TAIJI-PRINCIPES door Ruud Raaijmakers-

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TAIJI-PRINCIPES door Ruud Raaijmakers-"

Transcriptie

1 TAIJI-PRINCIPES door Ruud Raaijmakers- HET CREËREN VAN POLARITEITEN EN HET VERGROTEN VAN DE DYNAMIEK TUSSEN DE POLEN In de introductielessen Taiji, Qigong en E Mei leg ik aan de deelnemers uit dat de beoefening drie elementen kent. Dit zijn: het leren van houdings- en bewegingsoefeningen, ademhalingsoefeningen, oefeningen met klank en meditatie het toepassen van Taiji-principes die ten grondslag liggen aan de oefenmethoden het ontwikkelen van het voelvermogen. In de lessen demonstreer ik oefeningen en geef de deelnemers instructies hoe zij die correct kunnen uitvoeren. Ook geef ik hen uitleg over de Taiji-principes die ten grondslag liggen aan de oefenmethoden. De Taiji-principes zijn gebaseerd op de Yin-Yang theorie en worden toegepast in alle oefeningen. De toepassing van de Taijiprincipes is het aan elkaar paren van ogenschijnlijk onverenigbare tegengestelden zoals het vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten en het ontspannen van de spieren. Taiji, Qigong en E Mei worden pas krachtige oefeningen als de Taiji principes juist worden toegepast. Naarmate de beoefenaars hun voelvermogen meer en meer ontwikkelen kunnen zij die principes beter toepassen. Dan kunnen zij steeds duidelijker de effecten waarnemen die de toepassing van deze principes hebben op hun lichaam. Dit stelt hen in staat de toepassing van de Taiji-principes verder aan te scherpen. Op deze wijze kunnen de beoefenaars de effectiviteit van de beoefening verder vergroten. Het ontwikkelen van het voelvermogen is het integrerende element in de beoefening. De Taiji-principes zijn eenvoudig te begrijpen. Echter het weinig ontwikkelde voelvermogen van de beginnende beoefenaars is vaak een belemmering om die principes effectief te kunnen toepassen. De beoefenaars ontwikkelen dit vermogen door tijdens het oefenen de aandacht gevestigd te houden op wat er in hun lichaam gebeurt. Het voelvermogen, het inzicht in de Taiji-principes en de capaciteit om die effectief te kunnen toepassen nemen toe door herhaald oefenen. DE ONTWIKKELING VAN HET VOELVERMOGEN Voelen is uitermate eenvoudig, toegankelijk en altijd onmiddellijk beschikbaar. Het vraagt slechts de verschuiving van de aandacht: van het denken naar het gewaarzijn. Geven we daaraan nu aandacht dan voelen we de aanraking van onze voeten met de vloer en het contact van onze billen met het zitvlak van de stoel. We voelen de temperatuur, de hardheid en de textuur van de vloer en het zitvlak. Voelen is ruimte geven aan het gewaarzijn van Dit Wat Is. In deze openheid, in het verwelkomen van Dit Wat Is, ontspant het lichaam zich en verruimt de lichaamsstructuur zich. Dan kan de stagnatie van energie, bloed en lichaamsvochten zich oplossen en kunnen residuen van negatieve emoties vrij komen. Deze interne veranderingsprocessen worden aanzienlijk geïntensiveerd als tegelijkertijd ook Taiji-principes toegepast worden. Dan kan bijvoorbeeld gevoeld worden dat er iets in het lichaam beweegt. Dit iets wordt Qi genoemd. Vitale levenskracht is wellicht de meest bevredigende vertaling voor de zeer ruime betekenis die het begrip Qi heeft. Alles wat waargenomen wordt, verschijnt in het bewustzijn. Het bewustzijn is neutraal, niet sturend. Het is louter besef. Moeiteloos neemt het bewustzijn notie van wat erin verschijnt. De energetische verschijnselen die tijdens het oefenen in het lichaam optreden, verschijnen in het bewustzijn en worden door dat bewustzijn beïnvloed door de notie dat het van die verschijnselen heeft. Het is wonderlijk dat energetische verschijnselen in het lichaam veranderen terwijl er in heldere aandacht geen intentie is om daar enige invloed op uit te oefenen. Energetische verschijnselen veranderen louter door de aandacht die ze krijgen. 1

2 DE TAIJI FILOSOFIE De Taiji-principes die ten grondslag liggen aan Taiji, Qigong en E Mei hebben de Taiji-filosofie als uitgangspunt. In zijn boek The Web that has no Weaver legt de auteur Ted Kaptchuk uit dat de Taiji-filosofie, de Yin-Yang theorie het best geïllustreerd wordt in het Taoïstische Taiji-symbool; het Yin-Yang symbool. De cirkel representeert het geheel en verdeelt die in twee visvormen: wit (Yang) en zwart (Yin). In de witte visvorm bevindt zich een zwarte dot en in de zwarte een witte dot. De theorie maakt duidelijk dat een deel alleen begrepen kan worden in relatie tot het geheel waar het deel van uitmaakt. In het vroege naturalistische en Taoïstische denken werd deze theorie gebruikt voor het duiden van relaties, patronen en veranderingen. De Yin-Yang theorie is gebaseerd op het filosofische uitgangspunt van twee polaire elkaar complementerende tegengestelden. Deze worden Yin en Yang genoemd. Deze elkaar aanvullende tegengestelden zijn noch krachten, noch materiële entiteiten. Het zijn bruikbare labels die beschrijven hoe dingen tot elkaar in relatie staan. Ze worden gebruikt om het continue proces van natuurlijke verandering te verklaren. De Yin-Yang theorie is meer dan een reeks correspondenties, het is ook een manier van denken. In deze denkwijze worden alle dingen gezien als deel van een geheel. Geen enkele entiteit kan geïsoleerd bestaan, los van zijn relaties met ander entiteiten. Noodzakelijkerwijs moeten Yin en Yang in zichzelf de mogelijkheid hebben tot verandering en omslag naar hun tegenpool. HET CREËREN VAN POLARITEITEN EN HET VERGROTEN VAN DE DYNAMIEK TUSSEN DE POLEN Bij de beoefening van Taiji en Qigong creëert de beoefenaar talloze Yin-Yang relaties; talloze polariteiten. De beoefening is een uiterst complex en verfijnd Yin-Yang spel. Mijn eerste Taiji-leraren leerden mij Yin en Yang te onderscheiden en te scheiden. Zo leerde ik bijvoorbeeld dat het been waar het lichaamsgewicht op rust Yang is en het onbelaste been Yin. Bij sommige Taiji-houdingen is de gewichtsverdeling tussen het ene en het andere been en bij andere Ik leerde dat de rug recht moest zijn en het lichaam ontspannen. Mijn latere leraar Shen Hongxun gebruikte de begrippen Yin en Yang nauwelijks. Ondanks dit beperkte gebruik was zijn onderricht steeds te herleiden tot het denken in polariteiten. In zekere zin onderwees ook hij het (onder)scheiden van Yin en Yang maar voegde daar een wezenlijk element aan toe dat voor mij destijds volkomen nieuw was. Ik noem dit: het in omvang vergroten van Yin en Yang. In mijn eigen bewoordingen onderwees hij zijn leerlingen: het creëren en versterken van gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten. Deze benadering heb ik ervaren als uniek. Gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten worden gevisualiseerd in de afbeeldingen 1 t/m 3. Afbeelding 1 2

3 Afbeelding 2 Afbeelding 3 Afbeelding 1 De creatie van gelijktijdige polariteiten zoals het vergroten van de gewrichtsruimten en het ontspannen van de spieren en het gelijktijdig focussen van de aandacht en het ontspannen van de geest. Afbeelding 2 De creatie van opeenvolgende polariteiten zoals het achtereenvolgens terugtrekken en naar voren bewegen en het achtereenvolgens verzamelen en ontladen van kracht. Afbeelding 3 Het proces waarbij de Yin en Yang polen geleidelijk in omvang toenemen en tegelijkertijd de dynamiek tussen de polen vergroot wordt. De groter wordende dynamiek is in de afbeelding te zien in de geleidelijk toenemende vormspanning van de S-curve. Bij het creëren van een gelijktijdige polariteit worden twee polen gelijktijdig aan elkaar gepaard en in omvang vergroot. Twee polen kunnen alleen in omvang toenemen als hun omvang voortdurend aan elkaar aangepast wordt. Naarmate de omvang van beide polen evenredig toeneemt, wordt hun polariteit sterker; neemt de dynamiek tussen de polen toe. Behalve in de beoefening van Taiji, Qigong en E Mei kennen we het vergroten van gelijktijdige polariteiten ook in het dagelijks leven. Voorbeelden daarvan zijn: het verrichten van een delicate handeling, het leveren van een topsportprestatie, het bemiddelen bij een conflict en het handelen in een noodsituatie. Het zijn buitengewone omstandigheden; omstandigheden waarin spanningsfactoren aanwezig zijn die vragen om adequaat en afgewogen te handelen. Terwijl de beoefenaar van Taiji, Qigong en E Mei gewoonlijk in ontspannen omstandigheden oefent, doet hij hetzelfde beroep op zijn lichaam en geest als in omstandigheden waarin spanningsfactoren aanwezig zijn. In een noodsituatie moet een persoon die ingrijpt zeer geconcentreerd (Yang) zijn maar ook uiterst ontspannen (Yin) zijn. Op het moment van ingrijpen moeten concentratie en mentale ontspanning tegelijkertijd evenredig in omvang toenemen en evenwichtig gehandhaafd blijven. Deze bijzondere conditie moet voortduren zolang als de noodsituatie duurt. Gebeurt dit niet dan breekt bij de persoon in kwestie paniek uit (extreem Yang) of hij raakt verlamd (extreem Yin) en kunnen zijn handelingen niet meer doelmatig en juist getimed zijn. Een andere extreme situatie is het lopen op het dek van een deinend schip. We moeten dan, om niet ons evenwicht te verliezen, bewegen met een zekere beslistheid (Yang) maar tegelijkertijd ook het lichaam diepgaand ontspannen (Yin). Bij het ontstaan van deining moeten beslistheid en ontspanning in omvang toenemen en evenwichtig gehandhaafd blijven zolang als de deining duurt. 3

4 Naarmate de polariteit tussen twee polen sterker wordt, de dynamiek tussen de beide polen toeneemt, moet de omvang van de twee polen steeds zorgvuldiger aan elkaar aangepast worden. Gebeurt die zorgvuldige aanpassing niet dan leidt dit uiteindelijk onvermijdelijk tot een omslag: een omslag naar een extreme Yin- of een extreme Yang conditie. Zo leidt het almaar vergroten van mentale ontspanning en alertheid tot een omslag naar verlies van besef (extreem Yin) of verstarring (extreem Yang) en leidt het almaar vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten (Yang), en ontspannen van de spieren tot verstijving (extreem Yang) of tot verslapping (extreem Yin). De beoefenaar ontwikkelt de vaardigheid om de dynamiek te handhaven tussen de polen die hij tevens in omvang laat toenemen. In elke oefening creëert hij dit spanningsveld, deze conflictueuze conditie. De vaardige beoefenaar gaat tot het uiterste bij het creëren van gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten. Hij gaat daarin zo ver dat hij de dynamiek tussen de polen nog net kan handhaven. Dit is een uiterst delicate activiteit. Hoe succesvoller hij daarin is, hoe groter de interne kracht die hij in zijn lichaam genereert. DE HANDHAVING VAN POLARITEITEN In het voorgaande is duidelijk geworden dat het versterken van de polariteit tussen twee polen het risico vergroot van een omslag naar een extreme Yin- of Yang conditie. Het versterken van de polariteit tussen Yin en Yang is een Yang activiteit. Als deze activiteit ontspoort, slaat deze om in zijn tegendeel: in een extreme Yin conditie. De oorspronkelijke dynamische conditie slaat dan om in verstarring, verstijving, verlies van besef en slapte. Versterking en handhaving van een gelijktijdige polariteit is alleen mogelijk als de polen elkaar afwisselend, in een hoog tempo en in geringe mate overheersen. Door herhaald oefenen ontwikkelt de beoefenaar de capaciteit om de frequentie van wisselende overheersingen almaar verder te verhogen en de mate van overheersing steeds verder te verkleinen. Dit wordt gevisualiseerd in afbeelding 4. Afbeelding 4 Het grijze gebied in beide Taiji-symbolen is het gebied waarbinnen de polen elkaar afwisselend overheersen. Bij de beginnende beoefenaar is de omvang van de fluctuatie groot en laat een brede grijze strook zien in de linker afbeelding. Bij de gevorderde beoefenaar is de omvang van de fluctuatie zeer gering. Dit is te zien in de smalle grijze strook in de rechter afbeelding. De frequentie van de wisselende overheersing is bij de beginnende beoefenaar aanzienlijk lager dan bij de gevorderde beoefenaar (dit is niet in de afbeelding gevisualiseerd). Opnieuw neem ik het voorbeeld van het vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten en het toenemen van de ontspanning. Wordt de dynamiek vergroot tussen deze polen door hen in omvang te laten toenemen, dan zullen de spieren afwisselend iets te veel en iets te weinig ontspannen en de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten afwisselend iets te veel en te weinig verruimd worden. De afwisselende overheersing van de beide polen voltrekt zich binnen een smalle bandbreedte rondom een fictieve balanslijn. Hoe kleiner die bandbreedte en hoe hoger de frequentie van wisselende overheersingen van de polen is, hoe groter de interne kracht die in het lichaam gegenereerd wordt. De toegenomen interne kracht vergroot het vermogen van het lichaam om een homeostase in het lichaam te handhaven. Deze kracht zuivert het lichaam van ziekteverwekkende factoren en intensiveert de circulatie van energie, bloed en lichaamsvochten. Interne kracht wordt tevens ontwikkeld en gebruikt voor martiale doeleinden. Bij Qigong-therapie wordt deze kracht gebruikt voor de overdracht van evenwicht herstellende informatie. 4

5 DE CONTINU VERANDERENDE VERHOUDING TUSSEN DE POLEN Wat een optimale balans is, verandert van moment tot moment. Dingen die in hun onderlinge relatie op een bepaald moment met elkaar in balans zijn, zijn dat niet meer in een gewijzigde situatie. Om een optimale balans te kunnen handhaven, moet deze van moment tot moment gedefinieerd worden. Zo zijn er in het dagelijks leven situaties waarin we vooral leidend moeten zijn en andere situaties waarin we vooral volgend moeten zijn. Toch moeten we als we leidend moeten zijn ook in enige mate volgen en moeten we als we volgend zijn ook in enige mate leiden. Een leider die mensen louter leidt en hen niet ook volgt, verliest het contact met hen. En omgekeerd: als mensen een leider uitsluitend volgen, verliezen zij de controle over wat zij doen. Wanneer we praktische handelingen verrichten, vragen sommige werkzaamheden een grote mate van nauwkeurigheid en andere om een grote mate van losheid. Toch moet er ook een zekere mate van losheid zijn bij werkzaamheden die om nauwkeurigheid vragen en moet er een zekere mate van nauwkeurigheid zijn bij werkzaamheden die om losheid vragen. Ontbreekt de losheid in de werkzaamheden die vragen om nauwkeurigheid, dan raken we de context van ons werk uit het oog. Ontbreekt de nauwkeurigheid in werkzaamheden die vragen om losheid, dan hebben we juist te veel oog voor de context. In de geschetste situaties is de optimale balans tussen volgen en leiden, nauwkeurigheid en losheid verschillend. Ook in de beoefening van Taiji en Qigong wijzigt de balans, de verhouding tussen de polen, voortdurend. Dit vraagt van de beoefenaar continue aanpassingen. Opeenvolgende bewegingen kenmerken zich door de afwisseling van verzamelen en ontladen van kracht, openen en sluiten, terugtrekken en naar voren bewegen. Daarom moet de omvang van de polen steeds aangepast worden aan deze bewegingsveranderingen. De geoefende beoefenaar verlegt continu de balanslijn tussen de polen door continu de omvang van de polen aan te passen terwijl hij tegelijkertijd tracht de bandbreedte rondom de aldoor verschuivende balanslijn te versmallen. Als hij bijvoorbeeld in zijn lichaam kracht verzamelt, creëert hij in zijn lichaam een andere verhouding tussen het ontspannen van de spieren en het vergroten van de gewrichtsruimten en tussenwervelruimten dan wanneer hij kracht ontlaadt. In de fase waarin kracht verzameld wordt, is de aandacht overwegend volgend en in mindere mate sturend. In de fase waarin de verzamelde kracht ontladen wordt, verandert de verhouding tussen leiden en volgen. Dan is de aandacht overwegend leidend en in mindere mate volgend. Hoe beter de beoefenaar de verhouding tussen de polen aan de bewegingsveranderingen kan aanpassen, hoe groter de kracht van verzamelen en ontladen. Deze voorbeelden laten de verwevenheid zien tussen gelijktijdige- en opeenvolgende polariteiten. HET VERGROTEN VAN DE DYNAMIEK TUSSEN DE POLEN IN DE POLEN ZELF De beoefening van Taiji en Qigong is er niet alleen op gericht de dynamiek te vergroten tussen Yin en Yang maar ook in Yin en Yang zelf. Die wordt vergroot in zowel gelijktijdige- als opeenvolgende polariteiten. Als we het lichaam onderscheiden in een boven- en onderlichaam, dan wordt het bovenlichaam gelabeld als Yang en het onderlichaam als Yin. Het bovenlichaam wordt geassocieerd met de hemel (Yang) en het onderlichaam met de aarde (Yin). De polariteit tussen het boven- en het onderlichaam wordt in de beoefening vergroot door tegelijkertijd het lichaam diepgaand te ontspannen (Yin) en de rug te verlengen (Yang). Vooral het nadrukkelijk buigen van de knieën, wat kenmerkend is voor Taiji en Qigong, draagt bij tot het vergroten van de dynamiek tussen het boven- en onderlichaam. Deze factoren maken het onderlichaam uitgesprokener Yin en het bovenlichaam uitgesprokener Yang. Het onderlichaam wordt compacter en stabieler (Yin) en het bovenlichaam wendbaarder en lichter (Yang). De vergrootte dynamiek intensiveert zowel de neerwaartse- als opwaartse Qibewegingen in het lichaam. Die vergroten niet alleen de soepelheid en wendbaarheid van het bovenlichaam maar maken het ook sterker en compacter. In het onderlichaam vergroten zij de stabiliteit en compactheid en maken het tevens soepeler en zachter. In relatie tot het lichaam is Qi Yang. Het kan in het lichaam gevoeld worden als iets dat een fluïde karakter heeft. De beoefenaar maakt de Qi krachtiger door zich voor te stellen dat de Qi weerstand (Yin) ontmoet. Hij creëert stroefheid in het vluchtige en maakt zo het vluchtige krachtiger. De Qi ontwikkelt zich dan van een interne beweging tot een interne kracht. De voorstelling van weerstand vergroot de Yin kwaliteit van Qi. In relatie tot Qi is het lichaam Yin. Ontwikkelt de Qi zich tot een interne kracht dan doordesemt die het gehele lichaam en krijgt daardoor een meer fluïde kwaliteit. De doordeseming van Qi vergroot de polariteit in het lichaam. De hier gegeven voorbeelden laten de vergroting zien van de dynamiek tussen de twee gepaarde polen: tussen het boven- en onderlichaam en tussen Qi en het lichaam. 5

6 Bij opeenvolgende polariteiten wordt in een Yang ontwikkeling het Yin aspect vergroot en in een Yin ontwikkeling het Yang aspect. Wanneer in het lichaam kracht verzameld wordt overheerst in het lichaam de zakkende Qibeweging (Yin) en bij het ontladen van kracht de stijgende Qi-beweging (Yang). Tegelijkertijd, weliswaar minder herkenbaar, stijgt de Qi ook bij het verzamelen van kracht en zakt deze ook bij het ontladen ervan. Door het vergroten van deze dynamiek wint het lichaam enorm aan kracht. Wordt dit niet gedaan dan wordt het krachteloos, star of slap. HET VERGROTEN VAN DE POLARITEIT IN EEN MICRODEEL Het Yin-Yang symbool is een voorbeeld van een fractal. Eigenlijk zijn de witte punt in het zwarte vlak en de zwarte punt in het witte vlak Yin-Yang symbolen. Een fractal is een meetkundige figuur die zelfgelijkend is, dat wil zeggen opgebouwd is uit delen die min of meer gelijkvormig zijn met de figuur zelf. Fractals hebben een oneindige hoeveelheid details, en bij sommige fractals komen motieven voor die zich op steeds kleinere schaal herhalen (Wikipedia). In het dagelijkse leven en in de natuur komen we meer of minder opvallende fractals tegen zoals bij bloemkolen, sneeuwkristallen, varens en bomen. Ook ons lichaam voldoet aan de definitie van een fractal. Een voorbeeld daarvan zijn de vertakkingen van de luchtwegen. De bronchiën vertakken zich in steeds kleinere structuren waarmee zij een maximale oppervlakte vormen in een zo klein mogelijk volume. Ook de vingervormige villi en microvilli in de dunne darm en het cytoskelet in de cellen vormen een dergelijke vertakte structuur. Andere voorbeelden van fractale fenomenen zijn: de bloedvaten, het zenuwstelsel en de windingen van de hersenen. (Bassinthwaighte, Fractal Physiology, 1994). Afbeelding 5. Het Taiji-symbool voorgesteld als ruimtelijke fractalen. Omwille van de duidelijkheid zijn sommige zwarte vlakken grijs gemaakt. Een acupunctuurpunt kan voorgesteld worden als een fractal; het representeert het gehele lichaam op een zeer kleine schaal. Wordt in een dergelijk kleine fractal de dynamiek tussen de polen vergroot, dan vergroot dit niet alleen de energetische activiteit in de fractal van deze schaalgrootte maar ook in het geheel waarmee het in relatie staat. De energetische activiteit kan in een acupunctuurpunt enorm toenemen. De Qigong therapeut doet dit door via zo n punt evenwicht herstellende informatie over te dragen. De mate waarin het lichaam beïnvloed kan worden via een acupunctuurpunt hangt af van de mate waarin de dynamiek in een dergelijke fractal vergroot kan worden. Bij een zeer grote toename van de dynamiek kan het lichaam diepgaande veranderingen ondergaan. Uiteenlopende gezondheidsklachten kunnen effectief behandeld worden via de krachtige beïnvloeding van slechts één punt. De potentiële behandelmogelijkheden van acupunctuurpunten zijn aanzienlijk groter dan verondersteld wordt in de gangbare acupunctuurtheorieën. Een acupunctuurpunt is een ruimtelijke fractal. Ook een fractal van zo n kleine schaalgrootte is opgebouwd uit nog kleinere fractalen; ook die kunnen gebruikt worden voor therapeutische doeleinden. 6

7 Zelfgelijkenis van verschillende schaalgrootten zijn niet alleen herkenbaar in ruimtelijke dimensies (volume) maar ook in tijd (verloop). Natuurlijke processen zoals patronen in het weer, de gezonde hartslag (hartritmevariabilitiet) en de elektrische activiteit van de hersenen laten een chaotische dynamiek zien. Als deze processen ontleed worden, kunnen daarin fractale dimensies herkend worden. De beoefening van Taiji, Qigong en E Mei en Qigong therapie creëren in het lichaam diverse coherente ritmen van verschillende schaalgrootten. Deze ritmen genereren in het lichaam een sterke interne kracht. Via de beoefening van Qigong kan het Onderste Dantian, een energiecentrum in de onderbuik, gestimuleerd worden. Dit centrum pompt de Qi in pulserende bewegingen doorheen het lichaam; een beweging die lijkt op die van de ademhaling. Het Onderste Dantian verbreidt de Qi vanuit de onderbuik naar de periferie en verder naar buiten en trekt daarna weer terug. Die beweging is een vibrationele beweging. Vibratie is een microbeweging: een ritmische strek- en krimpbeweging. In vergelijking met de Dantian adembeweging heeft vibratie een extreem korte tijdsduur. De Dantian adembeweging en vibratie zijn fractalen in tijd; zij zijn zelfgelijkend maar verschillen in tijdschaal. De geoefende beoefenaar van Taiji, Qigong, E Mei en Qigong-therapie vergroten de kracht en omvang van de Dantian adembeweging door de vibratiekracht in de onderbuik te intensiveren en te harmoniseren. Op deze wijze beïnvloeden zij een relatief grote tijdfractal via een zeer kleine tijdfractal. De toename van de vibratiekracht in het Onderste Dantian verandert de verhouding tussen de fractalen vibratie en Dantian adembeweging: de tijdsduur van de Dantian adembeweging wordt langer en de vibrationele beweging korter (de frequentie gaat omhoog). De veranderende verhouding creëert tussen deze tijdfractalen een grotere polariteit. Afbeelding 6 Rondom de linker en rechter Boeddha figuren zijn roze cirkels van verschillende omvang met daarbinnen golflijnen. De golflijnen in de linker cirkel tonen een lage frequentie en in de rechter cirkel een hoge frequentie. De afbeeldingen laten het verband zien tussen de vibratiefrequentie en de omvang van de Dantian adembeweging. Een andere methode om de vibratiekracht in het lichaam te intensiveren is het gebruiken van mantra s. Mantra s zijn vaak samengesteld uit een aantal lettergrepen en worden veelal gezongen, in langgerekte tonen tot klinken gebracht, gereciteerd, binnensmonds gemurmeld of in gedachten genomen. De lettergrepen worden snel of langzaam ritmisch herhaald. De ritmische klankopeenvolging kan als een middel gebruikt worden om de vibratiekracht te intensiveren in het lichaam en de coherentie van het vibratiepatroon te vergroten. In dit geval wordt een relatief grote tijdfractal (klank) gebruikt voor het beïnvloeden van een zeer kleine tijdfractal (vibratie). Inmiddels hebben we gezien dat tijdfractalen veranderen tijdens de beoefening van Taiji, Qigong en E Mei en bij Qigong-therapie. Bijvoorbeeld: bij een diepe meditatie produceert het Onderste Dantian een hoge vibratiefrequentie waarmee een Dantian adembeweging voortgebracht wordt van een zeer lange tijdsduur. Alleen een hoge vibratiefrequentie kan een Dantian adembeweging voortbrengen van een dergelijk lange tijdsduur. Dit voorbeeld laat de vergroting zien van de polariteit tussen een lage- (Yin) en een hoge frequentie (Yang) 7

8 Ook het Bovenste Dantian, het energetisch voorhoofdcentrum, brengt twee tijdfractalen voort. De Taiji, Qigong en E Mei oefeningen kennen opeenvolgende bewegingen: openen en sluiten, naar voren bewegen en terugtrekken, verzamelen en ontladen. Wanneer de ene beweging nagenoeg voltooid is wekt het Bovenste Dantian de impuls voor de erop volgende beweging. Omdat de beoefenaar traag beweegt is de frequentie van deze bewegingsimpulsen laag. Bij de vaardige beoefenaar wordt in het Bovenste Dantian nog een andere activiteit ontwikkeld: het scannen van het lichaam en het corrigeren van de spierspanning waar dit nodig is. Afwisselend ontvangt en geeft het Bovenste Dantian lichaamsinformatie en krijgt informatie teruggekoppeld over de impact die de corrigerende informatie heeft op het lichaam. Die informatie-uitwisseling heeft een zeer hoge frequentie. De geoefende beoefenaar voert de opeenvolgende bewegingen zeer traag uit terwijl informatie in het lichaam zeer snel uitgewisseld wordt. De fysieke bewegingen en de informatie-uitwisseling zijn beide in- en uitgaande bewegingen: zij zijn zelfgelijkend en verschillen in (tijd)schaalgrootte. Neemt in het Bovenste Dantian de frequentie toe van de informatie-uitwisseling dan neemt ook de kracht toe van de open- en sluitbewegingen. De Dantians en de rest van het lichaam ontvangen èn geven energie en informatie. De uitwisseling tussen deze centra en het lichaam is gelijkwaardig; tussen hen bestaat geen hiërarchie. Zij zijn een eenheid zonder regisseur. Tijdfractalen en ruimtelijke fractalen heb ik hier afzonderlijk gepresenteerd. In wezen zijn zij echter multi-fractalen: tijdruimte-constructies. Organische processen ontplooien zich immers in ruimte en tijd. Veranderingen die in het gehele lichaam optreden via de beïnvloeding van een kleine ruimtefractal als die van een acupunctuurpunt, voltrekken zich in tijd. De verhoging van de vibratiefrequentie in het Onderste Dantian verlengt niet alleen de tijdsduur van de Dantian adembeweging maar vergroot ook de ruimtelijke omvang van die beweging. Intensivering van de activiteiten van het Onderste- en Bovenste Dantian vergroot de coherentie van hun activiteiten. Hoe groter die coherentie is, hoe geringer het energieverlies in het lichaam. Een grote mate van coherentie en gering energieverlies vergroot bij de persoon het gevoel van verbondenheid met de tijdruimteschalen waar hij als microsysteem deel van uitmaakt. In deze staat ervaart hij zich als geïntegreerd met zijn omgeving en verschuift zijn tijdsbeleving van worden naar zijn. TOT BESLUIT In de lessen leer ik mijn leerlingen talloze polariteiten te creëren, gelijktijdig en opeenvolgend. Zij leren in de beoefening van Taiji, Qigong en E Mei de dynamiek tussen de polen te vergroten en de verhoudingen tussen die polen aan steeds veranderende omstandigheden aan te passen. Met de ontwikkeling en verfijning van deze vaardigheid neemt hun interne kracht gestaag toe. Deze kracht zuivert hun lichaam en geest. In de E Mei lessen onderwijs ik mijn leerlingen bovendien hoe zij hun interne kracht kunnen gebruiken voor de behandeling van mensen met gezondheidsklachten. Ruud Raaijmakers, september 2012 Bronnen: Bassingthwaighte J. B, Leibovitch L. S, Bruce J. W. Fractal Physiology (1994) Ho M. W. The Rainbow and the Worm, The Physics of Organisms (1998) Kaptchuk T. J. Chinese Medicine, The Web that has no Weaver (1983) Schroën J. Een paradigmakloof overbruggen om elkaar te begrijpen, Jaarboek Integrale Geneeskunde 2010 / 2011 Wikipedia, nl.wikipedia.org, fractal (2012) 8

Hatha Yoga Door middel van ademhalingsoefeningen, statische poses - Asana's genaamd- en een heerlijke eindontspanning leer je je lichaam weer te voele

Hatha Yoga Door middel van ademhalingsoefeningen, statische poses - Asana's genaamd- en een heerlijke eindontspanning leer je je lichaam weer te voele Hatha Yoga Door middel van ademhalingsoefeningen, statische poses - Asana's genaamd- en een heerlijke eindontspanning leer je je lichaam weer te voelen en te verstaan, leer je je grenzen te herkennen,

Nadere informatie

Tai Chi. Algemeen. Balans tussen lichaam en geest.

Tai Chi. Algemeen. Balans tussen lichaam en geest. Tai Chi Balans tussen lichaam en geest. Algemeen Geboren op de eeuwenoude bodem van de Chinese cultuur, absorbeert Wushu (pinyin voor gevechtsport) de smaak voor Chinese klassieke filosofie. Men gebruikt

Nadere informatie

Qi Gong. QiGong Oefeningen

Qi Gong. QiGong Oefeningen Qi Gong Qi Gong betekent "energie werk" en is de kunst om chi te gebruiken om gezondheid en vitaliteit te ondersteunen. Qi staat voor levensenergie en gong voor discipline, oefening en doorzettingsvermogen.

Nadere informatie

Vuist maken, binnekant en buitenkant arm bekloppen (losse polsen) Schedel bekloppen

Vuist maken, binnekant en buitenkant arm bekloppen (losse polsen) Schedel bekloppen Do In Staand, voeten 50cm uit elkaar. Stevig afstrijken binnenkant arm van schouder naar pols, gevolgd door buitenkant arm van pols naar schouder, zowel rechterarm als linkerarm Vuist maken, binnekant

Nadere informatie

Het één kan niet zonder het ander en de energie tussen yin en yang moet in balans blijven.

Het één kan niet zonder het ander en de energie tussen yin en yang moet in balans blijven. YIN EN YANG Heel het leven bestaat uit beweging. Een wisselwerking tussen Yin en Yang. Het één kan niet zonder het ander en de energie tussen yin en yang moet in balans blijven. Yin en yang zijn de twee

Nadere informatie

Laat ik, voordat ik over taiji (Tai Chi) begin, eerst over mezelf vertellen. Mijn naam is Jos

Laat ik, voordat ik over taiji (Tai Chi) begin, eerst over mezelf vertellen. Mijn naam is Jos (Hemel en Aarde) Taiji Laat ik, voordat ik over taiji (Tai Chi) begin, eerst over mezelf vertellen. Mijn naam is Jos Thissen, ben sinds midden tachtiger jaren bezig met vechtkunsten. Na eerst enkele jaren

Nadere informatie

Tao yin yang. Grondslagen van de Chinese geneeskunde. Hoofdstuk 1 pagina 3 t/m 17

Tao yin yang. Grondslagen van de Chinese geneeskunde. Hoofdstuk 1 pagina 3 t/m 17 Tao yin yang Grondslagen van de Chinese geneeskunde Hoofdstuk 1 pagina 3 t/m 17 1 Schepping Het meest opvallende in het scheppingsverhaal is: a. Er vindt geen personificatie plaats. Er wordt geschreven

Nadere informatie

Pal Dan Gum oefeningen

Pal Dan Gum oefeningen Pal Dan Gum oefeningen Deze reeks Pal Dan Gum oefeningen worden al duizenden jaren in China en Korea gebruikt voor het voorkomen van ziektes en de bevordering van een goede gezondheid. Pal Dan Gum oefeningen

Nadere informatie

Persmap Wereld Taiji en Qigong dag 2014

Persmap Wereld Taiji en Qigong dag 2014 Persmap Wereld Taiji en Qigong dag 2014 Inhoud persmap Persbericht 3 Over taijiquan 4 Over qigong 5 Factsheet wereld taiji en qigong dag 6 2 Zevende editie van de Wereld Taiji en Qigong dag in Antwerpen

Nadere informatie

WORKSHOP Maak jouw yoga serie voor thuis!

WORKSHOP Maak jouw yoga serie voor thuis! WORKSHOP Maak jouw yoga serie voor thuis! WWW.LIGHTHOUSEWORKS.NL WORKSHOP Maak jouw yoga serie voor thuis! Deze handleiding is geschreven voor deelnemers van de Yoga Intensive, waar dit document aan de

Nadere informatie

Train your Core Stability with energy lab

Train your Core Stability with energy lab Aandachtspunten bij stabiliteitstraining Om effectief de houdingsspieren in de romp te trainen wordt wordt er op krachtuithouding gewerkt. Dit betekent dat er nooit met zware gewichten en korte herhalingen

Nadere informatie

Zomerschool Rooi 2014. Mindfulness Qigong. Paul Strijbos

Zomerschool Rooi 2014. Mindfulness Qigong. Paul Strijbos Zomerschool Rooi 2014 Mindfulness Qigong Paul Strijbos 2014, Paul Strijbos Uitgegeven in eigen beheer Alle rechten voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd

Nadere informatie

QIGONG EN MEDISCHE QIGONG

QIGONG EN MEDISCHE QIGONG QIGONG EN MEDISCHE QIGONG WAT IS MEDISCHE QIGONG EN HOE STAAT HET IN RELATIE TOT DE TRADITIONELE CHINESE GENEESWIJZEN Alle Chinese oefenmethoden die op de ontwikkeling van lichaam en geest zijn gericht,

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Yoga en meditatie In onze dagelijkse hectiek is het moeilijk rust, energie en blijheid te vinden en ervaren. Je kunt dit, net als ik, onder meer krijgen door yoga en meditatie te beoefenen. Yoga en meditatie

Nadere informatie

Het waarom van ons aanbod

Het waarom van ons aanbod Pagina 1 van 5 - scroll Het waarom van ons aanbod Mensen laten zich leiden door ervaringen en de betekenis die zij daaraan hebben gegeven. Daarmee besturen zij zichzelf en daarmee geven zij iedere keer

Nadere informatie

Ga naar je trainingen! De trainer helpt mee jouw zwakkere punten te ontdekken.

Ga naar je trainingen! De trainer helpt mee jouw zwakkere punten te ontdekken. Enkele tips : training en opwarming Trainingen : Ga naar je trainingen! De trainer helpt mee jouw zwakkere punten te ontdekken. Geef nooit op. Het kan best even duren voor je conditie op peil is. Het belangrijkste

Nadere informatie

INLEIDING BASISTECHNIEKEN

INLEIDING BASISTECHNIEKEN INLEIDING BASISTECHNIEKEN Inleiding Bij het aanleren en uitvoeren van de TuiNa technieken zijn er los van de uitgangshouding een aantal belangrijke punten waar de massseur te allen tijde op moet letten:

Nadere informatie

Zoektocht: voor een goed resultaat bij coaching weg is? DRUK -> pressure. Wat is het OMGEKEERDE. van. Druk = pressure. Professionele Ontwikkeling

Zoektocht: voor een goed resultaat bij coaching weg is? DRUK -> pressure. Wat is het OMGEKEERDE. van. Druk = pressure. Professionele Ontwikkeling Professionele Ontwikkeling voor Life Changing Coaches & Kinder- & Jongerencoaches Zoektocht: Hoe zorg ik ervoor dat die druk voor een goed resultaat bij coaching weg is? DRUK -> pressure Wat is het OMGEKEERDE

Nadere informatie

Een niet biologisch verklarings- en behandelmodel voor hardnekkige psychiatrische klachten

Een niet biologisch verklarings- en behandelmodel voor hardnekkige psychiatrische klachten Een niet biologisch verklarings- en behandelmodel voor hardnekkige psychiatrische klachten Maureen Oliver Lezing gehouden tijdens het symposium van de Vereniging voor Transpersoonlijke Psychiatrie op 20

Nadere informatie

Oefenprogramma na een keizersnede

Oefenprogramma na een keizersnede Fysiotherapie Gynaecologie / Verloskunde Kraamafdeling Verpleegafdeling B2 Oefenprogramma na een keizersnede i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Om na uw keizersnede weer zo snel mogelijk

Nadere informatie

Ontwikkelingsdoelen. 1. Motorische competenties. Fundamentele basiscompetenties Lichaams- en bewegingsbeheersing. Lichaams- en bewegingsorganisatie

Ontwikkelingsdoelen. 1. Motorische competenties. Fundamentele basiscompetenties Lichaams- en bewegingsbeheersing. Lichaams- en bewegingsorganisatie Ontwikkelingsdoelen 1. Motorische competenties Fundamentele basiscompetenties Lichaams- en bewegingsbeheersing 1. De leerling beweegt zich doorheen diverse ruimtelijke hindernissen. 2. De leerling behoudt

Nadere informatie

Stabiliteitstraining van de lage rug

Stabiliteitstraining van de lage rug Stabiliteitstraining van de lage rug De sleutel tot succes bij stabiliseren is het doelgericht trainen van de juiste spieren. Buik- en rugspieroefeningen worden veelvuldig toegepast in de behandeling bij

Nadere informatie

Epilepsie. Wat de docent moet weten.

Epilepsie. Wat de docent moet weten. Epilepsie Wat de docent moet weten. Sommige epileptische aandoeningen zijn moeilijker onder controle te brengen dan andere, maar de kans is groot dat de voorgeschreven medicijnen goed werken. Epilepsie

Nadere informatie

Tai Chi, Mindfulness en Qigong

Tai Chi, Mindfulness en Qigong Hatha Yoga Door middel van ademhalingsoefeningen, statische poses - Asana's genaamd- en een heerlijke eindontspanning leer je je lichaam weer te voelen en te verstaan, leer je je grenzen te herkennen,

Nadere informatie

De vijf Tibetaanse Riten

De vijf Tibetaanse Riten De vijf Tibetaanse Riten De vijf Tibetaanse riten gebaseerd op Fontein der Jeugd van Peter Kelder. Deze vijf bewegingen, de riten genoemd, activeren en balanceren de meridianen van het lichaam. In combinatie

Nadere informatie

REP-band, Lenigheid, en kracht. Oefeningen met de REP-band

REP-band, Lenigheid, en kracht. Oefeningen met de REP-band Algemene oefeningen REP-band, Lenigheid, en kracht In deze folder staan algemene oefeningen. Uw fysiotherapeut neemt met u door welke oefeningen voor u geschikt zijn. Er staan drie soorten oefeningen in

Nadere informatie

Yin Yoga.indd 52 24-11-14 10:43

Yin Yoga.indd 52 24-11-14 10:43 Yin Yoga.indd 51 2 24-11-14 10:43 Yin Yoga.indd 52 24-11-14 10:43 Yin Yoga-praktijk Er is bewust voor een afwijkende benaming van de hierna volgende oefeningen gekozen dan de oorspronkelijke benamingen

Nadere informatie

Je vindt geen vrede door de omstandigheden van je leven te veranderen, maar door te beseffen wie je ten diepste bent.

Je vindt geen vrede door de omstandigheden van je leven te veranderen, maar door te beseffen wie je ten diepste bent. Energetische Meditatie Je vindt geen vrede door de omstandigheden van je leven te veranderen, maar door te beseffen wie je ten diepste bent. - Eckhart Tolle - Wat is het? De grondlegger van Energetische

Nadere informatie

lichaam tastgevoel energielichaam. Wat verstaan we onder het lichaam?

lichaam tastgevoel energielichaam. Wat verstaan we onder het lichaam? Kashmiryoga Bij deze yoga ligt het accent niet op het lichaam en de houdingen zelf, maar op het luisteren naar het lichaam. Het wordt wel de yoga als kunst van het ontspannen genoemd. Door de opeenstapeling

Nadere informatie

BEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP

BEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP BEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP Heart Systems Nederland Geen betere plek om te ontsnappen aan alle hectiek dan in het sfeervolle pand van Heart Systems Nederland, gevestigd in een voormalige schuurkerk

Nadere informatie

============================================================

============================================================ NIEUWSBRIEF DECEMBER 2013 Inhoud: - Data voor 2014 - Informatie over Taijiwuxigong weekends - Informatie over examen en gevalstudies Buqi opleiding - Informatie over Buqi Tuina cursus ============================================================

Nadere informatie

Theorie van de kracht

Theorie van de kracht Theorie van de kracht Concepten vooraf Kracht door duwen Toepassing in Taekwon-Do = duw met handpalm Kracht door impact of botsing Toepassing in Taekwon-Do = stoot Kinetische energie = ½ massa x snelheid

Nadere informatie

Het Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:

Het Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie: BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse

Nadere informatie

High Tea-en Gezonde recepten Chi Kung 20 minutes work-out Oefeningen voor strakkere billen Alles over de pompoen

High Tea-en Gezonde recepten Chi Kung 20 minutes work-out Oefeningen voor strakkere billen Alles over de pompoen 1 er Novemb 3 e i Edit 2014 High Tea-en Gezonde recepten Chi Kung 20 minutes work-out Oefeningen voor strakkere billen Alles over de pompoen MIND 49 49 Chi Kung; Het opbouwen van vitale energie en mentale

Nadere informatie

Zelfmassage: Kloppen langs meridianen

Zelfmassage: Kloppen langs meridianen Zelfmassage: Kloppen langs meridianen Klopmassage is een simpele en snelle manier om je beter in je lichaam te voelen. In 5 tot 10 minuten ga je al kloppend je hele lichaam bij langs en je kunt de massage

Nadere informatie

In enkele stappen naar een ergonomisch verantwoorde werkplek.

In enkele stappen naar een ergonomisch verantwoorde werkplek. Ergonomie In enkele stappen naar een ergonomisch verantwoorde werkplek. 1. Dynamisch zitten Om de tussenwervelschijven maar ook rug en beenspieren en hoe vreemd het moge klinken, ook de hersenen bij het

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

BEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP

BEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP BEWUSTWORDING - MINDFULNESS -NLP Heart Systems Nederland Geen betere plek om te ontsnappen aan alle hectiek dan in het sfeervolle pand van Heart Systems Nederland, gevestigd in een voormalige schuurkerk

Nadere informatie

Simpele oefeningen voor een platte buik. Werk aan uw centrale spieren met deze oefeningen en verbeter uw kracht, houding en stabiliteit.

Simpele oefeningen voor een platte buik. Werk aan uw centrale spieren met deze oefeningen en verbeter uw kracht, houding en stabiliteit. Kom in actie >>> Voel je fit >> Simpele oefeningen voor een platte buik kaart 1 Werk aan uw centrale spieren met deze oefeningen en verbeter uw kracht, houding en stabiliteit. Sit-up >>> Back-Up >>> >>>

Nadere informatie

Inleiding voor de. Veerkracht Versterkende meditatiecursus. veerkrachtmanagement.nl

Inleiding voor de. Veerkracht Versterkende meditatiecursus. veerkrachtmanagement.nl Inleiding voor de Veerkracht Versterkende meditatiecursus veerkrachtmanagement.nl Inleiding In ons Veerkracht programma ontmoeten we vaak mensen die worden geconfronteerd met ingrijpende gebeurtenissen

Nadere informatie

OEFENSCHEMA HARTREVALIDATIE

OEFENSCHEMA HARTREVALIDATIE OEFENSCHEMA HARTREVALIDATIE 17601 Inleiding In deze folder vindt u een algemeen oefenschema en beweegadvies. Deze kunt u gebruiken ter voorbereiding op de revalidatie, maar ook tijdens en na de revalidatieperiode.

Nadere informatie

Ontspannen als gezonde levenshouding!

Ontspannen als gezonde levenshouding! Ontspannen als gezonde levenshouding! Gratis e-book met leuke ontspanningsoefeningen voor elke dag! Jana Schoefs Relaxatietherapie Jana Schoefs www.janaschoefs.be Ontspannen als gezonde levenshouding:

Nadere informatie

Informatie en instructies voor patiënten met een zenuwletsel

Informatie en instructies voor patiënten met een zenuwletsel Centrumlocatie U bent onlangs geopereerd vanwege een zenuwletsel. Daarvoor bent u onder behandeling op de afdelingen Plastische Chirurgie en Revalidatie. In deze folder geven we u informatie over wat een

Nadere informatie

Door Wout Verhoeven & Maarten Thysen OPWARMING CORE STABILITY

Door Wout Verhoeven & Maarten Thysen OPWARMING CORE STABILITY Deze work-out neemt ongeveer drie kwartier in beslag. Je hoeft niet elke oefening te doen, je kan zelf kiezen aan welke zones je extra aandacht wil besteden. 'Toch is het gezond om elke work-out te starten

Nadere informatie

Lemniscaat Kompas. 1 Vijf aspecten van communicatie geïntegreerd

Lemniscaat Kompas. 1 Vijf aspecten van communicatie geïntegreerd http://lemniscaatacademie.com francis@lemniscaatacademie.be Lemniscaat Kompas 1 Vijf aspecten van communicatie geïntegreerd RELATIE Verhouding INHOUD FOCUS Het thema waar het echt om gaat CONTEXT Cultuur

Nadere informatie

DE ACHT BROKAATOEFENINGEN (QIGONG OEFENINGEN IN STAND) Eerste oefening - Met beide handen de hemel dragen.

DE ACHT BROKAATOEFENINGEN (QIGONG OEFENINGEN IN STAND) Eerste oefening - Met beide handen de hemel dragen. DE ACHT BROKAATOEFENINGEN (QIGONG OEFENINGEN IN STAND) Eerste oefening - Met beide handen de hemel dragen. Beide handen ondersteunen de " hemel ", werkt op het systeem dat verantwoordelijk is voor een

Nadere informatie

MEDIPREVENTIECENTRUM

MEDIPREVENTIECENTRUM Instructies en oefeningen voor het gebruik van de Body-Band oefenband theraband voor Fitness-Training 1 Geachte klant, Gefeliciteerd met uw aanschaf van de Body-Band oefenband, theraband, fitnessband van

Nadere informatie

Het kleine boek vol MINDFUL REIZEN. Tiddy Rowan vertaald door Sylvia Wevers. Spectrum

Het kleine boek vol MINDFUL REIZEN. Tiddy Rowan vertaald door Sylvia Wevers. Spectrum Het kleine boek vol MINDFUL REIZEN Tiddy Rowan vertaald door Sylvia Wevers Spectrum Als we wachten tot het moment dat alles, werkelijk alles gereed is, zullen we nooit beginnen. IVAN TOERGENJEV 4 Als wij

Nadere informatie

Het verkrijgen van een ruimer perspectief is als het openen van een raam in een bedompte kamer - de hele atmosfeer verandert en de frisse wind draagt

Het verkrijgen van een ruimer perspectief is als het openen van een raam in een bedompte kamer - de hele atmosfeer verandert en de frisse wind draagt Deel Een MEDITATIE Het verkrijgen van een ruimer perspectief is als het openen van een raam in een bedompte kamer - de hele atmosfeer verandert en de frisse wind draagt alternatieven aan voor onze gebruikelijke

Nadere informatie

Belangrijke spieren ter hoogte van de rug zijn de lokale/globale stabilisatoren en de globale mobilisatoren:

Belangrijke spieren ter hoogte van de rug zijn de lokale/globale stabilisatoren en de globale mobilisatoren: Aspecifieke lage rugpijn Wanneer men spreekt van aspecifieke lage rugpijn, dan wilt dit zeggen dat er geen specifieke oorzaak voor de klachten te vinden is. Het komt voor bij ongeveer 90% van de personen

Nadere informatie

Yoga voor dag en nacht

Yoga voor dag en nacht Mieke de Bock en Miriam Wapenaar Yoga voor dag en nacht Praktische oefeningen BBNC uitgevers Rotterdam, 2010 Inleiding Er zijn al heel wat yogaboeken geschreven. Voor het schrijven van Yoga voor dag en

Nadere informatie

Oefeningen om snel ruimte te maken

Oefeningen om snel ruimte te maken Oefeningen om snel ruimte te maken Dit zijn eenvoudige oefeningen. Het gaat om de beleving en de intentie. Je Hart is je geestelijke middelpunt. In de stilte van je Hart is verbinding te ervaren. D.w.z.

Nadere informatie

TIPS EN OEFENINGEN OM UW RUG STERK EN FIT TE MAKEN

TIPS EN OEFENINGEN OM UW RUG STERK EN FIT TE MAKEN TIPS EN OEFENINGEN OM UW RUG STERK EN FIT TE MAKEN Maximale ontspanning voor uw rug De rug is zo maximaal ontspannen. De armen liggen langs het lichaam. De knieën zijn 90 graden gebogen en liggen op een

Nadere informatie

Contact met het gekwetste kind

Contact met het gekwetste kind Contact met het gekwetste kind De emoties van het gekwetste kind Ermee werken in het nu, wat er zich NU afspeelt in de kamer, als reactie op iets wat gebeurt, verteld wordt, Ze zijn authentiek, als th.

Nadere informatie

Mobiliserende oefeningen voor thuis

Mobiliserende oefeningen voor thuis Mobiliserende oefeningen voor thuis Oefeningen om het lichaam zo soepel mogelijk te houden Oefeningen Cervicale wervelkolom HCWK 1) Extensie: Ga rechtop zitten op een stoel en plaats de middelvingers van

Nadere informatie

Yoga ebook. Starten met yoga

Yoga ebook. Starten met yoga Yoga ebook Starten met yoga Inleiding Als je nog nooit Yoga gedaan hebt, blijft het vaak een gegeven dat mensen denken dat yoga in feite een soort meditatie is. Zitten in kleermakerszit, de lotushouding,

Nadere informatie

Dansexpressie. Je wordt uitgenodigd om jezelf in beweging te ontdekken en jezelf uit te drukken door dans en beweging.

Dansexpressie. Je wordt uitgenodigd om jezelf in beweging te ontdekken en jezelf uit te drukken door dans en beweging. Dansexpressie Lichamelijk welzijn en expressie Je wordt uitgenodigd om jezelf in beweging te ontdekken en jezelf uit te drukken door dans en beweging. Jezelf en elkaar door dans beter en op een andere

Nadere informatie

Super Strakke Bovenarmen- Bonus

Super Strakke Bovenarmen- Bonus Super Strakke Bovenarmen- Bonus Wij begrijpen dat je niet altijd zin of tijd hebt om naar de sportschool te gaan. Gelukkig kun je nog steeds strakke bovenarmen krijgen zonder gewichten te gebruiken of

Nadere informatie

Februari 2018: Samenvloeien met jezelf

Februari 2018: Samenvloeien met jezelf Februari 2018: Samenvloeien met jezelf Inleiding Je hebt vast wel eens aan de oever van een rivier gestaan, het water kabbelt tussen het riet en over de stenen. Iets verderop springt een vis uit het water

Nadere informatie

ZOMERPROGRAMMA RESPIRO: THUISTRAINING

ZOMERPROGRAMMA RESPIRO: THUISTRAINING Beste Respiro klant U heeft ervoor gekozen om fit en actief te blijven tijdens de zomersluiting d.m.v. het cardio- en krachttrainingsschema dat u thuis gaat uitvoeren. Het doel van dit schema is om zowel

Nadere informatie

hoofdstuk 1 Prezi: een zooming interface

hoofdstuk 1 Prezi: een zooming interface hoofdstuk 1 Prezi: een zooming interface In dit hoofdstuk leg ik uit wat Prezi is, waar het vandaan komt en wat Prezi zo bijzonder maakt. Hierbij grijp ik onder andere terug op de verschillen tussen onze

Nadere informatie

Afstand en nabijheid door: Gonnie Thomassen en Brenda Nelissen

Afstand en nabijheid door: Gonnie Thomassen en Brenda Nelissen Afstand en nabijheid door: Gonnie Thomassen en Brenda Nelissen Wie zijn wij? Wat gaan we doen vandaag? Even voorstellen: wie zijn wij en wat doen we binnen de NAH-afdeling van de Janskliniek. Uitleg over

Nadere informatie

Eindexamen Filosofie havo I

Eindexamen Filosofie havo I Opgave 2 Denken en bewustzijn 8 Een goed antwoord bevat de volgende elementen: een omschrijving van het begrip bewustzijn 2 argumentatie aan de hand van deze omschrijving of aan Genghis bewustzijn kan

Nadere informatie

Meditatiecursus Vormtekenen. Handleiding en oefeningen Elske Hoen

Meditatiecursus Vormtekenen. Handleiding en oefeningen Elske Hoen Meditatiecursus Vormtekenen Handleiding en oefeningen Elske Hoen 2011 www.elskehoen.nl Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Wat is vormtekenen?... 4 3. Opzet van de cursus... 5 Hoe vaak oefenen?... 5 Materialen...

Nadere informatie

Core stability training

Core stability training Core stability training Oefening 1: Uitgangspositie: liggend op de buik. Plaats de ellebogen recht onder de schouders. De vuisten wijzen naar voren. Breng vervolgens de buik van de grond door te steunen

Nadere informatie

Basis van de dressuur

Basis van de dressuur Basis van de dressuur De gymnastische basis van de paardensport is dressuur.het beheersen van de basisdressuur wordt over het algemeen gezien als een voorwaarde voor het beoefenen van andere disciplines

Nadere informatie

De opzet van de sessies

De opzet van de sessies De opzet van de sessies De opzet van elke sessie is steeds hetzelfde. In deze paragraaf beschrijven we de verschillende onderdelen ervan. Hoe de onderdelen in een sessie worden toegepast valt te lezen

Nadere informatie

Als ik tegen jou zou zeggen, kan je een rode vogel zien? zou je dat dan voor mij kunnen visualiseren?

Als ik tegen jou zou zeggen, kan je een rode vogel zien? zou je dat dan voor mij kunnen visualiseren? INDUCTIE Als ik tegen jou zou zeggen, kan je een rode vogel zien? zou je dat dan voor mij kunnen visualiseren? Kan je een gele bloem zien? Kan je een blauwe auto zien? Kan je een hond en een kat zien?

Nadere informatie

DE 6 STREKKINGEN VAN MASUNAGA

DE 6 STREKKINGEN VAN MASUNAGA U aangeboden door Reikileen.be DE 6 STREKKINGEN VAN MASUNAGA inleiding Deze strekkingen voer je achtereenvolgens uit in een vloeiende, maar trage beweging. Ze kunnen tot drie keer achter elkaar herhaald

Nadere informatie

Statiek. De leer van het evenwicht.

Statiek. De leer van het evenwicht. Statiek De leer van het evenwicht. Inleiding. Statiek is iets anders, dan evenwichtsreacties,maar heeft er heel veel mee te maken en vooral de statiek test geeft een overzicht van het vermogen (power =

Nadere informatie

Sanny van Helden Beoefend al 15 jaar Yoga Is lezing over Yoga wel interessant? Deze lezing is een ontdekkingsreis Lezing én oefeningen Interactie Heb

Sanny van Helden Beoefend al 15 jaar Yoga Is lezing over Yoga wel interessant? Deze lezing is een ontdekkingsreis Lezing én oefeningen Interactie Heb Sanny van Helden Beoefend al 15 jaar Yoga Is lezing over Yoga wel interessant? Deze lezing is een ontdekkingsreis Lezing én oefeningen Interactie Heb je een vraag? Stel deze dan direct! Weet één van jullie

Nadere informatie

Business Essentials. 3 Essentiële lessen

Business Essentials. 3 Essentiële lessen Coach Business Essentials 3 Essentiële lessen Welkom! Wat super dat je je hebt ingeschreven voor de Coach Business Essentials! Deze gratis training is speciaal voor coaches en therapeuten, die hun onderneming

Nadere informatie

wat komt er kijken bij een warming up?

wat komt er kijken bij een warming up? wat komt er kijken bij een warming up? tekst: Mike Barrell 1 Waarom moet een les met een warming-up beginnen? De meeste trainers zullen zeggen dat de warming up nodig is om je op een training voor te bereiden,

Nadere informatie

Het principe van de 5 Motorische basisvaardigheden

Het principe van de 5 Motorische basisvaardigheden Het principe van de 5 Motorische basisvaardigheden We horen het woord conditie regelmatig voorbij komen. In de volksmond gebruiken we het woord conditie vaak om aan te geven hoe fit we ons voelen. Eigenlijk

Nadere informatie

Oefeningen terwijl u staat. UMC Utrecht oefengids

Oefeningen terwijl u staat. UMC Utrecht oefengids Oefeningen terwijl u staat UMC Utrecht oefengids UMC Utrecht oefengids Blijf in beweging tijdens uw opname Iedereen weet wel dat bewegen gezond is. Je wordt er sterker van en je voelt je er beter door.

Nadere informatie

Integrale lichaamsmassage

Integrale lichaamsmassage Integrale lichaamsmassage Eindtermen theorie: - De therapeut heeft kennis van anatomie/fysiologie en pathologie m.b.t. Integrale lichaamsmassage; - De therapeut is zich ervan bewust dat een massage behandeling

Nadere informatie

Zwangerschap en yoga

Zwangerschap en yoga Zwangerschap en yoga First do no harm Prettige ervaring binnen eigen fysieke grenzen Veilige practice zonder blessures cq verlichten van fysieke ongemakken Tijd voor eigen lichaam en ongeboren kindje Zwanger

Nadere informatie

Natuurlijke rechte onderrug Krachtige benen Schouders laag en een open borst Aangespannen bekkenbodem en onderste buikspieren (Bandhas)

Natuurlijke rechte onderrug Krachtige benen Schouders laag en een open borst Aangespannen bekkenbodem en onderste buikspieren (Bandhas) Met deze korte uitleg probeer ik samengevat weer te geven wat de 5 belangrijkste elementen van Ashtanga yoga zijn en hoe je ze gebruikt. Hoewel er vanuit de traditie nog een diepere filosofische en spirituele

Nadere informatie

Uitgangshouding Uitvoering Aandachtspunten Ruglig, benen opgetrokken Eén hand in lordose van de lage rug

Uitgangshouding Uitvoering Aandachtspunten Ruglig, benen opgetrokken Eén hand in lordose van de lage rug Houding Low load o o o Ruglig, benen opgetrokken Eén hand in lordose van de lage rug Kantel je bekken naar achter en vlak hierdoor je rug af Kantel je bekken naar voor en maak hierdoor je rug hol Enkel

Nadere informatie

Caycediaanse Sofrologie Informatieve lezing

Caycediaanse Sofrologie Informatieve lezing Caycediaanse Sofrologie Informatieve lezing Sofrologie, ontstaan in 1960 Dr. Alfonso Caycedo Psychiater, grondlegger van de Sofrologie SOS evenwicht PHREN bewustzijn LOGOS studie Geschiedenis van de Sofrologie

Nadere informatie

FIT VOOR EEN NIEUWE KNIE

FIT VOOR EEN NIEUWE KNIE FIT VOOR EEN NIEUWE KNIE Para Medisch Centrum Skagerrak Hoofddorp Inleiding U heeft dit boekje gekregen omdat u binnenkort een nieuwe knie krijgt. In dit boekje vindt u trainingsschema s, oefeningen en

Nadere informatie

Nieuwsbrief oktober 2007

Nieuwsbrief oktober 2007 BUQI INSTITUTE INTERNATIONAL Nieuwsbrief oktober 2007 Met cursusoverzicht voor 2008 Beste Buqi vrienden en vriendinnen, Het jaar 2008 wordt een bijzonder jaar voor Qigong en Taiji. Dr. Shen Hongxun noemt

Nadere informatie

Belangrijke aanwijzingen voordat u met de oefeningen begint:

Belangrijke aanwijzingen voordat u met de oefeningen begint: Belangrijke aanwijzingen voordat u met de oefeningen begint: Rek/Strek oefeningen mogen nooit pijn veroorzaken. Mocht u pijn krijgen stop dan onmiddellijk met de oefening. Het is belangrijk om de rek niet

Nadere informatie

Winterprogramma U14 - U15. Laatste teamtraining voor winterstop. Vrijdag 29/12 Zaterdag 30/12 Zondag 31/12

Winterprogramma U14 - U15. Laatste teamtraining voor winterstop. Vrijdag 29/12 Zaterdag 30/12 Zondag 31/12 Winterprogramma U14 - U15 Donderdag 14/12 Vrijdag 15/12 Zaterdag 16/12 Zondag 17/12 Maandag 18/12 Dinsdag 19/12 Woensdag 20/12 Donderdag 21/12 Vrijdag 22/12 Zaterdag 23/12 Zondag 24/12 Maandag 25/12 Dinsdag

Nadere informatie

Daarom kunnen de modules van dit eerste jaar ook apart worden gevolgd.

Daarom kunnen de modules van dit eerste jaar ook apart worden gevolgd. BUQI OPLEIDING 2011-2013 Dit jaar start een nieuwe 3-jarige professionele BUQI opleiding BUQI, de leer over levensenergie en de toepassing ervan, gaat ervan uit dat ziekte wordt veroorzaakt door ophoping

Nadere informatie

94 Samenvatting te vervormen, wordt de huid bijzonder stijf bij grotere vervormingen. Uit onderzoek is gebleken dat deze eigenschap deels toe te schri

94 Samenvatting te vervormen, wordt de huid bijzonder stijf bij grotere vervormingen. Uit onderzoek is gebleken dat deze eigenschap deels toe te schri Samenvatting De biofysica kan worden beschouwd als het grensgebied tussen de natuurkunde en de biologie. In dit vakgebied worden natuurkundige methoden gebruikt om biologische systemen te analyseren en

Nadere informatie

Het landschap van stress

Het landschap van stress Sessie 4 Het landschap van stress Omgaan met moeilijkheden Moeilijke dingen vormen een deel van het leven. Daar hebben we niets over te zeggen. Situaties die je als onaangenaam ervaart, kunnen zorgen voor

Nadere informatie

ilatesstudio Pilates Bewust werken aan een sterk en soepel lichaam

ilatesstudio Pilates Bewust werken aan een sterk en soepel lichaam ilatesstudio Pilates Bewust werken aan een sterk en soepel lichaam ilatesstudio Pilates Voor iedereen die een sterk en gezond lichaam belangrijk vindt Julie, instructeur Pilates: Wie graag bewust wil trainen,

Nadere informatie

PECTUS REVALIDATIE. De pectoralisspieren. De rugspieren

PECTUS REVALIDATIE. De pectoralisspieren. De rugspieren PECTUS REVALIDATIE Het doel van de pectus revalidatie (training borst- en rugspieren) is het versterken van de spieren van de borst en de rug en hiermee het verbeteren van je lichaamshouding. De volgende

Nadere informatie

ZOMERPROGRAMMA RESPIRO: THUISTRAINING

ZOMERPROGRAMMA RESPIRO: THUISTRAINING Beste Respiro klant U heeft ervoor gekozen om fit en actief te blijven tijdens de zomersluiting d.m.v. het krachttrainingsschema dat u thuis gaat uitvoeren. Het doel van dit schema is om uw kracht tijdens

Nadere informatie

1. De Fiets De zijkant van de buikspieren worden nog wel eens vergeten bij workouts. Met deze oefening richt je je juist op deze groep spieren.

1. De Fiets De zijkant van de buikspieren worden nog wel eens vergeten bij workouts. Met deze oefening richt je je juist op deze groep spieren. 1. De Fiets De zijkant van de buikspieren worden nog wel eens vergeten bij workouts. Met deze oefening richt je je juist op deze groep spieren. Ga op je rug op de vloer liggen met je handen achter je hoofd.

Nadere informatie

De 5 Tibetanen. Inleiding tot de 5 Tibetanen

De 5 Tibetanen. Inleiding tot de 5 Tibetanen De 5 Tibetanen De 5 Tibetanen zijn eigenlijk 6 oefeningen. De eerste 5 zijn welbekend als "de 5 Tibetanen, maar er is nog een 6e oefening wat "de geheime leer" of "de geheime oefening" wordt genoemd. De

Nadere informatie

en doe dit steeds maar weer opnieuw, elke keer als je opmerkt dat je aandacht afdwaalt van je ademhaling 1min

en doe dit steeds maar weer opnieuw, elke keer als je opmerkt dat je aandacht afdwaalt van je ademhaling 1min Zitmeditatie 45min Je begint nu enige tijd te zitten in milde en open aandacht 5 Je oefent in wakkerheid, in aanwezig zijn, zonder iets te moeten 4 Je oefent in niet-doen 4 Neem als het kan een vaste plek

Nadere informatie

www.muyoha.weebly.com

www.muyoha.weebly.com www.muyoha.weebly.com Tekeningen: Eleonora Levanskya Tekst: Muyoha Bron: Christopher S. Kilham The Five Tibetans: Five Dynamic Exercises for Health, Energy, and Personal Power Healing Arts Press 1994 DE

Nadere informatie

Organen en holtes vibreren

Organen en holtes vibreren Acht helende klanken De Acht helende klanken is een set gezondheidsoefeningen uit Yin Style Bagua (YSB), een omvangrijk systeem van vecht- en geneeskunst. Het gezondheidssysteem is gebaseerd op de I Tjing,

Nadere informatie

Programma Core Stability met accent op Side Bridge

Programma Core Stability met accent op Side Bridge Programma Core Stability met accent op Side Bridge 1. Algemene richtlijnen De oefeningen mogen niet pijnlijk zijn. Het aantal herhalingen en oefeningen wordt progressief opgebouwd. Ademhaling dient correct

Nadere informatie

Oefenen na een keizersnede

Oefenen na een keizersnede Oefenen na een keizersnede Inleiding U bent in het Albert Schweitzer Ziekenhuis op genomen omdat u een keizersnede heeft ondergaan. Hierdoor moet u nog een paar dagen in het ziekenhuis blijven. Een keizersnede

Nadere informatie

Ademhaling. Yoga Oefeningen

Ademhaling. Yoga Oefeningen Ademhaling We begonnen met een volledige ademhaling. Omdat te oefenen leg je je handen op je buik en adem je diep in. Je zult merken dat je buik uitzet. Je kunt je er heel bewust van zijn als je inademt.

Nadere informatie

Het gebruik van krukken

Het gebruik van krukken Het gebruik van krukken In deze folder geven we u informatie over het lopen met krukken. Hoe stelt u een kruk in? Uw fysiotherapeut zal samen met u de juiste hoogte van de krukken instellen. Als u geen

Nadere informatie