Implementatie van procesveiligheidsindicatoren in een oleochemisch bedrijf
|
|
- Mathilda de Vos
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Implementatie van procesveiligheidsindicatoren in een oleochemisch bedrijf Leren ontdekken van nietgewenste situaties Reinout van Zevenbergen NVVK Congres 2011
2 Vraagstelling In hoeverre de implementatie van het procesveiligheidsmodel en bijbehorende doelstellingen binnen de productielocatie van Croda in Gouda het bewustzijn van niet-gewenste situaties op het gebied van procesbeheersing heeft vergroot en of het aantal niet-gewenste situaties is verminderd. Om deze vraag te kunnen beantwoorden is op twee manieren onderzoek uitgevoerd: Kwantitatief: De rapportage van procesveiligheidsincidenten is beoordeeld. Kwalitatief: Er zijn interviews gehouden met medewerkers van verschillende niveaus binnen de lijnorganisatie en met medewerkers van een aantal ondersteunende afdelingen.
3 Vraagstelling In hoeverre de implementatie van het procesveiligheidsmodel en bijbehorende doelstellingen binnen de productielocatie van Croda in Gouda het bewustzijn van niet-gewenste situaties op het gebied van procesbeheersing heeft vergroot en of het aantal niet-gewenste situaties is verminderd. Om deze vraag te kunnen beantwoorden is op twee manieren onderzoek uitgevoerd: Kwantitatief: De rapportage van procesveiligheidsincidenten is beoordeeld. Kwalitatief: Er zijn interviews gehouden met medewerkers van verschillende niveaus binnen de lijnorganisatie en met medewerkers van een aantal ondersteunende afdelingen.
4 Vraagstelling In hoeverre de implementatie van het proceveiligheidsmodel en bijbehorende doelstellingen binnen de productielocatie van Croda in Gouda het bewustzijn van niet-gewenste situaties op het gebied van procesbeheersing heeft vergroot en of het aantal niet-gewenste situaties is verminderd. Om deze vraag te kunnen beantwoorden is op twee manieren onderzoek uitgevoerd: Kwantitatief: De rapportage van procesveiligheidsincidenten is beoordeeld. Kwalitatief: Er zijn interviews gehouden met medewerkers van verschillende niveaus binnen de lijnorganisatie en met medewerkers van een aantal ondersteunende afdelingen.
5 Implementatie van procesveiligheidsmodel Croda in vogelvucht Theorie Procesveiligheidsmodel Procesveiligheidsdoelstellingen Resultaten Conclusies
6 Historie Croda / Gouda
7 Product toepassingen Smeermiddelen: Additieven voor motor olie Additieven voor diesel motoren Additieven voor mallen
8 Product toepassingen Smeermiddelen: Additieven voor motor olie Additieven voor diesel motoren Additieven voor mallen Coatings Additieven voor auto verven Additieven voor industriële verven
9 Product toepassingen Smeermiddelen: Additieven voor motor olie Additieven voor diesel motoren Additieven voor mallen Coatings Additieven voor auto verven Additieven voor industriële verven Personal Care Additief in shampoo Additief in zeep (bodyshop) Additief in scheergel
10 Product toepassingen Smeermiddelen: Additieven voor motor olie Additieven voor diesel motoren Additieven voor mallen Coatings Additieven voor auto verven Additieven voor industriële verven Personal Care Additief in shampoo Additief in zeep (bodyshop) Additief in scheergel Anti statische toepassingen
11 Productie Gouda Productie Splitsing vetten/oliën in vetzuren en glycerine Verestering Amidering Hydrogenering Dimerisatie Destillatie Site 300 medewerkers Productie / Logistiek Reparatie en Onderhoud Kwaliteitslaboratorium Research & Development Projecten / Engineering
12 Process Safety Initiative
13 Grangemouth rapport 29/5 Falen elektriciteits voorziening 7/6 Scheuren van MD stoomleiding 10/6 Lekkage koolwaterstoffen FCCU kraker Dampwolkexplosie Brand Lessen: Specifieke focus op management van procesveiligheid is noodzakelijk om risico s succesvol te kunnen beheersen. Ontwikkeling van: Key performance indicators (kritische succes factoren) met betrekking tot de grootste risico s. Bedrijven moeten hun procesveiligheidsprestaties hieraan toetsen en rapporteren.
14 Grangemouth rapport 29/5 Falen elektriciteits voorziening 7/6 Scheuren van MD stoomleiding 10/6 Lekkage koolwaterstoffen FCCU kraker Dampwolkexplosie Brand Lessen: Specifieke focus op management van procesveiligheid is noodzakelijk om risico s succesvol te kunnen beheersen. Ontwikkeling van: Key performance indicators (kritische succes factoren) met betrekking tot de grootste risico s. Bedrijven moeten hun procesveiligheidsprestaties hieraan toetsen en rapporteren.
15 Process Safety Initiative 29/5 Falen elektriciteits voorziening 7/6 Scheuren van MD stoomleiding 10/6 Lekkage koolwaterstoffen FCCU kraker Dampwolkexplosie Brand Lessen: Specifieke focus op management van procesveiligheid is noodzakelijk om risico s succesvol te kunnen beheersen. Ontwikkeling van: Key performance indicators (kritische succes factoren) met betrekking tot de grootste risico s. Bedrijven moeten hun procesveiligheidsprestaties hieraan toetsen en rapporteren.
16 Procesveiligheidsmodel Risico Inventarisatie: - Vaststellen scope - Vaststellen gevaren - Inschatten risico RI&E Risico Evaluatie - Risco acceptabel? - Analyse van mogelijkheden om risico te beheersen. Risico management Risico Beheersing: - Beslissen welke maatregelen - Implementeren maatregelen - Monitoren effect maatregelen
17 Procesveiligheidsmodel Hazard Study Risico Inventarisatie: - Vaststellen scope - Vaststellen gevaren - Inschatten risico RI&E Risico Evaluatie - Risco acceptabel? - Analyse van mogelijkheden om risico te beheersen. Risico management Risico Beheersing: - Beslissen welke maatregelen - Implementeren maatregelen - Monitoren effect maatregelen
18 Procesveiligheidsmodel Process Risk Assesment Risico Inventarisatie: Hazard Study - Vaststellen scope - Vaststellen gevaren - Inschatten risico RI&E Risico Evaluatie - Risco acceptabel? - Analyse van mogelijkheden om risico te beheersen. Risico management Risico Beheersing: - Beslissen welke maatregelen - Implementeren maatregelen - Monitoren effect maatregelen
19 Procesveiligheidsmodel Process Risk Assesment Risico Inventarisatie: Hazard Study - Vaststellen scope - Vaststellen gevaren - Inschatten risico RI&E Risico Evaluatie - Risco acceptabel? - Analyse van mogelijkheden om risico te beheersen. Risico management Acties Risico Beheersing: - Beslissen welke maatregelen - Implementeren maatregelen - Monitoren effect maatregelen Basis of Safety document
20 Procesveiligheidsmodel Process Risk Assesment Process Risk Review Risico Inventarisatie: Hazard Study - Vaststellen scope - Vaststellen gevaren - Inschatten risico RI&E Risico Evaluatie - Risco acceptabel? - Analyse van mogelijkheden om risico te beheersen. Risico management Acties Risico Beheersing: - Beslissen welke maatregelen - Implementeren maatregelen - Monitoren effect maatregelen Basis of Safety document
21 Procesveiligheidsmodel Process Risk Assesment Process Risk Review Risico Inventarisatie: Wetgeving Hazard Study - Vaststellen scope - Vaststellen gevaren - Inschatten risico Risico Evaluatie RI&E Normen Bedrijfs Richtlijnen - Risco acceptabel? - Analyse van mogelijkheden om risico te beheersen. Risico management Industrie Richtlijnen Acties Risico Beheersing: - Beslissen welke maatregelen - Implementeren maatregelen - Monitoren effect maatregelen Basis of Safety document Best Beschikbare Technieken
22 Procesveiligheidsdoelstellingen 1. Process Risk Assesment voor alle gevaarlijke processen. 2. Basis of Safety document voor ieder gevaarlijk proces. 3. Process Risk Review programma. 4. Actiemanagement voor acties volgend uit de PRR.
23 Inhoud Basis of Safety document Procesbeschrijving Gevaarlijke stoffen Grootste procesrisico s (Worst Case Scenarios) Overige risicos s Beheersmaatregelen Inherente veiligheid Preventieve maatregelen - KPI(5) Beschermende maatregelen KPI (4) Effect/Schade beperkende maatregelen Rest Risico Berekening Individual Rate of Fatality Referentie documenten
24 Inhoud Basis of Safety document Procesbeschrijving Gevaarlijke stoffen Grootste procesrisico s (Worst Case Scenarios) Overige risicos s Beheersmaatregelen Inherente veiligheid Preventieve maatregelen - KPI(5) Beschermende maatregelen KPI (4) Effect/Schade beperkende maatregelen Rest Risico Berekening Individual Rate of Fatality Referentie documenten
25 Voorbeelden van KPI (4) en (5) KPI 5 Preventieve maatregelen: HardWired NoodStop die geactiveerd wordt bij een temperatuur of druk die buiten de veilige operating range komt. KPI 4 Beschermende maatregelen: Veiligheden en breekplaten die op drukvaten staan en worden geactiveerd. Het aanspreken van een KPI (4) en (5) beveiliging wordt gemeld via het incidentenrapportage systeem
26 Process Safety Initiative
27 Process Safety Initiative
28 Resultaten kwantitatief onderzoek Incident KPI (4) activering breekplaat/veiligheid KPI (5) niet geplande hardwired noodstop LOC grote hoeveelheid gevaarlijke stof bij gevaarlijke omstandigheden LOC kleine hoeveelheid gevaarlijke stof
29 Resultaten kwantitatief onderzoek Incident KPI (4) activering breekplaat/veiligheid KPI (5) niet geplande hardwired noodstop LOC grote hoeveelheid gevaarlijke stof bij gevaarlijke omstandigheden LOC kleine hoeveelheid gevaarlijke stof 2 6 7
30 Resultaten kwantitatief onderzoek Incident KPI (4) activering breekplaat/veiligheid KPI (5) niet geplande hardwired noodstop LOC grote hoeveelheid gevaarlijke stof bij gevaarlijke omstandigheden LOC kleine hoeveelheid gevaarlijke stof 2 6 7
31 Resultaten kwantitatief onderzoek Incident KPI (4) activering breekplaat/veiligheid KPI (5) niet geplande hardwired noodstop LOC grote hoeveelheid gevaarlijke stof bij gevaarlijke omstandigheden LOC kleine hoeveelheid gevaarlijke stof
32 Resultaten kwantitatief onderzoek Incident KPI (4) activering breekplaat/veiligheid KPI (5) niet geplande hardwired noodstop LOC grote hoeveelheid gevaarlijke stof bij gevaarlijke omstandigheden LOC kleine hoeveelheid gevaarlijke stof
33 Resultaten kwalitatief onderzoek Procesveiligheidsmodel: iets met cirkels en pijltjes Procesveiligheid: veilig bedrijven; risico s; ontwerp; hazard review. Rapporteren van KPI (4) en (5) incidenten om van te leren; erger te voorkomen; focus op aanspreken van beveiligingen Impact van rapporteren: wijziging voor aanpakken HWNS die altijd werd geactiveerd maar werd geaccepteerd.
34 Conclusies De meldingsdiscipline van procesveiligheidsincidenten is verbeterd. Verbeterde meldingsdiscipline leidt tot verbetering bewustzijn.
35 Process Safety Initiative
36 Implementatie van procesveiligheidsindicatoren in een oleochemisch bedrijf Leren ontdekken van nietgewenste situaties Reinout van Zevenbergen NVVK Congres 2011
37 Historie Croda / Gouda 1858: Oprichting De Goudsche Kaarsenfabriek 1873: Recessie leidt tot diversificatie in oleo chemie 1925: Opgericht in Yorkshire, Engeland voor productie lanoline uit wolvet. 1950: Vestigingen in Noord Amerika, Italië en Duitsland 1964: Beursgenoteerd in London 1980: Vestigingen in Singapore. Investeringen in specialties 1990: Overname Crodarom, Sederma in Frankrijk and Westbrook Lanolin in Engeland 2006: Overname Uniqema van ICI Plc 1902: Overname van Viruly s zeep productie 1929: Fusie tot Gouda-Apollo 1936: Grote brand verwoest groot deel van locatie 1959: Unilever-Emery joint venture 1980: Unilever volledig eigenaar: Unichema 1983: Einde van kaarsenproductie op de locatie 1997: Overname door ICI vanaf 1999 Uniqema 2006: Overname door Croda
38 Procesveiligheidsmodel Risico Analyse: - Vaststellen scope - Vaststellen gevaren - Inschatten risico RI&E Risico Evaluatie - Risco acceptabel? - Analyse van mogelijkheden om risico te beheersen. Risico management Risico Beheersing: - Beslissen welke maatregelen - Implementeren maatregelen - Monitoren effect maatregelen
Implementatie van procesveiligheidsindicatoren in oleochemisch bedrijf "Leren ontdekken van niet-gewenste situaties"
Implementatie van procesveiligheidsindicatoren in oleochemisch bedrijf "Leren ontdekken van niet-gewenste situaties" Ir. Reinout van Zevenbergen, Croda Nederland, e-mail rkvan7bergen@zonnet.nl Samenvatting
Nadere informatieDo-it-yourself interventie Samen Werken aan Veiligheid bij Croda. Reinout van Zevenbergen NVVK congres 30 maart 2017
Do-it-yourself interventie Samen Werken aan Veiligheid bij Croda Reinout van Zevenbergen NVVK congres 30 maart 2017 Hoe goed is ons collectieve veiligheidsgeheugen? Op de volgende slides worden 7 vragen
Nadere informatieReferentiecase. Croda Nederland (Gouda) Veiligheid op orde dankzij SHE in SharePoint
Referentiecase Croda Nederland (Gouda) Veiligheid op orde dankzij SHE in SharePoint Croda Nederland beschikt nu over een SHE-toepassing in SharePoint dat gebruiksvriendelijk is en waarmee incidenten eenvoudig
Nadere informatiePresentatie bevindingen workshops vg-documenten addendum gebruik. NOGEPA OIM-dagen: 5/3/14 Bonden & branche: 19/3/14 NOGEPA HSE-COM: 14/5/14
Presentatie bevindingen workshops vg-documenten addendum gebruik NOGEPA OIM-dagen: 5/3/14 Bonden & branche: 19/3/14 NOGEPA HSE-COM: 14/5/14 Februari 2014 Doelstelling project vg-documenten voor SodM Inzicht
Nadere informatieDe methode: risicoidentificatie, -analyse, -evaluatie RIAE Het probleem van de schalen, de maten en de vergelijkbaarheid van arborisico's
De methode: risicoidentificatie, -analyse, -evaluatie RIAE Het probleem van de schalen, de maten en de vergelijkbaarheid van arborisico's Auteur: Ing. Jan Dillen MBA Het gebruik van risicoidentificatie,
Nadere informatieAlles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd. NVVK Congres Papendal 16 maart 2011
Alles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd NVVK Congres Papendal 16 maart 2011 pagina 2 Hoe voorkom je dit? Met goeie operators, ingenieurs en managers! Wat is dan
Nadere informatieCO 2 management plan. Daallin B.V. CO 2 management plan 2.C.2 & 3.B.2 & 4.A.2 1
CO 2 management plan Daallin B.V. Auteur: A.J. IJzelenberg - van der Linden Autorisatiedatum: 02-05-2018 Versie: 1.0 Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager: CO 2 management plan 2.C.2 & 3.B.2
Nadere informatieCO 2 Managementplan. Den Breejen. Auteur Martin van Andel Autorisatiedatum Versie 2.0
CO 2 Managementplan Den Breejen Auteur Martin van Andel Autorisatiedatum 19-01-2018 Versie 2.0 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 ENERGIE MEETPLAN... 4 2.1 PLANNING MEETMOMENTEN... 4 2.2 VESTIGINGEN... 4 SCOPE
Nadere informatieIntroductie OHSAS 18001
Introductie OHSAS 18001 OHSAS 18001 -in het kort OHSAS 18001 is een norm voor een managementsysteem die de veiligheid en gezondheid in en rondom de organisatie waarborgt. OHSAS staat voor Occupational
Nadere informatieCO 2 Managementplan. Ruigrok Nederland. Autorisatiedatum: Versie: 1.1. Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager:
CO 2 Managementplan Ruigrok Nederland Auteur: J.P.Hesp Autorisatiedatum: 30-11-2018 Versie: 1.1 Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager: CO 2 Managementplan 2.C.2 & 3.B.2 Inhoud INHOUD... 2
Nadere informatieCO 2 managementplan. Jan Knijnenburg B.V. Auteur: Adviseur MVO Consultants. Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager
CO 2 managementplan Jan Knijnenburg B.V. Auteur: Adviseur MVO Consultants Versie: 1.0 Datum: xx-xx-2015 Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Authorisatiedatum: Naam:.. Inhoud 1 Inleiding...
Nadere informatieSlim gevaarlijke stoffenbeleid hoe krijg ik de beslissers in mijn bedrijf mee?
Laan van Kronenburg 14 1183 AS AMSTELVEEN Tel. +31 6 1825 1713 Koen.verbist@cosanta.nl Slim gevaarlijke stoffenbeleid hoe krijg ik de beslissers in mijn bedrijf mee? Koen Verbist, MSc NVvA Symposium 2017
Nadere informatieCO2 managementplan. GWW Houtimport. Auteur: Bianca van den Berg, Margriet de Jong. Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager
CO2 managementplan GWW Houtimport Auteur: Bianca van den Berg, Margriet de Jong Versie: 1.0 Datum: 01-10-2015 Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Authorisatiedatum: 02-10-2015 Naam: John
Nadere informatieOPERATIONEEL RISKMANAGEMENT. Groningen, maart 2016 Wim Pauw
OPERATIONEEL RISKMANAGEMENT Groningen, maart 2016 Wim Pauw Risicomanagement Risicomanagement is steeds meer een actueel thema voor financiële beleidsbepalers, maar zij worstelen vaak met de bijbehorende
Nadere informatieRisico Management. Arbeidsinspectie. Jan Slijpen Teamleider MHC-Zuid Directie MHC. Toepassing Risico Management door AI
Risico Management Toepassing Risico Management door AI Jan Slijpen Teamleider MHC-Zuid Directie MHC Arbeidsinspectie en relatie met Toezicht op Bedrijven 16/02/2011 Rode Draad Toepassing Risico Management
Nadere informatieGezondheidsbeleid Tata Steel
Tata Steel Slide 1 Gezondheidsbeleid Tata Steel KLM 18-9-2014 Tata Steel, even voorstellen Tata Steel Slide 2 1918 gestart als Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken 1999 fusie met Britisch
Nadere informatieCO 2 Managementplan. Verwaal Transport. Lia Noordergraaf-Verwaal Autorisatiedatum: Versie: 1.0
CO 2 Managementplan Verwaal Transport Auteur: Lia Noordergraaf-Verwaal Autorisatiedatum: 21-04-2016 Versie: 1.0 Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager: CO 2 Managementplan 2.C.2 & 3.B.2 Inhoud
Nadere informatieLogitech B.V. Auteur: Merel van de Geer Autorisatiedatum: 08-02-2016 Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager:
CO 2 management plan Logitech B.V. Auteur: Merel van de Geer Autorisatiedatum: 08-02-2016 Versie: 1.0 Handtekening autoriserend manager: CO 2 management plan 2.C.2 & 3.B.2 & 4.A.2 1 Inhoud 1 Inleiding...3
Nadere informatieConclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen
1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.
Nadere informatieCO 2 Managementplan. Eti BV. Autorisatiedatum: 25-02-2016 Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager:
CO 2 Managementplan Eti BV Auteur: John Nannings Autorisatiedatum: 25-02-2016 Versie: 1.0 Handtekening autoriserend verantwoordelijke manager: CO 2 Managementplan 2.C.2 & 3.B.2 Inhoud 1 INLEIDING... 3
Nadere informatieERVARINGEN MET REACH UIT DE DAGELIJKSE PRAKTIJK
ERVARINGEN MET REACH UIT DE DAGELIJKSE PRAKTIJK Mathieu van Puijvelde Arbeidshygiënist 1 PROFIEL SHELL Actief in meer dan 90 landen Wereldwijd 93.000 medewerkers Ongeveer 43.000 service stations verspreid
Nadere informatieCOMPLIANCE MANAGEMENT VOLDOEN AAN WET- EN REGELGEVING COMPLIANCE MANAGEMENT. Vereenvoudigde verantwoording aan in- en externe stakeholders
VOLDOEN AAN WET- EN REGELGEVING Vereenvoudigde verantwoording aan in- en externe stakeholders Tijdig anticiperen op veranderingen in HSE wet- en regelgeving Licence to operate Inzicht in risico s bedrijfsonderdelen
Nadere informatieCO 2 Managementplan Energie meetplan 2.C.2 & 3.B.2 & 4.A.2. Jade Beheer B.V. OFN OFS 2C. Autorisatiedatum: 19-03-2016 Versie: 1.0
CO 2 Managementplan Energie meetplan 2.C.2 & 3.B.2 & 4.A.2 Jade Beheer B.V. OFN OFS 2C Auteur: Coert van Maren Autorisatiedatum: 19-03-2016 Versie: 1.0 CO 2 management plan 2.C.2 & 3.B.2 & 4.A.2 1 Inhoud
Nadere informatieProcesveiligheid. Welcome to Hotel Process Safety such a lovely place. Chris Pietersen NVVK Congres 20 maart 2013
Procesveiligheid Chris Pietersen NVVK Congres 20 maart 2013 Welcome to Hotel Process Safety such a lovely place 1 Procesveiligheid filosofie Drie-eenheid: Ø Technische veiligheid Integriteit, HAZOP, SIL,
Nadere informatieCO2 managementplan VAN DER GRIFT EN VALKENBURG ONDERHOUD BV. Auteur: Margriet de Jong. Versie: 1.0. Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager
CO2 managementplan VAN DER GRIFT EN VALKENBURG ONDERHOUD BV Auteur: Margriet de Jong Versie: 1.0 Datum: 14-04-2015 Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Authorisatiedatum: Naam:.. Inhoud 1
Nadere informatieTest Management Assessment
Test Management Assessment Bart Knaack 1 Spreker wie ben ik? Bart Knaack Testmanager LogicaCMG Medewerker Test Research Centre Huidige opdracht: Legacy transformation testing bij Nationale Nederlanden.
Nadere informatiemoeite van het onderzoeken waard
Proces gerelateerde afwijkingen, de moeite van het onderzoeken waard Sonja Riemersma (NAM) Big safety versus little safety Binnen de olie en gasindustrie, maar ook andere industrieën, is veel aandacht
Nadere informatieCO 2 management plan. INCONTROL Management Consultants B.V. INCONTROL Simulation Software B.V.
CO 2 management plan INCONTROL Management Consultants B.V. INCONTROL Simulation Software B.V. Auteur: Jan C.D. Thiermann Autorisatiedatum: 30-10-2018 Versie: 1.0 Handtekening autoriserend verantwoordelijke
Nadere informatieIT Beleid Bijlage R bij ABTN
IT Beleid Dit document heeft 8 pagina s Versiebeheer Versie Auteur Datum Revisie V1.0 Bestuur 18 december 2018 Nieuwe bijlage i Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Scope van het IT Beleid 1 3. IT risico s
Nadere informatieDOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK?
WHITEPAPER DOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK? DOOR M. HOOGERWERF, SENIOR BUSINESS CONS ULTANT Risicomanagement is tegenwoordig een belangrijk onderdeel van uw bedrijfsvoering. Dagelijks wordt er aandacht
Nadere informatieSecurity Starts With Awareness
Security Starts With Awareness Think Secure Think Secure is in 2003 opgericht met het doel organisaties te ondersteunen met kennis en diensten die: 1.Het bewustzijn m.b.t. informatie- en ICT beveiliging
Nadere informatieWat kan de kennistafel LNG hierin betekenen?
Landelijk Informatiepunt Omgevallen Gevaarlijke Stoffen Het gedrag van LNG bij incidenten Wat kan de kennistafel LNG hierin betekenen? 7-9-2016 Marco van den Berg 1 Kennistafel LNG Relevante kennis verzamelen
Nadere informatieCO 2 managementplan. 1 Inleiding
CO 2 managementplan Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Energie meetplan... 4 1.2 Planning meetmomenten... 4 1.3 Cofely Zuid Nederland... 4 Scope 1 emissies... 4 Scope 2 emissies... 4 1.4 Project Renovatie gemaal
Nadere informatieLloyd s Register, LRQA België & Nederland Gent, 23 april 2014
Lloyd s Register, LRQA België & Nederland Gent, 23 april 2014 Kris Winters Marcel de Bruijn Jürgen van Dueren den Hollander Maurits Dekker Improving performance, reducing risk Wie is Lloyd s Register,
Nadere informatieBekend zijn met de visie en inzet van procesmanagement in de eigen organisatie.
en werkwijze BPM awareness Inzicht in de toepassing van BPM op strategisch niveau in het algemeen en binnen de eigen organisatie. Kennismaken met BPM vanuit een strategisch perspectief Nut en toegevoegde
Nadere informatieInterne audits vanuit risico denken. Kleemans Organisatieadvies Ingrid van Rijckevorsel
Interne audits vanuit risico denken Kleemans Organisatieadvies Ingrid van Rijckevorsel Agenda Opening, verwachtingen Theorie risicomanagement Risicogericht auditen Opdracht Opening, verwachtingen Opening
Nadere informatieReview CO 2 reductiedoelstellingen 2014
Review CO 2 reductiedoelstellingen 2014 Conform niveau 5 op de CO 2 -prestatieladder 2.2 Datum: 10 febuari 2015 Referentie: 90005 Versie: 1.1 Status: Definitief Logitech B.V. Review CO 2 reductiedoelstellingen
Nadere informatieTestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl
Testers helpen ontwikkelaars of andersom? TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl Improve Quality Services B.V. 2 Agenda Hoe veilig is een muur? Past Scrum ook
Nadere informatieVOKA-Essenscia 25 september 2012 De nieuwe seveso III richtlijn Wat betekent het om "Seveso"-plichtig te worden?
VOKA-Essenscia 25 september 2012 De nieuwe seveso III richtlijn Wat betekent het om "Seveso"-plichtig te worden? Jurgen De Wilde Corporate HSE Manager Oleon 1 Oleon korte introductie Atofina verkocht in
Nadere informatieVan risico s naar beheersmaatregelen. Door: Huib Arts, ArboProfit
BI&E ipv RI&E Van risico s naar beheersmaatregelen Door: Huib Arts, ArboProfit Waarom een RI&E? OMDAT HET MOET? +??? Wetgeving gri&e Waar moet een RI&E aan voldoen? 3 Hij moet volledig zijn? Frequentie:
Nadere informatieEthiek en management-systematiek
Responsible Care Deze presentatie wat is Responsible Care (Global Charter) Relatie met operationele veiligheid In de chemie VCA en VCO Enkel k l aanbevelingen Bert Zandvoort Coordinator Masterclass Veiligheid
Nadere informatieISO 9001: Business in Control 2.0
ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM
Nadere informatieVoorkomen is beter. De opzet van een VMS: Veiligheids Management Systeem. 08 april 2014 HKZ kwaliteitsdag 2014 - workshop opzetten VMS
Voorkomen is beter De opzet van een VMS: Veiligheids Management Systeem 2 VMS normen Safety and Quality Assessment System SQAS VGM-Checklist Aannemers VCA 2000 OHSAS18001 / BS8800 / NPR5001 ISO27001 /
Nadere informatieEnergie meetplan CO2 reductiesysteem 2017-2020
Transportbedrijf R.Vels & Zn. B.V. Energie meetplan CO2 reductiesysteem 2017-2020 Conform niveau op de CO2 prestatieladder 2.2 Inhoudsopgave 1 1 Inleiding... 3 2 Doelstellingen... 4 3 Planning meetmomenten...
Nadere informatieDoen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd
Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd Wie, wat en hoe Eric Lopes Cardozo & Rik Jan van Hulst sturen naar succes Doel Delen van inzichten voor praktisch operationeel risico management
Nadere informatieENERGIE MEETPLAN 2012-2025. syndus group
ENERGIE MEETPLAN 2012-2025 syndus 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelstelling... 4 2. Planning meetmomenten... 5 2.1. Meetmomenten vestigingen syndus... 5 3. Monitoren doelstellingen... 7 3.1. Monitoring...
Nadere informatieAssetmanagement. Resultaten maturityscan. 14 januari 2015
Assetmanagement Resultaten maturityscan 14 januari 2015 De 7 bouwstenen van Assetmanagement 2 22.Afwijkingen en herstelacties 23. Preventieve acties 24. Verbetermanagement 5.Leiderschap en betrokkenheid
Nadere informatieCO 2 management plan. Conform CO2-prestatieladder 3.0. Datum: 20 september Referentie: Versie: 4.0. Logitech B.V.
CO 2 management plan Conform CO2-prestatieladder 3.0 Datum: 20 september 2018 Referentie: 90005 Versie: 4.0 Logitech B.V. Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Energie meetplan 5 3 Stuurcyclus 6 4 TBV matrix 7
Nadere informatieReductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1)
Reductiebeleid en (kwantitatieve) doelstellingen (3.B.1) Directie: K.J. de Jong Handtekening: KAM-Coördinator: D.T. de Jong Handtekening: Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Het CO 2 -reductiebeleid van
Nadere informatieBSCAT en Managementsystemen
BSCAT en Managementsystemen Veiligheidsdag Apply 15 april 2015 1 SAFER, SMARTER, GREENER De praktijk 2 Risicomanagementproces De Deming SAFER, SMARTER, GREENER Risico s zijn ook kansen No Risk no business
Nadere informatieEnergie actie- en meetplan 2016
Energie actie- en meetplan 2016 3.B.2 Opgesteld door: Energie actie- en meetplan 2014-2020 Cheryl de Vette Van Beek Infra Groep B.V. CO2 Prestatieladder, versie 3.0 Geaccordeerd door: Peter van Beek Directeur
Nadere informatieVan effluent tot ketelvoedingwater en een energieproject in wording.
Van effluent tot ketelvoedingwater en een energieproject in wording. Croda Nederland b.v. Danny Zwakhals 30 oktober 2014 Project Quarterback LIFE13/ENV/UK/000401 Croda: Wereldleider in speciality chemicals
Nadere informatieASSET MANAGEMENT KEN DE RISICO S, DAN IS ALLES BEHEERSBAAR
ASSET MANAGEMENT KEN DE RISICO S, DAN IS ALLES BEHEERSBAAR Jan A. Kamphuis Voorzitter NVDO Sectie Food, Beverages & Farma / Partner Traduco B.V. Food Event 2015 De Verkadefabriek, Den Bosch 03 december
Nadere informatieNaam onderneming Deelnemers workshop Deelnemer 1 Deelnemer 2 Deelnemer 3 Deelnemer 4 Naam: Functie:
Vragenlijst mijnondernemingen mbt vg-documenten addendum gebruik: Naam onderneming Deelnemers workshop Deelnemer 1 Deelnemer 2 Deelnemer 3 Deelnemer 4 Naam: Functie: Nummer Onderwerp/aandachtspunt Toelichting
Nadere informatieJ.H. van den Berg. Versie 1.0 Mei 2011
Versie 1.0 Mei 2011 J.H. van den Berg B U S I N E S S C O N T I N U I T Y M A N A G E M E N T Business Continuity Plan Handboek Vertrouw niet altijd op iemands blauwe ogen. Meiberg Consultancy Bronkhorsterweg
Nadere informatieHet PMO van PostNL IT
Het PMO van PostNL IT WIN PMO Congres Blik op een kleurrijk PMO Alex Palma, manager IT Projecten 13-03-2014 Wat willen we jullie vertellen? Positionering van projectenorganisatie Waarom een PSO? Implementatiestrategie
Nadere informatieHandreiking voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden in Groningen
Handreiking voor het uitvoeren van studies naar het effect van aardbevingen voor bedrijven in de industriegebieden in Groningen Opzet van de studie naar de effecten van een aardbeving Fase 1: kwalitatieve
Nadere informatieEnergiemanagementsysteem
Energiemanagementsysteem BVR Groep B.V. Roosendaal, 20-06-2014. Auteur(s): H. Schrauwen, Energie & Technisch adviseur. Geaccordeerd door: M. Soenessardien,Manager KAM, Personeel & Organisatie Pagina 1
Nadere informatieREVIEW CO2-REDUCTIEDOELSTELLINGEN VAN DEN HEUVEL AANNEMINGSBEDRIJF B.V.
REVIEW CO2-REDUCTIEDOELSTELLINGEN VAN DEN HEUVEL AANNEMINGSBEDRIJF B.V. Projectgegevens Opsteller B. Ketelaars Versie 2013-1 Status Definitief Naam Datum Paraaf CO2 Verantwoordelijke B. Ketelaars 28-08-2013
Nadere informatieKenniscafé Onderzoeksresultaten voor de praktijk: van bewustzijn, naar reflectie, naar (blijvende?) actie
Kenniscafé Onderzoeksresultaten voor de praktijk: van bewustzijn, naar reflectie, naar (blijvende?) actie Van regels naar relaties Visie Iemand echt zien, oftewel: telkens tot je door laten dringen wat
Nadere informatieRIE als prestatieverhogend instrument. Workshop Arbocongres 2 juni 2016 Jolanda Willems Maaikelien Wijma
RIE als prestatieverhogend instrument Workshop Arbocongres 2 juni 2016 Jolanda Willems Maaikelien Wijma Opening Hoe tevreden ben jij over de RI&E in jouw organisatie Geef een cijfer van 1 tot 10 en licht
Nadere informatieFrank Guldenmund, TU Delft, Sectie Veiligheidskunde. Joy Oh, Ministerie van SZW. Met dank aan alle 17 bedrijven en hun VAV-coördinatoren
Veiligheidsverbetering: wat werkt? Andrew Hale HASTAM, UK en TU Delft, Sectie Veiligheidskunde Frank Guldenmund, TU Delft, Sectie Veiligheidskunde Joy Oh, Ministerie van SZW Patrick van Loenhout, HEC Met
Nadere informatieBUSINESS CONTINUITY MANAGEMENT Hoe kunt u uw onderneming beschermen voor gevaren.
BUSINESS CONTINUITY MANAGEMENT Hoe kunt u uw onderneming beschermen voor gevaren. Business Continuity Plan Handboek J.H. van den Berg M. Baas B U S I N E S S C O N T I N U I T Y M A N A G E M E N T Business
Nadere informatieErvaringen Mars met First Responder NIBHV
Ervaringen Mars met First Responder NIBHV Wim Verkuijlen Paul Toonen 24 november 2015 organisatie 23 NOVEMBER 2015 2 In de wordt altijd aandacht besteedt aan de restrisico s van het bedrijf organisatie
Nadere informatieFMEA Measurement systems analysis Statistische procesbeheersing
Opleiding FMEA Measurement systems analysis Statistische procesbeheersing DataLyzer International Tel: 040-2940980 Email: sales@datalyzer.com Internet: www.datalyzer.com FMEA Voorkomen kwaliteitsproblemen
Nadere informatieBUSINESS CASE. < naam substitutie van zorg> <Ambitie en validiteit> <datum> <naam> <nummer> <naam> <naam> Doel. Paraaf akkoord Paraaf akkoord.
BUSINESS CASE < naam substitutie van zorg> Doel Uitgave Auteur Zorgaanbieder Contactpersoon De Friesland Versie Paraaf akkoord Paraaf akkoord
Nadere informatieproces veiligheidsindicatoren in de wetenschappelijke literatuur relatie tussen indicatoren & veiligheidskundige modellen, theorieën
proces veiligheidsindicatoren in de wetenschappelijke literatuur relatie tussen indicatoren & veiligheidskundige modellen, theorieën Paul Swuste sectie Veiligheidskunde Technische Universiteit Delft de
Nadere informatieEnergie actie- en meetplan 2015
Energie actie- en meetplan 2015 3.B.2 Opgesteld door: Energie actie- en meetplan 2014-2020 Cheryl de Vette Van Beek Infra Groep B.V. CO2 Prestatieladder, versie 2.2 Geaccordeerd door: Peter van Beek Directeur
Nadere informatieHet risico van LOPA en SIL Classificatie Valkuilen bij procesveiligheid
Het risico van LOPA en SIL Classificatie Valkuilen bij procesveiligheid NVVK Veiligheidscongres 2009 Ir. C.M. Pietersen pietersen@safety-sc.com 1. Samenvatting Risico evaluatie methoden worden in toenemende
Nadere informatieEnergiemanagement actieplan. Koninklijke Bammens
Maarssen, 16 februari 2015 Auteur(s): Niels Helmond Geaccordeerd door: Simon Kragtwijk Directievertegenwoordiger Milieu / Manager Productontwikkeling C O L O F O N Het format voor dit document is opgesteld
Nadere informatieSESSIE 1.3 GEBRUIK: NATUURGEWELD
SESSIE 1.3 GEBRUIK: NATUURGEWELD Voorbereiden van chemische bedrijven tegen natuurgeweld en domino-effecten 21 juni 2018, Dag van de chemische veiligheid 21-6-2018 BCM Specialist - Alex Hoogteijling 1
Nadere informatieImpact Investing: Hoe positieve impact op maatschappij te vergroten met beleggingen. 7 september 2017
Impact Investing: Hoe positieve impact op maatschappij te vergroten met beleggingen 7 september 2017 9 elementen van effectief beleggen met impact Risico-rendement profiel portefeuille, strategische context
Nadere informatieEnergie meetplan 2019-2024. Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2
Energie meetplan 2019-2024 Conform niveau 5 op de CO2-prestatieladder 2.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Doelstellingen 4 3 Planning meetmomenten 5 3.1. Vestiging Aartsdijkweg 45 5 Scope 1 emissies 5 Scope
Nadere informatieEnergie management Actieplan
Energie management Actieplan Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.2 Auteur: Mariëlle de Gans - Hekman Datum: 30 september 2015 Versie: 1.0 Status: Concept Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Doelstellingen...
Nadere informatieReview CO 2 reductiedoelstellingen. Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.1
Review CO 2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Voortgang subdoelstellingen 4 2.1. Voortgang subdoelstelling energieverbruik 4 2.2. Voortgang
Nadere informatieKlachten en Meldingen. Managementdashboard
Welkom bij de demonstratie van het Welkom bij de systeem demonstratie van Welkom bij de systeem demonstratie van het Management Klachten en Meldingen System Managementdashboard Systemen van Inception Borgen
Nadere informatie2015 [Energiemeetplan CO2- reductiesyteem 2017-2020]
2015 [Energiemeetplan CO2- reductiesyteem 2017-2020] Transportbedrijf R.Vels & Zn. B.V. Co2-prestatieladder 3.0 2015 Inhoud Inleiding... 2 1.1. Doelstellingen... 3 1.2. Planning meetmomenten... 3 1.3.
Nadere informatieSucces = Noodzaak x Visie x Draagvlak 2. Case: Implementatie Requirements Lifecycle management bij Rabobank International
Succes = x Visie x Draagvlak 2 Case: Implementatie Requirements Lifecycle management bij Rabobank International dinsdag 3 oktober 2006 Spider Congres Agenda Inventarisatie SPI-knelpunten Implementatie
Nadere informatieEnergiemanagement actieplan. Van Schoonhoven Infra BV
BV Leusden, oktober 2013 Auteurs: G.J. van Schoonhoven D.J. van Boven Geaccordeerd door: D.J. van Boven Directeur eigenaar INLEIDING Ons bedrijf heeft een energiemanagement actieplan conform NEN-ISO 50001.
Nadere informatieReview CO2 reductiedoelstellingen
Review CO2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 2.2 Auteur(s) Marco Vermeulen, Jan den Boer Kenmerk 3.B.1_2 Review CO2 Reductiedoelstellingen Datum 24-04-2015 Versie 1.0 Status
Nadere informatieRoy Verstegen. Managementenergie Actieplan
Roy Verstegen Managementenergie Actieplan 1. Inleiding In dit document worden de concrete CO2-reductiemaatregelen en reductiedoelstellingen van het Roy Verstegen B.V. beschreven. De voortgang met betrekking
Nadere informatieVanochtend. De nachtmerrie uit mijn jeugd. Er is verbetering, is de grens bereikt? Ongevalscijfers dalen, risico s blijven
Vanochtend De leden van het Verbond Papier & Karton hebben een indrukwekkende verbetering doorgemaakt Ongevalscijfers dalen, risico s blijven Jop Groeneweg Landelijke arbo-dag Verbond Papier & Karton Rotterdam,
Nadere informatieDe meerwaarde van contractmanagement
De meerwaarde van contractmanagement Welke kansen zijn er voor u? Wouter Schipperheijn Directeur Het NIC 1 Agenda Voorstellen Contractmanagement Het NICV model Hoe volwassen is uw contractmanagement? Kansen
Nadere informatieOnderzoek Inkoop en aanbestedingen Onderzoeksopzet. Rekenkamercommissie De Wolden September 2016 Status: definitief Versie: 1.0
Onderzoek Inkoop en aanbestedingen Onderzoeksopzet Rekenkamercommissie De Wolden September 2016 Status: definitief Versie: 1.0 Rekenkamercommissie De Wolden 1 A. Wat willen wij bereiken? 1. Aanleiding
Nadere informatieSense of Urgency Procesveiligheid. Lessen uit verleden IR. THEO OLIJVE, MANAGING DIRECTOR ODFJELL TERMINAL (ROTTERDAM) B.V.
Sense of Urgency Procesveiligheid Lessen uit verleden IR. THEO OLIJVE, MANAGING DIRECTOR ODFJELL TERMINAL (ROTTERDAM) B.V. 1 ENKELE LESSEN UIT VERLEDEN 1974 Flixborough Chemical Plant 1984 Bhopal incident
Nadere informatieDe compliance functie Hoe werkt het in de praktijk
De compliance functie Hoe werkt het in de praktijk Compliance praktijk NCI module 2 december 2017 Joyce van Tuyl Manager CDD Klantsignalen Rabobank Nederland Programma Inleiding Compliance De functie Compliance
Nadere informatieController controller verdedigingslinie controller procesrisico s verdedigingslinie 1a procesbeheersing verdedigingslinie 1b Risicomanagement taken
Controller De controller maakt deel uit van de tweede verdedigingslinie (staffunctie). De controller is vanuit deze rol betrokken bij het monitoren van de beheersing van de procesrisico s door de operationele
Nadere informatieRegio Alkmaar Monitor Regiobeeld november 2016
Regio Alkmaar Monitor Regiobeeld 2025 2 november 2016 0 Sinzer Ons team bestaat uit consultants en software developers waarmee we de volgende diensten aanbieden: Training en consultancy rondom het thema
Nadere informatieHEALTH, SAFETY, ENVIRONMENT
HEALTH, SAFETY, ENVIRONMENT 1 22-05-2019 / APPLY terugkomstdag Deze presentatie: Introductie Het ongeval Het bezoek Pilot Eisen aan het onderzoek Navolging Conclusie Vragen 2 22-05-2019 / APPLY terugkomstdag
Nadere informatieIntro ISO. Finance. Wie zijn wij? Producten. Programma
1 Intro 2 Wie zijn wij? Producten ISO Programma ICT Finance Producten 3 Visma/AccountView Vivaldi (Interim) (Financieel) Management Workshops & Trainingen De 4U way 4 Nadruk op training en kennisoverdracht.
Nadere informatieMilieu en Co2 Programma c.q. het plan van aanpak ICS Groep
Milieu en Co2 Programma c.q. het plan van aanpak 2017 ICS Groep 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Strategische milieu en co2 reductie doelstellingen... 3 Milieu en CO2-reductie doelstellingen 2017... 3 3.
Nadere informatieEnergiemanagementsysteem. Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV
Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV Nuth,20augustus 2015 Auteur(s): Tom Kitzen Theo Beckers Geaccordeerd door: Serge Vreuls Financieel Directeur C O L O F O N Het format voor dit
Nadere informatieBalanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.
Balanced Scorecard Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3 2 DE
Nadere informatieGECONTROLEERDE BLOOTSTELLING? TOON HET AAN! 13 april 2016
GECONTROLEERDE BLOOTSTELLING? TOON HET AAN! 13 april 2016 Agenda REACH - Zorgstoffen Eisen aan het blootstellingscenario Onderbouwing met meetgegevens Conclusies Zorgstoffen onder REACH SVHC: substance
Nadere informatieVerklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5
Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 (uit: Model Kwaliteitshandboek; Polderman, J en Sirre, W., uitgave Q*Primair) A Accountability Verantwoording
Nadere informatieCO2 managementplan. Max Bögl
CO2 managementplan Max Bögl Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Energie meetplan... 4 2.1 Planning meetmomenten... 4 2.2 Vergelijking met vergelijkbare organisaties... 5 3 Energiemanagement actieplan... 6 4 Stuurcyclus...
Nadere informatieHands On Tools Time. Mogelijkheden tot een efficiëntere stop. Jean Walstock Delivery Manager
Hands On Tools Time Mogelijkheden tot een efficiëntere stop Jean Walstock Delivery Manager TACON BV Wie zijn wij? Groeiende Nederlandse Organisatie Complete Professionele Dienstverlener Actief in de sectoren:
Nadere informatieRisico Management Design Built (Operate) Unica Datacenters - Bart Sarneel
Risico Management Design Built (Operate) Unica Datacenters - Bart Sarneel Bart Sarneel Design Manager Agenda Facts & Figures Waar ontstaan risico s Risicomanagement Risicomanagement tijdens bouwproces
Nadere informatieProspectieve risicoinventarisatie
Jeannette Knol, Eric Masseus adviseurs kwaliteit Prospectieve risicoinventarisatie SAFER, (H)FMEA Definitie Voorspellende analysemethode om onveilige situaties (risico s) te inventariseren en preventief
Nadere informatieBusiness as (un)usual
Business as (un)usual Beperking van de impact van incidenten begint vandaag! Aon Global Risk Consulting Business Continuity Practice Continuiteit = basis voor succesvol ondernemen.voor u business as usual?
Nadere informatie