TAB 2. WONEN IN KERNHEM BOUWEN EN WONEN...21

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TAB 2. WONEN IN KERNHEM BOUWEN EN WONEN...21"

Transcriptie

1 I N H O U D S O P G A V E INHOUDSOPGAVE TAB 1. WEGWIJS IN KERNHEM WELKOM IN KERNHEM...7 UITLEG VAN DE HANDLEIDING...9 Duurzaam, voor nu en later...9 Zelf verantwoordelijk...10 Indeling van dit handboek...10 KERNHEM, TUSSEN VELUWE EN VALLEI...11 Eenheid in verscheidenheid...11 Architectuur...11 Driedeling...12 BEWONER VAN KERNHEM...13 Milieubewust leven voor volgende generaties...13 KAARTEN VAN KERNHEM...15 Vlekken A1 en A Vlek A TAB 2. WONEN IN KERNHEM BOUWEN EN WONEN...21 Duurzaam bouwen...21 Dubo-maatregelen...21 Gevolgen van duurzaam bouwen..22 Duurzaam wonen...22 Woninginrichting...22 Milieubewust klussen...23 Duurzaam Wonen Team...23 Duurzaam wonen is vooral bewust keuzes maken...24 AFVAL...25 Afvalinzameling in ondergrondse afvalcontainers...25 Restafval...26 Groente-, fruit- en tuinafval...26 Gescheiden afvalinzameling...26 Grof tuinafval...26 Grof huisvuil...26 Wit- en bruingoed...27 Bouw- en sloopafval en autobanden...27 Glas...27 Papier...27 Textiel...27 Huishoudelijk chemisch afval...27 Voorkomen is beter dan...28 Kringloopbedrijven...28 Vragen en klachten...28 Afvalcombinatie De Vallei...28 Klachten over uw wijk...28 Overlast en zwerfvuil...28 Wethouder Peter van t Hoog over afvalinzameling in Kernhem...28 WATER...29 Duurzaam waterbeheer...29 Afvoer en infiltratie...30 Wadi s, A-watergang en Slenk...30 Voorkom vervuiling van...30 grondwater...30 Bladafscheider en zandvangputje..30 Auto wassen...30 Hond uitlaten...31 Schadelijke stoffen...31 Lozen van afvalwater...31 Waterbesparing...31 Zelf water besparen...31 Regenton...31 Grondwatermeter...32 ENERGIE...33 Energiezuinige wijk...33 Warmtelevering...34 Elektrisch koken...34 Zonnepanelen...34 Duurzame energie...35 Groene stroom of natuurstroom?...35 Overstappen op duurzame energie 35 Energie besparen

2 I N H O U D S O P G A V E VERVOER EN VERKEER...37 Verkeer...37 Auto te gast...37 Ruim baan voor fiets en voetganger...38 Openbaar vervoer...38 Verkeersvoorzieningen...38 Parkeren...38 Carpoolen en autodelen...39 Eerste Mandelige verenigingen in Kernhem...40 GROEN...41 Kernhem; wijk in het groen...41 Ecologische zones...41 Plan Vleermuis...42 Ecologische zones in de...42 praktijk...42 Ruimte voor dieren...42 Vleermuizen...42 Natuurlijk bermbeheer...43 Natuurlijk tuinieren...43 Tuinafscheiding...43 Groeiplaatsen...44 Wilde of inheemse planten...44 Onderhoud...44 Zelf composteren...44 Dieren in uw tuin...45 Vlinders in uw tuin...45 Vogels...45 Ongewenste dieren...45 VOORZIENINGEN...47 Cluster van voorzieningen...47 Sociaal-culturele voorzieningen...47 Zorg...48 Sporthal...48 Scholen en kinderopvang...48 Schoolwoningen...48 Brede school...48 Kinderopvang...48 Voorzieningen openbare ruimte...48 Straatmeubilair...48 Verharding...49 Speelplaatsen en pleinen...49 Straatnamen...49 Veilig wonen...49 Wijkbeheer/wijkagent...49 Kunst in Kernhem...50 Het andere plan vleermuis...50 Samenwerking levert meer resultaat dan de som der delen...50 TAB 3. NUON Achter dit tabblad treft u informatie aan over warmtelevering en drinkwater. Naast energieadviezen treft u ook de algemene voorwaarden en tariefbladen aan. TAB 4. ACHTERGROND- INFORMATIE OVER UW HUIS Informatie van de ontwikkelaar (bij een koopwoning) of van de woningcorporatie (bij een huurwoning) TAB 5. ADRESSEN BOUWEN EN WONEN...1 AFVAL...2 WATER...2 ENERGIE...3 VERVOER EN VERKEER...3 GROEN...4 ALGEMEEN...5 TAB 6. EIGEN INFORMATIE Achter dit tabblad kunt u allerlei losse informatie bewaren over de wijk en uw woning. Te denken valt aan nieuwsbrieven, folders van leveranciers, tekeningen, contracten, of bijvoorbeeld de Afvalkalender. 4

3 W E G W I J S I N K E R N H E M 1. WELKOM IN KERNHEM Als eerste wil ik u van harte feliciteren met uw woning in Kernhem. Ik hoop dat u er met veel plezier zult wonen. De afgelopen jaren hebben vele mensen met plezier gewerkt aan de totstandkoming van Kernhem. De planologen, de landschapsarchitecten, de landmeters, de grondwerkers, de stratenmakers, de projectleider, de ontwikkelaars Te veel medewerkers om hier op te noemen, maar wel allemaal mensen die enthousiast in uw nieuwe wijk aan de slag waren. Kernhem is een bijzondere wijk. Natuurlijk voor u, maar ook voor ons. Het is voor het eerst dat het groen - de houtwallen en alle landschapselementen - er al is voordat de bewoners komen. Nieuw is ook de manier waarop wordt omgegaan met het regenwater in de wijk. Dit doen we om het groen een goede leefomgeving te bieden. We zorgen ervoor dat het groen ook groen blijft. Kernhem is een wijk die opvalt door de eenheid van materiaalgebruik (bakstenen, dakpannen, straatmeubilair) en door de verscheidenheid in soorten en typen woningen. Het is een woonwijk van waar je zo maar even een wandeling op het landgoed Kernhem of een fantastische fietstocht door het agrarisch buitengebied kunt maken. Ook het centrum van Ede ligt op hooguit tien minuten fietsen. Kortom, Kernhem is een woonwijk die alles heeft en ik wens u daar veel woonplezier toe. Simon van de Pol, wethouder Ruimtelijke ontwikkeling en Volkshuisvesting.

4 W E G W I J S I N K E R N H E M

5 W E G W I J S I N K E R N H E M 2. UITLEG VAN DE HANDLEIDING Heeft u er wel eens bij stilgestaan dat u bij tal van apparaten een uitgebreide handleiding ontvangt, maar dat u bij de meeste woningen, waarvoor u het duizendvoudige neertelt, meestal slechts een sleutel ontvangt? Kernhem loopt in vele opzichten voorop. Dat ziet u ook aan dit handboek, dat eigenlijk de handleiding is voor de bewoners van Kernhem. Een boek waarin veel praktische informatie staat over uw woning en woonomgeving. De inhoud is samengesteld door de gemeente Ede in samenwerking met projectontwikkelaars, Woningcorporatie Woonstede en NUON. Wij bieden u een naslagwerk, waarin u veel antwoorden kunt vinden op uw vragen over de woning en wonen in de wijk Kernhem. Het handboek hoort bij uw woning. Dat wil zeggen dat u bij verhuizing het boek overdraagt aan de nieuwe bewoner. Duurzaam, voor nu en later In de afgelopen periode ontving u veel uiteenlopende informatie. Het betrof gegevens over de woning zelf, maar ook informatie over de kwaliteiten van de wijk. De komende tijd gaat u zelf uw nieuwe woonomgeving ontdekken. U zult ondervinden wat het is om in een duurzaam gebouwde wijk als Kernhem te wonen. Dit betekent dat bij de bouw van de wijk uitputting, vervuiling en aantasting van het milieu zoveel mogelijk vermeden is. Het resultaat van duurzaam bouwen is op de eerste plaats een mooie, prettige en gezonde woonomgeving, maar ook een comfortabele woning. In uw woning profiteert u van de energiebesparende maatregelen. U woont in een groene omgeving met de natuur voor de deur. Door in Kernhem zorgvuldig om te gaan met natuur en milieu worden bodem, water, lucht en daarmee ook de gezondheid van u als bewoner beschermd. Al deze zaken samen bepalen voor een groot deel de kwaliteit van uw woonomgeving. Bij een duurzame ontwikkeling worden milieuproblemen niet doorgeschoven naar een andere generatie, maar zoveel mogelijk voorkomen door de generatie van nu. 9

6 W E G W I J S I N K E R N H E M Zelf verantwoordelijk Een duurzaam gebouwde wijk is mooi, maar duurzaam leven is nog mooier. Uiteindelijk bepaalt u als consument namelijk de vraag naar consumptiegoederen en daarmee de vraag naar energie, water en grondstoffen. Tegelijkertijd bepaalt u de omvang en samenstelling van afvalstromen, bijvoorbeeld in de vorm van huishoudelijk afval. Het is belangrijk dat u als bewoner van Kernhem de ambities voor de wijk waarmaakt. De gemeente Ede heeft voor de wijk Kernhem veel bedacht. De bewoners spelen echter de belangrijkste rol als het gaat om duurzaam wonen. Om zelf een positieve bijdrage te kunnen leveren aan een duurzame woonomgeving, moet u eerst weten voor welke milieumaatregelen is gekozen en wat daarvan de consequenties voor u als bewoner zijn. U zult hierover, met name wanneer u uw wijk steeds verder ontdekt, waarschijnlijk vragen hebben. In dit handboek vindt u op de meeste vragen een antwoord. Indeling van dit handboek Zoals u ziet bestaat dit handboek uit zes tabbladen. Achter het voorblad is de inhoudsopgave opgenomen. Achter het eerste tabblad vindt u een introductie over uw woning en uw wijk, maar ook over dit handboek. Achter het tweede tabblad komen de onderwerpen bouwen, afval, water, energie, vervoer & verkeer, groen en voorzieningen aan bod. Na een korte uitleg over de milieumaatregelen, volgt in ieder hoofdstuk een uitleg over hoe u zelf op een doeltreffende manier met de maatregelen om kunt gaan. Achter het derde tabblad zijn diverse folders van de NUON opgenomen. Na het vierde tabblad vindt u praktische informatie over uw huis. Als u een koopwoning heeft dan komen deze gegevens van de ontwikkelaar van uw huis; huurders treffen een naslagwerk van de woningcorporatie aan. Aan bod komen onder meer de ingebruikname van uw woning, instructies voor de bediening vaninstallaties en adviezen voor het onderhoud van de woning. Achter tabblad vijf kunt u de adressen vinden van verschillende organisaties, gerangschikt naar thema. Tot slot kunt u achter het zesde en laatste tabblad de informatie bundelen, die u zelf belangrijk vindt. U kunt hierbij denken aan losse folders, bijvoorbeeld over duurzaam wonen, de Afvalkalender en de nieuwsbrieven van Kernhem. Wij wensen u, namens alle mensen die hebben meegewerkt aan de realisatie van de wijk Kernhem, veel woonplezier toe! Gemeente Ede, oktober 2000 Gewijzigde versie, januari 2004 Wijzigingen voorbehouden, Aan de inhoud van dit handboek kunnen geen rechten worden ontleend. 10

7 W E G W I J S I N K E R N H E M 3. KERNHEM, TUSSEN VELUWE EN VALLEI De woonwijk Kernhem in Ede is te vinden op een bijzondere locatie. De wijk ligt op de grens van de (hoge) Veluwe en de (lage) Gelderse Vallei. Bijzonder is ook de directe nabijheid van landgoed Kernhem. De gemeente Ede wil de groene structuur van de omgeving graag behouden en doorvoeren in de nieuw te bouwen wijk. De belangrijkste uitgangspunten bij de bouw van Kernhem zijn dan ook geweest: kwaliteit, duurzaamheid, ecologie en een wijk die is ingepast in de natuurlijke omgeving. In het huidige plan verrijzen er in Kernhem zo n woningen. In de toekomst kan dat uitgroeien tot Voor het bouwen van woningen in de zogeheten vlek C is nog wel het opstellen en in procedure brengen van een nieuw bestemmingsplan nodig. Eenheid in verscheidenheid Kernhem is een wijk voor iedereen. Alleenstaanden en gezinnen, jongeren en senioren, allemaal vinden ze er een woning. Of het nu starters of doorstromers zijn. Er is grote variatie in het soort woningen. Naast huurwoningen zijn er goedkope, middeldure en dure koopwoningen. Er staan in Kernhem appartementen, aaneengeschakelde woningen, tweeonder-een-kapwoningen, vrijstaande woningen en er is een aantal bouwkavels waar mensen hun eigen huis op kunnen bouwen. Naast de verscheidenheid aan woningen is er in Kernhem toch sprake van een grote eenheid. Dit is goed te zien aan de donkerrode bakstenen en de rode dakpannen, die voor alle huizen zijn gebruikt. De eenstemmigheid wordt benadrukt door de hoogte van de bebouwing en de richting die de kappen van de woningen hebben. Architectuur Wat architectuur betreft is Kernhem het beste te vergelijken met een historische nederzetting. Vroeger bouwden mensen zelf het huis dat ze nodig hadden. In dorpen kreeg je daardoor geen eenzijdig beeld. Niet alle huizen leken op elkaar. Dit beeld wilde het gemeentebestuur ook in 11

8 W E G W I J S I N K E R N H E M Kernhem creëren. Het is tegenwoordig natuurlijk niet meer mogelijk om iedereen zijn eigen huis te laten bouwen, maar door verschillende architecten in te schakelen is Kernhem zeker geen eenzijdige wijk. De uitgangspunten voor de wijk kwaliteit, duurzaamheid en ecologie komen ook terug in de architectuur. Deze uitgangspunten en de stedenbouwkundige en architectonische uitstraling van de wijk zijn vastgelegd. Bij de verdere ontwikkeling van de wijk worden de nieuwe plannen dan ook nauwlettend getoetst. Driedeling In Kernhem is een driedeling terug te vinden voor wat betreft de manier van wonen. De meeste huizen staan in een tuindorpachtige omgeving. De kavels zijn zoveel mogelijk omzoomd door hagen die dienst doen als erfafscheiding en die het groene karakter van de wijk benadrukken. De houtwallen vormen een natuurlijke omheining van het dorp. Hierbinnen zorgen een speels stratenpatroon en verschillende typen woningen en tuindieptes voor afwisseling. Iedere straat heeft zijn eigen accent, zoals een grote statige eik of een driehoekig gazon bij de woning aan de kop van de straat. Tenslotte is er hoge bebouwing. De bebouwing langs de statige Laan van Kernhem vormt het gezicht voor de gehele wijk. De Oude Rijksweg (N224) heeft het karakter van een landgoedlaan en verbindt de wijk, onder meer door de driedubbele rij oude bomen, op een bijzondere manier met de rest van Ede. Daarnaast zijn er verschillende buurtschappen, zoals de besloten buurtschap. Hier doet de openbare ruimte denken aan een dorpsstraat of een dorpsplein. Rond dat plein of rond de straat staan de woningen die geen eigen voortuin hebben, maar wel een erf of binnentuin. Andere voorbeelden van buurtschappen zijn het lage buurtschap en het woon-werkbuurtschap. In deze laatste buurschap wordt wonen gecombineerd wordt met een klein, aan huis gebonden bedrijf. 12

9 W E G W I J S I N K E R N H E M Betsie van den Brink, één van de eerste bewoners van Kernhem. 4. BEWONER VAN KERNHEM,,Tegenwoordig kunnen we het ons niet meer veroorloven om achteloos met het milieu om te gaan. Je kunt toch de generaties na ons niet opzadelen met een leefomgeving, die minder kwaliteit heeft dan nu. Dit is de opvatting van Betsie van den Brink. Milieubewust leven voor volgende generaties Van den Brink koos bewust voor wonen in de wijk Kernhem, hoewel er een aantal dingen volgens haar nog beter had gekund.,,helaas zijn niet al mijn wensen in de praktijk uitgevoerd. Zo had ik sanitair met twee spoelmogelijkheden milieuvriendelijker gevonden, geeft ze als voorbeeld. Over de zonnepanelen is ze enthousiast, maar ze verwacht van twee panelen weinig rendement.,,als er standaard een klokthermostaat in had gezeten, zou je meer energie bespaard hebben, zegt ze.,,bij het ontwikkelen van Kernhem is in elk geval de natuurlijke omgeving goed in de gaten gehouden. Dat is positief. De houtwallen worden niet weggeschoffeld, maar juist geaccentueerd. Niet de natuur, maar de woningbouw past zich aan. Ook over het watersysteem ben ik te spreken. Voor Betsie weegt eveneens zwaar dat bij woningbouw duurzame materialen worden gebruikt, maar het gaat nog veel verder.,,ik vind het belangrijk dat ook tijdens productieprocessen het milieu waar mogelijk wordt ontzien. 13

10 W E G W I J S I N K E R N H E M Graag had ze gezien dat in de regels voor de toewijzing van woningen ook het aspect milieubewust was meegenomen.,,ik vraag me af of alle aanstaande bewoners wel weten waarvoor ze kiezen. Zo was er een mogelijkheid om je door NUON precies te laten uitleggen hoe het systeem van warmtelevering werkt. Weinig mensen hadden daar belangstelling voor. Milieubewust leven betekent voor haar gewoon n beetje nadenken.,,ik ben heus geen milieufreak. Ook ik rij in een auto, heb een magnetron en een droogtrommel. Die laatste is prima, maar zodra de was buiten kan drogen, heeft mijn droogtrommel rust. Zo n apparaat vreet namelijk heel wat energie. Dat bedoel ik met een beetje nadenken. Betsie hoopt tenslotte dat er in de wijk voldoende glas- en papierbakken komen, zodat het scheiden van afval gestimuleerd en bevorderd wordt. 14

11 W E G W I J S I N K E R N H E M 5. KAARTEN VAN KERNHEM 15

12 W E G W I J S I N K E R N H E M 16

13 1. BOUWEN EN WONEN Het is belangrijk om de natuur te beschermen en schoon te houden en uitputting van grondstoffen te voorkomen. Zo wordt er bij de bouw van een huis tegenwoordig zoveel mogelijk rekening gehouden met het milieu. Dit is ook het geval geweest bij uw woning. U woont in een duurzaam gebouwde woning die in tal van opzichten afwijkt van een normale woning. Een duurzame woning helpt mee aan het behoud van een gezonde leefomgeving, voor nu en in de toekomst. Natuurlijk hebben alle maatregelen pas echt effect als u hier zelf actief aan meehelpt. U zult er dus op moeten letten dat u uw woning ook duurzaam bewoont. Duurzaam bouwen Kernhem is duurzaam gebouwd. Dit betekent dat er bij de bouw van de woningen in Kernhem zorgvuldig is omgegaan met het milieu van nu en dat van de toekomst. Bij duurzaam bouwen wordt erop gelet dat uitputting van energiebronnen en grondstoffen wordt voorkomen. Ook wordt rekening gehouden met minder vervuiling van bodem, water en lucht en bescherming van planten, dieren en landschappen. Dit allemaal om er voor te zorgen dat ook toekomstige generaties beschikken over een schone, gezonde leefomgeving en voldoende energie en grondstoffen. Hier in Nederland, maar ook in de rest van de wereld. D U B O - M A A T R E G E L E N Inmiddels heeft bijna ieder bouwproject duurzame aspecten. Om er voor te zorgen dat bouwbedrijven en gemeentes die duurzaam willen bouwen richtlijnen hebben, is het Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen (Dubo) samengesteld. Hierin staan 200 verschillende maatregelen die duurzaam bouwen stimuleren. In Kernhem zijn ongeveer 150 van die maatregelen toegepast. Vergeleken met de gemiddelde nieuwbouwwijk is dit veel. 21

14 Een aantal maatregelen die in Kernhem zijn toegepast hebben te maken met het ontwerp van de wijk. Bij de inrichting van de wijk is bijvoorbeeld rekening gehouden met de bestaande natuur in het gebied. De wijk is ingepast in het groen en niet andersom. Het grondwater en het oppervlaktewater worden op een bijzondere, zorgvuldige manier beheerd. De woningen in Kernhem hebben geen kruipruimte, waardoor de grondwaterstand niet kunstmatig verlaagd hoeft te worden. Vrijwel alle woningen hebben een gunstige ligging op de zon. Hierdoor wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van zonneenergie. G E V O L G E N V A N D U U R Z A A M B O U W E N Duurzaam bouwen heeft ook gevolgen voor hoe u met uw woning omgaat. Zo is het door ontbreken van de kruipruimte bij uw woning niet meer mogelijk om eenvoudig leidingen onder de vloer te leggen of te veranderen. Leidingen voor elektriciteit, water, telefoon en het centrale antennesysteem komen via de meterkast uw woning binnen en lopen verder in de vloer en muren. In uw woning is ook geen rookgasafvoer-voorziening voor bijvoorbeeld een open haard aangebracht. Het stoken van een open haard kan luchtvervuiling, maar ook gezondheidsproblemen veroorzaken. Doordat de meeste warmte via de schoorsteen verdwijnt, is een open haard bovendien onrendabel en heeft een negatief effect op de capaciteit van de verwarmingsinstallatie. Het is niet verboden om een open haard te bouwen, maar om bovengenoemde redenen wel af te raden. Duurzaam wonen Het resultaat van duurzaam bouwen is een mooie, prettige en gezonde woonomgeving en een comfortabele woning. Door energiebesparende maatregelen in uw woning draagt u bij aan de vermindering van de CO 2 uitstoot. U woont in een groene omgeving met de natuur voor de deur. Deze zaken samen bepalen voor een groot deel de kwaliteit van uw woonomgeving. Het positieve effect van duurzaam bouwen op het milieu is het grootst, als u de woning ook duurzaam bewoont. Dit klinkt vanzelfsprekend, maar blijkt het in de praktijk niet altijd te zijn. Er zijn veel mogelijkheden om in uw eigen huishouden een bijdrage te leveren aan bescherming van natuur en milieu in uw omgeving en indirect ook daarbuiten. Hier en in de andere hoofdstukken staat een aantal voorbeelden. Uiteindelijk bepaalt u natuurlijk zelf wat u in en om uw huis wilt doen en laten. Andere duurzaam bouwen maatregelen die zijn toegepast hebben te maken met de bouw van uw huis. Zo is uw woning optimaal geïsoleerd, om energie te besparen en geluidsoverlast te voorkomen. Het beton in uw woning bestaat voor een deel uit hergebruikt, fijngemalen bouwpuin. Kozijnen, trappen en balustrades zijn niet van tropisch hardhout gemaakt en waar mogelijk niet geverfd, gelakt of geïmpregneerd. Tijdens de bouw is het bouwafval gescheiden ingezameld en er is geen (ongecoat) zink, koper of lood gebruikt. Een aantal van deze maatregelen komt in de volgende hoofdstukken uitgebreid aan bod. Als u bouwplannen heeft, dan gelden bepaalde regels. Voor meer informatie over de regels en de procedures met betrekking tot (ver)bouwen, kunt u contact opnemen met het Informatiecentrum Bouwen, Wonen en Milieu van de gemeente Ede (zie Adressen ). Ook op internetsite van het ministerie van VROM kunt u over bouwvergunningen uitgebreide info vinden. In de informatie van de projectontwikkelaar of de woningcorporatie, verderop in deze map, vindt u meer informatie over uw woning, zoals de technische beschrijvingen, gebruikte materialen, tekeningen of de regels van de woningcorporatie. W O N I N G I N R I C H T I N G Net als bij het kopen van uw huis, is milieu niet het eerste waaraan u denkt bij het inrichten van uw woning. U kiest meubels, vloerbedekking en behang die u mooi en praktisch vindt. Toch neemt de laatste jaren de belangstelling voor milieu-aspecten van woninginrichting toe, zowel bij kopers als bij leveranciers en producenten. Bij de aanschaf en fabricage van producten, spelen zaken als afval, water- en energiebesparing, natuurbescherming, gezondheid, duurzaamheid en hergebruik een steeds grotere rol. Kies daarom zoveel mogelijk voor producten van natuurlijke materialen, die zo min mogelijk zijn bewerkt. We noemen een product duurzaam als het lang meegaat, hergebruikt kan worden of eenvoudig te repareren is. Zo is een vloerbedekking die lang meegaat milieuvriendelijker dan een vloerbedekking die snel moet worden vervangen. U kunt de levensduur van uw vloerbedekking verlengen door deze los te leggen, zodat u de vloerbedekking bij een verhuizing mee kunt nemen. Dit kan prima bij tapijt of bij een houten vloer. Natuurlijke materialen, zoals hout (met FSC keurmerk), linoleum, 22

15 kurk, wol en kokos zorgen voor minder milieubelasting dan synthetische materialen. Vermijd producten waarin PVC is verwerkt, zoals bepaalde soorten laminaatparket of vinylvloerbedekking. Voor de productie van PVC is namelijk het giftige chloor nodig en bij verbranding komen er schadelijke stoffen vrij, zoals zoutzuur en dioxinen. Onderzoekers vermoeden dat stoffen, die in loop der jaren uit PVC-producten verdampen, schadelijk zijn voor de gezondheid. Kies eens voor een kringloopproduct. Het zijn allang niet meer alleen de arme studenten, die tweedehands spullen kopen voor hun woninginrichting. Het is zeker de moeite waard om voor de aanschaf van bijvoorbeeld meubels of huisraad eens te gaan kijken bij een kringloopbedrijf. Tegenwoordig hebben de meeste kringloopbedrijven een eigentijdse en professionele uitstraling, prima producten en een goede service. In het hoofdstuk Afval, verderop in deze map leest u daar meer over. U schaft wellicht ook elektrische apparaten aan voor uw nieuwe woning, zoals een wasmachine, koelkast, vriezer, tv en dergelijke. Om energie én geld te besparen, kunt u bij de aankoop van elektrische apparaten letten op het energieverbruik van het apparaat. In het hoofdstuk over Energie staat hierover meer informatie. M I L I E U B E W U S T K L U S S E N U zult in uw woning ongetwijfeld aan de gang gaan met onderhoud, reparaties, verbeteringen of aanpassingen. Op dat moment moet u kiezen welke materialen u wilt gebruiken en hoe u de klus wilt gaan uitvoeren. U klust milieubewust als u minder milieubelastende materialen gebruikt, verantwoord en veilig werkt en zorgvuldig met het klusafval omgaat. Milieubewust klussen begint met een goede voorbereiding. De doehet-zelfzaken adviseren u graag over milieubewust en veilig klussen. Het winkelpersoneel kan u bijvoorbeeld vertellen welke soorten verf, lijm of kit minder schadelijk zijn voor het milieu en uw gezondheid en of deze geschikt zijn voor de klus die u wilt uitvoeren. Deze producten doen in prijs en kwaliteit zeker niet onder voor gangbare producten. Als u aan de gang gaat met afvoerbuizen, let dan goed op de aansluitingen. In de wijk Kernhem wordt het regenwater namelijk via een ander systeem afgevoerd dan het spoelwater uit uw woning (zie verderop in deze map in het hoofdstuk over Water). Het schone regenwater gaat via grijsgekleurde buizen en een infiltratiesysteem de grond in. Vervuild spoelwater uit uw woning gaat via roodbruine buizen naar het riool. Klussen zonder afval is vrijwel onmogelijk. U moet uw afval echter op een verantwoorde manier opruimen. Grotere hoeveelheden bouwafval kunt u, tegen betaling, kwijt bij het afvalbrengstation van Afvalcombinatie De Vallei (zie ook Adressen ). Resten verf, lijm of andere stoffen die tot huishoudelijk chemisch afval behoren, kunt u kwijt bij de Chemokar. In het hoofdstuk over Afval, verderop in deze map, leest u hier meer over. D U U R Z A A M W O N E N T E A M Speciaal voor Kernhem is het Duurzaam Wonen (DuWo) programma geschreven. Het DuWo-programma voor Kernhem is ontwikkeld door Global Action Plan Nederland, in samenwerking met de gemeente Ede. Het programma is afgeleid van het Eco Team Programma voor huishoudens dat in achttien verschillende landen, wereldwijd en in vele varianten, mensen uitdaagt tot een duurzamere leefstijl. Het DuWo-programma voor Kernhem is speciaal bedoeld voor bewoners die meer uit hun woning en wijk willen halen. Als u deelneemt aan een DuWo-team, dan leert u meer over de voorzieningen in uw huis en over hoe u deze optimaal kunt gebruiken. Voorbeelden hiervan zijn de bediening van uw lage temperatuur verwarming of de mogelijkheden om water en energie te besparen. Een DuWo-team bestaat uit ongeveer zes buurtbewoners die acht keer bij elkaar komen onder leiding van een coach. Tijdens zo n bijeenkomst bespreekt het team een thema en wisselen de leden ervaringen en tips over besparingen rondom dit thema uit. Elk teamlid bepaalt vervolgens voor zichzelf welke besparingen hij thuis kan en wil uitvoeren. Iedere bijeenkomst is er een ander thema aan de beurt. De thema s zijn: afval, energie, water, vervoer, inkopen en leefomgeving & binnenmilieu. Omdat ook elke keer de meterstanden van de verschillende thema s uitgewisseld worden, kan iedereen zien wat hij of zij in de tussenliggende tijd aan energie, afval en water bespaard heeft. Daarnaast kunnen binnen het DuWo-team initiatieven worden genomen om problemen in de wijk aan te kaarten of helpen op te lossen. 23

16 De thema s die behandeld worden staan beschreven in een werkboek, dat elk teamlid bij de start van het programma krijgt. De gemeente Ede vergoedt de kosten voor deelname aan het DuWo-team volledig. Deelname levert dus alleen maar besparingen op. Niet alleen in geld, maar ook voor het milieu. Bovendien leert u in een DuWo-team de nieuwe buurtbewoners snel kennen. Meer informatie over (deelname aan) een Duurzaam Wonen Team kunt u krijgen bij het IVN Consulentschap Gelderland (zie Adressen ). Een medewerker van het IVN Consulentschap is graag bereid om een introductiebijeenkomst te houden voor een groep buurtbewoners. Duurzaam wonen is vooral bewust keuzes maken Hans Huitema is werkzaam bij het IVN Consulentschap Gelderland, de beroepsorganisatie van het IVN, vereniging voor natuur- en milieueducatie. Hans heeft een duidelijke mening als het gaat om duurzaam wonen: Bij de bouw van het huis en de wijk waarin je woont, hebben de gemeente en ontwikkelaars veel moeite gedaan om het milieu te ontzien. Ik vind het vanzelfsprekend dat je in je huishouden dan extra let op milieubewust gedrag. Duurzaam wonen is een logisch vervolg op duurzaam bouwen en daarbij zijn de bewoners zelf aan zet. Het is een kwestie van je bewust zijn van de consequenties van je gedrag. Bewust handelen en bewust kiezen dus. Hans vindt wel dat iedereen voor zichzelf uit moet maken hoe hij of zij leeft. We kunnen alleen onszelf veranderen. Onze omgeving kunnen we alleen beïnvloeden door een goed voorbeeld te zijn en elkaar op een positieve manier aan te spreken op gedrag. R O L V A N D E B E W O N E R S Hans geeft aan dat de bewoners een belangrijke rol spelen als het gaat om duurzaam wonen. De gemeente en ontwikkelaars zetten weliswaar een prachtige, duurzame wijk neer, maar de bewoners moeten de ambities waarmaken. Dat betekent: zelf verantwoordelijkheid nemen voor je leefomgeving. Het gaat daarbij niet alleen om natuur en milieu. Ook de sociale omgang is belangrijk. Kijken naar de mogelijkheden in plaats van naar de problemen geeft energie om in actie te komen. Dat neemt niet weg dat bewoners elkaar en andere verantwoordelijke partijen moeten kunnen aanspreken als men vindt dat het anders moet. Maar het is belangrijk dat mensen elkaar in hun waarde laten, zodat knelpunten samen opgelost kunnen worden. I N T E A M V E R B A N D W E R K E N A A N M I L I E U Hans is nauw betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van het project Duurzaam Wonen in duurzame gebouwde woningen. In dit project zoeken bewoners van duurzaam gebouwde huizen naar een voor hun meest geschikte manier van milieuvriendelijk wonen. Allerlei milieuvraagstukken worden op praktische wijze vertaald naar de eigen woning. De bewoners werken in teamverband een programma af, met behulp van achtergrondinformatie, een werkboek en een deskundige coach. De opzet blijkt te werken: Het programma is gebaseerd op een jarenlang beproeft concept, legt Hans uit. Mensen vinden het leuk om op deze manier gezamenlijk bezig te zijn met milieuvriendelijk wonen. Men krijgt inzicht in het eigen milieugedrag en kan zelf kiezen. Deelnemers blijken ook lange tijd ná deelname aan het programma nog het aangewende gedrag te vertonen. Bovendien bevordert het programma de sociale contacten in de wijk. Naast onderwerpen, zoals energieverbruik en waterbesparing, komen ook allerlei zaken die het samenleven in een wijk bevorderen aan bod, zoals veiligheid en speelruimte voor kinderen en buurtactiviteiten. G O E D E V O O R L I C H T I N G Het Duurzaam Wonen-project is slechts één van de middelen die bewoners helpt om het duurzame aspect van hun woonomgeving te benutten. Bij de kleinste apparaten zit een bijsluiter maar bij een woning vrijwel nooit. Goede voorlichting is van essentieel belang voor prettig wonen, vindt Hans. De gemeente moet daarin het voortouw nemen. Bewoners moeten heldere en duidelijke informatie krijgen, zonder dat er met het opgeheven vingertje wordt gewezen. Hans gelooft dat de bewoners best bereid zijn om op hun gedrag te letten wat het milieu betreft. Als men vertrouwen heeft in de informatie die men krijgt, overtuigd is van het nut en noodzaak van gewenst gedrag, dan is het een kleine stap om ook daadwerkelijk dat milieuvriendelijke gedrag te vertonen. 24

17 2. AFVAL De hoeveelheid afval die we jaarlijks met z n allen produceren, groeit nog steeds, zij het gestaag. In 2005 werd er in Nederland in totaal kilo huishoudelijk afval ingezameld. Dit is gemiddeld 562 kilo afval per persoon (CBS, november 2006). Bijna de helft van het huishoudelijke afval bestaat uit gescheiden ingezamelde afvalstoffen. Dit afval wordt gerecycled, de rest wordt verbrand. De hoeveelheid gescheiden ingezameld afval is de laatste jaren nauwelijks gestegen, terwijl een groot deel van het geproduceerde afval nog gescheiden (en gerecycled!) kan worden. En recycling is belangrijk want door recycling worden grondstoffen bespaard, komen er veel minder schadelijke stoffen - bijvoorbeeld metalen uit batterijen - in het milieu en hoeft er veel minder afval te wordt verbrand. Bewust omgaan met afval, door zo min mogelijk afval te produceren en zo veel mogelijk afval te scheiden, is ook een belangrijk onderdeel van duurzaam wonen. Afvalinzameling in ondergrondse afvalcontainers Als bewoner van de wijk Kernhem heeft u te maken met een compleet andere vorm van afvalinzameling dan normaal in een woonwijk het geval is. U hoeft niet op de Afvalkalender te kijken om te weten wanneer welke afvalcontainer aan de straat moet worden gezet. U kunt altijd, 24 uur per dag, uw afval kwijt. In uw wijk wordt het afval namelijk ingezameld in ondergrondse verzamelcontainers. De inwerpzuilen zijn speciaal voor Kernhem ontworpen. 25

18 Gemiddeld is er per 27 woningen één zuil voor oud papier en karton, en één zuil voor restafval. De zuilen staan maximaal 75 meter van uw woning. U hoeft dus nooit ver te lopen met uw afval. De afvalcontainers worden door Afvalcombinatie De Vallei regelmatig geleegd. Dit systeem bespaart niet alleen ruimte, maar is ook schoner en levert een fraaier straatbeeld. De container is voorzien van een sensor, zodat via de computer op het kantoor van Afvalcombinatie De Vallei is af te lezen wanneer een container bijna vol is. Op dat moment wordt de lediging van de container ingepland. Het zal dus zelden voorkomen dat u een volle container aantreft. Voor het gebruik van de containers zijn er een paar dingen waar u op moet letten. Het is belangrijk, dat de trommel na gebruik goed gesloten wordt. Laat daarom geen afval uit de trommel steken wanneer u die sluit. Wanneer er bijvoorbeeld een stuk huisvuilzak naar buiten steekt, kunt u de trommel niet goed sluiten en de volgende gebruiker kan er dan niet meer in, omdat de slotpen dan klem zit in het slot. Het is ook belangrijk, dat u geen los afval in de trommel doet. Dat blijft vaak halverwege hangen en komt daardoor in het mechanisme te zitten. De volgende gebruiker kan de trommel dan ook niet meer openmaken. Probeer geen lange voorwerpen zoals latten, langs de trommel in de ondergrondse container te duwen. U maakt daarmee de boel stuk. Bovendien gaat daardoor de trommel vastzitten, waardoor anderen er geen gebruik meer van kunnen maken. Als u uw afval niet in de container kwijt kunt, bel dan meteen de Afvalcombinatie. Zet in geen geval afval naast de container. Dat geeft overlast voor de omwonenden en honden, katten en ongedierte gaan ermee aan de haal. Bovendien trekt het ratten en muizen aan. Afval naast de container plaatsen is ook strafbaar. Wanneer u afval naast de ondergrondse container aantreft, bel dan met de afdeling Toezicht van de gemeente Ede, telefoon Zij stelt dan een onderzoek in naar de illegale aanbieding van het afval en zal indien mogelijk de dader verbaliseren. A f v a l p a s De containers zijn niet voor iedereen toegankelijk. Alleen de bewoners, die gebruik mogen maken van de container kunnen deze openen. Daarvoor heeft u de afvalpas nodig die u krijgt van Afvalcombinatie De Vallei. De afvalpas hoort bij de woning en is genummerd. De pas die u ontvangt is daardoor uniek. Wees zuinig op deze pas. Met deze pas heeft u alleen toegang tot de containers die bij uw woning staan. Wanneer u gaat verhuizen laat de pas dan achter in de woning. Wanneer u de pas per ongeluk meeneemt en de nieuwe bewoner vraagt een nieuwe pas aan, wordt die van u ongeldig gemaakt. Wanneer u de pas kwijt bent moet u dat melden, dan maken wij die ongeldig, zodat misbruik wordt voorkomen. U krijgt dan een nieuwe pas. Wanneer dat vaker gebeurt, worden de kosten bij u in rekening gebracht. H e t g e b r u i k v a n d e a f v a l p a s Druk op de startknop en houdt dan de pas voor het display. U hoort nu een tik. Dat betekent dat het slot is geopend. Op de display verschijnt een tekst dat u de trommel kunt openen. Wanneer u het afval heeft gestort sluit u de trommel weer. Heeft u nog een zak met afval doet u de procedure nogmaals. U heeft uw afvalpas altijd nodig als u afval wegbrengt naar het afvalbrengstation of laat ophalen door Afvalcombinatie De Vallei. Op uw afvalpas staat een elektronisch tegoed waarmee u gratis een bepaalde hoeveelheid afval kunt wegbrengen naar het afvalbrengstation of kunt laten ophalen door Afvalcombinatie De Vallei. U leest hier meer over in de afvalkalender. Wat mag in de afvalcontainers R e s t a f v a l In de zuil voor het restafval komt al het huisvuil dat overblijft en niet op een andere manier gescheiden kan worden aangeboden. Restafval wordt in Nederland verbrand. Grond, graszoden e.d. mag u niet in de ondergrondse container doen. Daardoor zou hij zo zwaar worden dat deze niet meer geledigd kan worden. Chemisch afval, glas, textiel, grof (tuin)afval en bouw en sloopafval mag u ook niet in de ondergrondse container deponeren. Daarvoor zijn ander mogelijkheden. Zie voor deze mogelijkheden de Afvalkalender. O u d p a p i e r e n k a r t o n De trommel van de inwerpzuil voor oud papier en karton is voorzien van een brievenbusopening met een scharnierende klep, waar het papier en karton kan worden ingeschoven. Voor het gebruik van de papiercontainer is het pasje niet nodig. Wanneer u een kartonnen doos in de container wilt doen, moet u deze eerst stuk snijden. Wanneer u de doos alleen maar samenvouwt is de kans groot, dat deze in de zuil weer open vouwt, waardoor hij niet naar beneden in de container valt. Gescheiden afvalinzameling Het gescheiden inzamelen van afval levert niet alleen milieuwinst op. Het scheelt ook in de kosten. Elke kilo afval die níet in de verbrandingsoven verdwijnt, bespaart 9 eurocent. Dat komt tot uiting in de hoogte van de afvalstoffenheffing die u als burger betaalt. De gemeente berekent de kosten van de afvalverwijdering namelijk volledig door aan alle huishoudens. Het op een juiste manier scheiden en verwerken van afval scheelt u uiteindelijk in de portemonnee. Voor de diverse soorten afval kunt u in Ede op verschillende plaatsen terecht. Hieronder kunt u lezen welk afval u waar in kunt leveren. Meer informatie hierover vindt u ook in de Afvalkalender die rond de jaarwisseling bij u in de bus valt. De Afvalkalender kunt u achter in deze map, bij de Eigen informatie bewaren. 26

19 G r o f t u i n a f v a l Grof tuinafval, zoals takken en grote hoeveelheden snoei- en bladafval, kunt u op telefonisch verzoek laten ophalen door Afvalcombinatie De Vallei of zelf naar het afvalbrengstation aan de Neonstraat brengen. Aan beide mogelijkheden zijn kosten verbonden, als u geen gebruik maakt van de gratis punten op uw afvalpas. Prijzen kunt u vinden in de Afvalkalender of op de internetsite van de Afvalcombinatie. Als u grof tuinafval aan wilt bieden, dan moet u takken zoveel mogelijk bundelen (maximale lengte tot 1.50 meter). Voor bladafval, klein snoei-afval en gemaaid gras kunt u speciale papieren zakken kopen bij diverse winkels in de gemeente. Het beste is natuurlijk om het tuinafval zelf te composteren of weg te brengen naar het afvalbrengstation. Kunt of wilt u dat niet en u wil het in de ondergrondse container gooien, doe dat dan nooit los, maar gebruik altijd een vuilniszak. Zo voorkomt u dat de trommel vast gaat zitten. G r o f h u i s v u i l Ook grof huisvuil kunt u na een telefonische melding door Afvalcombinatie De Vallei op laten halen of zelf naar het afvalbrengstation brengen. Ook hiervoor worden kosten in rekening gebracht, als u geen gebruik maakt van de gratis punten op uw afvalpas. Meer informatie hierover kunt u vinden op de Afvalkalender en op de internetsite van de Afvalcombinatie (zie ook Adressen ). Metaal wordt apart opgehaald om hergebruikt te worden. U wordt verzocht om oud metaal apart naast de rest van het grof huisvuil te zetten. Om te voorkomen dat u betaalt voor het ophalen van het afval van anderen, enkele tips voor het aanbieden: Zet het afval op de dag dat het opgehaald wordt om 7.30 uur buiten (dus niet de avond tevoren). Zet het afval dicht bij uw voortuin op het trottoir (dus niet bij een achterpad). Zorg er voor dat het afval goed bereikbaar is voor de huisvuilauto. W i t - e n b r u i n g o e d Afgedankte elektrische apparaten kunt u op verschillende manieren aanbieden. De onderdelen van de apparaten worden dan zoveel mogelijk hergebruikt en de schadelijke stoffen worden op een milieuvriendelijke wijze verwerkt. U kunt kiezen voor de volgende mogelijkheden: Bij aankoop van een elektrisch apparaat kunt u uw oude apparaat gratis inleveren bij de winkel waar u uw nieuwe product heeft gekocht. Grote elektrische apparaten worden na melding gratis opgehaald door de Afvalcombinatie. Kleine elektrische apparaten kunt u inleveren bij de Chemokar. Alle wit- en bruingoed kunt u zelf gratis naar het afvalbrengstation brengen. B o u w - e n s l o o p a f v a l e n a u t o b a n d e n Onder bouw- en sloopafval verstaan we al het afval dat door eigen werkzaamheden vrijkomt uit een woning of een tuin bij bouw, verbouw of sloopwerkzaamheden, zoals bielzen, schuttingen, steenachtige producten en schroten. Bouw- en sloopafval wordt niet opgehaald. U kunt dit afval zelf bij het afvalbrengstation afleveren. De kosten hiervoor kunt u vinden op de internetsite van de Afvalcombinatie of in de Afvalkalender. Autobanden worden niet opgehaald. Deze kunt u inleveren bij het afvalbrengstation (niet gratis). G l a s Glas moet u zelf naar de glasbak brengen. Op verschillende plaatsen in uw wijk staan ondergrondse glasbakken voor de inzameling van glas. Het is belangrijk dat het glas op kleur gescheiden wordt en dat u doppen, kurken en deksels van het glaswerk haalt. Het ingezamelde glas wordt omgesmolten tot nieuw glas. Dit spaart energie en grondstoffen. Porselein en keramiek mogen niet in de glasbak! Ook gloeilampen horen hier niet in thuis. Deze laatste producten kunnen bij het restafval. P a p i e r Veel (sport)verenigingen, kerken en scholen zamelen oud papier in. Als de papierprijs laag is ontvangen de inzamelaars subsidie van de gemeente. Bij de inzameling van papier helpt u dus niet alleen het milieu, maar ook scholen, kerken en verenigingen. Op de voorlichtingspagina van de gemeente in Ede Stad vindt u een aantal keer per jaar een overzicht met locaties waar u het papier heen kunt brengen. Oud papier kunt u ook gratis inleveren bij het afvalbrengstation. In de Afvalkalender en op de internetsite van de Afvalcombinatie kunt u zien wat er wel en wat er niet bij het oud papier mag. U kunt overigens de hoeveelheid papier in uw brievenbus sterk verminderen. Als u een ja/nee sticker op uw brievenbus plakt, ontvangt u geen ongeadresseerd reclamedrukwerk meer, maar wel gratis huis-aan-huisbladen. Met een nee/nee sticker geeft u aan dat u ook geen gratis huis-aan-huisbladen wilt ontvangen. Dit scheelt per jaar zo n 51 kilo aan papier in uw brievenbus. De sticker kunt u onder andere verkrijgen bij Afvalcombinatie De Vallei, bij het Informatiecentrum Bouwen, Wonen en Milieu of bij uw wijkbeheerder (zie Adressen ). T e x t i e l Voor afgedankte kleding, die nog in goede staat is, zijn betere bestemmingen te vinden dan de afvalcontainer. Op verschillende plaatsen in Ede, zoals bij winkelcentra, staan speciale containers voor de inzameling van schoenen, kleding of ander textiel. Ook kunt u deze spullen inleveren bij enkele kringloopbedrijven (zie ook Adressen ). Daarnaast krijgt u vier keer per jaar een speciale plastic kledingzak in uw brievenbus. Via deze zak kunt u draagbare kleding laten afvoeren. De datum van de ophaaldag staat op de zak. Voor versleten kleding en ander oud textiel kunt u terecht bij de Retourette (zie ook Adressen ). 27

20 H u i s h o u d e l i j k c h e m i s c h a f v a l Huishoudelijk chemisch afval is afval waar schadelijke stoffen in zitten. Bij verbranding hiervan kan luchtvervuiling ontstaan. Om te voorkomen dat er schadelijke stoffen in de lucht, de bodem of het water komen, moet dit afval apart worden ingezameld om verantwoord te kunnen worden verwerkt. U heeft hiervoor een Milieubox gekregen. In deze afsluitbare box kunt u uw huishoudelijk chemisch afval verzamelen en op een veilige plaats, buiten bereik van kleine kinderen, bewaren. U kunt de Milieubox met inhoud gratis inleveren bij de Chemokar of bij het afvalbrengstation in Ede. Laat de producten zoveel mogelijk in de originele verpakking zitten, zodat de medewerker van de Chemokar of het afvalbrengstation weet om welke stoffen het gaat. Gooi nooit verschillende soorten chemisch afval bij elkaar en zet nooit afval onbeheerd neer bij de halteplaats van de Chemokar. U voorkomt daarmee levensgevaarlijke (!) situaties. Op de Afvalkalender staat aangegeven waar en wanneer de Chemokar in Kernhem komt. Op de internetsite van de Afvalcombinatie en in de Afvalkalender kunt u vinden welke producten tot het huishoudelijk chemisch afval behoren. Voorkomen is beter dan Afval scheiden is goed. Afval voorkomen is nog veel beter. Als u spullen langer gebruikt, verkleint de afvalberg. Duurzame goederen gaan langer mee en repareren is vaak goedkoper dan nieuw kopen. Wegwerpartikelen zoals plastic tassen, plastic borden en bestek, wegwerpluiers maar ook wegwerpfotocamera s e.d. vergroten de afvalberg. Het is dus beter om deze producten te vermijden. Een aantal dingen die u zelf kunt doen om de afvalberg te verkleinen zijn: Door bij de aankoop van producten te letten op het soort verpakkingsmateriaal kunt u veel afval besparen. Met de bekende ja/nee en nee/nee stickers op de brievenbus voorkomt u de wekelijkse berg reclamemateriaal die in uw brievenbus glijdt. Kleding, meubels en andere spullen die nog goed zijn, kunnen naar de kringloopwinkel. Het gft-afval dat u zelf composteert in uw tuin hoeft niet ingezameld en verwerkt te worden. K r i n g l o o p b e d r i j v e n In gemeente Ede zijn verschillende kringloopbedrijven actief, die afgedankte spullen inzamelen, zonodig repareren en reinigen en vervolgens verkopen. Deze vorm van hergebruik vermindert de hoeveelheid afval, die anders verbrand zou moeten worden. Vragen en klachten Het kan zijn dat u vragen of klachten heeft die te maken hebben met het onderwerp afval. Hieronder kunt u zien met welke soort klacht u waar terecht kunt. A f v a l c o m b i n a t i e D e V a l l e i In de gemeente Ede is Afvalcombinatie De Vallei verantwoordelijk voor de inzameling van huisvuil. Als u vragen heeft die te maken hebben met (het ophalen van) huishoudelijk afval of u heeft last van ongedierte, dan kunt u hiermee bij de Afvalcombinatie terecht. Kijk voor openingstijden en adresgegevens bij Adressen. K l a c h t e n o v e r u w w i j k Voor klachten over troep op straat in uw eigen wijk, zoals hondenpoep, zwerfvuil of een kapotte straatlantaarn, kunt u terecht bij Meldpunt Beheer. Kijk voor het telefoonnummer bij Adressen. O v e r l a s t e n z w e r f v u i l Bij het meld- en informatiepunt voor milieuklachten kunt u onder meer terecht met klachten over zwerfvuil of illegale vuilstort. Kijk voor adresgegevens en telefoonnummer bij Adressen. Wethouder Peter van t Hoog over afvalinzameling in Kernhem In de eerste bouwfase van Kernhem worden het restafval en het oud papier ingezameld via ondergrondse containers. Ede koos vooral uit esthetisch oogpunt voor ondergrondse afvalinzameling. Inmiddels hebben we de nodig ervaring opgedaan met deze wijze van afvalinzameling in Kernhem en andere buurten in Ede, zegt Peter van t Hoog, wethouder van onder meer milieuzaken. Ondergrondse afvalinzameling heeft voordelen. De bewoners hebben geen ruimte nodig om hun groene en bruine containers neer te zetten. En voor de werknemers, die het afval inzamelen, is het veel minder belastend, legt Van t Hoog uit. Maar uit de eerste ervaringen blijkt ook dat het succes van de ondergrondse afvalinzameling in Kernhem grotendeels afhangt van de bewoners zelf. De inwerpzuilen zijn fraai vormgegeven en passen mooi bij het straatbeeld. Maar je moet er niet van alles maar in proberen te proppen, want dan blokkeert het systeem, waarschuwt Van t Hoog. Grof huisvuil laat je ophalen door de Afvalcombinatie, of je brengt het zelf weg. Het afvalbrengstation ligt op nog geen kilometer afstand van Kernhem, dus dat moet toch te doen zijn, vindt Van t Hoog. Van t Hoog is een groot voorstander van de ondergrondse glasbakken in Kernhem: Glas kan voor 100% hergebruikt worden. Apart inzamelen van glasafval uit huishoudens is dus prima voor het milieu. We hebben daarom op zo n honderd locaties in Ede glasbollen neergezet, om het de inwoners van onze gemeente zo gemakkelijk mogelijk te maken om glas apart in te leveren. Van t Hoog wijst er op dat men de glasbakken verstandig gebruikt. Het glas hoort ín de bak en niet ernaast. En het glas gooi je er natuurlijk niet om 1 uur s nachts in, zodat omwonenden er geen last van hebben. 28

PROEF RESTAFVAL INZAMELING

PROEF RESTAFVAL INZAMELING PROEF RESTAFVAL INZAMELING Dragonder-noord start 23 september 2013 In uw wijk start eind september 2013 een proef om meer grondstoffen in te zamelen en minder restafval. In deze brochure leest u meer.

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2004

Stadsenquête Leiden 2004 Hoofdstuk 16. Milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren zijn zowel de bekendheid als het gebruik verder toegenomen. In de Stadsenquête van

Nadere informatie

Grondstof voor een beter milieu

Grondstof voor een beter milieu Afval is Grondstof voor een beter milieu ISO-14001 Haal meer uit afval Gescheiden inzameling De Gewestelijke Afvalstoffen Dienst (GAD) zorgt voor het inzamelen van het huishoudelijk afval in Gooi en Vechtstreek.

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2001

Stadsenquête Leiden 2001 Hoofdstuk 9. Milieu Samenvatting De Milieustraat is een (vrij nieuwe) voorziening waar bewoners zich kunnen ontdoen van hun grof huishoudelijk afval. Ruim twee op de tien Leidenaren heeft hier al eens

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2003

Stadsenquête Leiden 2003 Hoofdstuk 21. Milieu Samenvatting Zeven op de tien Leidenaren kent de Milieustraat, aan de J.C. de Rijpstraat, een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk

Nadere informatie

inhoud blz. Inleiding 1. De afvalberg 2. Soorten afval 3. Vier belangrijke stappen 4. Voorkomen 5. Opnieuw gebruiken 6. Afval als bran dstof

inhoud blz. Inleiding 1. De afvalberg 2. Soorten afval 3. Vier belangrijke stappen 4. Voorkomen 5. Opnieuw gebruiken 6. Afval als bran dstof Afval inhoud blz. Inleiding 3 1. De afvalberg 4 2. Soorten afval 5 3. Vier belangrijke stappen 7 4. Voorkomen 8 5. Opnieuw gebruiken 9 6. Afval als bran dstof 11 7. Naar de stortplaats 12 8. Filmpjes 14

Nadere informatie

Hoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam?

Hoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam? Hoe denken Schiedammers over bepaalde duurzame maatregelen en in hoeverre dragen zij zelf bij aan een duurzaam Schiedam? Kenniscentrum MVS november 2015 oud papier gescheiden aanbieden textiel gescheiden

Nadere informatie

In het kader van het actualiseren van het gemeentelijk afvalbeleid is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente Bunnik.

In het kader van het actualiseren van het gemeentelijk afvalbeleid is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente Bunnik. Gemeente Bunnik Verantwoording In het kader van het actualiseren van het gemeentelijk afvalbeleid is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente Bunnik. Deze heeft plaatsgevonden van 30 maart t/m

Nadere informatie

DOE MEE! Afval scheiden. Dat scheelt een hoop

DOE MEE! Afval scheiden. Dat scheelt een hoop DOE MEE! Afval scheiden. Dat scheelt een hoop Ook u kunt nog veel kilo s scheiden Veel Amsterdammers scheiden hun afval al. De een wat meer, de ander wat minder. Toch komt er nog steeds veel herbruikbaar

Nadere informatie

NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015. Figuur 1: Aandeel afval dat nu apart wordt gehouden van het restafval (Nmax=709)

NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015. Figuur 1: Aandeel afval dat nu apart wordt gehouden van het restafval (Nmax=709) NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 201 Deze nieuwsbrief beschrijft in het kort de resultaten van een peiling over grondstoffenbeleid. Uit de resultaten komt naar voren dat driekwart van

Nadere informatie

Hoofdstuk 23. Afval en milieu

Hoofdstuk 23. Afval en milieu Hoofdstuk 23. Afval en milieu Samenvatting De Milieustraat, aan de J.C. Rijpstraat, is een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk en ander afval kunnen

Nadere informatie

VERHUISFOLDER WAAR KAN MIJN AFVAL HEEN?

VERHUISFOLDER WAAR KAN MIJN AFVAL HEEN? VERHUISFOLDER WAAR KAN MIJN AFVAL HEEN? VERHUIZEN Eindelijk komt het er van het huis op te ruimen en afstand te doen van die oude klok die al jaren ligt te verstoffen op zolder. En wat te denken van de

Nadere informatie

ONDERWERP: PROJECT PLAATSING VAN ONDERGRONDSE AFVALCONTAINERS

ONDERWERP: PROJECT PLAATSING VAN ONDERGRONDSE AFVALCONTAINERS Versie 2.0-29/9/2011 Veelgestelde vragen ONDERWERP: PROJECT PLAATSING VAN ONDERGRONDSE AFVALCONTAINERS In dit document kunt u verschillende vragen terugvinden over de ondergrondse containers. De vragen

Nadere informatie

Wij informeren u graag over de mogelijkheden, tips en handige weetjes op het gebeid van duurzaamheid en vooral wat ook zelf kunt doen.

Wij informeren u graag over de mogelijkheden, tips en handige weetjes op het gebeid van duurzaamheid en vooral wat ook zelf kunt doen. Investeren in duurzaamheid In de samenleving is er steeds meer aandacht voor duurzaamheid en energiebesparing. We gaan de komende jaren actief inzetten op duurzaam beheren. Energiezuinig wonen. Niet alleen

Nadere informatie

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK?

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? Hoi, ik ben Maarten Milieu. Ik werk voor Cyclus en haal bij jou thuis het afval op. De ene dag leeg ik groene minicontainers met een zijlader. De andere dag zie je me zakken

Nadere informatie

De zin van afvalscheiding

De zin van afvalscheiding De zin van afvalscheiding (...en de onzin die u wel eens hoort)...alles gaat toch op één hoop... Hoe zit het écht? z.o.z. Gescheiden afval blijft gescheiden Gescheiden afval blijft gescheiden Alles wat

Nadere informatie

ieldrop-mierlo behandeld Richard van der Krieken doorkiesnr. (040) 289 37 50 Geldrop 4 december 2006 onderwerp Enquête Beste meneer, mevrouw,

ieldrop-mierlo behandeld Richard van der Krieken doorkiesnr. (040) 289 37 50 Geldrop 4 december 2006 onderwerp Enquête Beste meneer, mevrouw, ieldrop-mierlo uw brief ons behandeld Richard van der Krieken doorkiesnr. (040) 289 37 50 Geldrop 4 december 2006 onderwerp Enquête Beste mer, mevrouw, Momenteel onderzoeken wij de uitvoering en waardering

Nadere informatie

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten Inhoud Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten... 1 1. Algemeen... 2 Waarom kiest de gemeente Druten voor omgekeerd inzamelen?... 2 Waarom wordt

Nadere informatie

Uitvoeringsbesluiten Afvalstoffenverordening gemeente Meppel

Uitvoeringsbesluiten Afvalstoffenverordening gemeente Meppel GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Meppel. Nr. 42105 15 mei 2015 Uitvoeringsbesluiten Afvalstoffenverordening gemeente Meppel Nr. 683152 Artikel 2 lid 1 Het college wijst de volgende inzameldienst

Nadere informatie

Gemeente IJsselstein

Gemeente IJsselstein Gemeente IJsselstein Verantwoording In het kader van het nieuwe regionale afvalbeleidsplan 2014-2018 is een enquête gehouden onder de inwoners van gemeente IJsselstein. Deze heeft plaatsgevonden van woensdag

Nadere informatie

Coolsingel 65 3012 AC Rotterdam T (010) 27 59 000 welcome@0-to-9.nl www.0-to-9.nl gevestigd in:

Coolsingel 65 3012 AC Rotterdam T (010) 27 59 000 welcome@0-to-9.nl www.0-to-9.nl gevestigd in: Omschrijving Cliënt Roteb Omschrijving Stadskrant Ordernummer 155.00.021 Datum 17 september 2012 Afval in de juiste bak Dat doe je goed! Binnenkort kunnen we niet meer om afvalscheiden

Nadere informatie

Zeg ook JA tegen afval scheiden.

Zeg ook JA tegen afval scheiden. Zeg ook JA tegen afval scheiden. Elkaar iets beloven. Voor een betere toekomst. Zonder het onnodig verbruiken en weggooien van grondstoffen. Om dat te kunnen realiseren moeten we met elkaar JA zeggen tegen

Nadere informatie

Omruilactie was een groot succes dankzij u!

Omruilactie was een groot succes dankzij u! December 2011 Omruilactie was een groot succes dankzij u! Op 3 oktober heeft wethouder J. van Hal de nieuwe containers feestelijk uitgereikt aan de familie Krijnen aan de Hertesprong in Etten-Leur. Dat

Nadere informatie

Campagneteksten glas en papier

Campagneteksten glas en papier Campagneteksten glas en papier Voor de glas-en-papier-campagne zijn twee uitgewerkte campagneteksten geschreven in de vorm van: DE MEEST GESTELDE VRAGEN OVER GLAS DE MEEST GESTELDE VRAGEN OVER PAPIER Deze

Nadere informatie

93% papier en karton 86% flessen /glas 85% gft (groente/fruit/tuinafval) klein chemisch afval / elektrische apparaten 68% 66% textiel / kleding 55%

93% papier en karton 86% flessen /glas 85% gft (groente/fruit/tuinafval) klein chemisch afval / elektrische apparaten 68% 66% textiel / kleding 55% 1 2 4 papier en karton 93% flessen /glas 86% gft (groente/fruit/tuinafval) 85% klein chemisch afval / elektrische apparaten textiel / kleding 68% 66% grof snoeiafval 55% herbruikbare goederen (kringloop)

Nadere informatie

Gemeente Noordoostpolder

Gemeente Noordoostpolder Gemeente Noordoostpolder Meest gestelde vragen over nieuwe manier van afval inzamelen in Noordoostpolder extra container voor oud papier en karton extra container voor plastic, lege pakken en blik 1. Twee

Nadere informatie

Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017

Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017 Veel gestelde vragen nieuwe inzamelwijze afval maart 2017 De nieuwe inzamelwijze gaat in vanaf september 2017. Tot die periode gelden de huidige inzamelregels Waarom afval scheiden 1. Ik heb een brief

Nadere informatie

Resultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling

Resultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling Resultaten onderzoek digitaal burgerpanel afvalscheiding en afvalinzameling In de periode van 12 januari tot en met 31 januari 217 is een vragenlijst over afvalscheiding uitgezet onder de leden van het

Nadere informatie

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%.

Respons Van de 779 benaderde panelleden hebben 544 de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 70%. Inleiding Keuze voor de toekomst: inzameling van afval De gemeente Oss moet de komende jaren besparen. Ook het inzamelen van huishoudelijk afval moet slimmer en goedkoper worden. Uit het oogpunt van duurzaamheid

Nadere informatie

Wie weet wat Avri doet?

Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 Welkom Wie weet wat Avri doet? Opdracht 1 antwoord Welkom Wie weet wat Avri doet? In Rivierenland zamelt Avri afval in. Opdracht 2 Woordweb Als je het woord afval hoort, waar denk je dan aan?

Nadere informatie

Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016. Een folder om te bewaren Hou m apart!

Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016. Een folder om te bewaren Hou m apart! Nou jaaaa! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016 Een folder om te bewaren Hou m apart! Een betere wereld begint bij je zelf! Per 1 januari 2016 zal de afvalinzameling in Veenendaal

Nadere informatie

1 1. Bent u een man of een vrouw? 1 antwoord per respondent. Aantal respondenten: 405. Antwoord Aantal Percentage. 1. Vrouw 238 59% 2.

1 1. Bent u een man of een vrouw? 1 antwoord per respondent. Aantal respondenten: 405. Antwoord Aantal Percentage. 1. Vrouw 238 59% 2. 1 1. Bent u een man of een vrouw? Aantal respondenten: 405 Antwoord Aantal Percentage 1. Vrouw 238 59% 2. Man 167 41% 2 2. Wat is uw leeftijd? Aantal respondenten: 414 1. 20 jaar en jonger 0 0% 2. 20-29

Nadere informatie

Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal

Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal Inhoud Veelgestelde vragen anders afval inzamelen in Berg en Dal... 1 1. Algemeen... 2 Waarom kiest de gemeente Berg en Dal voor anders afval inzamelen?...

Nadere informatie

Vraag- en antwoord document kunststofinzameling 2009 Gemeente Zwolle Laatste update: 20 augustus 2009

Vraag- en antwoord document kunststofinzameling 2009 Gemeente Zwolle Laatste update: 20 augustus 2009 Vraag- en antwoord document kunststofinzameling 2009 Gemeente Zwolle Laatste update: 20 augustus 2009 Inzameling & communicatie Wanneer moeten gemeenten starten? Wanneer begint Zwolle met kunststofinzameling?

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk

Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk Wijk aan Zee en Zwaansmeer versie: 26 april 2018 Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk

Nadere informatie

zo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer

zo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer gemeente Ede november 2007 Regenwater afkoppelen? zo doet u dat! De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer van uw dak af te koppelen. Of u bent dit

Nadere informatie

Hoofdstuk 17. Afval en milieu

Hoofdstuk 17. Afval en milieu Hoofdstuk 17. Afval en milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren is de bekendheid hiervan verder toegenomen, het gebruik is vergelijkbaar

Nadere informatie

VERHUISFOLDER WAAR KAN MIJN AFVAL HEEN?

VERHUISFOLDER WAAR KAN MIJN AFVAL HEEN? VERHUISFOLDER WAAR KAN MIJN AFVAL HEEN? VERHUIZEN Eindelijk komt het er van het huis op te ruimen en afstand te doen van die oude klok die al jaren ligt te verstoffen op zolder. En wat te denken van de

Nadere informatie

Grafiek 15.1a Bekendheid met en bezoek aan kringloopwinkel Het Warenhuis, in procenten 47% 57% 0% 25% 50% 75% 100%

Grafiek 15.1a Bekendheid met en bezoek aan kringloopwinkel Het Warenhuis, in procenten 47% 57% 0% 25% 50% 75% 100% 15 AFVALINZAMELING EN KRINGLOOPWINKEL Om het scheiden en hergebruik van huishoudelijk restafval te stimuleren, wordt regelmatig onderzocht hoe de bewoners van Leiden met hun afval omgaan. Het is inmiddels

Nadere informatie

Geheugensteun afval. Afvalscheiden: wat, waar en waarom DIENST WIJKEN

Geheugensteun afval. Afvalscheiden: wat, waar en waarom DIENST WIJKEN Geheugensteun afval Afvalscheiden: wat, waar en waarom DIENST WIJKEN Afvalscheiden: wat, waar en waarom Overal komt afval vrij. In winkels, ziekenhuizen, op scholen en natuurlijk thuis. Dit afval is overal

Nadere informatie

Simpel gezegd, afval is al het afval wat in een huishouden net zoals bij jullie thuis overblijft en wat we dus weggooien.

Simpel gezegd, afval is al het afval wat in een huishouden net zoals bij jullie thuis overblijft en wat we dus weggooien. Spreekbeurt door een scholier 1346 woorden 21 mei 2003 5,8 225 keer beoordeeld Vak Nederlands Ik wil mijn spreekbeurt houden over afval. Er zijn verschillende soorten afval, zoals: - bedrijfsafval - gevaarlijk

Nadere informatie

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig?

Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? Omgekeerd afval inzamelen. Waar zijn we in Stichtse Vecht mee bezig? 6 november 2017 GroenLinks Stichtse Vecht is al jaren een warm voorstander van omgekeerd inzamelen. Wat is dat eigenlijk en wat zijn

Nadere informatie

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt houden over afval, afvalscheiding of recycling. Een super interessant onderwerp

Nadere informatie

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Waar op de wereld wordt het afval nog verwerkt op de manier van vroeger? Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt

Nadere informatie

Kringloopbedrijf n Roondgaank Nijverheidsstraat 19 17a 7461 AD Rijssen

Kringloopbedrijf n Roondgaank Nijverheidsstraat 19 17a 7461 AD Rijssen Kringloopbedrijf n Roondgaank Nijverheidsstraat 19 17a 7461 AD Rijssen Maatschappelijke functie Inboedelservice Inleveren/ophalen goederen Ruim gevulde winkel Afvalbrengpunt Kringloopbedrijf n Roondgaank

Nadere informatie

Verhuisfolder. Afval is grondstof! Gaat u verhuizen binnen of naar de gemeente Veenendaal? Dan is het goed om te weten hoe ACV uw afval inzamelt.

Verhuisfolder. Afval is grondstof! Gaat u verhuizen binnen of naar de gemeente Veenendaal? Dan is het goed om te weten hoe ACV uw afval inzamelt. Verhuisfolder Gaat u verhuizen binnen of naar de gemeente Veenendaal? Dan is het goed om te weten hoe ACV uw afval inzamelt. Afval is grondstof! In de gemeente Veenendaal vinden we afval scheiden heel

Nadere informatie

Regenwater leid je niet om de tuin!

Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater is te waardevol om direct het riool in te laten lopen. Vang het op en gebruik het goed. Kijk voor tips op www.denhaag.nl/water Regenwater leid je niet om

Nadere informatie

Informatiefolder Speciaal voor hoogbouwbewoners december 2015

Informatiefolder Speciaal voor hoogbouwbewoners december 2015 Het gaat beginnen! Per 1 januari 2016 gaat u betalen per keer dat u gebruik maakt van de brengcontainer. Dit is een ondergrondse of bovengrondse container waar u uw afval naartoe brengt en meerdere huishoudens

Nadere informatie

BEWONERSCONSULTATIE T.B.V. HET REGIONAAL AFVALBELEIDSPLAN

BEWONERSCONSULTATIE T.B.V. HET REGIONAAL AFVALBELEIDSPLAN BEWONERSCONSULTATIE T.B.V. HET REGIONAAL AFVALBELEIDSPLAN ONDERZOEK INWONERPANEL SOEST GFK, MAART 2014 GfK 2014 Bewonersconsultatie Regionaal Afvalbeleidsplan Maart 2014 1 Inhoud 1. Samenvatting 2. Onderzoeksresultaten

Nadere informatie

Hand-out digiboard presentatie

Hand-out digiboard presentatie Hand-out digiboard presentatie Bij werkboekje Groepen 6, 7 en 8 basisonderwijs Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 In Rivierenland zamelt AVRI afval in. Wie weet wat AVRI doet? Opdracht 1 Opdracht 2 Woordweb

Nadere informatie

Gescheiden gft inzameling Nesselande

Gescheiden gft inzameling Nesselande rotterdam.nl/onderzoek Gescheiden gft inzameling Nesselande Onderzoek en Business Intelligence Gescheiden gft inzameling Nesselande Een evaluatie M. van Rhee Onderzoek en Business Intelligence (OBI) 13

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Restafvalsysteem in 2020

Veelgestelde vragen Restafvalsysteem in 2020 Veelgestelde vragen Restafvalsysteem in 2020 Vanaf 1 januari 2020 gaan we over op een andere manier van het inzamelen van ons restafval. Al het herbruikbare afval (grondstoffen noemen we dat) blijft de

Nadere informatie

Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje

Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje AFVAL Wat moet je doen? Lees de informatie in dit pakketje Zoek meer informatie op de computer en bekijk filmpjes over het onderwerp (achterin deze lesbrief staan websites en links voor filmpjes) Overleg

Nadere informatie

Woon- en leefregels Eengezinswoningen

Woon- en leefregels Eengezinswoningen Woon- en leefregels Eengezinswoningen Woon- en leefregels Eengezinswoningen Inleiding Prettig wonen wordt nog plezieriger, als iedereen zijn steentje bijdraagt: de Woningcorporatie, de Gemeente en de bewoners

Nadere informatie

AFVALWIJZER. www.saver.nl KALENDER MET INZAMELDAGEN HUISHOUDELIJK AFVAL OP ACHTERZIJDE

AFVALWIJZER. www.saver.nl KALENDER MET INZAMELDAGEN HUISHOUDELIJK AFVAL OP ACHTERZIJDE AFVALWIJZER 2014 www.saver.nl KALENDER MET INZAMELDAGEN HUISHOUDELIJK AFVAL OP ACHTERZIJDE Samen met u willen Saver en de gemeente het papierverbruik verminderen. Dit betekent voor u dat u kunt kiezen

Nadere informatie

MEESTGESTELDE VRAGEN VERVANGEN GRIJZE BAKKEN BIJ LAAGBOUWWONINGEN

MEESTGESTELDE VRAGEN VERVANGEN GRIJZE BAKKEN BIJ LAAGBOUWWONINGEN MEESTGESTELDE VRAGEN VERVANGEN GRIJZE BAKKEN BIJ LAAGBOUWWONINGEN 1. Ben ik verplicht om afval te scheiden? Het is aan u of u uw afval wilt scheiden of niet. Wij stimuleren het als gemeente uiteraard wel,

Nadere informatie

De schillenboer komt terug

De schillenboer komt terug De schillenboer komt terug In Waalre loopt een afvalproef. Er is een fiets met een aanhangbak ontworpen waarmee we in een proefwijk afval inzamelen. Twee keer in de week haalt Roel het keukenafval (voedselresten),

Nadere informatie

U en uw woonomgeving. Samen maken we er iets moois van

U en uw woonomgeving. Samen maken we er iets moois van U en uw woonomgeving Samen maken we er iets moois van Wonen doe je niet alleen. U heeft altijd te maken met uw woonomgeving. Rekening houden met elkaar en begrip tonen zijn daarbij erg belangrijk. Leystromen

Nadere informatie

goed bezig! Informatiefolder nr. 2 om te bewaren Hou m apart!

goed bezig! Informatiefolder nr. 2 om te bewaren Hou m apart! Dit ziet er prima uit! goed bezig! Wijzigingen afvalinzameling Veenendaal per 1 januari 2016 Informatiefolder nr. 2 om te bewaren Hou m apart! Een betere wereld begint bij jezelf! Het gaat bijna beginnen;

Nadere informatie

Woon- en leefregels Portiekwoningen

Woon- en leefregels Portiekwoningen Woon- en leefregels Portiekwoningen Woon- en leefregels Portiekwoningen Inleiding Prettig wonen wordt nog plezieriger, als iedereen zijn steentje bijdraagt: de woningcorporatie dan wel de V.V.E. (vereniging

Nadere informatie

Goed voor het milieu én de portemonnee!

Goed voor het milieu én de portemonnee! www.goes.nl/afval Goed voor het milieu én de portemonnee! Afval scheiden is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor uw portemonnee. Vanaf 2019 betaalt u per huishouden een vast basistarief voor

Nadere informatie

Veelgestelde vragen over afkoppelen

Veelgestelde vragen over afkoppelen 1 Veelgestelde vragen over afkoppelen Inhoudsopgave 1. Wat is afkoppelen?... 2 2. Waarom afkoppelen?... 2 3. Afkoppelen, hoe werkt dat?... 3 4. Wanneer wordt mijn straat afgekoppeld?... 3 5. Welk beleid

Nadere informatie

Zaanpanel 37: Duurzame afvalinzameling

Zaanpanel 37: Duurzame afvalinzameling Zaanpanel 37: Duurzame afvalinzameling Team Onderzoek & Statistiek Maart 2015 1 Inleiding Zaanstad wil in de komende jaren nog meer en op een betere manier afval gescheiden inzamelen. Gemiddeld mag elke

Nadere informatie

Verslag behandeling zienswijzen ZWV-OC

Verslag behandeling zienswijzen ZWV-OC Inhoudsopgave Informatie...3 Aanwijzingsbesluit: OC201712-MA059R...4 Aanwijzingsbesluit: OC201712-MA098R...5 Aanwijzingsbesluit: OC201712-MA104R...7 2 Informatie Omgekeerd inzamelen Onderliggend document

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk

Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk Broekpolder versie: 26 april 2018 Veelgestelde vragen Proef inzameling van plastic, blik en drinkpakken Beverwijk Pagina

Nadere informatie

2015-153. BIJLAGE 2: Scenario's afvalbeleidsplan Nieuwegein

2015-153. BIJLAGE 2: Scenario's afvalbeleidsplan Nieuwegein BIJLAGE 2: Scenario's afvalbeleidsplan Nieuwegein Behorend bij raadsinformatieavond 8 januari 2015 Toelichting op de gebruikte termen vindt u aan het einde van dit document 2015-153 Scenario 1: Geen nieuwe

Nadere informatie

Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase

Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase Onderzoek Omgekeerd Inzamelen tweede fase Duurzaam van Afval naar Grondstof Bewonersonderzoek De vragenlijst bestaat uit verschillende delen. Het eerste deel gaat in op de situatie vóór de proef, het laatste

Nadere informatie

Afvalinzameling in Ten Boer

Afvalinzameling in Ten Boer Afvalinzameling in Age Stinissen Mei 2016 Kübra Ozisik www.os-groningen.nl Inhoud Samenvatting 2 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding van het onderzoek 3 1.2 Doel van het onderzoek 3 1.3 Opzet van het onderzoek

Nadere informatie

Burgerpanel Capelle aan den IJssel

Burgerpanel Capelle aan den IJssel Burgerpanel Capelle aan den IJssel Resultaten peiling 6: Afvalscheiding november 2012 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de zesde peiling met het burgerpanel van Capelle aan den IJssel.

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Afvalbrengstation. Volg de aanwijzingen van het personeel

Afvalbrengstation. Volg de aanwijzingen van het personeel fvalbrengstation Afvalbrengstation Als inwoner van Amstelveen kunt u bij het Afvalbrengstation terecht voor al uw huishoudelijk afval dat gescheiden aangeboden moet worden. A f va l s c h e i d i n g Echt

Nadere informatie

Onderzoek huishoudelijk afval

Onderzoek huishoudelijk afval Onderzoek huishoudelijk afval Gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal, Marlies Visser 16 april 2014 Samenvatting Leden van het AmersfoortPanel hebben in maart 2014 deelgenomen aan een onderzoek over het

Nadere informatie

Ondergrondse verzamelcontainer

Ondergrondse verzamelcontainer Ondergrondse verzamelcontainer ISO-14001 Haal meer uit afval Ondergronds inzamelen De Gewestelijke Afvalstoffen Dienst (GAD) zorgt voor het inzamelen van huishoudelijk afval in Gooi en Vechtstreek. Bij

Nadere informatie

Wat is PMD? PMD staat voor huishoudelijke verpakkingen gemaakt van plastic en metaal en drankkartons.

Wat is PMD? PMD staat voor huishoudelijke verpakkingen gemaakt van plastic en metaal en drankkartons. Veelgestelde vragen nieuwe afvalinzameling Algemeen Waarom is er een nieuwe afvalinzameling? Momenteel zamelen we in Krimpen aan den IJssel 41% van het totale afval als gesorteerde grondstoffen in. Ons

Nadere informatie

Afval & verhuizen: hoe is het geregeld? alle afval op een rij. Kies voor elkaar. Samen voor een mooie buurt.

Afval & verhuizen: hoe is het geregeld? alle afval op een rij. Kies voor elkaar. Samen voor een mooie buurt. Afval & verhuizen: hoe is het geregeld? alle afval op een rij checklist bij aankomst aanbiedregels veelgestelde vragen passen checklist bij vertrek afvalstoffenheffing adressen en contact Kies voor elkaar.

Nadere informatie

Afval vroeger en nu. Naam: Vroeger was alles anders. De mensen leefden heel primitief. Dat heb je gezien in het filmpje van Schooltv.

Afval vroeger en nu. Naam: Vroeger was alles anders. De mensen leefden heel primitief. Dat heb je gezien in het filmpje van Schooltv. Afval vroeger en nu Naam: Vroeger was alles anders. De mensen leefden heel primitief. Dat heb je gezien in het filmpje van Schooltv. 1. Wat betekent primitief? 3 antwoorden zijn goed. eenvoudig simpel

Nadere informatie

Komst container aan huis voor plastic, pak en blik

Komst container aan huis voor plastic, pak en blik FAQ CAW-gemeenten Komst container aan huis voor plastic verpakkingen, lege pakken van sap, saus en zuivel en blik in de CAW-gemeenten Definitieve versie (4 februari 2016) -------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Vragenlijst met scores in procenten

Vragenlijst met scores in procenten Vragenlijst met scores in procenten Het percentage tussen haakjes is het aandeel respondenten dat de vraag heeft beantwoord. De gemeente Amersfoort wil als stad in 2030 CO2-neutraal te zijn. Dit betekent

Nadere informatie

TOELICHTING VOOR DE WEBSITE OP DE AFVALSTOFFENVERORDENING NIEUWEGEIN 2010

TOELICHTING VOOR DE WEBSITE OP DE AFVALSTOFFENVERORDENING NIEUWEGEIN 2010 TOELICHTING VOOR DE WEBSITE OP DE AFVALSTOFFENVERORDENING NIEUWEGEIN 2010 Algemeen Hoofdstuk 10 van de Wet milieubeheer (Wm) gaat over afvalstoffen. Hierin is vastgelegd dat de gemeenteraad een afvalstoffenverordening

Nadere informatie

Geef afval waarde. Samen naar een duurzaam Westvoorne

Geef afval waarde. Samen naar een duurzaam Westvoorne Afvalspecial 2019 1 Wat doen we met ons afval? Het scheiden van afval bespaart ook geld. Elke kilo afval voor de verbrandingsinstallatie, kost de gemeente dit jaar 22 cent. Dat wordt via de afvalstoffenheffing

Nadere informatie

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten Inhoud Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Druten... 1 1. Algemeen... 2 Waarom kiest de gemeente Druten voor omgekeerd inzamelen?... 2 Waarom wordt

Nadere informatie

Weet wat je weggooit. Er zit meer in dan je denkt. Een folder om te bewaren. Hou m apart!

Weet wat je weggooit. Er zit meer in dan je denkt. Een folder om te bewaren. Hou m apart! Weet wat je weggooit Er zit meer in dan je denkt Ontdek de waarde van afval Een folder om te bewaren. Hou m apart! In deze folder ontdekt u de waarde van afval. Er zit namelijk meer in dan u denkt. Waardevolle

Nadere informatie

Uitgevoerd door Dimensus Afvalinzameling Renswoude 2016

Uitgevoerd door Dimensus Afvalinzameling Renswoude 2016 Uitgevoerd door Dimensus Afvalinzameling Renswoude 2016 Onderzoeksbeschrijving In 2016 is een enquête gehouden onder de inwoners van de gemeente Renswoude over de inzameling en scheiding van afval. De

Nadere informatie

Langer plezier van karton en papier

Langer plezier van karton en papier Langer plezier van karton en papier Stichting Papier Recycling Nederland PERSEN DROGEN GLADSTRIJKEN SNIJDEN BEDRUKKEN GEBRUIKEN KRANT KARTON RECLAME KRANT 1 6 5 2 VAN OUD NAAR NIEUW 3 4 PULP WEKEN ONTINKTEN

Nadere informatie

De Friese Waterketen: samen besparen!

De Friese Waterketen: samen besparen! De Friese Waterketen: samen besparen! Weet u het antwoord? Drinkwater; waar halen we dit vandaan? Hoeveel water gebruikt u per dag? Auto naar de wasstraat of zelf wassen? Waterbelasting, rioolheffing,

Nadere informatie

U en uw woonomgeving

U en uw woonomgeving U en uw woonomgeving Samen verantwoordelijk voor de woonomgeving Iedereen woont graag in een fijne buurt waar het schoon en netjes is. Als huurder kunt u samen met andere bewoners een bijdrage leveren

Nadere informatie

Waterhuishouding in de Contreie

Waterhuishouding in de Contreie Waterhuishouding in de Contreie Water speelt een belangrijke rol in de Contreie. Er is bij de ontwikkeling van deze woonwijk gekozen om het regenwater of te infiltreren in de bodem of hiermee de omliggende

Nadere informatie

Afval doe je in de goede bak.

Afval doe je in de goede bak. Cliënt Roteb Omschrijving Flyer Afvalwijzer Ordernummer 155.00.015 Datum 12 september 2012 Afval doe je in de goede bak. Dat doe je goed! Afvalwijzer 2012/2013 Huishoudelijk restafval

Nadere informatie

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma

Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma Hoofdstuk 31. Klimaatprogramma Samenvatting Ruim zeven op de tien Leidenaren is van mening dat het klimaat de laatste tien jaar aan het veranderen is. Dit is iets minder dan vorig jaar. Qua belangrijkheid

Nadere informatie

waar ik afval zoals papier, glas, groente en plastic en gevaarlijke stoffen in moet doen.

waar ik afval zoals papier, glas, groente en plastic en gevaarlijke stoffen in moet doen. CP8 Het Mileu In Nederland wordt het huisvuil gescheiden opgehaald. Ook kunt u afval gescheiden weggooien in bijvoorbeeld de glasbak, of papierbak. De Nederlandse overheid wil graag dat mensen zuinig omgaan

Nadere informatie

Naam en telefoon Portefeuillehouder

Naam en telefoon Portefeuillehouder Onderwerp Evaluatie proef afvalinzameling en pilots Datum Afdeling 6 december 2016 SLWE Naam en telefoon Portefeuillehouder A. de Smit, 9287 J. van der Schoot Waarover wil ik u informeren? Op 1 januari

Nadere informatie

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Beuningen

Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Beuningen Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Beuningen Inhoud Veelgestelde vragen omgekeerd inzamelen in Beuningen... 1 1. Algemeen... 2 Waarom kiest de gemeente Beuningen voor omgekeerd inzamelen?... 2

Nadere informatie

Papier & Karton? In deze bak natuurlijk! Haal meer uit afval ISO-14001

Papier & Karton? In deze bak natuurlijk! Haal meer uit afval ISO-14001 Papier & Karton? In deze bak natuurlijk! ISO-14001 Haal meer uit afval Oud Papier en Karton: een waardevolle grondstof voor nieuw papier Niet hout, maar Oud Papier is in Nederland de belangrijkste grondstof

Nadere informatie

RIOLERING VERVANGEN EN HERINRICHTEN STRAAT

RIOLERING VERVANGEN EN HERINRICHTEN STRAAT RIOLERING VERVANGEN EN HERINRICHTEN STRAAT Deel Boven-Hardinxveld tussen Rivierdijk Wetering en Koningin Wilhelminalaan Nassaustraat. Uitnodiging voor de bewonersavond op 27 juni en 5 juli 2016 van 19:00

Nadere informatie

Uw afval verdient beter OPINIE INWONERS PAPENDRECHT OVER VERANDERING IN AFVALINZAMELING

Uw afval verdient beter OPINIE INWONERS PAPENDRECHT OVER VERANDERING IN AFVALINZAMELING Uw afval verdient beter OPINIE INWONERS PAPENDRECHT OVER VERANDERING IN AFVALINZAMELING Inhoud 1. Conclusies 2. Opinie over afvalscheiding 3. Voorkeur bewoners laagbouw 4. Voorkeur bewoners hoogbouw 5.

Nadere informatie

Maak eerst een aantal schetsen van het bord over welk verbod voor welk soort afval. Kies binnen de groep er één uit en werk deze in het groot uit

Maak eerst een aantal schetsen van het bord over welk verbod voor welk soort afval. Kies binnen de groep er één uit en werk deze in het groot uit 2 Maak verbods borden Maak ter grote van het karton een soort verkeersbod tegen het dumpen van afval. Aantal regels waar dit aan moet beantwoorden: Groot met signaal kleuren (Rood) Geen tekst Eenvoudige

Nadere informatie

Onderzoek Afvalscheiding

Onderzoek Afvalscheiding Rapportage Onderzoek Afvalscheiding In opdracht van: Contactpersonen: Gemeente Velsen Heleen de Mul en Edwin van t Hart Utrecht, maart 2014 DUO Market Research Drs. Aart van Grootheest Drs. Marjan den

Nadere informatie

Pda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?!

Pda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?! Pda speurtocht: Enkhuizen duurzaam?! Wat is duurzaam? Duurzaam betekent letterlijk dat iets lang kan blijven bestaan. En tegenwoordig wordt er vooral mee bedoeld dat de aarde lang kan blijven bestaan.

Nadere informatie

Afvalscheiding in Sliedrecht

Afvalscheiding in Sliedrecht Afvalscheiding in Sliedrecht Bewonerspanel Sliedrecht Inhoud: 1. Conclusies 2. Figuren en tabellen De gemeente Sliedrecht is bezig met het opstellen van een afvalbeleidsplan. Een belangrijk aspect daarbij

Nadere informatie

handleiding 1. Inleiding 2. Achtergrondinformatie

handleiding 1. Inleiding 2. Achtergrondinformatie handleiding 1. Inleiding www.twentezonderafval.nl is een website voor groep 1 tot en met 8 over het gescheiden inzamelen van afval in Twente. Op deze website ontdekken de leerlingen hoe ze hun afval zoveel

Nadere informatie