2012 Nr. A Punt 9 van de agenda voor de vergadering van 24 april Onderwerp Initiatiefvoorstel IP inzake LED-verlichting.

Transcriptie

1 2012 Nr. A Punt 9 van de agenda voor de vergadering van 24 april Onderwerp Initiatiefvoorstel IP inzake LED-verlichting

2 Initiatiefvoorstel LED verlichting InwonersPartij Lelystad Frank van den Brink

3 inleiding bewustwording m.b.t. duurzaamheid groeit; LED verlichting is een belangrijk onderdeel; veel studies, praktijktests en implementaties; ook in Lelystad regelmatig LED onderzoek; tot voor kort onderzoeken straatverlichting; nu ook onderzoek naar industriële toepassing van LED verlichtingsarmaturen

4 Doelstelling zowel milieu als financieel voordeel behalen door toepassing van LED armaturen; gedachtegang ambtelijke organisatie hierop aanpassen; voor de goede orde, we spreken hier niet over straatverlichting (lantaarns) maar over vervangers voor conventionele TL armaturen.

5 kwaliteit de huidige beschikbare verlichtingsarmaturen krachtig licht; branduren; hufterproof; dimbaar; vochtbestendig; eenvoudig te installeren en onderhouden.

6 geschiktheid LED armaturen zijn uitermate geschikt voor kortverblijf ruimten parkeergarages; stations; vliegvelden; industriële hallen; bouwkundige kunstwerken.

7 investering LED armaturen zonder investering verkrijgbaar wel eenmalige leverings- en installatiekosten leveranciers delen in theoretische energiebesparing Lelystad relatief lage energiekostprijs per kwh energie- en instandhoudingskosten verhouden zich alsnog gunstig tot de afdracht aan leverancier

8 voordelen vervanging van de huidige TL verlichting door LED verlichting in gemeentelijke gebouwen en kunstwerken: 24,46 kg minder CO2 uitstoot; 12,97 besparing per armatuur per jaar. voorbeeld: vervanging van 130 armaturen in een parkeergarage zou per jaar resulteren in de volgende besparingen: ruim 3 ton CO2 reductie ruim besparing

9 duurzaamheid de onderzochte armaturen worden door enkele Nederlandse ondernemingen, bijna volledig in eigen beheer, grotendeels in eigen land geproduceerd; een duurzaam proces. een minimum aan vlieg- en/of vaarmijlen van producent naar leverancier een zeer beperkt aantaal logistieke kilometers tussen bedrijfsonderdelen leverancier en tussen leverancier en klant

10 beproeving Lelystad is geen pilot gemeente maar maakt gebruik van beproefde techniek. 4 gemeenten onderzoeken de mogelijk toepassing van LED armaturen 3 gemeenten zijn aan het testen 8 gemeenten passen LED armaturen reeds toe positieve cijfers referentiegemeente Haarlem 48 besparing per armatuur/jaar (Lelystad 45)

11 besparing areaal te vervangen armaturen in Lelystad kunstwerken, parkeergarages en industriële hallen respectievelijk 100, 1900 en 250 armaturen 55 ton CO2 reductie & besparing (1 jaar) 330 ton CO2 reductie & besparing (6 jaar) 1100 ton CO2 reductie & besparing (20 jaar)

12 kaders wij stellen de volgende kaders voor: in de bestekken voor nieuwe gemeentelijke gebouwen en kunstwerken uitgaan van LED verlichting; in de groot-onderhoudsplannen opnemen dat, waar mogelijk, TL verlichting wordt vervangen door LED verlichting.

13 voortgangsinformatie aan te bevelen om kort maar duidelijk in de jaarrekeningen te rapporteren over voortgang

14 kanttekening kern van het voorstel is een leaseconstructie een langdurige relatie met een leverancier de continuïteit van de te selecteren leverancier is daarom van belang onderzoek mede daarom gericht op gerenommeerde marktpartijen

15 vragen

16 Initiatiefvoorstel InwonersPartij Lelystad initiële versie: 30 januari 2012 / aangepaste versie: 4 april 2012 Nr. -.- Punt.. van de agenda voor de vergadering van Onderwerp: Introductie LED verlichting in gemeentelijke gebouwen en kunstwerken Voorgesteld besluit: 1. Kennis te nemen van de mogelijkheden om, zonder de extra kosten van armaturen, zowel milieutechnisch als financieel voordeel te behalen door in gemeentelijke gebouwen en kunstwerken TL verlichting te vervangen door LED verlichting. 2. De volgende kaders vast te stellen voor zowel toepassing van LED verlichting in de inrichting als het onderhoud van gemeentelijke gebouwen en kunstwerken: a. in de bestekken voor nieuwe bouwkundige kunstwerken en nieuwe gemeentelijke gebouwen waar men kort verblijft wordt in beginsel uitgegaan van LED verlichting in plaats van TL verlichting; b. in de groot-onderhoudsplannen voor bouwkundige kunstwerken en alle gemeentelijke gebouwen waar men kort verblijft wordt opgenomen dat de aanwezige TL verlichting, waar mogelijk, wordt vervangen door LED verlichting. 3. In de jaarrekeningen beperkt te rapporteren over de voortgang van de toepassing van LED verlichting. Inleiding Veel Nederlandse gemeenten onderzoeken de mogelijkheid tot introductie van LED verlichting in de openbare ruimte en gebouwen; even zovele passen die al toe. Dit gebeurt vaak op basis van de groeiende bewustwording van het belang van duurzaamheid. De gemeente Lelystad onderzoekt op regelmatige basis de stand van zaken rondom mogelijkheden en financiële consequenties van LED verlichting. Tot voor kort beperkten deze onderzoeken zich voornamelijk tot straatverlichting. In dat kader heeft de desbetreffende gemeentelijke afdeling in het licht van dit initiatiefvoorstel een diepgaand vergelijkend onderzoek verricht betreffende industriële toepassing van LED verlichting (armaturen) in openbare gebouwen en kunstwerken. Hieruit moest blijken of dit duurzame initiatiefvoorstel ook echt duurzaam en financieel haalbaar is. Investerings- en aanverwante onderhoudskosten blijken zich, ondanks de voor Lelystad relatief lage energiekostprijs per kwh, gunstig te verhouden. Hierdoor kunnen zowel structurele energie efficiency als kosteneffectiviteit worden behaald. Beoogd effect Door structureel op de daarvoor aangewezen momenten de bestaande TL verlichting te vervangen door LED verlichting, zonder extra kosten, zowel milieu als financieel voordeel te behalen.

17 Argumenten: 1.1 Kwalitatief hoogstaande LED verlichtingsarmaturen In samenwerking met diverse wetenschappelijke instellingen zijn verlichtingsarmaturen ontwikkeld, die krachtig en mooi licht geven, tot op uren branden, diefstal en vandalisme beproefd zijn, dimbaar, vochtbestendig en eenvoudig te plaatsen en te onderhouden zijn. 1.2 Geschikt voor gemeentelijke gebouwen en kunstwerken Deze armaturen zijn uitermate geschikt voor parkeergarages, stations (bus, trein), vliegvelden, industriehallen, expeditiegangen, kunstwerken en andere industriële toepassingen. 1.3 Geen investering benodigd Lelystad kan deze armaturen zelfs zonder investering verkrijgen; rekenmodellen laten zien dat door in de energiebesparing met de leverancier te delen - de financiën in positieve zin kunnen worden beïnvloed. (zie bijlage 2) 1.4 Financieel- en milieuvoordeel Naast mogelijke besparing in geld, zal zeker worden bespaard op CO2 uitstoot, hetgeen - mede in verband met de 20/20 duurzaamheidsdoelstelling van Lelystad van groot belang is. (zie bijlage 3) 1.5 Duurzame productie in Nederland Bedoelde armaturen worden door enkele Nederlandse ondernemingen, bijna volledig in eigen beheer, grotendeels in eigen land geproduceerd. Hierdoor neemt het duurzaamheidsgehalte sterk toe. 1.6 Beproefde techniek Een groot aantal gemeenten is Lelystad voorgegaan, terwijl andere gemeenten de mogelijkheden onderzoeken. Lelystad is dus geen pilot gemeente maar maakt gebruik van beproefde techniek. (zie bijlage 1) 1.7 Aangetoonde besparingen Ervaringscijfers van de Gemeente Haarlem, die o.a. met Lelystad vergelijkbare parkeergarages al langere tijd met LED verlicht, bevestigen de mogelijkheden tot besparingen. 1.8 Samenvatting Samenvattend kan worden geconstateerd, dat de toepassing van LED verlichting in gemeentelijke gebouwen en kunstwerken gaat leiden tot energiebesparing, minder onderhoud, financieel voordeel en een substantiële bijdrage aan het behalen van duurzaamheidsdoelstellingen. 2.1 Vaststelling van kaders Onderzoek door de gemeente op het gebied van LED verlichting heeft aangetoond dat toepassingsmogelijkheden, duurzaamheidsniveau en financiële consequenties van LED verlichtingsarmaturen het positieve omslagpunt hebben bereikt; dit in tegenstelling tot LED straatverlichting. Het is daarom onzes inziens verstandig de gedachtegang van de ambtelijke organisatie op het onderdeel verlichting van gemeentelijke gebouwen en kunstwerken hierop aan te passen. 3.1 De raad wil over de voortgang geïnformeerd worden Aangezien het hier een raadsinitiatief betreft behoort de raad ook over de voortgang geïnformeerd te worden. Het is niet nodig hiervoor een aparte voortgangsrapportage op te zetten. Een frequentie van 1x per jaar is afdoende, zodat aansluiting bij de Jaarrekening voor de hand ligt.

18 Financiële aspecten Bij vervanging van de huidige TL verlichting door LED verlichting in bouwkundige kunstwerken en gemeentelijke gebouwen waar men kort verblijft voorziet een uitputtend vergelijkingsonderzoek, naast een besparing van 24,46 kg CO2 uitstoot, in een besparing van 12,96 per armatuur per jaar. Ter illustratie: bij vervanging van de armaturen (ca. 130 stuks) in een parkeergarage waar bij eventuele renovatie vervanging aan de orde is zou dit naar schatting resulteren in besparingen van ruim 3 ton CO2 (zie bijlage 2) en ruim per jaar. Kanttekeningen De kern van het voorstel is een unieke leaseconstructie, die een langdurige relatie met een leverancier impliceert. De continuïteit van de te selecteren leverancier is daarom een punt van aandacht. Dit is mede de reden waarom het vergelijkend onderzoek zich heeft gericht op gerenommeerde marktpartijen. Lelystad, 4 april 2012 InwonersPartij Lelystad, F. van den Brink Bijlagen: 1. Referentieoverzicht 2. Vergelijkende productenberekeningen 3. CO2 uitstoot reductieberekening

19 BIJLAGE 1 REFERENTIEOVERZICHT Onderstaand een aantal van de gemeenten die de toepassing van LED verlichting (armaturen) onderzoeken: Gemeente Roermond Gemeente Weert Gemeente Alphen a/d Rijn Gemeente Veenendaal Onderstaand een aantal van de gemeenten waar een pilot met de toepassing van LED verlichting (armaturen) loopt: Gemeente Amsterdam Gemeente Utrecht Gemeente Breda Onderstaand een aantal gemeenten waar op LED verlichting (armaturen) is overgestapt: Gemeente Haarlem Gemeente Enschede Gemeente Katwijk Gemeente Apeldoorn Gemeente Groningen Gemeente Oss Gemeente Zwolle Gemeente Harderwijk Initiatiefvoorstel InwonersPartij Lelystad Introductie LED verlichting in gemeentelijke gebouwen en kunstwerken 30 januari 2012

20 VERGELIJKING RENOVATIEPROJECT TL ARMATUUR LED ARMATUUR (DELEN IN BESPARING) LED ARMATUUR (KOPEN) Investering Groot onderhoud Investering Groot onderhoud Investering Groot onderhoud Vervangen armatuur (Projectmatig) Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag/jaar Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag/jaar Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag/jaar Proj.matig verv. Armatuur , jaar , jaar , jaar Leveren armaturen Leveren armatuur , jaar 1, jaar , jaar 1, Leveren lamp , jaar jaar jaar - Statisch dimmen Leveren dimmer , jaar jaar jaar - Aanbrengen dimmer werkplaats , jaar jaar jaar - Totaal 46, , , , , Per armatuur Dagelijks onderhoud Dagelijks onderhoud Dagelijks onderhoud Groepsremplace Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag/jaar Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag/jaar Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag/jaar Groepsgewijs lamp remplace jaar jaar jaar Leveren lamp , jaar jaar , jaar 2, Incidentele lampvervanging Incidentele vervanging lamp jaar jaar jaar 8.45 Leveren lamp jaar jaar jaar Reinigen armatuur Reinigen armatuur jaar jaar jaar Totaal , Per armatuur Overall vergelijking over 20 jaar TL ARMATUUR LED ARMATUUR (DELEN IN BESPARING) LED ARMATUUR (KOPEN) Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag Prijs/eenheid Bedrag Levensduur Bedrag Energiekosten , jaar 108, , jaar 90, , jaar 90, Investering , jaar 46, , jaar 2, , jaar 28, Groot onderhoud , jaar 50, jaar 2, , jaar 28, Dagelijks onderhoud jaar 12, jaar 4, , jaar 56, Leasebedrag jaar , jaar 83, jaar - Totaal over 20 jaar 217, , , Per armatuur 1, , , Per armatuur/jaar Subberekening levensduur TL lamp Levensduur 60,000 uur Branduren 8,760 uur Levensduur 6.85 jaar Afgerond 6.00 jaar Initiatiefvoorstel InwonersPartij Lelystad Introductie LED verlichting in gemeentelijke gebouwen en kunstwerken 30 januari 2012 / 4 april 2012

21 CO2 uitstoot i.r.t. kosten Per 130 armaturen Energieverbruik (kwh) Kosten CO2 uitstoot (ton) Premium LED 33936, ,42 12,30 TL T8 36W 42705, ,08 15,48 Energiebedrijf Uitstoot CO2 gram per kwh caplare 478,2 cogas 533,8 delta N.V 459,6 delta Comfort (retail) 306,5 echte energie 0,0 elektran 0,0 eneco Totaal 503,5 eneco Retail 438,6 energie:direct 324,2 essent NV 409,8 essent Retail 291,2 greenchoice 0,0 intergas Totaal 168,8 nre energie 496,0 nuon Groep 462,5 nuon Retail 465,4 ons energie 526,3 oxxio 316,6 rendo 538,1 rwe 370,2 westland energie 523,2 Gemiddeld 362,5 Initiatiefvoorstel InwonersPartij Lelystad Introductie LED verlichting in gemeentelijke gebouwen en kunstwerken 30 januari 2012