MOS duurzame scholen straffe scholen GoodPlanet Belgium I I I

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MOS duurzame scholen straffe scholen GoodPlanet Belgium I I I"

Transcriptie

1

2 Mijn natuurbeleving MOS duurzame scholen straffe scholen I GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

3 Heb jij ooit in de natuur gespeeld? Voel en denk terug aan die momenten

4 Op de speelplaats MOS duurzame scholen straffe scholen I GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

5 Welke competenties heb je ingezet?

6 Kansen voor het kind Sociale en emotionele vaardigheden (samenwerken, preventie pestgedrag) Morele ontwikkeling Technische vaardigheden (bouwen, waterloop) Spelkwaliteit Welbevinden Cognitieve ontwikkeling Respect voor milieu Gezondheid (voeding, beweging, rust, ) Motorische ontwikkeling

7 Kapstok voor een groene school MOS duurzame scholen straffe scholen I GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

8 Kapstok voor een groene school Natuur Speelnatuur Leernatuur

9 Natuur Inheemse planten Nestkastjes/insectenhotels/takkenrils FSC-hout Pesticidevrij Recuperatie en hergebruik van materialen

10 Speelnatuur en leernatuur Kruipen, klauteren, klimmen: motoriek Een eigen hoekje om te zitten Samen spelen: sociale vaardigheden Ontdekken Zintuigen Constructie met losse materialen 4 elementen (water, lucht, aarde, vuur)

11 Binnen de lessen Leren van, in en met de natuur: verlenging van de klas Bv. - plant- en boomsoorten - Dieren - Voeding (moestuin) - Taal (amfitheater, leesboom ) - Rekenen (vierkante meter, ) - Leemoventje -

12

13 GoodPlanet vzw

14 Kansen voor de leerkracht ok voor een groene school MOS duurzame scholen straffe scholen I GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

15 Wat kan jij doen? Een aantal kinderen spelen een spel: ze zijn piraten en gaan op avontuur Ze lopen in treintje over de speelplaats op zoek naar het volgende eiland. Een kind kijkt vanop een afstandje toe.

16 Wat kan jij doen? Een kind zoekt diertjes tussen de planten en vindt er eentje

17 Verschillende rollen als leerkracht Toezicht houden Observeren Sturen Actief participeren Loslaten

18 Activiteiten op een groene speelplaats MOS duurzame scholen straffe scholen I GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

19 Natuurbeleving en leeftijd

20 Baby en peuters Ervaringsgericht leren: Nieuwsgierigheid als drijfveer Zintuiglijk onderzoek Actie Reactie

21 Kleuters Beleving! Menselijke eigenschappen toekennen aan natuur Schoonheid van het kleine (geen landschappen) Zintuigelijk onderzoek Contact met dieren Fantasie Eigen logica Groene natuur = niet levend Functioneren: individueel Imitatie

22 Lager: 1 ste graad Groene natuur = speelomgeving Spel Fantasie (+ realiteit) Eigen logica, verklaringen Zwart / wit denken Interesse voor eigen omgeving Verlenging van de klas: tellen, woorden, schrijven (krijt),

23 Lager: 2 de graad Mens en milieu: belang natuur Milieu: zwerfvuil Verzamelingen, hobby s Spel: competitie Interesse voor ruimere omgeving (stad ) Ervaring Logica en verklaringen < ervaringen Realiteit ( / realistische fantasie) Verlenging van de klas: kriebeldieren, leren over bos (WO!), rekenen (bloembakken/moestuinbakken, )

24 Lager: 3 de graad Groene natuur = levend Twijfels over niet-levende natuur (water, stenen ) Aandacht voor milieu kritiek op volwassene Spel: competitie, avontuur! Groepsdynamiek Interesse voor de wereld (Europa ) Abstract denken Eigen waarden Inzicht in belangenverschillen Verlenging van de klas: Frans koppelen aan buitenruimte, vierkante meter,

25 Adolescent / Volwassene Romantische natuur, chillnatuur Spelen doen ze ook nog graag! Ruimer: Samenhang natuur en milieu (bijv. zichtbare en onzichtbare vervuiling) Verlenging van de klas: contact met natuur

26 Tips voor activiteiten: Zintuigen betrekken: - Laten proeven van eetbare plant - Voelen aan schors - Ruiken aan paddenstoel - Luisteren naar vogels - Kijken naar kriebeldiertjes 4 elementen (water, vuur, lucht, aarde) DOE-activiteiten Evt materiaal (loeppotjes, touw, klei ) Vrij spel! Oudere kinderen: uitdaging en competitie Gevarieerd

27 Maak je eigen activiteit/les! Op basis van 4 thema s (uit de roos) Een speelplek (foto) Een doelgroep (peuters-kleuters-lo-so)

28

29 Leuke tools: outdoor education Je hebt niet veel nodig!

30 Een natuurlijke speelplaats vol kansen voor iedereen! MOS duurzame scholen straffe scholen I GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

31 Verlenging van de klas: leerkansen! Kinderen hebben het nodig: rust+ geborgen/actief (spel en avontuur)/ creatief (experiment en exploratie)/natuur/zintuigen Kinderen hebben het graag: welbevinden Bijdrage tot biodiversiteit Het verleukt de werking Ouders appreciëren het Draagvlak in de buurt

32 Meer info? MOS duurzame scholen straffe scholen I GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

33 Vitamine G(roen): onthaal en opvang

34 GoodPlanet Belgium vzw Leren duurzaam leven GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0) I

35 GoodPlanet Belgium vzw Tekst/texte

36 Wij geloven dat we samen kunnen leren duurzame keuzes te maken voor de planeet.

37

Risico s op uitdagende speelplaatsen

Risico s op uitdagende speelplaatsen Risico s op uitdagende speelplaatsen Risico nemen helpt kinderen om te leren gezond te blijven en voor zichzelf te zorgen. Het verbetert weerbaarheid en laat hen ontwikkelen en leren. Het beïnvloedt zelf-perceptie

Nadere informatie

SINT JOOST AAN ZEE. Natuur op school BIODIVERSITEIT BEVORDEREN EN ERVAN LEREN EN GENIETEN

SINT JOOST AAN ZEE. Natuur op school BIODIVERSITEIT BEVORDEREN EN ERVAN LEREN EN GENIETEN SINT JOOST AAN ZEE Natuur op school BIODIVERSITEIT BEVORDEREN EN ERVAN LEREN EN GENIETEN Ouders en kinderen brengen eigenhandig meer natuur binnen de schoolmuren, ze beleven de natuur in de stad en samen

Nadere informatie

Speelnatuur op school. Bouwstenen voor Waterproef schoolpleinen 9 november 2015

Speelnatuur op school. Bouwstenen voor Waterproef schoolpleinen 9 november 2015 Speelnatuur op school Bouwstenen voor Waterproef schoolpleinen 9 november 2015 Inhoud! Waarom groene schoolspeelplaatsen: visie! Hoe pak je het aan?! Even aanstippen: klimaat en water op school! WORKSHOP:

Nadere informatie

Bewegingsvriendelijke en gedeelde schoolspeelplaatsen: wat en hoe? Stappenplan Speelplaats projecten

Bewegingsvriendelijke en gedeelde schoolspeelplaatsen: wat en hoe? Stappenplan Speelplaats projecten Bewegingsvriendelijke en gedeelde schoolspeelplaatsen: wat en hoe? Stappenplan Speelplaats projecten Rode draad Stappenplan Visie Analyse Van idee tot plan Budget en tijdsplan Aanleg Beheer en gebruik

Nadere informatie

Hoe speelnatuur goed doet

Hoe speelnatuur goed doet Groene pedagogiek in de naschoolse opvang t Speelhuis Hoe speelnatuur goed doet Kansen voor een betere ontwikkeling van onze kinderen ONZE NATUURBELEVING in onzen tijd speelden we HAAL JE EEN INTENSE HERINNERING

Nadere informatie

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS OP STAP MET TRUISJE DE BOSMUIS VERNIEUWD! EXPLORER De kleuters leren de leefwereld van een bosmuis kennen: uiterlijke

Nadere informatie

Op televisie zien we allerlei talentenshows waarin ook kinderen bijzonder sterk uit de hoek komen. We zijn verbaasd over wat ze allemaal kunnen.

Op televisie zien we allerlei talentenshows waarin ook kinderen bijzonder sterk uit de hoek komen. We zijn verbaasd over wat ze allemaal kunnen. Op televisie zien we allerlei talentenshows waarin ook kinderen bijzonder sterk uit de hoek komen. We zijn verbaasd over wat ze allemaal kunnen. Maar vaak is er aan het eind slechts eentje de winnaar.

Nadere informatie

Kijk eens wat ik al kan!

Kijk eens wat ik al kan! Kijk eens wat ik al kan! De talenten van in beeld De juf kleurt de eilanden waar je graag op vertoeft. De dingen die je daar allemaal doet kunnen je mama en papa hieronder lezen en bekijken. Dit doe jij

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze Peuterspelen Het SchatRijk, Februari 2019 Anouk Aafjes, Locatiemanager

Pedagogische werkwijze Peuterspelen Het SchatRijk, Februari 2019 Anouk Aafjes, Locatiemanager Omvang van de peuterspeel Er kunnen maximaal 14 kinderen per dagdeel worden opgevangen. De samenstelling van de en Naam van de Maximaal aantal kinderen op de Horizontale/ verticale/ flexibele Leeftijdsindeling

Nadere informatie

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder?

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder? Klas-in-zicht Wat? Een negatieve groepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar overeenkomen, een vertroebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, moeilijk les kunnen geven door storend gedrag zijn

Nadere informatie

Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten

Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten Aanbod natuur & avontuur en de eindtermen: informatie voor leerkrachten Beste leerkracht, De missie van de Hoge Rielen is om ruimte te scheppen voor het opdoen van nieuwe ervaringen, te ontdekken, te activeren

Nadere informatie

Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking

Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking Wie zijn wij? - Hubertine - Jeanine - Krista Telemans van Pasform De Lork? een thuis voor de gebruikers, gelegen in Brussel hoofdstedelijk

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan

Pedagogisch beleidsplan Pedagogisch beleidsplan Het kinderdagverblijf en buitenschoolsopvang De Bosuil is een opvang in de natuur. Onze opvang is gevestigd op een mooie locatie aan de rand van het bos in Amerongen, waar de kinderen

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017 Lesaanbod 2016-2017 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Kleine Beestjes 1/2 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Huisdieren 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

De knapzak voor de kleuterschool/1 ste graad

De knapzak voor de kleuterschool/1 ste graad Beste ouders, De knapzak voor de kleuterschool/1 ste graad Dit is het knapzakje van de tweede kleuterklas. Waar is uw kleuter knap in? Wat zijn zijn/haar talenten? Uw kind is volop bezig die te ontdekken,

Nadere informatie

Info & stappenplan Pimp je speelplaats 2.0

Info & stappenplan Pimp je speelplaats 2.0 Info & stappenplan Pimp je speelplaats 2.0 Doel Stappenplan pré- analyse Verduidelijking coaching Verduidelijking financiële ondersteuning Pimp je speelplaats 2.0 Stappenplan Visie Analyse Van idee tot

Nadere informatie

Voorbereiding Methodiek 5

Voorbereiding Methodiek 5 Methodiek 4 Voorbereiding Methodiek 5 Wat bedoelen we met een ervarings- of belevingswandeling? Wandeling waar verwondering, ontmoeting en plezier centraal staat Voorbeelden: Bushcraft technieken: lepel

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2018-2019 Blijde Wei Les *Schooltuinieren loopt door van februari 2019 tot oktober 2019 Gratis les Iedere groep mag zich 1x inschrijven voor een gratis les. Ieder kind mag in zijn basisschoolperiode

Nadere informatie

VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S

VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S ALGEMEEN: EMOTIONELE EN FYSIEKE VEILIGHEID BABY S Het pedagogisch beleidsplan geeft de grenzen (pedagogisch medewerker/kindratio

Nadere informatie

Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kloek

Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kloek Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kloek Op de website van KION zie je onder Zo werken wij hoe we in ons beleid vorm hebben gegeven aan de pedagogische doelen en onze pedagogische uitgangspunten.

Nadere informatie

DURVEN, ZIEN, ERVAREN & DELEN HET CREATIEF PROCES IN HET BASISONDERWIJS

DURVEN, ZIEN, ERVAREN & DELEN HET CREATIEF PROCES IN HET BASISONDERWIJS DURVEN, ZIEN, ERVAREN & DELEN HET CREATIEF PROCES IN HET BASISONDERWIJS PROCESGERICHTE DIDACTIEK leerkracht wie bepaalt het eindresultaat? leerling AMBACHTELIJKE DIDACTIEK PROCESGERICHTE DIDACTIEK VRIJE

Nadere informatie

Activiteitenlijst Kinderbegeleider Duaal

Activiteitenlijst Kinderbegeleider Duaal Activiteitenlijst Kinderbegeleider Duaal Schoolgaande kinderen Naam student: Naam trajectbegeleider: Naam werkplek: Naam mentor: Handleiding Deze activiteitenlijst geeft een overzicht weer van alle activiteiten

Nadere informatie

6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling

6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling Boekverslag door J. 1624 woorden 26 februari 2008 6.5 259 keer beoordeeld Vak Verzorging De verschillende soorten ontwikkelingen - cognitieve ontwikkeling - lichamelijke ontwikkeling - emotionele ontwikkeling

Nadere informatie

Superhelden zijn niet enkel sterk maar kunnen ook CREATIEF, EIGENZINNIG, SPORTIEF, MILIEUBEWUST, INTELLIGENT,... zijn.

Superhelden zijn niet enkel sterk maar kunnen ook CREATIEF, EIGENZINNIG, SPORTIEF, MILIEUBEWUST, INTELLIGENT,... zijn. Dat kinderen talenten hebben, beseffen we zeer goed in onze basisscholen. We vinden het dan ook een eer om samen met kinderen hun talenten te ontwikkelen. We werken met het thema superhelden en willen

Nadere informatie

Uitleendossier Expo Human Migration

Uitleendossier Expo Human Migration Uitleendossier Expo Human Migration GoodPlanet Belgium Sinds 1997 inspireert GoodPlanet Belgium jong en oud om een duurzame samenleving te realiseren, door positieve acties te ondernemen en expertise te

Nadere informatie

67e jaargang - JANUARI Nr. 1

67e jaargang - JANUARI Nr. 1 67e jaargang - JANUARI 2011 - Nr. 1 De twee beste Natuurontwikkelingsprojecten 2010... 10 De Schinkeleilanden... 17 Groene waterzuivering... 32 Speelnatuur: een hype of een visie?... 40 Goed ontworpen

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze BSO De Capelle, februari 2019 Renate Piet, locatiemanager

Pedagogische werkwijze BSO De Capelle, februari 2019 Renate Piet, locatiemanager Omvang van de BSO en de samenstelling van de groepen Er kunnen maximaal 20 kinderen per dag worden opgevangen op BSO De Capelle. Wij bieden opvang voor kinderen van De Buikslotermeer en Het Wespennest.

Nadere informatie

Ontdek je mee het leven in vijver en sloot? Zeg niet gewoon vis tegen een vis. Visinitiatie en Visdeterminatie voor de 3 de graad

Ontdek je mee het leven in vijver en sloot? Zeg niet gewoon vis tegen een vis. Visinitiatie en Visdeterminatie voor de 3 de graad Ontdek je mee het leven in vijver en sloot? Zeg niet gewoon vis tegen een vis. Visinitiatie en Visdeterminatie voor de 3 de graad Opdrachten voor de 3 de graad Wil je met je klas meer leren over vissen?

Nadere informatie

Aandacht voor spelen = ontwikkelingsgericht. www.speelgoedadvies.nl

Aandacht voor spelen = ontwikkelingsgericht. www.speelgoedadvies.nl Aandacht voor spelen = Aandacht voor ontwikkelingsgericht werken Wat kinderen werkelijk doen als ze spelen, daar wordt nauwelijks op gelet. Het is tijd vullen en als de tijd om is, wordt alles opgeruimd.

Nadere informatie

ADVIESBUNDEL Kleuterschool Hand in Hand PAAL

ADVIESBUNDEL Kleuterschool Hand in Hand PAAL ADVIESBUNDEL Kleuterschool Hand in Hand PAAL PROJECT VERGROENEN SPEELPLAATS OPDRACHTGEVER SAL - Stad Beringen ONTWERP NATUUR-EN LANDSCHAPSZORG VZW Ecologische inrichting groene ruimte www.natuurpunt.be/groeneruimte

Nadere informatie

VErgroening van schoolpleinen

VErgroening van schoolpleinen Vergroening van schoolpleinen VErgroening van schoolpleinen Een groene (speel)omgeving heeft een bewezen positief effect op een evenwichtige ontwikkeling van kinderen. Maar kinderen komen steeds minder

Nadere informatie

Themawandeling Herfst

Themawandeling Herfst Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier

Nadere informatie

MIK aanbod onderwijsteam. MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds

MIK aanbod onderwijsteam. MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds MIK aanbod onderwijsteam /20 MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds onderwijsteam MIKspecials NIUEWE MEDIA belangrijkere plaats in. In deze MIKspecials

Nadere informatie

Activiteitenlijst - Baby s en peuters

Activiteitenlijst - Baby s en peuters Activiteitenlijst - Baby s en peuters BSO Kinderbegeleider Duaal - NAAM KLAS Activiteitenlijst Kinderbegeleider Duaal - Baby s en peuters CLUSTER : ALGEMENE ACTIVITEITEN LD P P. Gaat op een positieve,

Nadere informatie

Daarnaast komt er een vrij toegankelijk speelbos, waar kinderen avontuurlijk kunnen spelen en uitgedaagd worden om de natuur te verkennen.

Daarnaast komt er een vrij toegankelijk speelbos, waar kinderen avontuurlijk kunnen spelen en uitgedaagd worden om de natuur te verkennen. Klim, - en educatiebos Roovertsche Ley: Het Klim,- en educatiebos Natuur belevingsbos gaat bestaan uit een stuk bos van 5 hectare en een deel van een grasveld (1 hectare) op het terrein van de recreatieve

Nadere informatie

Pedagogisch beleid van De Veenborg

Pedagogisch beleid van De Veenborg Pedagogisch beleid van De Veenborg 1. Het bieden van veiligheid In dit kader bedoelen we met het bieden van veiligheid het bieden van emotionele veiligheid. Dit vormt de basis van elke ontwikkeling. Als

Nadere informatie

Knokken voor natuurbeleving. Door Monique Dongelmans 20 september 2013

Knokken voor natuurbeleving. Door Monique Dongelmans 20 september 2013 Knokken voor natuurbeleving Door Monique Dongelmans 20 september 2013 Even Voorstellen 10 jaar directeur-bestuurd Kinderopvang Mundo beeldend kunstenaar Ik geloof in het plezier van echte belevenissen

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Inleiding 11

Hoofdstuk 1 Inleiding 11 5 INHOUD Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1.1. De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 11 1.2. Wat is ontwikkeling? 13 1.3. Wat is psychologie? 14 1.4. Hoe ontstaat ontwikkeling? 15 1.4.1. De natuur (je

Nadere informatie

Naar aanleiding van de avond met de klankbordgroep is de keuze gemaakt om te zoeken naar avontuurlijk spelen / spelen in het groen in plaats van het

Naar aanleiding van de avond met de klankbordgroep is de keuze gemaakt om te zoeken naar avontuurlijk spelen / spelen in het groen in plaats van het 1 2 Naar aanleiding van de avond met de klankbordgroep is de keuze gemaakt om te zoeken naar avontuurlijk spelen / spelen in het groen in plaats van het traditionele spelen. Ook is op die avond gesproken

Nadere informatie

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 3de graad

Handige Harry s. Handleiding en leerdoelen - 3de graad Handige Harry s Handleiding en leerdoelen - 3de graad Van een aantal dieren kunnen aantonen dat ze aangepast zijn aan hun omgeving. De vaardigheden van dieren in verband brengen met hun levenswijze Voorbeelden

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze

Pedagogische werkwijze Omvang van de BSO en de samenstelling van de groepen Er kunnen maximaal 50 kinderen per dag worden opgevangen op BSO Het Luchtkasteel. De samenstelling van de groep: Naam van de basisgroep Maximaal aantal

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis

Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis Gastouderopvang is een kwestie van vertrouwen. Ouders moeten de zekerheid hebben dat hun kind ook in hun afwezigheid een verantwoorde opvoeding in een veilige omgeving

Nadere informatie

LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL

LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL Kinderen bewust leren omgaan met afval Leren Afval Beheren Op school (LABO) is een educatieve workshop die leerlingen uit de tweede en derde

Nadere informatie

madera Natuurlijk Spelen, een Trend Duurzaamheid met RVS De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS.

madera Natuurlijk Spelen, een Trend Duurzaamheid met RVS De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS. madera N atuurlijk RVS 4 7 Natuurlijk Spelen, een Trend De uitstraling van hout maar de kwaliteit van RVS. Duurzaamheid met RVS Hernieuwbaar en sluit aan op de oneindige kringloop van Cradle to Cradle.

Nadere informatie

Kalender van educatieve activiteiten

Kalender van educatieve activiteiten Kalender van educatieve activiteiten 2017-2018 Dit is een voorlopige versie van de educatieve activiteitenkalender van Bubble voor het schooljaar 2017-2018. De agenda van de website van Bubble zal regelmatig

Nadere informatie

Kalender van educatieve activiteiten

Kalender van educatieve activiteiten Kalender van educatieve activiteiten 2017-2018 Dit is een voorlopige versie van de educatieve activiteitenkalender van Bubble voor het schooljaar 2017-2018. De agenda van de website van Bubble zal regelmatig

Nadere informatie

Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei Dr. Louise Berkhout

Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei Dr. Louise Berkhout Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei 2013 Dr. Louise Berkhout Is dit spelen? Is dit spelen? Is dit spelen? Verschillende spelvormen (ivm privacy geen filmfragment): Meisje op hobbelpaard- bewegingsspel

Nadere informatie

DE TALENTENARCHIPEL. Basisschool Pastoor Dergent /NIX ism CEGO

DE TALENTENARCHIPEL. Basisschool Pastoor Dergent /NIX ism CEGO DE TALENTENARCHIPEL Basisschool Pastoor Dergent /NIX ism CEGO Toelichting voor de ouders bij de verschillende eilanden. Muziekeiland Genieten van muziek en manieren zoeken om zelf muziek te maken, om te

Nadere informatie

Activiteitenlijst Kinderbegeleider Duaal

Activiteitenlijst Kinderbegeleider Duaal Activiteitenlijst Kinderbegeleider Duaal Baby s en peuters Naam student: Naam trajectbegeleider: Naam werkplek: Naam mentor: Handleiding Deze activiteitenlijst geeft een overzicht weer van alle activiteiten

Nadere informatie

Contact. + 32 (0)486 70 78 34 koen.mertens@lessius.eu www.lessius.eu/pgmuziek. Locatie

Contact. + 32 (0)486 70 78 34 koen.mertens@lessius.eu www.lessius.eu/pgmuziek. Locatie levenslang leren! Type: Postgraduaat Studiepunten: 20 Kostprijs: 980 euro Lessen De start van de cursus is voorzien begin oktober 2012 en het einde in mei 2013. Ongeveer 18 lesdagen (praktijkoefeningen

Nadere informatie

Activiteitenbeleid 2013

Activiteitenbeleid 2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Hoofdstuk 2: Hoofdstuk 3: Hoofdstuk 4: Hoofdstuk 5: Hoofdstuk 6: Pedagogisch beleid TintelTuin De 6 competenties Visie Activiteitenbeleid binnen het (dag)programma Laat zien

Nadere informatie

Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in!

Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in! Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in! Inleiding Ook met kinderen van 0-4 jaar kun je de natuur in! Kinderen willen spelen, ontdekken, leren en genieten. Hun leefwereld wordt langzaam groter en

Nadere informatie

Dia 1. Rupsen horen poepen. Natuurbeleving in de opvang bij kinderen van 0-12 jaar

Dia 1. Rupsen horen poepen. Natuurbeleving in de opvang bij kinderen van 0-12 jaar Dia 1 Rupsen horen poepen Natuurbeleving in de opvang bij kinderen van 0-12 jaar Dia 2 Welkom! Wie ben ik? Wie ben jij? Waarom ben je hier? Wat heb jij nou met groen? Heb je een kinderherinnering in de

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze Peuterspelen De Komeet, maart 2018 Locatiemanager: Anouk Aafjes

Pedagogische werkwijze Peuterspelen De Komeet, maart 2018 Locatiemanager: Anouk Aafjes Omvang van de Peuterspelengroep Er kunnen maximaal 16 kinderen per dagdeel worden opgevangen. De samenstelling van de groepen Naam van de groep Komeet Maximaal aantal kinderen op de groep Horizontale/

Nadere informatie

Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012. Bijeenkomst 11: ontwikkeling

Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012. Bijeenkomst 11: ontwikkeling Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012 Bijeenkomst 11: ontwikkeling Terugblik bijeenkomst 10 Presentatie ontwikkelingsgebieden Indeling ontwikkelingsgebieden Casus: stel je probleemverklaring op. Bijeenkomst

Nadere informatie

Samen groeien. Maak kennis met onze pedagogische visie

Samen groeien. Maak kennis met onze pedagogische visie Samen groeien Maak kennis met onze pedagogische visie Best spannend, de zorg voor je kind overdragen op een ander. Hoe prettig is het als je weet dat het in goede handen is. Kober kinderopvang biedt je

Nadere informatie

Levensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes?

Levensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes? Intakeformulier basisscholen Wageningen Geachte ouder(s), In het kader van de Wet op het Passend Onderwijs is het voor scholen van groot belang om goed zicht te hebben op de ondersteuningsbehoefte van

Nadere informatie

Feedbackmapje Naam leerling: Richting: Kinderbegeleider duaal. Mevr. An Treuttens. Kinderbegeleider duaal Don Bosco Halle

Feedbackmapje Naam leerling: Richting: Kinderbegeleider duaal. Mevr. An Treuttens. Kinderbegeleider duaal Don Bosco Halle Feedbackmapje 2018-2019 Naam leerling: Richting: Leerkracht: Mevr. Ann Glorieux Mevr. An Treuttens 1 Activiteitenlijst kind duaal: Cluster: Algemene activiteiten Competentie: Gaat op een positieve, opbouwende

Nadere informatie

Esther Rozendaal (Radboud Universiteit Nijmegen)

Esther Rozendaal (Radboud Universiteit Nijmegen) Media? Gewoon opvoeden! Esther Rozendaal (Radboud Universiteit Nijmegen) De mediaconsument Ontwikkeling tot mediaconsument: 0 19 jaar Esther Rozendaal Radboud Universiteit Nijmegen 24 juni 2015 NJI Mini-congres

Nadere informatie

Wat is er aan de hand in Viesvuilland? Animatie over afval voor de kleinsten

Wat is er aan de hand in Viesvuilland? Animatie over afval voor de kleinsten Wat is er aan de hand in Viesvuilland? Animatie over afval voor de kleinsten Wat is er aan de hand in Viesvuilland? Wat is er aan de hand in Viesvuilland? is een educatieve workshop op maat van de allerkleinsten,

Nadere informatie

GoodSchools maken van onze planeet een GoodPlanet

GoodSchools maken van onze planeet een GoodPlanet GoodSchools maken van onze planeet een GoodPlanet GOODSCHOOLS GoodPlanet helpt je bij het creëren van een schoolomgeving die jouw leerlingen in staat stelt om zelf op een kritische manier bewuste keuzes

Nadere informatie

68e jaargang - SEPTEMBER 2012 - Nr. 9. Biodiversiteit met verrassend resultaat

68e jaargang - SEPTEMBER 2012 - Nr. 9. Biodiversiteit met verrassend resultaat 68e jaargang - SEPTEMBER 2012 - Nr. 9 Biodiversiteit met verrassend resultaat Ilse Pennings Hoek Hoveniers Kinderen spelen steeds vaker binnen, veelal in een digitale speelwereld. En wanneer zij wel buiten

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze op de locatie (

Pedagogische werkwijze op de locatie ( Locatie: BSO De Kimme opgemaakt d.d.: 24 mei 2013 door: Dita Langenberg Omvang van de BSO en de samenstelling van de groepen Er kunnen maximaal 20 kinderen per dag worden opgevangen op BSO De Kimme. De

Nadere informatie

Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar

Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar 2017-2018 We leven in een wereld vol uitdagingen, iedereen is ondertussen op de hoogte van de noodzaak aan een duurzame ontwikkeling van onze planeet. Maar hoe zorg

Nadere informatie

Samen groeien. Maak kennis met onze pedagogische visie

Samen groeien. Maak kennis met onze pedagogische visie Samen groeien Maak kennis met onze pedagogische visie Best spannend, de zorg voor je kind overdragen op een ander. Hoe prettig is het als je weet dat het in goede handen is. Kober kinderopvang biedt je

Nadere informatie

Informatieavond schooljaar Cluster 1/2

Informatieavond schooljaar Cluster 1/2 Informatieavond schooljaar 2018-2019 Cluster 1/2 Even voorstellen.. Programma Ik & Ko / Kleuterplein KIJK! het observatiesysteem Het rapport De ontwikkelingslijnen/hoe werken we in de kleuterklas? naar

Nadere informatie

Pedagogische Visie en Beleid

Pedagogische Visie en Beleid Pedagogische Visie en Beleid Inleiding Voor ouders, medewerkers en alle anderen die betrokken zijn bij, en geïnteresseerd zijn in onze kinderopvang. Voor verantwoorde kinderopvang is veel nodig, om te

Nadere informatie

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy 1 Inhoudstafel I. Fauna II. Habitats III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek V. Outdoor Bijlage I: Activiteiten

Nadere informatie

DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES

DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES DURVEN ZIEN ERVAREN DELEN HET CREATIEF PROCES IN 5 DISCIPLINES WENSEN / VERWACHTINGEN Deel met je buurman/buurvrouw Wie ben je? Waar kom je vandaan? Wat kom je halen? Wat wil je delen? WENSEN / VERWACHTINGEN

Nadere informatie

In deze folder lees je alles wat je weten moet over ons. 2015/2016. Daar krijg je zin in leren.

In deze folder lees je alles wat je weten moet over ons. 2015/2016. Daar krijg je zin in leren. In deze folder lees je alles wat je weten moet over ons. 2015/2016 Daar krijg je zin in leren. Op onze school krijg je zin in leren. Wie enthousiast is, presteert beter. Dat geldt voor volwassenen, maar

Nadere informatie

Outdoor games Jan Allegaert VIVES Kortrijk

Outdoor games Jan Allegaert VIVES Kortrijk Outdoor games Jan Allegaert VIVES Kortrijk Outdoor games vormen een essentieel onderdeel van outdoor education. Outdoor education is een gezonde mix van fysieke buitenactiviteiten, omgevingsonderwijs (of

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze op de locatie

Pedagogische werkwijze op de locatie Locatie: KDV De Kleine Jager opgemaakt: 22-07-2014 door: Katrin Meijer, locatiemanager Omvang van het kinderdagverblijf en de samenstelling van de en Er kunnen maximaal 28 kinderen per dag worden opgevangen.

Nadere informatie

Het Nachtegaaltje: Een Groene Start (visie 05/2015)

Het Nachtegaaltje: Een Groene Start (visie 05/2015) Het Nachtegaaltje: Een Groene Start (visie 05/2015) In het Nachtegaaltje gaan wij voor Groene kinderopvang: in onze activiteiten laten wij ons leiden door de mogelijkheden van de natuur. Groen is goed

Nadere informatie

Het Mozaïekske. Maandelijks informatiekrantje Schooljaar Editie: November - December. Welkom Sinterklaas!

Het Mozaïekske. Maandelijks informatiekrantje Schooljaar Editie: November - December. Welkom Sinterklaas! Het Mozaïekske Maandelijks informatiekrantje Schooljaar 2018-2019 Editie: November - December Welkom Sinterklaas! Sinterklaas en Zwarte Piet brachten een bezoekje aan onze school! De Sint had speelgoed

Nadere informatie

BABYWIJS : PROFESSIONELE BABYOPVANG

BABYWIJS : PROFESSIONELE BABYOPVANG BABYWIJS : PROFESSIONELE BABYOPVANG Met korting via Gastouderland De IKK-erkende online scholing van KinderWijs TV voor beroepskrachten in de kinderopvang die werken met 0-jarigen. De ontwikkeling van

Nadere informatie

3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur

3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur 3 hectare groot veenweide gebied, Amsterdam Westerpark st. Hart voor de Natuur Activiteiten en bereik 2011: Vrije bezoekers: 23.119 NME activiteiten: 1046 Avonturenclubs: 1474 Speciale doelgroepen 20 Openbare

Nadere informatie

Draaiboek educatieve pakketten

Draaiboek educatieve pakketten Draaiboek educatieve pakketten Week van het Bos 2018 Tussen 14 en 21 oktober is het traditiegetrouw tijd voor de Week van het Bos. Rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan: het

Nadere informatie

Sabine Wisman. Uitgeverij Ploegsma Amsterdam

Sabine Wisman. Uitgeverij Ploegsma Amsterdam Sabine Wisman Uitgeverij Ploegsma Amsterdam 8, 10, 13 8, 9, 10, 11, 12, 13 10 11 21 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 25 18, 19, 21, 23 30, 31, 32, 36, 39, 41 30, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 40, 41 30, 31,

Nadere informatie

Excursieles Overleven in het bos

Excursieles Overleven in het bos Excursieles Overleven in het bos Lesinhoud Excursieles van 1 uur in het Haagse Bos waarbij de leerlingen: leren over de geschiedenis van het bos; leren over de dieren die er wonen; observeren hoe dieren

Nadere informatie

01 De hut vol info. POSTENTOCHTantwoordblad. biotoopstudie. 4. ja/neen. 5. ja/neen GROEP

01 De hut vol info. POSTENTOCHTantwoordblad. biotoopstudie. 4. ja/neen. 5. ja/neen GROEP 01 De hut vol info 1........ 2....... ha Het natuurreservaat is zo groot als.... voetbalvelden. 3......... 4. ja/neen 1...... 2...... 5. ja/neen een schildpad..... 6. 5 km 2 km 02 Vier landschappen op

Nadere informatie

ACTIEF TOEZICHT. Informeren en structurele maatregelen

ACTIEF TOEZICHT. Informeren en structurele maatregelen ACTIEF TOEZICHT Hoe kun je leerlingen minder lang laten stilzitten? Hoe jij de groep begeleidt, heeft een grote impact. Actief toezicht hangt samen met het ruimere begrip activerend toezicht. Door actief

Nadere informatie

Grote kuis. Lucht/poetsen/JK en OK

Grote kuis. Lucht/poetsen/JK en OK Lucht/poetsen/JK en OK Grote kuis Doelen Kinderen - onderzoeken de concepten vuil en proper - rubriceren voorwerpen - onderzoeken manieren om wat vuil is, proper te maken - ontdekken dat vuile lucht moeilijk

Nadere informatie

De Maatjes Kinderopvang en basisschool De Kreek Spelenderwijs van kinderopvang naar onderwijs

De Maatjes Kinderopvang en basisschool De Kreek Spelenderwijs van kinderopvang naar onderwijs De Maatjes Kinderopvang en basisschool De Kreek Spelenderwijs van kinderopvang naar onderwijs Samen op weg naar een IKC baby/dreumes, peuter, bso en basisschool onder één dak Ondertekening intentieverklaring

Nadere informatie

PEDAGOGISCH BELEID PIPELOI pagina 1 van 6

PEDAGOGISCH BELEID PIPELOI pagina 1 van 6 pagina 1 van 6 1. DOEL Het doel van dit document is het vastleggen van locatiespecifieke onderwerpen op het gebied van pedagogiek voor de locatie. Samen met het algemene pedagogisch beleid (PEDbel01) vormt

Nadere informatie

Buiten spelen in een natuurlijke omgeving. Freiburg, Kreuzstr. Een reliefrijk speelparkje vlakbij Freiburg C.S. Foto: Marianne van Lier/Willy Leufgen

Buiten spelen in een natuurlijke omgeving. Freiburg, Kreuzstr. Een reliefrijk speelparkje vlakbij Freiburg C.S. Foto: Marianne van Lier/Willy Leufgen Buiten spelen in een natuurlijke omgeving 1 van 7 Freiburg, Kreuzstr. Een reliefrijk speelparkje vlakbij Freiburg C.S. Foto: Marianne van Lier/Willy Leufgen Kind in de natuur Buiten spelen in een natuurlijke

Nadere informatie

Door Renata Hamsikova IeKu Advies

Door Renata Hamsikova IeKu Advies EEN GIDS VOOR OUDERS JONGE HOOGBEGAAFDE KINDEREN Door Renata Hamsikova IeKu Advies WWW.IEKU.NL IS JE KIND HOOGBEGAAFD? Sommige mensen zullen het misschien belachelijk vinden dat je je kind, dat nog zo

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze op de locatie (

Pedagogische werkwijze op de locatie ( Locatie: TintelTuin Hoorn opgemaakt d.d.: 28 januari 2014 door: Leonie Hooyberg, locatiemanager Omvang van het kinderdagverblijf en de samenstelling van de groepen Er kunnen maximaal 24 kinderen per dag

Nadere informatie

Pedagogisch beleid gastouderbureau OOK-Thuis

Pedagogisch beleid gastouderbureau OOK-Thuis Pedagogisch beleid gastouderbureau OOK-Thuis Opvang door Nanny s Inleiding Kinderen moeten zich bij Kinderopvang OOK prettig voelen. Dat is waar alles om draait. Wij willen dat de opvang aantrekkelijk

Nadere informatie

Gemeentelijk basisonderwijs: Pedagogisch project

Gemeentelijk basisonderwijs: Pedagogisch project : Het pedagogische project geeft de kenmerken aan die de school hanteert bij de opvoeding en het onderwijs van de kinderen. De missie en visie die het schoolbestuur, de directie en de leerkrachten nastreven,

Nadere informatie

de Warande & Speelnatuur

de Warande & Speelnatuur de Warande & Speelnatuur 1 april 2010 luisteren, dromen, kennismaken,... teveel tijd wordt er doorgebracht achter tv- of computerscherm waarom speelnatuur speelplek voor scharrelkinderen vraag... wanneer

Nadere informatie

Informatieavond schooljaar 2015-2016. Cluster 1/2

Informatieavond schooljaar 2015-2016. Cluster 1/2 Informatieavond schooljaar 2015-2016 Cluster 1/2 Programma Even voorstellen Ik & Ko KIJK! het observatiesysteem Het rapport De ontwikkelingslijnen/hoe werken we in de kleuterklas? naar eigen klas Praktische

Nadere informatie

PEUTER EXTRA PROJECT 2016 KDV WERELDPLEK

PEUTER EXTRA PROJECT 2016 KDV WERELDPLEK PEUTER EXTRA PROJECT 2016 KDV WERELDPLEK Waarom een Peuter Extra Project? We kennen ze allemaal, onze oudste peutertjes die voorheen vol enthousiasme speelden op het kinderdagverblijf of thuis zichzelf

Nadere informatie

Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kompas

Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kompas Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kompas Op de website van KION zie je onder Zo werken wij hoe we in ons beleid vorm hebben gegeven aan de pedagogische doelen en onze pedagogische uitgangspunten.

Nadere informatie

Pedagogische werkwijze op de locatie (

Pedagogische werkwijze op de locatie ( Locatie: KDV Het Luchtkasteel opgemaakt d.d.: maart 2014 door: Annemiek Band Omvang van het kinderdagverblijf en de samenstelling van de groepen Er kunnen maximaal 48 kinderen per dag worden opgevangen

Nadere informatie

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit de Jeugherberg van Malmedy 1 Inhoudstafel I. Fauna II. Habitats III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek V. Outdoor Bijlage I: Activiteiten / Seizoenen

Nadere informatie

Studiedag Duurzame Ontwikkeling

Studiedag Duurzame Ontwikkeling Studiedag Duurzame Ontwikkeling Wanneer je een schip wilt bouwen, breng dan geen mensen bij elkaar om hout aan te slepen, werktekeningen te maken, taken te verdelen en werk te plannen, maar leer de mensen

Nadere informatie

Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017-

Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017- Kom erbij! -Week van de eenzaamheid 2017- Kom erbij! Met Kom erbij! is er van 21 september t/m 1 oktober extra aandacht voor eenzaamheid tijdens de Week van de eenzaamheid. Deze speciale week is in het

Nadere informatie

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen.

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen. Onderbouwrapport In het onderbouwrapport waarderen wij alle genoemde aspecten ten opzichte van de leeftijd. Een waardering wordt uitgedrukt in een cijfer. U kunt via de beknopte omschrijvingen in het rapport

Nadere informatie

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit MASSEMBRE 1 Inhoudstafel I. Fauna II. Habitats III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek V. Outdoor Bijlage I: Activiteiten / Seizoenen Bijlage

Nadere informatie

EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum. A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010

EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum. A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010 EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Zoektocht in het Maascentrum Derde graad LO A. Eindtermen voor het basisonderwijs vanaf 01/09/2010 Lichamelijke opvoeding Motorische competenties 1.1 De motorische basisbewegingen

Nadere informatie