Chadasjot. Nieuwsblad van WIZO Nederland. Helen Lion- Ziekenoppasser, Israel Prize 2008 voor WIZO. Making of de WIZO-film

Transcriptie

1 Jaargang 19, nummer 2 MEI 2008 Chadasjot Nieuwsblad van WIZO Nederland In dit nummer : Helen Lion- Ziekenoppasser, Israel Prize 2008 voor WIZO Making of de WIZO-film Symposium Netwerkers in gesprek Helen Lion-Ziekenoppasser Chadasjot 1

2 COLOFON Chadasjot, het nieuwsblad van WIZO Nederland, verschijnt tweemaal per jaar onder verantwoordelijkheid Hoofdbestuur WIZO Nederland. Adres: A.J. Ernststraat 735a, 1082 LJ Amsterdam, (020) internet: ABN-AMRO-bank: , Postbank: Redactie: Riemke Reijners, Jansje Stodel, Irene Lebram (adviezen) Aan dit nummer werkten mee: Irene Lebram en Joyce Numann. Omslagfoto: Fred Lion. Foto s uit/van: WIZOReview, WIZO Gelderland, WIZO Friesland, Tina Reisman Lay-out en DTP: Seashore Media, Katwijk ZH, Druk: Drukkerij Hega, Den Haag. WIZO (Women s International Zionist Organization) is een internationale organisatie van joodse vrouwelijke vrijwilligers. WIZO is in 1920 opgericht in Londen en heeft sinds 1948 haar hoofdkantoor in Tel Aviv. Er zijn WIZO-federaties in 52 landen. WIZO is als NGO erkend door de VN en heeft een adviserende positie bij ECOSOC en Unicef. WIZO Nederland, in 1948 opgericht in Amsterdam, organiseert activiteiten ter bevordering van de joodse identiteit van haar leden en onderhoudt projecten voor het welzijn van de zwakkeren in Israël, ongeacht hun afkomst. Afdelingen: Amsterdam, Brabant-Limburg, Friesland, Gelderland, t Gooi-Amersfoort, Groningen, Den Haag, Kennemerland, Rotterdam, Twente, Utrecht, Zeeland. WIZO Gesher is er voor Israëlische vrouwen in Nederland. WIZO Nederland is aangesloten bij de ECWF (European Council of WIZO Federations). Hoofdbestuur WIZO Nederland: Joyce Numann-Durlacher (voorzitter), Margriet Bouscher-Snapper (vice-voorzitter en penningmeester), Irene Lebram (communicatie), Debby Kater-Schipper (interne organisatie), Loes van den Bergh-Weijl (lid). Inhoud Van de voorzitter...3 Israel en WIZO Nederland beide 60 jaar...4 Fred Lion over Helen z.l...5 Besturendag 17 februari...6 Wie is Tina Reisman?...7 Dvora Mulet Hazma kwam uit Ethiopië...8/9 Symposium Netwerkers in gesprek...10 EGM 2008: ook voor 15 Nederlandse chaverot...11 Agenda...12 Afdelingsnieuws...13 KORT...14 Culturele commissie: Rozette Joosten...15 Making of de WIZO film...16 Aankondiging ALV...17 Adverteerders Adverteerders in dit nummer: Blijdesteijn Mode, j.h. Swart & co b.v., Joods Educatief Centrum Crescas, Galerie Lieve Hemel, Sotheby s Amsterdam, Oppenheim Travel, Hergo slagerijen Amsterdam, Elha International Cosmetics, Klinkenberg Betimmering BV, Groenhof Optiek BV, Coster Diamonds, Diamant Museum Amsterdam. Advertentie Betrouwbaar internet op maat onder uw eigen domeinnaam, website, webmail, bezoekstatistieken, spam- en virusfi lter en nog veel meer. Hosting op maat vertel ons uw wensen, en wij hebben een passende hostingoplossing voor u. Vanaf 8,73 per maand (incl. BTW). Maar ook: ontwerp en onderhoud van websites, digitale brochures op cd-rom en online, vormgeving van gedrukte media. Dat allemaal van de vormgevers van Chadasjot! Seashore Media internet, digitale media, vormgeving en tekst op één adres. Het volgende (jubileum)nummer verschijnt in november Zie deadline op Suggesties en bijdragen: redactie@wizo.nl, of: Van der Hooplaan 19, 1185 EV Amstelveen. Digitale foto s aanleveren op zo hoog mogelijke resolutie (bestandsgrootte vanaf 0,5 MB) Seashore Media DoDigital Sandtlaan 36-D17, 2223 GG Katwijk ZH Tel. (071) , fax (071) offi ce@seashore.nl Chadasjot

3 Van de Voorzitter WIZO viert dit jaar een dubbel jubileum. In 1948 werd de staat Israel een feit en in dat jaar werd WIZO Nederland opgericht, 28 jaar na de stichting van de Wereldorganisatie WIZO in Engeland. Samen met andere organisaties vieren we Israëls onafhankelijkheid in Nederland. Op 7 mei, de dag van het 60-jarig bestaan van Israël, werd Wereld WIZO onderscheiden met de Israël Prijs als erkenning voor haar jarenlange bijdrage aan de verbetering van de positie van de hele Israëlische samenleving en de emancipatie van de vrouw in het bijzonder. In het volgende nummer (najaar 2008) zullen wij stilstaan bij onze geschiedenis. We hebben een kostbaar erfgoed van vorige generaties gekregen met de opdracht om er goed voor te zorgen en het weer door te geven. Helaas moesten we in januari afscheid nemen van Helen Lion, zichrona lewracha 1 voorzitter van WIZO Nederland van 2003 tot In het najaar mocht ik namens president Helena Glaser de erelidmaatschapspeld van Wereld WIZO op haar revers spelden. Helen laat een onuitwisbare indruk achter. Het was een prachtige vrouw die met parate kennis en een creatieve geest door middel van haar vlotte pen en spreekvaardigheid velen wist te inspireren. Op het moment van Helens begrafenis hield de Nederlandse delegatie van de 24e EGM een eigen herdenking in Afula, bij de muurschildering die in 2006 speciaal voor Helen was gemaakt. Het thema van de indrukwekkende WIZO Wereld Conferentie in januari was Investing in people for Israel s future. Israël ontwikkelt zich van smeltkroes naar multiculturele maatschappij. Er werd aandacht geschonken aan het belang van het behoud van de joodse identiteit, zowel binnen als buiten Israël. Ook nationale veiligheid, scholing, armoedebestrijding en vele andere onderwerpen kwamen aan de orde. Tijdens de algemene ledenvergadering op 27 mei zal uitgebreid verslag worden gedaan van de actuele ontwikkelingen in Israël en hoe WIZO daarop inspringt. Tijdens de EGM is ter nagedachtenis aan Deborah de Lange een plaquette onthuld in het multifunctionele kinderdagverblijf Shikun Jessie Cohen in Cholon. In Afula siert een exemplaar het Community Centre, ter nagedachtenis aan Frouk Levie-de Lange. Dankzij de nalatenschap van ieder van hen aan WIZO is renovatie in diverse projecten mogelijk geweest. Netwerken was het thema van het jubileumsymposium in maart. Het doel is om deelnemers bewust te maken van hun eigen netwerk en hoe zij dat voor WIZO kunnen inzetten. In een breed forum werd netwerken op verschillende manieren belicht. Houdt u 16 november alvast vrij in uw agenda? Dan gaan we het 60-jarig bestaan van WIZO Nederland groots vieren met een Jubileumdag in Amsterdam. In verband hiermee willen wij extra bijeenbrengen voor scholing, traumaverwerking en opvoedprogramma s in jeugdclubs en jeugddorpen voor jongeren van 10 tot 18 jaar. Want investeren in hun toekomst is investeren in de toekomst van Israël! Helpt u mee om dat doel te bereiken? Joyce Numann-Durlacher 1 hun nagedachtenis zij ons tot zegen Rita, Tamar, Celine (en Majo): van harte mazzeltov! In het kader van de lintjesregen 2008 zijn drie chaverot koninklijk onderscheiden: Rita Bles-Roselaar, Celine Joosten-Mogendorff en Tamar Walma van der Molen-de Vries. Ook Rita s echtgenoot Majo Bles kreeg een lintje. Chadasjot 3

4 Jubilea Israel en WIZO Nederland beide 60 jaar jong Op 14 mei 1948, drie jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog werd Israel een onafhankelijke staat. WIZO bestond toen al 28 jaar. In datzelfde jaar sloot de vrouwengroep van de Nederlandse Zionistenbond zich als federatie bij WIZO aan. Historische lidmaatschapskaart WIZO Nederland besteedt dit jaar uitvoerig aandacht aan haar jubileum. Eigenlijk staan en stonden alle bijeenkomsten in het teken van deze belangrijke mijlpaal die opnieuw aantoont dat ook WIZO Nederland een actieve, bloeiende en bijzondere vrijwilligersorganisatie is. De besturen dag op 17 februari in Amsterdam stond in het teken van de missie van WIZO en hoe je die het best kunt uitdragen. Het Symposium op 9 maart kwam dit jaar als speciale jubileum bijeenkomst in de plaats van een culturele dag. Netwerken was het thema van deze goed bezochte en geslaagde dag in Hilversum (zie ook blz. 10). Sinds 1 januari hebben we een speciaal ontworpen jubileumlogo, dat op onze homepage staat en op al ons drukwerk. Een ander voorbeeld is de boekenlegger die aan alle leden is toegezonden met een reminder voor de grote WIZO Nederland Jubileumdag op zondag 16 november in het Hilton Amsterdam. Ook zijn we begonnen met de eerste voorbereidingen voor de Chadasjot in het najaar. We roepen onze lezers op ons te attenderen op onderwerpen die in die speciale jubileumeditie zeker aan bod moeten komen. Bij een jubileum moet je ook en vooral vooruit kijken. Hoe moet onze toekomst als WIZO Nederland er uit zien, en zeker zo belangrijk: wat staat er bovenaan het verlanglijstje van WIZO? Dat is vooral nieuwe jonge leden, en leden die zich willen inzetten in een bestuursfunctie. Hoe goed je je daar bij kunt voelen staat te lezen op blz. 7 in het interview met Tina Reisman, penningmeester WIZO Friesland. Israel Prize 2008 De prestigieuze Israel Prize werd dit jaar uitgereikt aan Wereld WIZO, en dus ook een beetje aan WIZO Nederland. Zoals bekend kent de Staat Israël de jaarlijkse onderscheiding toe aan organisaties of personen die zich buiten gewoon verdienstelijk maken voor de Israë lische samenleving. Wereld WIZO is een van de organisaties die deze erkenning ontvangt voor haar bijdrage aan de verbetering van de positie van de vrouw in Israël, en van de Israëlische samen leving als geheel. WIZO voorzitter Helena Glaser heeft de prijs in ontvangst genomen tijdens een officiële bijeenkomst in Jeruzalem op woensdag 7 mei 2008: Jom Ha atsmaoet de 60e Onafhankelijk heidsdag van Israël. De plechtigheid vond plaats in aanwezigheid van president Shimon Peres, premier Ehud Olmert, Knesset voorzitter Dalia Itzik en andere hoogwaardigheids bekleders. WIZO Nederland is trots op deze hoge onderscheiding, en beschouwt de prijs als erkenning en stimulans voor haar aandeel in het werk van Wereld WIZO, een door de Verenigde Naties erkende humanitaire organisatie (NGO). Fondsen- en ledenwerving, en vele vrijwilligers, zorgen ervoor dat WIZO s 800 projecten in Israël succesvol in stand blijven. Oproep: jong muzikaal talent gezocht! Muziek is een essentieel onderdeel van de joodse cultuur. Wie o wie heeft een kind/kinderen, die kunnen zingen of een instrument bespelen en een klein optreden willen verzorgen op onze WIZO jubileumdag 16 november in het Hilton Amsterdam? Wij denken aan de leeftijd van circa 7 tot 15 jaar. Samen met de ouders kunnen we in de voorbereiding bekijken hoe wij daarmee aan de slag gaan. Graag reageren voor 1 juli 2008 naar info@ wizo.nl of tel. (020) De Jubileumcommissie. 4 Chadasjot

5 Interview Tenslotte: Fred Lion over Helen ( ) Bijna geen dag ging voorbij zonder WIZO. Het werd voor ons een soort derde kind en bepaalde voor een groot deel ons leven. Maar we kregen er veel voor terug Eigenlijk voelt Fred Lion (1931) niet veel voor een interview in de Chadasjot. Gelukkig kunnen we hem ervan overtuigen dat hij de enige is die een aantal dingen over Helen kan vertellen. Over de ideeën, idealen en toekomstplannen van zijn vrouw Helen Lion-Ziekenoppasser, tot ieders groot verdriet overleden op 10 januari. Sommigen noemen hem Mister WIZO, bij wijze van compliment WIZO hóórde gewoon bij haar, en bij ons. Dat kwam misschien wel door haar ingewikkelde jeugd bij stiefouders zegt Fred Lion. Haar betrokkenheid bij bijvoorbeeld het welzijn van kinderen kwam juist daaruit voort. Na een loopbaan bij onder andere JMW werd Helen gevraagd als voorzitter van de Afdeling Amsterdam en ik zei dat ze dat moest doen. Maar zo n voorzitter schap was wel even wat anders en Helen vond dat ze daarvoor niet genoeg in huis had. Ze besloot om eerst op cursus te gaan, en te leren hoe je een vergadering moet leiden en hoe je moet spreken in het openbaar. Ze zei een keer: Fred ik vind het bijna griezelig hoe je met dit soort technieken het vergaderproces kunt beïnvloeden. Vooral dankzij WIZO heeft ze haar managementkwaliteiten verder kunnen ontwikkelen. Tante Betje stijl Helen beschouwde WIZO als een kwaliteitsclub. Daarbij paste dus niet om mededelingen of convocaties te versturen op een dichtgeniet A4tje. Dat was eind jaren 80. Laten we er een echt blad van maken, en ophouden met die tante Betje stijl zei ze. Het bestuur van Amsterdam had Fred en Helen Lion begin jaren 90 bezwaren. Maar Helen liet zich niet uit het veld slaan, maakte een slimme begroting en kreeg, terecht, haar zin. Ik herinner me een incident op de WIZO bazaar in het Hilton waar Helen kosjere wijn wilde verkopen. Rabbijn Lewis wilde de voorraad niet zomaar goedkeuren. Toen Helen hem alsnog de wijn wilde laten beoordelen moest hij plotseling weg. Ze liet het er niet bij zitten, vroeg gewoon Eddy Maarsen om goedkeuring, en kon zo toch de wijn verkopen. Dat typeerde haar. Ik vond haar op de goede manier zeer gedreven. Kort daarna is ze een poosje met WIZO gestopt, zodat we meer tijd hadden voor onszelf. Na het aftreden van Annelies Cohn als voorzitter WIZO Nederland, werd Helen in 2003 gevraagd om haar op te volgen. Eigenlijk ambieerde ze zo n positie niet. Ze hield meer van het rechtstreekse werk en ging graag de barricaden op. Helen kon uitstekend situaties aanvoelen. Ze was goed in mensen overtuigen, altijd met aan sprekende, steekhoudende argumen ten. En ze was veeleisend, vooral voor zichzelf, al was er regelmatig een schouderklopje, ook voor mij! WIZO Engeland Het leuke en spannende van WIZO is voor mij dat het zulke goeie vrouwen zijn die de kar trekken. Wel vind ik dat je niet langer dan vijf tot acht jaar in zo n bestuur moet zitten. Helen had een duidelijke toekomstvisie, vond dat de organisatie professioneler moest, met het grote WIZO Engeland als voorbeeld. Dat begon met het aanstellen van een secretaresse. Ze wilde de bazaars uitbouwen met inhoudelijke elementen. Uitbreiding van de winkel stond bovenaan haar verlanglijstje. Jammer genoeg had ze er de kracht niet meer voor. Wist je dat ze zo n vrouwenclub eigenlijk maar niks vond? Ze dacht er aan om een mannenafdeling op te richten om de mannen erbij te betrekken, net zoals wij het altijd samen hebben gedaan. Chadasjot 5

6 Verslag Besturendag/Workshops 17 februari in Amsterdam De besturendag stond in dit jubileumjaar in het teken van een belangrijk voornemen van WIZO Nederland: we willen helder en compact kunnen zeggen waar WIZO voor staat, en weten hoe we deze boodschap naar buiten brengen. Het Hoofdbestuur had dit als thema gekozen voor de Besturendag/workshops op 17 februari in het moadon (clubhuis) van Bne Akiwa in Amstelveen. En zo kregen we twee behartenswaardige inleidingen door communicatie-adviseur Gerda de Lange, gespecialiseerd in (Haagse) overheidsvoorlichting. Muisstil luisterden we, bestuurs- en commissieleden, winkelmedewerkers, de Chadasjotredactie en andere actieve WIZO leden, naar de heldere adviezen van deze gepokt en gemazelde communicatie-professional. 1 Kernboodschap Gerda de Lange: Wat is een goede kernboodschap en wat heb je er aan? Essentieel is dat de kernboodschap aankomt bij de doelgroep. Een goede kernboodschap sluit aan op wat de doelgroep al weet en vindt. Wat weet onze doelgroep van WIZO, welke vragen zijn er, wat vinden ze van WIZO, wat is ons imago, welke kritiek en welke verwachtingen zijn er, wat spreekt mensen aan in WIZO? En, wat weten wij eigenlijk van onze doelgroep? Oordeel niet te snel. De kernboodschap gaat altijd over de essentie van je eigen organisatie. En daarover kun je als leden zeer van mening verschillen. Wil je je onderwerp in een toespraak overtuigend Werkgroep jong talent, v.l.n.r. Evelyn van Pinxteren, Jetta Opdenberg, Irene Lebram, Sharon Manassen. Voorgrond: Patricia de Vos, Sharon Overweg. over het voetlicht brengen, hanteer dan de volgende vuistregels: goede voorbereiding is essentieel, lezen is iets anders dan luisteren, een toespraak mag niet langer dan 10 minuten duren en heeft niet meer dan drie onderwerpen, belangrijkste feiten herhalen, oogcontact met je publiek, laat de humor een rol spelen, net als beeldend taalgebruik. Leuk en nuttig waren ook de tips en trucs, zoals de drempelproef : wie weet na afloop nog wat er is gezegd. Belangrijk is een heldere structuur: zeg wat je gaat vertellen, doe dat vervolgens en vat dat samen. Sleutelwoorden zijn dan: spreektaal, korte zinnen, geen bijzinnen, goede overgangen, retorische vragen: is dit wat wij willen? Maak je verhaal concreet en vul het aan met anekdotes. Cijfers overtuigen en een pakkende opening doet wonderen. Vraag je altijd af wie er in de zaal zitten. Jong WIZO Na de lunch werden de deelnemers verdeeld over vier werkgroepen met als onderwerpen (1) nieuwe leden en donateurs, (2) bezoekers WIZO winkel en -bazaar, (3) jongeren en (4) media en andere (niet)joodse organisaties, onder leiding van respectievelijk Margaret Mogendorff, Margriet Bouscher, Irene Lebram en Joyce Numann. De bedoeling was om drie opdrachten ( ken je doelgroep, ingrediënten voor de kernboodschap over WIZO, samenstelling van de uiteindelijke kernboodschap ) uit te werken en later verslag te doen voor de hele groep deelnemers van het gezamenlijk standpunt van de werkgroep. Het werd een interessante presentatie. De belangrijkste conclusies luidden: (groep 1) WIZO biedt een wereldwijd vrouwennetwerk voor jong en oud van vrijwilligers, en WIZO Nederland ondersteunt extra 13 van de 800 projecten in Israël. (groep 2) De boodschap moet altijd gekoppeld zijn aan een actuele gebeurtenis. We laten de andere, niet politieke, kant van Israël zien. (3) Er zou een jong WIZO moeten komen met een eigen bestuur. Er blijft niets aan de strijkstok hangen. (4) Wij hebben één van de weinige joodse winkels in Amsterdam en omstreken, die door vrijwilligers van de organisatie zelf wordt gerund en waarvan de opbrengst naar WIZO in Israël gaat Chadasjot

7 Interview WIZO vrouw Tina Reisman Ja, echte Friezin hè; thuis spraken we Fries zegt Tina Reisman. We zitten in de Balcony Bar boven Vertrekhal-1. Het interview voor de Chadasjot vindt plaats op Schiphol omdat ze haar man Pini gaat ophalen, met vlucht LY 337 op weg van Tel Aviv naar Amsterdam. Buiten sneeuwt het; het wordt de koudste Pasen in 40 jaar. Nippend aan een dubbele cappuccino vertelt Tina over haar leven als joodse vrouw, echtgenote van de Israëlische Nederlander Pini Reisman, werkende moeder van Jaron, Ben, Jonathan en Daniël, en sinds bijna een jaar penning meester WIZO Friesland. Klein en slank, met vrolijke bruine ogen. Ze oogt jonger dan haar 52 jaar. Ze formuleert helder, soms even zoekend naar de juiste woorden: snap je wat ik bedoel? Tina: Twintig jaar was ik niet actief omdat ik dacht dat ik het met vier kinderen te druk had. Wel WIZO-lid, dat hoorde er gewoon bij. Precies een jaar geleden trok Tilde Cohen me over de streep met de woorden als je van me houdt kom je naar de huishoudelijke vergadering. Onze afdeling was noodlijdend en er moest iets gebeuren. Na het bezoek van Joyce Numann en Irene Lebram namens het HB was ik definitief om. Mijn pio niersbloed begon te stromen. Ik dacht: hier kan ik iets betekenen. WIZO kan iets met mij en omgekeerd. Ik heb genoeg ideeën en ik kan mensen verbinden en motiveren. Bestuurservaring had ik totaal niet en van WIZO wist ik weinig. Toen heb ik gewoon de knop omge draaid omdat ik vind dat WIZO Friesland moet blijven. Penningmeester zijn is een grote uit daging. De steun en loyaliteit van Trees, Iet en Channah en de komst van Evelyn van Pinxteren in het bestuur stimuleren me. Ik vind nu dat ik die jaren als slapend lid Tina, Pini en hun vier zoons heel wat gemist heb. Alle leden zou ik willen zeggen: wees niet zoals ik die 20 jaar. Als je aan het werk gaat met de boodschap van WIZO wanneer dat op je pad komt, krijg je er zoveel voor terug. Het geeft zo n power, alle neuzen dezelfde kant op, als vrouw, als joodse vrouw. De vrouw is de sleutel; dat begint thuis. Als je die kracht kunt mobiliseren gaat het vanzelf verder. Shimon Peres zei het zo mooi tijdens de EGM in januari: De vrouw heeft een sleutel positie binnen de vredige maatschappij, versus de confl ict maatschappij. De vrouw draagt het ongeboren kind (de toekomst). Daarom willen vrouwen vrede ( ) hier is de rol van WIZO als vrouwen organisatie te herkennen: niet alleen in sociale en opvoedingsonder steuning, maar ook in het introduceren van vrede binnen het land en met de andere landen ( ). De toegevoegde waarde van WIZO is dat ze vol beloften is voor de toekomst. 1 Zielsverbondenheid Het begon allemaal ruim 30 jaar geleden. Tina, 19 jaar oud, besloot haar studie te onder breken en een kibboetsreis te maken. In Kibboets Magal niet ver van Natanya viel het kwartje, of eigenlijk twee: ze ontmoette er haar man en werd behalve op hem, ook verliefd op Israël. Tina: Ik dacht, dit wil ik ook. Er was meteen zielsverbondenheid en het leek wel of ik daar pas echt begon te leven. Voor haar ouders was het even slikken, al steunden ze haar bij al die knopen die je in zo n situatie moet doorhakken: Ivriet leren, Tina s uitkomen ( ik wilde dat mijn kinderen joods zijn ), trouwen onder de choepa, de keuze voor Pini s studie tandheelkunde in Groningen, werken en wonen in Leeuwarden, afgewis seld met werken en wonen in Israël. Het werd tenslotte Leeuwarden, met een appartement in Tel Aviv. De brug gevonden voor de niet joods geboren Friezin met de zielsverbondenheid en liefde voor haar Joodse gezin, het Jodendom en het land Israël. Dat ik niet joods ben geboren helpt ons in het contact met onze niet-joodse vrienden, en ook in de manier waarop onze zoons omgaan met hun joods zijn. Daar hebben ze wel eens mee geworsteld. Tina s mobiel gaat. Het is Pini die zijn koffer van de bagageband heeft gehaald en op weg is naar de uitgang. Ze antwoordt in een mengsel van Nederlands en Ivriet; de taal spreekt ze vloeiend na vier jaar verblijf in Israël. Ik pak mijn spullen en ga richting trein, op weg naar de paasbrunch. Riemke Reijners 1 Tijdens de ALV op 27 mei is een boekje beschikbaar met verslagen en foto s van de EGM. Chadasjot 7

8 Nieuws uit Israël Investeren in hun toekomst is investeren in Israel Dvora Mulet Hazma: Succes gaf me kracht om door te gaan Dvora Mulet Hazma kwam uit Ethiopië naar Israel toen ze 17 was. Zoals zoveel nieuwe immigranten had ze het in het begin moeilijk. Toen WIZO in beeld kwam, werd alles anders. Het verhaal van de 40-jarige Dvora Mulet Hazma uit Kfar Gvirol zou het thema kunnen zijn van een dramaserie over de Ethiopische joden. In 1985 kwam Dvora, getrouwd en 17 jaar oud, met Operatie Moses1) uit Ethiopië naar Israel. Nu is ze een volwassen, gescheiden vrouw met een volledige baan in één van de WIZO kinderdagverblijven in Rechovot en de trotse moeder van twee kinderen. Een zoon in actieve militaire dienst en een dochter die vervangende dienstplicht vervult. Gelukkig, zegt ze verlegen glimlachend, ben ik in mijn werk bij WIZO nooit geconfronteerd met welke vorm van discriminatie dan ook. Niemand fronst de wenkbrauwen als ze zien dat hun kind wordt toevertrouwd aan een zwarte verzorgster. Iedereen is positief. Door het vertrouwen dat ze zo duidelijk uitstraalt, heeft Dvora de harten veroverd van iedereen die met haar in aanraking komt. Liefdesrelatie Haar liefdesrelatie met WIZO dateert uit 1999, toen ze begon als verzorgster in het WIZO multipurpose dagverblijf in Rechovot. Voordien werkte ze in deeltijd met bejaarden, zodat ze zoveel mogelijk bij haar kinderen kon zijn. De leiding zag wat ik deed en had waardering voor mijn werk. Ik werd aanbevolen bij WIZO. Toen WIZO mij benaderde, heb ik wel gezegd dat ik nog nooit met kinderen had gewerkt. Bovendien was mijn Iwriet gebrekkig, omdat ik op 17- jarige leeftijd samen met mijn man op aliya was gegaan en nooit de kans had gekregen om de taal te leren. Ik moest immers voor mijn gezin zorgen en kon niet lezen en schrijven. Hoewel ik dacht het niet aan te kunnen om in het kinderdagverblijf te werken, nam ik vrij van mijn oude baan en ging op proef meedraaien in Rechovot. Ik ben er niet meer weggegaan. Een WIZO leidinggevende die Dvora de eerste twee weken aan het werk zag, vroeg haar te blijven. Dat verraste me, weet ze nog. Ik zei haar dat ik zes jaar bejaardenverzorgster was. Ik kon niet riskeren mijn baan kwijt te raken, mocht het werken Begin jaren 80 verlieten vele Ethiopische joden hun dorpen. Vanuit Soedan hoopten zij via Kenia te kunnen vertrekken naar Israel. Vervolgens werden zij door de Israëlische marine vanaf de Rode Zee naar Israel gebracht. De Ethiopisch joodse gemeenschap in Israel telde 7000 zielen; eind 1981 waren er Ethiopische joden aangekomen. Halverwege 84 was dit aantal verdubbeld en startte de grootschalige reddingsoperatie Mivtza Moshe (Operatie Mozes): in een paar maanden tijd werden 8000 joden vanuit Khartoem overgevlogen naar Europa; van daaruit naar Israel. In november 85 lekte het nieuws over de reddingsoperatie uit naar de buitenlandse media. Uit angst voor vijandige reacties van de Arabische staten riep president Numeiri van Soedan de operatie een halt toe. Na bemiddeling van de VS liet Numeiri zes Amerikaanse Hercules vliegtuigen toe om de overgebleven Ethiopische joden naar Soedan te brengen. Hun aankomst bracht het totaal van olim (immigranten) op Meer over Ethiopië: met kinderen onverhoopt geen succes worden. Ik moest voor mijn eigen kinderen zorgen. Maar mijn bezwaren werden me uit het hoofd gepraat. Ik hoefde me geen zorgen te maken, omdat ik juist heel goed met kinderen kon omgaan. Dvora s analfabetisme zat haar enorm dwars, omdat ze daardoor niet in staat was de kinderen voor te lezen. Ik ging naast de kleuterleidster zitten om te luisteren hoe zij verhaaltjes voorlas, herinnert ze zich. Ik wilde dat ook kunnen, omdat voorlezen een manier is om een kind echt te bereiken. Ivriet Een paar maanden nadat ze in dienst was gekomen bij het kinderdagverblijf, wilde Dvora dolgraag haar Iwriet verbeteren. Ze gaf zich op voor avondonderwijs in Rechovot. Later liet WIZO me deelnemen aan een opleiding kinderverzorging. Ik dacht eerst dat dit me niet zou lukken, maar de leiding moedigde me aan en zei: je hebt een goed verstand, gebruik het. Je zult zien, dat je de cursus leuk gaat vinden. En dat was ook zo. Ik heb er veel van opgestoken. Tijdens de opleiding leerde ik wat ik nodig had in mijn werk. WIZO steunde me en geloofde in me, meer dan ik in mezelf geloofde. Weer later deed Dvora een vervolgopleiding die ze succesvol afsloot, en waarmee ze zich nog beter kwalificeerde. Opnieuw was het moeilijk die stap te zetten. Alles ging in het Iwriet en dat maakte het extra ingewikkeld. Een vrijwilliger in het kinderdagverblijf bood aan om me te helpen. Ze spoorde me aan door te zetten en voorspelde dat ik uiteindelijk zou slagen. Dankzij haar haalde ik m n examen. Nu spreek, lees en schrijf ik vloeiend Iwriet en ik hoef niet meer te luisteren naar hoe ande- 8 Chadasjot

9 Nieuws uit Israël ren de kinderen voorlezen. Dat doe ik nu zelf. Succes heeft me gelukkig gemaakt en me gestimuleerd om door te gaan. Haar speciale dank gaat uit naar twee WIZO leidinggevenden, Linda en Liora. Zij hebben haar een hart onder de riem gestoken, gesteund en geholpen zich te ontwikkelen. Dvora werkte in haar vroegere baan onder moeilijke omstandigheden voegt Jeanette Hadad, de directeur van het kinderdagverblijf eraan toe. Ze moest ervoor zorgen dat haar twee kinderen konden opgroeien tot fijne mensen, terwijl ze zelf een slecht huwelijk had dat uiteindelijk op een scheiding uitliep. Dat is binnen de Ethiopische gemeenschap niet gemakkelijk. Desgevraagd zegt Dvora dat ze spijt heeft dat ze al op haar 17e trouwde. En dat als nieuwkomer in Israel. Kort na elkaar kreeg ik twee kinderen. Toen kwam de scheiding. Ik wist niet beter. Als ik nu zie hoe mijn leven veranderd is sinds ik ben gaan studeren, vind ik het jammer dat ik niet eerder ben begonnen. Hartelijke omgeving Dvora gaat niet gebukt onder het gebruikelijke stigma van Ethiopische vrouwen die breken met de traditie waarin zij alleen maar huisvrouw en moeder kunnen zijn. Het was heel moeilijk, maar gelukkig hebben mijn ouders me altijd gesteund. Na de scheiding moest ik verhui zen. Talloze problemen moest ik het hoofd zien te bieden. Binnen onze gemeenschap is dat dubbel zo moeilijk als daarbuiten. Maar ik ben van nature optimist en prijs me gelukkig dat WIZO achter me staat. Vergeet niet dat ik lange dagen maak van uur s ochtends tot uur s avonds. Mijn kinderen zijn nu het huis uit, ze komen alleen in het weekend. Mijn zoon zit bij de luchtmacht in het zuiden van Israel en mijn dochter werkt in de buurt van Jeruzalem. Ik ben alleen. Gedurende de week heb ik mijn WIZO kinderen om me heen. Ze geven kleur aan mijn leven. In het kinderdagverblijf ben ik WIZO moeder Dvora Mulet Hazma leest voor en thuis de moeder van mijn eigen kinderen. Het was een goede beslissing om mij acht jaar geleden aan te bevelen bij WIZO. Kinderen reageren positief op mij. Prijs Vorig jaar heeft Dvora een prijs gewonnen omdat ze zich heeft onderscheiden als WIZO medewerker. Die prijs heeft mijn gevoel versterkt dat WIZO voor mij de plek bij uitstek is en dat ik op het juiste spoor zit. Ik voel me gewaardeerd en gerespecteerd. Die prijs is een extra aansporing om door te gaan. Het belangrijkste is dat de kinderen zich thuisvoelen in het kinderdagverblijf. Dat zij kunnen opgroeien en tot hun recht komen in een warme en liefdevolle omgeving. Met vertrouwen naar de toekomst kijkend, constateert Dvora: Nu ik niet langer bang ben om te studeren, zie ik doorgaan met mijn studie als een groot goed. Alles wat met studie te maken heeft, geeft me voldoening en tilt me naar een hoger plan. Volgens Jeanette heeft Dvora een aangeboren talent om met kinderen te werken. Ze is een lichtend voorbeeld voor veel vrouwen, in het bijzonder de Ethiopische vrouwen van Israël. Yossie Shalom / WIZO Review januari 2008 foto: Hagai Aharon vertaling: Irene Lebram Chadasjot 9

10 Projecten Viering WIZO 60 jaar in Nederland begonnen Symposium netwerkers in gesprek Zul je net zien: op de grote dag zijn de treinen naar Hilversum vertraagd. Gelukkig kan het bericht nog net op de WIZO homepage. De meesten komen op deze regenachtige zondag toch wel met de auto. Voor wie er niet bij kon zijn: die grote dag was het Symposium Netwerkers in gesprek op 9 maart in Hilversum ter gelegenheid van het jubileumjaar. Een organisa torisch en inhoudelijk hoogstandje van Margaret (en echtgenoot Lout!) Mogendorff, Joyce Numann, Hadassa Hirschfeld, Rozette Joosten, Irene Lebram en Phita Stern, tezamen het Comité Symposium netwerkers in gesprek. Hiernaastmaals Voorzitter Joyce Numann wees er in haar toespraak op dat netwerken van levensbelang is voor het voortbestaan van WIZO. Zowel extern als intern. Extern om als joodse vrouwen zichtbaar te zijn in de Nederlandse samenleving, door bijvoorbeeld ons standpunt naar buiten te brengen in de Nederlandse Vrouwen Raad waar 44 andere vrouwenorganisaties bij zijn aangesloten. Verder biedt onze internetsite de mogelijkheid duidelijk te maken waarmee WIZO zich bezighoudt, en de aandacht te vestigen op de positieve kanten van Israel. Intern krijgen WIZO leden binnenkort de mogelijkheid via het zg. digitale WIZO facebook, nationaal, en later internationaal, onderling contact te leggen en te onderhouden. Een wereldwijd netwerk van joodse vrouwen in meer dan 50 landen ligt dan binnen handbereik. Het is een proces dat, hopen we, leidt tot actief netwerken door zowel WIZO Nederland als haar individuele leden. Nieuwe leden en donateurs zullen zo hun weg naar WIZO vinden. De inleiding door universitair docent Albert Benschop ( ik noem mijzelf internet socioloog ) bood nieuwe inzichten in de wondere wereld van het internet, en die van de internetgebrui ker. Internet dringt diep door in het publieke en persoonlijke leven, het hiernaastmaals. Online gemeenschappen zijn een alledaagse en vitale bestaansconditie geworden. Er zijn drie niveaus van netwerken: via mensen die je al goed kent, via zogenoemde sleutelfiguren en via de kracht van zwakke verbindingen (mensen die je niet goed kent) zegt Benschop. Zijn conclusie dat er geen onderwijs meer mogelijk is zonder internet, kunnen we ook hanteren voor WIZO: geen WIZO(netwerken) zonder internet, of zonder WIZO website. De samenstelling van het forum onder leiding van journalist Max van Weezel was overtuigend: aan de forumtafel schoven behalve Hadassa Forum v.l.n.r. Alice Hendriksen Oostereng, Dinie Scheffer-Versluis, Fatima Elatik, Hadassa Hirschfeld, Max van Weezel 10 Chadasjot

11 Verslag Hirschfeld, ook NVR1)-voorzitter Dinie Scheffer aan, en Fatima Elatik, Amsterdams stads deelwethouder en duizend poot, public affairs specialist René Glaser, en coach/trainer Alice Hendriksen Oostereng. Zionist Uiteenlopende opmerkingen en goede raad pingpongden over de forumtafel, aangevuld met reacties uit de zaal, variërend van Wees soms brutaal en soms terughoudend, iederéén heeft een netwerk, netwerken is interessant als er inhoud achter zit, netwerken is nodig om carrière te maken, tot wat is de rol van lunches, diners en recepties, netwerken is gewoon leuk, ook kleine dingen horen bij netwerken, netwerken betekent goed timen, netwerken is functie-afhankelijk, netwerken hebben goed onderhoud nodig, en onderzoek en inven tarisatie zijn belangrijk zonder meteen iets van iemand te willen. De vraag hoe assertief moet je zijn? kreeg als antwoord je moet goed weten wie je bent en waarvoor je staat. Joyce Numann riep iedereen op om als reactie op het woord zionist vooral de andere betekenis van dat, vaak politiek beladen, woord uit te leggen, de optimistische kant van Israël. Fatima Elatik: Voor de joden betekent Israel hetzelfde als Marokko voor mijn ouders. En dan blijft de vraag: is er een joodse manier van netwerken? Na afloop waren er ook kritische reacties: Gusta: het ochtendgedeelte vond ik interessant maar de rondleiding werd niet goed begeleid. Chawa: algemene indruk: interessant. De manier van brengen was leuk. Onderhoudende rondleiding. Rita: interessante bijeenkomst al heb ik te weinig gehoord over netwerken in WIZO-context. Juliette: Leerzame dag in verzorgde entourage. Ik doe wel wat met de computer, maar weet nog niet wat ik daarbij met WIZO kan doen. Bertje: lof voor de organisatoren, de sprekers en dit prachtige gebouw. Yvonne: prima dag met levendig panel. De lunch en dit gebouw zijn fantastisch! Moritz: Ik vond de inleider geen geweldig spreker, maar hij had wel een interessant verhaal Ernst: WIZO is net werken Voor informatie onder meer: / / / www. ochtenden.nl/afleveringen/ / (interview met Hadassa) (klik op Fatima gastcollege), boek Het Land van haat en nijd, door Max van Weezel en Margalith Kleijwegt. EGM 2008: prachtige ervaring ook voor 15 Nederlandse chawerot Van januari vond in Tel Aviv de 24e EGM plaats (Enlarged General Meeting, de vierjaarlijkse wereldconfe rentie van WIZO). Een enerverende en verrijkende ervaring voor de 1000 deelnemers. Ook voor de Nederlandse delegatie waaronder de redactie van de Chadasjot was het een feest om met zoveel WIZO vrouwen in Israël te zijn en te luisteren, ervaringen uit te wisselen, lezingen, forums en workshops te volgen en uitgelaten met elkaar feest te vieren, vaak in gezelschap van prominenten zoals het staatshoofd en de premier. Voorzitter Joyce Numann heeft haar indrukken en ervaringen vastgelegd in het Dagboek Israël dat in januari is verschenen in het NIW. Het is nog na te lezen op Er zijn plannen voor een vervolg, dus houd de website in de gaten. Tina Reisman van WIZO Friesland (zie blz. 7) en Ahoevah van Praag van WIZO t Gooi-Amersfoort hebben hun aantekeningen gebundeld tot uitvoerige indrukwekkende verslagen die voor ons allemaal beschikbaar zijn tijdens de Algemene Ledenvergadering 27 mei (opgeven kan nog!). Ook een fotoboekje is in de maak. Opgeven ALV + aanvragen fotoboekje: info@ wizo.nl of tel: v.l.n.r. Jansje Stodel, Ahoevah van Praag, Tova Ben Dov en Margriet Bouscher op 24e EGM. Chadasjot 11

12 Afdelingsnieuws Afdeling Friesland Bestuurswijziging met gouden rand Op de huishoudelijke vergadering van 6 april traden Trees Trooswijk en Channah Koppel af. Trees, vanaf de oprichting 17 augustus 1980 voorzitter Afdeling Friesland, kreeg uit handen van Margriet Bouscher namens het Hoofdbestuur de gouden WIZO Award. En Channah, sinds onheuglijke tijden penningmeester, kreeg de Life Membership speld. De afdeling gaf ieder een Sponsor a child certificaat. Er waren bonnen, bloemen, cadeautjes en mooie woorden. In hun plaats werden Evelyn van Pinxteren tot voorzitter en Tina Reisman tot penningmeester benoemd. Na de vergadering was er een feestelijke lunch samen met WIZO vriendinnen en vertelde Tina over haar ervaringen tijdens de inspirerende WIZO EGM (zie ook blz. 7, 16) spelen. Al gauw viel de eerste Bingo, en na drie rondes waren alle prijzen verdeeld. Ilana Ifrah gaf een kleine derasja (verhandeling red.) over het wonder van het kruikje olie van Chanoeka en zoals altijd werd er verteld hoe de WIZO projecten er nu voor staan. We bespraken nieuws uit de andere afdelingen en de situatie in Israel. En hoe belangrijk het is om in ons doel te geloven en WIZO te blijven steunen. Een dankwoord Het bestuur van afdeling Rotterdam dankt haar leden die elk jaar heel trouw en gul zijn met giften en het bestellen van certificaten. Het enthousiasme van een groot aantal leden wordt zeer gewaardeerd. Dank voor uw trouwe steun aan WIZO! Afdeling Twente WIZO boterkoek In Sam Sam, één van de drukste eetcafé s van Enschede staat boterkoek van WIZO op de kaart met de tekst: Deze boterkoek wordt ambachtelijk door de dames van WIZO gemaakt. De opbrengst gaat naar verschillende projecten van WIZO. Marianna Rijntjes en Edith van Kamp zijn de boterkoekenbaksters. V.l.n.r.: Channah Koppel, Margriet Bouscher en Trees Troostwijk. Verwenworkshop Voor de nagelworkshop die Tanja Nab op 25 november gaf hadden zich 11 vrouwen aangemeld. Tot onze blijde verrassing vond Margriet Bouscher nog een gaatje in haar agenda, zodat na de stap-voor-stap uitleg van Tanja, zes paren elkaars nagels en vervolgens elkaars handen konden verzorgen. Tanja vond het knap dat we de lessen zo snel oppakten. De meesten van ons hadden immers geen enkele ervaring! Na afloop was er voor ieder een nagelverzorgingssetje inclusief nagellak, om thuis het geleerde in praktijk te brengen. Tanja gaf de totale opbrengst van de verkochte Ahava producten aan WIZO: 200, Voor was de meerwaarde dat ook wij onszelf af en toe mogen verwennen. Er was één minpuntje: het was veel te kort, dus voor herhaling vatbaar! Afdeling Den Haag Zondagmorgen 3 februari bezochten we de tentoonstelling Territorial Bodies Hedendaagse Beeldhouwkunst uit Israël waar kunstenaars via hun werk het verhaal van het hedendaagse Israel vertellen. De inleidingen van Ronit Eden, de drijvende kracht achter het naar Nederland halen van deze expositie, en de directeur van het museum, Jan Teeuwisse gaven de 60 deelnemers meer inzicht in het werk van de kunstenaars uit alle geledingen van de Israelische maatschappij, joden en arabieren. Het Israël waar WIZO zich zo intensief mee bezig houdt kwam beeldend tot leven! Afdeling Rotterdam WIZO Chanoeka Bingo Smoezz koffi eochtend december 2007 Met deze bijeenkomst sloten we het jaar gezellig af. Vooraf vroegen we onze leden voor WIZO Douwe Egberts punten te sparen, om te kunnen inwisselen voor mooie prijzen. Er waren ook veel andere prijzen te winnen. Na de koffie werd de prijzentafel onthuld. Toen de 15 aanwezige dames al dat moois zagen kregen ze echt zin om te gaan V.l.n.r.: Jetta Opdenberg, Leo Levie, Marion Press, echtpaar Struick van Bemmelen en Tilly Kroonenberg. 12 Chadasjot

13 Afdelingsnieuws Mei Donderdag 15 Zondag 18 Amsterdam Friesland uur Huishoudelijke vergadering in Beth Shalom, Kastelenstraat Feest in Leeuwarden met Di Gojim. Zondag 25 t Gooi-Amersfoort 10 uur. Vaarexcursie Ankeveense plassen phitastern@planet.nl Zondag 25 Twente wizotwente@mail.com 12 uur. Kom gezellig brunchen tijdens de WIZO proeverij met verhalen. Genieten van gerechten uit de Joodse keuken met Fajga Schmulewitz. Feestzaal synagoge Enschede, Prinsestraat 16. Dinsdag 27 WIZO-Nederland ALV JCC, Amsterdam info@wizo.nl Donderdag 29 Gelderland Excursie naar Nijmegen , Juni Zondag 1 ECWF in Brussel Vrouwenrechten in samenhang met Durban I en de discussies over een vervolg op Durban I (Engels en Frans) info@wizo.nl Maandag 23 Twente wizotwente@mail.com Tiende golfdag Twente in Het Rijk van Sybrook. Aanmelden voor 1 juni bij Liberta Overweg, , e.n.f.overweg@ planet.nl of Irene Berg, , e.berg.enschede@mail.com Juli Donderdag 24 Gelderland Velleper donderdagen Augustus Donderdag 14 Gelderland Velleper donderdagen November Zondag 16 WIZO-Nederland Jubileumdag Hilton Hotel Amsterdam Kom naar de WIZO winkels In de WIZO winkels vind u ook een mooie selectie boeken, zoals de bestseller Het lot van de familie Meijer van Charles Lewinsky, Mijn zusje en ik van Rina Frank, Jaap en Ischa Meijer een joodse geschiedenis van Evelien Gans, Verloren op zoek naar zes van de zes miljoen van Daniel Mendelsohn, Gisteren komt nooit weerom van Meyer Sluyser en Joden in Nederland in de twintigste eeuw een biografisch woordenboek. En natuurlijk de andere vertrouwde artikelen en kado s, van huidverzorgingsproducten tot wijn, van tafelkleden tot kalenders, en van zilverwerk tot kaarsen en keppels. Informatie en openingstijden: giftshop@wizo.nl / tel. (020) Steunen van projecten U kunt meewerken aan het fantastische werk dat WIZO in Israël doet, door het steunen van projecten of het schenken van een vast bedrag (via een notaris). Voor u aftrekbaar! Voor Israël onmisbaar! Hierover en over legaten en testamenten adviseren wij u graag. Inlichtingen: WIZO Nederland, A.J.Ernststraat 735a, 1082 LJ Amsterdam (020) info@wizo.nl Internet: Postrek.: t.n.v. penningmeester WIZO Nederland, Amsterdam. Ingeschreven in het verenigingsregister van de K.v.K. Amsterdam onder nr Chadasjot 13

14 Kort WIZO Film De puzzelstukjes vallen op hun plaats... Al lang is er vraag naar een goede WIZO voorlichtingsfilm in het Nederlands. Israël levert regelmatig voorlichtingsmateriaal aan op dvd, maar dit is ofwel in het Iwriet met Engelse ondertitels danwel Amerikaans/Engels gesproken. Het gevolg is dat de Nederlandse kijker in veel gevallen buitenstaander blijft en zich niet aangesproken voelt. En zo n film zou nu juist gereedschap moeten zijn om de eigen leden nog duidelijker te maken wat WIZO Nederland doet en waar Wereld WIZO voor staat. De film kan bovendien ondersteuning bieden bij fondsenwervende activiteiten van zowel de regionale WIZO afdelingen als WIZO Nederland. Het Hoofdbestuur realiseert zich dit, wilde al lang aan deze vraag tegemoet komen, maar kon het plan niet uitvoeren bij gebrek aan financiële middelen. En hoe puzzelstukjes ineens in elkaar kunnen vallen...het plan ligt er en zonder dat ze dit wist, meldt programmamaakster Pamela Sturhoofd zich bij WIZO. Zij had in de Chadasjot gelezen dat WIZO Nederland haar 60jarig bestaan viert en biedt haar diensten aan om over 60 jaar WIZO Nederland een film te maken. Ongeveer tegelijkertijd wordt er een sponsor gevonden die de financiering van dit project op zich wil nemen. Grote vreugde...een lang gekoesterde wens gaat in vervulling. V.l.n.r. Phita Stern, Irene Lebram, Pamela Sturhoofd De redactie was gauw gevormd: programmamakers Pamela Sturhoofd en Phita Stern (WIZO vrijwilliger en programmamaker bij Teleac) nemen regie en productie op zich, terwijl Irene Lebram vanuit het hoofdbestuur het proces begeleidt en over de financiële verantwoording waakt. Het camerawerk is in deskundige handen van Michael Ballak, een in Nederland wonende Israëli. Inmiddels zijn de opnamen begonnen, die behalve in Nederland ook in Israël zullen plaatsvinden. De film gaat 16 november in première, op de landelijke jubileumdag in Amsterdam. Michael Ballak en Pamela Sturhoofd Ze was een fantastische lieve vriendin Helen Lion volgens Joyce, Annelies, Margaret, Lien, Rita, Jansje, Hadassa en Anita. Margaret Mogendorff: Helen had goede ideeën, bijvoorbeeld voor de grootse viering van het 85-jarig jubileum en de jubileumreis naar Israël. We missen haar expertise en inspirerende per soonlijkheid! Helen was een ideale voorzitter zegt opvolgster Joyce Numann, letterlijk een prachtig boeg beeld met duidelijke ideeën over de toekomst van WIZO. Ik durfde het aan om het voorzitterschap over te nemen omdat ze mij veel bagage en enorm veel vertrouwen had meegegeven. Rita Bles, penningmeester Amsterdam: In ons bestuur hebben wij met Helen elf jaar lang nauw samengewerkt. Daaruit ontstond een hechte vriendschap. Na haar vertrek uit het Amsterdamse bestuur hebben wij haar erg gemist, maar het contact is tot op het laatst gebleven. Helen was een fantastische lieve vriendin. Hadassa Hirschfeld, v/h adjunct-directeur CIDI: ze kon ook haar zwakke kanten laten zien en wist altijd kritische vragen te stellen. Ze raakte me door haar wijsheid en door de ruimte die zij gaf. Helen heeft me de waarde van vriendschap laten zien. Anita Gans (Amsterdam): Helen had de gave om die mensen om zich heen te verzamelen die bereid waren zich voor WIZO in te zetten. Ze was charismatisch en je kon en wilde niet om haar heen. Je kunt het, zei Helen dan, we hebben je nodig, het is leuk en niet zoveel werk. Dat laatste klopte niet, maar je deed t voor haar. Als er hulp nodig was zag ze altijd kans om bij te springen, zegt ook Lien Heijmans, voormalig HB-lid. Ze zag er altijd perfect verzorgd uit, of ze nu een theateravond moest openen of kwam helpen bij de verhuizing van WIZO Nederland. Helen was een sprankelende persoonlijkheid. Dat zag je aan haar stralende ogen! vindt oud-voorzitter Annelies Cohn. Van dezelfde gene ratie en achtergrond, voelden ze zich nauw verbonden. Dat laatste geldt zeker ook voor Jansje Stodel. (Er valt nog veel meer te zeggen over Helen Lion. We hadden er een Chadasjot mee kunnen vullen. Maar we moesten een keuze maken. Dit is het geworden red.) 14 Chadasjot Oktober 2007

15 Interview Rozette: ik wil graag meedenken en ideeën verzamelen... Het lijkt zo vanzelfsprekend: twee maal per jaar de landelijke Culturele Dag. Maar wie zijn eigenlijk de WIZO vrouwen die dat allemaal bedenken binnen zo n klein organiserend comité? De meedenkers achter voorvrouw Margaret Mogendorff zijn Rozette Joosten en Nira Hes, tezamen de Culturele Commissie van WIZO Nederland. In deze Chadasjot richten we de schijn werper op Rozette Joosten (Helden, 1948), WIZO lid te Amsterdam. Ja, ik houd van kunst, zegt ze terwijl ze een kopje espresso koffie aanreikt in haar smaakvol ingerichte appartement aan de Amstelkade. Dat dat helemaal klopt is al te zien voordat de voordeur openzwaait: in haar deel van het trappenhuis hangt naast een abstract landschap een kleurrijk zelfportret. Het markeert de, soms stormachtige, ontwikkelingen in haar leven. Binnen meer kunst aan de muur, kleurige olieverven en tekeningen, en opnieuw eigen werk. Haar grote interesse in alle facetten van kunst trok ruim twee jaar geleden de aandacht van Margaret Mogendorff. Ze troffen elkaar bij toeval tijdens een culturele reis naar Boedapest, waarna Margaret haar vroeg voor de Culturele Commissie van WIZO. Ze nam de uitnodiging aan en besloot lid te worden. Op de achtergrond meedenken en ideeën aandragen was precies wat ze wilde, en waar Margaret naar op zoek was. Met resultaat. Het drietal is vooral het brein achter de geslaagde landelijke Culturele Dagen van de afgelopen jaren: het bezoek aan het Joods Historisch Museum in 2006, de excursie door historisch Weesp vorig jaar, en de dag in het Tassenmuseum-Hendrikje in Amsterdam. Buikdanseres Gevraagd naar welke eisen ze stelt aan de Culturele Dag, zegt Rozette: Dat het origineel is en plaats vindt op een nog niet algemeen bekende locatie. En altijd met een lezing over beeldende kunst, muziek, literatuur of een joods onderwerp. Haar interesse wordt ook gevoed door haar brede culturele ervaring. Overal waar ze komt, kijkt ze of het misschien ook iets is voor WIZO, voor JMW of één van andere projecten waarbij ze betrokken is. De inleiding door Elrud Ibsch in de oude sjoel in Weesp vorig jaar was haar idee. Prof. Ibsch hield een lezing voor de Universiteit van Amsterdam. Rozette zat in de zaal en vroeg haar voor de culturele dag. Ze bleek, verrassend, lid van WIZO te zijn en wenste dan ook geen honorarium te ontvangen. In de Commissie vullen we elkaar goed aan zegt Rozette. Het was bijvoorbeeld Margarets idee om als locatie in november het Tassen museum te kiezen, en de lezingen over Carry van Bruggen en joodse kunst. We vinden elkaar altijd in onze keuzes voor de culturele dagen. Dat die keuze niet altijd voor de hand ligt, blijkt uit het ooit door Rozette georganiseerde optreden van een buikdanseres ter opluistering van een WIZO bijeenkomst in Arnhem. Niet altijd was Rozette het culturele geweten van WIZO. Na haar opleiding en latere omzwervingen door Limburg en Brabant, en een korte periode in Amsterdam, woonde ze 20 jaar in Brussel. Als verpleeg kundige had ze er een leidinggevende functie in een Franstalig ziekenhuis. Sindsdien spreekt ze vloeiend Frans. Elf jaar geleden besloot ze van de ene dag op de andere terug te keren naar Amsterdam. Daar wist ze een groot cultureel netwerk op te bouwen. Een grote inspiratie is voor mij het educatief centrum Crescas1) in Amstelveen, en ook bijeenkomsten zoals onlangs georganiseerd door Limmoed. 1 Tot slot willen we graag weten wat er op haar verlanglijstje staat voor de komende landelijke culturele dagen. Rozette: Ik vind dat we moeten streven naar een echte klapper. Een poosje terug hoorde ik een lezing van dirigent Jules van Hessen over joodse muziek. Zijn thema bestaat joodse muziek? ging over het werk van Gerswin, Mahler en Bernstein. Wat bleek? Je kon duidelijk horen hoe bepaalde joodse melodieën doorklinken in het werk van deze componisten. Zo iemand zou ik direct voor een Culturele Dag willen vragen. En ik zou ook wel eens in Amsterdam een architectuur excursie per boot willen organiseren. En dan niet zoals meestal door de grachten, maar door ook eens het IJ over te steken en daar rond te kijken Chadasjot 15

16 Kort Felicitaties met Israel Prize 2008 Onmiddellijk nadat bekend werd, dat Israël dit jaar de prestigieuze Israel Prize aan onder andere Wereld WIZO heeft toegekend, bereikten ons hartverwarmende reacties. Een selectie: Terechte erkenning volgens Frank Sanders. Gun Lilienthal is het met hem eens en ook van Sera Spanier en Betty Heertje-Halberstadt zijn er felicitaties. Collega fundraiser Jolly Groen, voorzitter van Jeugd Allyah Nederland, wenst ons mazzaltov. Buitengewoon ontroerend is de reactie van Stelly Menco Ricardo. Zij schrijft onder meer: Mazzaltov voor alle vrouwen van de organisaties die de Israel Prijs krijgen, maar in het bijzonder WIZO, waar mijn hart ligt. Het is een bevestiging dat we niet alleen in het leven staan voor eigen plezier, maar onze verantwoordelijkheden hebben voor komende generaties. Ik zal de komende tijd 60 euro extra overmaken om dit te honoreren, waarbij ik hoop dat velen dit voorbeeld zullen volgen. Sderot Eind maart werd het bomvrije WIZO kinderdagverblijf in Sderot bezocht door een Vietnamese overheidsafvaardiging. Het streven van WIZO om kleine kinderen zelfs in extreem moeilijke omstandigheden een zo normaal mogelijke opvang en omgeving te bieden maakte grote indruk. Ook het dagelijks bestuur van de World Zionist Organization (WZO) dat uit solidariteit met de inwoners van Sderot en de Zuidelijke Regio vergaderde in Sderot, bracht een bezoek aan het kinderdagverblijf. Helena Glaser, voorzitter van Wereld WIZO lichtte er de nu lopende WIZO actie toe. Deze moet er voor zorgen dat het onderwijzend personeel in Sderot en de zuidelijke regio extra steun krijgt. Deze mensen De plaquette voor Frouk Levie-de Lange werken onder grote druk en spanning. Terwijl zij op school kinderen troosten, kan er tegelijkertijd op hun eigen huis en kinderen een Kassam raket neerkomen. In dezelfde periode werd het werk van WIZO in Sderot onder de aandacht gebracht door twee Amerikaanse kranten: de International Herald Tribune en The New York Times. In de laatste vertelt Helena Glaser onder de kop Een stad onder vuur wordt een symbool voor Israel : Nadat we t-shirts hebben laten drukken met Sderot needs you hebben we een miljoen dollar bijeengebracht. Onthulling plaquettes In oktober werd in aanwezigheid van de familie Sanders, bestuursleden van Wereld WIZO en WIZO Nederland een plaquette onthuld ter nagedachtenis aan mevrouw Liane Sanders-Stricks in het WIZO Center in Rishon le-zion. In Nachlat Yehuda werd een plaquette onthuld voor mevrouw Floor Kokernoot en haar overleden echtgenoot uit dankbaarheid voor de renovatie van een slaapvleugel. Ook op 13 januari werden in aanwezigheid van gasten, familie en de Nederlandse afvaardiging naar de EGM plaquettes onthuld: In het multifunctionele kinderdagverblijf Shikoen Jessie Cohen in Cholon ter nagedachtenis aan Deborah de Lange, en in het Gemeenschapscentrum in Afula voor haar zuster Frouk Leviede Lange. Hun nalatenschap maakte renovatie mogelijk van onze WIZO projecten. Inzamelingsacties De boekenlegger die met de chanoeka actie werd meegezonden was een groot succes. De prettige vormgeving en de duidelijke tekst vestigen de aandacht op het jubileumjaar van WIZO Nederland. Wij danken iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan deze actie, evenals aan de Pesach actie. 16 Chadasjot

17 Ledenvergadering Op dinsdag 27 mei 2008 houdt WIZO Nederland haar zestigste Algemene Ledenvergadering in het Joods Cultureel Centrum, Van der Boechorststraat 26 te Amsterdam. Deze jubileumvergadering begint om uur en zal afgesloten worden met een feestelijke maaltijd. Let op: betaald parkeren! Agenda: 1. Opening. 2. Vaststelling agenda. 3. Aanwijzing Presidium. 4. Benoeming van een commissie onderzoek afgevaardigden. 5. Bespreking notulen Algemene Vergadering 14 mei Ingekomen stukken. 7. Behandeling algemeen jaarverslag. 8. Behandeling financieel jaarverslag. 9. Samenstelling hoofdbestuur WIZO Nederland. De functie van secretaris is vacant. Kandidaten die bereid en in staat zijn een hoofdbestuursfunctie te vervullen, kunnen aan het hoofdbestuur worden opgegeven tot tenminste drie weken voor de Algemene Ledenvergadering. De kandidatuur kan worden gesteld door een afdeling of door ten minste tien leden. 10. Rapport van de commissie onder Eventuele voorstellen of moties. 12. Verslag European Council of WIZO Federations. 13. Verslag World WIZO Enlarged General Meeting. 14. Bijzondere activiteiten van de Afdelingen. 15. Rondvraag en sluiting. Voorstellen en moties dienen uiterlijk drie weken voor de Algemene Ledenvergadering schriftelijk te zijn ingediend bij het secretariaat van WIZO Nederland. De notulen van de Algemene Ledenvergadering van 14 mei 2007 kunt op opvragen via: wizo.nl of telefonisch: Aansluitend een lezing van Sanne Terlouw, schrijfster van Het Rozeneiland, een indrukwekkend verhaal over de veelbewogen geschiedenis van de Joden van Rhodos. Afsluiting met een feestelijke maaltijd. Eindtijd:19.30 uur. Graag horen wij vóór 19 mei a.s. of u komt, via info@wizo.nl of door gebruikmaking van het onderstaande strookje. Hoofdbestuur WIZO Nederland Ondergetekende: Adres: Woonplaats: geeft zich op voor de bijeenkomst/maaltijd na de 60e Algemene Ledenvergadering van WIZO Nederland op 27 mei De bijdrage in de kosten van de maaltijd ad 17,50 wordt overgemaakt op t.n.v. WIZO Nederland Amsterdam. Chadasjot 17

18 NIEUW: Armani en Burberry voor dames en heren Blijdesteijn bestaat 175 succesvolle jaren en dat vieren we met een collectie die groter en gevarieerder is dan ooit. Prachtige merken, feestmode en een natuurlijk ook veel casual modellen. KOM NAAR TIEL EN U SLAAGT ZEKER! Voorstadpromenade. Tel Kies voor uw jubileummunten uit: Een Nespresso apparaat, Een schitterend bedelcollier met bijpassende armband, of Een kistje met 2 mooie flessen wijn ISRAËL, DRIE INVALSHOEKEN politiek, sociaal, bestuurlijk docent: drs Nadav Haran Een verrassende kijk op Israël, vanuit drie invalshoeken. Politieke geografie: hoe staat het met de groene lijn en de scheidingsmuur? Wat betekent dat voor de inwoners van Israël en de Palestijnse gebieden? Sociale geografie: wat is de relatie tussen de steden en de concentratie van bepaalde bevolkingsgroepen? We kijken naar de groeikernen in Noord- en Zuid-Israël, het werk aan de infrastructuur en naar nieuwe steden. Bestuurlijke geografie: hoe zitten het politieke systeem en het bestuurlijk stelsel in elkaar en hoe kenmerken zij zich? Welke partijen spelen een rol en wie zijn de mensen achter de bekende namen in de politiek? Nadav Haran waar Rotterdam wanneer 3 x op donderdag, 29 mei, 5 en 12 juni 2008, uur kosten 36, inschrijven bij Crescas: crescas@crescas.nl telefoon meer informatie op

19 Sotheby s Amsterdam HET TOONAANGEVENDE VEILINGHUIS VOOR UW KUNST EN ANTIEK Onze experts taxeren kosteloos uw kunstvoorwerpen. Voor een afspraak of informatie kunt u contact opnemen op tel of via amsterdam@sothebys.com Sal Meijer ( ) Kerk in landschap Richtprijs (veiling 25 juni 2008) DE BOELELAAN HJ AMSTERDAM SOTHEBYS.COM

20 ...natuurlijk met de Israël specialist. Want of het nu gaat om voordelige tickets naar Israël of tickets voor familie en vrienden vanuit Tel-Aviv naar Amsterdam, hotelarrangementen, groepsreizen, kibboets guesthouses, rondreizen of autohuur... Oppenheim verzorgt het voor u! Cronenburg GN Amsterdam Telefoon: Fax: