Dr. Joachim Van Keirsbilck Maternal Intensive Care AZ Sint Jan Brugge 26/11/2015

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dr. Joachim Van Keirsbilck Maternal Intensive Care AZ Sint Jan Brugge 26/11/2015"

Transcriptie

1 Rol van sflt-1- en PLGF bepalingen bij pre-eclampsie Dr. Joachim Van Keirsbilck Maternal Intensive Care AZ Sint Jan Brugge 26/11/2015

2 Pre-eclampsie Hoofdoorzaak van foetale en maternele morbiditeit en mortaliteit Incidentie: 3-5% Maternele sterfte: 42% tgv pre-eclampsie Preterme partus: 15% tgv pre-eclampsie Oorzaak van pre-eclampsie: - ongekende pathogenese - multifactorieel

3 Pre-eclampsie

4 Diagnose Pre-eclampsie HYPERTENSIE (de novo of toename voorafbestaand) Systolisch > 140 mmhg Diastolisch > 90 mmhg EN / OF PROTEINURIE (de novo of toename voorafbestaand) Ernstig > 110 mmhg > 300 mg op 24-uurs collectie > 5 gr op 24u collectie EN / OF ORGAANDYSFUNCTIE epigastrische pijn oedeem (handen, voeten, gegeneraliseerd) hoofdpijn visusstoornissen (scotomen) HELLP (hemolyse, elevated liver enzymes, low platelets) IUGR (intra-uteriene groeirestrictie) ACOG: American Congress of Obstetricians and Gynecologists ISSHP: International Society for the Sutdy of Hypertension in Pregnancy

5 Diagnose pre-eclampsie Early- onset (<34 weken zws duur) : abnormale placentatie Late-onset (>34 weken zws duur) Pathofysiologie Placentaire ischemie Minder goed aangepaste spiraal arteries Incomplete invasive van trophoblasten tgv endotheel en gladde spiercellen Placentaire oxidatieve stress/inflammatie Endotheelcel activatie/dysfunctie Blpl en thrombine activatie

6 Diagnose pre-eclampsie Doppler ae uterinae: 12w 20w Predictieve waarde Vroege pre-eclampsie (partus <34w): 90% Late pre-eclampsie: 45% (vals positieve ratio: 5%) How to record uterine artery Doppler in the first trimester. Khalil A, Nicolaides KH. Ultrasound Obstet Gynecol May Nadeel: onderzoeker afhankelijk

7 Opsporen pre-eclampsie Eerste trimester screening (12w) Maternele factoren (BMI, leeftijd, roken, voorgeschiedenis) Bloeddruk (MAP) Echografie (pulsatility index doppler a uterina) Labo (plgf, papp-a) => Predictie van 75% van pre-term pre-eclampsie en 47% van term pre-eclampsie (10% vals positieve ratio) Competing risks model in screening for preeclampsia by maternal factors and biomarkers at weeks gestation. Am J Obstet Gynecol Aug 19. O O Gorman, Wrigth, Syngelaki, Akolekar, Wright, Poon, Nicolaides ACOG: 1e trim screening afgeraden te lage positieve predictieve waarde gecombineerd onderzoek, echografie: onderzoeker - afhankelijk

8 Opsporen pre-eclampsie DOEL Snelle en betrouwbare test Opstarten van ondersteunende behandeling Steroïden voor foetale longrijping (Celestone 2 x 12 mg) MgSO 4 voor anti-convulsie therapie MgSO 4 voor cerebrale protectie (<30 weken ZWS-duur) Anti-hypertensieve therapie (per os, intraveneus) Observatie en bedrust

9 sflt-1 en PLGF SFlt-1: anti-angiogenic solubel mfs-like tyrosine kinase-1 receptor Productie door trofoblast Gestegen serum concentratie bij pre-eclampsie (PE) Stijging begint 5 weken voor diagnose/start van klinische diagnose van PE => Antagonist van Gunaikeai, vol20 nr7;33-36

10 sflt-1 en PLGF SFlt-1: Gunaikeai, vol20 nr7;33-36

11 sflt-1 en PLGF PLGF: Placental growth factor Inductie van proliferatie, migratie en activatie van endotheliale cellen Productie: cytotrofoblast, syncytiotrofoblast en extravilleuze trofoblast, Gedaalde serum concentratie bij PE Daling reeds vanaf weken zws-duur VEGF Vascular endothelial growth factor

12 sflt-1 en PLGF PLGF: Placental growth factor Gunaikeai, vol20 nr7;33-36

13 Studies sflt-1/plgf ratio An automated method fot the determination of the sflt- 1/PLGF ratio in the assessement of preeclampsia. S. Verlohren, A. Galindo, Am J Obstet Gynecol 2010;202:161.e1-11 Multicenter case-control studie 351 ptn: 71 ptn met PE en 280 matched ptn 595 serum stalen Doel: Prospectieve cohort study: bepalen van referentiewaarden van sflt-1 en PLGF bij 280 gezonde ptn Case-control studie: relatie van SFlt-1 en PLGF bij 71 ptn met PE en 280 gezonde ptn

14 Studies sflt-1/plgf ratio sflt-1 PE (pg/ml) Controle (pg/ml) Verlohren ± 965, ± 100,5 PLGF PE (pg/ml) Controle (pg/ml) Verlohren 76,06 ± 10,71 341,5 ± 13,57 sflt-1/plgf wkn controle Verlohren 3,8 4, wkn controle

15 Studies sflt-1/plgf ratio Cut-off waarde van 85 sflt-1/plgf ratio: sens: 82% en spec: 95% Early- onset (<34w) Sens: 89% Spec: 97% Late- onset (>34w) Sens: 74% Spec: 89%

16 Studies sflt-1/plgf ratio New gestational phase-specific cutoff values for the use of the soluble fms-like tyrosine kinase-1/placental growth factor ratio as a diagnsotic test for preeclampsia S. Verlohren, I. Herraiz, Hypertension.2014;63: Multicenter case-control studie 1149 ptn: 234 ptn met PE en 468 matched ptn 877 ptn zonder PE Doel: Prospectieve cohort study: bepalen van cutoff waarden van sflt- 1/PLGF ratio bij 877 gezonde ptn Case-control studie: cutoff waarden van SFlt-1/PLGF ratio bij 234 ptn met PE en 877 gezonde ptn

17 Studies sflt-1/plgf ratio Early- onset (<34w) Cutoff waarde van 33 Sens: 95% Spec: 94% => LR+ : 15,8 en LR-: 0,05 (95/100 correct pos PE, 188/200 correct neg PE) Cutoff waarde van 85 Sens: 88% Spec: 99,5% LR+: 176 en LR-:0,12 (199/200 correct neg PE) Combinatie cutoff waarden 33 en 85 95/100 ptn met PE correcte diagnose 5 ptn vals negatief voor PE 1/100 ptn vals pos voor PE

18 Studies sflt-1/plgf ratio Late- onset (>34-37w) Cutoff waarde van 33 Sens: 89,6% Spec: 73,1% => LR+ : 3,33 en LR-: 0,14 Cutoff waarde van 110 Sens: 58,2% Spec: 95,5% LR+: 13 en LR-:0,44 (199/200 correct neg PE) Combinatie cutoff waarden 33 en 110 Sens: 89,6% Spec: 95,5%

19 Studies sflt-1/plgf ratio Multicenter prospective clinical study to evaluate the prediction of short-term outcome in pregnant women with suspected preeclampsia (PROGNOSIS) M. Hund, D. Allegranza, M Schoedl, P Dilba, Hypertension.2014;63: Multicenter prospectieve, dubbel-blind studie 1273 ptn: Suggestief voor pre-eclampsie/eclampsie/hellp weken zws duur Doel: Bepalen en valideren van cutoff waarden van sflt-1/plgf ratio voor uitsluiten (<1 week) of diagnose (<4 weken) van PE. Case-control studie: cutoff waarden van SFlt-1/PLGF ratio bij 234 ptn met PE en 877 gezonde ptn

20 Studies sflt-1/plgf ratio Cutoff waarde van 38 Uitsluiten van PE binnen 1 week Diagnose van PE binnen 4 weken Neg pred waarde 99,1 94,9 Pos pred waarde 16,7 38,6 Sensitiviteit 85,7 70,3 Specificiteit 79,1 83,1 <38: gn associatie met ongunstige foetale prognose, bij hoge verhouding is wel meer risico (= maternele complicaties)

21 BESLUIT: sflt-1/plgf ratio Vrouwen MET symptomen van PE sflt-1/plgf ratio < 38: - weinig waarschijnlijk tot het ontwikkelen van PE gedurende 1 week - Onafhankelijk van zws-duur sflt-1/plgf ratio > 85 (early onset PE) en > 110 (late onset PE): - sterk suggestief voor het ontwikkelen van PE of andere vorm van placentaire insufficiëntie - Controle na 2-3 dagen: dynamiek van PE - >655 (early onset PE) en >201 (late onset PE): => partus binnen 48 u => foetale bewaking en longvoorbereiding

22 BESLUIT: sflt-1/plgf ratio Vrouwen MET symptomen van PE sflt-1/plgf ratio (early onset PE) en (late onset PE): - geen duidelijke diagnose, maar suggestief voor het ontwikkelen van PE gedurende de komende 4 weken - Controle na 1-2 weken

23 BESLUIT: sflt-1/plgf ratio Vrouwen ZONDER symptomen van PE Voorgeschiedenis van PE Abnormale dopplers ae uterinae op 20 weken zws duur Risicofactoren voor het ontwikkelen van PE (NICE-guidelines) Hoog risico: - Hypertensie in vorige zws - Chronisch nierlijden - Autoimmune aandoening: lupus of anti-fosfolipiden syndroom - Type 1 of 2 diabetes - Chronische hypertensie Matig risico: - Primigravida - > 40 jaar - Zws-interval > 10 jaar - BMI > 35 - Familiale VG pre-eclampsie - Multipele zws => Start sflt-1/plgf ratio bepaling vanaf w zws-duur

24 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 1: AP, 27jr G1P0, Afrikaanse origine Med VG: Essentiële hypertensie 29w4d: hypertensie 200/110 mmhg en proteïnurie 3+ met 24u-collectie: 5gr, geen pre-eclampsie klachten Medicatie: Trandate IV + adalat per os, MgSO 4 sflt-1/plgf ratio: 148,64 Inductie omwille van oncontroleerbare bloeddrukken

25 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 2: VL, 24 jr G1P0, Kaukasisch origine Med VG: geen 32w0d: episode van buikpijn gehad met hypertensie (adalat 3 x 20 mg), 32w2d: BD: 140/90 mmhg, controle labo: Trombocyten /L, AST 897 U/L, ALT 584 U/L, urinezuur 7,5 mg/dl, een 24u-collectie: 0,45gr, geen pre-eclampsie klachten Medicatie: Longrijping (Celestone 2 x 12 mg), MgSO 4 sflt-1/plgf ratio: 573,00 Dringende sectio

26 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 3: TC, 24jr G1P0, Kaukasische origine Med VG: geen 33w6d: hypertensie 160/100 mmhg en proteïnurie 3+ onderbuikspijn, labo: trombocyten /L, AST 164 U/L, ALT 125 U/L, urinezuur 7,6mg/dl, hyperreflexie Medicatie: Trandate per os + adalat per os, MgSO 4 sflt-1/plgf ratio: 196,77 Dringende partus gezien HELLP

27 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 4: SF, G1P0, Afrikaanse origine Med VG: Essentiële hypertensie 38w1d: hypertensie 147/94 mmhg en proteïnurie 1+ Klachten: hoofdpijn Medicatie: Trandate per os 3 x100 mg sflt-1/plgf ratio: 44,67 Inductie op 38w3d ikv pre-eclamspie

28 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 5: MC, 44 jaar G3P1, Kaukasisch origine Med VG: Lupus 35w3d: hypertensie 149/86 mmhg, gn proteïnurie =>sflt-1/plgf ratio: 8,67 37w4d: tensies wisselend: 137/84 tot 170/117 mmhg =>sflt-1/plgf ratio: 26,58 Repeat sectio op 38w2d

29 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 6: GT, 30jr G1P0, Kaukasisch origine Med VG: geen 24w3d: oligohydramnion, vermoeden van PPROM, (negatieve PROM test (ILGF-test)), geen klachten Medicatie: Tocolyse (tractocile) en longrijping (Celestone) sflt-1/plgf ratio: 3,49 Afwachtend beleid

30 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 7: DV, 29 jaar G1P0, Kaukasisch origine Med VG: essentiële hypertensie 24w4d: hypertensie waarvoor Aldomet (3 x 250 mg), 24u prot: 0,8g/24u, géén pre-eclampsie klachten Echo: intra-uteriene groeirestrictie met afwijkende dopplers, 24ucollectie: 2 gr/24u =>sflt-1/plgf ratio: 261 (25w) Partus op 25w6d

31 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 8: MC, 42 jaar G1P0, Kaukasisch origine Med VG: geen 35w5d: 2 e episode vaginaal bloedverlies, hypertensie 144/91 mmhg, proteïnurie 0,33 gr/24u, geen klachten =>sflt-1/plgf ratio: 216,84 36w1d: 170/110 mmhg, hoofdpijn, visus stoornissen, algemeen onwel zijn, helderrood bloedverlies Dringende sectio op 36wd1

32 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 9: WA, 36 jaar G2P1, Kaukasisch origine Med VG: P1 sectio op 35w ikv pre-eclampsie 34w5d: bloeddruk: 106/54, gn klachten =>sflt-1/plgf ratio: 9,47 37w0d: bloeddruk 108/65, geen klachten, 0,33 gr/24u =>sflt-1/plgf ratio: 31,83 Inductie op 40wd4

33 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 10: OC, 36 jaar G2P1, Afrikaanse origine Med VG: P1 sectio op 26w ikv pre-eclampsie 24w4d: bloeddruk: 144/96, gn klachten: R/ 3 x 500mg Aldomet en trandate 3 x 100 mg =>sflt-1/plgf ratio: 35 25w6d: bloeddruk 144/97, hoofdpijn, nl labo =>sflt-1/plgf ratio: 198 Niet beslist tot opname maar ambulant celestone toediening (?) Sectio op 26w2d

34 Opmerkingen Beste predictieve marker voor pre-eclampsie in 2 e trim: Echo-Doppler: Pulsatility index (PI) a uterina sflt-1/plgf ratio: Ondersteunen van diagnose van pre-eclampsie Bevestiging van het verhoogd risico op pre-eclampsie (met of zonder PE klachten) Optimale voorbereiding van moeder en foetus (daling van morbiditeit en mortaliteit) Patient-specifiek opvolgingsschema (frequentie, hospitalisatie) Vnl early onset (< 34w) sflt-1/plgf ratio beïnvloedt niet beslissing tot partus PE blijft een klinische diagnose en moment van partus wordt bepaald door de kliniek!

35 Opmerkingen Bij diagnose van pre-eclampsie vs pregnancy induced hypertension, essentiële hypertensie (early onset < 34w): beslissing tot opname Bij patiënten met onderliggende aandoening waar je twijfelt over je diagnose (bv: een nefro patiënte met hypertensie en proteïnurie: DD is nefritis vs pet): differentiatie en opvolging

36 sflt-1/plgf ratio

CHAPTER 9. Samenvatting

CHAPTER 9. Samenvatting CHAPTER 9 113 Samenvatting In de introductie (chapter1) wordt een overzicht gegeven van relevante voorspellende markers voor preëclampsie (pe) en intra-uteriene groeirestrictie (iugr). De focus van chapter2

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Cardiovasculaire Beoordeling na Hypertensieve Afwijkingen van de Zwangerschap Hypertensieve zwangerschapscomplicaties rondom de uitgerekende datum zijn veelvoorkomende complicaties.

Nadere informatie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Achtergrond Het Klinefelter syndroom(ks): Genetisch kenmerk extra X-chromosoom:

Nadere informatie

Vascularisatie van het placenta bed in het eerste trimester

Vascularisatie van het placenta bed in het eerste trimester Doel van de studie Vascularisatie van het placenta bed in het eerste trimester Symposium Jonge Zwangerschap 08-02-2013 Averil Reus Arts Prenatale Geneeskunde 1. Het introduceren van een nieuwe techniek

Nadere informatie

Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk

Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Dr Jeanine Roeters van Lennep Internist, Vascular Medicine Erasmus MC Rotterdam, The Netherlands email:j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl

Nadere informatie

Protocol intra-uteriene groeivertraging revisie januari 2018

Protocol intra-uteriene groeivertraging revisie januari 2018 Protocol intra-uteriene groeivertraging revisie januari 2018 Definitie Er worden vele definities gehanteerd voor intra-uteriene groeivertraging (IUGR). De klassieke afkapwaarde is p10, voor neonatale morbiditeit

Nadere informatie

Leverpathologie tijdens de zwangerschap

Leverpathologie tijdens de zwangerschap Leverpathologie tijdens de zwangerschap EEN MISLEIDENDE CASUS Anne-Sophie Messiaen ASO Klinische Biologie 28/01/2016 Anamnese Dame van 27 jaar wordt door de HA doorverwezen naar de dienst gynaecologie

Nadere informatie

Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap

Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap Samenvatting Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap Samenvatting Dit proefschrift beschrijft het effect van plasma volume expansie in de behandeling van ernstige

Nadere informatie

Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap

Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap Dienst Gynaecologie Verloskunde Informatie voor de patiënte Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap Je bent zwanger gelukkig zwanger, maar plots strooit een hoge bloeddruk roet in het eten.

Nadere informatie

Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum Erasmus MC subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde

Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum Erasmus MC subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Nierziekten en zwangerschap Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum Erasmus MC subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Waar gaan we het over hebben? Wat is bevallen in

Nadere informatie

Preeclampsie & hypertensie in de zwangerschap. Nationaal hypertensie congres - Titia Lely Gynaecoloog WKZ

Preeclampsie & hypertensie in de zwangerschap. Nationaal hypertensie congres - Titia Lely Gynaecoloog WKZ Preeclampsie & hypertensie in de zwangerschap Nationaal hypertensie congres - Titia Lely Gynaecoloog WKZ Nieuws?. maar ik breng ook veel ouds Inhoud Huidige definities ACOG Etiologie: multi-factorieel

Nadere informatie

!Log vast in! NVHVV.presenterwall.nl. (zonder www!)

!Log vast in! NVHVV.presenterwall.nl. (zonder www!) !Log vast in! NVHVV.presenterwall.nl (zonder www!) Zwangerschap en vaten Hypertensieve zwangerschapscomplicaties Melvin Lafeber Internist i.o. Vasculaire Geneeskunde & Klinische Farmacologie) ZWANGERSCHAP

Nadere informatie

Zwangerschap is wel (soms) een ziekte. J Roeters van Lennep/ internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam

Zwangerschap is wel (soms) een ziekte. J Roeters van Lennep/ internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam Zwangerschap is wel (soms) een ziekte J Roeters van Lennep/ j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam Zwangerschappen in Nederland 2017 169 836 levend geboren

Nadere informatie

Verpleegkundige zorg rondom een zieke zwangere en kraamvrouw

Verpleegkundige zorg rondom een zieke zwangere en kraamvrouw Verpleegkundige zorg rondom een zieke zwangere en kraamvrouw Dreigende vroeggeboorte bij 24/0 en 32/0 weken of geboortegewicht lager ingeschat dan 1250 gram Van tevoren bekende foetale afwijkingen Ernstige

Nadere informatie

Regiobijeenkomst. Trisomie 13/18

Regiobijeenkomst. Trisomie 13/18 Regiobijeenkomst Trisomie 13/18 Programma 14.00-14.20u Achtergrond / biochemie / testeigenschappen Mw. Drs. M. Engels, screeningscoördinator VUmc 14.20 14.50u Echoscopische bevindingen in eerste / tweede

Nadere informatie

Hartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene

Hartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene Hartlijden en zwangerschap Dr. Alexander Van De Bruaene Belangenconflicten Belangenconflicten Doel van de presentatie Casus Vrouw 27 jaar A0G1P0, 6 weken zwanger Geen klachten, hartgeruis Casus Vrouw 24

Nadere informatie

Addendum. Nederlandse Samenvatting

Addendum. Nederlandse Samenvatting Addendum A Nederlandse Samenvatting 164 Addendum Cardiovasculaire ziekten na hypertensieve aandoeningen in de zwangerschap Hypertensieve aandoeningen zijn een veelvoorkomende complicatie tijdens de zwangerschap.

Nadere informatie

Obstetrische nefrologie

Obstetrische nefrologie ASN Review 2014 Obstetrische nefrologie Dr. A. van Tellingen Zaans Medisch Centrum Dr. A. van Tellingen Internist-nefroloog Disclosure potential conflicts of interest Research contracts: Geen Consulting:

Nadere informatie

The uteroplacental circulation in hypertensive disorders of pregnancy; Doppler ultrasound and histopathological studies Aardema, Margriet Willemien

The uteroplacental circulation in hypertensive disorders of pregnancy; Doppler ultrasound and histopathological studies Aardema, Margriet Willemien The uteroplacental circulation in hypertensive disorders of pregnancy; Doppler ultrasound and histopathological studies Aardema, Margriet Willemien IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's

Nadere informatie

Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op?

Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op? Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op? 1 INHOUD PSIE programma Antistoffen Ontstaan en Risico Achtergrond Rhc-screening Doel Rhc-screening Evaluatiestudie Rhc-screening Opzet Inclusies

Nadere informatie

Fetal Origins of Socioeconomic Inequalities. in Early Childhood Health. The Generation R Study. Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING

Fetal Origins of Socioeconomic Inequalities. in Early Childhood Health. The Generation R Study. Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING Fetal Origins of Socioeconomic Inequalities in Early Childhood Health The Generation R Study Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING Sociaal-economische gezondheidsverschillen vormen een groot maatschappelijk

Nadere informatie

Obesitas en zwangerschap

Obesitas en zwangerschap Obesitas en zwangerschap Risico s en beleid Maaike Kloosterman-de Groot, verloskundige UMCG Casus G2P1 Algemene anamnese: BMI 42 (lengte 1.56 m en gewicht 102 kg) Reuma, zonder medicatie Primaire subfertiliteit

Nadere informatie

IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte

IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte DEFINITIE: Vroeggeboorte: bevalling bij amenorroeduur < 37 weken Bij een zwangerschapsduur van meer dan 35 weken wordt het risico van belangrijke

Nadere informatie

Probably not important

Probably not important Probably not important Definitie counseling Laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening Letterlijk: raadgeven Het doel van counseling is het helpen van mensen bij: Het oplossen of hanteren van problemen

Nadere informatie

Hypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP

Hypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP Hypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP 13 november 2016 Leerdoelen Management van ernstige pre-eclampsie Preventie en behandeling eclampsie Management vochtbalans

Nadere informatie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel Achtergrond Fenotype = grote variabiliteit Niet alle symptomen

Nadere informatie

De rol van Aspirine tijdens en rondom de zwangerschap: bewezen en (nog) niet bewezen nut.

De rol van Aspirine tijdens en rondom de zwangerschap: bewezen en (nog) niet bewezen nut. Academiejaar 2013-2014 De rol van Aspirine tijdens en rondom de zwangerschap: bewezen en (nog) niet bewezen nut. Ilse van Baar Promotor: Prof. Dr. K. Roelens Co-promotor: Dr. G. Vandenberghe Scriptie voorgedragen

Nadere informatie

Katia Bilardo University Medical Centre Groningen The Netherlands

Katia Bilardo University Medical Centre Groningen The Netherlands De vele gezichten van Groeivertraging Katia Bilardo University Medical Centre Groningen The Netherlands Definitie SFD/SGA: Foetus/ pasgeboren met biometrie/ geboortegewicht < P10 IUGR/ GR: Foetus/ pasgeboren

Nadere informatie

Screening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2. Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011

Screening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2. Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011 Screening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2 Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011 Diabetische retinopathie Microvasculaire pathologie van de retina. Teken van andere microvasculaire

Nadere informatie

Immuun Activatie in Relatie tot Manische Symptomen in Depressieve Patiënten. Karlijn Becking MD-PhD student, UMCG

Immuun Activatie in Relatie tot Manische Symptomen in Depressieve Patiënten. Karlijn Becking MD-PhD student, UMCG Immuun Activatie in Relatie tot Manische Symptomen in Depressieve Patiënten Karlijn Becking MD-PhD student, UMCG Introductie Disbalans Pro-inflammatoire staat Destabilisatie Gevoeligheid voor stress Monocyt

Nadere informatie

VVOG VWV CONSENSUS Herfstvergadering Brugge, 11/10/ 03. Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap

VVOG VWV CONSENSUS Herfstvergadering Brugge, 11/10/ 03. Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap 1 VVOG VWV CONSENSUS Herfstvergadering Brugge, 11/10/ 03 Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap Hypertensieve aandoeningen komen voor in 6 tot 8 % van de zwangerschappen en leveren een significante

Nadere informatie

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De

Nadere informatie

Zwangerschap en hypertensie. bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser

Zwangerschap en hypertensie. bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser Zwangerschap en hypertensie bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser Richtlijnen Hypertensive aandoeningen in de zwangerschap 2011. (NVOG, NVK, NIV, NvMM) NICE clinical guideline 107-2010

Nadere informatie

Zwangerschap en hypertensie. bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser. Classificatie zwangerschap geinduceerde hypertensie

Zwangerschap en hypertensie. bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser. Classificatie zwangerschap geinduceerde hypertensie Richtlijnen Zwangerschap en hypertensie bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser Hypertensive aandoeningen in de zwangerschap 2011. (NVOG, NVK, NIV, NvMM) NICE clinical guideline 107-2010

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

Arteriële hypertensie bij zwangerschap

Arteriële hypertensie bij zwangerschap Arteriële hypertensie bij zwangerschap P. Van der Niepen Nefrologie en Hypertensie UZ Brussel Brussel, 18 Februari 2017 Outline 1 ste oorzaak van maternale en foetale morbiditeit en mortaliteit 5-10% van

Nadere informatie

Who is (not) at risk? Prognostic tests and models in obstetrics with a focus on preeclampsia

Who is (not) at risk? Prognostic tests and models in obstetrics with a focus on preeclampsia UvA-DARE (Digital Academic Repository) Who is (not) at risk? Prognostic tests and models in obstetrics with a focus on preeclampsia and preterm birth Kleinrouweler, Emily Link to publication Citation for

Nadere informatie

VSV ACHTERHOEK OOST PROTOCOL HYPERTENSIEVE AANDOENINGEN TIJDENS

VSV ACHTERHOEK OOST PROTOCOL HYPERTENSIEVE AANDOENINGEN TIJDENS VSV ACHTERHOEK OOST PROTOCOL HYPERTENSIEVE AANDOENINGEN TIJDENS Bloeddruk Over de definitie van hypertensie en het standaard meten van de bloeddruk zijn internationale afspraken gemaakt binnen de International

Nadere informatie

Vraag het aan uw zorgverlener

Vraag het aan uw zorgverlener Een eenvoudig, veilig bloedonderzoek dat zeer gevoelige resultaten geeft Een geavanceerde niet-invasieve test voor de bepaling van foetale trisomie en evaluatie van het Y-chromosoom Vraag het aan uw zorgverlener

Nadere informatie

Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks

Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks David van der Ham namens de PPROMEXIL projectgroep ISRCTN 29313500 ZonMW projectnummer:

Nadere informatie

Protocol Foetale Groeibeperking VSV Emmen

Protocol Foetale Groeibeperking VSV Emmen Protocol Foetale Groeibeperking VSV Emmen 1. Doel Richtlijn voor het diagnosticeren, monitoren en behandelen van een zwangerschap gecompliceerd door foetale groeibeperking. 2. Begripsbepaling Echoscopisch

Nadere informatie

Hartfalen : diagnose en definities

Hartfalen : diagnose en definities Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa

Nadere informatie

1 e trimester markers. Eva Pajkrt

1 e trimester markers. Eva Pajkrt 1 e trimester markers Eva Pajkrt Combinatietest Bij 1:300 Sens 90%, spec 95% PPV 11%, NPV ~100% +LR 17,4; -LR 0,10 Nicolaides et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2005 1 e trimester markers Neus botje Ductus

Nadere informatie

Trombocytopenie in de zwangerschap: analyse en behandeling. Klinische dag 2 oktober 2014 Karin van Galen, hematoloog Van Creveldkliniek UMC Utrecht

Trombocytopenie in de zwangerschap: analyse en behandeling. Klinische dag 2 oktober 2014 Karin van Galen, hematoloog Van Creveldkliniek UMC Utrecht Trombocytopenie in de zwangerschap: analyse en behandeling Klinische dag 2 oktober 2014 Karin van Galen, hematoloog Van Creveldkliniek UMC Utrecht Zwangerschapgerelateerde trombocytopenie 3 e trimester

Nadere informatie

Hoge bloeddruk in de zwangerschap. Zwangerschapsvergiftiging: geen gif maar wel een mysterie. Dr. Titia Lely, Gynaecoloog in opleiding

Hoge bloeddruk in de zwangerschap. Zwangerschapsvergiftiging: geen gif maar wel een mysterie. Dr. Titia Lely, Gynaecoloog in opleiding Hoge bloeddruk in de zwangerschap Zwangerschapsvergiftiging: geen gif maar wel een mysterie Dr. Titia Lely, Gynaecoloog in opleiding Wat ga ik u vertellen? Zwangerschapsvergiftiging historie Wat is het

Nadere informatie

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose prof dr Danny Schoors Arteriële hypertensie Epidemiologische studies Duidelijke relatie tussen bloeddruk

Nadere informatie

Hoge Bloeddruk in de zwangerschap

Hoge Bloeddruk in de zwangerschap Hoge Bloeddruk in de zwangerschap Meestal wordt bij iedere zwangerschapscontrole je bloeddruk gemeten. Dit kan met de hand (met stethoscoop) of met een speciaal voor zwangeren ingesteld automatische bloeddrukmeter.

Nadere informatie

Herhaling hypertensieve aandoening tijdens zwangerschap*

Herhaling hypertensieve aandoening tijdens zwangerschap* Onderzoek Herhaling hypertensieve aandoening tijdens zwangerschap* Miriam F. van Oostwaard, Josje Langenveld, Rianne Bijloo, Kai Mee Wong, Irma Scholten, Stephanie Loix, Chantal W.P.M. Hukkelhoven, Yvonne

Nadere informatie

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 INHOUD I Inhoud Hoofdstuk 1 Klinische aspecten van hypertensie 1 1. Voorkomen en definitie 1 2. Over risico en risicoreductie 3 3. Klinische manifestaties 9 4. De bloeddrukmeting 10 A. De bloeddrukmeting

Nadere informatie

Samenvatting Chapter 15

Samenvatting Chapter 15 Samenvattting Samenvatting Chapter 15 Er zijn 2 soorten tweelingen: een-eiig en twee-eiig. Twee-eiige tweelingen komen vaker voor dan een-eiige tweelingen (65% versus 35%). Alle tweeeiige tweelingen hebben

Nadere informatie

Maatschap Gynaecologen Gelderse Vallei Protocol remming weeënactiviteit en foetale longrijping. Protocol weeënremming bij versie stuitligging

Maatschap Gynaecologen Gelderse Vallei Protocol remming weeënactiviteit en foetale longrijping. Protocol weeënremming bij versie stuitligging Maatschap Gynaecologen Gelderse Vallei Protocol remming weeënactiviteit en foetale longrijping. Protocol weeënremming bij versie stuitligging I OMSCHRIJVING VAN HET PROBLEEM Weeënremming is in de obstetrische

Nadere informatie

PROTOCOL DREIGENDE PARTUS

PROTOCOL DREIGENDE PARTUS PROTOCOL DREIGENDE PARTUS PREMATURUS Definitie We spreken van een dreigende partus prematurus wanneer er sprake is van gebroken vliezen en/of contracties bij een amenorroeduur tussen de 24 en 36+6 weken.

Nadere informatie

Dreigende Partus prematurus 02/2017

Dreigende Partus prematurus 02/2017 Dreigende Partus prematurus 02/2017 Dit document bevat mogelijk vertrouwelijke informatie van JIJWIJ. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van JIJWIJ

Nadere informatie

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010 Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.

Nadere informatie

HOOFDSTUK 10 NEDERLANDSE SAMENVATTING

HOOFDSTUK 10 NEDERLANDSE SAMENVATTING HOOFDSTUK 10 NEDERLANDSE SAMENVATTING - 165 - Cerebral hemodynamics in normal and complicated pregnancy Tijdens de zwangerschap ontwikkelt 6-25% van de vrouwen een hoge bloeddruk. Het is een van de meest

Nadere informatie

Evidencetabel Lichamelijke klachten en verschijnselen

Evidencetabel Lichamelijke klachten en verschijnselen Evidencetabel Lichamelijke klachten en verschijnselen Zoekvraag: Wat is de prevalentie en de voorspellende waarde van lichamelijke klachten en verschijnselen? Een deel van de zwangeren zal zich presenteren

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting. Malou Schreurs

Nederlandse Samenvatting. Malou Schreurs Nederlandse Samenvatting Malou Schreurs Het brein is een van de meest doorbloede organen van het menselijk lichaam. De hersenen hebben, om optimaal te functioneren, een hoge metabole vraag. De brandstofvoorziening

Nadere informatie

HIT. MDO-onderwijs d.d Claire Slegers Fellow Intensive Care

HIT. MDO-onderwijs d.d Claire Slegers Fellow Intensive Care HIT MDO-onderwijs d.d. 01-12-2014 Claire Slegers Fellow Intensive Care Casus Man 68 RvO: Dag 1 TAAA - Buisprothese VG: o.a. 97 AAA - Buisprothese, ACS wv. ASA Postoperatief start LMWH (nadroparine 1dd2850

Nadere informatie

Geen. Geen. Geen. Geen

Geen. Geen. Geen. Geen Disclosure belangen dr. G. A. van Montfrans Nationaal Hypertensie Congres 7 februari 2014 (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Een neonatale casus. Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016

Een neonatale casus. Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016 Een neonatale casus Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016 Casus Zwangere 36j Jeuk ++ Geïnduceerde, vaginale bevalling Geboorte baby V. op 36 weken en 2 dagen Hydronefrose re > li GG 3,205

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Prediction of preterm delivery Wilms, F.F. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Prediction of preterm delivery Wilms, F.F. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Prediction of preterm delivery Wilms, F.F. Link to publication Citation for published version (APA): Wilms, F. F. (2014). Prediction of preterm delivery General rights

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21710 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Buurma, Aletta Title: On the pathology of preeclampsia : genetic variants, complement

Nadere informatie

Vakgroepoverleg praktijkondersteuners. 5 juni 2014

Vakgroepoverleg praktijkondersteuners. 5 juni 2014 Vakgroepoverleg praktijkondersteuners 5 juni 2014 Te bespreken Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Hartfalen Consultvoering Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Afname sterfte hart/vaatziekten sinds

Nadere informatie

Screeningsonderzoek in de vroege zwangerschap

Screeningsonderzoek in de vroege zwangerschap Screeningsonderzoek in de vroege zwangerschap STATE OF THE ART 18 S E P T E M B E R 2009 SY M P O S I U M V ROEG E Z WA N G E R S C H A P ROSA L I N D E S N I JD E R S Onderwerpen S C R E E N E N O P

Nadere informatie

Foto: v.l.n.r. dr. Anke Thaens, dr. Tinne Mesens en dr. Caroline Van Holsbeke. 6 Ziekenhuis Oost-Limburg ZOLarium 2018 nr. 68

Foto: v.l.n.r. dr. Anke Thaens, dr. Tinne Mesens en dr. Caroline Van Holsbeke. 6 Ziekenhuis Oost-Limburg ZOLarium 2018 nr. 68 Dr. Caroline Van Holsbeke, gynaecoloog: Als je beslist om een baby te vroeg op de wereld te zetten, moet je dit in de best mogelijke omstandigheden laten gebeuren. Foto: v.l.n.r. dr. Anke Thaens, dr. Tinne

Nadere informatie

24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst

24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst 24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Erasmus MC, Rotterdam

Nadere informatie

Als de nier zwanger wordt

Als de nier zwanger wordt Als de nier zwanger wordt Dr. Van den Driessche A. 18 oktober 2012 Als de nier zwanger wordt De nier: anatomie, functies, werking De zwangere nier Haemodynamische en endocriene adaptatie aan zwangerschap

Nadere informatie

Complexe genetische analyse of accurate screening voor Down syndroom?

Complexe genetische analyse of accurate screening voor Down syndroom? NIPT Complexe genetische analyse of accurate screening voor Down syndroom? Algemeen Medisch Laboratorium Antwerpen Dr. M. Berth Trisomie 21 - Down Roizen NJ, Patterson D. Lancet 2003;361 (9365):1281-9

Nadere informatie

Ketenprotocol. Minder leven. Auteurs: E. Davelaar & S. van der Lugt

Ketenprotocol. Minder leven. Auteurs: E. Davelaar & S. van der Lugt Ketenprotocol Auteurs: E. Davelaar & S. van der Lugt Datum: September 2015 Algemeen Het Verloskundig Samenwerkings Verband Zoetermeer (VSV Zoetermeer ) is in 2012 formeel opgericht ter verbetering van

Nadere informatie

Hoge bloeddruk (hypertensie) en eiwitverlies in de urine in de zwangerschap

Hoge bloeddruk (hypertensie) en eiwitverlies in de urine in de zwangerschap Pre-eclampsie en HELLP syndroom Hoge bloeddruk (hypertensie) en eiwitverlies in de urine in de zwangerschap Zwangerschapshypertensie Zwangerschapshypertensie is een hoge bloeddruk als gevolg van de zwangerschap.

Nadere informatie

Opzet. Methode. Inleiding. Resultaten. Conclusie. Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli

Opzet. Methode. Inleiding. Resultaten. Conclusie. Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli Een kwart van de aterme perinatale sterfte betreft SGA (

Nadere informatie

Hoge bloeddruk in de zwangerschap. Zwangerschapshypertensie.

Hoge bloeddruk in de zwangerschap. Zwangerschapshypertensie. Hoge bloeddruk in de zwangerschap Zwangerschapshypertensie www.jijwij.nl Tijdens de eerste zwangerschap krijgt 10-15% een verhoogde bloeddruk, hypertensie genoemd. Bij een volgende zwangerschap komt dit

Nadere informatie

Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven. Dr. Joke Koelewijn

Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven. Dr. Joke Koelewijn PSIE: resultaten wijzigingen per 1 juli 2011 Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven Dr. Joke Koelewijn Met dank aan: Heleen Woortmeijer (Sanquin Diagnostiek) Yolentha Messemaker-Slootweg

Nadere informatie

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals)

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Kliniek dag 0 Een zwangere vrouw van 36j (A-) wordt opgenomen

Nadere informatie

Protocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas

Protocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas Protocol Obesitas 1.0 Definitie obesitas Obesitas is een abnormale gezondheidstoestand waarbij er een overschot aan vetweefsel is. De meest gebruikte definitie is gebaseerd op de Quetelet-index of Body

Nadere informatie

Bloeddruk: hoe lager hoe beter?

Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Zijn de SPRINT en andere studies van nut voor met name de oudere type 2 patiënten? Dr. K.J.J. (Hans) van Hateren Huisarts & onderzoeker Geen Conflicts of interest Number

Nadere informatie

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Klinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Papiloedeem als eerste presentatie van het POEMS syndroom Dieneke Breukink, ANIOS Interne Geneeskunde R.

Nadere informatie

De oorspronkelijke witte-jas reactie in Milaan, 1983

De oorspronkelijke witte-jas reactie in Milaan, 1983 Disclosure belangen Gert van Montfrans en Marianne Cammenga Nationaal Hypertensie Congres 7 februari 2015 (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

Zwangerschapsvergiftiging

Zwangerschapsvergiftiging Zwangerschapsvergiftiging Pre-eclampsie (PE) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch

Nadere informatie

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes Nieuwe guidelines voor preventie Cardio 2013 Johan Vaes Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven belangrijkste doodsoorzaak Zowel mannen als vrouwen Overlijden voor 75 j is ten gevolge van CV ziekten

Nadere informatie

Diagnostiek van DVT en LE bij ouderen. Fred Haas

Diagnostiek van DVT en LE bij ouderen. Fred Haas Diagnostiek van DVT en LE bij ouderen Fred Haas 28-06-2012 1 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 Vereenvoudigd stolschema 2 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 3 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 4 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 Vereenvoudigd

Nadere informatie

VVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013

VVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013 VVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013 Congenitale Toxoplasmose: Hoe gebruik je de diagnostische informatie op een zinvolle manier? Filip Cools, MD, PhD Neonatologie, UZ Brussel Scenario

Nadere informatie

zwangerschapsdiabetes

zwangerschapsdiabetes op de grens van de 2e lijn? belangenverstrengelingen aangaande deze bijeenkomst heb ik niet mj muis Langerhans-symposium 12 & 14 juni 2018 Marian Muis internist-endocrinoloog programma Definities Fysiologie

Nadere informatie

Ischemiedetectie op maat, maar garantie tot aan de deur? Alkmaarse specialiteiten 1 december 2017 Vlado Brizar

Ischemiedetectie op maat, maar garantie tot aan de deur? Alkmaarse specialiteiten 1 december 2017 Vlado Brizar Ischemiedetectie op maat, maar garantie tot aan de deur? Alkmaarse specialiteiten 1 december 2017 Vlado Brizar Positief voorspellende waarde?! Inleiding Klachten bij coronairlijden symptoom > diagnose

Nadere informatie

Combinatietest: interpretatie kansuitslagen. Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc

Combinatietest: interpretatie kansuitslagen. Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc Combinatietest: interpretatie kansuitslagen Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc Uitslag Onderwerpen Combinatietest Test karakteristieken Achtergrond kansberekening Beleid bij onverwachte bevindingen

Nadere informatie

Combinatietest en Structureel Echoscopisch Onderzoek

Combinatietest en Structureel Echoscopisch Onderzoek Combinatietest en Structureel Echoscopisch Onderzoek Counselen over Prenatale screening Rieteke van Zalen, screeningscoördinator, AMC Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc Onderwerpen Combinatietest

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/66121 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Voskamp, P.W.M. Title: Prepare; before starting dialysis : outcomes in patients

Nadere informatie

Hoge bloeddruk in de zwangerschap

Hoge bloeddruk in de zwangerschap Hoge bloeddruk in de zwangerschap U bent zwanger en heeft hoge bloeddruk. Daarvoor bent u onder behandeling van de gynaecoloog in Meander Medisch Centrum. Een gynaecoloog is een arts die gespecialiseerd

Nadere informatie

Triple M studie. Miskraam. Beleid. Richtlijnen. Misoprostol. Disclosure belangen spreker. Mifepriston en misoprostol bij een miskraam

Triple M studie. Miskraam. Beleid. Richtlijnen. Misoprostol. Disclosure belangen spreker. Mifepriston en misoprostol bij een miskraam Triple M studie Disclosure belangen spreker Mifepriston en misoprostol bij een miskraam Lotte Hamel Prof. Dr. F. Vandenbussche (RUMC) Dr. M. Snijders (CWZ) Dr. S. Coppus (MMC) 01-11-2018 (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Kennisgebieden. The happy decision. Zwangerschapsdiabetes en zwangeren met type 2 diabetes in 20 minuten 27-6-2016

Kennisgebieden. The happy decision. Zwangerschapsdiabetes en zwangeren met type 2 diabetes in 20 minuten 27-6-2016 Disclosure belangen spreker Zwangerschapsdiabetes en zwangeren met type 2 diabetes in 20 minuten Dr Harold de Valk, internist-endocrinoloog UMC Utrecht (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

BMI protocol. Doel protocol Gezamenlijk protocol van de 1 e en 2 e lijn met als doel een eenduidig beleid voor alle zwangeren met een BMI > 30.

BMI protocol. Doel protocol Gezamenlijk protocol van de 1 e en 2 e lijn met als doel een eenduidig beleid voor alle zwangeren met een BMI > 30. BMI protocol Doel protocol Gezamenlijk protocol van de 1 e en 2 e lijn met als doel een eenduidig beleid voor alle zwangeren met een BMI > 30. BMI onderverdeling (kg/m2) Ondergewicht: BMI

Nadere informatie

Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst

Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst Waarover Epidemiologie Pathofysiologie Risicofactoren Take home message

Nadere informatie

Interpretatie hormonale testen. Dr. Sara Vandewalle AZ Sint Jan Brugge

Interpretatie hormonale testen. Dr. Sara Vandewalle AZ Sint Jan Brugge Interpretatie hormonale testen Dr. Sara Vandewalle AZ Sint Jan Brugge Casus: Ine, 30 jaar Voorgeschiedenis: G1P1A0, 5 maand geleden bevallen van dochter Vitiligo Onderhoudsmedicatie Vitamines ikv haaruitval

Nadere informatie

Ambulante Bloeddruk Meting. Gebruik in dagelijkse praktijk

Ambulante Bloeddruk Meting. Gebruik in dagelijkse praktijk Ambulante Bloeddruk Meting Gebruik in dagelijkse praktijk Bloeddruk = variabel hoe krijg ik reproduceerbare metingen? Vaker meten: Thuis meten Ambulant meten Dublin outcome studie, ABM vs Spreekuur Dolan,

Nadere informatie

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS Invasieve beademing bij longfibrose Liselotte Boerman, ANIOS Casus Man, 82 jaar, Opname ivm respiratoire insufficiëntie, DD: 1. Acute exacerbatie Idiopathische Pulmonale Fibrose (IPF) 2. overvulling cardiaal

Nadere informatie

Kent u de cijfers van uw hart?

Kent u de cijfers van uw hart? Kent u de cijfers van uw hart? CHOLESTEROL? GEWICHT/ BUIKOMTREK? UW? BLOEDDRUK? SUIKERGEHALTE? V.U.: Dr Freddy Van de Casseye - Elyzeese-Veldenstraat 63-1050 Brussel Belgische Cardiologische Liga www.cardiologischeliga.be

Nadere informatie

Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum. Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning

Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum. Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning Indicaties voor inspannings ECG Evaluatie van patienten met pijn op de

Nadere informatie

Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER

Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER 16-06-2016 INHOUD Achtergrond Ovarium carcinoom HE4 Retrospectieve studie AvL & AMC Opzet van prospectieve

Nadere informatie

BIJNIER. Dr. Frank Nobels Apr. Biol. Lieve Van Hoovels. OLVZiekenhuis Aalst-Asse-Ninove

BIJNIER. Dr. Frank Nobels Apr. Biol. Lieve Van Hoovels. OLVZiekenhuis Aalst-Asse-Ninove BIJNIER Dr. Frank Nobels Apr. Biol. Lieve Van Hoovels OLVZiekenhuis Aalst-Asse-Ninove INLEIDING CASUS man, 54 jaar Kliniek: reumapatiënt Therapie: langdurig medrol, geleidelijk afbouwen Laboratorium: onder

Nadere informatie

Bachelorscriptie Pre-eclampsie De theorieën en feiten van een overmatige ontstekingsreactie tijdens de zwangerschap

Bachelorscriptie Pre-eclampsie De theorieën en feiten van een overmatige ontstekingsreactie tijdens de zwangerschap Bachelorscriptie De theorieën en feiten van een overmatige ontstekingsreactie tijdens de zwangerschap Esther Verhaag Rijksuniversiteit Groningen Bachelorscriptie De theorieën en feiten van een overmatige

Nadere informatie