Zin en onzin van het gebruik van doelen in een schoolteam. Jan Wijnja VSO de Korenaer

Transcriptie

1 Zin en onzin van het gebruik van doelen in een schoolteam Jan Wijnja VSO de Korenaer

2 Inhoud 2 studies naar doelformulering op VSO de Korenaer Begeleid vanuit Lectoraat evaluerend Handelen (dr A. Blonk) Chronologisch verhaal van proces waarbij verbeteren van gedrag bij leerlingen centraal staat

3 VSO De Korenaer Cluster 4 Leerlingen met een stoornis binnen autistisch spectrum Explosieve groei van aantal leerlingen Huisvesting Materiaal Personeel 2 locaties met totaal ongeveer 60 (OB) (BB) leerlingen

4 Vraagstelling Wat is de kwaliteit van de doelen in de handelingsplannen op De Korenaer? Planmatig omgaan met pedagogisch handelen en meten van effecten

5 Beginsituatie Kwantiteit: Gemiddeld ruim 8 doelen per leerling Gemiddeld bijna 80 doelen per klas Ongeveer 5 minuten per doel per dag Kwaliteit: Doelstellingen vaak te vaag en vrijblijvend geformuleerd als wensen, intenties, of goede voornemens.

6 Vraag? Is het mogelijk om effectief te werken met zoveel individuele doelen? Hoe dikker het handelingsplan, hoe minder ervan terecht komt

7 Protocol Handelingsplan Schoolplan Groepsplan Individueel plan Kwaliteitszorg Zorgstructuur Individueel Handelingsplan Alles wat voor meerdere leerlingen gebeurt; centraal vastleggen en niet individueel

8 Handelingsplannen en BAG Piramide vergelijkbaar in opbouw met PHP

9 BAG op de Korenaer Keuze voor implementatie op individueel niveau Mogelijkheden organisatie Kwaliteit handelen omtrent individueel handelen direct verbeteren Momenteel veel acties op schoolniveau en groepsniveau => basis wordt gelegd

10 SMART Het SMART-principe : eenvoudig en eenduidig opstellen en controleren van doelstellingen. SMART is een goed hulpmiddel, geen doel op zich Specifiek Tijdgebonden Meetbaar Acceptabel Realistisch

11 Scoring SMART Na training Score van de doelen op verschillende aspecten van SMART 0 = niet of nauwelijks 1 = enigszins 2 = volledig Redelijke interbeoordelaarsbetrouwbaarheid

12 Kwaliteit SMART meetbaar acceptabel1 acceptabel2 realistisch tijdgebonden1 tijdgebonden2 specifiek niet enigszins volledig Kwaliteit is aanzienlijk verbeterd na de training!

13 Relatie doelformulering en resultaat Resultaten op 3 verschillende manieren gemeten (Veerman e.a. 2000): Doelrealisatie: geen relatie (Client) tevredenheid: wel relatie bij mentor Verandering ten goede: niet gemeten

14 Vervolgonderzoek wenselijk Kwaliteit doelen verbeterd, geen/nauwelijks relatie met resultaten. Resultaatmetingen met beperkingen. Borgen van kwaliteit Nader onderzoek naar goed geformuleerde doelen en resultaat

15 Tweede studie Onderzoek naar kwaliteit van de doelen: Scoring op SMART (kwalitatieve beoordeling) Subjectieve beoordeling Doelrealisatie in kaart brengen dmv GAS Relaties in kaart brengen

16 Kwaliteit SMART tweede studie Specifiek Meetbaar niet enigszins volledig Acceptabel 1 Acceptabel 2 Realistisch Tijdgebonden 1 Tijdgebonden 2 Kwaliteit is achteruit gegaan tov vorige studie

17 Verschillen en overeenkomsten Overeenkomsten: Relatief lage score op Specifiek Meetbaar Dit blijft erg lastig, vooral bij pedagogische doelen Hoge score op realistisch Verschillen: Acceptabel (Ondertekening van HP) Tijdgebonden (Vermelden datum ) Maar ook: Nadruk op SMART (ander format) Nieuw personeel?

18 Subjectieve beoordeling Wordt recht gedaan aan de individuele behoefte van de leerling? De doelen lijken passend bij de leerlingen. Over het algemeen goed aangegeven hoe aan de doelen gewerkt wordt. Verschillen tussen de mentoren redelijk groot.

19 Doelrealisatie Doelrealisatie gescoord doormiddel van nagaan evaluatie in MLS Gescoord via principes van GAS

20 Goal Attainment Scaling GAS is een evaluatiemethode en start met bepalen van de beginsituatie en verwoordt wenselijke situatie. Evaluatie in categorieën (van Yperen, 2004): -1 = toestand is ongunstiger dan bij aanvang 0 = toestand is gelijk als bij start +1 = toestand is gunstiger, maar niet conform doel +2 = doel gehaald

21 Doelrealisatie 73% van de gevallen minimaal verbetering 13% 14% 41% % verslechtering? 32%

22 Doelformulering en doelrealisatie Wat is het effect van SMART formuleren op doelrealisatie? Hoe? 36 slechte doelen versus 36 goede doelen vergeleken op doelrealisatie en SMART aspecten - 36 slechte doelen -> 11 doelen volledig gehaald - 36 goede doelen -> 18 doelen volledig gehaald

23 Doelformulering en doelrealisatie SMART doelen leiden vaker tot volledige doelrealisatie. Hoewel het verschil op de aspecten: S,M,A,T aanzienlijk is bij 11 slechte en 18 goede doelen, worden deze doelen volledig gerealiseerd. Dus volledige doelrealisatie is niet afhankelijk van de aspecten S,M,A en T. R?

24 Realistisch formuleren Het aspect Realistisch concreet formuleren is doorslaggevend voor volledige doelrealisatie. Realistisch = ambitieus en haalbaar Aansluiten bij ontwikkelingsmogelijkheden van kind (leeftijd, niveau, problematiek) Aansluiten bij mogelijkheden van de school (ruimte,personeel,tijd,groepssamenstelling) Beginsituatie, Hoe, Wie in MLS.

25 Zin en onzin Laat SMART een middel zijn, maar geen doel op zich! Reflectie over doelformulering is zinvol en noodzakelijk.

26 BAG en de Korenaer Enkele voorbeelden: Implementatie van leerlijnen CED Positief geformuleerde (school)regels Pedagogische groepsplannen

27 BAG en de Korenaer Door planmatig om te gaan met gedragsproblemen: Veilige school met duidelijke waarden Preventie van probleemgedrag Voor ieder kind een plek! Betere didactische prestaties

28 Vragen

29 Zin of onzin? Stelling: Volgens de piramide van BAG en het PHP heeft slechts een klein percentage leerlingen een individuele benadering nodig. De problematiek van de jongeren op een cluster 4 school is hier te complex voor.