 Juni 2012. Gebruikershandleiding PassanSoft Versie 1.1 Juni 2012 Gebruikershandleiding PassanSoft Versie 1.1 Juni 2012 2 Inhoud: Opstart scherm PassanSoft... 1 Het hoofdmenu van PassanSoft wordt geopend... 4 Verklaring extra knoppen weergegeven

Nadere informatie

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right.

My Inspiration I got my inspiration from a lamp that I already had made 2 years ago. The lamp is the you can see on the right. Mijn Inspiratie Ik kreeg het idee om een variant te maken van een lamp die ik al eerder had gemaakt. Bij de lamp die in de onderstaande foto s is afgebeeld kun je het licht dimmen door de lamellen open

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

Handleiding Zuludesk Parent

Handleiding Zuludesk Parent Handleiding Zuludesk Parent Handleiding Zuludesk Parent Met Zuludesk Parent kunt u buiten schooltijden de ipad van uw kind beheren. Hieronder vind u een korte handleiding met de mogelijkheden. Gebruik

Nadere informatie

Vyond. Handleiding.

Vyond. Handleiding. Vyond Handleiding educate-itbalie@uu.nl Inhoud Waarom Vyond? 3 Quickguide 4 Het programma Vyond 5 FAQ s 6 Contactmogelijkheden 7 Bijlage: Leeg script 8 2 07-09-2018 Waarom Vyond? Animaties in het onderwijs

Nadere informatie

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 QUICK GUIDE C Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 Version 0.9 (June 2014) Per May 2014 OB10 has changed its name to Tungsten Network

Nadere informatie

Aangekondigde vernieuwingen SOLIDWORKS 2017

Aangekondigde vernieuwingen SOLIDWORKS 2017 Aangekondigde vernieuwingen SOLIDWORKS 2017 BI-DIRECTIONAL CIRCULAR PATTERN - Circulair patroon in beide richtingen. MULTI-DISTANCE CHAMFER - Meerdere afmetingen in een feature. VARIABLE CHAMFER - Verlopende

Nadere informatie

PhotoShop. Les 1 - Werken met lagen, kleuren en transparantie

PhotoShop. Les 1 - Werken met lagen, kleuren en transparantie PhotoShop Les 1 - Werken met lagen, kleuren en transparantie Een digitale foto is een eigenlijk een simpel ding. Als je hem van heel erg dichtbij bekijkt is het niets meer dan een aantal rijen en kolommen

Nadere informatie

Zo kan je linken maken tussen je verschillende groepen van gegevens.

Zo kan je linken maken tussen je verschillende groepen van gegevens. 1 1. Entity Reference Entity Reference zal ook een onderdeel zijn van Drupal 8. Het is een module van het type veld. Het is een heel krachtige module die toelaat om referenties te maken tussen verschillende

Nadere informatie

Bijlage Solid Modeling met Autodesk Inventor Release 8

Bijlage Solid Modeling met Autodesk Inventor Release 8 Bijlage Solid Modeling met Autodesk Inventor Release 8 De bijlage is bestemd voor gebruikers van Inventor 10 en bevat wijzigingen om het Inventor 8 boek ook geschikt te maken voor Inventor 10. Jan Bootsma

Nadere informatie

Werkatelier: eenvoudige animatie maken met pivot animator

Werkatelier: eenvoudige animatie maken met pivot animator Werkatelier: eenvoudige animatie maken met pivot animator Pivot stickfigure animator is een animatieprogramma om eenvoudige animaties met stokmannetjes te maken. Het voordeel van Pivot is dat je niet moet

Nadere informatie

Geveloplossingen. BIM Tool Handleiding. Autodesk Revit Gevelbaksteenwand

Geveloplossingen. BIM Tool Handleiding. Autodesk Revit Gevelbaksteenwand Geveloplossingen 1 BIM Tool Autodesk Revit Gevelbaksteenwand Geveloplossingen 2 Uitpakken Gebruik Wienerberger zip-files Je hebt van de Wienerberger website een zip-file gedownload. Hierin vind je de definitie

Nadere informatie

Heroglyph 4.0 Het maken van een route met een object op de eigen kaart

Heroglyph 4.0 Het maken van een route met een object op de eigen kaart Heroglyph 4.0 Het maken van een route met een object op de eigen kaart In deze workshop leggen we uit hoe je een route-animatie maakt met twee routes, inclusief een object op een door ons gekozen kaart.

Nadere informatie

User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch.

User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. Bij het in gebruik nemen van een Wandy Hotspot is het aanmaken van gebruikers een tijdrovende klus. Om snel veel accounts aan te maken hebben

Nadere informatie

Snel op weg met Solid Edge ST5

Snel op weg met Solid Edge ST5 Snel op weg met Solid Edge ST5 Dit document helpt u, om na installatie van Solid Edge ST5, snel aan de slag te kunnen met de software. Beschreven staat welke instellingen u kunt aanpassen om een betere

Nadere informatie

Inhoud. Endnote X7 Handleiding Mediacentrum maart 2015 Page 2

Inhoud. Endnote X7 Handleiding Mediacentrum maart 2015 Page 2 Inhoud Over Endnote... 3 Endnote installeren... 4 Een library aanmaken... 5 Voordat je begint!... 6 Tussenvoegsels in namen... 6 Referenties invoegen in een Worddocument/Cite while you write... 7 Handmatig

Nadere informatie

EndNote Web handleiding

EndNote Web handleiding EndNote Web handleiding Bibliographic reference manager voor het verzamelen, beheren, delen van referenties en het maken van literatuurlijsten. 1. Een account aanmaken. Je kan je registreren via de databank

Nadere informatie

1 van 8 22-2-2012 20:43

1 van 8 22-2-2012 20:43 1 van 8 22-2-2012 20:43 Garmin Basecamp is een gratis software programma van Garmin. Het vergelijkbaar met mapsource, echter met de nieuwe toestellen (oregon, dakota en gpsmap 62) heeft het een aantal

Nadere informatie

Tips & Trucs Werkmethodieken 100 : Overstappen van de Simatek werkmethodiek naar KUBUS KeyMember Projecten overzetten

Tips & Trucs Werkmethodieken 100 : Overstappen van de Simatek werkmethodiek naar KUBUS KeyMember Projecten overzetten Tips & Trucs Werkmethodieken 100 : Overstappen van de Simatek werkmethodiek naar KUBUS KeyMember Projecten overzetten Bij het overstappen van een werkmethodiek binnen een bureau rijzen er vele vragen.

Nadere informatie

Handout bij de cursus RefWorks

Handout bij de cursus RefWorks Universiteitsbibliotheek Handout bij de cursus RefWorks 1. Beginnen met RefWorks - een account openen en aanpassen, inloggen 2. Referenties exporteren naar RefWorks - vanuit CatalogusPlus, catalogus, databases

Nadere informatie

Bouw je droomhuis met Sketchup. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/45673

Bouw je droomhuis met Sketchup. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/45673 Auteur Het Hooghuis Laatst gewijzigd Licentie Webadres 24 July 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/45673 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Schaakstukken les 1: Pion

Schaakstukken les 1: Pion Schaakstukken les 1: Pion In deze les In deze les leer je een pion van een schaakstuk modelleren met het gebruik van lijnen (splines). Je tekent maar de halve contourlijn van de pion en deze lijn wordt

Nadere informatie

DALISOFT. 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool. Connect the TDS20620V2. Start DALISOFT

DALISOFT. 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool. Connect the TDS20620V2. Start DALISOFT TELETASK Handbook Multiple DoIP Central units DALISOFT 33. Configuring DALI ballasts with the TDS20620V2 DALI Tool Connect the TDS20620V2 If there is a TDS13620 connected to the DALI-bus, remove it first.

Nadere informatie

Hoe maken we InteriCAD-vriendelijke SketchUp-modellen?

Hoe maken we InteriCAD-vriendelijke SketchUp-modellen? Hoe maken we InteriCAD-vriendelijke SketchUp-modellen? 1. Waarom we SketchUp-modellen importeren in InteriCAD? InteriCAD is een professioneel software pakket voor interieur designers. Om designers te helpen

Nadere informatie

Four-card problem. Input

Four-card problem. Input Four-card problem The four-card problem (also known as the Wason selection task) is a logic puzzle devised by Peter Cathcart Wason in 1966. It is one of the most famous tasks in the study of deductive

Nadere informatie

EmbroideryDesign Store

EmbroideryDesign Store EmbroideryDesign Store Wat kan ik met Buzztools? 1 Bekijken en afdrukken van je borduurpatronen (van vele merkenborduurbestanden) vanaf harde schijf of cd rom. Ook alle ingezipte patronen kunnen bekeken

Nadere informatie

Ontwerp Portfoliowebsite MMIO 2016

Ontwerp Portfoliowebsite MMIO 2016 Ontwerp Portfoliowebsite MMIO 2016 Marit Beerepoot 10983430 7 februari 2016 Informatiekunde Universiteit van Amsterdam Inleiding Voor deze opdracht was het de bedoeling dat er 3 verschillende voorstellen

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

5 Presentatie. 5.1 Schermbeelden opslaan Om schermbeelden als grafische afbeelding op te kunnen slaan voor gebruik in andere programma's.

5 Presentatie. 5.1 Schermbeelden opslaan Om schermbeelden als grafische afbeelding op te kunnen slaan voor gebruik in andere programma's. 5 Presentatie In dit hoofdstuk wordt een aantal mogelijkheden aangedragen waarmee 3D modellen gepresenteerd kunnen worden. De mogelijkheden worden niet uitputtend besproken, maar meer aangewezen om het

Nadere informatie

Hoe stel ik mijn favorieten en wachtwoorden veilig met LastPass en Xmarks?

Hoe stel ik mijn favorieten en wachtwoorden veilig met LastPass en Xmarks? Hoe stel ik mijn favorieten en wachtwoorden veilig met LastPass en Xmarks? Handleiding van Auteur: Jan Stedehouder Februari 2012 Hoeveel favorieten heb je in de webbrowser opgeslagen? En wachtwoorden?

Nadere informatie

2018 EasternGraphics B.V. Benelux Nieuw in pcon.planner 7.7 ME 1/8

2018 EasternGraphics B.V. Benelux Nieuw in pcon.planner 7.7 ME 1/8 2018 EasternGraphics B.V. Benelux Nieuw in pcon.planner 7.7 ME 1/8 Inhoud 1 Nieuwigheden in Import Bestanden... 3 1.1 Verschillende nieuwe import bestanden... 3 1.2 Verbeterde import van 3DS en IFC bestanden...

Nadere informatie

Intermax backup exclusion files

Intermax backup exclusion files Intermax backup exclusion files Document type: Referentienummer: Versienummer : Documentatie 1.0 Datum publicatie: Datum laatste wijziging: Auteur: 24-2-2011 24-2-2011 Anton van der Linden Onderwerp: Documentclassificatie:

Nadere informatie

045: Het meshgereedschap: onregelmatige oppervlaktes maken

045: Het meshgereedschap: onregelmatige oppervlaktes maken Tips & Trucs ArchiCAD 12 045: Het meshgereedschap: onregelmatige oppervlaktes maken In deze tip & truc wordt het meshgereedschap uitgelegd. Met het meshgereedschap kan men onder andere een omgeving maken,

Nadere informatie

Procedure Reset tv-toestellen:

Procedure Reset tv-toestellen: Procedure Reset tv-toestellen: Volgende procedure is te volgen wanneer er een tv-toestel, op een van de kamers niet meer werkt. TV Re-installation Factory Default Her-installeren van de TV Fabrieksinstellingen

Nadere informatie

- Plan Zo kun je een. website bouwen!

- Plan Zo kun je een. website bouwen! - Plan Zo kun je een website bouwen! BoekjeHoeKanJeEenWebsiteBouwen.i1 1 8-7-2008 17:23:14 BoekjeHoeKanJeEenWebsiteBouwen.i2 2 8-7-2008 17:23:15 In dit boekje staat de uitgebreide versie van hoe je een

Nadere informatie

BK3070 Rendering en Licht. BK Renderen en licht

BK3070 Rendering en Licht. BK Renderen en licht BK3070 Rendering en Licht 1 Wat is Renderen? To render: give an interpretation or rendition of... In Computer Graphics: To transform digital information in the form received from a repository into a display

Nadere informatie

ViSoft Premium. Nieuw in Update 2011-2 1 NIEUWE FUNCTIES. worden dan automatisch alle profielen vervangen en in 3D getoond.

ViSoft Premium. Nieuw in Update 2011-2 1 NIEUWE FUNCTIES. worden dan automatisch alle profielen vervangen en in 3D getoond. ViSoft Premium Nieuw in Update 2011-2 1 NIEUWE FUNCTIES 1.1 SCHLÜTER PROFIEL-VARIATIES worden dan automatisch alle profielen vervangen en in 3D getoond. De verbeterde manier om profielen te selecteren

Nadere informatie

Handleiding Pivot docent Wendy Bruins www.wisemice.nl versie 1.2 december 2008

Handleiding Pivot docent Wendy Bruins www.wisemice.nl versie 1.2 december 2008 1 Handleiding Pivot Stickfigure Animator Maak je eigen animated gifjes en laat je poppetje bewegen zoals jij wilt. Je kunt je Pivot invoegen in een mailtje, je website of laten verschijnen op je desktop.

Nadere informatie

Ga naar http://www.domeinnaam.nl/wp-admin en log in met de gebruikersnaam en wachtwoord verkregen via mail.

Ga naar http://www.domeinnaam.nl/wp-admin en log in met de gebruikersnaam en wachtwoord verkregen via mail. INLOGGEN Ga naar http://www.domeinnaam.nl/wp-admin en log in met de gebruikersnaam en wachtwoord verkregen via mail. Vul hier je gebruikersnaam en wachtwoord in en klik op Inloggen. Bij succesvolle login

Nadere informatie

PREZI (WWW.PREZI.COM)

PREZI (WWW.PREZI.COM) PREZI (WWW.PREZI.COM) INHOUD Wat is Prezi?... 2 Waar vind je Prezi?... 2 Aan de slag!... 3 Is het mogelijk om prezi offline te... 6 Pagina 1 van 6 WAT IS PREZI? Prezi is een online tool waarmee je dynamische

Nadere informatie

HANDLEIDING VOOR HET MAKEN VAN EEN.STL. Voor 3D printen. Bij problemen: raadpleeg je docent!

HANDLEIDING VOOR HET MAKEN VAN EEN.STL. Voor 3D printen. Bij problemen: raadpleeg je docent! HANDLEIDING VOOR HET MAKEN VAN EEN.STL Voor 3D printen Bij problemen: raadpleeg je docent! Aanmaken van.stl bestanden vanuit verschillende soorten 3D tekensoftware Autodesk Inventor 1. Klik op de Inventor

Nadere informatie

Tips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers

Tips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers Tips & Trucs ARCHICAD 117: Programma van Eisen add-on voor KeyMembers Met de Programma van Eisen add-on kan eenvoudig een programma van eisen worden ingelezen vanuit een excel bestand, waarbij snel zones

Nadere informatie

SIERADEN 3D MAAK SIERADEN MET DE 3D-PRINTER! Ontwikkeld door

SIERADEN 3D MAAK SIERADEN MET DE 3D-PRINTER! Ontwikkeld door SIERADEN 3D MAAK SIERADEN MET DE 3D-PRINTER! Hanger TEKENEN 1 2 Laat de kinderen een tekening maken met een dikke donkere stift. (1) Met dikke stiften vermijd je hele dunne lijnen die later in het proces

Nadere informatie

Handleiding Adscan 2 (Beta) Datum: 04-05-2013

Handleiding Adscan 2 (Beta) Datum: 04-05-2013 AdvertentieHOSTER Verdronkenoord 17 1811 BB Alkmaar Telefoon: 072-2010200 Fax: 072-2010202 Email: info@advertentiehoster.nl Handleiding Adscan 2 (Beta) Datum: 04-05-2013 Inleiding Software downloaden Taalkeuze

Nadere informatie

Look! Inspire : De schaduw kant van verslavende middelen Daan Hermans G&I 1B

Look! Inspire : De schaduw kant van verslavende middelen Daan Hermans G&I 1B Look! Inspire : De schaduw kant van verslavende middelen Daan Hermans G&I 1B 1 Inhoudsopgave Inleiding.. 3 Tijdlijn verzameling..4 week 1 & 2..4 week 3 & 4..5 week 5 & 6..6 week 7...7 De verwerkingskeuze....7

Nadere informatie

Bijlage Animation Shop 3

Bijlage Animation Shop 3 1 Bijlage Animation Shop 3 Bij Paint Shop Pro 9 wordt het programma Animation Shop 3 meegeleverd. Met Animation Shop kunt u eenvoudige animaties maken die u bijvoorbeeld op uw eigen website kunt gebruiken.

Nadere informatie

Subrapporten. 5.1 Inleiding

Subrapporten. 5.1 Inleiding 5 Subrapporten 5.1 Inleiding Een subrapport is een rapport in een rapport. Een subrapport maak je dan ook net zoals je een gewoon rapport maakt. Een subrapport heeft bijna alle eigenschappen die een normaal

Nadere informatie

Plotten. technisch tekenwerk AUTOCAD 2000

Plotten. technisch tekenwerk AUTOCAD 2000 Inleiding Voor het plotten van uw bent u bij Lifoka aan het juiste adres. Snel, betrouwbaar en dat in grote of kleine oplagen. Niet alleen het plotten, maar ook vergaren en verzenden kan Lifoka voor u

Nadere informatie

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM

RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM Read Online and Download Ebook RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN GENEESMIDDELEN (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : RECEPTEERKUNDE: PRODUCTZORG EN BEREIDING VAN STAFLEU

Nadere informatie

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup Tutorial : Tekenen van een sleutelhanger met sketchup. We willen zeer graag een sleutelhanger tekenen die de vorm heeft van het logo van onze school. Dit is namelijk een achthoek die verwijst naar een

Nadere informatie

Security Les 1 Leerling: Marno Brink Klas: 41B Docent: Meneer Vagevuur

Security Les 1 Leerling: Marno Brink Klas: 41B Docent: Meneer Vagevuur Security Les 1 Leerling: Klas: Docent: Marno Brink 41B Meneer Vagevuur Voorwoord: In dit document gaan we beginnen met de eerste security les we moeten via http://www.politiebronnen.nl moeten we de IP

Nadere informatie

Illustration 1. Handleiding Uploaden van foto's in Phoca Gallery

Illustration 1. Handleiding Uploaden van foto's in Phoca Gallery Handleiding Uploaden van foto's in Phoca Gallery Voordat je begint Je hebt een mapje met foto's, niet al te groot, want dan duurt het uploaden zo lang. Ik resize ze altijd naar 1024x768. Daar gebruik ik

Nadere informatie

digitale ontwerp technieken SketchUp

digitale ontwerp technieken SketchUp L DOT digitale ontwerp technieken SketchUp SketchUp L 1.1 Inleiding Veel klanten van een tuinarchitect kunnen zich moeilijk verbeelden hoe de tuintekening van de architect er in werkelijkheid uit komt

Nadere informatie

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Krimpen ad IJsel 10-01-2016 Verdoold Installatiebedrijf Voorwoord Ik heb dit rapport geschreven naar aanleiding van een communicatieopdracht

Nadere informatie

2018 EasternGraphics B.V. Benelux Nieuw in pcon.planner 7.7 PRO 1/10

2018 EasternGraphics B.V. Benelux Nieuw in pcon.planner 7.7 PRO 1/10 2018 EasternGraphics B.V. Benelux Nieuw in pcon.planner 7.7 PRO 1/10 Inhoud 1 Werken met Artikelen (pcon.planner PRO)... 3 1.1 Artikel functies op de snelle toegang werkbalk (pcon.planner PRO)... 3 1.2

Nadere informatie

FABwindow 2015 Design Quickstart. 08 September 2014 - Powered by ITANNEX

FABwindow 2015 Design Quickstart. 08 September 2014 - Powered by ITANNEX FABwindow 2015 Design Quickstart 08 September 2014 - Powered by ITANNEX ` LOD200 LOD400 Chris Schoneveld - Consultant Itannex Voor het werken met FABwindow, zodat timmerfabrieken Revit-kozijnen kunnen

Nadere informatie

Interface tussen Stuurbediening en Sony autoaudio

Interface tussen Stuurbediening en Sony autoaudio The information in this document is in Dutch, English version follows later in this document Interface tussen Stuurbediening en Sony autoaudio LET OP! HOEWEL DE UITERSTE ZORGVULDIGHEID IS BETRACHT BIJ

Nadere informatie

Tekenen met een potlood

Tekenen met een potlood Met SketchUp creëert men zeer snel en eenvoudig 3D oppervlakmodellen en visualiseert deze met texturen en animaties. U kunt schaduwen van de zon evalueren, landschappen creëren, snel uw tekening opsieren

Nadere informatie

OV2 ModelStudie 2&3D. Informatica OV2 Week 3.5

OV2 ModelStudie 2&3D. Informatica OV2 Week 3.5 OV2 ModelStudie 2&3D Informatica OV2 Week 3.5 Technisch Ontwerp & Informatica Faculteit Bouwkunde BK2OV2/MS - 9 maart 2015 T. Welman toi-bk@tudelft.nl 1 Families Dé Bouwblokken van Revit 2 Hiërarchie van

Nadere informatie

Wat leuk dat je wilt werken met Glogster (http://www.glogster.com)! Maar wat is het?

Wat leuk dat je wilt werken met Glogster (http://www.glogster.com)! Maar wat is het? Inhoudsopgave Inleiding! 1 TIP: Inlognamen op de basisschool! 2 Gereedschap - Graphics! 6 Gereedschap - Wall! 6 Gereedschap - Video! 8 Publiceren en/of Opslaan! 9 Inleiding Wat leuk dat je wilt werken

Nadere informatie

Handleiding invoeren van referenties in RefWorks

Handleiding invoeren van referenties in RefWorks Handleiding invoeren van referenties in RefWorks Met RefWorks kun je een eigen lijst aanleggen van alle bronnen die je hebt geraadpleegd, zodat je er in je tekst naar kunt verwijzen. Maar hoe krijg je

Nadere informatie

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum Ontpopping Veel deelnemende bezoekers zijn dit jaar nog maar één keer in het Van Abbemuseum geweest. De vragenlijst van deze mensen hangt Orgacom in een honingraatpatroon. Bezoekers die vaker komen worden

Nadere informatie

Handleiding bij de workshop Animatie in Microsoft PowerPoint Hoe maak je een animatie in Microsoft PowerPoint 2010? Handleiding voor kinderen

Handleiding bij de workshop Animatie in Microsoft PowerPoint Hoe maak je een animatie in Microsoft PowerPoint 2010? Handleiding voor kinderen Vorige keer hebben wij gesproken over het maken van een PowerPoint presentatie. Deze keer beginnen wij met de herhaling van de basis handelingen op de computer zoals: iets op je scherm aanwijzen iets op

Nadere informatie

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup

Figuur 1: Kiezen van het Template in sketchup Tutorial : Tekenen van een Vernier lichtsensorhouder met sketchup. We willen zeer graag de lichtsensor uit deze link (http://www.rhombus.be/contents/nl/d156.html) gebruiken voor het meten van de lichtsterkte

Nadere informatie

Handleiding Wordpress CMS 4-5-2015

Handleiding Wordpress CMS 4-5-2015 Handleiding Wordpress CMS 4-5-2015 Inhoud 1. Het dashboard.... 3 2. Een pagina of bericht aanpassen.... 5 3. Een nieuw bericht toevoegen... 6 4. Een pagina maken... 7 5. Website met sitebuilder... 8 6.

Nadere informatie

Installatiehandleiding EndNote Hogeschool Rotterdam Mediatheek

Installatiehandleiding EndNote Hogeschool Rotterdam Mediatheek Installatiehandleiding EndNote Hogeschool Rotterdam Mediatheek Auteur: Brenda Lems Datum: januari 2017 Inleiding EndNote is bibliografische software die je kunt gebruiken voor het opbouwen, beheren en

Nadere informatie

BK Licht en Renderen Workshop 3 Technisch Ontwerp en Informatica

BK Licht en Renderen Workshop 3 Technisch Ontwerp en Informatica BK3070 - Licht en Renderen Workshop 3 Wat is Renderen? To render: give an interpretation or rendition of... In Computer Graphics: To transform digital information in the form received from a repository

Nadere informatie

HANDLEIDING MICROSOFT POWERPOINT RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN

HANDLEIDING MICROSOFT POWERPOINT RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN HANDLEIDING MICROSOFT POWERPOINT RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN Bas van Gestel, 16 januari 2005 Wat is MS Powerpoint? MS Powerpoint is een programma waarmee je digitale diavoorstellingen kunt maken, inclusief

Nadere informatie

Na de intro zijn wij begonnen met concepten, en hebben we elk idee dat we hadden op geschreven.

Na de intro zijn wij begonnen met concepten, en hebben we elk idee dat we hadden op geschreven. Na een lange welverdiende vakantie was vandaag eindelijk de eerste schooldag! Begin van de les zijn we de groepjes te weten gekomen voor het eerste project. De mensen waarmee ik in een groepje zit had

Nadere informatie

Portfolio. Je portfolio delen met medestudenten, docenten en externen om feedback te vragen

Portfolio. Je portfolio delen met medestudenten, docenten en externen om feedback te vragen Portfolio Het portfolio kan worden ingezet voor zowel studenten als docenten. Binnen deze module is het mogelijk om een digitaal portfolio samen te stellen met tekst, afbeeldingen en videos. Het is mogelijk

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

Verkleinen- en uploaden van beelden

Verkleinen- en uploaden van beelden Verkleinen- en uploaden van beelden Deze handleiding is opgebouwd rond eenvoudig te gebruiken programma s die verkrijgbaar zijn in het Nederlands en te installeren zijn onder Windows XP, Vista en Windows

Nadere informatie

Handleiding Concept Maps - Draw.io

Handleiding Concept Maps - Draw.io Handleiding Concept Maps - Draw.io Draw.io: online tool voor het maken van concept maps, er is dus géén installatie van software nodig op uw computer. U kunt er via Google Apps for Education gebruik van

Nadere informatie

Handleiding voor Zotero versie 2.0

Handleiding voor Zotero versie 2.0 Handleiding voor Zotero versie 2.0 Michiel Wolda De handleiding voor Zetero is geschreven voor de lezers van het boek Deskresearch: Informatie selecteren, beoordelen en verwerken: tweede editie (Van Veen

Nadere informatie

Examen VMBO-BB. bouwtechniek-fijnhoutbewerken CSPE BB. gedurende 890 minuten. Bij dit examen horen bijlagen en digitale bestanden.

Examen VMBO-BB. bouwtechniek-fijnhoutbewerken CSPE BB. gedurende 890 minuten. Bij dit examen horen bijlagen en digitale bestanden. Examen VMBO-BB 2015 gedurende 890 minuten bouwtechniek-fijnhoutbewerken CSPE BB Bij dit examen horen bijlagen en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 8 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 108

Nadere informatie

Handleiding Revit-families voor Legrand kabel- en wandgootsystemen

Handleiding Revit-families voor Legrand kabel- en wandgootsystemen Handleiding Revit-families voor Legrand kabel- en wandgootsystemen Deze handleiding gaat over de Revit families van kabel- en wandgootsystemen uit het leveringsprogramma van Legrand Nederland. Deze families

Nadere informatie

adobe Premiére Pro CC?

adobe Premiére Pro CC? Hoe maak je een stopmotion in adobe Premiére Pro CC? MULTIMEDIATECHNOLOGIE OPDRACHT TECHNIEK Academiejaar 2013-2014 Studente: Stefanie Rondelez, 1 GMB Lector: Mevr. Ann Audenaert INHOUDSTAFEL --> Stap

Nadere informatie

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training 9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training In 9 dagen jezelf volledig op de kaart zetten Je energie aangevuld en in staat om die batterij op peil te houden. Aan het eind heb jij Een goed gevoel in je

Nadere informatie