Dr. Joachim Van Keirsbilck Maternal Intensive Care AZ Sint Jan Brugge 26/11/2015
|
|
- Brecht Jansen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Rol van sflt-1- en PLGF bepalingen bij pre-eclampsie Dr. Joachim Van Keirsbilck Maternal Intensive Care AZ Sint Jan Brugge 26/11/2015
2 Pre-eclampsie Hoofdoorzaak van foetale en maternele morbiditeit en mortaliteit Incidentie: 3-5% Maternele sterfte: 42% tgv pre-eclampsie Preterme partus: 15% tgv pre-eclampsie Oorzaak van pre-eclampsie: - ongekende pathogenese - multifactorieel
3 Pre-eclampsie
4 Diagnose Pre-eclampsie HYPERTENSIE (de novo of toename voorafbestaand) Systolisch > 140 mmhg Diastolisch > 90 mmhg EN / OF PROTEINURIE (de novo of toename voorafbestaand) Ernstig > 110 mmhg > 300 mg op 24-uurs collectie > 5 gr op 24u collectie EN / OF ORGAANDYSFUNCTIE epigastrische pijn oedeem (handen, voeten, gegeneraliseerd) hoofdpijn visusstoornissen (scotomen) HELLP (hemolyse, elevated liver enzymes, low platelets) IUGR (intra-uteriene groeirestrictie) ACOG: American Congress of Obstetricians and Gynecologists ISSHP: International Society for the Sutdy of Hypertension in Pregnancy
5 Diagnose pre-eclampsie Early- onset (<34 weken zws duur) : abnormale placentatie Late-onset (>34 weken zws duur) Pathofysiologie Placentaire ischemie Minder goed aangepaste spiraal arteries Incomplete invasive van trophoblasten tgv endotheel en gladde spiercellen Placentaire oxidatieve stress/inflammatie Endotheelcel activatie/dysfunctie Blpl en thrombine activatie
6 Diagnose pre-eclampsie Doppler ae uterinae: 12w 20w Predictieve waarde Vroege pre-eclampsie (partus <34w): 90% Late pre-eclampsie: 45% (vals positieve ratio: 5%) How to record uterine artery Doppler in the first trimester. Khalil A, Nicolaides KH. Ultrasound Obstet Gynecol May Nadeel: onderzoeker afhankelijk
7 Opsporen pre-eclampsie Eerste trimester screening (12w) Maternele factoren (BMI, leeftijd, roken, voorgeschiedenis) Bloeddruk (MAP) Echografie (pulsatility index doppler a uterina) Labo (plgf, papp-a) => Predictie van 75% van pre-term pre-eclampsie en 47% van term pre-eclampsie (10% vals positieve ratio) Competing risks model in screening for preeclampsia by maternal factors and biomarkers at weeks gestation. Am J Obstet Gynecol Aug 19. O O Gorman, Wrigth, Syngelaki, Akolekar, Wright, Poon, Nicolaides ACOG: 1e trim screening afgeraden te lage positieve predictieve waarde gecombineerd onderzoek, echografie: onderzoeker - afhankelijk
8 Opsporen pre-eclampsie DOEL Snelle en betrouwbare test Opstarten van ondersteunende behandeling Steroïden voor foetale longrijping (Celestone 2 x 12 mg) MgSO 4 voor anti-convulsie therapie MgSO 4 voor cerebrale protectie (<30 weken ZWS-duur) Anti-hypertensieve therapie (per os, intraveneus) Observatie en bedrust
9 sflt-1 en PLGF SFlt-1: anti-angiogenic solubel mfs-like tyrosine kinase-1 receptor Productie door trofoblast Gestegen serum concentratie bij pre-eclampsie (PE) Stijging begint 5 weken voor diagnose/start van klinische diagnose van PE => Antagonist van Gunaikeai, vol20 nr7;33-36
10 sflt-1 en PLGF SFlt-1: Gunaikeai, vol20 nr7;33-36
11 sflt-1 en PLGF PLGF: Placental growth factor Inductie van proliferatie, migratie en activatie van endotheliale cellen Productie: cytotrofoblast, syncytiotrofoblast en extravilleuze trofoblast, Gedaalde serum concentratie bij PE Daling reeds vanaf weken zws-duur VEGF Vascular endothelial growth factor
12 sflt-1 en PLGF PLGF: Placental growth factor Gunaikeai, vol20 nr7;33-36
13 Studies sflt-1/plgf ratio An automated method fot the determination of the sflt- 1/PLGF ratio in the assessement of preeclampsia. S. Verlohren, A. Galindo, Am J Obstet Gynecol 2010;202:161.e1-11 Multicenter case-control studie 351 ptn: 71 ptn met PE en 280 matched ptn 595 serum stalen Doel: Prospectieve cohort study: bepalen van referentiewaarden van sflt-1 en PLGF bij 280 gezonde ptn Case-control studie: relatie van SFlt-1 en PLGF bij 71 ptn met PE en 280 gezonde ptn
14 Studies sflt-1/plgf ratio sflt-1 PE (pg/ml) Controle (pg/ml) Verlohren ± 965, ± 100,5 PLGF PE (pg/ml) Controle (pg/ml) Verlohren 76,06 ± 10,71 341,5 ± 13,57 sflt-1/plgf wkn controle Verlohren 3,8 4, wkn controle
15 Studies sflt-1/plgf ratio Cut-off waarde van 85 sflt-1/plgf ratio: sens: 82% en spec: 95% Early- onset (<34w) Sens: 89% Spec: 97% Late- onset (>34w) Sens: 74% Spec: 89%
16 Studies sflt-1/plgf ratio New gestational phase-specific cutoff values for the use of the soluble fms-like tyrosine kinase-1/placental growth factor ratio as a diagnsotic test for preeclampsia S. Verlohren, I. Herraiz, Hypertension.2014;63: Multicenter case-control studie 1149 ptn: 234 ptn met PE en 468 matched ptn 877 ptn zonder PE Doel: Prospectieve cohort study: bepalen van cutoff waarden van sflt- 1/PLGF ratio bij 877 gezonde ptn Case-control studie: cutoff waarden van SFlt-1/PLGF ratio bij 234 ptn met PE en 877 gezonde ptn
17 Studies sflt-1/plgf ratio Early- onset (<34w) Cutoff waarde van 33 Sens: 95% Spec: 94% => LR+ : 15,8 en LR-: 0,05 (95/100 correct pos PE, 188/200 correct neg PE) Cutoff waarde van 85 Sens: 88% Spec: 99,5% LR+: 176 en LR-:0,12 (199/200 correct neg PE) Combinatie cutoff waarden 33 en 85 95/100 ptn met PE correcte diagnose 5 ptn vals negatief voor PE 1/100 ptn vals pos voor PE
18 Studies sflt-1/plgf ratio Late- onset (>34-37w) Cutoff waarde van 33 Sens: 89,6% Spec: 73,1% => LR+ : 3,33 en LR-: 0,14 Cutoff waarde van 110 Sens: 58,2% Spec: 95,5% LR+: 13 en LR-:0,44 (199/200 correct neg PE) Combinatie cutoff waarden 33 en 110 Sens: 89,6% Spec: 95,5%
19 Studies sflt-1/plgf ratio Multicenter prospective clinical study to evaluate the prediction of short-term outcome in pregnant women with suspected preeclampsia (PROGNOSIS) M. Hund, D. Allegranza, M Schoedl, P Dilba, Hypertension.2014;63: Multicenter prospectieve, dubbel-blind studie 1273 ptn: Suggestief voor pre-eclampsie/eclampsie/hellp weken zws duur Doel: Bepalen en valideren van cutoff waarden van sflt-1/plgf ratio voor uitsluiten (<1 week) of diagnose (<4 weken) van PE. Case-control studie: cutoff waarden van SFlt-1/PLGF ratio bij 234 ptn met PE en 877 gezonde ptn
20 Studies sflt-1/plgf ratio Cutoff waarde van 38 Uitsluiten van PE binnen 1 week Diagnose van PE binnen 4 weken Neg pred waarde 99,1 94,9 Pos pred waarde 16,7 38,6 Sensitiviteit 85,7 70,3 Specificiteit 79,1 83,1 <38: gn associatie met ongunstige foetale prognose, bij hoge verhouding is wel meer risico (= maternele complicaties)
21 BESLUIT: sflt-1/plgf ratio Vrouwen MET symptomen van PE sflt-1/plgf ratio < 38: - weinig waarschijnlijk tot het ontwikkelen van PE gedurende 1 week - Onafhankelijk van zws-duur sflt-1/plgf ratio > 85 (early onset PE) en > 110 (late onset PE): - sterk suggestief voor het ontwikkelen van PE of andere vorm van placentaire insufficiëntie - Controle na 2-3 dagen: dynamiek van PE - >655 (early onset PE) en >201 (late onset PE): => partus binnen 48 u => foetale bewaking en longvoorbereiding
22 BESLUIT: sflt-1/plgf ratio Vrouwen MET symptomen van PE sflt-1/plgf ratio (early onset PE) en (late onset PE): - geen duidelijke diagnose, maar suggestief voor het ontwikkelen van PE gedurende de komende 4 weken - Controle na 1-2 weken
23 BESLUIT: sflt-1/plgf ratio Vrouwen ZONDER symptomen van PE Voorgeschiedenis van PE Abnormale dopplers ae uterinae op 20 weken zws duur Risicofactoren voor het ontwikkelen van PE (NICE-guidelines) Hoog risico: - Hypertensie in vorige zws - Chronisch nierlijden - Autoimmune aandoening: lupus of anti-fosfolipiden syndroom - Type 1 of 2 diabetes - Chronische hypertensie Matig risico: - Primigravida - > 40 jaar - Zws-interval > 10 jaar - BMI > 35 - Familiale VG pre-eclampsie - Multipele zws => Start sflt-1/plgf ratio bepaling vanaf w zws-duur
24 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 1: AP, 27jr G1P0, Afrikaanse origine Med VG: Essentiële hypertensie 29w4d: hypertensie 200/110 mmhg en proteïnurie 3+ met 24u-collectie: 5gr, geen pre-eclampsie klachten Medicatie: Trandate IV + adalat per os, MgSO 4 sflt-1/plgf ratio: 148,64 Inductie omwille van oncontroleerbare bloeddrukken
25 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 2: VL, 24 jr G1P0, Kaukasisch origine Med VG: geen 32w0d: episode van buikpijn gehad met hypertensie (adalat 3 x 20 mg), 32w2d: BD: 140/90 mmhg, controle labo: Trombocyten /L, AST 897 U/L, ALT 584 U/L, urinezuur 7,5 mg/dl, een 24u-collectie: 0,45gr, geen pre-eclampsie klachten Medicatie: Longrijping (Celestone 2 x 12 mg), MgSO 4 sflt-1/plgf ratio: 573,00 Dringende sectio
26 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 3: TC, 24jr G1P0, Kaukasische origine Med VG: geen 33w6d: hypertensie 160/100 mmhg en proteïnurie 3+ onderbuikspijn, labo: trombocyten /L, AST 164 U/L, ALT 125 U/L, urinezuur 7,6mg/dl, hyperreflexie Medicatie: Trandate per os + adalat per os, MgSO 4 sflt-1/plgf ratio: 196,77 Dringende partus gezien HELLP
27 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 4: SF, G1P0, Afrikaanse origine Med VG: Essentiële hypertensie 38w1d: hypertensie 147/94 mmhg en proteïnurie 1+ Klachten: hoofdpijn Medicatie: Trandate per os 3 x100 mg sflt-1/plgf ratio: 44,67 Inductie op 38w3d ikv pre-eclamspie
28 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 5: MC, 44 jaar G3P1, Kaukasisch origine Med VG: Lupus 35w3d: hypertensie 149/86 mmhg, gn proteïnurie =>sflt-1/plgf ratio: 8,67 37w4d: tensies wisselend: 137/84 tot 170/117 mmhg =>sflt-1/plgf ratio: 26,58 Repeat sectio op 38w2d
29 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 6: GT, 30jr G1P0, Kaukasisch origine Med VG: geen 24w3d: oligohydramnion, vermoeden van PPROM, (negatieve PROM test (ILGF-test)), geen klachten Medicatie: Tocolyse (tractocile) en longrijping (Celestone) sflt-1/plgf ratio: 3,49 Afwachtend beleid
30 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 7: DV, 29 jaar G1P0, Kaukasisch origine Med VG: essentiële hypertensie 24w4d: hypertensie waarvoor Aldomet (3 x 250 mg), 24u prot: 0,8g/24u, géén pre-eclampsie klachten Echo: intra-uteriene groeirestrictie met afwijkende dopplers, 24ucollectie: 2 gr/24u =>sflt-1/plgf ratio: 261 (25w) Partus op 25w6d
31 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 8: MC, 42 jaar G1P0, Kaukasisch origine Med VG: geen 35w5d: 2 e episode vaginaal bloedverlies, hypertensie 144/91 mmhg, proteïnurie 0,33 gr/24u, geen klachten =>sflt-1/plgf ratio: 216,84 36w1d: 170/110 mmhg, hoofdpijn, visus stoornissen, algemeen onwel zijn, helderrood bloedverlies Dringende sectio op 36wd1
32 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 9: WA, 36 jaar G2P1, Kaukasisch origine Med VG: P1 sectio op 35w ikv pre-eclampsie 34w5d: bloeddruk: 106/54, gn klachten =>sflt-1/plgf ratio: 9,47 37w0d: bloeddruk 108/65, geen klachten, 0,33 gr/24u =>sflt-1/plgf ratio: 31,83 Inductie op 40wd4
33 sflt-1/plgf ratio: voorbeelden Casus 10: OC, 36 jaar G2P1, Afrikaanse origine Med VG: P1 sectio op 26w ikv pre-eclampsie 24w4d: bloeddruk: 144/96, gn klachten: R/ 3 x 500mg Aldomet en trandate 3 x 100 mg =>sflt-1/plgf ratio: 35 25w6d: bloeddruk 144/97, hoofdpijn, nl labo =>sflt-1/plgf ratio: 198 Niet beslist tot opname maar ambulant celestone toediening (?) Sectio op 26w2d
34 Opmerkingen Beste predictieve marker voor pre-eclampsie in 2 e trim: Echo-Doppler: Pulsatility index (PI) a uterina sflt-1/plgf ratio: Ondersteunen van diagnose van pre-eclampsie Bevestiging van het verhoogd risico op pre-eclampsie (met of zonder PE klachten) Optimale voorbereiding van moeder en foetus (daling van morbiditeit en mortaliteit) Patient-specifiek opvolgingsschema (frequentie, hospitalisatie) Vnl early onset (< 34w) sflt-1/plgf ratio beïnvloedt niet beslissing tot partus PE blijft een klinische diagnose en moment van partus wordt bepaald door de kliniek!
35 Opmerkingen Bij diagnose van pre-eclampsie vs pregnancy induced hypertension, essentiële hypertensie (early onset < 34w): beslissing tot opname Bij patiënten met onderliggende aandoening waar je twijfelt over je diagnose (bv: een nefro patiënte met hypertensie en proteïnurie: DD is nefritis vs pet): differentiatie en opvolging
36 sflt-1/plgf ratio
CHAPTER 9. Samenvatting
CHAPTER 9 113 Samenvatting In de introductie (chapter1) wordt een overzicht gegeven van relevante voorspellende markers voor preëclampsie (pe) en intra-uteriene groeirestrictie (iugr). De focus van chapter2
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Cardiovasculaire Beoordeling na Hypertensieve Afwijkingen van de Zwangerschap Hypertensieve zwangerschapscomplicaties rondom de uitgerekende datum zijn veelvoorkomende complicaties.
Nadere informatieHet syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek
Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Achtergrond Het Klinefelter syndroom(ks): Genetisch kenmerk extra X-chromosoom:
Nadere informatieVascularisatie van het placenta bed in het eerste trimester
Doel van de studie Vascularisatie van het placenta bed in het eerste trimester Symposium Jonge Zwangerschap 08-02-2013 Averil Reus Arts Prenatale Geneeskunde 1. Het introduceren van een nieuwe techniek
Nadere informatieSekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk
Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Dr Jeanine Roeters van Lennep Internist, Vascular Medicine Erasmus MC Rotterdam, The Netherlands email:j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl
Nadere informatieProtocol intra-uteriene groeivertraging revisie januari 2018
Protocol intra-uteriene groeivertraging revisie januari 2018 Definitie Er worden vele definities gehanteerd voor intra-uteriene groeivertraging (IUGR). De klassieke afkapwaarde is p10, voor neonatale morbiditeit
Nadere informatieLeverpathologie tijdens de zwangerschap
Leverpathologie tijdens de zwangerschap EEN MISLEIDENDE CASUS Anne-Sophie Messiaen ASO Klinische Biologie 28/01/2016 Anamnese Dame van 27 jaar wordt door de HA doorverwezen naar de dienst gynaecologie
Nadere informatiePlasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap
Samenvatting Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap Samenvatting Dit proefschrift beschrijft het effect van plasma volume expansie in de behandeling van ernstige
Nadere informatieHypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap
Dienst Gynaecologie Verloskunde Informatie voor de patiënte Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap Je bent zwanger gelukkig zwanger, maar plots strooit een hoge bloeddruk roet in het eten.
Nadere informatieDr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum Erasmus MC subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde
Nierziekten en zwangerschap Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum Erasmus MC subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Waar gaan we het over hebben? Wat is bevallen in
Nadere informatiePreeclampsie & hypertensie in de zwangerschap. Nationaal hypertensie congres - Titia Lely Gynaecoloog WKZ
Preeclampsie & hypertensie in de zwangerschap Nationaal hypertensie congres - Titia Lely Gynaecoloog WKZ Nieuws?. maar ik breng ook veel ouds Inhoud Huidige definities ACOG Etiologie: multi-factorieel
Nadere informatie!Log vast in! NVHVV.presenterwall.nl. (zonder www!)
!Log vast in! NVHVV.presenterwall.nl (zonder www!) Zwangerschap en vaten Hypertensieve zwangerschapscomplicaties Melvin Lafeber Internist i.o. Vasculaire Geneeskunde & Klinische Farmacologie) ZWANGERSCHAP
Nadere informatieZwangerschap is wel (soms) een ziekte. J Roeters van Lennep/ internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam
Zwangerschap is wel (soms) een ziekte J Roeters van Lennep/ j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam Zwangerschappen in Nederland 2017 169 836 levend geboren
Nadere informatieVerpleegkundige zorg rondom een zieke zwangere en kraamvrouw
Verpleegkundige zorg rondom een zieke zwangere en kraamvrouw Dreigende vroeggeboorte bij 24/0 en 32/0 weken of geboortegewicht lager ingeschat dan 1250 gram Van tevoren bekende foetale afwijkingen Ernstige
Nadere informatieRegiobijeenkomst. Trisomie 13/18
Regiobijeenkomst Trisomie 13/18 Programma 14.00-14.20u Achtergrond / biochemie / testeigenschappen Mw. Drs. M. Engels, screeningscoördinator VUmc 14.20 14.50u Echoscopische bevindingen in eerste / tweede
Nadere informatieHartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene
Hartlijden en zwangerschap Dr. Alexander Van De Bruaene Belangenconflicten Belangenconflicten Doel van de presentatie Casus Vrouw 27 jaar A0G1P0, 6 weken zwanger Geen klachten, hartgeruis Casus Vrouw 24
Nadere informatieAddendum. Nederlandse Samenvatting
Addendum A Nederlandse Samenvatting 164 Addendum Cardiovasculaire ziekten na hypertensieve aandoeningen in de zwangerschap Hypertensieve aandoeningen zijn een veelvoorkomende complicatie tijdens de zwangerschap.
Nadere informatieObstetrische nefrologie
ASN Review 2014 Obstetrische nefrologie Dr. A. van Tellingen Zaans Medisch Centrum Dr. A. van Tellingen Internist-nefroloog Disclosure potential conflicts of interest Research contracts: Geen Consulting:
Nadere informatieThe uteroplacental circulation in hypertensive disorders of pregnancy; Doppler ultrasound and histopathological studies Aardema, Margriet Willemien
The uteroplacental circulation in hypertensive disorders of pregnancy; Doppler ultrasound and histopathological studies Aardema, Margriet Willemien IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's
Nadere informatieTweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op?
Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op? 1 INHOUD PSIE programma Antistoffen Ontstaan en Risico Achtergrond Rhc-screening Doel Rhc-screening Evaluatiestudie Rhc-screening Opzet Inclusies
Nadere informatieFetal Origins of Socioeconomic Inequalities. in Early Childhood Health. The Generation R Study. Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING
Fetal Origins of Socioeconomic Inequalities in Early Childhood Health The Generation R Study Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING Sociaal-economische gezondheidsverschillen vormen een groot maatschappelijk
Nadere informatieObesitas en zwangerschap
Obesitas en zwangerschap Risico s en beleid Maaike Kloosterman-de Groot, verloskundige UMCG Casus G2P1 Algemene anamnese: BMI 42 (lengte 1.56 m en gewicht 102 kg) Reuma, zonder medicatie Primaire subfertiliteit
Nadere informatieIN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte
IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte DEFINITIE: Vroeggeboorte: bevalling bij amenorroeduur < 37 weken Bij een zwangerschapsduur van meer dan 35 weken wordt het risico van belangrijke
Nadere informatieProbably not important
Probably not important Definitie counseling Laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening Letterlijk: raadgeven Het doel van counseling is het helpen van mensen bij: Het oplossen of hanteren van problemen
Nadere informatieHypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP
Hypertensieve Aandoeningen in de Graviditeit Ernstige Pre-eclampsie Eclampsie HELLP 13 november 2016 Leerdoelen Management van ernstige pre-eclampsie Preventie en behandeling eclampsie Management vochtbalans
Nadere informatieHet syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel
Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel Achtergrond Fenotype = grote variabiliteit Niet alle symptomen
Nadere informatieDe rol van Aspirine tijdens en rondom de zwangerschap: bewezen en (nog) niet bewezen nut.
Academiejaar 2013-2014 De rol van Aspirine tijdens en rondom de zwangerschap: bewezen en (nog) niet bewezen nut. Ilse van Baar Promotor: Prof. Dr. K. Roelens Co-promotor: Dr. G. Vandenberghe Scriptie voorgedragen
Nadere informatieKatia Bilardo University Medical Centre Groningen The Netherlands
De vele gezichten van Groeivertraging Katia Bilardo University Medical Centre Groningen The Netherlands Definitie SFD/SGA: Foetus/ pasgeboren met biometrie/ geboortegewicht < P10 IUGR/ GR: Foetus/ pasgeboren
Nadere informatieScreening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2. Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011
Screening Diabetische Retinopathie bij Diabetes mellitus type 2 Daniel Tavenier, kaderhuisarts diabetes 17 mei 2011 Diabetische retinopathie Microvasculaire pathologie van de retina. Teken van andere microvasculaire
Nadere informatieImmuun Activatie in Relatie tot Manische Symptomen in Depressieve Patiënten. Karlijn Becking MD-PhD student, UMCG
Immuun Activatie in Relatie tot Manische Symptomen in Depressieve Patiënten Karlijn Becking MD-PhD student, UMCG Introductie Disbalans Pro-inflammatoire staat Destabilisatie Gevoeligheid voor stress Monocyt
Nadere informatieVVOG VWV CONSENSUS Herfstvergadering Brugge, 11/10/ 03. Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap
1 VVOG VWV CONSENSUS Herfstvergadering Brugge, 11/10/ 03 Hypertensieve aandoeningen tijdens de zwangerschap Hypertensieve aandoeningen komen voor in 6 tot 8 % van de zwangerschappen en leveren een significante
Nadere informatieVoorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15
Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De
Nadere informatieZwangerschap en hypertensie. bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser
Zwangerschap en hypertensie bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser Richtlijnen Hypertensive aandoeningen in de zwangerschap 2011. (NVOG, NVK, NIV, NvMM) NICE clinical guideline 107-2010
Nadere informatieZwangerschap en hypertensie. bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser. Classificatie zwangerschap geinduceerde hypertensie
Richtlijnen Zwangerschap en hypertensie bloeddrukregulatiestoornissen met richtlijnen W. Visser Hypertensive aandoeningen in de zwangerschap 2011. (NVOG, NVK, NIV, NvMM) NICE clinical guideline 107-2010
Nadere informatieObesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar
Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.
Nadere informatieArteriële hypertensie bij zwangerschap
Arteriële hypertensie bij zwangerschap P. Van der Niepen Nefrologie en Hypertensie UZ Brussel Brussel, 18 Februari 2017 Outline 1 ste oorzaak van maternale en foetale morbiditeit en mortaliteit 5-10% van
Nadere informatieWho is (not) at risk? Prognostic tests and models in obstetrics with a focus on preeclampsia
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Who is (not) at risk? Prognostic tests and models in obstetrics with a focus on preeclampsia and preterm birth Kleinrouweler, Emily Link to publication Citation for
Nadere informatieVSV ACHTERHOEK OOST PROTOCOL HYPERTENSIEVE AANDOENINGEN TIJDENS
VSV ACHTERHOEK OOST PROTOCOL HYPERTENSIEVE AANDOENINGEN TIJDENS Bloeddruk Over de definitie van hypertensie en het standaard meten van de bloeddruk zijn internationale afspraken gemaakt binnen de International
Nadere informatieVraag het aan uw zorgverlener
Een eenvoudig, veilig bloedonderzoek dat zeer gevoelige resultaten geeft Een geavanceerde niet-invasieve test voor de bepaling van foetale trisomie en evaluatie van het Y-chromosoom Vraag het aan uw zorgverlener
Nadere informatieInduction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks
Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks David van der Ham namens de PPROMEXIL projectgroep ISRCTN 29313500 ZonMW projectnummer:
Nadere informatieProtocol Foetale Groeibeperking VSV Emmen
Protocol Foetale Groeibeperking VSV Emmen 1. Doel Richtlijn voor het diagnosticeren, monitoren en behandelen van een zwangerschap gecompliceerd door foetale groeibeperking. 2. Begripsbepaling Echoscopisch
Nadere informatieHartfalen : diagnose en definities
Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa
Nadere informatie1 e trimester markers. Eva Pajkrt
1 e trimester markers Eva Pajkrt Combinatietest Bij 1:300 Sens 90%, spec 95% PPV 11%, NPV ~100% +LR 17,4; -LR 0,10 Nicolaides et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2005 1 e trimester markers Neus botje Ductus
Nadere informatieTrombocytopenie in de zwangerschap: analyse en behandeling. Klinische dag 2 oktober 2014 Karin van Galen, hematoloog Van Creveldkliniek UMC Utrecht
Trombocytopenie in de zwangerschap: analyse en behandeling Klinische dag 2 oktober 2014 Karin van Galen, hematoloog Van Creveldkliniek UMC Utrecht Zwangerschapgerelateerde trombocytopenie 3 e trimester
Nadere informatieHoge bloeddruk in de zwangerschap. Zwangerschapsvergiftiging: geen gif maar wel een mysterie. Dr. Titia Lely, Gynaecoloog in opleiding
Hoge bloeddruk in de zwangerschap Zwangerschapsvergiftiging: geen gif maar wel een mysterie Dr. Titia Lely, Gynaecoloog in opleiding Wat ga ik u vertellen? Zwangerschapsvergiftiging historie Wat is het
Nadere informatieSymposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors
Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose prof dr Danny Schoors Arteriële hypertensie Epidemiologische studies Duidelijke relatie tussen bloeddruk
Nadere informatieHoge Bloeddruk in de zwangerschap
Hoge Bloeddruk in de zwangerschap Meestal wordt bij iedere zwangerschapscontrole je bloeddruk gemeten. Dit kan met de hand (met stethoscoop) of met een speciaal voor zwangeren ingesteld automatische bloeddrukmeter.
Nadere informatieHerhaling hypertensieve aandoening tijdens zwangerschap*
Onderzoek Herhaling hypertensieve aandoening tijdens zwangerschap* Miriam F. van Oostwaard, Josje Langenveld, Rianne Bijloo, Kai Mee Wong, Irma Scholten, Stephanie Loix, Chantal W.P.M. Hukkelhoven, Yvonne
Nadere informatieInhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3
INHOUD I Inhoud Hoofdstuk 1 Klinische aspecten van hypertensie 1 1. Voorkomen en definitie 1 2. Over risico en risicoreductie 3 3. Klinische manifestaties 9 4. De bloeddrukmeting 10 A. De bloeddrukmeting
Nadere informatieSamenvatting Chapter 15
Samenvattting Samenvatting Chapter 15 Er zijn 2 soorten tweelingen: een-eiig en twee-eiig. Twee-eiige tweelingen komen vaker voor dan een-eiige tweelingen (65% versus 35%). Alle tweeeiige tweelingen hebben
Nadere informatieMaatschap Gynaecologen Gelderse Vallei Protocol remming weeënactiviteit en foetale longrijping. Protocol weeënremming bij versie stuitligging
Maatschap Gynaecologen Gelderse Vallei Protocol remming weeënactiviteit en foetale longrijping. Protocol weeënremming bij versie stuitligging I OMSCHRIJVING VAN HET PROBLEEM Weeënremming is in de obstetrische
Nadere informatiePROTOCOL DREIGENDE PARTUS
PROTOCOL DREIGENDE PARTUS PREMATURUS Definitie We spreken van een dreigende partus prematurus wanneer er sprake is van gebroken vliezen en/of contracties bij een amenorroeduur tussen de 24 en 36+6 weken.
Nadere informatieDreigende Partus prematurus 02/2017
Dreigende Partus prematurus 02/2017 Dit document bevat mogelijk vertrouwelijke informatie van JIJWIJ. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van JIJWIJ
Nadere informatieTransmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010
Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.
Nadere informatieHOOFDSTUK 10 NEDERLANDSE SAMENVATTING
HOOFDSTUK 10 NEDERLANDSE SAMENVATTING - 165 - Cerebral hemodynamics in normal and complicated pregnancy Tijdens de zwangerschap ontwikkelt 6-25% van de vrouwen een hoge bloeddruk. Het is een van de meest
Nadere informatieEvidencetabel Lichamelijke klachten en verschijnselen
Evidencetabel Lichamelijke klachten en verschijnselen Zoekvraag: Wat is de prevalentie en de voorspellende waarde van lichamelijke klachten en verschijnselen? Een deel van de zwangeren zal zich presenteren
Nadere informatieNederlandse Samenvatting. Malou Schreurs
Nederlandse Samenvatting Malou Schreurs Het brein is een van de meest doorbloede organen van het menselijk lichaam. De hersenen hebben, om optimaal te functioneren, een hoge metabole vraag. De brandstofvoorziening
Nadere informatieHIT. MDO-onderwijs d.d Claire Slegers Fellow Intensive Care
HIT MDO-onderwijs d.d. 01-12-2014 Claire Slegers Fellow Intensive Care Casus Man 68 RvO: Dag 1 TAAA - Buisprothese VG: o.a. 97 AAA - Buisprothese, ACS wv. ASA Postoperatief start LMWH (nadroparine 1dd2850
Nadere informatieGeen. Geen. Geen. Geen
Disclosure belangen dr. G. A. van Montfrans Nationaal Hypertensie Congres 7 februari 2014 (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieEen neonatale casus. Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016
Een neonatale casus Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016 Casus Zwangere 36j Jeuk ++ Geïnduceerde, vaginale bevalling Geboorte baby V. op 36 weken en 2 dagen Hydronefrose re > li GG 3,205
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Prediction of preterm delivery Wilms, F.F. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Prediction of preterm delivery Wilms, F.F. Link to publication Citation for published version (APA): Wilms, F. F. (2014). Prediction of preterm delivery General rights
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21710 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Buurma, Aletta Title: On the pathology of preeclampsia : genetic variants, complement
Nadere informatieVakgroepoverleg praktijkondersteuners. 5 juni 2014
Vakgroepoverleg praktijkondersteuners 5 juni 2014 Te bespreken Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Hartfalen Consultvoering Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Afname sterfte hart/vaatziekten sinds
Nadere informatieScreeningsonderzoek in de vroege zwangerschap
Screeningsonderzoek in de vroege zwangerschap STATE OF THE ART 18 S E P T E M B E R 2009 SY M P O S I U M V ROEG E Z WA N G E R S C H A P ROSA L I N D E S N I JD E R S Onderwerpen S C R E E N E N O P
Nadere informatieFoto: v.l.n.r. dr. Anke Thaens, dr. Tinne Mesens en dr. Caroline Van Holsbeke. 6 Ziekenhuis Oost-Limburg ZOLarium 2018 nr. 68
Dr. Caroline Van Holsbeke, gynaecoloog: Als je beslist om een baby te vroeg op de wereld te zetten, moet je dit in de best mogelijke omstandigheden laten gebeuren. Foto: v.l.n.r. dr. Anke Thaens, dr. Tinne
Nadere informatie24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst
24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Erasmus MC, Rotterdam
Nadere informatieAls de nier zwanger wordt
Als de nier zwanger wordt Dr. Van den Driessche A. 18 oktober 2012 Als de nier zwanger wordt De nier: anatomie, functies, werking De zwangere nier Haemodynamische en endocriene adaptatie aan zwangerschap
Nadere informatieComplexe genetische analyse of accurate screening voor Down syndroom?
NIPT Complexe genetische analyse of accurate screening voor Down syndroom? Algemeen Medisch Laboratorium Antwerpen Dr. M. Berth Trisomie 21 - Down Roizen NJ, Patterson D. Lancet 2003;361 (9365):1281-9
Nadere informatieKetenprotocol. Minder leven. Auteurs: E. Davelaar & S. van der Lugt
Ketenprotocol Auteurs: E. Davelaar & S. van der Lugt Datum: September 2015 Algemeen Het Verloskundig Samenwerkings Verband Zoetermeer (VSV Zoetermeer ) is in 2012 formeel opgericht ter verbetering van
Nadere informatieHoge bloeddruk (hypertensie) en eiwitverlies in de urine in de zwangerschap
Pre-eclampsie en HELLP syndroom Hoge bloeddruk (hypertensie) en eiwitverlies in de urine in de zwangerschap Zwangerschapshypertensie Zwangerschapshypertensie is een hoge bloeddruk als gevolg van de zwangerschap.
Nadere informatieOpzet. Methode. Inleiding. Resultaten. Conclusie. Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli
Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli Een kwart van de aterme perinatale sterfte betreft SGA (
Nadere informatieHoge bloeddruk in de zwangerschap. Zwangerschapshypertensie.
Hoge bloeddruk in de zwangerschap Zwangerschapshypertensie www.jijwij.nl Tijdens de eerste zwangerschap krijgt 10-15% een verhoogde bloeddruk, hypertensie genoemd. Bij een volgende zwangerschap komt dit
Nadere informatieTypering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven. Dr. Joke Koelewijn
PSIE: resultaten wijzigingen per 1 juli 2011 Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven Dr. Joke Koelewijn Met dank aan: Heleen Woortmeijer (Sanquin Diagnostiek) Yolentha Messemaker-Slootweg
Nadere informatieEen verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals)
Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Kliniek dag 0 Een zwangere vrouw van 36j (A-) wordt opgenomen
Nadere informatieProtocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas
Protocol Obesitas 1.0 Definitie obesitas Obesitas is een abnormale gezondheidstoestand waarbij er een overschot aan vetweefsel is. De meest gebruikte definitie is gebaseerd op de Quetelet-index of Body
Nadere informatieBloeddruk: hoe lager hoe beter?
Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Zijn de SPRINT en andere studies van nut voor met name de oudere type 2 patiënten? Dr. K.J.J. (Hans) van Hateren Huisarts & onderzoeker Geen Conflicts of interest Number
Nadere informatieKlinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling
Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Papiloedeem als eerste presentatie van het POEMS syndroom Dieneke Breukink, ANIOS Interne Geneeskunde R.
Nadere informatieDe oorspronkelijke witte-jas reactie in Milaan, 1983
Disclosure belangen Gert van Montfrans en Marianne Cammenga Nationaal Hypertensie Congres 7 februari 2015 (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieZwangerschapsvergiftiging
Zwangerschapsvergiftiging Pre-eclampsie (PE) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch
Nadere informatieNieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes
Nieuwe guidelines voor preventie Cardio 2013 Johan Vaes Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven belangrijkste doodsoorzaak Zowel mannen als vrouwen Overlijden voor 75 j is ten gevolge van CV ziekten
Nadere informatieDiagnostiek van DVT en LE bij ouderen. Fred Haas
Diagnostiek van DVT en LE bij ouderen Fred Haas 28-06-2012 1 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 Vereenvoudigd stolschema 2 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 3 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 4 PAOKC Fred Haas 28-06-2012 Vereenvoudigd
Nadere informatieVVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013
VVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013 Congenitale Toxoplasmose: Hoe gebruik je de diagnostische informatie op een zinvolle manier? Filip Cools, MD, PhD Neonatologie, UZ Brussel Scenario
Nadere informatiezwangerschapsdiabetes
op de grens van de 2e lijn? belangenverstrengelingen aangaande deze bijeenkomst heb ik niet mj muis Langerhans-symposium 12 & 14 juni 2018 Marian Muis internist-endocrinoloog programma Definities Fysiologie
Nadere informatieIschemiedetectie op maat, maar garantie tot aan de deur? Alkmaarse specialiteiten 1 december 2017 Vlado Brizar
Ischemiedetectie op maat, maar garantie tot aan de deur? Alkmaarse specialiteiten 1 december 2017 Vlado Brizar Positief voorspellende waarde?! Inleiding Klachten bij coronairlijden symptoom > diagnose
Nadere informatieCombinatietest: interpretatie kansuitslagen. Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc
Combinatietest: interpretatie kansuitslagen Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc Uitslag Onderwerpen Combinatietest Test karakteristieken Achtergrond kansberekening Beleid bij onverwachte bevindingen
Nadere informatieCombinatietest en Structureel Echoscopisch Onderzoek
Combinatietest en Structureel Echoscopisch Onderzoek Counselen over Prenatale screening Rieteke van Zalen, screeningscoördinator, AMC Melanie Engels, screeningscoördinator, VUmc Onderwerpen Combinatietest
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/66121 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Voskamp, P.W.M. Title: Prepare; before starting dialysis : outcomes in patients
Nadere informatieHoge bloeddruk in de zwangerschap
Hoge bloeddruk in de zwangerschap U bent zwanger en heeft hoge bloeddruk. Daarvoor bent u onder behandeling van de gynaecoloog in Meander Medisch Centrum. Een gynaecoloog is een arts die gespecialiseerd
Nadere informatieTriple M studie. Miskraam. Beleid. Richtlijnen. Misoprostol. Disclosure belangen spreker. Mifepriston en misoprostol bij een miskraam
Triple M studie Disclosure belangen spreker Mifepriston en misoprostol bij een miskraam Lotte Hamel Prof. Dr. F. Vandenbussche (RUMC) Dr. M. Snijders (CWZ) Dr. S. Coppus (MMC) 01-11-2018 (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieKennisgebieden. The happy decision. Zwangerschapsdiabetes en zwangeren met type 2 diabetes in 20 minuten 27-6-2016
Disclosure belangen spreker Zwangerschapsdiabetes en zwangeren met type 2 diabetes in 20 minuten Dr Harold de Valk, internist-endocrinoloog UMC Utrecht (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieBMI protocol. Doel protocol Gezamenlijk protocol van de 1 e en 2 e lijn met als doel een eenduidig beleid voor alle zwangeren met een BMI > 30.
BMI protocol Doel protocol Gezamenlijk protocol van de 1 e en 2 e lijn met als doel een eenduidig beleid voor alle zwangeren met een BMI > 30. BMI onderverdeling (kg/m2) Ondergewicht: BMI
Nadere informatieWat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst
Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst Waarover Epidemiologie Pathofysiologie Risicofactoren Take home message
Nadere informatieInterpretatie hormonale testen. Dr. Sara Vandewalle AZ Sint Jan Brugge
Interpretatie hormonale testen Dr. Sara Vandewalle AZ Sint Jan Brugge Casus: Ine, 30 jaar Voorgeschiedenis: G1P1A0, 5 maand geleden bevallen van dochter Vitiligo Onderhoudsmedicatie Vitamines ikv haaruitval
Nadere informatieAmbulante Bloeddruk Meting. Gebruik in dagelijkse praktijk
Ambulante Bloeddruk Meting Gebruik in dagelijkse praktijk Bloeddruk = variabel hoe krijg ik reproduceerbare metingen? Vaker meten: Thuis meten Ambulant meten Dublin outcome studie, ABM vs Spreekuur Dolan,
Nadere informatieInvasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS
Invasieve beademing bij longfibrose Liselotte Boerman, ANIOS Casus Man, 82 jaar, Opname ivm respiratoire insufficiëntie, DD: 1. Acute exacerbatie Idiopathische Pulmonale Fibrose (IPF) 2. overvulling cardiaal
Nadere informatieKent u de cijfers van uw hart?
Kent u de cijfers van uw hart? CHOLESTEROL? GEWICHT/ BUIKOMTREK? UW? BLOEDDRUK? SUIKERGEHALTE? V.U.: Dr Freddy Van de Casseye - Elyzeese-Veldenstraat 63-1050 Brussel Belgische Cardiologische Liga www.cardiologischeliga.be
Nadere informatieProf. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum. Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning
Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning Indicaties voor inspannings ECG Evaluatie van patienten met pijn op de
Nadere informatieVoorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER
Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER 16-06-2016 INHOUD Achtergrond Ovarium carcinoom HE4 Retrospectieve studie AvL & AMC Opzet van prospectieve
Nadere informatieBIJNIER. Dr. Frank Nobels Apr. Biol. Lieve Van Hoovels. OLVZiekenhuis Aalst-Asse-Ninove
BIJNIER Dr. Frank Nobels Apr. Biol. Lieve Van Hoovels OLVZiekenhuis Aalst-Asse-Ninove INLEIDING CASUS man, 54 jaar Kliniek: reumapatiënt Therapie: langdurig medrol, geleidelijk afbouwen Laboratorium: onder
Nadere informatieBachelorscriptie Pre-eclampsie De theorieën en feiten van een overmatige ontstekingsreactie tijdens de zwangerschap
Bachelorscriptie De theorieën en feiten van een overmatige ontstekingsreactie tijdens de zwangerschap Esther Verhaag Rijksuniversiteit Groningen Bachelorscriptie De theorieën en feiten van een overmatige
Nadere informatie