Kunststoffen in perspectief: materialen voor een duurzame toekomst. Waarde: 5. Vereniging van Producenten van Kunststof- en Rubberartikelen vzw

Transcriptie

1 Kunststoffen in perspectief: materialen voor een duurzame toekomst Waarde: 5 Vereniging van Producenten van Kunststof- en Rubberartikelen vzw

2 MOETEN WE BANG ZIJN VAN De globalisering? Danielle, 21 jaar, Brussel, studente journalistiek Nu de communicatie planetair toek geworden is en er ongekende elektronische communicatiemiddelen (gsm, pc...) beschikbaar zijn, krijgen we een historische kans om hele bevolkingsgroepen uit de armoede te halen. We mogen die kans niet laten liggen! Moeten we bang zijn van Gudrun, 34 jaar, Hasselt, evenementenorganisator De technologie helpt ons om steeds kleinere en steeds slimmere De technologische toestellen te ontwerpen die minder kosten. Heel wat beroepen zullen ontwikkeling? veranderen. Net als ons dagelijks leven. Dirk, De vergrijzing van 63 jaar, Brugge, bankbediende Een baby die in 2030 wordt geboren, zal een levensverwachting van 130 jaar hebben. Dat zal de maatschappij, de geneeskunde, het werk en de vrije tijd compleet veranderen. Een hele uitdaging voor de generaties na ons! 2 De

3 bevolkingstoename? omst Jean-François, 38 jaar, Doornik, fysiotherapeut Onze mentaliteit en ons gedrag veranderen. Onze kinderen leren om bewuster te consumeren om beter te leven. Leren omgaan met de gevolgen van een veel extremer klimaat. Recyclage een vast onderdeel van ons dagelijks leven laten worden. Met het grootste respect voor het milieu en het water. de bevolking? Emilie, 20 jaar, Namen, studente verpleegkunde Tegen 2030 zullen er zo n 8 à 9 miljard mensen op de wereld zijn. En al die mensen hebben nood aan eten, drinken, verzorging, vervoer De klimaatveranderingen? Francis, 56 jaar, Zwijnaarde, leerkracht 0De energiecrisis? Het einde van de aardolie, dat is nog voor deze eeuw. De oplossingen? Die zien we overal rond ons: de wind, de golven, de bodem, de zon... en energiebezuinigingen. MOETEN WE BANG ZIJN VAN 3

4 KUNSTSTOF EN GEZONDHEID Infuuszak Prothese voor hemiplegiepatiënt Kunststoffen: onvervangbaar materiaal in de gezondheidssector Kunststoffen worden gebruikt in hartpompen, platen en verloopschroeven voor botbreuken, heup- of knieprotheses, kunstlenzen, zelfverterende hechtingen (de draadjes hoeven niet meer door een dokter verwijderd te worden) enz. Sonde Kleurgemarkeerde sondes Foto: Gregory Hallyday Kunststof en gezo Naar een comfortgeneeskunde: ondanks de veroudering Jean de Leval ( 1943, Luik) Professor emeritus ULg, vermaard uroloog en chirurg Tegen 2030 zou de levensverwachting stijgen naar 130 jaar. Hoe ziet u de geneeskunde evolueren als gevolg daarvan? De geneeskunde zal de opvolging van functionele en motorische aandoeningen verder verbeteren. We evolueren naar een comfortgeneeskunde, dus een geneeskunde die de levenskwaliteit verbetert, ondanks de veroudering. Een voorbeeld: we gaan niet dood aan incontinentie, maar we voelen ons wel beter als daar wat aan gedaan wordt, indien de cognitieve functies behouden blijven uiteraard. De degeneratie van de hersenen blijft een essentieel probleem waar tot op vandaag geen echte oplossing voor bestaat. Welke rol zullen technologie en instrumenten gaan spelen? In ons vakgebied, de urologie, beschikken we over fantastische nieuwe technologieën waarmee we diverse urinaire pathologieën kunnen onderzoeken en behandelen. Daarnaast werken we ook aan nieuwe heelkundige technieken waarvoor revolutionaire instrumenten ontwikkeld worden. Sommige daarvan bestaan uit kunststof. Bijvoorbeeld een draadgeleider in polyethyleen, een uiterst doeltreffend materiaal: het kwetst niet en het is glad en niet te scherp, zodat we de incontinentiebandjes perfect in positie kunnen plaatsen. Denkt u dat meer mensen, ook uit de arme gebieden van de wereld, toegang zullen krijgen tot kwalitatieve geneeskunde? In de minder ontwikkelde landen zijn niet zozeer de functionele problemen prioritair, dan wel de infectieproblemen. De remedies zijn bekend: een betere hygiëne, drinkbaar water voor iedereen en vaccinatie. 4

5 schoon en veilig Tijdens mijn stages in het ziekenhuis leer ik met de instrumenten omgaan: naalden, sondes, bloedzakken, dialyse kits, perfusies, katheters enz. Dat is niet evident! Het ziekenhuis dringt sterk aan op een zeer hoog niveau van hygiëne. Kunststoffen zijn daar erg voor geschikt: ze zijn schoon en proper, en helpen ons om de risico s op infectie te verminderen en de gezondheid van de patiënten te beschermen. Emilie, 20 jaar, Namen, studente verpleegkunde KUNSTSTOF EN GEZONDHEID ndheid levenskwaliteit Viruswerende chirurgische hand schoenen Ze bevatten een ontsmettende vloeistof. Wanneer een besmette naald door de handschoen prikt, worden de virussen vernietigd. revolutionair G-VIR stevig en soepel Biocompatibele heup Een keramische bol gecombineerd met een kern in polyethyleen: steviger en soepeler. comfort essentieel Kunstspier Een elektrische prikkel? De spier strekt, spant, trekt en duwt, net als een menselijke spier. 30 minuten De tijd die een chirurg nodig heeft om een incontinentiebandje te plaatsen. Eén miljoen vrouwen werden al met zo n bandje geholpen. 5

6 KUNSTSTOF EN WATER We moeten een nieuw waterparadigma vinden Riccardo Petrella, ( 1941, Brussel) Professor emeritus UCL, Voorzitter van het Institut Européen de Recherche sur la Politique de l Eau Water voor iedereen, dat is een van uw strijdpunten. Welke verantwoordelijkheid hebben wij als burger in die strijd? Het gaat om de manier waarop wij water produceren en gebruiken. De wereldeconomie slaagt er na een halve eeuw nog altijd niet in om de 40 miljard dollar vrij te maken die nodig zijn om 2,6 miljard mensen die geen toegang hebben tot openbare toiletten te kunnen helpen (dat zou de kindersterfte aanzienlijk doen dalen). Maar banken blijven wel miljarden aan bonussen en premies uitdelen. Idem voor de dividenden. Ik ken geen enkele aandeelhouder die daar bezwaar tegen heeft. Water voor iedereen: ziet u 2030 optimistisch of pessimistisch tegemoet? Als het huidige waterbeleid niet verandert, zal de toestand nog verergeren. We zitten in een model waarin water geprivatiseerd en verhandeld wordt. Landen verklaren dat ze vrij beslissen over hun water, ook al maakt dat water deel uit van multinationale hydrografi sche bekkens. We moeten een nieuw waterparadigma vinden, gebaseerd op het principe dat water een algemeen goed van de mensheid is en dat het recht op water voor iedereen daadwerkelijk nageleefd wordt. Kunnen nieuwe technologieën ons daarbij helpen? Dat hangt af van de manier waarop je ze gebruikt. Technologieën zijn nuttig wanneer ze gelijke rechten op leven voor alle mensen bevorderen. Dankzij een verbetering van de waterproductiviteit kunnen we bijvoorbeeld graangewassen telen met minder water. Dat is een pluspunt, op voorwaarde dat die technologie gebruikt wordt voor de mensen die het echt nodig hebben en niet voor speculanten. Technologieën ontzilting, fi ltering enz. zijn uiterst belangrijk, maar ze kunnen niet alles oplossen. Vooral het model moet veranderen. het waterverlies inperken Onder de Bosporus 2 m diameter, 9 cm dik: deze leiding in hogedichtheidpolyethyleen PE-HD is een van de breedste ter wereld. Ze voorziet Istanboel van drinkwater, via de Bosporus-engte, en beperkt het waterverlies tot wel 60%! 6

7 Al van toen ik nog student was, deed ik de was voor mijn broer en mezelf: dat was toen ongeveer 100 liter per machine. Sinds ik mijn eigen huis heb, blijf ik op het waterverbruik letten. We zitten nu aan 50 liter per machine. De nieuwe onderdelen in kunststof beperken de waterlekken. Ook in de badkamer zijn de nieuwe douchekoppen veel zuiniger. Gelukkig maar, want we hebben een groot gezin! KUNSTSTOF EN WATER Jean-François, 38 jaar, Doornik, kinesist Leidingwater drinken Europa legde de geleidelijke afschaffi ng van buizen in lood op. Lood veroorzaakt vergiftigingen en een ziekte die saturnisme genoemd wordt. Buizen in kunststoffen zijn veiliger en veel makkelijker te plaatsen! noodzakelijk Sproeien: een onschuldig gebaar Ongezouten Zout water zuiveren: een activiteit in volle expansie, over de hele wereld. Het principe? Een bijzonder fi jn fi ltersysteem, ook omgekeerde osmose genoemd, samengesteld uit membranen in kunststof. Om de 20 seconden Sterft een kind aan verontreinigd water. Met de nieuwe fi ltertechnieken kan het water van rivieren, kranen en putten gezuiverd worden. En dat zonder elektriciteit of gesofi sticeerde installaties. Waterzuiveringsstation - Foto: Paneltim Buizen gemarkeerd d.m.v. kleuren Lifestraw family system Foto: Vestergaard Frandsen 7

8 KUNSTSTOF EN ENERGIE 57 Dat is in procent hoeveel het energieverbruik zou toenemen als alle kunststoftoepassingen door andere materialen zouden worden vervangen. 4 Kunststof verbruikt slechts 4% van de ruwe aardolie. We moeten ons op de Onder de arm De nieuwe organische fotovoltaïsche cellen bestaan uit fl exibele membranen uit kunststof die je onder de arm kunt oprollen om je laptop te laden of op een parasol of tent kunt leggen om als kleine generator te gebruiken. Brandstof van de toekomst Waterstof zet onderzoekers aan het dromen. Het idee? Waterstof als brandstofcel, waarbij membranen in kunststof een rol spelen. Specialisten verwachten dat er tegen 2030 auto s op waterstof zullen rondrijden. Raadseltje Wat is stevig, licht, duurzaam am en tegen corrosie bestand? Antwoord: de schoep van een windturbine. Die schoepen bestaan voor het grootste deel uit vezelversterkte kunststoffen. stof Hernieuwbare energie: onmogelijk zonder kunststoffen Europa bepaalde dat het aandeel van de hernieuwbare energie van 7% nu naar 20% moet stijgen tegen Kunststoffen, bestand tegen corrosie en extreme weersomstandigheden, zijn onmisbaar voor de productie van zonnepanelen, brandstofcellen, fl exibele fotovoltaïsche zonneschermen en -cellen, schoepen van windturbines, fotovoltaïsche dakpannen enz. Stadsturbine Zeil van supertanker Fotovoltaïsche panelen 8

9 natuurlijke bronnen concentreren Jo Dewulf ( 1969, Gent) Professor Schone en Milieuvriendelijke Technologie aan de Universiteit Gent Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, moeten we ons gedrag veranderen. Hoe kunnen we minder en beter consumeren? Een van de beste methodes, die weinig aandacht krijgt overigens, is ons te concentreren op de gebruikte bronnen, wat ik resources engineering pleeg te noemen. Dat betekent dat we niet alleen andere bronnen gebruiken, maar dat we ze ook op een veel effi ciëntere manier aanwenden. KUNSTSTOF EN ENERGIE Ziet u 2030 optimistisch of pessimistisch tegemoet? Niet optimistisch en niet pessimistisch. De maatschappij, met haar wetenschappers en ingenieurs, was altijd al erg vindingrijk om nieuwe uitdagingen aan te kunnen, maar toch is ze er nog niet in geslaagd om de problemen rond duurzame ontwikkeling op te lossen. Kunnen we veel verwachten van de nieuwe technologieën? Dat denk ik wel. De inbreng van die nieuwe technologieën moet veel verder gaan dan de technologie in se: van bij het ontwerp zou technologie verankerd moeten worden in een hele bevoorradingsketen die rekening houdt met de levenscyclus. en energie Fotovoltaïsche cellen geïntegreerd in dakpannen zonnepanelen Ik ben een fan van hernieuwbare energie. Vijf jaar geleden liet ik zonnepanelen installeren. Om het dak niet te beschadigen, gebruikte de installateur pvc-profi elen met een aluminium inzet als basis voor de panelen. Hij plaatste ook een wit dichtings membraan, eveneens in pvc, dat het rendement van de installatie positief beïnvloedt. Ik overweeg om een zelfklevende plastic fi lm op de panelen te laten plakken om het licht nog beter te absorberen. Francis, 56 jaar, Zwijnaarde, leerkracht 9

10 KUNSTSTOF EN HET DAGELIJKS LEVEN We proberen om de ecologische voetafdruk van onze events tot een minimum te beperken. Aan alles hebben we gedacht: groene communicatie, spaarlampen, locaties die met het openbaar vervoer bereikbaar zijn. Voor het luik catering was ik nogal verrast: als je rekening houdt met alles productie, vervoer, verwerking dan zijn bekers en borden in plastic de grote winnaars. Ze zijn minder duur en hygiënischer. We zamelen ze weer in om ze achteraf te kunnen verwerken. Gudrun, 34 jaar, Hasselt, evenementenorganisator Als plastic verpakkingen niet bestonden Zou het gewicht van de alternatieve verpakkingen bijna 4 keer zo groot zijn en zou de uitstoot van broeikasgassen met 61% toenemen. Kunststof en Goedkoop, licht, stevig kunststof zal de huidige trends Virginie Jacobs ( 1979, Brussel) Architecte en tv-presentatrice Décoration Wat is momenteel de grote trend bij designers? Het ecodesign, een obligate trend voor elk voorwerp dat nu op de markt gebracht wordt. Ontwerpers zijn op zoek naar materialen die makkelijk te gebruiken zijn, goedkoop, recycleerbaar en energiezuinig bij de productie. Dat is de reden waarom kunststof een hoofdrol blijft spelen in de productie van meubels, maar ook van verlichting, schoenen, juwelen, horloges en kleding. Durven designers kunststof gebruiken? Ja, want kunststof biedt heel wat mogelijkheden voor vormen en kleuren. Grote Italiaanse merken ontwerpen erg trendy keukenmateriaal in kunststof. Ook beroemde designers als Philippe Starck gebruiken dit materiaal. Ik denk ook aan de stoel die Verner Panton in 1960 ontwierp in glasvezelcomposiet, een bros en duur materiaal. Die stoel wordt nu door Vitra heruitgebracht in polypropyleen, tegen een betaalbare prijs. Welke toekomst ziet u voor dit materiaal? De toekomst van de materialen zal afhangen van het feit of ze al dan niet milieuvriendelijk zijn. In tegenstelling tot wat vele mensen denken, heeft kunststof aardig wat voordelen op dat vlak. Kunststof is makkelijk in model te gieten en te vervoeren, en is licht en sterk tegelijk. Dat is de reden waarom kunststof de huidige trends zal overstijgen. 10

11 Verpakking voor verse groenten Verpakking voor softdrink Hi-tech en design stofzuiger Herbruikbare winkeltas het dagelijks leven KUNSTSTOF EN HET DAGELIJKS LEVEN overstijgen image designboom verser Slaatjes Een komkommer blijft 3 dagen vers; verpakt in folie is deze groente wel 14 dagen houdbaar. zuinig Het gewicht van het Atomium Dat is het gewicht (2.400 ton) aan nieuw plastic dat Spadel jaarlijks bespaart op zijn fl essengamma. Die fl essen bestaan voor 50% uit gerecycleerd materiaal. 8 Er gaan 8 plastic fl essen in een voetbaltruitje. Tijdens de wereldbeker 2010 droegen 9 teams de nieuwe truitjes in gerecycleerd polyester. De truitjes kenden een groot succes: in totaal werden 13 miljoen PET-fl essen gerecycleerd ( kilo afval). 100 gram Zoveel weegt een professionele sportschoen. Op 20 jaar tijd werd dat gewicht gehalveerd dankzij het gebruik van kunststoffen. In de sportwereld vinden we kunststoffen in truitjes van atleten, scheenbeschermers, rackets, fi etssturen, hengels, maskers, zwemvliezen, en, beschermende helmen. 11

12 KUNSTSTOF EN WONEN Toen de kinderen het huis uit waren, zochten we een woning die beter op onze levensstijl afgestemd was. Die nieuwe fase in mijn leven boeide me en ik was er heel erg mee bezig. Ik zocht veel informatie over de nieuwe isolatieen dichtingssystemen om het energierendement van mijn woning te verbeteren. Ze doen ongeloofl ijke dingen tegenwoordig! Dirk, 63 jaar, Brugge, bankbediende kunststof voelt zich overal thuis Van kelder tot zolder Op elke verdieping van het huis helpen kunststoffen om de energieprestaties van gebouwen te verbeteren: isolatiematerialen, dichtingsmembranen, Canadese putten, verluchtingssystemen. Gegolfd glasdak van een luchthaven Kunst Vloerverwarming Raamprofi el - Foto: Solvay Pakkend Je hoeft geen bouwprofessional te zijn om je steentje bij te dragen. Een eerste energiebesparende refl ex van gezinswoning tot kleine fl at: de buizen isoleren met soepel polyethyleenschuim. Makkelijk, goedkoop en bijzonder rendabel! 12

13 De technologieën bestaan, nu moeten de actoren gemobiliseerd worden Bernard Deprez ( 1962, Brussel) Hoofdredacteur van be.passive, een driemaandelijkse uitgave over de passiefnorm KUNSTSTOF EN WONEN Zijn Belgische woningen goed geïsoleerd? Uit een McKinsey-rapport van 2009 blijkt dat de energie-effi ciëntie van onze huizen tot de laagste van Europa behoort. Er is dus nog heel veel werk. Parallel daarmee blijken nieuwe normen, zoals de passiefnorm, zich heel snel te ontwikkelen. Zou u voor een totale energierenovatie pleiten? Toen ik mijn rijhuis 15 jaar geleden renoveerde, gebruikte ik mijn gezond verstand en probeerde ik zo goed mogelijk te isoleren. Tegenwoordig kan iedereen fors op energie besparen met een meer systematische aanpak. Uiteraard zijn de middelen beperkt, daarom moet een gedeeltelijke renovatie achteraf nog verbeterd kunnen worden zonder meerkosten. We moeten een globale energieaudit maken en geleidelijk proberen onze energiebehoefte te verminderen om het comfort te verbeteren. En wat met de nieuwbouw? Daar ontbreekt het aan een totaalaanpak, maar de markt zit niet stil. Zo neemt de dikte van de voorgeschreven isolatie elk jaar met 10% toe. De technologieën bestaan, nu moeten de actoren nog gemobiliseerd worden en moet er een globale visie verspreid worden die als kader dient voor elke actie, hoe klein ook. stof en wonen Zon, niet te veel en niet te weinig Zonlicht en zonnewarmte slim regelen? Dat is de taak van de zonneweringen die met de beheersystemen van het gebouw verbonden zijn. Esthetisch, zuinig en groen Kunstmatige natuursteen, gemaakt van fi jngemalen mineralen en hars, verdient een plaats in huis. Deze grondstoffenzuinige producten worden naadloos uitgevoerd. Dat scheelt in onderhoudsgemak! 13

14 KUNSTSTOF EN MOBILITEIT Ik ga heel vaak op pad sinds ik in Brussel studeer. Eerst ging ik te voet, nu heb ik een elektrische fi ets. De batterij is uitgerust met een nanomembraan dat een maximum aan energie opslaat op een heel klein volume. Resultaat: iedereen denkt dat ik met een gewone fi ets rij! En kers op de taart: de fi ets is superlicht. Het geheim? Een frame in staal gecombineerd met glas vezelversterkte kunststof. Buitenboordmotor op fotovoltaïsche cellen Binnenkant Danielle, 21 jaar, Brussel, studente journalistiek Kunststof en Een veilig en stevig zuinig Hoge vlucht De Boeing 787 Dreamliner zal voor 50% uit composietmaterialen bestaan. Deze lichtere versie zal 20% minder verbruiken dan een tradi tioneel vliegtuig Aantal kunststof onderdelen in een auto. In de motor, de transmissie, het wielstel, de dichting, de trilwering... wordt kunststof vooral gewaardeerd om zijn lichte gewicht. Resultaat: 30% minder gewicht en jaarlijks 12 miljoen ton minder brandstofverbruik in Europa. 470 km met het equivalent van 1 liter benzine Een sterk staaltje dat Luikse studenten neerzetten tijdens de Shell Ecomarathon in mei Hun voertuig (40 kg) in epoxycarbon wordt aangedreven door een waterstofbatterij. Een soort sandwich bestaande uit 2 elektrodes met daartussen synthetisch membraan dat niet dikker is dan een blad papier. Shell Ecomarathon - Universiteit van Luik 14

15 van airbag Autostoel: comfort en design Hybride technologie Kunststof wordt al lang gebruikt in voertuigen. Nieuw is dat kunststof nu met metaal verbonden kan worden. Deze lichtere en dus energiezuinige voertuigen zijn even veilig. kunststof in combinatie met metaal KUNSTSTOF EN MOBILITEIT mobiliteit materiaal dat het transport in de toekomst zal veranderen Pierre Alain De Smedt ( 1944, Oostende) Voorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) en de Belgische Automobiel- en Tweewielerfederatie (FEBIAC) Een vloeiende en niet-verontreinigende mobiliteit is een enorme uitdaging tegen Zal de mens daar in slagen? We gaan naar een rationeler en collectiever gebruik van de transportmiddelen. Dat is geen modeverschijnsel, maar een noodzaak. De mobiliteit past zich aan. Welke rol speelt kunststof in die grote uitdaging? Voor heel wat mensen staat kunststof alleen synoniem met aardolie. En daarom zou kunststof dus niet goed zijn. Maar wat ze vergeten is dat kunststof stilaan een recyclagegraad van 90% haalt. Zowat alles in een moderne auto kan gerecycleerd worden. Zelfs kunststof? Uiteraard, en zelfs meer dan men zou denken. Mensen beseffen niet hoeveel kunststof er gebruikt wordt, dat gaat tot 15% van het totale gewicht van een auto, 20% van een vliegtuig enz. Ze zien dat er kunststof in de bumpers zit, maar niet echt in andere elementen, zoals de spatborden. Kunststof kan kleine schokken bijzonder goed opvangen. Het is een veilig en stevig materiaal dat het transport in de toekomst zal veranderen. 15

16 KUNSTSTOF EN MILIEU William Vermeir ( 1955, Opwijk) Managing Director Fost Plus Vandaag worden 7 op 10 Hoe zit het in België met de recycling in het algemeen en met de recycling van kunststoffen in het bijzonder? Dankzij het sorteer-, inzamelings- en recyclingschema ondersteund door Fost Plus en beschikbaar voor alle Belgische burgers haalt België een recyclingpercentage van 93% voor huishoudelijk verpakkingsafval. Daarmee behoort ons land tot de beste leerlingen op Europees niveau. Wat kunststof betreft, worden vandaag 7 op 10 fl essen gerecycleerd. De uitdaging voor de komende jaren bestaat uit het buitenshuis sorteren, wat hand in hand gaat met onze consumptiegewoontes. Je hoort vaak praten over het zero afvalniveau. Denkt u dat die doelstelling haalbaar is tegen 2030? Wat is afval eigenlijk? Ingezameld en gerecycleerd verpakkingsafval vertegenwoordigt ongeveer ton per jaar en heeft op de recyclingmarkt een waarde die tussen 30 à 50 miljoen euro schommelt, afhankelijk van de conjunctuur. Met dat afval maakt men nieuwe fi etsen, textielvezels, nieuwe verpakkingen enz. Wat momenteel niet gerecycleerd kan worden, wordt dan nog omgezet in energie. Is dat al geen zero afval? Stof tot nadenken. Zal schaarsere en duurdere aardolie de economische vooruitzichten van gerecycleerde kunststoffen beïnvloeden? De evolutie van de aardolieprijs laat de kunststofrecyclerende sector beslist niet onberoerd. De impact van die schommelingen vertaalt zich op verschillende manieren: een stijging van de inzamelings- en sorteerkosten, een opbloei van de R&D en creativiteit om eventueel nieuwe recyclingtakken Kunst te ontwikkelen en de recyclingcapaciteit van kunststoffen op te trekken. We zien ook de opkomst van kunststoffen op biobasis, dus op basis van hernieuwbare plantaardige grondstoffen in plaats van fossiele grondstoffen, een toegenomen concurrentie tussen recycling en energieproductie in een context van autarkie. Recycleren als wat? Truien, sweatshirts, mutsen, handschoenen en sjaals in fl eece worden gemaakt van gerecycleerd pet. Andere courante toepassingen: vullingsmateriaal van jassen, matrassen, slaapzakken en tapijten. In de industrie: industriële folies, blisterverpakkingen, fl essen, fl acons en potten. HDPE wordt gerecycleerd tot opbergbakken, boxen, dozen, kabelkokers, pallets, wanden en buizen. (pet: polyethyleen tereftalaat HDPE: hogedichtheidpolyethyleen) Sorteren: een maatschappelijk gebaar Recycling: verwerking tot een homogeen poeder Gerecycleerde eindproducten 16

17 flessen gerecycleerd Biet De biohernieuwbare kunststof die van bieten geproduceerd wordt door Futerro in Escanaffles (Henegouwen) is waterdicht, maar ook dampdoorlatend wat interessant is voor de bewaring van groenten en fruit. Daarenboven is ze recycleerbaar. bewaren KUNSTSTOF EN MILIEU Algemene mobilisatie Wereldwijd vertegenwoordigen kunststoffen 60 tot 80% van het drijvend afval op zee. De kunststoffennijverheid zet zich in om die overlast te beperken: toenemend hergebruik en recycling, ontwikkeling van nieuwe biologisch afbreekbare kunststoffen, sensibilisatie van het grote publiek. 93% Percentage van de huis houdelijke verpakkingen die in België gerecycleerd worden. 2 gram Twee gram kunststof volstaan om 200 gram kaas te verpakken, 38 gram om anderhalve liter water op te slaan en 4,5 gram om 125 yoghurt te bewaren. Door de bank weegt een verpakking in kunststof 4 keer minder dan andere verpakkingen. recycling stof en milieu zero afval Producten in kunststof hebben een goede ecologische balans. Daarom gebruiken we kunststof voor al onze events. Het probleem? Mensen staan er niet bij stil en gooien plastic in de natuur. Maar dat plastic kan hergebruikt of gerecycleerd worden. Het is een kwestie van voorlichting en mentaliteit. Iedereen kan er wat aan doen! We doen er alles aan om zero afval events te organiseren. Gudrun, 34 jaar, Hasselt, evenementenorganisator 17

18 KUNSTSTOF EN NIEUWE TECHNOLOGIEËN Plastic geld België was altijd al een pionier in elektronische betaaloplossingen. In ons land zijn meer dan 12 miljoen elektronische kaarten in omloop. Het aantal elektronische betalingen stijgt jaar na jaar (997 miljoen elektronische betalingen in 2009 tegen 446 in 2000). Bruno Schröder ( 1956, Genappes) Microsoft Belux Technology Offi cer nieuwe 50 keer kleiner dan een rode bloedcel Door de toevoeging van nano-additieven aan kunststof ontstaan er substraten die elektriciteit kunnen geleiden. Op die manier kunnen er elektronische toestellen vervaardigd worden op een schaal die keer kleiner is dan een haartje. Een formidabel middel om de toegang tot nieuwe technologieën te democratiseren Sommige studies suggereren dat computers in 2030 miljoenen keer krachtiger zullen zijn dan onze huidige computers. Denkt u dat zelf ook? Ja, en dit is pas het begin. De beroemde wet van Moore stelt dat het vermogen om de 18 maanden verdubbelt en dat blijkt keer op keer te kloppen. De toestellen worden democratischer. Terwijl het vermogen van de beste computer tien jaar geleden nog 25 miljoen dollar kostte, is dat vandaag nog amper 4000 dollar, waarmee het binnen handbereik komt van het grote publiek. Computers zijn krachtiger, maar tegelijk kleiner dankzij de nano processors. Wat betekent dat voor ons dagdagelijks leven? Dat zal resulteren in goedkopere en veel intuïtievere toestellen dan vandaag. Momenteel zijn er 2 miljard mensen geconnecteerd en dat aantal zal toenemen. Ook de manier van verbinden zal veranderen: met de stem, met een handgebaar Toestellen zullen onderling verbinding maken zonder dat de mens iets hoeft te doen. Welke rol spelen polymeren in die evolutie? De informaticawereld kijkt ongeduldig uit naar de ontwikkeling van diverse en goedkope materialen. Die evolutie zal uit de wereld van de chemie komen, een wereld die een nieuwe generatie substraten kan ontwikkelen. We denken dan bijvoorbeeld aan kleine fl exibele schermen, aan soepel affi chage papier dat niet groter is dan een creditcard, aan digitale stoffen. Dat is een formidabel middel om de toegang tot nieuwe technologieën te democratiseren. 18

19 technologieën Elektrische kabels: wel of niet isoleren Computerelementen KUNSTSTOF EN NIEUWE TECHNOLOGIEËN Muziekspeler Spectaculair Antiseptisch, uv-werend, brandbestendig, hitteabsorberend, vlekbestendig, stroomgeleidend dat zijn slechts enkele eigenschappen die kunststoffen kunnen krijgen dankzij de nanotechnologie. Hoofdtelefoon Intelligent Radio-etiketten (RFID tags), nano processors, elektrische sondes en sensoren, diodes, optische vezels: over een paar jaar zullen die elementen hoofdzakelijk in kunststof gemaakt worden, een materiaal dat stilaan echt intelligent wordt. Intelligentie in dienst van de mens Dankzij sensoren zal onze wasmachine continu kunnen informeren naar de prijs van de elektriciteit en de beste prijs kunnen bedingen bij de energieleveranciers. Deze bijzonder discrete sensoren zijn uiterst doeltreffend en bijzonder energiezuinig: de trilling van het gebouw volstaat om ze aan te drijven. Bye bye batterijen! informatie en communicatie kunststof = de toekomst We zullen over ongekende communicatiemiddelen beschikken. Internet, gsm, radio en tv zullen versmelten en beschikbaar zijn tegen een steeds beter betaalbare prijs. We zullen nieuwe manieren ontdekken om samen te werken, om projecten en kennis te beheren. Jean-François, 38 jaar, Doornik, kinesist 19

20 MOETEN WE WAKKER LIGGEN VAN? Belgische Vereniging van Producenten van Kunststof- en Rubberartikelen vzw MISSIE In dialoog met de maatschappij en de aangesloten ondernemingen ondersteunt Federplast.be de ontwikkeling van de kunststof- en rubberverwerkende industrie in België en stimuleert haar bijdrage voor een duurzame toekomst. Diamant Building Auguste Reyerslaan 80 B Brussel 20 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Het gebruik van illustraties en foto s wordt ondersteund door de nodige bronvermeldingen. Indien u zou vaststellen dat een illustratie of foto zonder bronvermeling gebruikt werd, gelieve ons hiervan op de hoogte te brengen via de uitgever. De informatie in deze brochure kan niet als bindend worden beschouwd en kan op elk ogenblik door Federplast.be gewijzigd worden. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Geert Scheys Algemeen secretaris Federplast.be asbl Diamant Building Auguste Reyerslaan 80 B Brussel Gedrukt op papier met Forest Stewardship Council-label (FSC). Deze organisatie garandeert een verantwoord bosbeheer dat economisch rendabel, milieuvriendelijk en sociaal rechtvaardig is. Ontwerp en ontwikkeling: Apunta Teksten: Kalamos Copyright foto s: Gregory Hallyday, Vestergaard Frandsen, Shell Ecomarathon Credits foto s: leden van Federplast.be en PlasticsEurope Bronnen: Le monde en 2030 ; Ray HAMMOND, Yago edition 2007, DENKSTATT Rapport, PlasticsEurope 2010 Met de steun van PlasticsEurope Ondanks onze opzoekingen hebben wij niet alle rechthebbenden van de gebruikte foto s en illustraties kunnen bereiken. Wij nodigen hen uit om met ons contact op te nemen via info@federplast.be.