Protocol. ouderen. mishandeling
|
|
- Gerda Pauwels
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 N o o r d - h o l l a n d s Protocol ouderen mishandeling *
2 2
3 N o o r d - h o l l a n d s Protocol ouderen mishandeling * Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling 3
4 4
5 Inhoudsopgave Waarom een protocol? 6 Gemeenschappelijke aanpak 7 Wat is ouderenmishandeling? 9 Risicofactoren 10 Signalen 11 Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling in schema 12 Wie is verantwoordelijk voor wat? 20 Checklist voor invoering protocol 21 Hoe kan hulpverlening verlopen? 22 Welke mogelijkheden zijn er voor verdere hulpverlening? 23 Gespreksvoering 25 Tips 26 Geheimhouding 27 Waar kunt u terecht? 28 Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld 29 Training ouderenmishandeling 30 Links en bronnen 31 Colofon 32 5
6 6 Waarom een protocol?
7 Gemeenschappelijke aanpak De Noord-Hollandse Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld (ASHG s) willen een gemeenschappelijke aanpak van ouderenmishandeling organiseren en verankeren. Daarom hebben zij PRIMO nh gevraagd een Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling te maken, om daarmee in Noord-Holland een sluitend vangnet te creëren rond (potentiële) plegers, slachtoffers en getuigen van ouderenmishandeling. Dit vangnet dient geweld te voorkomen of - indien dit niet mogelijk is - het geweld zo snel mogelijk te stoppen en de gevolgen ervan tot een minimum te beperken. Het Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling dient als algemeen basisdocument voor alle organisaties in Noord-Holland die werken met ouderen. Tenminste één op de twintig ouderen heeft te maken met een vorm van mishandeling. De verwachting is dat ouderenmishandeling in de toekomst zelfs zal toenemen. Door dubbele vergrijzing - meer ouderen en hogere leeftijd - zullen er steeds meer mensen afhankelijk zijn van de zorg van anderen. Ouderenmishandeling komt voor in gezins- of familierelaties, maar ook in relaties met beroepskrachten. Vaak is de oudere afhankelijk van degene die mishandelt. De mishandeling kan het resultaat zijn van zowel actief als passief gedrag. Er kan sprake zijn van opzettelijke mishandeling. Maar soms is de mishandeling het gevolg van overbelasting van de mantelzorger. Dan spreken we over ontspoorde zorg. Van veel professionals zijn de antennes om signalen van geweld en mishandeling te herkennen nog onvoldoende ontwikkeld. Of ze weten niet goed hoe te handelen. Het gebruik van een protocol kan hier verandering in brengen. Een protocol formuleert helder en stapsgewijs wat de professional in bepaalde situaties moet doen en wanneer hij of zij moet handelen, aanmelden, doorverwijzen of overdragen aan andere organisaties. Het protocol kan een toetsingsinstrument zijn waarmee u controleert of u en uw medewerkers zorgvuldig handelen. Zonder protocol staan medewerkers er alleen voor en moet iedereen steeds opnieuw het wiel uitvinden. Het Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling is een basisprotocol en dient als een richtlijn voor het opstellen van uw eigen protocol. Instellingen en zelfstandige professionals zijn zelf verantwoordelijk voor het opstellen van een protocol voor hun eigen organisatie. Aan de hand van dit basisprotocol kan iedere organisatie een protocol maken dat bij de eigen situatie past. Het protocol moet bijvoorbeeld worden aangevuld met de verantwoordelijken in de organisatie voor de verschillende taken. Soms kan een organisatie - bijvoorbeeld een vrijwilligersorganisatie - niet meer dan signaleren en informeren en zal men voor het handelen moeten doorverwijzen naar andere organisaties. In het protocol zal dan de nadruk liggen op het signaleren en doorverwijzen. Het is daarom van belang dat organisaties elkaar kennen (netwerk), elkaar weten te vinden (sociale kaart) en dat er coördinatie plaatsvindt (casemanagement en case-overleg). Voor advies en informatie kunt u terecht bij de ASHG s in uw regio. 7
8 Het protocol is een stappenplan waarin wordt aangegeven hoe professionals en vrijwilligers - al dan niet binnen een instelling werkzaam - om horen te gaan met het signaleren en het melden van ouderenmishandeling. Ook biedt het protocol ondersteuning bij het besluit om zelf te handelen of hulpverlening in te schakelen. 8
9 Wat is ouderenmishandeling? Ouderenmishandeling is het handelen of nalaten van handelen waardoor de oudere persoon lijdt. Dit lijden kan lichamelijk of psychisch zijn, maar ook materieel. De pleger heeft een persoonlijke of professionele relatie met het slachtoffer, bijvoorbeeld als mantelzorger of hulpverlener. De leeftijd waarop mensen ouderen genoemd worden, verschilt per organisatie. We geven er daarom de voorkeur aan om geen leeftijdsgrens te noemen. Organisaties kiezen die leeftijd zelf, afhankelijk van hun doelgroep. We onderscheiden zes vormen van ouderenmishandeling. De verschillende soorten ouderenmishandeling komen vaak naast elkaar voor. Psychische mishandeling Bij psychische mishandeling is er sprake van treiteren en sarren, dreigementen, valse beschuldigingen, beledigingen of bevelen. Bij de oudere leidt dit tot gevoelens van angst, woede, verdriet, schuchterheid, verwardheid of apathie. Verwaarlozing Lichamelijke verwaarlozing kan blijken uit ondervoeding, uitdroging, slechte hygiëne of wonden als gevolg van doorliggen. Wanneer de geestelijke behoeften van ouderen worden genegeerd - zoals de behoefte aan aandacht, liefde en ondersteuning - spreken we van psychische verwaarlozing. Seksueel misbruik Ouderen kunnen het slachtoffer zijn van seksueel misbruik, zoals exhibitionisme, betasten van het lichaam en verkrachting. Schending van rechten Hiervan is sprake wanneer de rechten van ouderen - zoals het recht op vrijheid, privacy en zelfbeschikking - worden ingeperkt. Bijvoorbeeld door post achter te houden, bezoekers weg te sturen en de oudere te verhinderen het huis te verlaten. Lichamelijke mishandeling Blauwe plekken, schrammen, zwellingen, fracturen of brandplekken: deze symptomen kunnen het gevolg zijn van lichamelijke mishandeling. Soms worden ouderen vastgebonden aan een stoel of bed. Ze vertonen dan striemen aan polsen of enkels. Een minder zichtbare vorm van lichamelijke mishandeling is het geven van te weinig of juist te veel medicijnen (bijvoorbeeld slaapmiddelen). Financiële uitbuiting Bij deze vorm van ouderenmishandeling gaat het om het wegnemen of profiteren van bezittingen van de oudere. Te denken valt aan diefstal van geld, juwelen en andere waardevolle spullen, aan verkoop of gebruik van eigendommen zonder toestemming van de oudere en aan gedwongen testamentverandering. Ook iemand financieel kort houden is een vorm van uitbuiting. 9
10 Risicofactoren Waarom worden ouderen mishandeld? Die vraag is moeilijk te beantwoorden. We weten dat twintig procent van de ouderen boven 65 jaar herhaaldelijk wordt mishandeld en dat ouderenmishandeling in elke bevolkingsgroep voorkomt. Er zijn enkele risicofactoren te benoemen voor ouderenmishandeling: Risicofactoren bij de oudere Toenemende afhankelijkheid Een toename van de afhankelijkheid van zorg door lichamelijke en geestelijke achteruitgang. De afhankelijkheid kan ook van financiële of van emotionele aard zijn. Familiegeschiedenis Gewelddadig met elkaar omgaan kan van generatie op generatie worden overgedragen. Risicofactoren bij de pleger Afhankelijkheid De pleger kan afhankelijk zijn van het slachtoffer, bijvoorbeeld voor huisvesting, sociale contacten of inkomen. Overbelasting De zorg is teveel geworden of de zorgbehoefte is groter dan de mantelzorger kan bieden. Ook kan de pleger te kampen hebben met langdurige werkloosheid, moeilijkheden op het werk, relatieproblemen of schulden. Psychische gesteldheid De pleger kan psychiatrische problemen of ontwikkelingsstoornissen hebben. Alcoholisme, drugs- en gokverslaving vergroot het risico van mishandeling. Ingrijpende voorvallen Er is stress ontstaan door een verhuizing, de dood van een geliefd persoon, verlies van een baan of scheiding van een huisgenoot. Er kan sprake zijn van financiële nood. Isolement Het slachtoffer heeft weinig contact met de buitenwereld. 10
11 Signalen Er zijn meerdere signalen die kunnen wijzen op ouderenmishandeling, maar één of enkele van die signalen hoeft zeker niet altijd op mishandeling te wijzen. Signalen zijn: De oudere of verzorger geeft onsamenhangende en tegenstrijdige verklaringen voor lichamelijke verwondingen. De verzorger toont zich onverschillig voor het wel en wee van de oudere. De verzorger vertoont verschijnselen van overbelasting. Er wordt gescholden en geschreeuwd in aanwezigheid van arts of hulpverlener. De oudere maakt een depressieve, angstige indruk. De oudere geeft aan dat er veel mis is, maar wil er niet over praten. De oudere ziet er onverzorgd uit en/of de huishouding is verwaarloosd. Er verdwijnen spullen en geld van de oudere. De oudere krijgt geen gelegenheid om alleen met de hulpverlener te praten. De betrokkenen proberen de hulpverlener buiten de deur te houden. Er is een toenemend aantal schuldeisers. De koelkast is leeg. 11
12 Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling in schema A Er is géén sprake van mishandeling of: de twijfel over mishandeling blijft bestaan F a s e 1 v e r m o e d e n v a n m i s h a n d e l i n g F a s e 2 o v e r l e g F a s e 3 i n f o r m a t i e v e r z a m e l e n B Er is sprake van mishandeling maar betrokkenen willen géén hulp C Er is sprake van mishandeling en betrokkenen willen hulp F a s e 4 a c t i e F a s e 5 e v a l u a t i e e n n a z o r g 12
13 fase 1 vermoeden van m ishan deli ng Sta open voor signalen. Zet aanwijzingen die het vermoeden onderbouwen op een rij. Maak een kleine inventarisatie over de huidige hulpverlening. Hoe is de gezinssituatie? Wat is er aan de hand? Beoordeel de situatie, schat het acute risico in. Stel vragen en/of uit je bezorgdheid bij de oudere (waarbij het woord ouderenmishandeling niet wordt gebruikt!). * 13
14 fase 2 overleg Bespreek het onderbouwde vermoeden met een collega, de leidinggevende of de aandachtfunctionaris en het ASHG (wellicht zijn er al eerder vermoedens geuit). Houd contact met de betrokkenen. 14 *
15 fase 3 i n formati e verzam elen Onderzoek de situatie: observeer en rapporteer, houd de frequentie bij en laat eventueel een medisch of psychologisch onderzoek doen. Luister goed: zowel naar slachtoffer als pleger, neutraal en feitelijk. Let op lichaamstaal en wees geduldig. Check of er andere hulpverleners komen en wat zij weten en/of vermoeden. Leg waarnemingen zo mogelijk (met tact) voor aan de oudere, vermoedelijke pleger en/of contactpersoon van het slachtoffer. Beoordeel de resultaten uit fase 1,2 en 3. Besluit welke acties moeten worden genomen (zie bladzijde 22, Hoe kan de hulpverlening verlopen?). Besluit wie deze acties gaat nemen. Bij sommige organisaties stoppen hier de mogelijkheden. Er moet een andere organisatie worden benaderd om tot actie over te gaan. Benoem een probleemeigenaar/casemanager. Er zijn drie verschillende situaties mogelijk: A Er is géén sprake van mishandeling of: de twijfel over mishandeling blijft bestaan B Er is sprake van mishandeling maar betrokkenen willen géén hulp C Er is sprake van mishandeling en betrokkenen willen hulp * 15
16 fase 4 acti e A A Er is géén sprake van mishandeling of: de twijfel over mishandeling blijft bestaan Schakel andere hulp in, indien noodzakelijk. Blijf alert. Bij twijfel: Ga door met verzamelen van informatie en observeren. Overleg met ASHG. Vraag iemand om mee te observeren. Herhaal (delen uit) het onderzoek. 16 *
17 fase 4 acti e B B Er is sprake van mishandeling maar betrokkenen willen géén hulp Ouderen die mishandeld worden zijn vrijwel altijd afhankelijk van de pleger. Dat maakt de aanpak vaak lastig. Blijf, indien mogelijk, contact houden. Geef een telefoonnummer dat (dag en nacht) bereikbaar is. Zorg voor een vangnet. Informeer de huisarts zodat deze ook alert is. Meld (uw vermoeden van) mishandeling bij het ASHG. Soms kan een tijdelijk huisverbod worden ingevoerd. Voor het bieden van de juiste hulp is een goede infrastructuur, samenwerking en coördinatie van verschillende hulpverlenende organisaties noodzakelijk. * 17
18 fase 4 acti e c C Er is sprake van mishandeling en betrokkenen willen hulp De omstandigheden die kunnen leiden tot mishandeling van een slachtoffer zijn zeer uiteenlopend. De hulp die nodig is om de omstandigheden te verbeteren dus ook. Afhankelijk van de situatie, de vorm van mishandeling en de ernst van de situatie wordt hulp ingeschakeld. Inventariseer de mogelijkheden. De mishandeling wordt gemeld bij het ASHG en de aandachtsfunctionaris die de coördinatie van de verder te nemen stappen op zich neemt (casemanager). Goede verwijzing is het meest essentiële element bij ondersteuning van het slachtoffer. Met het slachtoffer (en pleger) wordt besproken welk soort hulp nodig is. Soms is de situatie zodanig verstoord dat een (veilige) omgeving in een speciaal daarvoor toegeruste voorziening voor een cliënt de enige (tijdelijke) oplossing is om ernstige mishandeling te voorkomen en om over een lange termijnoplossing na te denken. Voor het bieden van de juiste hulp is een goede infrastructuur, samenwerking en coördinatie van verschillende hulpverlenende organisaties noodzakelijk. 18 *
19 fase 5 evaluati e en nazorg Belangrijke aandachtspunten in de evaluatie zijn: Zijn de vermoedens met behulp van derden voldoende onderbouwd? Is het stappenplan op maat uitgevoerd? Hoe verliep de besluitvorming voor wat betreft de uitvoering van de verschillende stappen? Is de cliënt zorgvuldig en doortastend benaderd? Waren betrokkenen gesprekstechnisch voldoende toegerust? Wat waren (in het algemeen) de knelpunten? Sta ook stil bij de emoties van de medewerker. Niet te snel afsluiten! Ook als er een redelijke oplossing lijkt te zijn, is het zaak de casus in de gaten te houden. Bij afsluiten, laten weten aan hulpverleners zoals bijvoorbeeld huisarts. Duidelijk maken dat de hulpverleners weer contact op moeten nemen als het opnieuw mis dreigt te gaan. (Sociale) netwerkleden inschakelen om casus in de gaten te houden. Logboek, lichaamskaart bijhouden en foto s maken. Veiligheidsplan maken. * 19
20 Wie is verantwoordelijk voor wat? Directie/ leidinggevenden Aapassen van het protocol aan de eigen organisatie. Toevoegen van verantwoordelijkheden en een tijdschema. Opnemen van het protocol ouderenmishandeling in het kwaliteitsbeleid van de organisatie (zie bladzijde 21, Checklist voor invoering van het protocol). Implementeren van het protocol in de organisatie: Zorgen dat iedereen kennis heeft van het protocol. Het protocol als terugkerend thema op agenda van overleg plaatsen. Benoemen en faciliteren van één of meerdere aandachtsfunctionarissen ouderenmishandeling. Steunen van alle medewerkers in hun handelen volgens het protocol. Zorg dragen voor voldoende deskundigheid bij de medewerkers over het signaleren van ouderenmishandeling. Eindverantwoordelijk voor de uitvoering van het protocol. Jaarlijks evalueren van het protocol. Aandachtsfunctionaris ouderenmishandeling Omdat ouderenmishandeling complex is en de problematiek voor veel organisaties nog nieuw is, raden wij aan om een aandachtsfunctionaris Ouderenmishandeling aan te stellen. Deze kan in de organisatie aanspreekpunt zijn voor het onderwerp en een coördinerende en stimulerende rol hebben. Daarnaast kan hij of zij ook contactpersoon zijn voor het ASHG en deelnemen aan een netwerk of contactgroep in de regio. Aanspreekpunt voor de problematiek binnen de organisatie. Ondersteunen bij de interpretatie van signalen en bij de te nemen stappen. Tekorten in vaardigheden van medewerkers signaleren en voorstellen doen voor deskundigheidsbevordering of kwaliteitsverbetering. Jaarlijks een verslag maken en, indien mogelijk, aanbevelingen doen. Het protocol actueel houden en desgewenst bijstellen. Contactpersoon voor het ASHG en andere partners. Meldingen van ouderenmishandeling bijhouden en deze aanmelden bij het Advies- en Steunpunt Huiselijk geweld. Deelnemen aan een regionaal netwerk of contactgroep. Contacten onderhouden met andere organisaties. Medewerkers Kennisnemen van de inhoud van het protocol en handelen volgens de bijbehorende afspraken. In staat zijn signalen die (kunnen) wijzen op ouderenmishandeling te duiden. Indien nodig hulpverlening in gang zetten. Toezien op zorgvuldige omgang met de privacy en het recht op zelfbeschikking van het betreffende gezin. Bij zorg over een oudere, overleg plegen met de aandachtsfunctionaris op basis van alle waargenomen signalen. Uitvoeren van afspraken die zijn voortgekomen uit het overleg met de aandachtsfunctionaris, zoals: observeren, een gesprek voeren of contact opnemen met externe organisaties. Bespreken van de resultaten van deze ondernomen stappen met de aandachtsfunctionaris; Blijven volgen van de binnengekomen vraag en of de problemen worden opgelost. 20
21 Checklist voor invoering protocol Implementatie Vaststellen wie in de instelling waar verantwoordelijk voor is (zie bladzijde 20, Wie is verantwoordelijk voor wat). Vaststellen welke termijn de organisatie hanteert voor het doorlopen van de fasen. Benoemen van één of meerdere aandachtsfunctionarissen. Zorgen dat er voldoende uren zijn voor de aandachtsfunctionarissen. Zorgen dat alle medewerkers kennis hebben van de inhoud van het protocol. Het protocol voor alle medewerkers toegankelijk en beschikbaar houden op een voor iedereen bekende plaats. Zorg dragen voor voldoende deskundigheid bij de medewerkers over het signaleren en omgaan met (vermoedens van) ouderenmishandeling. Suggesties voor het invoeren en werken met het protocol: Het werken met het protocol opnemen in de taakomschrijving van de medewerkers. Voor de aandachtsfunctionaris ouderenmishandeling vaststellen wat zijn/haar taken zijn en wat de benodigde uren zijn om deze extra taken uit te voeren. Afspreken en intern communiceren op welke wijze de aandachtsfunctionaris beschikbaar en bereikbaar is voor overleg. Voeg het privacyreglement van de instelling toe aan het protocol. Randvoorwaarden Functioneren van en het werken met het protocol als terugkerend thema op de agenda plaatsen. Steunen van alle medewerkers in hun handelen volgens het protocol. Medewerkers de ruimte geven om binnen de gestelde termijnen te handelen volgens het protocol. Zorg dragen voor herhaling en verdieping van de deskundigheid bij medewerkers over signaleren en omgaan met (vermoedens van) ouderenmishandeling. 21
22 22 Hoe kan hulpverlening verlopen?
23 Welke mogelijkheden zijn er voor verdere hulpverlening? Wat gebeurt er als: A. alle betrokkenen open staan voor hulp; B. hulp afgewezen wordt. A. Als betrokkenen open staan voor hulp Informatie en advies geven Zorgvuldig luisteren naar de beleving en de veranderingswensen van betrokkenen en voorzichtig oplossingen noemen. Veranderen is moeilijk, zeker in een gevoelige situatie. Kom niet met eigen ideeën, probeer de betrokkenen de regie te laten en zelf een keuze te laten maken. Extra ondersteunende hulp bieden Bied zo nodig ondersteunende diensten (thuishulp, praktische hulp of vrijwilligershulp) aan. Dagverzorging, nachtverzorging en tijdelijke opvang kan de situatie ontlasten. Doorverwijzen Bij verdergaande problematiek als verslaving, overbelasting of een geschiedenis van mishandeling of seksueel misbruik kan een andere instantie soms meer betekenen voor de pleger. De pleger kan doorverwezen worden naar bijvoorbeeld de (ambulante) geestelijke gezondheidszorg. Derden erbij betrekken Vraag of collega s mee willen denken of zoek contact met andere disciplines. Dit kan binnen de eigen organisatie, maar ook instellingoverstijgend. Overleg organiseren Bij een complexe situatie, waar meerdere disciplines bij betrokken zijn, helpt het om met alle hulpverleners rond de tafel te gaan en een gezamenlijk hulpplan op te stellen. Eén persoon zal de coördinatie op zich nemen. Een plan van aanpak opstellen Bij een vermoeden dat er echt iets aan de hand is, moeten de verschillende hulpverleners goed afspreken wie wat wanneer doet. Een plan omvat een korte omschrijving van de vermoede mishandeling, de taken en verantwoordelijkheden van de verschillende disciplines. Daarnaast wordt er een gedetailleerde registratie bijgehouden van de vermoedens en signalen. Tijdelijke opname regelen Ter ontlasting van de mantelzorg kan tijdelijke opvang of opname van de oudere een oplossing zijn om ernstige mishandeling te voorkomen en over lange termijn oplossingen na te denken. Betrek indien mogelijk de pleger in het gesprek De mishandelende verzorger heeft vaak gevoelens van tekortschieten en minderwaardigheid. Hij/zij kan bang zijn voor veroordeling. Dit roept extra stress op en maakt dat iemand zich terugtrekt. Men raakt meer geïsoleerd. Daardoor ontstaat grotere wederzijdse afhankelijkheid en groter risico op verdere ontsporing. Als zaken bespreekbaar blijken te zijn, kan dit voor alle partijen uiteindelijk een opluchting betekenen. Maar voordat mishandeling bespreekbaar is, moet er wederzijds vertrouwen zijn. Ingang vinden bij de pleger lukt alleen als je een positieve benadering gebruikt en laat blijken dat iemand niet verkeerd handelt, maar steun kan gebruiken. Signaleren is niet hetzelfde als beschuldigen, je kunt iemand wel aanspreken op verantwoordelijkheid. Omdat er vaak onmacht in het spel is, kun je niet altijd spreken van dader en slachtoffer, maar eerder van twee slachtoffers. Maar als ontlasting van zorg niet helpt om de mishandeling te stoppen, kan er sprake zijn van opzet en is een andere vorm van ingrijpen nodig. 23
24 B: Als hulp afgewezen wordt Praten en informeren Regelmatig in gesprek gaan over de situatie en informatie geven over mogelijke oplossingen kan mensen uiteindelijk over de drempel helpen om hulp te vragen. Overtuigen en adviseren Als de oudere ontkent dat er wat gaande is, toch proberen betrokkenen te overtuigen van de noodzaak om iets te ondernemen. Praktische oplossingen aandragen. Soms ontstaat pas langzaam het besef dat er iets echt mis is en dat er wat aan gedaan kan worden. Ongevraagd huisbezoek Als er signalen zijn gekomen van derden dat er mogelijk iets mis is, zal er iemand op bezoek moeten gaan in de thuissituatie. Zich ongevraagd ergens mee bemoeien kan uiteindelijk gewenst blijken te zijn. Confrontatie Benoemen van het mogelijke probleem in bijzijn van de betrokkenen en voorstellen van oplossingen aan de oudere. Dit vraagt om ervaring en stevigheid van de hulpverlener. Anoniem cliëntoverleg Als betrokkenen uit schaamte of schuldgevoel geen andere of onbekende hulpverleners toe willen laten, kan een anoniem cliëntoverleg de hulpverlener ruggesteun geven. De hulpverlener meldt dat er ruggespraak is, maar dat er geen namen genoemd worden. 24 Beschermingsplan In een beschermingsplan wordt een manier beschreven waarop hulpverleners gaan proberen om de oudere voor (verdere) mishandeling te beschermen. Het plan vermeldt heel duidelijk de doelen, wie de hulpverleners zijn en wie coördineert. De rol en taak van iedere hulpverlener wordt duidelijk beschreven, evenals afspraken over gebruik van speciale observatiemiddelen, zoals lichaamskaarten. Mishandeling gaat gepaard met trauma s voor alle partijen, dus het is goed om ook afspraken te maken over psychische begeleiding. Zware maatregelen Tijdelijk huisverbod. Beoordeling van wils(on)bekwaamheid, en ingrijpen zonder toestemming van het slachtoffer. Onder bewindstelling, financiële belangenbehartiging. Mentorschap, beslissen met en voor de oudere met betrekking tot verzorging, behandeling, wonen, enzovoorts. Onder curatele stellen: in geval van dementie. Scheiding van oudere en pleger/bopz (Wet Bijzondere Opneming in Psychiatrische Ziekenhuizen: onvrijwillige opneming van lijders aan een geestesstoornis). Dit brengt veel onmacht en verdriet met zich mee voor betrokkenen, maar kan noodzakelijk zijn. Inhechtenisneming/inbewaringstelling: dit is alleen van toepassing in situaties waar er directe dreiging is van zware mishandeling en bij aangifte van het slachtoffer. Uit: Training stop ouderenmishandeling GGD en Noord-Brabant. Informatie over juridische stappen vindt u in de brochure: Naar methodisch handelen bij Ouderenmishandeling. Remy Vink en Maria van Bavel, MOVISIE Utrecht, juni Zie
25 Gespreksvoering Laat je eigen OMA thuis! (Oordeel, Mening en Advies) In welke fase je bij een vermoeden van ouderenmishandeling het best een gesprek kunt voeren met de oudere is afhankelijk van de situatie en de mate van vertrouwen. Het is belangrijk om niet te lang te wachten met het uitspreken van je bezorgdheid en de oudere de gelegenheid te geven zijn/ haar verhaal te doen. Enkele tips voor het voeren van een gesprek: Goed voorbereiden Goed voorbereiden/informatie verzamelen. Ga na of er al hulp in het gezin is. Vraag andere betrokken instellingen of het ASHG om advies of ondersteuning voor gespreksvoering. Kijk of een collega met jou het gesprek wil oefenen. Een gesprek voeren Maak het doel van het gesprek duidelijk. Deel je zorgen, zeg concreet wat je zorg is zonder het woord mishandeling te gebruiken. Vraag hoe de betrokkenen de geuite zorgen beleven. Nodig uit om te praten door open vragen te stellen (wie, wat, waar, hoe, wanneer...). Praat vanuit jezelf (ik zie dat...). Bespreek niet alle problemen in één keer. Accepteer, toon empathie, wees oprecht geïnteresseerd nieuwsgierig en oordeel niet. Luister actief en reflecteer. Wanneer de ander helemaal opgaat in de eigen emoties, haal hem/haar dan terug naar het hier en nu, bijvoorbeeld door te vragen of er nog geld in de parkeermeter moet, of suiker of melk in de koffie. Discussie en weerstand zijn tekenen dat er iets moet veranderen in de communicatie en strategie. Wees eerlijk en open, pas op voor vrijblijvendheid. Als aanwezigen zich dreigend uitlaten (wat uitzonderlijk is), benoem dat de ander dreigt en stop het gesprek. Doe geen toezeggingen die je niet waar kunt maken. Beloof niet te snel geheimhouding! Leg afspraken en besluiten na afloop van het gesprek kort en zakelijk vast en geef de betrokkenen een kopie. Soms kan het nodig zijn om te confronteren met: de consequenties van het gedrag; de ontoelaatbaarheid van de mishandeling; de eigen verantwoordelijkheid. 25
26 Tips Maak gebruik van luisteren, samenvatten (vragend) en doorvragen. Probeer te concretiseren: kunt u daar voorbeelden van geven? Hoe vaak kwam dat voor? Hoe reageerde u daarop? Wat denkt u dat de reden daarvan is? Waarom deed hij dat denkt u? Laat je eigen OMA (Oordeel, Mening en Advies) thuis. Niet het hulpaanbod staat centraal maar de situatie en de behoefte van de cliënt. Sluit aan bij de belevingswereld en omgangsrituelen van de cliënt. Vermijd de rol van de deskundige of de redder. Kom tot een gemeenschappelijke probleemdefinitie, draag mogelijke oplossingen aan, maar laat de regie in handen van de betrokkenen. In het gesprek kun je gebruik maken van hulpzinnen. Enkele voorbeelden: Inleidende zinnen Ik wil met u praten over de verandering in het gedrag van uw Ik maak me zorgen over u of over, omdat Er is een verandering ontstaan in uw situatie, sindsdien bent u of is uw De werkelijke boodschap Vanuit het benoemen van feiten, kan die als volgt luiden: Mij valt op, het lijkt of Ik merk, ik hoor, ik zie, ik denk U bent de laatste tijd wat stiller (ongeconcentreerder, rumoeriger, drukker, afweziger, verdrietiger, boos, geheimzinniger) en daar maak ik me zorgen over. Hoe gaat het bij u thuis? Is er iets gaande in de omgeving (familie, gezondheid, woonsituatie)? Ik merk dat Het vervolg Ik wil graag nog eens met u praten om te kijken of er verandering heeft plaatsgevonden. 26
27 Geheimhouding Slachtoffers en plegers van ouderenmishandeling vragen meestal niet zelf om hulp. Terwijl er wel degelijk hulp nodig is om de mishandeling te stoppen. Om toereikende hulp op gang te brengen, zullen beroepkrachten die betrokken zijn bij de aanpak van ouderenmishandeling informatie moeten delen. Maar cliëntgegevens wissel je niet zomaar uit. De geheimhoudingsplicht staat bij de meeste hulpverleners hoog in het vaandel. De regelgeving op het gebied van geheimhouding is streng, maar biedt wel enige ruimte om het belang van de cliënt af te wegen tegen het belang van geheimhouding. Omdat iedere situatie anders is, bestaat er geen pasklaar antwoord op de vraag wanneer de geheimhouding doorbroken mag worden. Die beoordeling moet u zelf maken. Met toestemming van de cliënt is gegevensuitwisseling bijna altijd rechtmatig. Maar om toestemming te verkrijgen, zal eerst het probleem op tafel moeten worden gelegd. Ouderenmishandeling is een zwaar en beladen onderwerp om ter sprake te brengen. Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld kunnen u adviseren over hoe u dit kunt aanpakken (zie bladzijde 25 Gespreksvoering). De manier waarop toestemming moet worden verkregen staat vrij. Mondelinge toestemming om gegevens te verstrekken is in principe voldoende. Maar met het oog op eventuele bewijsvoering verdient schriftelijke toestemming de voorkeur. Meer informatie over geheimhouding en wanneer u de geheimhoudingsplicht kunt doorbreken vindt u op en Uit: Horen zien en zwijgplicht? Wegwijzer huiselijk geweld en beroepsgeheim. 27
28 28 Waar kunt u terecht?
29 Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld Een Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) is een loket waar iedereen terecht kan voor deskundige adviezen, eerste gesprekken en doorverwijzingen in geval van huiselijk geweld. Naast het directe contact met cliënten of deskundigen houdt het ASHG zich ook bezig met het: verzamelen van monitorgegevens voor gemeenten en instellingen; signaleren van hiaten tussen vraag en aanbod; signaleren van trends en ontwikkelingen op het gebied van huiselijk geweld; coördineren van het hulpaanbod in regio. Algemene werkwijze: Geven informatie en advies aan iedereen. Bieden een luisterend oor en hulpvraagverheldering voor plegers, slachtoffers of omstanders. Melden gericht aan bij instanties of verwijzen door naar instanties. Betreft kortdurende contacten of hulp. Het ASHG verwijst door bij: hulpvragen die procesmatige hulpverlening vereisen; politie- en justitietaken; meldingen kindermishandeling; klachten over andere instellingen. De Noord-Hollandse ASHG s verschillen in bereikbaarheid, organisatie, mogelijkheden voor aanmelding of doorverwijzing en hulpaanbod. Voor meer informatie verwijzen we naar het ASHG bij u in de buurt: ASHG s in Noord Holland: Advies- en steunpunt huiselijk geweld Kop van Noord-Holland Telefoon: (10ct. pm.) adres: info@huiselijkgeweldkopvannoordholland.nl Website: Advies- en steunpunt huiselijk geweld Noord- Kennemerland Telefoon: (ma. t/m vrij) adres: info@steunpunthuiselijkgeweld.nl Steunpunt Huiselijk Geweld Kennemerland Telefoon: Website: Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld Zaanstreek-Waterland Telefoon: Website: Steunpunt Huiselijk Geweld Amsterdam Telefoon: Website: Steunpunt Huiselijk Geweld Amstelland Telefoon: adres: huiselijkgeweld@vitawelzijnenadvies.nl Website: Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld Gooi en Vechtstreek Telefoon: adres: info@huiselijkgeweldgooi.nl Website: Advies- en steunpunt huiselijk geweld West Friesland Telefoon: adres: huiselijkgeweld@stichtingdno.nl 29
Richtlijn Ouderenmishandeling
Richtlijn Ouderenmishandeling www.zorgvoorkennis.nl www.zorgvoorkennis.nl 1 Wat is ouderenmishandeling? Ouderenmishandeling is het handelen of nalaten van handelen waardoor de oudere persoon lijdt. Dit
Nadere informatieijgenwys Inhoudsopgave Gericht op ontwikkeling & anders
Dagactiviteiten boerderij ijgenwys en anders. Markenland 96 4871 AV Etten-Leur 076-5962598/ 06-14180025 KVK 57386994/ AGB code 73-732659 Regiobank NL65 RBRB 082 79 76 992 & anders ijgenwys Gericht op ontwikkeling
Nadere informatieProtocol OUDEREN MISHANDELING
2 Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling 3 4 Inhoudsopgave Waarom een protocol? 6 Gemeenschappelijke aanpak 7 Wat is ouderenmishandeling? 9 Risicofactoren 10 Signalen 11 Noord-Hollands protocol ouderenmishandeling
Nadere informatieMeldcode Huiselijk Geweld en Mishandeling
1 Meldcode Huiselijk Geweld en Mishandeling Inleiding Vanaf 2013 zijn hulpverleners verplicht om in actie te komen bij vermoedens van huiselijk geweld en mishandeling. Bij de Stichting Welzijnswerk Sliedrecht
Nadere informatieProtocol ouderenmishandeling Noord-Holland 2018
Het Noord-Holland Protocol Ouderenmishandeling is een stappenplan waarin staat hoe professionals en vrijwilligers in organisaties die met en voor ouderen werken, moeten omgaan met het signaleren en melden
Nadere informatieOuderenmishandeling. Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie
Ouderenmishandeling Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie Programma Ontwikkelingen en cijfers Definitie Oorzaken Risicofactoren Vormen van ouderenmishandeling Meldcode Geheimhouding Handelingsverlegenheid
Nadere informatieMeldcode Excellent Leven Stappenplan Ouderenmishandeling, Huiselijk geweld, Kindermishandeling
Meldcode Excellent Leven Stappenplan Ouderenmishandeling, Huiselijk geweld, Kindermishandeling Stap 1 Vermoeden van mishandeling klik hier Stap 2 Overleg Stap 3 Informatie verzamelen Stap 4 Actie Stap
Nadere informatieDoel Het signaleren, onderkennen, bespreekbaar maken en oplossen van ouderenmishandeling.
Geriatrisch probleem: Ouderenmishandeling Doel Het signaleren, onderkennen, bespreekbaar maken en oplossen van ouderenmishandeling. Achtergrond Definitie probleem Onder mishandeling van een ouder persoon
Nadere informatieScreening van oudermishandeling; wat betekent dit voor de zorgverlener en voor de samenwerking in de keten?
Screening van oudermishandeling; wat betekent dit voor de zorgverlener en voor de samenwerking in de keten? Trudy Jacobs, Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige Radboudumc, afdeling geriatrie. Trudy.Jacobs@radboudumc.nl
Nadere informatie5.5 Meldcode Huiselijk Geweld
5.5 Meldcode Huiselijk Geweld Doel: Het hanteren van een landelijke meldcode is bedoeld om medewerkers te ondersteunen bij het signaleren en aanpakken van huiselijk geweld. De meldcode bevat een stappenplan
Nadere informatieNotitie kindermishandeling en huiselijk geweld in De Open Hof
Notitie kindermishandeling en huiselijk geweld in De Open Hof Inleiding Sinds 1 juli 2013 zijn organisaties en zelfstandige beroepsbeoefenaren op grond van de Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en
Nadere informatieBeleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling.
Beleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling. 1. Sociaal beleid in breder verband Ontwikkelen beleid: een complex proces Het ontwikkelen en implementeren van beleid voor preventie en aanpak van grensoverschrijdend
Nadere informatieOuderen. Vrijwilligers en studenten tegen ouderenmishandeling. Stichting
Vrijwilligers en studenten tegen ouderenmishandeling Stichting Definitie ouderenmishandeling Al het handelen of nalaten van handelen jegens (geheel of gedeeltelijk) afhankelijke ouderen, door diegene(n)
Nadere informatieMeldcode Huiselijk Geweld / Ouderenmishandeling
Meldcode Huiselijk Geweld / Ouderenmishandeling Inleiding Naar schatting is er jaarlijks bij 200.000 ouderen boven de 65 jaar sprake van een vorm van ouderenmishandeling, bijvoorbeeld door partners, familie,
Nadere informatieStappen achter de voordeur. Roelie Dijkman, Specialist ouderengeneeskunde SHDH
Stappen achter de voordeur Roelie Dijkman, Specialist ouderengeneeskunde SHDH Onderzoek Ellis Bardelmeijer 2005 Enquete onder 1335 verpleeghuisartsen: Respons 36,3% 484/1335 Aantal vphartsen met ervaring
Nadere informatieOuderenmishandeling. Relatie slachtoffer pleger
Ouderenmishandeling Naar schatting worden jaarlijks 200.000 ouderen slachtoffer van ouderenmishandeling. Ouderenmishandeling is het handelen of nalaten van handelen van al degenen die in een terugkerende
Nadere informatieLesbrief. Aanpak huiselijk geweld en de meldcode. 2013 ZorgvoorKennis 1
Lesbrief Aanpak huiselijk geweld en de meldcode 2013 ZorgvoorKennis 1 Voorbereiding op de training Tijdens de training ga je met collega s in gesprek over de verschillende vormen, gevolgen en oorzaken
Nadere informatieMeldcode Huiselijk geweld: richtlijn ouderenmishandeling Rivas Zorggroep
Meldcode Huiselijk geweld: richtlijn ouderenmishandeling Rivas Zorggroep Opdrachtgever Opdrachtnemer Referentie Archief Versie Datum Directie D. Brik, clustermanager Meldcode door Werkgroep HKO / A. Nefs
Nadere informatieOuderenmishandeling. Adriaan van Es, huisarts IFHHRO secr
Ouderenmishandeling Adriaan van Es, huisarts IFHHRO secr Definitie al het handelen of nalaten van handelen van al degenen die in een persoonlijke en/of professionele relatie met de oudere staan, waardoor
Nadere informatieOuderenmishandeling stopt nooit vanzelf
Ouderenmishandeling stopt nooit vanzelf 1. Inleiding en doel Per 1 juli 2013 is het instellen van een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling wettelijk verplicht. De meldcode is geen meldplicht,
Nadere informatiePROTOCOL MELDCODE HUISELIJK GEWELD, IN HET BIJZONDER OUDERENMISHANDELING
PROTOCOL MELDCODE HUISELIJK GEWELD, IN HET BIJZONDER OUDERENMISHANDELING Doel Het hanteren van een landelijke meldcode is bedoeld om medewerkers te ondersteunen bij het signaleren en aanpakken van huiselijk
Nadere informatieOuderenmishandeling Workshop 15 oktober 2015
Ouderenmishandeling Workshop 15 oktober 2015 Marieke Zelissen GZ-psycholoog MetGGZ Esther Stoffers Programmaleider Huis voor de Zorg Programma vanmiddag Informatie over ouderenmishandeling Wat verstaan
Nadere informatie7. BESCHERMING BIJ MISHANDELING EN MISBRUIK. Handelen bij signalen van geweld in afhankelijkheidsrelaties en ouderenmishandeling
7. BESCHERMING BIJ MISHANDELING EN MISBRUIK Handelen bij signalen van geweld in afhankelijkheidsrelaties en ouderenmishandeling Bron: De informatie achter dit tabblad is opgesteld door Lies Roeleveld,
Nadere informatieVoorlichtingsbijeenkomst Veilig thuis
Voorlichtingsbijeenkomst Veilig thuis Woningoverval Babbeltruc Inbraak Ouderenmishandeling Voorlichtingsbijeenkomst Veilig thuis Babbeltruc: Afleidingsmanoeuvre om een diefstal ongemerkt te laten plaatsvinden
Nadere informatieWelzijn Ouderen. Ouderenmishandeling. Maatschappelijke dienstverlening AMSTERDAM-NOORD
Welzijn Ouderen Ouderenmishandeling Maatschappelijke dienstverlening AMSTERDAM-NOORD Welzijn Ouderen Ouderenmishandeling Ouderenmishandeling, wat is dat? Onder mishandeling van een oudere persoon (iemand
Nadere informatieBijlage 3 7. BESCHERMING TEGEN MISHANDELING EN MISBRUIK. Handelen bij (vermoedens van) ouderenmishandeling
Bijlage 3 7. BESCHERMING TEGEN MISHANDELING EN MISBRUIK Handelen bij (vermoedens van) ouderenmishandeling Bron: De informatie achter dit tabblad is opgesteld door Lies Roeleveld, projectmedewerker Mentorschap
Nadere informatieWie werken bij VTT? Maatschappelijk werkers(loketfunctie/onderzoeker) Crisisteam( 24/7) Vertrouwensartsen(24/7) Gedragswetenschappers
Veilig Thuis Samenvoeging van AMK en SHG tot AMHK AMHK = Veilig Thuis = landelijke naam 26 VT organisaties in Nederland 14 gemeenten in Twente Valt onder de WMO Voor jong en oud (-9 mnd tot 100 jaar) Slachtoffers,
Nadere informatieBondenberaad Groot Goes, 16 september 2013
Bondenberaad Groot Goes, 16 september 2013 Maatschappelijk Werk Walcheren: Project ouderenmis(be)handeling: Tot stand brengen van een adequate signalering en hulpverlening in situaties van ouderenmis(be)handeling
Nadere informatieDe Aandachtsfunctionaris 1
De Aandachtsfunctionaris 1 Profiel aandachtsfunctionaris kindermishandeling Functieomschrijving De aandachtsfunctionaris heeft een belangrijke rol bij de implementatie van de meldcode in de organisatie,
Nadere informatieFactsheet. Ouderenmishandeling. Gelderland-Zuid. Feiten en aanpak
Gelderland-Zuid Factsheet Ouderenmishandeling Feiten en aanpak Ouderenmishandeling Ouderen zijn vaker afhankelijk van de hulp en ondersteuning van mensen in hun omgeving. Dit wordt geboden door familie,
Nadere informatieNB: Uit deze omschrijving kan worden afgeleid dat onder kindermishandeling ook ernstige verwaarlozing valt.
Inleiding Dit protocol beschrijft de stappen die een medewerker in de vrouwenopvang behoort te zetten bij (vermoedens van) kindermishandeling van kinderen van cliënten die verblijven in de vrouwenopvang.
Nadere informatieRotterdamse Meldcode. huiselijk geweld en kindermishandeling
Rotterdamse Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 2 Waarom een meldcode? De Rotterdamse Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is een stappenplan voor professionals en instellingen bij
Nadere informatieMeldcode Huiselijk geweld (excl. ouderenmishandeling) Rivas Zorggroep
Meldcode Huiselijk geweld (excl. ouderenmishandeling) Rivas Zorggroep Opdrachtgever Opdrachtnemer Referentie Archief Versie Datum Directie D. Brik, clustermanager Meldcode Huiselijk Geweld door Werkgroep
Nadere informatieOuderenmishandeling
Wat is ouderenmishandeling? Ouderenmishandeling al het handelen... of het nalaten van handelen..ten opzichte van een oudere persoon Marianne Reij Trainer, adviseur Eigenreijs door degenen die in een persoonlijke
Nadere informatieQuiz Als mantelzorg ontspoort... Antwoorden en toelichting
Quiz Als mantelzorg ontspoort... Antwoorden en toelichting De quiz 'Als mantelzorg ontspoort...'bestaat uit tien vragen: vier basisvragen en zes extra vragen voor verdere verdieping. Bij elke vraag worden
Nadere informatieQuiz Als mantelzorg ontspoort...
Quiz Als mantelzorg ontspoort... Antwoorden en toelichting De quiz Als mantelzorg ontspoort... bestaat uit tien vragen: vier basisvragen en zes extra vragen voor verdere verdieping. Bij elke vraag worden
Nadere informatieThemaconferentie kwetsbare ouderen Richtlijn ouderenmishandeling
Themaconferentie kwetsbare ouderen Richtlijn ouderenmishandeling 23-06-2016 Topzorg voor ouderen Mw. M.E. van Houten, klinisch geriater Introductie Het begrip ouderenmishandeling is breed en kent vele
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 0900 1 26 26 26 5 cent per minuut
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Informatie voor professionals 0900 1 26 26 26 5 cent per minuut Signaleren en samen aanpakken Wat is huiselijk geweld en wat is kindermishandeling? Verplicht
Nadere informatiedat MENS De Bilt in deze code ook vastlegt op welke wijze zij de beroepskrachten en vrijwilligers bij deze stappen ondersteunt;
Inleiding Een Meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling helpt professionals goed te reageren bij signalen van dit soort geweld. Sinds 1 juli 2013 zijn beroepskrachten verplicht zo'n Meldcode
Nadere informatieOuderenmishandeling en de rol van de SPV in de ouderenzorg
Ouderenmishandeling en de rol van de SPV in de ouderenzorg Mirjam van Dongen Inhoud lezing Wat is ouderenmishandeling? Bestrijding Ouderenmishandeling in Nederland vanaf 1992 Rol SPV in bestrijding en
Nadere informatieVrijwilligers tegen ouderenmishandeling
Vrijwilligers tegen ouderenmishandeling Pakket 1 Praktijkhulp voor vrijwilligers 1 Vrijwilligers tegen ouderenmishandeling Pakket 1 Praktijkhulp Inhoud 1. Inleiding praktijkhulp voor vrijwilligers 3 2.
Nadere informatieProtocol Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld binnen de zorgstructuur van het Karel de Grote College Nijmegen.
Protocol Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld binnen de zorgstructuur van het Karel de Grote College Nijmegen. Sinds juli 2013 is het onderwijs wettelijk verplicht om op scholen met de Meldcode
Nadere informatieaf. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang
Grensoverschrijdend gedrag Klik Kinderopvang wijst alle vormen van grensoverschrijdend gedrag af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang grensoverschrijdend gedrag voorkomen
Nadere informatieProtocol omgaan met de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling voor vrijwilligersorganisaties
Protocol omgaan met de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling voor vrijwilligersorganisaties 2 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Contactpersoon binnen de vrijwilligersorganisatie 6 3. Protocol Omgaan met
Nadere informatieNico van Oosten senior adviseur
Ouderenmishandeling Nico van Oosten senior adviseur Congres Ouderenmishandeling en Ontspoorde (mantel)zorg Zierikzee 6 november 2017 Bureau BenW Movisie Voor een samenleving met veerkracht Movisie is een
Nadere informatieOuderenmishandeling en geriatrische zorg
Ouderenmishandeling en geriatrische zorg Invitational Conference Ouderenmishandeling 15 juni 2017 Trudy Jacobs Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige Geriatrie Radboudumc Trudy.Jacobs@radboudumc.nl (Potentiële)
Nadere informatieOntspoorde mantelzorg: Waarop let je, wat zijn signalen en hoe leg je die vast? Nico van Oosten senior adviseur Movisie
Ontspoorde mantelzorg: Waarop let je, wat zijn signalen en hoe leg je die vast? Nico van Oosten senior adviseur Movisie Inhoud lezing Ontspoorde mantelzorg: waarover hebben het dan? Waar let je op: wat
Nadere informatieProtocol ouderenmishandeling / Meldcode
pag. 1 van 7 Protocol ouderenmishandeling / Meldcode Inhoud 1. Meldcode bij signalen van ouderenmishandeling... 1 2. Protocol ouderenmishandeling bij cliënten binnen Zorggroep Elde... 2 2.1. Stappenplan
Nadere informatieDirecte Hulp bij Huiselijk. U staat er niet alleen voor!
Directe Hulp bij Huiselijk Geweld U staat er niet alleen voor! U krijgt hulp Wat nu? U bent in contact geweest met de politie of u heeft zelf om hulp gevraagd. Daarom krijgt u nu Directe Hulp bij Huiselijk
Nadere informatieDE MELDCODE IN UW PRAKTIJK
DE MELDCODE IN UW PRAKTIJK Een onmisbare handleiding voor eerstelijnspraktijken die de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling gaan implementeren. 4 INTRODUCTIE DE MELDCODE IN UW PRAKTIJK 6 8 12
Nadere informatieProtocol Huiselijk geweld en Kindermishandeling
Protocol Huiselijk geweld en Kindermishandeling Onderstaand protocol is opgesteld in verband met de wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling die met ingang van 1 juli 2013 van kracht is geworden.
Nadere informatieSAMENVATTING VERNIEUWDE MELDCODE HUISELIJK GEWELD & KINDERMISHANDELING
Pagina 1 van 8 SAMENVATTING VERNIEUWDE MELDCODE HUISELIJK GEWELD & KINDERMISHANDELING Protocol kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag voor de kinderopvang Kindermishandeling; iedereen weet dat
Nadere informatiestelt de volgende Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, uitgewerkt in een stappenplan en geldend voor alle agogische medewerkers, vast:
Het bevoegd gezag van Stichting Welzijnswerk Hoogeveen, overwegende, - dat Stichting Welzijnswerk Hoogeveen verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van de dienstverlening aan zijn cliënten en dat
Nadere informatieKindermishandeling en het onderwijs
0900-1231230 Kindermishandeling en het onderwijs Belangrijke vindplaats Tijdsfactor Mate van contact Mate van professionaliteit Belangrijke bron van steun (beschermende factor) Belangrijke bron van informatie
Nadere informatieMeldcode bij vermoeden van kindermishandeling en huiselijk geweld (KDV/BSO)
Meldcode bij vermoeden van kindermishandeling en huiselijk geweld (KDV/BSO) Relatie ander beleid: Zorgkinderen Protocol seksueel misbruik door beroepskracht Route bij grensoverschrijdend gedrag tussen
Nadere informatieTaak- Functieomschrijving Aandachtsfunctionaris Huiselijk Geweld en Kindermishandeling
Taak- Functieomschrijving Aandachtsfunctionaris Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Deze taak-functieomschrijving is bruikbaar voor alle sectoren welke ondersteuning, begeleiding, zorg, hulp en bescherming
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Datum vaststelling : 12-11-2007 Eigenaar : Beleidsmedewerker Vastgesteld door : MT Datum aanpassingen aan : 20-01-2015 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Doel meldcode Begeleiders een stappenplan
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Informatie vooraf Als huisarts, leerkracht, verpleegkundige, kinderopvang begeleider, hulpverlener, zelfstandige beroepsbeoefenaar, kun je te maken krijgen
Nadere informatieDe meldcode en de aandachtsfunctionaris. Tea Hol Coördinator Landelijke Vakgroep Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling
De meldcode en de aandachtsfunctionaris Tea Hol Coördinator Landelijke Vakgroep Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling Verplichte meldcode Vanaf 1 juli 2013 is het een wettelijke verplichting tot
Nadere informatieAandachtsfunctionaris Kindermishandeling
Aandachtsfunctionaris Kindermishandeling Tea Hol Implementatieadviseur Rak 2011, namens het NJi Coördinator Landelijke Vakgroep Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling Verplichte meldcode Nieuw is
Nadere informatieMeldcode bij vermoeden van kindermishandeling en huiselijk geweld (KDV/BSO/gastouder)
Meldcode bij vermoeden van kindermishandeling en huiselijk geweld (KDV/BSO/gastouder) Relatie ander beleid: Zorgkinderen Route bij signalen van mogelijk geweld- of zedendelict door een collega jegens een
Nadere informatieHuiselijk geweld en kindermishandeling: horen, zien en handelen
Voor advies of melding: 088-3083636 Huiselijk geweld en kindermishandeling: horen, zien en handelen Informatie voor mensen die met kinderen van 0 tot 12 werken Signalen van jongeren? Horen, Zien en Handelen
Nadere informatieGeweld tegen ouderen
Geweld tegen ouderen Paper; Geweld tegen ouderen.. cursus Netwerken, leefstijlen en culturen. Door Barbara Vos Hoofdagent politie Noord-Holland Geweld tegen Ouderen Pagina 1 Mei 2014 Inhoudsopgave: pag.
Nadere informatie[MELDCODE HG/KM MINTERS] december 2016
2016 december 2016 [MELDCODE HG/KM MINTERS] [Voor een zorgvuldige afhandeling van (signalen van) vermoedens van Huiselijk geweld en Kindermishandeling heeft Minters een interne Meldcode opgesteld ] 1.
Nadere informatieProtocol meldcode. Huiselijk geweld en kindermishandeling. OBS Prins Claus
Protocol meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling OBS Prins Claus Linschoten januari 2016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Leerkrachten... 3 Intern begeleider/directrice... 3 Verwijsindex...
Nadere informatieREACTIEPLAN LOKAAL NIVEAU. groen geel rood zwart Inschatten mate van ernst bij vermoeden, onthulling of vaststelling
WAT? Dit plan beschrijft de stappen die een lokale groep kan zetten bij een vermoeden, onthulling of vaststelling van seksueel (grensoverschrijdend) gedrag of seksueel misbruik t.a.v. de leden. Het is
Nadere informatieMeldcode Ouderenmishandeling
Meldcode Ouderenmishandeling Wat is ouderenmishandeling? Boven 65 jaar Blijft vaak geheim Ontspoorde mantelzorg Overbelaste mantelzorger, uit onmacht, onwetendheid Glijdende schaal van adequate zorg naar
Nadere informatieAandachtsfunctionaris Kindermishandeling
Aandachtsfunctionaris Kindermishandeling Tea Hol Coördinator Landelijke Vakgroep Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling Meldcode Nieuw is de wettelijke verplichting tot het hebben en hanteren van
Nadere informatieDe aanpak van ouderenmishandeling Loslaten waar kan, overpakken waar nodig!
De aanpak van ouderenmishandeling Loslaten waar kan, overpakken waar nodig! Jessica Vrolijk, aandachtsfunctionaris ouderenmishandeling en huiselijk geweld, Jeroen Bosch Ziekenhuis Vraag Hand omhoog = JA
Nadere informatieMELDCODE HUISHOUDELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING
MELDCODE HUISHOUDELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING Inhoud Inhoud... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Voorwoord... 2 Enkele begrippen... 3 Stappenplan bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling...
Nadere informatieImplementatie meldcode PRO33college
Implementatie meldcode PRO33college Protocol meldcode Elke medewerker van het PRO33college is wettelijk verplicht bij signalen en of vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling een stappenplan
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld en kindermishandeling voor de besturen en scholen die vallen onder het SWV 25.05 primair onderwijs
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling voor de besturen en scholen die vallen onder het SWV 25.05 primair onderwijs 2012 M E L D C O D E H U I S E L I J K G E W E L D E N K I N D E R M I S H A
Nadere informatie1. Doel Binnen het Sint Annaklooster worden de medewerkers ondesteund in de omgang met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling.
CR: 1. Doel Binnen het Sint Annaklooster worden de medewerkers ondesteund in de omgang met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. 2. Toepassingsgebied Alle medewerkers van het Sint Annaklooster.
Nadere informatieLogopedie en Kindermishandeling. Toelichting op de Meldcode en het Stappenplan
Logopedie en Kindermishandeling Toelichting op de Meldcode en het Stappenplan Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF) Juni 2009 Inleiding Omgaan met (vermoedens van) kindermishandeling
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld. en kindermishandeling
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Rotterdam-Rijnmond en kindermishandeling 2 Waarom een meldcode De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Rotterdam- Rijnmond is een stappenplan
Nadere informatieMeldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling
Geleding Besproken Besluitvorming Directeuren en GMR Jan-mrt 2011 April 2011 Directeuren en GMR Evaluatie mei 2012 Directeuren Evaluatie en update MO 5-3-2013 DB 26 maart 2013 Directeuren Evaluatie DB
Nadere informatieNotitie. Onderwerp. Van: Diana Piek Aan: College van B&W Datum: 29-1-2014 Doorkiesnummer: (0411) 65 5590
Van: Diana Piek Aan: College van B&W Datum: 29-1-2014 Doorkiesnummer: (0411) 65 5590 Onderwerp Bijlage 1: Model- Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling gemeente Boxtel Het College van Burgemeester
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck
Meldcode huiselijk geweld & kindermishandeling Kindcheck Datum mei 2019 Team Processen Auteur Kees de Groot 1 1. Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 1.1 Wat verstaan we onder huiselijk geweld
Nadere informatieMeldcode bij signalen van Huiselijk Geweld en Kindermishandeling SWOM
Meldcode bij signalen van Huiselijk Geweld en Kindermishandeling SWOM Inhoud Inleiding...2 Stappenplan bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling, toe te passen door de medewerkers van SWOM....4
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Gemeente Weert
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Gemeente Weert Het college van Burgemeesters en Wethouders van Weert overwegende: dat de gemeente Weert verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van
Nadere informatieGrensoverschrijdend gedrag. Sociale veiligheid binnen Lang Verblijf. Woonzorg en dagbesteding
Grensoverschrijdend gedrag Sociale veiligheid binnen Lang Verblijf Woonzorg en dagbesteding Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Wat is grensoverschrijdend gedrag? 4 2.1 Verschillende vormen 5 2.2 Verschillende
Nadere informatieMeldcode/Werkwijze bij (vermoedens van) huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling bij SZZ
Meldcode/Werkwijze bij (vermoedens van) huiselijk geweld, kindermishandeling en ouderenmishandeling bij SZZ Doel Richtlijn voor handelen bij (vermoedens van) huiselijk geweld, ouderenmishandeling of kindermishandeling.
Nadere informatieBasisschool de Bukehof, Oudenbosch
Basisschool de Bukehof, Oudenbosch 2015-2016 0 Het bevoegd gezag van basisschool de Bukehof Overwegende dat de school verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van de dienstverlening aan haar leerlingen
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling april 2016 Inhoud Kindermishandeling...... 2 Definitie... 2 Vormen van kindermishandeling.... 2 Herkenning..... 2 Risicofactoren... 2 Aanwijzingen bij het
Nadere informatieIn gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling
In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling 1. Aandachtspunten voor een gesprek met ouders i.v.m. een vermoeden van kindermishandeling: Als je je zorgen maakt over een
Nadere informatieMeldcode bij een vermoeden van kindermishandeling
Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling Versie februari 2012 Je huilde Logisch, je was nog zo klein En wat kon je anders Wanneer er niemand voor je kon zijn? Ik heb het geprobeerd Maar ik was
Nadere informatieMeldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Plan van aandacht
Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Plan van aandacht Het houdt niet op, tot dat je iets doet. Inleiding Om het aantal slachtoffers van Huiselijk geweld en Kindermishandeling te verminderen,
Nadere informatieMeldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Het Stappenplan
Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Het Stappenplan 1. Achtergrond van de meldcode. De meldcode is ontstaan vanuit de maatschappelijk onrust naar aanleiding van de dood van het 3-jarig meisje
Nadere informatieProtocol machtsmisbruik / meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
geweld en kindermishandeling Doelgroep: Directies, leerkrachten en interne contactpersonen in primair onderwijs In deze protocollen beperken we ons tot een korte beschrijving van de taken die de interne
Nadere informatieMeldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Gastvrij. Het Stappenplan
Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling Gastvrij. Het Stappenplan Dit document bevat samenvattende informatie over de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De volledige Meldcode huiselijk
Nadere informatieMeld huiselijk geweld
Meld huiselijk geweld Meer weten? Bel Wat is huiselijk geweld? Bij huiselijk geweld denk je al gauw aan een man die zijn vrouw of zijn kinderen slaat. Maar er zijn veel meer soorten. Iemand bedreigen is
Nadere informatieCijfers huiselijk geweld en kindermishandeling
Cijfers huiselijk geweld en kindermishandeling In Nederland heeft 40% van de bevolking ooit te maken gehad met huiselijk geweld Jaarlijks 200.000 mensen in Nederland slachtoffer van huiselijk geweld In
Nadere informatiesecundaire preventie kindermishandeling
Bijlage 2 Meldcodes van VWS/NIZW 1 en KNMG De samenvattingen van de meldcode kindermishandeling van VWS/NIZW en van de KNMG zijn beide in deze bijlage afgedrukt. In beide meldcodes worden de stappen van
Nadere informatieGemeentelijke aanpak van ouderenmishandeling: beter begrijpen en besturen
Gemeentelijke aanpak van ouderenmishandeling: beter begrijpen en besturen Masterclass Verwey-Jonker Instituut, 12 december 2012 Marian van der Klein & Jessica van den Toorn Lopende zaken Actieplan Ouderen
Nadere informatie14 Protocol meldcode kindermishandeling
Veiligheidsprotocol SVO PL 14 Protocol meldcode kindermishandeling Fase 0 - Publicatie Definitief besluit CvB d.d. 30-6-2016 Behandeld door de GMR d.d. 27-6-2016 Behandeld door de Directieraad d.d. 16-6-2016
Nadere informatieWegkijken is geen optie
Wegkijken is geen optie Lokale paragraaf aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling gemeente Buren 1 Inhoud Inleiding.. 3 1. Oorzaken huiselijk geweld en kindermishandeling.. 4 2. Uitgangspunten....5
Nadere informatieRELATIEPROBLEMEN? GEWELD IN JE GEZIN? PRAAT EROVER.
RELATIEPROBLEMEN? GEWELD IN JE GEZIN? PRAAT EROVER. 1 Relatieproblemen? Geweld in je gezin? Erover praten is de eerste stap. In heel wat relaties en gezinnen zijn er problemen. In 1 op de 7 relaties is
Nadere informatieSIGNS OF SAFETY EN DE MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD
pagina 1 pagina 2 SIGNS OF SAFETY EN DE MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD pagina 3 Problematiek pagina 4 Omvang van de problematiek 45% van de Nederlandse bevolking ooit/vaker slachtoffer
Nadere informatieOuderenmis(be)handeling. Je ziet het pas als je het gelooft.
Ouderenmis(be)handeling Je ziet het pas als je het gelooft. Ouderenmis(be)handeling in de thuissituatie INHOUD 1. Wat is ouderenmis(be)handeling? 2. Verschillende vormen en signalen 2. Risicofactoren 3.
Nadere informatieOpzet workshop. Interactief. Ingaan op begrippen, omvang, aard en aanpak. Cases om de aanpak en de knelpunten in de aanpak te verkennen
Opzet workshop Interactief Ingaan op begrippen, omvang, aard en aanpak Cases om de aanpak en de knelpunten in de aanpak te verkennen Geweld in afhankelijkheidsrelaties Welke associaties roept dit thema
Nadere informatie