De Vlaamse. chrijnwerker

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Vlaamse. chrijnwerker"

Transcriptie

1 De Vlaamse chrijnwerker 88 November 2011 Driemaandelijks vakblad van de Confederatie Bouw - Vlaamse Schrijnwerkers vzw. Lombardstraat Brussel afgiftekantoor gent x Dossier Houtbouw: de rol van de aannemer is cruciaal, de luchtdichtheid essentieel Erfgoed en energiebesparing: prima verzoenbaar! en verder in dit nummer: Kleurverschillen en verkleuringen bij de oplevering van houten schrijnwerk Nieuwe kerncijfers schrijnwerksector in België Infonamiddagen: belang van luchtdichtheid in gebouwen MET PLANAGENDA 2012 VOOR ONZE LEDEN

2 Enkel glas :: Isolerend glas :: Glazen deuren :: Profielbeglazing :: Advies op maat :: Plaatsingsdienst :: AGC Mirodan Bouwglas :: Izegemsestraat 375 :: 8501 Heule-Kortrijk :: ::

3 Inhoud 16 Aluminium schrijnwerk In dit artikel wordt nader ingegaan op de laatste revisie 2011 van de richtlijnen voor de aluminium constructeur 22 Buitenschrijnwerk Dit artikel geeft een overzicht van de voornaamste aandachtspunten bij de beoordeling en oplevering van houten buitenschrijnwerk 50 Interieuravonden Kleur het interieur, dat was het thema van de derde reeks van interieuravonden met gastsprekers Filip Deslee en Marc Supply. 5 Voorwoord door Yves De Keyser 7 Sector Kerncijfers van de schrijnwerksector 11 Dossier Houtbouw De rol van de aannemer is essentieel, de correcte plaatsing is cruciaal 16 Dossier Aluminium schrijnwerk De richtlijnen voor de Aluminium Constructeur revisie Dossier Erfgoed Erfgoed en energiebesparing: prima verzoenbaar Woningen met erfgoedwaarde: de mogelijkheden en beperkingen 28 Buitenschrijnwerk Kleurverschillen en verkleuringen bij de oplevering van houten schrijnwerk 32 Dé Parketplaatsers Prima najaarsevenement van Dé Parketplaatsers in het Gentse STAM 34 Werking van de federatie 23 ste feest van de Voltooiing Antwerpen 38 BEWAP Werkgroep Akoestiek: eerste structuurvoorstel nieuwe TV s Akoestiek 41 Luchtdicht bouwen Een reeks van informatienamiddagen waarop u bent uitgenodigd! 44 Ledennieuws PJ Kwadraat grijpt voor 2 e keer in 3 jaar tijd naast overwinning in GP van de Afwerking Spetterende pret tijdens 7 e familiedag in Walibi 50 Evenementen Kleur in het interieur brengt kleur in je leven 55 Technische infofiche machines Balkenpers S+S Online Van Belle CUBE 58 Agenda met o.a. opendeur- en demodagen beurskalender en beursnieuws 62 Splinterinfo 70 Diversen november 2011 De Vlaamse Schrijnwerker 3

4 Bij ons steelt glas de show! GLASSOLUTIONS stuwt glas naar nieuwe creatieve hoogtes. In de hedendaagse bouw- en interieurtrends is het voortaan glas dat de show steelt. Denk maar aan ons high-end design glas en aan onze functionele, slimme glassystemen. We kunnen voor u elke oplossing uitdokteren, van courant dubbel glas tot uw meest creatieve ontwerpen. Met GLASSOLUTIONS kan u rekenen op een netwerk van bedrijven dat een wereldwijde glasexpertise combineert met een lokale aanwezigheid dicht bij de klant. Meer info:

5 Voorwoord Houtbouw Houtbouw is sinds een tiental jaren in opgang, ook in België. De bouwmethode is populair, zowel in residentiële- als in kantoorbouw. Het Technisch Comité Schrijnwerk van het WTCB wijdde er zelfs een volledige studiedag aan in het Huis van de Bouw te Zwijnaarde. De studiedag was opgezet in samenwerking met het IWT en onder meer de Confederatie Bouw. Willy Simoens, voorzitter van het Technisch Comité Schrijnwerk -Werkgroep Binnenschrijnwerk, haalde het aan in zijn welkomstwoord: het marktaandeel houtconstructies is in ons land duidelijk aan een flinke opmars bezig. En verwacht wordt dat die de eerstkomende jaren nog met 10 à 15 % zal toenemen. De kwaliteit van het materiaal waarmee wij als aannemer aan de slag kunnen is er gevoelig op vooruit gegaan. Yves De Keyser Voor ons als plaatser is het dan ook heel belangrijk de materialen volgens de regels van de kunst te verwerken, willen wij met onze realisaties beantwoorden aan de huidige technische specificaties en normen. Erfgoed en energiebesparing Meer en meer eigenaars van onroerend erfgoed willen de energie-prestaties van hun gebouw opdrijven. Niet zo verwonderlijk. De cijfers liegen er niet om, ons land zit met een relatief hoog energieverbruik per inwoner, in hoofdzaak te wijten aan het oud woningpatrimonium. Een historisch gebouw heeft echter haar bepaalde eigenheden en beperkingen. Het absoluut willen opleggen van bepaalde eisen zijn dan die niet direct verenigbaar met de eigenheden en de structuur van het gebouw. In ons dossier over erfgoed en energiebesparing laten wij echter zien dat wij mits een aantal goede en gerichte Meer en meer eigenaars van onroerend erfgoed willen de energieprestaties van hun gebouw opdrijven. ingrepen, wel degelijk het energieverbruik van een historisch gebouw omlaag kunnen halen. De renovatie van het schrijnwerk speelt hier ook een aanzienlijke rol in. Succesnummers Onze afgelopen reeks informatieavonden Kleur het Interieur was opnieuw een schot in de roos. Interieurschrijnwerkers, schilders, interieurarchitecten hadden in grote getale ingeschreven op onze vijf provinciale locaties. De locatie in het Gentse stadscentrum, de grote kapel van het Monasterium, kon met moeite alle 230 deelnemers herbergen. Onze gastsprekers Filip Deslee en Marc Supply hielden de aandacht gekluisterd in de zaal, en de standmarkten achteraf waren telkens bijzonder druk. Luchtdicht?! Dit is meteen een aanzet om uw aandacht te vestigen op onze toekomstige informatiesessies rond luchtdicht bouwen. Nu de gewestelijke EPB-regelgevingen alsmaar strenger worden, is het belangrijk om te weten dat een goede luchtdichtheid de energieprestatie van een gebouw aanzienlijk kan verbeteren. Deze verandering heeft ook een aantal belangrijke gevolgen voor ons, aannemers, en de andere bouwprofessionelen. Collega s, jullie zijn gewaarschuwd kijk ook op pagina 43 in dit vakblad en mis de sessies niet! colofon Confederatie Bouw - Vlaamse Schrijnwerkers vzw Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Tel.: 02/ Fax: 02/ btw be Verantwoordelijke uitgever Silveer De Dobbelaere Knokseweg Knesselare Yves De Keyser, Voorzitter Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers Commissie van het Vakblad Voorzitter: Silveer De Dobbelaere Ondervoorzitter: Yves De Keyser Directeur: Filip Coveliers Leden: Rudi Carmeliet, Willy Simoens en Wouter Vanderjeugt Administratie en redactie Eindredactie : Filip Coveliers Redactie : Koen De Gelder, Wouter Rogiers Tel.: 02/ Fax: 02/ wouter.rogiers@confederatiebouw.be Advertentieverantwoordelijke Inge De Ridder Tel.: 053/ Fax: 053/ inge.deridder@confederatiebouw.be Realisatie Equinox Graphic Design Forelstraat 8 bus Gent Tel.: 09/ pierre.van.uffelen@telenet.be Drukwerk Drukkerij Geers, Oostakker Coverbeeld Belgian Woodforum Lid van de Unie van uitgevers van de Periodieke Pers november 2011 De Vlaamse Schrijnwerker 5

6 machines bvba SMEDING MACHINES BVBA kent een lange traditie in de verkoop van hout, kunststof en aluminium bewerkingsmachines. Met ons huismerk Uniteam leveren wij u de juiste CNC machine voor elke situatie Enthousiasme en Topservice naar onze klanten zijn kenmerkend voor ons bedrijf De fabrikanten waarmee we samen werken zijn hierop geselecteerd en hebben hun betrouwbaarheid keer op keer bewezen. In iene (Italie) is Uniteam gevestigd. Zij zijn al meer dan 20 jaar topproducent van CNC Machines en de nieuwe sterke speler op de Belgische CNC markt Natuurlijk willen wij ook uw bedrijf bezoeken om nader kennis te maken Gegarandeerd dat Smeding Machines de juiste partner is voor uw CNC machines! Smeding machines Eikenlei Sint-Job-in- t-goor Tel: 0483/ De Vlaamse Schrijnwerker november 2011 info@smeding.be

7 ONDERNEMINGEN, WERKGEVERS EN BEDRIJVEN ZONDER PERSONEEL Historiek van het aantal ondernemingen, werkgevers en bedrijven zonder personeel Kerncijfers KERNGEGEVENS SCHRIJNWERKERSECTOR Schrijnwerkerssector-2010 ONDERNEMINGEN, WERKGEVERS EN BEDRIJVEN ZONDER PERSONEEL KERNGEGEVENS ONDERNEMINGEN, WERKGEVERS EN BEDRIJVEN ZONDER PERSONEEL Historiek van het aantal ondernemingen, werkgevers en bedrijven zonder personeel SCHRIJNWERKERSECTOR Historiek van het aantal ondernemingen, werkgevers en bedrijven zonder personeel Detail ondernemingen in de bouwsector Ondernemingen Aandeel in 2010 de Waarde bouwsector ONDERNEMINGEN, WERKGEVERS EN BEDRIJVEN ZONDER PERSONEEL Ruwbouw 27,7 32,8% Historiek van het aantal ondernemingen, werkgevers en bedrijven zonder personeel KERNGEGEVENS SCHRIJNWERKERSECTOR Burgerlijke bouwkunde Installaties 6,4 7,6% 23,6 27,9% Schrijnwerkerssector 11,6 13,7% Andere afwerking 15,2 18,0% 26,7 84,4 31,7% 100,0% Totaal afwerking gebouwen Totaal bouw ONDERNEMINGEN, WERKGEVERS EN BEDRIJVEN ZONDER PERSONEEL n het aantal ondernemingen, werkgevers en bedrijven zonder personeel EGEVENS ERSECTOR EN BEDRIJVEN ZONDER PERSONEEL Detail werkgevers in de bouwsector Werkgevers* Aandeel in 2010 de Waarde bouwsector Ruwbouw 8,8 Burgerlijke bouwkunde 1,9 6,8% Installaties 6,4 23,1% Schrijnwerkerssector 4,0 14,4% Andere afwerking 31,6% 4,4 15,8% Totaal afwerking gebouwen 8,4 30,2% Andere gespecialiseerde bouwwerkzaamheden 2,3 8,3% Totaal bouw 27,7 100,0% *De RSZ maakt vanaf 2008 de overgang naar de NACE2008 classificatie (statistische breuk) *De RSZ maakt vanaf 2008 de overgang naar de NACE2008 classificatie (statistische breuk) rkgevers en bedrijven zonder personeel (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, faillissementen), RSZ en RSVZ) Kerncijfers van de Schrijnwerkerssector 1 Detail ondernemingen in de bouwsector Ondernemingen Aandeel in 2010 de Waarde bouwsector Ruwbouw 27,7 32,8% BurgerlijkeEN bouwkunde 6,4 7,6% OMZET, AANKOPEN TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Detail ondernemingen in de bouwsector Installaties 23,6 Ondernemingen 27,9% OMZET, AANKOPEN EN TOEGEVOEGDE WAARDE INAandeel DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Historiek van omzet, aankopen enttoegevoegde waarde Schrijnwerkerssector 11,6 13,7% in SCHRIJNWERKERSSECTOR O MZET, AANKOPEN EN OEGEVOEGDE WAARDE IN DE 2010 afwerking waarde 15,2 Waarde 18,0% de Historiek van omzet, aankopenandere en toegevoegde bouwsector OMZET,Totaal Aomzet, ANKOPEN EN TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Historiek van aankopen en toegevoegde waarde afwerking gebouwen 26,7 31,7% TotaalRuwbouw bouw 84,4 27,7 100,0%32,8% OMZET, Aomzet, ANKOPEN EN TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Historiek van aankopen en toegevoegde waarde Burgerlijke bouwkunde 6,4 7,6% OMZET, AANKOPEN EN TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Installaties 23,6 27,9% Detail werkgevers intoegevoegde de bouwsector Historiek van omzet, aankopen enwaarde waarde Detail ondernemingen in de bouwsector Historiek van omzet, aankopen en toegevoegde Werkgevers* Schrijnwerkerssector 11,6 13,7% Ondernemingen in Andere afwerking 15,2 Aandeel 18,0% 2010 Aandeel in 2010 de Waarde Waarde Totaal de afwerking gebouwen 26,7 31,7% bouwsector bouwsector Totaal bouw 84,4 100,0% Ruwbouw 8,8 31,6% Ruwbouw 27,7 32,8% Burgerlijke bouwkunde 1,9 6,8% Burgerlijke bouwkunde 6,4 7,6%Detail werkgevers in de bouwsector Installaties 6,4 23,1% Installaties 23,6 27,9% Werkgevers* bouwsector Schrijnwerkerssector 4,0 14,4% Aandeel in Schrijnwerkerssector 11,6 13,7% 2010 Ondernemingen Andere afwerking 4,4 Waarde 15,8% de Andere afwerking 15,2 18,0% Aandeel in bouwsector Totaal afwerking gebouwen 8,4 30,2% de aarde Totaal afwerking gebouwen 26,7 31,7% Ruwbouw 8,8 31,6% Andere gespecialiseerde bouwsector Totaal bouw 84,4 100,0% 2,3 8,3% bouwwerkzaamheden Burgerlijke bouwkunde 1,9 6,8% 7,7 32,8% Totaal bouw 27,7 100,0% Installaties 6,4 23,1% 6,4 7,6%Detail werkgevers in de bouwsector *De RSZ maakt vanaf 2008 de overgang naar de NACE2008 classificatie (statistische breuk) Schrijnwerkerssector 4,0 14,4% 3,6 27,9% Werkgevers* Detail van omzet, aankopen, toegevoegde waarde in de bouwsector (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, faillissementen), RSZ en RSVZ) Toegevoegde Andere afwerking 4,4 15,8% Omzet Aankopen waarde Aandeel in 1,6 13,7% 2010 Aandeel in Aandeel in Aandeel in 2010 Kerncijfers van dewaarde Schrijnwerkerssector 1 de TotaalWaarde afwerking 8,4 de gebouwen Waarde de Waarde de 30,2% 5,2 18,0% bouwsector bouwsector bouwsector bouwsector Andere gespecialiseerde Ruwbouw 20,46 43,1% 14,76 43,5% 5,70 42,0% 8,3% 6,7 31,7% 2,3 Ruwbouw 8,8 31,6% Burgerlijke bouwkunde 8,73 18,4% 6,74 19,9% 1,98 14,6% bouwwerkzaamheden 4,4 100,0% Detail van omzet, aankopen, toegevoegde waarde in de bouwsector Installaties 10,08 21,2% 6,97 20,5% 3,11 22,9% Burgerlijke bouwkunde 1,9 Totaal6,8% bouw Omzet 27,7 Schrijnwerkerssector 4,41 9,3% 3,04 9,0% 1,37 10,1% Aankopen 100,0% Toegevoegde waarde Andere afwerking 3,83maakt8,1% 2,43 de overgang 7,2% 1,40 10,3% *De RSZ vanaf 2008 naar de NACE2008 classificatie (statistische breuk) Installaties 6,4 23,1% Aandeel in Aandeel in ouwsector Totaal afwerking gebouwen 8,24 17,4%Aandeel 5,47 in 16,1% 2,77 20,4% 2010 Totaal bouw 47,51 100,0% 33,95 100,0% 13,56 100,0% Schrijnwerkerssector 4,0 14,4% Waarde de Waarde de Waarde de (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, RSZ en RSVZ) waarde in de bouwsector Detail van omzet,faillissementen), aankopen, toegevoegde Werkgevers* bouwsector bouwsector bouwsector Andere afwerking 4,4 15,8% Kerncijfers van de Schrijnwerkerssector Omzet 1 Aankopen Toegevoegde waarde Aandeel in Detail30,2% van omzet, aankopen, toegevoegde waarde Ruwbouw 20,46 43,1% 43,5% in de bouwsector 42,0% de aarde Totaal afwerking gebouwen 8,4 Aandeel14,76 in Aandeel5,70 in Aandeel in 2010 Omzet de 6,74 Waarde Aankopende 1,98 Toegevoegde waarde bouwsector Burgerlijke bouwkunde 8,73 Waarde 18,4% 19,9% 14,6% Waarde de Andere gespecialiseerde 2,3 Detail 8,3% van omzet, aankopen, toegevoegde waarde bouwsector in de bouwsector bouwsector bouwsector Aandeel in Aandeel in Aandeel in 8,8 31,6% Installaties 10,08 21,2% 6,97 20,5% 3,11 22,9% bouwwerkzaamheden 2010 n o v e m b e r De Vlaamse Schrijnwerker Omzet de Aankopende Toegevoegde waarde Waarde de 1,9 Schrijnwerkerssector 4,41 Waarde 3,04 Waarde 1,37 10,1% Ruwbouw 20,46 9,3% 43,1% 14,769,0% 43,5% 5,70 42,0% Totaal6,8% bouw 27,7 100,0% bouwsector bouwsector bouwsector Aandeel in Aandeel in Aandeel in 2010 maakt vanaf 2008 de overgang naar de NACE2008 classificatie Andere afwerking 3,83 8,1% (statistische 2,43 breuk) 7,2% 1,40 10,3% 6,4 *De RSZ 23,1% 7

8 Kerncijfers 14 Schrijnwerkerssector-2010 WERKNEMERS IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR WERKNEMERS IN DEINSCHRIJNWERKERSSECTOR WERKNEMERS DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Historiek van loontrekkenden, arbeiders en bedienden Historiek van loontrekkenden, arbeiders en OMZET, AANKOPEN ENbedienden TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Historiek van loontrekkenden, arbeiders bedienden WERKNEMERS IN DEen SCHRIJNWERKERSSECTOR Historiek van omzet, aankopen en toegevoegde waarde WERKNEMERS IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Historiek van loontrekkenden, arbeiders en bedienden Historiek van loontrekkenden, arbeiders en bedienden Detail van werknemers* in de bouwsector 2010 Ruwbouw Burgerlijke bouwkunde Bedienden Totaal werknemers Aandeel in de bouwsector ,2% ,5% ,8% Detail van werknemers* in de bouwsector ,5% Installaties Schrijnwerkerssector Andere afwerking Arbeiders Totaal afwerking Ruwbouw Andere gespecialiseerde bouwwerkzaamheden Totaalbouwkunde bouw Burgerlijke Arbeiders Bedienden ,9% Totaal werknemers Aandeel in de bouwsector ,2% ,5% ,7% ,0% ,0% *De RSZ (loontrekkenden) maakt vanaf 2008 de overgang naar de NACE2008 classificatie (statistische breuk) Installaties Detail van werknemers* in de bouwsector ,5% Totaal Detail van omzet, aankopen, in de bouwsector Arbeiders Bedienden Schrijnwerkerssector toegevoegde waarde ,9% Aandeel in de werknemers bouwsector Omzet Aankopen Toegevoegde waarde Andere afwerking ,8% Ruwbouw ,2% in Aandeel inin Aandeel in 19,7% Aandeel Totaal afwerking Detail van werknemers* de bouwsector 2010 WaardeIN de Waarde Waarde de Andere gespecialiseerde bouwwerkzaamheden de 7,0% FAILLISSEMENTEN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Burgerlijke bouwkunde ,5% Totaal Aandeel in de FAILLISSEMENTEN INbouwsector DE SCHRIJNWERKERSSECTOR bouwsector 100,0% bouwsector 2010 Arbeiders Bedienden Totaal bouw FAILLISSEMENTEN IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Installaties ,5% werknemers bouwsector *De RSZ (loontrekkenden) maakt vanaf 2008 de 20,46 overgang naar 43,1% de NACE2008 classificatie (statistische breuk) 5,70 Historiek van het aantal faillissementen Ruwbouw 42,0% Historiek van het aantal faillissementen Schrijnwerkerssector , ,5% ,9% FAILLISSEMENTEN IN DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Ruwbouw ,2% Historiek van het aantal faillissementen Burgerlijke bouwkunde 8,73 18,4% 6, ,9% ,98 14,6% Andere afwerkingfaillissementen IN DE ,8% SCHRIJNWERKERSSECTOR Burgerlijke bouwkunde 17,5% FAILLISSEMENTEN IN21,2% DE SCHRIJNWERKERSSECTOR Installaties 10,08 6, ,5% ,11 22,9% Totaal afwerking ,7% Historiek van het aantal faillissementen Installaties ,37 21,5% Historiek van het aantal faillissementen Schrijnwerkerssector 4,41 9,3% 10,1% Andere gespecialiseerde bouwwerkzaamheden , ,0% ,0% Historiek van het aantal faillissementen Schrijnwerkerssector ,40 9,9% Andere afwerking 3,83 8,1% 10,3% Totaal bouw , ,2% ,0% Andere afwerking ,8% afwerking gebouwen 8,24 de overgang 17,4% 5, classificatie 16,1% ,77 20,4% *DeTotaal RSZ (loontrekkenden) maakt vanaf 2008 naar de NACE2008 (statistische breuk) (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, faillissementen), RSZ en RSVZ) Kerncijfers van de Schrijnwerkerssector TotaalTotaal afwerking bouw 47,51 Andere gespecialiseerde bouwwerkzaamheden ,0% ,0% ,95 13, ,7% 100,0% 7,0% Totaal bouw ,0% *De RSZ (loontrekkenden) maakt vanaf 2008 de overgang naar de NACE2008 classificatie (statistische breuk) (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, faillissementen), RSZ en RSVZ) 3 Kerncijfers van de Schrijnwerkerssector Detail van het aantal faillissementen in de bouwsector 2010 faillissementen Aandeel Waarde bouwsector Ruwbouw 503 Burgerlijke bouwkunde 135 8,7% Installaties ,0% 32,2% 7,4% Detail van het Schrijnwerkerssector aantal faillissementen116 in de bouwsector Andere afwerking ,6% faillissementen Totaal afwerking gebouwen ,1% 2010 Aandeel Andere gespecialiseerde 313en RSVZ)20,1% (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, faillissementen),waarde RSZ bouwsector bouwwerkzaamheden Totaal bouw ,0% 503 Kerncijfers deruwbouw Schrijnwerkerssector Detail van hetfaillissementen), aantal faillissementen in 32,2% de bouwsector (Bron : FODvan Economie ADSEI (BTW-statistieken, RSZ en RSVZ) Burgerlijke bouwkunde 135 8,7% ,1% 135 Waarde Detail van het aantal faillissementenfaillissementen in de bouwsector Kerncijfers van de Schrijnwerkerssector 8 Installaties ,0% Aandeel faillissementen (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, faillissementen), RSZ2010 en RSVZ) Waarde bouwsector Schrijnwerkerssector 116 7,4% Aandeel Detail van2010 het aantal faillissementen in de bouwsector Waarde (Bron : FOD Economie ADSEI (BTW-statistieken, faillissementen), RSZ en RSVZ) Andere afwerking ,6% bouwsector De Vlaamse Schrijnwerker n o v e m b e r Ruwbouw 503faillissementen 32,2% Kerncijfers van de Schrijnwerkerssector TotaalBurgerlijke afwerking Ruwbouwgebouwen 2010 bouwkunde 32,2% 8,7% Aandeel 3 2 3

9 The makes it work. Lift + Turn is het merk van Häfele voor hoogwaardig klep- en scharnierbeslag met een waaier van mogelijkheden en optimale prijs-kwaliteitsverhouding. Alle kleppen kunnen mechanisch of electrisch bediend worden met optioneel gedempte sluiting. Opnieuw een staaltje van pientere beslagtechnologie door dé specialist in functioneel beslag! Net als de tienduizenden andere producten in onze catalogi en webshop.

10 het beste! voor de houtvakman > innovatie : witte kern NIEUW BIJ POLYREY HPL COMPACT PLAAT MET WITTE KERN Polyrey innoveert met een nieuwe generatie HPL Compact platen voor interieurtoepassingen. De unieke witte kern brengt zowel elegantie als design in het interieur. Deze plaat is stoot- en krasvast, bestand tegen chemische producten en kan ook gebruikt worden in vochtige ruimtes en bij toepassingen waar hygiëne erg belangrijk is. hout bois & advies conseil voorraadhoudend verdeler Alle info, stalen, raad en voorraad in onze vestigingen : HEULE@cras.be : 056/ (STOCK) - WAREGEM@cras.be : 056/ BRUGGE@cras.be : 050/ OOSTENDE@cras.be : 059/ MERELBEKE@cras.be : 09/ RELEGEM@cras.be : 02/ BERINGEN@cras.be : 011/ TRAZEGNIES@cras.be : 071/ DOTTIGNIES@cras.be : 056/ Vraag in uw vestiging naar onze nieuwe Origine Premier voorraadkaart

11 Houtbouw De rol van de aannemer is essentieel, de correcte plaatsing is cruciaal Bijzonder veel volk op de studiedag. Voorzitter Willy Simoens van het TC Schrijnwerk leidt de studiedag in. Eind september organiseerde het Technisch Comité Schrijnwerk van het WTCB, in samenwerking met de Confederatie Bouw, het IWT, het TCHN en Fedustria, een studiedag rond het thema houtbouw in het Huis van de Bouw. vanouds zijn productiebedrijven sterk vertegenwoordigd, maar ook dienstenleveranciers grijpen steeds meer hun kans. In alle projecttypes krijgen kmo s een hoger steunpercentage en een voorkeur in de selecties. Jaarlijks kunnen zo n 600 bedrijven van IWT-steun genieten. Houtbouw is sinds een tiental jaren wereldwijd in opgang, ook in België. Zowel in residentiële- als in multiresidentiële- en kantoorgebouwen is deze constructiemethode populair. Gans het proces werd sterk geprofessionaliseerd en de verkrijgbare houtbouwmaterialen zijn van optimale kwaliteit. Het marktaandeel houtconstructies is in ons land duidelijk aan een flinke opmars bezig en verwacht wordt dat die de eerstkomende jaren nog met 10 à 15 % zal toenemen, zei W. Simoens, voorzitter van het Technisch Comité Schrijnwerk -Werkgroep Binnenschrijnwerk, in zijn welkomstwoord. Het is dan ook heel belangrijk dat de materialen volgens de regels van de kunst verwerkt worden om te beantwoorden aan de huidige technische specificaties en normen. Daarom zijn voorlichtingsnota s voor ontwerpers en bouwers noodzakelijk om fouten te vermijden. Net als een studiedag als deze waarop we meer dan 180 vakmensen mogen verwelkomen. Steun voor uw project? Een gezonde mix van bedrijven uit alle sectoren doet beroep op het agentschap voor Innovatie en Technologie (IWT), verduidelijkte adviseur Dirk Otte als eerste spreker. Sinds Het IWT, een bevoegdheid van de Vlaamse Regering, stimuleert innovatie in Vlaanderen via advies, financiële steun (300 miljoen euro op jaarbasis), netwerking en coördinatie en het faciliteren van internationale samenwerking. Meer informatie: Best of both worlds Tijdens een innovatiereis houtskeletbouw, in Zwitserland, werden de deelnemende houtconstructeurs in contact gebracht met de verschillende partijen in het bouwproces. Ir. Luc Van den Abeele (Kijk en Bouw) lichtte enkele zaken toe. Bij de lijnproductie van wanden en muren over het assembleren van de verschillende elementen tot de montage op de werf, alles wordt in het werk gesteld om de verschillende elementen en onderdelen droog te houden. Het geheel wordt zo goed voorbereid dat men op 8 uur 100 m² kan monteren op de werfsite. Zwitserland werkt heel autonoom en met 25 % neemt structuurhout een bijzonder prominente plaats in. (Terzijde: 28 % is energiehout.) Engineered wood (LVL, LL, CLW, ) wordt massaal toegepast. november 2011 De Vlaamse Schrijnwerker 11

12 Houtbouw Hybridentechnieken Het bekende skelet uit België vinden we in Zwitserland terug met een bijzonder paneel, de dreischichtplatte. Als CLW - skelet worden 3-voudige CLW-panelen aangewend en ook voor vloeroplossingen gebruikt men een caisson met 3-voudig CLW. Opmerkelijk is ook de grote tevredenheid voor hybridentechnieken bij de Zwitsers; beton, staal en houtsystemen worden door elkaar gebruikt voor toepassingen als hoogte en overspanning, schoring en architectuur. Maar ook tussen verschillende types isolaties en diktes wordt volop geëxperimenteerd, o.a. met cellulose, minerale wollen, houtwol, PUR, XPS, enz Externe schil Voor wat de gevel betreft, kent Zwitserland een grote vrijheid in Ruimtelijke Ordening. Algemeen kan gesteld worden dat zij zoeken naar minder breedte door fijnere toepassingen. Alle soorten bardages en alle soorten materialen (hout, alu, staal, platen, golven, ) worden gebruikt. De gevel wordt beschouwd als een externe schil en gedetailleerd voor luchtdichtheid en aansluiting ramen, waterinfiltratie, aansluiting maaiveld, tussenvloeren, dak en bouwknopen. Kortom, men ontwerpt de structuur in functie van het programma en het energetisch gewenste peil. Men maakt geen dogmatische keuzes, maar zoekt naar creatieve oplossingen voor gevels en muurdiktes, overkragingen en zonnemanagement, want met klimaat, energie en duurzaamheid zijn de Zwitsers al jaar en dag bezig. Zo willen zij tegen 2050 het energieverbruik tot Watt, gemiddeld wat we in 1960 pro capita verbruikten, terugbrengen. Ter vergelijking: het verbruik in Europa is momenteel Watt, in de VS zelfs Watt! Nuttige informatie: Hutje in de bergen Houten structuur van vijf verdiepingen Het nieuwe gebouw, gerealiseerd in een houten geprefabriceerde structuur van 5 verdiepingen, biedt accommodatie aan 125 gasten. Het was een bijzonder zware onderneming omdat op de besneeuwde site niet alleen alle nutsvoorzieningen ontbraken, maar er zelfs ook geen weg naartoe leidt. Bijgevolg werden alle elementen, 420 per verdieping en vervaardigd uit hout uit de nabije vallei, per helikopter naar boven gebracht. Een bijzonder dure bouwmethode, aldus Baumgartner, want een helikopter kan in één vlucht maar 650 kg meevoeren, wat staat voor 1 euro voor 1 kg bouwmateriaal. Daarom werden alle houten constructies, waaronder de wand- en plafondelementen, vooraf uiterst nauwkeurig opgemeten, geprefabriceerd en tailor-made op de site vastgeschroefd. Ook al het meubilair, volledig uit hout, werd tailor-made aangeleverd. Hout is een licht materiaal en cost- en time-effective. In amper 6 weken werd de volledige houten hoofdstructuur opgetrokken. De isolatie werd tussen het hout geïntegreerd en beschermd door een wind- en weerbestendige metalen behuizing. Vervolgens nam Marcel Baumgartner, verbonden aan het Departement Architektur van het EHT Zürich, het woord. Zijn presentatie had als thema: Sustainable wooden construction in the middle of a natural reserve with extreme Alpine conditions. Die vlag dekte de lading volkomen, want het betrof de Monte Roso Hut, gebouwd op een hoogte van m boven de zeespiegel, op een boogscheut van de Matterhorn (grens Zwitserland-Italië). Windsnelheden van 250 km/u zijn er geen uitzondering. De Monte Rosa Hut, een gezamenlijk project van ETH Zürich, SAC, Lucerne University en EMPA, vervangt het oude exemplaar dat dateert uit De Vlaamse Schrijnwerker november 2011

13 Houtbouw Het begrip duurzaamheid omvat voor dit project de selectie van geschikte materialen en het efficiënt gebruik van water en energie. 90% van de energiebehoefte wordt voldaan met zonneenergie. Smeltwater wordt opgevangen in de zomer en opgeslagen, zodat in tijden zonder smeltwater toch stromend water beschikbaar is. De totale kostprijs voor dit project bedroeg 6.5 miljoen euro. Uit elkaar zonder koppeling Het vergt kennis om met lichte constructies aan de vereisten van de akoestische norm NBN S te voldoen, stelde ir. Bart Ingelaere (WTCB) in zijn presentatie over akoestische optimalisatie van houtskeletbouw, een collectief onderzoek i.s.m. het IWT. In de laatste 30 jaar is het lawaai met 10 db toegenomen. We zullen de bestaande basisnorm over 2 à 3 jaar moeten aanpassen onder druk van andere Europese landen, in het bijzonder van de Scandinavische, waar veel houtskeletbouw aanwezig is. En bij houtskeletbouw is een goede akoestiek zelfs nog moeilijker te verwezenlijken dan bij massiefbouw. Vooral laagfrequent geluid kan problematisch zijn bij HSB. Kort gesteld komt het er op neer dat wandpanelen best zo ver mogelijk uit elkaar staan zonder koppeling tussenin. Dat is natuurlijk onmogelijk maar wel ideaal. Wereldschaal Bij niet-dragende binnenwanden is een bredere spouwbreedte en het gebruik van meer minerale wol aangewezen. Op wereldschaal onderzoekt men hoe men de geluidsisolatie tussen ruimten kan verbeteren. Men experimenteerde al met compo- Overweldigende interesse voor opleidingen houtskeletbouw van Timber Frame Academy Bij de Confederatie Bouw in Hasselt is afgelopen week de Timber Frame Academy van start gegaan. Deze opleiding laat bouwprofessionals kennismaken met houtskeletbouw, een bouwtechniek die bij ons nog niet zo ingeburgerd is als in de rest van Europa. Een merkwaardige vaststelling, vindt Rik Mondelaers van de Confederatie Bouw Limburg. Bouwen met hout biedt een aantal voordelen die in de toekomst alleen maar aan belang winnen. De isolatienormen voor nieuwe gebouwen worden steeds strenger en houtskeletbouw leent zich goed voor energiezuinige projecten. Prefab houtskeletbouw is bovendien een betaalbare oplossing voor iedereen die toekomstgericht wil bouwen, zegt Sales & Marketing manager Koen Van Gulck van Machiels Building Solutions Europe en één van de lesgevers van de Timber Frame Academy. Het is een milieuvriendelijke techniek die op heel wat terreinen pluspunten biedt ten opzichte van de traditionele bouwwijze. De Timber Frame Academy is met succes van start gegaan. Alle 450 beschikbare plaatsen, verdeeld over 9 modules, waren binnen een week ingevuld. Vooral aannemers en architecten tonen grote interesse voor de opleiding. Het lessenpakket bestaat uit zowel praktische als theoretische modules. De deelnemers kunnen bijvoorbeeld zelf een volledige houtskeletwoning wind- en waterdicht bouwen op de site van Machiels Building Solutions in Beringen. Meer info op: op en november 2011 De Vlaamse Schrijnwerker 13

14 Houtbouw sietmateriaal en het aanbrengen van elastische strips/koppelingen tussen houtstructuren, maar met weinig resultaat. Voor contact- en luchtgeluidsisolatie van houten vloeren wordt het volgende voorgesteld (van boven naar beneden): eventuele vloerbekleding, OSB-plaat, soepele onderlaag (vb0. HD MW), OSBplaat of planken (18 mm), isolatie tussen balken (MW 140 mm), onafhankelijke metalen structuur en 2 lagen gipskarton (2 x 12,5 mm). Meer informatie op Houtbouwconstructies in lastenboeken Volgens dr. ir. Kurt De Proft (TCHN) is er in de huidige lastenboeken heel weinig informatie over houtskeletbouw te vinden. En waar die informatie wel voorhanden is, betreft het meestal eigen werk van architecten, veelal gekoppeld aan eigen producten/ merknamen. Daarom werd er, in samenwerking met VMSW, constructeurs, architecten en ingenieurs, een nieuw, werkbaar document uitgewerkt met de nodige vrijheid voor elke bouwer. In dit specifieke lastenboek, dat vanaf midden november middels infosessies en voorjaar 2012 met vorming toegelicht zal worden, komen o.m.: stabiliteitsstudie, algemene eisen i.v. m. prestaties (thermisch, akoestisch, luchtdichtheid, hygrothermisch en brandveiligheid) en de opsomming van elementen (wanden, vloeren, hellende en platte daken, ) aan bod. Luchtdicht bouwen is essentieel prestatiecriterium voor gebouwen De luchtdichtheid van gebouwen is in verschillende opzichten essentieel, zegt ir.-architect Filip Dobbels, Technologisch Adviseur Duurzame bouwschil bij het WTCB - Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf. Ze draagt bij tot de beperking van het energieverbruik, tot de verzekering van het gebruikscomfort door het uitsluiten van tocht, het waarborgen van een goede kwaliteit van de binnenlucht en tot een goede akoestische isolatie t.o.v. luchtgeluid. Prima uitvoeringskwaliteit Om de goede luchtdichtheid van lichte constructies te waarborgen, moet ook de uitvoeringskwaliteit van voegen en aansluitingen prima zijn. Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk dat het luchtscherm geen doorboringen en/of beschadigingen heeft, want het dient ook de dampdichtheid te verzekeren, aldus Dobbels. Alle ruimten die bewoond en/of verwarmd worden, het beschermde volume van het gebouw, zou omhuld moeten zijn door een ononderbroken luchtdichte laag. De toevoer van verse lucht en de afvoer van vervuilde, zouden enkel mogen gebeuren via een ventilatiesysteem dat speciaal daarvoor voorzien werd. Ter hoogte van het dak en/of de aanwezige wanden dient men dan ook bijzondere aandacht te besteden aan de behandeling van alle plaatselijke onderbrekingen van het luchtscherm. Overlapping De aansluitingen tussen de banen of platen van het luchtscherm moeten vanzelfsprekend afgesloten worden volgens de aanwijzingen van de fabrikant. De overlapping moet echter altijd minstens 50 mm bedragen en de verbinding kan gebeuren met enkel- of dubbelzijdige kleefband of met een kit, indien nodig aangevuld met een klemlat. Optimaal daarbij is werken op een stijve, doorlopende ondergrond, zoals bv. plaatmate-riaal. Luchtdichtheidstest Ik adviseer altijd dat de projectleider en de ploegchef beiden aanwezig zijn bij de luchtdichtheidstest, besluit Dobbels, want communicatie en planning zijn cruciaal. Ook kan men de eventueel aanwezige stelling aan de buitenkant van het gebouw goed gebruiken tijdens de test. Een hoge graad van prefabricatie is nuttig, maar niet zaligmakend. Het blijft moeilijk om een welbepaalde graad van luchtdichtheid na te streven, maar terwijl de rol van de aannemer essentieel is, is de correcte plaatsing cruciaal. Meer informatie over het project Duurzame bouwschil: nieuwbouw & renovatie van WTCB en PHP met steun van IWT, Wouter Peeters, via: De Energieprestatieregelgeving in het Vlaamse Gewest De luchtdichtheid heeft niet enkel een belangrijke invloed op de thermische isolatie en het rendement van de verwarmingsinstallatie van gebouwen. Ook het energieverbruik (E-peil) wordt er in grote mate door bepaald. De Vlaamse Energieprestatieregelgeving brengt de luchtdichtheid in rekening door de ventilatieverliezen als gevolg van inen exfiltratie in aanmerking te nemen. Deze verliezen kunnen uitgedrukt worden als een functie van het lekdebiet doorheen de buitenschil van het gebouw bij een drukverschil van 50 Pa tussen de binnen- en de buitenomgeving. Bij ontstentenis wordt deze waarde (in verhouding tot de totale gebouwoppervlakte) gelijkgesteld aan 12 m³/(h.m²), wat vrij negatief is. In de praktijk is het echter mogelijk betere resultaten te bekomen op voorwaarde dat men voldoende aandacht schenkt aan de goede uitvoering van de bouwdetails. Om de betere luchtdichtheidsprestaties van het afgewerkte gebouw in beschouwing te mogen nemen, dient men een luchtdichtheidsproef uit te voeren, overeenkomstig de norm NBN EN De Vlaamse Schrijnwerker november 2011

15 VERRUIM UW AANBOD MET HOUTSKELETBOUW INTERESSE? Mail of bel naar 011/ Uw voordelen We maken graag even kennis Wind- en waterdicht in 5 dagen Enorm groeipotentieel E60 voor de prijs van E80 Minder weerverletdagen Behoud van eigen identiteit Diverse afwerkingsmogelijkheden de natuurlijke aanvulling van uw assortiment 3D-plan houtskeletbouw Snelle opbouw Afwerking mogelijk met diverse materialen Verruim uw aanbod met houtskeletbouw zonder grote investeringen. Zo geeft u samen met Machiels Building Solutions een pasklaar antwoord op de stijgende vraag naar lage energiewoningen en passiefhuizen. Wij produceren de houten bouwelementen, u werkt de woning af volgens de wensen van de klant. Olmsesteenweg 55 BE-3583 Paal-Beringen Tel.: +32 (0) Fax: +32(0) info.mbs@machiels.com

16 Dossier: Aluminium schrijnwerk De Richtlijnen voor de Aluminium Constructeur revisie 2011 Dit derde artikel in onze reeks sluit aan bij de publicatie van de Richtlijnen ter gelegenheid van de editie 2012 van Batibouw. In dit artikel gaan wij nader in op de aanvullingen in de laatste revisie van 2011 en de berekening van aluminium schrijnwerk/gevels, balustrades, thermische berekeningen, bouwaansluitingen en uitvoering. Het Aluminium Center Belgium herwerkt ieder jaar dit referentiehandboek De Revisie 2011 verschijnt met een volledige nieuwe cover en nieuw logo. Hiermee wordt ook de missie van het Aluminium Center duidelijker naar voren gebracht en het handboek ten dienste van de sector, voorschrijver, eindgebruiker en onderwijs gesteld. In deze versie bevindt zich het volgende: - De aanpassingen in verband met reglementeringen en normen in 2011; - De bouwaansluitingen voor laag energie- en passiefwoningen die in detail werden uitgewerkt; - De tekeningen in de tekst werden grondig aangepast en waar nodig verbeterd, oa de tekeningen ivm de goede uitvoering van de verbindingen, balustrades en gevels; - De resultaten van eindwerken uitgevoerd aan de Vakgroep Architectuur en Stedenbouw aan de Universiteit te Gent, Lessius Hogeschool De Naeyer en Xios Diepenbeek; - De berekeningsmethodiek volgens Eurocode 9. Vanaf 2010 is de berekening van bouwkundige constructies volgens Eurocodes verplicht. Gedurende 2010 is dan ook deze omschakeling doorgevoerd in vele Europese lidstaten. Ieder land heeft zijn alle Nationale Bijlagen (in België NAB afgekort) stelselmatig doorgevoerd en er wordt verwacht dat dit uiterlijk tegen 2012 is afgerond in gans Europa. Voor lichte constructies zoals gevels, vensters en deuren is de methodiek, neergelegd in het Wetenschappelijk Rapport nr 11 van het WTCB, ingevoerd. Deze aanpak is voor de sector nieuw en wordt in detail toegelicht, ook rekening houdend met de lopende herziening van de productnorm voor gordijngevels NBN EN Hoe dient men borstweringen of balustrades uit te voeren conform de nieuwe norm NBN B03-004? Per hoofdstuk werd voor de lezer een samenvatting gemaakt en een overzicht van de belangrijke links en de opleidingen die door het Aluminium Center Belgium worden voorzien.tot slot werden alle normen en referenties herzien, zodat nu de laatste informatie in dit verband beschikbaar is. Zijn er gegevens om schrijnwerk en gevels te berekenen conform de laatste Europese regelgevingen terug te vinden? Dienen voor iedere gevel berekend (en/of getest) te worden: stijl- en regelprofielen, de verbindingen en verankeringen zoals schematisch weergegeven. De norm NBN B is gepubliceerd in 2010; in 2011 is er een eerste herziening lopende bij het NBN. Gezien het veilig- 16 De Vlaamse Schrijnwerker november 2011

17 Dossier: Aluminium schrijnwerk heidsaspect verbonden aan balustrades werd de geschiktheid opgesteld volgens de principes die vastgelegd zijn in de eurocodes, waarbij ze ook werden ondergebracht in de categorie van de secundaire constructies zoals de gevels. In de richtlijnen worden de voornaamste kenmerken en onderdelen van de aanpak opgenomen en een aantal toelichtingen gegeven in het bijzonder ivm de berekening en belastingscombinaties zoals schematisch weergegeven. te bekomen zodat men met aluminiumsystemen zeer goede thermische performanties kan behalen. De inbouw ervan, rekening houdend met de EPB bouwknopen methode (A), werd in dit verband onderzocht. Hiertoe werden de lineaire verlieswaardes voor verschillende bouwaansluitingen berekend. Deze tonen een verband aan tussen de Uf-waardes, aanzichtdbreedtes/dieptes en bouwdetail. De EPB voorwaarde wordt dan ook bereikt, zoals voorgesteld in onderstaande figuren. Stap 1: schematisering van de bouwaansluiting Zijn aluminium ramen toepasbaar in laag-energie en passiefbouw? Er zijn de afgelopen jaren heel wat inspanningen geleverd door de systeemleveranciers om een lage Uf (U-profielwaarde) WAAR VIND IK OP ELK MOMENT DE JUISTE TECHNISCHE ONDERSTEUNING? BOVEN YVO NV (Reynaers constructeur) Reynaers Aluminium investeert op lange termijn in een duidelijk en coherent merkbeleid, expertise en vakmanschap bij alle onderdelen van de bouwkolom. Centraal in de strategie staat het waarborgen van kwaliteit, transparantie en duurzaamheid. De ingenieurs, architecten en het Reynaers Technisch Support Team zijn daar ter ondersteuning van de erkende partners constructeurs. Of het nu gaat om telefonische support, projectopvolging ter plaatste of via praktische opleidingen in het Reynaers Institute, Reynaers stelt zich als doel de kennis en vaardigheden van de aluminium constructeur te optimaliseren en verder te perfectioneren. Reynaers staat voor een hechte samenwerking en verstandhouding met architecten, projectontwikkelaars, constructeurs en installateurs. Together for Better. ONS ANTWOORD : HET REYNAERS TECHNISCH SUPPORT TEAM Aluminium oplossingen voor Ramen en Deuren, Schuifdeuren, Veranda s, Gevels, Zonwering en Fotovoltaïsche integraties. TOGETHER FOR BETTER Reyn_0002_Advertising_186x128_Hor.indd 1 28/10/11 09:22 november 2011 De Vlaamse Schrijnwerker 17

18 Dossier: Aluminium schrijnwerk Stap 2: omzetting naar een equivalente lambdawaarde. Stap 3: controle van de berekeningen met een aluminium profiel doorsnede. laag energie- of passiefwoning. Hierbij een voorbeeld van een dorpelaansluiting: Voorbeeld van een resultaat van de berekening voor een raam geplaatst achter de slag. Tot slot werd er onder meer voor stap 3 een universele aluminium doorsnede ontwikkeld die in de toekomst bij verdere berekeningen zal worden gebruikt. Ook een speciaal hoofdstuk zal dan worden gewijd aan verandaconstructies. Informatie rond productie, oppervlaktebehandeling, plaatsing en onderhoud Aluminium schrijnwerk en gevels zijn hoogtechnologische constructies die bij een nauwkeurige productie volgens de richtlijnen van de systeemleveranciers, met de correcte oppervlaktebehandeling volgens de blootstelling, nauwkeurige plaatsing en onderhoud een zeer lange levensduur hebben. In vier hoofdstukken wordt hierin uitgebreid op ingegaan in een verstaanbare taal voor alle betrokkenen bij het bouwproces. Geeft het Aluminium Center Belgium over al deze onderwerpen opleidingen? Zijn er gedetailleerde tekeningen van bouwaansluitingen voorhanden? Voor de in België courante bouwaansluitingen en type spouwen werden de tekeningen uitgewerkt, bijvoorbeeld voor een Gezien in dit artikel enkel een kort overzicht kan worden gemaakt, zijn er ook opleidingen gepland waar in detail wordt ingegaan op de diverse onderwerpen. Meer info hierover vindt u terug op Door ir. Cyriel Clauwaert, Directeur Aluminium Center Belgium De richtlijnen De Richtlijnen voor de Aluminium Constructeur zijn een referentiewerk voor de vakman, architect en geïnteresseerde. Een abstract in pdf-versie is beschikbaar op de website van het Aluminium Center Belgium, Onze leden kunnen het boek voordelig (5 euro korting) aankopen aan de prijs van 34 euro/stuk (BTW exclusief) door een te sturen naar info@aluminiumcenter.be met de vermelding van uw lidnummer. 18 De Vlaamse Schrijnwerker november 2011

19 schrijf u in op profileer u als ReynaeRs InstalleR Volg onze exclusieve opleiding en geniet tal van voordelen TogeTher for BeTTer U bent zelfstandig plaatser van ramen en deuren, en wilt zich sterker profileren als een vakbekwame specialist? Schrijf u dan vóór 30 november in voor de Reynaers Installer opleiding (i.s.m. Syntra). U leert er alles over het Reynaers-productgamma en de plaatsingstechnieken. Na deze training krijgt u ook het Reynaers Installer label. Daarmee verhoogt u de bekendheid van uw bedrijf én geniet u tal van voordelen die uw verkoop een extra boost geven. Wees er snel bij want de plaatsen zijn beperkt. Meer info op

20

Perfect geïsoleerd in alle openheid

Perfect geïsoleerd in alle openheid Editie VOORJAAR 2016 r a m e n & d e u r e n FIRMA VAMA RAMEN EN DEUREN BVBA Reynaers Installer in Lanaken Tom van den Branden & Andy Massot, zaakvoerders: Onze passie voor perfectie vinden we ook terug

Nadere informatie

Soudal Window System:

Soudal Window System: Soudal Window System: Luchtdichte bouwaansluiting in de praktijk Luc Thys Inleiding SWS : wat? = Soudal Window System Professioneel venster-aansluitsysteem: raaminstallatie volgens EPB Doordachte combinatie

Nadere informatie

Taak constructies. Architecten en ingenieurs: Goossens & Partners. Dries de Burggrave. 1MAK a 2015-2

Taak constructies. Architecten en ingenieurs: Goossens & Partners. Dries de Burggrave. 1MAK a 2015-2 Taak constructies Architecten en ingenieurs: Goossens & Partners. Dries de Burggrave 1MAK a 2015-2 Bouwknoop 1 Het gaat om een bouwknoop omdat de verticale muur verbonden wordt met een hellend dak. Detailtekening

Nadere informatie

INDIVIDUELE TAAK OPLEIDINSONDERDEEL CONSTRUCTIES 1. JULIE VANDENBULCKE MAK 1 E Aannemer: Luc Vandermeulen

INDIVIDUELE TAAK OPLEIDINSONDERDEEL CONSTRUCTIES 1. JULIE VANDENBULCKE MAK 1 E Aannemer: Luc Vandermeulen INDIVIDUELE TAAK OPLEIDINSONDERDEEL CONSTRUCTIES 1 JULIE VANDENBULCKE MAK 1 E Aannemer: Luc Vandermeulen Inhoud 1. 1 ste constructiedetail... 2 2. 2 de constructiedetail... 3 3. Beschrijving van de opbouw

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Diagnosetools voor renovatie Leefmilieu Brussel Diagnose van de isolatie van de luchtichteid Gauthier KEUTGEN ICEDD Doelstelling(en) van de presentatie De aandacht vestigen op

Nadere informatie

Doorgedreven schilrenovatie bij woningen: lager energieverbruik of verbetering van binnencomfort?

Doorgedreven schilrenovatie bij woningen: lager energieverbruik of verbetering van binnencomfort? Doorgedreven schilrenovatie bij woningen: lager energieverbruik of verbetering van binnencomfort? Staf Roels, Mieke Deurinck Afdeling Bouwfysica, Kasteelpark Arenberg 40, KU LEUVEN Rebecca Meuleman Wienerberger

Nadere informatie

HOUTSKELET BOUW ENERGIEZUINIG BOUWEN

HOUTSKELET BOUW ENERGIEZUINIG BOUWEN HOUTSKELET BOUW ENERGIEZUINIG BOUWEN 2 4 3 1 5 6 EEN PASSIEVE WOONTOREN IN HOUTSKELETBOUW Voor de opwaardering van een verwaarloosde wijk aan de rand van een spoorwegterrein realiseerde de Brusselse gemeente

Nadere informatie

Intelligent luchtdicht renoveren

Intelligent luchtdicht renoveren Isoleren voor morgen Geselecteerde merken voor een duurzame constructie Intelligent luchtdicht renoveren Belang van luchtdichtheid bij isolatie (niet enkele energieverlies, condens,...) Hoe luchtdicht

Nadere informatie

Het ABC van de energieprestatieregelgeving

Het ABC van de energieprestatieregelgeving Het ABC van de energieprestatieregelgeving De Vlaamse overheid streeft er naar dat alle gebouwen in Vlaanderen energiezuinig én comfortabel worden. Een van de middelen om dit te realiseren, is de energieprestatieregelgeving,

Nadere informatie

Isolatie en renovatie: laatste nieuws!

Isolatie en renovatie: laatste nieuws! Isolatie en renovatie: laatste nieuws! Brussel Leefmilieu Het belang van een globale gebouwbenadering André BAIVIER ISOPROC INNOVISO Overzicht Inleiding Enkele algemene thermische principes opfrissen Beperkingen

Nadere informatie

L u c h t d i c h t b o u w e n

L u c h t d i c h t b o u w e n S t u d i e b u r e e l G r e e s a b v b a Meerhoutstraat 92 2430 Vorst-Laakdal Tel: 013/29 51 98 Fax: 013/29 41 99 Website: www.greesa.be E-mail: info@greesa.be GSM: 0495/92 08 69 BTW: BE.0883.002.381

Nadere informatie

Luchtdicht bouwen. Inhoud

Luchtdicht bouwen. Inhoud Luchtdicht bouwen Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf http://www.wtcb.be Inhoud Inleiding: waarom luchtdicht bouwen? Evaluatiemethoden Onderscheid kengetallen Luchtdicht bouwen strategie

Nadere informatie

Samenwerking tussen opdrachtgever en lakkerij strekt tot ieders voordeel. Voorstelling voor VOM 28/06/2013 INHOUD VAN DEZE PRESENTATIE

Samenwerking tussen opdrachtgever en lakkerij strekt tot ieders voordeel. Voorstelling voor VOM 28/06/2013 INHOUD VAN DEZE PRESENTATIE Samenwerking tussen opdrachtgever en lakkerij strekt tot ieders voordeel Voorstelling voor VOM 28/06/2013 Cyriel Clauwaert INHOUD VAN DEZE PRESENTATIE 1. Korte inleiding Aluminium Center Belgium 2. Waarom

Nadere informatie

Project: Renovatie Dorpshuis - Hombeek

Project: Renovatie Dorpshuis - Hombeek 2 INFOFICHE Project: Renovatie Dorpshuis - Hombeek Innoverende maatregel : BUITENMUURISOLATIE inpakken van de buitenschil BAOPT luchtverwarmingssysteem met ongerichte luchtstroom met warmterecuperatie

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Hoogstraat nummer 570 bus postnummer 9235 gemeente Fruitrode bestemming eengezinswoning type open bebouwing softwareversie 1.0 berekend energieverbruik (kwh/m²): 380

Nadere informatie

Resultaten monitoring

Resultaten monitoring RenoseeC: renovaties met sociale, ecologische en economische meerwaarde via collectieve aanpak Resultaten monitoring Afdeling Bouwfysica KU Leuven / EnergyVille Evi Lambie & Dirk Saelens Cayman 1 Uitgevoerde

Nadere informatie

Heeft luchtdicht bouwen wel zin? copyright: Innoceal bvba

Heeft luchtdicht bouwen wel zin? copyright: Innoceal bvba Heeft luchtdicht bouwen wel zin? HEEFT LUCHTDICHT BOUWEN WEL ZIN? WAAROM? - Europees streven naar energieneutrale gebouwen tegen 2020 - bouwregelgeving volgt en verlaagt gestaag het toegelaten E-peil -

Nadere informatie

Thermische isolatie oplossingen. thermische isolatie. muur en vloer PUR / PIR. panelen TMS & SIS REVE

Thermische isolatie oplossingen. thermische isolatie. muur en vloer PUR / PIR. panelen TMS & SIS REVE Thermische isolatie oplossingen thermische isolatie muur en vloer PUR / PIR panelen TMS & SIS REVE TMS & SIS REVE muren comfort besparingen prestaties Een gebouw dat slecht of helemaal niet geïsoleerd

Nadere informatie

HOUTSKELET BOUW ONTWERPVRIJHEID

HOUTSKELET BOUW ONTWERPVRIJHEID HOUTSKELET BOUW ONTWERPVRIJHEID 2 4 3 1 5 6 TECHNISCHE VOORDELEN dr. ir. Kurt De Proft, houtskeletbouwspecialist bij het Technisch Centrum der Houtnijverheid: Houtskeletbouw wordt gekenmerkt door een grote

Nadere informatie

Waarom Ventileren? 24 uur per dag ventileren zorgt voor het beste resultaat. Luchtkwaliteit. Ideaal voor integratie in een ventilatiesysteem.

Waarom Ventileren? 24 uur per dag ventileren zorgt voor het beste resultaat. Luchtkwaliteit. Ideaal voor integratie in een ventilatiesysteem. Waarom Ventileren? 24 uur per dag ventileren zorgt voor het beste resultaat Luchtkwaliteit We hebben allemaal nood aan verse én gezonde buitenlucht om goed te kunnen functioneren. In onze moderne maatschappij

Nadere informatie

gebouwschil 1 Bouwknopen: sluit isolatielagen rechtstreeks basisprincipe: garandeer de thermische snede

gebouwschil 1 Bouwknopen: sluit isolatielagen rechtstreeks basisprincipe: garandeer de thermische snede Bouwknopen: sluit isolatielagen rechtstreeks op elkaar aan Gezond bouwen betekent ook dat je zo veel mogelijk koudebrugwerking vermijdt. Zo beperk je het risico op condensen schimmelvorming. Dat kan namelijk

Nadere informatie

Uw innovatiepartner met drive NIEUWBOUW RENOVATIE TRANSFORMATIE

Uw innovatiepartner met drive NIEUWBOUW RENOVATIE TRANSFORMATIE Uw innovatiepartner met drive NIEUWBOUW RENOVATIE TRANSFORMATIE EMERGO Bouwnovatie EMERGO werkt graag samen aan vernieuwende en realistische totaaloplossingen. Ons doel is dat u én wij ingenomen zijn met

Nadere informatie

Ligna. Ramen en Deuren. Sapa Building System

Ligna. Ramen en Deuren. Sapa Building System Ligna Ramen en Deuren Sapa Building System ontwikkeling architect Luc Sijmons en Morti nv (Koen De Waele) Ligna is een thermisch onderbroken driekamersysteem voor optimaal isolerende aluminium ramen en

Nadere informatie

Ligna. Ramen en Deuren. Sapa Building System

Ligna. Ramen en Deuren. Sapa Building System Ligna Ramen en Deuren Sapa Building System Ligna is een thermisch onderbroken driekamersysteem voor optimaal isolerende aluminium ramen en deuren. De aluminium profielen hebben een uiterst slanke aanzichtbreedte

Nadere informatie

SFIC-vestigingen. PIR Isolatie

SFIC-vestigingen. PIR Isolatie IN VOORRAAD Hoogwaardige in alle SFIC-vestigingen PIR Isolatie introductie Ons aanbod biedt alle soorten isolatie. Van de meest traditionele tot de meest innoverende! Linitherm is producent van complete

Nadere informatie

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Elisa Van Kenhove Onderzoeksgroep Bouwfysica, Constructie en Klimaatbeheersing Vakgroep Architectuur & Stedenbouw Faculteit Ingenieurswetenschappen

Nadere informatie

Bouw en gevelsystemen voor snelle projectontwikkeling. Illustratie met case "Namen".

Bouw en gevelsystemen voor snelle projectontwikkeling. Illustratie met case Namen. Bouw en gevelsystemen voor snelle projectontwikkeling. Illustratie met case "Namen". Inhoud Toekomstvisie Prefabricatie Voordelen Innovatie Toepassing TOEKOMSTVISIE Prefabricatie blijvend te ontwikkelen

Nadere informatie

Werknemersopleiding Bouw Uitnodiging - 11 februari Hamme

Werknemersopleiding Bouw Uitnodiging - 11 februari Hamme Uitnodiging - 11 februari 2015 - Hamme Isoleren, luchtdicht bouwen en ventileren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een goede samenwerking tussen al deze disciplines is essentieel in het bouwproces.

Nadere informatie

Passief Bouwen: waarom en hoe?

Passief Bouwen: waarom en hoe? Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort

Nadere informatie

Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren

Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Labo Hygrothermie Hygrothermisch ontwerp van wanden DEEL 2 23 maart 2017 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren 23/03/2017 1 van 16 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren

Nadere informatie

1. D U U R Z A A M B O U W E N. Charline Boyer 02 545 58 35 charline.boyer@confederatiebouw.be

1. D U U R Z A A M B O U W E N. Charline Boyer 02 545 58 35 charline.boyer@confederatiebouw.be 1. D U U R Z A A M B O U W E N Charline Boyer 02 545 58 35 charline.boyer@confederatiebouw.be E CO- C O N S T R U C T I E We leven in een wereld waarin natuurlijke hulpbronnen niet onuitputtelijk blijken,

Nadere informatie

Bewust Duurzaam Bouwen. Deel 2: basisprincipes energiebewust bouwen

Bewust Duurzaam Bouwen. Deel 2: basisprincipes energiebewust bouwen Bewust Duurzaam Bouwen Deel 2: basisprincipes energiebewust bouwen 1 Bron: energiesparen.be/kalender 2 ventileren gezond aangenaam comfortabel isoleren luchtdicht bouwen 3 2. Basisprincipes energiebewust

Nadere informatie

VERSLAG EPB-STUDIE. Bouwheer. Projectlocatie. Projectomschrijving. Ons dossiernummer. Datum. Stad Gent. Gent. Kinderdagverblijf De Bron 14-066

VERSLAG EPB-STUDIE. Bouwheer. Projectlocatie. Projectomschrijving. Ons dossiernummer. Datum. Stad Gent. Gent. Kinderdagverblijf De Bron 14-066 VERSLAG EPB-STUDIE Bouwheer Projectlocatie Projectomschrijving Stad Gent Gent Kinderdagverblijf De Bron Ons dossiernummer 14-066 Datum April 2015 01/09/2015 p. 1-13 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. EPB-eisen

Nadere informatie

LUCHTDICHTHEID Opfrissing & nieuwigheden. Invloed van de uitvoering op de duurzaamheid

LUCHTDICHTHEID Opfrissing & nieuwigheden. Invloed van de uitvoering op de duurzaamheid LUCHTDICHTHEID Opfrissing & nieuwigheden Benoît Michaux ir. Afdeling Gebouwschil en Schrijnwerk Evelyne Nguyen ir. Laboratorium Hout en Coatings Invloed van de uitvoering op de duurzaamheid CBBH, 8 december

Nadere informatie

Thermische isolatie van bestaande platte daken

Thermische isolatie van bestaande platte daken Thermische isolatie van bestaande platte daken In onze maatschappij gaat steeds meer aandacht naar energiebesparingen, milieubescherming en comfort, wat een doordachte thermische isolatie van de gebouwschil

Nadere informatie

STS 71-2 Systemen voor de buitenisolatie van gevels STS 71-2 Voorstelling

STS 71-2 Systemen voor de buitenisolatie van gevels STS 71-2 Voorstelling STS 71-2 Systemen voor de buitenisolatie van gevels 1 STS 71-2 Voorstelling STS? Onderwerp van de STS 71-2 Prestaties? Prestaties in de STS 71-2 Realisatie van prestaties op de bouwplaats 2 1 STS 71-2

Nadere informatie

Een huisstijl voor het VIOE

Een huisstijl voor het VIOE PRESENTATIE 11.10.2011 Kick-off Innovatief Aanbesteden Energieneutrale gebouwen zonder meerkost Energiezuinig leven in monumenten : Een huisstijl voor het VIOE zijn energiebesparing, duurzaamheid en erfgoedwaarden

Nadere informatie

Hygrothermie van de woning - ventilatie. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens

Hygrothermie van de woning - ventilatie. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens Hygrothermie van de woning - ventilatie ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens ventileren gezond aangenaam comfortabel isoleren luchtdicht bouwen Provincie Oost-Vlaanderen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Schuttersvest nummer 69 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 568 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Lage energierenovatie van een 100 jarige woning. Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer

Lage energierenovatie van een 100 jarige woning. Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer Lage energierenovatie van een 100 jarige woning Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer Algemeen Woning gelegen in Spiere, bouwjaar 1900, volsteense muur Authentieke elementen Goede structuur Groene ligging

Nadere informatie

Profiel van een isolatie expert.

Profiel van een isolatie expert. Profiel van een isolatie expert. 1 Een team van isolatie-experten Isolteam, met vestigingen in Kortemark en Hoboken, beschikt over een dynamische ploeg van bedreven experten, zowel op vlak van studie

Nadere informatie

Luchtdichtheid bij houtbouw. arch. Piet Kerckhof Aché Ligno Architecten

Luchtdichtheid bij houtbouw. arch. Piet Kerckhof Aché Ligno Architecten Luchtdichtheid bij houtbouw arch. Piet Kerckhof Aché Ligno Architecten Agenda 1. Luchtdichtheid 3. Andere houtbouwmethodes 4. Gevelbekleding 1. Luchtdichtheid Verliezen via K-15 (PHP) K-30 (LEW) K-45 (max.)

Nadere informatie

SYNTHESENOTA EPB Overzicht met betrekking tot EPB-regelgeving

SYNTHESENOTA EPB Overzicht met betrekking tot EPB-regelgeving SYNTHESENOTA EPB Overzicht met betrekking tot EPB-regelgeving VOORWERP BOUWPLAATS BOUWHEER ARCHITECT STUDIEBUREAU Renovatie van een eengezinswoning Sint Jozefstraat 69, 8301 Knokke-Heist T Heist Best cvba

Nadere informatie

CONSTRUCTIES 1: BOUWKNOPEN

CONSTRUCTIES 1: BOUWKNOPEN Arne Schoelinck PBA-VG 1MAK 1D1 Constructies 1 Docent: D. Gijsemans CONSTRUCTIES 1: BOUWKNOPEN Bouwheer: Frank Schoelinck Architect: Geert Clément Inleiding Voor deze opdracht moesten we een gedocumenteerd

Nadere informatie

Massief passief bouwen... de baksteenoplossing

Massief passief bouwen... de baksteenoplossing 20 BOUWEN MET BAKSTEEN Massief passief bouwen... de baksteenoplossing voor het passiefhuis Woning te Gent Architect: Kristof Cauchie - Studiebureau: 3DB Aanvankelijk werd het concept van een passiefhuis

Nadere informatie

Na-isolatie van bestaande gevels: detaillering

Na-isolatie van bestaande gevels: detaillering Na-isolatie van bestaande gevels: detaillering Filip Dobbels, WTCB 24 oktober 2017 Antwerpen NA-ISOLATIE : DETAILLERING Welke na-isolatietechniek? Buitenisolatie (*) Spouwisolatie Binnenisolatie (*) al

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Marktstraat nummer 62 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1146 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

17-6-2013. Passief Bouwen. Passief Bouwen in de praktijk. Velve-Lindehof, Enschede. Stelling. Ontwerpvisie. Binnengasthuizen, Zwolle

17-6-2013. Passief Bouwen. Passief Bouwen in de praktijk. Velve-Lindehof, Enschede. Stelling. Ontwerpvisie. Binnengasthuizen, Zwolle Passief Bouwen Passief Bouwen in de praktijk Kennisdag Bouwfysica 2013 Passief bouwen' is een specifieke bouwstandaard met een comfortabel binnenklimaat, gedurende zowel het zomer- als het winterseizoen,

Nadere informatie

Constructiedetails: Bouwknopen

Constructiedetails: Bouwknopen Constructiedetails: Bouwknopen Joachim Coopman en Devin De Brabander 1 Vastgoed-Landmeten Constructies 1 Bouwheer: Architect: Kassymo nv Zeedijk, Nieuwpoort Bert Janssens Oudburg 30B, Gent Aannemingsbedrijf:

Nadere informatie

Passieve sociale woningen. Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW

Passieve sociale woningen. Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW Passieve sociale woningen Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW Passieve sociale woningen Sessie 14 Woonforum 2009 Welkom Demonstratieproject PASW Wat is een Passief Huis? Doelstellingen van

Nadere informatie

Bij deze isolatietechniek wordt de isolatie aan de buitenzijde van de gevelmuren geplaatst. Op deze isolatie wordt een nieuwe afwerking geplaatst.

Bij deze isolatietechniek wordt de isolatie aan de buitenzijde van de gevelmuren geplaatst. Op deze isolatie wordt een nieuwe afwerking geplaatst. Wat is buitenmuurisolatie? De meeste woningen, gebouwd voor 1960, hebben geen spouwmuren, maar volle muren. In deze gevallen is een spouwmuurisolatie geen optie en moet u kiezen voor de isolatie van buitenmuren

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Isschotweg nummer 98 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1557 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Deel 3: Vloeren. Zwijnaarde - 26 oktober 2011

Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf  Deel 3: Vloeren. Zwijnaarde - 26 oktober 2011 Constructiedelen en bouwdetails Deel 3: Vloeren Zwijnaarde - 26 oktober 2011 1 Inhoud 1.Thermische isolatie 2.Bouwknopen ope en details 3.Luchtdichtheid 4.Besluiten 2 1. Thermische e isolatie 3 1. Thermische

Nadere informatie

Beschrijving van het onderzoek: doelstelling, methodologie en steekproefbeschrijving van het onderzoek. Wesley Ceulemans

Beschrijving van het onderzoek: doelstelling, methodologie en steekproefbeschrijving van het onderzoek. Wesley Ceulemans Enquête Energieprestatieregelgeving in de praktijk peilt naar de kennis, toepassing, mening en verandering op de werf ten gevolge van de energieprestatieregelgeving bij de Vlaamse bouwprofessionelen. De

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

BRENG RUST EN COMFORT MET DEZE THERMISCHE EN AKOESTISCHE ISOLATIE

BRENG RUST EN COMFORT MET DEZE THERMISCHE EN AKOESTISCHE ISOLATIE BRENG RUST EN COMFORT MET DEZE THERMISCHE EN AKOESTISCHE ISOLATIE Er zijn appartementen waar je alles hoort. En er zijn appartementen met ISOBET-PLUS Isobet is een gebruiksvriendelijke isolerende mortel

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Wolfstraat nummer 17_45 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 819 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity

Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity how! EDITIE VOORJAAR 2015 Creatief verbouwen Van donker naar licht Het exterieur, een vervolg van het interieur Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity Ontvouw je leefruimte met de magische

Nadere informatie

351 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

351 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Gentse steenweg 10 bus 5 9300 gemeente Aalst bestemming appartement type - bouwjaar 1971 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 351 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

Startadvies Energiebesparing

Startadvies Energiebesparing Startadvies Stephanusplein 1, 7772 BR Hardenberg Startadvies : Op basis van de besparingscheck (zie bijlage) heeft uw woning een indicatief energielabel F. Het energielabel voor woningen loopt van A tot

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Hoogboomsteenweg nummer 2 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 704 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Paalstraat nummer 35 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1021

Nadere informatie

BATIBOUW 2011 25 februari 2011

BATIBOUW 2011 25 februari 2011 Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf www.wtcb.be BATIBOUW 2011 25 februari 2011 Antoine Tilmans, ir Afdeling Klimaat, Installaties en Energieprestatie WTCB - Wetenschappelijk en Technisch

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Zandzeggelaan nummer 8 bus 202 bestemming appartement type - softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 176 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel DAKISOLATIE BIJ RENOVATIES Pierre DEMESMAECKER Institut de Conseil et d Etudes en Développement

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Papestraat nummer 22 bus bestemming type eengezinswoning halfopen bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1016 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

ISOLATIE. En als u zou kiezen voor Aluthermo isolatie? Efficiënt. Dun. Eenvoudig te plaatsen. R = 4,75 m².k/w met 12 cm glaswol (λ 0,032)

ISOLATIE. En als u zou kiezen voor Aluthermo isolatie? Efficiënt. Dun. Eenvoudig te plaatsen. R = 4,75 m².k/w met 12 cm glaswol (λ 0,032) ISOLATIE En als u zou kiezen voor Aluthermo isolatie? Efficiënt. Dun. Eenvoudig te plaatsen. DE ALTERNATIEVE OPLOSSING!VOOR SARKING R = 4,75 m².k/w met 12 cm glaswol (λ 0,032) Eenvoudig en snel te plaatsen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Oude Kuringerbaan nummer 55 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Eugeen Leenlaan 3 bus 12 3500 gemeente Hasselt bestemming appartement type - bouwjaar 1978 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 406 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

Opleiding Blower Doortechnieker

Opleiding Blower Doortechnieker Opleiding Blower Doortechnieker Door Pieter Maes, Boomer bvba & Peter Eykens, IsoproC cvba. 1 Boomer bvba, een korte voorstelling. Kern ac(viteiten Luchtdichtheid van gebouwen en woning, sedert 2003. Controle

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Jozef Wautersstraat nummer 149 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

bestaand gebouw met woonfunctie

bestaand gebouw met woonfunctie Energiezuinigheid van de gebouwschil energiezuinig niet energiezuinig gemiddelde U-waarde van de gebouwschil Energiezuinigheid van de verwarmingsinstallatie energiezuinig niet energiezuinig gemiddeld installatierendement

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Minister A. De Taeyestraat nummer 8 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.16.9 berekende energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Citadellaan nummer 76 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 405 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Edingensesteenweg nummer 104 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 519 De energiescore laat

Nadere informatie

Bouwen met baksteen 2/10. Schoolgebouwen. nr driemaandelijks tijdschrift - april-mei-juni afgiftekantoor 8000 Brugge 1-2de afdeling

Bouwen met baksteen 2/10. Schoolgebouwen. nr driemaandelijks tijdschrift - april-mei-juni afgiftekantoor 8000 Brugge 1-2de afdeling Bouwen met baksteen 2/10 Schoolgebouwen nr 131 - driemaandelijks tijdschrift - april-mei-juni 2010 - afgiftekantoor 8000 Brugge 1-2de afdeling 12 BOUWEN MET BAKSTEEN TECHNIek Baksteen de perfecte combinatie

Nadere informatie

Van IER naar LTD the devil is in the details ( * )

Van IER naar LTD the devil is in the details ( * ) INGRIJPEND ENERGETISCHE RENOVATIE nieuwe aard werken vanaf 1/1/2015 2 Van IER naar LTD the devil is in the details ( * ) Benny Craenhals architect energieconsulent NAV ( * ) God is in the detail Ludwig

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Smidstraat nummer 41 bus bestemming type eengezinswoning halfopen bebouwing softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 771 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

rergiepresteuecertificaat

rergiepresteuecertificaat rergiepresteuecertificaat straat Bloemenveldstraat nummer 4 bus bestemming eengezinswoning type open bebouwing bouwjaar 1900 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (klalh/m 2jaar 588 De energiescore

Nadere informatie

Plaisance 50. Ramen en Deuren. Sapa Building System

Plaisance 50. Ramen en Deuren. Sapa Building System Plaisance 50 Ramen en Deuren Sapa Building System Plaisance 50 is een nietthermisch onderbroken systeem voor aluminium toepassingen, met een bouwdiepte van. Het kan toegepast worden bij naar binnen en

Nadere informatie

HOUTSKELET BOUW AKOESTISCH COMFORT

HOUTSKELET BOUW AKOESTISCH COMFORT HOUTSKELET BOUW AKOESTISCH COMFORT 2 4 3 1 5 6 METEN IS WETEN De eigenaar van de houtskeletbouwwoning waarvan wij het grondplan afbeelden wilde de exacte akoestische prestaties van zijn woning kennen en

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Zeedijk nummer 297 bus 0804 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 226 De energiescore

Nadere informatie

THIJCO BVBA TIPS & TRICKS LUCHTDICHT BOUWEN

THIJCO BVBA TIPS & TRICKS LUCHTDICHT BOUWEN THIJCO BVBA TIPS & TRICKS LUCHTDICHT BOUWEN In dit document zullen de basisvereisten voor een goede luchtdichtheid kort besproken worden. Indien deze principes aangehouden worden tijdens de werken zal

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Piercostraat nummer 26 bus bestemming type eengezinswoning halfopen bebouwing softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 530 De energiescore laat toe

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Ooievaar 8 bus 1 2060 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar 1965 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 379 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity

Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity how! EDITIE VOORJAAR 2015 FIRMA SOLIDUS RAMEN & DEUREN Reynaers Installer in Lint Ludwig Huysmans, gedelegeerd bestuurder: Niet toevallig kiezen wij bewust voor Reynaers Aluminium Creatief verbouwen Van

Nadere informatie

525 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

525 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken. nummer postnummer Dorps 23 2830 gemeente Willebroek bestemming eengezinswoning type gesloten bebouwing bouwjaar 1918 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 525 De energiescore laat toe

Nadere informatie

d e b o u w i n d e B e l g i s c h e e c o n o m i e

d e b o u w i n d e B e l g i s c h e e c o n o m i e HOEVEEL MENSEN WERKEN IN DE BOUW? HOE GROOT IS DE SECTOR IN LIMBURG? d e b o u w i n d e B e l g i s c h e e c o n o m i e totaal bouw bouw Limburg aandeel Limburg JAARLIJKSE CIJFERS VAN CONFEDERATIE BOUW

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Eendrachtstraat nummer 27 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

Snel, kostenbesparend en kwalitatief bouwen in prefab

Snel, kostenbesparend en kwalitatief bouwen in prefab Snel, kostenbesparend en kwalitatief bouwen in prefab DWS verhoogt drastisch de bouwsnelheid van al uw constructies via prefab gemetselde muren. Met dit procédé bespaart u tijd, worden overbodige kosten

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Zilvervos 4 bus *1/1 2610 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 711 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

Passief Bouwen in de praktijk

Passief Bouwen in de praktijk Passief Bouwen in de praktijk Velve-Lindenhof: van idee tot realisatie ir. H.J.J. (Harm) Valk / ing. A.F. (André) Kruithof adviseur Energie & Duurzaamheid Programma Projectomschrijving Ontwerpvisie Bouwfysische

Nadere informatie

245 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

245 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Batavia 7 bus 3 2000 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwar 2005 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²ar): 245 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Kloosterstraat nummer 3F bus bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 392 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

natural comfort inside

natural comfort inside RAAMVenTiLATie nl natural comfort inside Een optimaal binnenklimaat is gezond en geeft een goed gevoel. Daarom ontwikkelde Duco haar Green Building Solution, waarbij basisventilatie, intensieve ventilatie

Nadere informatie

Opbouw van hellende daken: combinatie van onderdelen. 16 maart 2017

Opbouw van hellende daken: combinatie van onderdelen. 16 maart 2017 Opbouw van hellende daken: combinatie van onderdelen 16 maart 2017 Clarisse Mees WTCB Master title - 14-03-17 - Page 1 Platte daken en hellende daken Platte daken: Afdichtingsmembraan water-, lucht- en

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Elzen 1 bus 1 3500 gemeente Hasselt bestemming appartement type - bouwjaar 1967 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 229 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

a. Het enige houtconstructiesysteem waarmee hoogbouw (tot 9 verdiepingen) mogelijk is

a. Het enige houtconstructiesysteem waarmee hoogbouw (tot 9 verdiepingen) mogelijk is CLT IS HET IDEALE BOUWMATERIAAL VOOR GEBOUWEN MET MEERDERE VERDIEPINGEN TimberTeam bouwt gebouwen van meerdere verdiepingen met behulp van panelen in kruiselings verlijmd meerlagig massief hout. Hun bestemming

Nadere informatie