Handreiking. Preventie- en handhavingsplan alcohol

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Handreiking. Preventie- en handhavingsplan alcohol"

Transcriptie

1 Handreiking Preventie- en handhavingsplan alcohol s-hertogenbosch, januari

2 Inhoudsopgave Inleiding 1. Handreiking preventie- en handhavingsplan alcohol 1.1 Algemeen 1.2 Think Before You Drink 2. Doelstellingen p reventie en handhaving 2.1 Visie en ambitie, risicoanalyse en vaststellen prioriteiten 2.2 Regionale alcoholpreventie 2.3 Lokale alcoholpreventie 2.4 Toezicht en handhaving 3. Acties 3.1 Alcoholpreventie 3.2 Handhaving 4. Resultaten 4.1 Alcoholpreventie 4.2 Handhaving Literatuur 2

3 Inleiding De nieuwe Drank- en Horecawet Op 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet in werking getreden. Het belangrijkste element van de wetswijziging betreft een uitbreiding van de bevoegdheden van gemeenten, met het oog op de bescherming van de volksgezondheid (vooral van jongeren) en het voorkomen van alcohol gerelateerde ordeverstoring. De gemeente heeft bevoegdheden gekregen om het alcoholgebruik terug te dringen door het stellen van regels. Daarnaast is iedere gemeente verplicht om vóór 1 januari 2014 een paracommerciële verordening vast te stellen waarin de schenktijden en de alcoholverstrekking tijdens privé bijeenkomsten en bijeenkomsten van derden in gebouwen voor verenigingen, stichtingen en kerken wordt geregeld. D e verantwoordelijkheid van de handhaving ligt bij de gemeentelijke toezichthouders. Op 1 januari 2014 is er een tweede wetswijziging van de Drank- en Horecawet doorgevoerd. Hiermee is de leeftijdsgrens voor verstrekking én voor het aanwezig hebben van alcohol op voor het publiek toegankelijke plaatsen verhoogd naar 18 jaar. Dit betekent dat jongeren vanaf dit moment geen alcohol mogen kopen als zij nog geen 18 jaar zijn. Ook is geregeld dat jongeren onder de 18 jaar geen alcohol mogen bezitten op voor het publiek toegankelijke plaatsen. In de wetswijziging is eveneens opgenomen dat gemeenteraden periodiek een preventieen handhavingsplan alcohol vaststellen. Wat is het preventie- en handhavingsplan alcohol? In de gewijzigde Drank- en Horecawet van 1 januari 2014 is opgenomen dat de gemeenteraad iedere vier jaar een preventie- en handhavingsplan alcohol vaststelt (artikel 43a DHW). Hiermee wil de wetgever stimuleren dat gemeenten actief nadenken over en uitvoer geven aan het verbinden van de beleidsterreinen Volksgezondheid (voorlichting en bewustwording) en Openbare Orde en Veiligheid (beleid en handhaving) als het gaat om alcoholpreventie. Onderzoek heeft meerdere malen laten zien dat beide beleidsterreinen van belang zijn voor effectieve alcoholpreventie bij jongeren. Het preventie- en handhavingsplan bevat de hoofdzaken van het beleid dat zich richt op de preventie van alcoholgebruik -met name onder jongeren- en de handhaving van de wet. Het plan kan tussentijds worden gewijzigd. In het plan wordt in ieder geval aangegeven: a. wat de doelstellingen zijn van het preventie- en handhavingsplan; b. welke acties ondernomen worden om alcoholgebruik te voorkomen, vooral onder jongeren en al dan niet in samenhang met andere preventieprogramma s vanuit de Wet Publieke Gezondheid (artikel 2, tweede lid, onderdeel d); c. de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd en welke handhavingsacties in de door het plan bestreken periode worden ondernomen; d. welke resultaten in de door het plan bestreken periode minimaal behaald dienen te worden. 3

4 Ten aanzien van alcoholpreventie wordt bepaald dat het plan de volgende elementen bevat: - de hoofdzaken van het preventiebeleid alcohol, vooral richting jongeren (hier kan bijvoorbeeld gemeld worden op welke subdoelgroepen het beleid zich richt); - de doelstellingen van het preventiebeleid alcohol; - welke acties worden ondernomen (specifiek gericht op alcoholpreventie of in samenhang met andere preventieprogramma s, met inbegrip van programma s voor de gezondheidsbevordering). Ten aanzien van handhaving wordt bepaald dat het plan de volgende elementen bevat: - de hoofdzaken van het handhavingsbeleid; - de doelstellingen van het handhavingsbeleid; - de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd (hier kan bijvoorbeeld gemeld worden met welke (buur)gemeenten wordt samengewerkt); - welke handhavingsacties in de door het plan beschreven periode worden ondernomen. Het preventie- en handhavingsplan dient uiterlijk zes maanden (per 1 juli 2014) na inwerkingtreding van het voorstel tot wijziging van de Drank- en Horecawet per 1 januari 2014 vastgesteld te worden. Na deze eerste vaststelling kan het preventie- en handhavingsplan in de toekomst gelijktijdig met de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid worden vastgesteld. Dit hoeft dan geen apart document meer te zijn. Zo kan bijvoorbeeld in de nota verwezen worden naar de activiteiten op het gebied van handhaving, zoals beschreven in (bijvoorbeeld) het Integrale Veiligheidsplan van de gemeente. Hoe kan Think Before You Drink gemeenten hierbij ondersteunen? Think Before You Drink heeft een voorbeeld handreiking geschreven die als input en advies kan dienen voor het lokale preventie- en handhavingsplan alcohol van gemeenten in de regio Brabant-Noord. De handreiking bestaat uit de volgende onderdelen: - Een algemene inleiding over de link tussen preventie en handhaving, onderbouwd met literatuur, en een toelichting op de afstemming met Think Before You Drink; - Een format waarin de opbouw van het preventie- en handhavingsplan met kopjes is aangegeven; - Een beknopte invulling van de verplichte elementen van het plan die betrekking hebben op alcoholpreventie. - Gemeenten dienen zelf de verplichte elementen gericht op handhaving in het format in te vullen. Vragen of opmerkingen? Judith Piek Projectleider Think Before You Drink Brabant-Noord j.piek@ggdhvb.nl Mariet Rutten: m.rutten@ggdhvb.nl Marije Scholtens: m.scholtens@ggdhvb.nl Bernard van het Klooster: bernard.van.t.klooster@novadic-kentron.nl 4

5 Handreiking 1 Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente [naam gemeente invullen] 1.1 Algemeen In de gewijzigde Drank- en Horecawet van 1 januari 2014 is opgenomen dat de gemeenteraad iedere vier jaar een preventie- en handhavingsplan alcohol vaststelt (artikel 43a DHW). Hiermee wil de wetgever stimuleren dat gemeenten actief nadenken over en uitvoer geven aan het verbinden van de beleidsterreinen Volksgezondheid (voorlichting en bewustwording) en Openbare Orde en Veiligheid (beleid en handhaving) als het gaat om alcoholpreventie. Onderzoek heeft meerdere malen laten zien dat beide beleidsterreinen van belang zijn voor effectieve alcoholpreventie bij jongeren. Het preventie- en handhavingsplan bevat de hoofdzaken van het beleid dat zich richt op de preventie van alcoholgebruik -met name onder jongeren- en de handhaving van de wet. Het plan kan tussentijds worden gewijzigd. In het plan wordt in ieder geval aangegeven: a. wat de doelstellingen zijn van het preventie- en handhavingsplan; b. welke acties ondernomen worden om alcoholgebruik te voorkomen, vooral onder jongeren en al dan niet in samenhang met andere preventieprogramma s vanuit de Wet Publieke Gezondheid (artikel 2, tweede lid, onderdeel d); c. de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd en welke handhavingsacties in de door het plan bestreken periode worden ondernomen; d. welke resultaten in de door het plan bestreken periode minimaal behaald dienen te worden. Ten aanzien van alcoholpreventie wordt bepaald dat het plan de volgende elementen bevat: - de hoofdzaken van het preventiebeleid alcohol, vooral richting jongeren (hier kan bijvoorbeeld gemeld worden op welke subdoelgroepen het beleid zich richt); - de doelstellingen van het preventiebeleid alcohol; - welke acties worden ondernomen (specifiek gericht op alcoholpreventie of in samenhang met andere preventieprogramma s, met inbegrip van programma s voor de gezondheidsbevordering). Ten aanzien van handhaving wordt bepaald dat het plan de volgende elementen bevat: - de hoofdzaken van het handhavingsbeleid; - de doelstellingen van het handhavingsbeleid; - de wijze waarop het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd (hier kan bijvoorbeeld gemeld worden met welke (buur)gemeenten wordt samengewerkt); - welke handhavingsacties in de door het plan beschreven periode worden ondernomen. Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid Wetenschappelijke studies laten zien dat een integrale benadering van de problematiek 5

6 rondom alcohol een cruciaal kenmerk is van effectief alcoholbeleid (Reynolds, 2003). Recent onderzoek van het RIVM Centrum voor Gezond Leven, het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP en het Trimbos-instituut bevestigt dat beleid op het gebied van alcoholmatiging het meest effectief is als het integraal wordt aangepakt 1 (Mulder, Bovens, Franken & Sannen, 2013). De belangrijkste pijlers waarop alcoholbeleid dient te zijn gebaseerd, zijn regelgeving (grenzen stellen), handhaving (grenzen bewaken) en publiek draagvlak (grenzen overdragen) (Figuur 1). Figuur 1. Integraal beleidsmodel voor effectief lokaal alcoholbeleid (Reynolds, 2003). Het creëren van bewustwording is een noodzakelijke voorwaarde voor gedragsverandering, die ingegeven wordt door een helder beleid over alcoholpreventie bij jongeren. Door het versterken van de handhaving via de mogelijkheden in de Drank- en Horecawet kunnen aanvullende effecten bereikt worden op het terugdringen van de beschikbaarheid van alcohol voor jongeren. Dit is ook het uitgangspunt van het landelijke alcoholpreventiebeleid. Naast het voorkomen van schadelijk alcoholgebruik vanuit het perspectief van de volksgezondheid en het jeugdbeleid, is het landelijke beleid ook gericht op het terugdringen van criminaliteit en verstoringen van de openbare orde. Maatregelen gericht op het beperken van de beschikbaarheid van alcohol zijn het meest effectief Alcoholgebruik is niet alleen een persoonlijke en bewuste keuze. Drinkgedrag wordt voor een groot deel ook bepaald door de omgeving, zoals de ouders, de prijs van alcohol, het productaanbod, verkoopregels, normen, tradities en het sociale netwerk. De WHO laat in een overzichtsstudie naar alcoholbeleid zien dat maatregelen die de beschikbaarheid van alcohol beperken het meest effectief zijn in het terugdringen van alcoholgebruik (Babor e.a., 2010). De volgende omgevingsfactoren zijn van invloed op het drinkgedrag van jongeren: - de prijs van alcohol; - het beschikbare assortiment; - het aantal verkooppunten; 1 Zie de brochure Effectief Alcoholbeleid: hoe pakt u dat aan?, te downloaden via 6

7 - de leeftijdsgrenzen en naleving en handhaving daarvan; - de aanwezige promotie van alcohol; - de normen in de sociale omgeving van het individu (bijvoorbeeld van ouders); - het overheidsbeleid. Tabel 1 geeft een overzicht van beleidsmaatregelen en hun effectiviteit zoals aangetoond in wetenschappelijk onderzoek (Babor e.a., 2010). Tabel 1. Beleidsmaatregelen en hun effectiviteit zoals aangetoond in wetenschappelijk onderzoek (Babor e.a., 2010). Maatregel Effectiviteit Hoeveelheid onderzoek Minimumverkoopleeftijd Verhogen van prijs (accijnzen, minimumprijs) Beperken van verkooptijden Meer handhaving Beperken van reclame +/ Training barpersoneel Een eenzijdige aanpak gericht op slechts één of twee van dergelijke factoren is gedoemd te mislukken. Preventiestrategieën die gebaseerd zijn op handhaving van wet- en regelgeving, training van alcoholverstrekkers, instellen v an alcoholvrije zones en intensieve mediaaandacht zijn potentieel succesvol (Holder e.a., 1999). 1.2 Think Before You Drink De 19 gemeenten in de regio Brabant-Noord hebben, gezamenlijk het voorkomen van het gebruik van alcohol door jongeren vastgesteld als prioriteit voor gezondheidsbeleid. Deze ambitie wordt vormgegeven door het regionaal alcoholmatigingsproject Think Before You Drink. 2 Binnen Think Before You Drink werken alle 19 gemeenten samen met onder andere de GGD Hart voor Brabant, verslavingsinstituut Novadic-Kentron, de politie, bureau Halt, CJG s, jongerenwerk, onderwijs en sportverenigingen om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen. Het project is in 2008 gestart. In de aanpak wordt zoveel mogelijk een integrale benadering gehanteerd, gericht op meerdere beleidsterreinen zoals Volksgezondheid, Jeugd, Onderwijs en Openbare Orde & Veiligheid

8 In december 2012 is de eerste fase van Think Before You Drink afgesloten. Na vier jaar ligt er een goede basis voor alcoholmatiging onder jongeren, zowel regionaal als lokaal. Gemeenten en samenwerkingspartners hebben diverse interventies ontwikkeld en uitgerold. De jeugdmonitor 2011 laat zien dat er die afgelopen vier jaar positieve resultaten zijn geboekt, namelijk: een dalend alcoholgebruik bij jongeren onder de 16 jaar. Minder jongeren drinken en het zogenaamde binge-drinken is afgenomen. Echter minder positief is dat nog steeds een kwart van de ouders het goed vindt dat hun jarig kind drinkt. Ook blijft het alcoholgebruik onder de 16plus jeugd onverminderd hoog. Van de 16- t/m 18 jarigen dronk meer dan de helft in de afgelopen 4 weken wel eens 5 of meer glazen per gelegenheid. Met de afronding van de eerste projectfase van Think Before You Drink verschuift de behoefte van de projectdeelnemers van ontwikkelen van interventies naar lokale implementatie en borging. Bedoeling van dit vervolg van Think Before You Drink (de doorstartfase) is dan ook dat alle gemeenten aandacht besteden aan alcoholgebruik door jongeren door structureel beleid en interventies uit te voeren, om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen. Dit wordt meetbaar door een inventarisatie van de cijfers met betrekking tot alcoholgebruik in de 4- jaarlijkse GGD-monitor onder jongeren. 2. Doelstellingen Preventie en Handhaving 2.1 Visie en ambitie, risicoanalyse en vaststellen prioriteiten Het opstellen van het preventie- en handhavingsplan start met het vaststellen van onze visie en ambitie op het gebied van alcohol. Daarnaast hebben we een risicoanalyse uitgevoerd waaruit blijkt wat de alcohol gerelateerde problemen binnen onze gemeente zijn en waar deze zich vooral doen gelden. Afhankelijk van onze problematiek en ambitie hebben we prioriteiten gesteld. Deze prioriteiten hebben we vertaald naar doelen en ten slotte hebben we een interventiemethodiek ontwikkeld die de problematiek aanpakt. In het verlengde van de DHW richten onze ambitie en doelen van een gemeente zich op drie aspecten: Gezondheid en welzijn: de negatieve gevolgen van alcoholgebruik op de gezondheid vermijden en beperken. Dit richt zich voornamelijk op de schadelijke effecten bij jongeren. Bijvoorbeeld: Wij willen het drankgebruik onder jongeren die de lokale horeca bezoeken matigen ter bevordering van de gezondheid. Openbare orde: het voorkomen en beperken van schade en overlast als gevolg van alcoholverstrekking en gebruik. Bijvoorbeeld: Wij werken aan een veilige leefomgeving en we willen de aan drank gerelateerde overlast in de nacht beperken. Vermindering van administratieve lasten: Bijvoorbeeld: Wij willen de administratieve lasten voor horecabedrijven verminderen door vereenvoudiging van de vergunningverlening of melding in het kader van de DHW. 8

9 2.2 Regionale alcoholpreventie Think Before You Drink geeft invulling aan alcoholpreventie in de regio Brabant- Noord. Het programma kent de volgende k e r n doelen voor de doorstartfase: - Geen alcoholgebruik door jongeren onder de 18 jaar. - Alcoholgebruik met mate voor jongeren vanaf 18 jaar. Doelgroep De doelgroep van Think Before You Drink bestaat uit jongeren in de leeftijd van 10 t/m 25 jaar en hun ouders. Omdat onderzoek heeft laten zien dat vooral de sociale omgeving van jongeren bepalend is voor hun alcoholgebruik, richten de activiteiten van het programma zich ook op de omgeving van jongeren. Hieronder verstaan we ouders/ verzorgers en intermediairs vanuit scholen, horeca, paracommercie, politie, etc. 2.3 Lokale alcoholpreventie De gemeente kan hier aangeven of zij aansluit bij de regionale doelstellingen en doelgroep en of er lokaal nog andere doelstellingen of doelgroepen geformuleerd zijn. 2.4 Toezicht en handhaving De gemeente kan hier de hoofdzaken en doelstellingen van het handhavingsbeleid formuleren. Denk hierbij aan controle op leeftijdsgrenzen (verkenning en observatie), vergunningen, verkoopverboden. Maar ook de focus op hotspots: plaatsen waar veel jeugd komt en/of die eerder een waarschuwing hebben gehad of overtreding hebben begaan, na controle altijd een hercontrole inplannen. Toezicht Voor het toezicht op de DHW moet de burgemeester een gemeentelijke DHW-toezichthouder aanwijzen. De toezichthouder moet een centraal examen hebben afgelegd en een geldige boa-bevoegdheid hebben binnen Domein I (Openbare ruimte) of Domein II (Milieu en Welzijn). Om de toezichthouder met succes te kunnen laten deelnemen aan het centrale examen is er een opleiding Gemeentelijke toezichthouder Drank- en Horecawet. De toezichthouders richten zich op onderstaande taken: Leeftijdsgrenzen Verkoop van alcoholische dranken aan personen jonger dan 18 jaar in de horeca, inclusief sportkantines en andere nietcommerciële horeca Sluitingstijden en schenktijden Bijeenkomsten Leidinggevenden Evenementen Sluitingstijden van de horeca, inclusief schenktijden van sportkantines en andere niet-commerciële horeca en evenementen Bijeenkomsten georganiseerd door paracommerciële instellingen Aanwezigheid van leidinggevenden of vereiste persoon bij horecabedrijf Alcoholverstrekking bij evenementen Het aantal toezichthouders dat nodig is hangt af van het aantal controles, het soort controles, de duur van de controles en de wijze waarop de controles worden uitgevoerd. 9

10 Alcohol- en horecasanctiebeleid In de handhavingsstrategie hebben we opgenomen welke overtreding tot welke sanctie leidt. Een groot deel van de gemeenten in de regio Brabant-Noord hebben het Brabants Alcohol- en Horecasanctiebeleid, inclusief de sanctietabel als beleidsregel vastgesteld. Dit sanctiebeleid beschrijft de aanpak van overtredingen bij alcoholverstrekkers. De sanctietabel geeft de sancties aan die bij de overtredingen horen. Het beleid is opgesteld door de Brabantse werkgroep Drank- en Horecawet. 3. Acties Preventie en Handhaving Alcohol 3.1 Alcoholpreventie Regionale uitvoering Om de doelen en streefpercentages te behalen focust Think Before You Drink zich in de doorstartfase op het: a) Ondersteunen van gemeenten bij lokale implementatie van de beschikbare interventies en activiteiten (zie de interventiekoffer op b) Volgen van en inspelen op nieuwe en landelijke ontwikkelingen. De implementatie van de nieuwe Drank- en Horeca Wet is een ontwikkeling die veel mogelijkheid schept om integraal te werken aan het onderwerp alcohol en jongeren binnen een gemeente of de wijziging van de verkoopleeftijd van 16 naar 18 jaar. c) Up-to-date houden van de website en interventiekoffer. Integrale aanpak van alcoholgebruik onder jongeren Effectieve preventie van alcoholproblemen vraagt om een integrale aanpak. Deze speelt in op de verschillende factoren die schadelijk alcoholgebruik beïnvloeden: maatschappelijke norm, persoonlijke motivatie, beschikbaarheid van alcohol en toezicht. Om dat te kunnen realiseren is het belangrijk een uitvoeringsprogramma samen te stellen waarin zoveel als mogelijk interventies uit de vijf pijlers van een integrale aanpak (zie handreiking Gezonde Gemeente - Loket Gezond Leven, RIVM) zijn opgenomen. Think Before You Drink richt zich op de volgende pijlers: - Pijler 1: Beleid en regelgeving - Pijler 2: Handhaving - Pijler 3: Educatie en draagvlak - Pijler 4: Vroegsignalering Welke pijlers worden ingezet, wanneer dat gebeurt en in welke verhouding, is mede afhankelijk van de lokale doelstellingen en doelgroepen. Lokale uitvoering In dit onderdeel kan de gemeente vastleggen hoe zij op lokaal niveau het alcoholgebruik onder jongeren gaat terugdringen en waarbij gebruik gemaakt wordt van de interventies uit de interventiekoffer. Daarmee wordt in elke gemeente een aantal van de interventies concreet en zichtbaar op lokaal niveau. Think Before You Drink adviseert de gemeenten daarbij in te zetten op een integrale aanpak van alcoholgebruik onder jongeren, de plannen aan te laten sluiten bij de nota Lokaal gezondheidsbeleid van de gemeente (om lokale borging te garanderen) en bij de doelen van Think Before You Drink. Stem zo mogelijk de lokale plannen ook regionaal af en zoek ook op lokaal niveau naar partnerschap met bijvoorbeeld de lokale horeca, supermarkten. 10

11 3.2 Handhaving De gemeente kan hier beschrijven op welke manier het handhavingsbeleid wordt uitgevoerd. H ier kan bijvoorbeeld gemeld worden met welke (buur)gemeenten wordt samengewerkt, hoe vaak en waar er gecontroleerd. (Op basis van onderzoek wordt een minimum van 4 controles per jaar voor hotspots aanbevolen). 4. Resultaten 4.1 Alcoholpreventie Regionale resultaten De hoofddoelstellingen van Think Before You Drink zijn vertaald in een aantal resultaten en streefcijfers (zie ook doorstartplan versie 2.0). 1. In 2014 is de nieuwe Drank- en Horecawet binnen de veiligheidsregio Brabant-Noord geïmplementeerd, door middel van het vaststellen van een verordening paracommercie waarin in ieder geval de schenktijden, privé bijeenkomsten en bijeenkomsten van derden worden geregeld evenals het vaststellen van het alcoholen horeca sanctiebeleid. De regelgeving en het beleid zijn zoveel mogelijk op elkaar afgestemd (regionaal of subregionaal). 2. In 2014 hebben alle subregio s in Brabant-Noord een uitgewerkt uitvoeringsplan alcohol en jongeren waarin is beschreven hoe preventie en handhaving uit o.a. Dranken Horecawet worden toegepast en waarin alcoholpreventie interventies zijn ingebed. 3. Percentage van de jeugd dat zegt dat zij zelf alcohol in de winkel koopt is in 2015 gedaald tot de volgende percentages: jarigen: 1% (referentiewaarden: 7% in 2007, 2% in 2011) jarigen: 20% (referentiewaarden: 69% in 2007, 67% in 2011) 4. De leeftijd waarop jongeren die alcohol drinken hun eerste glas alcohol drinken is in Veiligheidsregio Brabant-Noord gedaald/gestegen tot de volgende percentages in 2015: - jonger dan 12 jaar: 2% (referentiewaarden: 10% in 2007, 5% in 2011); jaar: 8% (referentiewaarden: 35% in 2007: 19% in 2011); jaar: 40% (referentiewaarden: 46% in 2007, 56% in 2011); - 16 en ouder: 50% (referentiewaarden: 9% in 2007 en 20% in 2011). o jaar: 30% (schatting, we hebben geen referentiewaarden); o 18 jaar en ouder: 20% (schatting, we hebben geen referentiewaarden). 5. Het percentage jongeren in Veiligheidsregio Brabant-Noord dat recent alcohol heeft gedronken (in de afgelopen 4 weken), is gedaald tot de volgende percentages in 2015: jarigen: 10% (referentiewaarden: 25% in 2007, 16% in 2011); jarigen: 60% (referentiewaarden: 81% in 2007, 82% in 2011). 11

12 6. Het percentage jongeren (12 t/m 18 jaar) in Veiligheidsregio Brabant-Noord dat aangeeft, dat de ouders alcoholgebruik onder de 16 jaar afraden of verbieden, is toegenomen tot de volgende percentages in 2015: ze raden het af: 25% (referentiewaarden: 20% in 2007, 16% in 2011); ze verbieden het: 10% (referentiewaarden: 2% in 2007, 4% in 2011). 7. Het percentage jongeren (12-18 jaar) in Veiligheidsregio Brabant-Noord dat aangeeft dat ouders alcoholgebruik onder de 18 jaar afraden of verbieden, is gelijk aan het percentage jongeren dat in 2011 aangaf dat ouders alcoholgebruik onder de 16 jaar afkeurden. ze raden het af: 16%. ze verbieden het: 4%. 8. Het percentage jongeren in Veiligheidsregio Brabant-Noord, dat recent dronken of aangeschoten is geweest (in de afgelopen 4 weken), is gedaald tot de volgende percentages in 2015: jarigen: 3% (referentiewaarden: 6% in 2007, 6% in 2011); jarigen: 25% (referentiewaarden: 39% in 2007, 41% in 2011) jarigen: 40% (referentiewaarden: 52% in 2007, 51% in 2011). 9. Het percentage binge-drinkers in Veiligheidsregio Brabant-Noord, is gedaald tot de volgende percentages in 2015: jarigen: 5% (referentiewaarden: 13% in 2007, 9% in 2011); jarigen: 40% (referentiewaarden: 62% in 2007, 61% in 2011) jarigen: 60% (referentiewaarden: 66% in 2007, 66% in 2011). 10. In de komende jaren starten jaarlijks minimaal drie gemeenten met de implementatie van het protocol vroegsignalering. De signaleerders/ professionals, die met jongeren in aanraking komen, signaleren dan vroegtijdig problematisch alcoholgebruik bij jongeren (12-24 jaar) en maken dit signaal bespreekbaar. Dit doen zij aan de hand van het Protocol voor Signalering, Screening en Kortdurende Interventie van Risicovol Alcoholgebruik bij Jongeren in de settings school en vrije tijd. Eind 2015 wordt opnieuw de GGD jongerenmonitor afgenomen. Dit betekent dat medio 2016 zicht komt op het al dan niet behalen van de bovenstaande resultaten. Lokale resultaten De gemeente kan hier eventuele lokale resultaten beschrijven. De lokale situatie en cijfers kunnen verschillen ten opzichte van de regionale situatie en cijfers. 4.2 Handhaving De gemeente kan hier invoegen welke resultaten zij op het gebied van handhaving wil behalen. 12

13 Literatuur Babor, T., e.a. (2010). Alcohol: no ordinary commodity. Research and public policy. Second Edition. Oxford: Oxford University Press. Utrecht: Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid (STAP) Handreiking Gezonde Gemeente - Loket Gezond Leven, RIVM: Holder, H.D. (1999). Alcohol and the community. A systems approach to prevention. Cambridge: Cambridge University Press. Mulder, J., Bovens, R., Franken, F., & Sannen, A. (2013). Proces in uitvoering. Een zoektocht naar de operationalisatie van cruciale procesfactoren in de uitvoering van regionale alcoholprojecten. Utrecht: Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid (STAP). Reynolds, R.I. (2003). Building confidence in our communities. London: London Drug Policy Forum. 13

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015 Preventie- en handhavingsplan alcohol Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1. Preventie- en handhavingsplan alcohol 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Link tussen preventie en handhaving 4 2. Alcoholgebruik

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017 1 1. Preventie- en Handhavingsplan alcohol gemeente Oss 1.1. Inleiding In de gewijzigde Drank- en Horecawet (DHW) van 1 januari 2014 is de verplichting

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan alcohol

Preventie- en handhavingplan alcohol Preventie- en handhavingplan alcohol Achtergrond Sinds 2014 zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders van de Drank- en Horecawet geworden. Zowel op juridisch, handhaving en educatief vlak is de gemeente

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017 1 1. PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 1.1. INLEIDING In de gewijzigde Drank- en Horecawet (DHW) van 1 januari 2014 is

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Boxmeer 2014 2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Boxmeer 2014 2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Boxmeer 2014 2017 Juni 2014 I-WL/2014/1380 1 2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol. Gemeente Mill en Sint Hubert 2014-2015-2016

Preventie- en Handhavingsplan alcohol. Gemeente Mill en Sint Hubert 2014-2015-2016 Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Mill en Sint Hubert 2014-2015-2016 Gemeente Mill en Sint Hubert, augustus 2014 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Waarom dit plan? 3 1.2 Think Before You

Nadere informatie

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer éĺ gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo i Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer i 2 Inhoud 1. Inleiding 2. Waarom is de link lussen preventie en handhaving zo belangrijk.'

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Haaren

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Haaren GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Haaren. Nr. 90813 1 oktober 2015 Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Haaren 2015-2017 De raad van de gemeente Haaren; in zijn vergadering van 24 september

Nadere informatie

Preventie- en handhaving plan Alcohol gemeente Geertruidenberg 2014-2018. Versie : 1.1 Datum : april 2014 Samengesteld door : C.A.W.A.

Preventie- en handhaving plan Alcohol gemeente Geertruidenberg 2014-2018. Versie : 1.1 Datum : april 2014 Samengesteld door : C.A.W.A. Preventie- en handhaving plan Alcohol 2014-2018 Versie : 1.1 Datum : april 2014 Samengesteld door : C.A.W.A. Pieper-Burm pagina 2 van 23 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Preventie- en handhavingplan alcohol

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Hoofdstuk 1: Aanleiding en leeswijzer De aanleiding: de nieuwe Drank- en Horecawet Op 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet (verder:

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 september 2014 gemeente roerdalen 2014-2018 1 Hoofstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding De Nederlandse jongeren drinken veel, vaak en op jonge leeftijd. Daarnaast

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol

Preventie- en handhavingsplan alcohol Preventie- en handhavingsplan alcohol Gemeente Sliedrecht 2014-2015 - Juni 2014-1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Algemeen 3 2.1. Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? 3 2.2.

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht 2014-2015. oktober 2014

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht 2014-2015. oktober 2014 Preventie- en handhavingplan Alcohol Gemeente Papendrecht 2014-2015 oktober 2014 Inhoudsopgave 1 Algemeen... 3 1.1 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk?... 3 2 Doelstellingen

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Preventie- en handhavingplan Alcohol

GEMEENTEBLAD. Nr Preventie- en handhavingplan Alcohol GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Papendrecht. Nr. 79824 24 december 2014 Preventie- en handhavingplan Alcohol 1 Algemeen Gemeente Papendrecht 2014-2015 oktober 2014 Inhoudsopgave 1 Algemeen

Nadere informatie

Gemeente Hillegom. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016

Gemeente Hillegom. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016 Gemeente Hillegom Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016 Inleiding Per 1 januari 2013 is de Drank- en Horecawet (DHW) gewijzigd. Door deze wijziging zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders

Nadere informatie

Inleiding. Bestaand beleid

Inleiding. Bestaand beleid Inhoud Inleiding... 2 Bestaand beleid... 2 Stand van zaken alcoholgebruik onder jongeren in Deurne... 3 Doelstellingen en resultaten... 3 Doelstelling... 3 Resultaten... 4 Gezondheidsbeleid en Veiligheidsbeleid

Nadere informatie

-vii^ Moerdijk J6SF& Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Moerdijk

-vii^ Moerdijk J6SF& Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Moerdijk Behoort bij besluit van de raad van de gemeente Moerdijk d.d. - 6NOV, 2014 mij bekend, \l de raadsgriffier, *\ Moerdijk Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Moerdijk -vii^ J6SF& N» INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Datum: 12 mei 2014 Directie Openbare Orde en Veiligheid en GGD Amsterdam Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Alcoholbeleid in Amsterdam 4 3. Doelstellingen Preventie-

Nadere informatie

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling :

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : MEMO Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : Datum : 9 november Onderwerp : Preventie- en Handhaving alcoholgebruik onder jongeren Geachte raad, In deze memo ontvangt u ter kennisname

Nadere informatie

Plan preventie- en handhaving alcohol gemeente Drimmelen 2014-2018. Versie : 1.5 Datum : 14 mei 2014 Samengesteld door : M. van 't Zand/ J.

Plan preventie- en handhaving alcohol gemeente Drimmelen 2014-2018. Versie : 1.5 Datum : 14 mei 2014 Samengesteld door : M. van 't Zand/ J. Plan preventie- en handhaving alcohol gemeente Drimmelen 2014-2018 Versie : 1.5 Datum : 14 mei 2014 Samengesteld door : M. van 't Zand/ J. Zonneveld pagina 2 van 29 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Preventie-

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding 1.1 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? 1.2 Maatregelen gericht op het beperken van de beschikbaarheid

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Zwijndrecht

Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Zwijndrecht Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Zwijndrecht 2014-2018 1 Inleiding Gemeenten zijn sinds 2014 de belangrijkste uitvoerder van de Drank- en Horecawet (DHW) geworden. Zowel op juridisch, handhavings-

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol Brabantse Wal gemeenten 2014-2016

Preventie- en handhavingsplan alcohol Brabantse Wal gemeenten 2014-2016 Preventie- en handhavingsplan alcohol Brabantse Wal gemeenten 2014-2016 Preventie- en handhavingsplan alcohol Brabantse Wal gemeenten 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 3 2. Preventie- en handhavingsplan

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Moerdijk

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Moerdijk Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Moerdijk INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2 1.1. Aanleiding.. 2 1.2 Achtergrond. 2 2. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol. 2 3. Analyse en uitgangspunten 2 3.1.

Nadere informatie

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 18 december 2014

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 18 december 2014 GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 18 december 2014 Voorstel van het college aan de raad Onderwerp: Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2016. Agendapunt Portefeuillehouder: mr. A. Hoogendoorn

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Giessenlanden

Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Giessenlanden Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Giessenlanden 1 Algemeen Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL. Gemeente Molenwaard

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL. Gemeente Molenwaard PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL Gemeente Molenwaard 1 Preventie- en handhavingplan Alcohol gemeente Molenwaard 1 Algemeen 1.1 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo belangrijk? Integrale

Nadere informatie

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Aan de Raad der gemeente Vaals Onderwerp Preventie- en Handhavingsplan Jeugd,

Nadere informatie

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER 7-10-14 A. Deze nota is in overleg met de volgende disciplines geconcipieerd: Veiligheid & Leefbaarheid, Communicatie B. Er is wel overeenstemming

Nadere informatie

Alcoholgebruik onder Jongeren in Limburg-Noord

Alcoholgebruik onder Jongeren in Limburg-Noord Alcoholgebruik onder Jonger in Resultat uit de Jongermonitor 2013 Inhoud Achtergrond... 3 Alcoholgebruik Leeftijd... 3 Alcoholgebruik Onderwijstype... 4 Verkrijgbaarheid alcohol... 5 Nationaal Regionaal

Nadere informatie

Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen.

Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen. Toelichting / voorstel van het college aan de gemeenteraad zaaknummer 72173 Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen.

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Alcohol

Uitvoeringsprogramma Alcohol *Z02D2A8E7D0* Uitvoeringsprogramma Alcohol 2017-2019 Documentnummer: INT-16-27069 Inleiding De gemeenteraad van Beverwijk heeft het Preventie- en handhavingsplan 2017-2027 vastgesteld. In het Preventie-

Nadere informatie

Kaderstellende notitie Drank- en horecawet. De Wolden. Januari actief en betrokken. dewolden.nl

Kaderstellende notitie Drank- en horecawet. De Wolden. Januari actief en betrokken. dewolden.nl Kaderstellende notitie Drank- en horecawet De Wolden Januari 2014 actief en betrokken dewolden.nl Samenvatting In voorliggende notitie worden kaders gegeven voor de implementatie van de Drank- en horecawet

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan

Preventie- en handhavingsplan 08OKT.2014 Gemeente Delft Preventie- en handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet - 2014 Astrid Lensink & Irma Lauwers 14-04-2014 Inleiding Op I januari 2014 is de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeenten Heusden en Waalwijk 2014-2016

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeenten Heusden en Waalwijk 2014-2016 Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeenten Heusden en Waalwijk 2014-2016 1 Inhoudsopgave Pagina Samenvatting 3 1.Inleiding 4 1.1. Aanleiding 4 1.2. Inhoud preventie- en handhavingsplan alcohol 4 1.3.

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan Alcohol gemeenten Heusden en Waalwijk 2014-2016

Preventie- en handhavingsplan Alcohol gemeenten Heusden en Waalwijk 2014-2016 Preventie- en handhavingsplan Alcohol gemeenten Heusden en Waalwijk 2014-2016 1 Inhoudsopgave Pagina Samenvatting 3 1.Inleiding 4 1.1. Aanleiding 4 1.2. Inhoud preventie- en handhavingsplan alcohol 4 1.3.

Nadere informatie

Factsheet alcohol. Think Before You Drink

Factsheet alcohol. Think Before You Drink Factsheet alcohol Think Before You Drink Jongeren drinken te vroeg, te veel en te vaak. Ook in West-Brabant is dit het geval. Bovendien tolereren veel ouders dat hun kinderen onder de 16 jaar alcohol drinken.

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Heerde 2015-2018

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Heerde 2015-2018 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 2. Huidige situatie in de gemeente Heerde... 6 Alcoholgebruik... 6

Nadere informatie

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen Inhoud Alcoholpreventie Jeugd Gemeente Dalfsen 1 Alcoholpreventie Jeugd 1. Inleiding Het alcoholgebruik onder de jongeren is de laatste jaren een landelijk probleem waar steeds meer aandacht voor is, zowel

Nadere informatie

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1463853 Datum: 5 februari 2019 Domein/ Team: Ruimtelijk / VBA Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans Behandeld door: E.L.C. Boschma Onderwerp:

Nadere informatie

Startnotitie Preventie- en Handhavingsplan Overbetuwe en Lingewaard

Startnotitie Preventie- en Handhavingsplan Overbetuwe en Lingewaard Startnotitie Preventie- en Handhavingsplan Overbetuwe en Lingewaard Aanleiding Door middel van deze startnotitie wordt u geïnformeerd over de wettelijke verplichting van de gemeente van het vaststellen

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Rijssen-Holten

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Rijssen-Holten Preventie- en Handhavingsplan 2014-2018 Drank- en Horecawet Rijssen-Holten Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en achtergrond... 3 1.2 Recente ontwikkelingen... 3 2. Doelen...

Nadere informatie

Portefeuillehouder: M.J.J.M. Gulpen. Commissie: nee. Gehandicaptenplatf.: nee

Portefeuillehouder: M.J.J.M. Gulpen. Commissie: nee. Gehandicaptenplatf.: nee Advies aan burgemeester en wethouders V gemeente SIMpelVeld Datum advies: 10 oktober 2014 Afdeling: IBR Zaakkenmerk: 37888 Behandele d ambtenaar: Financiële consequenties: Ten laste van begrotingspost:

Nadere informatie

Congres modelverordening Drank- en Horecawet

Congres modelverordening Drank- en Horecawet Congres modelverordening Drank- en Horecawet Presentatie van de preventie modelverordening Burgemeester G. Renkema, Nijkerk Gezonde en duurzame voeding. Gezonde mensen in een gezonde omgeving. Modelverordening

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015 www.utrecht.nl Volksgezondheid Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015 10 februari 2014 Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Wettelijk en beleidsmatig

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4

1. Inleiding... 3. Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 Inhoud 1. Inleiding... 3 Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 2. Huidige situatie in de gemeente Heerde... 6 Alcoholgebruik... 6 Veiligheid...

Nadere informatie

RESULTATEN THINK BEFORE YOU DRINK

RESULTATEN THINK BEFORE YOU DRINK RESULTATEN THINK BEFORE YOU DRINK 28 / GGD Hart voor Brabant coördineert het project Think Before You Drink en werkt hierin samen met o.a. gemeenten Brabant-Noord, Politie Brabant-Noord, Novadic-Kentron,

Nadere informatie

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08 Comm. : MZ Onderwerp Alcoholpreventie jongeren in Noord Brabant Status oordeelvormend Voorstel 1. Deel te nemen aan het project alcoholpreventie Jongeren Veiligheidsregio Brabant-Noord 2. Vanaf 2009 voor

Nadere informatie

S.P.M.Verstraten@bergenopzoom.nl (0164) 277726 14. Welzijn. Nee

S.P.M.Verstraten@bergenopzoom.nl (0164) 277726 14. Welzijn. Nee i I I I I II II I I 11 RVB14-0051 Voorlegger Raadsvoorstel Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Contactpersoon Contactpersoon Email Contactpersoon Telefoon Programmanummeren naam Preventie- en Handhavingsplan

Nadere informatie

Dit voorstel geeft invulling aan de wettelijke verplichting genoemd onder punt 2.

Dit voorstel geeft invulling aan de wettelijke verplichting genoemd onder punt 2. RAADSVOORSTEL Datum: 23 december 2014 Nummer: Onderwerp: Vaststellen preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2017 Voorgesteld raadsbesluit: Het preventie- en handhavingsplan alcohol 2015-2017 vast te

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden

Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden 2014-2018 Inhoudsopgave Deel 1 Algemeen 3 1. Inleiding 3 2. Doelstellingen 4 3. Toezicht 4 4. Preventie 5 5. Resultaten 5 Deel 2 Sanctiebeleid

Nadere informatie

Decentralisatie Toezicht

Decentralisatie Toezicht Decentralisatie Toezicht Presentatie NVWA 8-12-2011 De AID, PD en VWA bouwen aan één nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit Programma Wijzigingen DHW Taakverdeling gemeente/politie/nvwa Decentralisatie toezicht

Nadere informatie

Regelgeving & Handhaving alcoholbeleid. December 2013

Regelgeving & Handhaving alcoholbeleid. December 2013 Regelgeving & Handhaving alcoholbeleid December 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 De veranderingen en de mogelijkheden 4 3 Het beleid 5 Bijlage 1 Concept Algemene Plaatselijke Verordening, DHW 7 Bijlage 2 Toezicht

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr. 52137. Preventie- en handhavingsplan. 24 september 2014. Officiële uitgave van gemeente Veghel.

GEMEENTEBLAD. Nr. 52137. Preventie- en handhavingsplan. 24 september 2014. Officiële uitgave van gemeente Veghel. GEMEENTEBLAD Nr. 52137 24 september Officiële uitgave van gemeente Veghel. 2014 Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Inhoud 1. Inleiding...3 1.1 Aanleiding...3 1.2 De nieuwe Drank- en Horecawet...3

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden

Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden 2014-2018 Inhoudsopgave Deel 1 Algemeen 3 1. Inleiding 3 2. Toezicht 4 3. Resultaten 4 4. Preventie 5 5. Doelstellingen 5 Deel 2 Sanctiebeleid

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017 14/008 BOB PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2017 De raad van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 21 mei Besluit: I. Vast te stellen het

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Juli 2014 Inhoudsopgave Inleiding 1. Probleemanalyse 2. Beleidsfocus 2.1. Uitgangspunten en onderbouwing van beleid

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Houten

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Houten Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Houten -2018 Gemeenteblad nr. 9 1 Inhoud Inleiding 3 Alcohol en jongeren: probleemanalyse 4 Preventie- en handhavingsplan alcohol: wettelijke verplichtingen

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Gemeente Waterland Juli 2014 Inhoudsopgave Inleiding 1. Probleemanalyse 2. Beleidsfocus 2.1. Uitgangspunten en onderbouwing van beleid 2.2. Beleidsdoelgroep

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 W044733 / 47272 Beleid opstelling Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 Inhoud 1. Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Juridisch kader 1.3 Flankerend beleid 1.4 Leeswijzer 2. Huidige situatie 2.1 Cijfers

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht maart 2017

Preventie- en handhavingplan Alcohol. Gemeente Papendrecht maart 2017 Preventie- en handhavingplan Alcohol Gemeente Papendrecht 2017-2019 14 maart 2017 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Integrale aanpak... 3 1.2 Doelgroep... 4 1.3 Leeswijzer... 4 2 Huidige situatie in Papendrecht...

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A.

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. CVDR Officiële uitgave van, Gerwen en Nederwetten. Nr. CVDR376587_1 3 januari 2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2015-2018 Inleiding

Nadere informatie

Preventie-en Handhavingsplan Alcohol Amstelveen

Preventie-en Handhavingsplan Alcohol Amstelveen Preventie-en Handhavingsplan Alcohol Amstelveen Afdelingen: Beleid Ruimtelijke Ordening en Vergunningen Veiligheid Kabinet en Handhaving Versie: 18 november 2014 1 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Het preventie-

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2017. Gemeente Roosendaal

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2017. Gemeente Roosendaal Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2017 Gemeente Roosendaal Inhoudsopgave 1. Preventie- en handhavingsplan alcohol pag. 3 2. Probleemanalyse pag. 3 3. Integrale aanpak pag. 5 4. Samenwerking pag.

Nadere informatie

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?!

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! 2013-2015 Algemeen De evaluatie van Verzuip jij je Toekomst?! over de periode 2009-2012 heeft laten zien dat in de afgelopen vier jaar de eerste

Nadere informatie

Concept. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2018. Gemeente Zoetermeer

Concept. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2018. Gemeente Zoetermeer Concept Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2018 Gemeente Zoetermeer 27 mei 2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Probleemanalyse 4 1.1 Algemeen 4 1.2 Zoetermeerse cijfers 4 2. Preventie- en Handhavingsplan

Nadere informatie

Onderwerp : Vaststelling van het Preventie- en handhavingsplan Alcohol

Onderwerp : Vaststelling van het Preventie- en handhavingsplan Alcohol Raadsvoorstel *Z00F5332ACC* Aan de raad Documentnummer : INT-14-10255 Afdeling : Ruimte Onderwerp : Vaststelling van het Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2014-2016 Inleiding Op 1 januari 2014 is de

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014 2018

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014 2018 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014 2018 Gemeente Zoetermeer 30-9-2014 Inhoudsopgave Inleiding... 2 1 Probleemanalyse... 3 Algemeen... 3 Zoetermeerse cijfers... 3 2 Preventie- en Handhavingsplan

Nadere informatie

Regionaal alcoholproject Think Before You Drink 2013-2016

Regionaal alcoholproject Think Before You Drink 2013-2016 Regionaal alcoholproject Think Before You Drink 2013-2016 1. Inleiding De afgelopen vier jaar hebben de twintig gemeenten van veiligheidsregio Brabant-Noord en de ketenpartners (GGD Hart voor Brabant,

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Agendapunt: 5.1/ Documentnr.: RV

Aan de gemeenteraad Agendapunt: 5.1/ Documentnr.: RV Aan de gemeenteraad Agendapunt: 5.1/03092014 Documentnr.: RV14.0445 Roden, 27 augustus 2014 Onderwerp Concept Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Onderdeel programmabegroting: Nee Voorstel Het bijgevoegde

Nadere informatie

UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL

UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL 2013-2014 Juni 2013 Voor u ligt het uitvoeringsplan 2013 2014. Het plan is opgesteld door de werkgroep Alcohol- en drugspreventie

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol

Preventie- en handhavingsplan alcohol Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2016 Gemeente Oldebroek Oktober 2014 Afkortingen en begrippenlijst APV Algemeen Plaatselijke Verordening Oldebroek BOA Bijzonder opsporingsambtenaar CJG Centrum

Nadere informatie

*Z CD5* documentnr.: INT/C/14/09283 zaaknr.: Z/C/14/07752

*Z CD5* documentnr.: INT/C/14/09283 zaaknr.: Z/C/14/07752 *Z0080792CD5* documentnr.: INT/C/14/09283 zaaknr.: Z/C/14/07752 Raadsinformatiebrief Onderwerp : Concept preventie- en handhavingsplan alcohol gemeenten Cuijk, Grave, Mill & Sint Hubert 2014-2015-2016

Nadere informatie

Regiobijeenkomst Raadslid.nu

Regiobijeenkomst Raadslid.nu Regiobijeenkomst Raadslid.nu thema: de nieuwe Drank- en Horecawet @raadslidnu De (nieuwe) Drank- en Horecawet De raad aan zet! www.handhavingdhw.nl Programma Inleiding: De mogelijkheden van de (nieuwe)

Nadere informatie

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 27565 Alcoholbeleid Nr. 133 Herdruk 1 Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 6 mei 2015 Vanuit de Drank-

Nadere informatie

Collegevoorstel. Zaaknummer 00450874. Onderwerp Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Heusden 2016-2019

Collegevoorstel. Zaaknummer 00450874. Onderwerp Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Heusden 2016-2019 Onderwerp Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Heusden 2016-2019 Collegevoorstel Zaaknummer 00450874 Feitelijke informatie Hierbij treft u een raadsvoorstel aan over de vaststelling van het preventie-

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol gemeente Goirle 2014-2017. Preventie en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie en handhavingsplan alcohol gemeente Goirle 2014-2017. Preventie en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 1 1 Inleiding... 3 2 De lokale situatie... 4 2.1 Doelstelling en resultaten... 5 3 Aanpak... 6 3.1 Regelgeving... 6 3.2 Bewustwording... 6 4 Handhaving van

Nadere informatie

Beleid & Strategie en Team Toezicht & Handhaving Gemeente Zederik Oktober 2014

Beleid & Strategie en Team Toezicht & Handhaving Gemeente Zederik Oktober 2014 2014 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol gemeente Zederik Beleid & Strategie en Team Toezicht & Handhaving Gemeente Zederik Oktober 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Hoofdstuk 1: Probleemanalyse

Nadere informatie

Plan van aanpak NIEUWE DRANK- EN HORECAWET

Plan van aanpak NIEUWE DRANK- EN HORECAWET Plan van aanpak NIEUWE DRANK- EN HORECAWET 1 1. Inleiding Per 1 januari 2013 treedt de nieuwe Drank- en Horecawet (DHW) in werking. De Eerste en de Tweede kamer hebben ingestemd met het wetsvoorstel. De

Nadere informatie

Preventie- en handhandhavingsplan Alcohol

Preventie- en handhandhavingsplan Alcohol Preventie- en handhandhavingsplan Alcohol 2017-2021 Documentnummer INT-16-25607 Inhoudsopgave Inleiding 3 1: Kader Preventie- en handhavingsplan 4 2: Omgevingsanalyse 7 3: Doelstellingen 2017 2021 12 4:

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan Alcohol 2015 gemeentemolenwaard

Preventie- en handhavingplan Alcohol 2015 gemeentemolenwaard GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Molenwaard Nr. 41921 15 maart 2017 Preventie- en handhavingplan Alcohol 2015 gemeentemolenwaard 1 Algemeen 1.1 Waarom is de link tussen preventie en handhaving

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255)

Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255) Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255) 1. Inleiding Gemeenten zijn sinds 2013 de belangrijkste uitvoerder van de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Raadsvergadering d.d.: 15 december 2014 Agenda nr: Onderwerp: vaststelling Preventie- en Handhavingsplan Jeugd, Alcohol & Omgeving

Raadsvergadering d.d.: 15 december 2014 Agenda nr: Onderwerp: vaststelling Preventie- en Handhavingsplan Jeugd, Alcohol & Omgeving Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 15 december 2014 Agenda nr: Onderwerp: vaststelling Preventie- en Handhavingsplan Jeugd, Alcohol & Omgeving 2015-2019 Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies

Nadere informatie

Besluit van de gemeenteraad van de gemeente Oirschot houdende regels omtrent uitvoering Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan Alcohol

Besluit van de gemeenteraad van de gemeente Oirschot houdende regels omtrent uitvoering Drank- en Horecawet Preventie- en Handhavingsplan Alcohol GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Oirschot Nr. 101893 15 mei 2018 Besluit van de gemeenteraad van de gemeente Oirschot houdende regels omtrent uitvoering Drank- en Horecawet Preventie- en

Nadere informatie

"Abusus non tollit usum"

Abusus non tollit usum Startdocument Samenwerking implementatie nieuwe Drank- en Horecawet "Abusus non tollit usum" (Gebruik is geen misbruik) Gemeenten Terneuzen, Hulst en Sluis 1 Startdocument implementatie nieuwe Drank- en

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden 2014-2018

Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden 2014-2018 Preventie en handhavingsplan alcohol De Friese Waddeneilanden 2014-2018 Inhoudsopgave Deel 1 Algemeen 3 1. Inleiding 3 2. Toezicht 4 3. Resultaten 4 Deel 2 Sanctiebeleid 5 3. Sanctiecategorieën 5 4. Handreiking

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet. Aan de raad, Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet. Aan de raad, Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 19 december 2013 13-118 Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet Aan de raad, Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet Gevraagde beslissing 1. Het Beleidsplan

Nadere informatie

De gewijzigde Drank- en Horecawet Wat betekent dat bij evenementen?

De gewijzigde Drank- en Horecawet Wat betekent dat bij evenementen? De gewijzigde Drank- en Horecawet Wat betekent dat bij evenementen? Inhoud Presentatie Korte introductie Aanleiding & Historie wetswijziging Wijzigingen DHW Toezicht in de praktijk Rondvraag 25-3-2013

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 T/M 2017

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 T/M 2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 T/M 2017 1 INLEIDING Achtergrond Op 1 januari 2013 is een nieuwe Drank- en Horecawet (DHW) in werking getreden. Relevant is dat alle taken van de DHW qua toezicht

Nadere informatie

:II ľi III III III II III IIH II

:II ľi III III III II III IIH II Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Alcoholbeleid 2015-2016 Gemeente Epe :II ľi III III III II III IIH II INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 3 2. PROBLEEMANALYSE 4 2.1 ALARMEREND HOOG ALCOHOLGEBRUIK 4 2.2 ALCOHOLMATIGINGSBELEID

Nadere informatie

Uitvoeringsplan alcoholpreventie en handhaving, gemeente Zwartewaterland 2016

Uitvoeringsplan alcoholpreventie en handhaving, gemeente Zwartewaterland 2016 Uitvoeringsplan alcoholpreventie en handhaving, gemeente Zwartewaterland 2016 1 1. Aanleiding uitvoeringsplan preventie- en handhavingsplan alcohol 2016 1.1. Inleiding Op 15 januari 2015 heeft de raad

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Drank- en Horecawet

Informatiebijeenkomst Drank- en Horecawet Informatiebijeenkomst Drank- en Horecawet Programma 19:00 Welkomstwoord 19:05 De nieuwe Drank- en Horecawet 19:35 Presentatie over alcoholmatiging 20:00 Wijzigingen Alcoholverstrekking in de APV 21:00

Nadere informatie

Inleiding. Figuur 1: Pijlers alcoholmatigingsproject Laat je niet flessen

Inleiding. Figuur 1: Pijlers alcoholmatigingsproject Laat je niet flessen Begrippenlijst Apv : Algemene plaatselijke verordening van Veldhoven Boa : Buitengewoon opsporingsambtenaar DHW : Drank- en Horecawet HUP : Handhavingsuitvoeringsprogramma Nota LGB : Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

Nadere informatie

De nieuwe DHW. Presentatie NVWA

De nieuwe DHW. Presentatie NVWA De nieuwe DHW Presentatie NVWA 17-10-2012 Programma Belangrijkste wijzigingen DHW Taakverdeling gemeente/politie/nvwa na 1-1-2013 Toezicht DHW - wat komt er bij kijken? Ondersteuning door NVWA/ministeries

Nadere informatie

Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden

Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden Bijlage 1: Concept Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden De regionale aanpak van alcoholmatigingsbeleid: Beleidsvisie en opdracht Inhoudsopgave 1. Urgentie... 1 2. Een complexe opdracht voor

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet 2014-2018 Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet 2014-2018 Gemeente Hellendoorn Besloten door de burgemeester op: 27 mei 2014 Vastgesteld door de gemeenteraad: Preventie en toezichtsplan Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Drank- en horecawet. Wijzigingen 2013 en 2014 Tijd voor integraal beleid?

Drank- en horecawet. Wijzigingen 2013 en 2014 Tijd voor integraal beleid? Drank- en horecawet Wijzigingen 2013 en 2014 Tijd voor integraal beleid? Inhoud presentatie Landelijke doelstellingen Wetswijzigingen Raakvlakken alcoholbeleid Wat is er al geregeld Alcoholverkooppunten

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Dongen

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Dongen Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Dongen 2014-2018 Auteur Matty de Bruijn John van Kruijsbergen Johan Meesters Datum 28 april 2014 Versie 1.0 Status Definitieve versie Inhoudsopgave 1. ALGEMEEN...

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Heusden

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Heusden Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Heusden 2016 2019 1 Inhoudsopgave Pagina Samenvatting 3 Hoofdstuk 1 Inleiding 4 1.1 Aanleiding 4 1.2 Relatie met gezondheidsbeleid 4 1.3 Totstandkoming 4

Nadere informatie

Besluit 22-04-2014: Aangehouden voor overleg met wethouder Koster. Daarnaast nader aangeven wat Woerden kan doen voor 220 uur en 10.

Besluit 22-04-2014: Aangehouden voor overleg met wethouder Koster. Daarnaast nader aangeven wat Woerden kan doen voor 220 uur en 10. VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & VOORSTEL AAN DE RAAD Van: T. Hoogendoorn Tel.nr.: 06-83338347 Nummer: 14A.00284 Datum: 13 mei 2014 Team: Jeugd, Leefbaarheid en Veiligheid Tekenstukken: Ja Persoverleg:

Nadere informatie