Burgers, bezieling & de geluksmachine en corporaties. Jos van der Lans Tiwos 23 september

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Burgers, bezieling & de geluksmachine en corporaties. Jos van der Lans Tiwos 23 september"

Eva Carla Timmermans
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Burgers, bezieling & de geluksmachine en corporaties Jos van der Lans Tiwos 23 september

2 Woningwet 1901

3 Vele tienduizenden burgers zorgden in een periode van dertig/veertig jaar voor een van de rijkste volkshuisvestingstradties ter wereld. Dat deden ze met een handvol professionals en besturen van burgers.

6 Arie Keppler

8 Schatting instellingen professionals actieve burgers (besturen, ledenraden, bewonerscommissies)

9 juni 2011 Minister Donner: Onderzoeken of we in NL niet trusts moeten gaan vormen, wijkondernemingen die door burgers bestuurd worden

10 Wat is er mis gegaan?

11 Algemene tendens Vrijwilligers en maatschappelijk werkers in de kinderbescherming Vrijw illigers maatschappelijk w erkers

12 wederopbouw volkshuisvesting als staatspolitiek

13 Deskundigheid voorop - betutteling taboe

14 afzijdigheid als norm Privacy / rechtsbescherming Respect voor zelfbeschikking Baas in eigen huis / buik Moet kunnen Leefwereld = no go area Geen dwangmiddelen

15 Huurcontract woningbedrijf Amsterdam Tot halverwege de jaren zeventig huurcontract met zeer precies voorgeschreven wat en hoe vaak de huurder iets van de publieke ruimte moet schoonmaken. Na 1975 vermeldt het contract dat de huurder geacht wordt een goed huurder te zijn. Na 1985 is het woningbedrijf de portieken zelf gaan schoonmaken

16 Instituties ontmoraliseren Professionalisering Institutionalisering Bureaucratisering Burger-inzet wordt verbannen naar het vrijetijdsdomein. Het bevindt zich buiten het professionele, institutionele domein.

17 Burger als consument Systeem wereld Leefwereld Institutionele logica Burgerlogica Instituties als leverancier

18 Systeemwereld Bureaucratie = rubberen muur

19 systeemperversiteiten ONTPERSOONLIJKING MOBISTAR

20 WANTROUWEN

21 BEHEERSING

22 FRONTVERWAARLOZING Blauw op straat Huurophalen corporaties Huisbezoek jeugdzorg Schrappen conciërges Weg met de conducteurs Verpleegwerk / thuiszorg Bewaken in de gevangenissen Afwezigheids- of performancecrisis

23 SYSTEEMWERELD BELEID OVERHEID INSTITUTIES REGELS CONTROLE BEHEERSING RISICO-VERMIJDING EFFICIENCY RECHTMATIGHEID Vraaggericht Klantvriendelijk Burgers centraal burgerparticipatie LEEFWERELD BELEVING BUURT NETWERKEN EIGEN KRACHT VERTROUWEN SAMENWERKING ACTIE-VERLEIDING PERSOONLIJK VERSCHEIDENHEID STAAT / PUBLIEK BURGERS / PRIVAAT

24 Verzuchting visitatiecommissie Het lijkt erop alsof we er in Nederland steeds beter in slagen om van eenvoudige oplossingen ingewikkelde problemen te maken.

25 En duur.. 70,0 60,0 uitgaven tov huur in % 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, aandeel onderhoud aandeel rente aandeel overige lasten Verloop lasten sociale huursector vanaf 1997 als aandeel van de huur

26 STAAT / PUBLIEK BURGERS / PRIVAAT

27 Twee bewegingen Professionals manifesteren zich in de leefwereld van burgers organisatie van professionele nabijheid Instituties openen zich voor burgers, ontdoen zich van hun leveranciersmonopolie en herontwerpen professionele dienstbaarheid.

28 Weg uit de systeemwereld Leefwereld als spreekkamer Achter de voordeur stadsmariniers stadscommando s - huisbezoek sociale wijkteams jeugdveldwachter straatcoaches wijkcoaches - interventieteams - bemoeizorg eigen kracht conferenties gezinsmanagers frontliniewerkers - sociale makelaars BUURTZORG OPVOEDPOLI s

29 Opkomst generalisten Het Enschedese model Van veelvoud naar eenvoud EERSTE LIJN (Enschede/Leeuwarden) TWEEDE LIJN

30 Ruimte creëren voor burgers

31 Ont-institutionaliseren Bronnen: Lambert, 1992; Miller, Duncan en Hubble, 1997, Asay and Lambert, Professionaliteit => sociale ecologie

32 Metafoor: Eigen Kracht Conferenties - Sinds 2001: 5000 conferenties - 75% komt daadwerkelijk tot een plan - 13% komt zelf in beweging zonder conferentie - 12% lukt niet, te veel ellende, onveiligheid - 9 op 10 lukt wel - Gemiddeld gaat het om 18 afspraken, 80% voor rekening familie, 20% profs - 20% profs vaak oorzaak mislukken Family First, Wrap Around Care (Jo Hermanns), Personal Future Planning, herstel- en rehabilitatieaanpak GGZ

33 Vrijwillige inzet -> > burgerkracht Burgers als co-professionals In elk gezin gaat het wel eens een periode niet zo goed. Meestal kun je zulke problemen zelf oplossen, maar soms kan een luisterend oor of een helpende hand bij praktische zaken een opluchting zijn. Vrijwilligers van Home-Start zijn zelf ervaren ouders en kunnen een steuntje in de rug bieden. Coaching, mentoren, stages, buddy s, buurtbemiddeling, voedingsbanken krachtbronnen en energiestromen op elkaar aansluiten

34 Burgers (mede)eigenaar maken van het institutionele domein

35 Dat betekent trendbreuk in bewonersparticipatie Tot nu toe toch vooral: Zakgeld-filosofie filosofie,, vouchers Geen bezit Geen verantwoordelijkheid Geen risicodragende partij Niet overlaten en toevertrouwen.

36 Voorbeeld Feike de Boerlaan

38 Toevertrouwen-aan-burgers.UK

39 Kenmerken Trusts 1. Bewoners in de meerderheid, professionals in dienst van bewoners. 2. Trust exploiteren bezit en kunnen economie maken 3. Community organized / oriented 4. Denken en handelen in wijkecomomische termen, geldstromen worden langs trusts geleid. 5. Zijn niet afhankelijk van de overheid.

40 Erkenning dat instituties geen monopolie op de beste oplossingen hebben

41 Coalitie burgers-profs

43 Society-debat in UK Conservatives BIG SOCIETY Liberals OPEN SOCIETY Labour GOOD SOCIETY

45 1. Van organisaties, naar professionals 2. Van systemen, naar leefwerelden 3. Van complexiteit/veelvoud, naar eenvoud 4. Van producten, naar relaties 5. Van afstandelijk, naar nabij 6. Van subsidiehokjes, naar verbanden/netwerken 7. Van individualiseren, naar collectiveren 8. Van behandelen, naar eigen kracht 9. Van dienstverlenen,, naar dienstbaarheid 10. Van bedenken (beleid), naar doen (praktijk) VAN INSTITUTIES, NAAR SAMENLEVING

46 Nieuwe fase in denken over verzorgingsstaat Tot 1960 PARTICULIER INITIATIEF (verzuilde, lokale elites/notabelen, burgers) Tot 1980 VERSTATELIJKING (staat - aanbodgestuurd,, professionele elites) Tot 2010 ECONOMISERING (bedrijfsmatige sturing grootschaligheid managers/bestuurders) Na 2010 LOKALISERING Burgers als coproducent. Ontinstitutionalisering ontmonopoliseren van de zorg. Herontwerpen, redesign dienstbaarheid

47 Archetypen vastgoedonderneming financieel economisch rendement smal: vastgoed klantencorporatie wijkregisseur breed: mensen maatschappelijk rendement Emancipatie als doel Burgerkracht als uitgangspunt Dienstbaarheid als professie

Vergelijkbare documenten

Power to the people. Jos van der Lans. 24 november 2011, #burgerkracht

Power to the people. Jos van der Lans. 24 november 2011, #burgerkracht Power to the people Jos van der Lans Woonwaard symposium Kern in de keten 24 november 2011, Heerhugowaard @josvanderlans #burgerkracht Nieuwe fase in organisatie en sturing van de verzorgingsstaat Tot