Nieuwsbrief Kerstnummer 2013

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Kerstnummer 2013 Weer hier! Het jaar is alweer voorbij en de Nieuwsbrief is eindelijk hier. We zijn blij dat u onze nieuwsbrief dit keer ook in uw handen heft gekregen. Op deze pagina s kunt u over ons dagelijkse leven lezen. En als we eerlijk zijn: ons dagelijks leven is eigenlijk helemaal niet saai! We hadden bezoek van gastdocenten, bijvoorbeeld: professor Michiel van Kempen en professor Jo Tollebeek. Ook waren we op het Campus Fesztivál! En enkele studenten van ons waren in andere landen : in Servië en in Oostenrijk. En we namen d e e l a a n e e n vertaalworkshop met Bart Moeyaert. Als u deze pagina s doorleest, zal u over het vermelde alles weten. En: u zal misschien verdrietig zijn. Heb ik het al gelezen?! Kop op! In de lente krijgt u het volgende nummer! De redactie Vakgroep Neerlandistiek // Universiteit Debrecen Inhoud Welkom van de A szám redacteurs tartalma 1 Drie dagen op Cikk het címe Campus... Festival 21 Cikk címe... 2 Interview met M. Ballendux-Bogyay 2 Cikk címe... 3 Een avond Nederland Cikk címe in... Debrecen 44 Comenius Zomercursus Fontos dátumok Van Gogh studiereis Nagyi és Jóska papa házassági évfordulója Gajus Scheltema bij ons Balatoni piknik (Fürdőruhát vinni!) Op studiereis naar België Zsuzsi 35. születésnapja Interview met Arina Banga 9 Interview met Michiel van Kempen 10 Vertaalworkshop met Bart Moeyaert 11 Gajus Scheltema op onze universiteit Interview met ProfessorTollebeek 12 Van links naar rechts: Gábor Pusztai, Gajus Met studiebeurs in Wenen 13 Scheltema, András Nábrádi, Elek Bartha, Emese Pogány Meer op pagina 6. 1

2 Drie dagen op het Campus festival In de zomer nam de Vakgroep Nederlands opnieuw aan het Campus festival deel. Onze tent was in de zogenaamde Straat van de Talen. Naast een aantal programma s boden we de belangstellenden de lekkerste Nederlandse kazen, Belgische chocolade en bieren aan. In dit jaar dachten we ook aan de kinderen. Ze konden de Nederlandse en Belgische sprookjesfiguren kennen leren. Terwijl hun ouders in de straat liepen en de verschillende tenten bewonderden, konden ze tekenen en kleuren. Natuurlijk namen de meeste mensen aan de bierproefwedstrijd deel waar ze vier verschillende Nederlandse en Belgische biersoorten moesten herkennen. Tijdens het festival kon iedereen ze uitproberen. Een Nederlandse band, de Koffie gaf een concert. Door hun speciale en unieke muziek betoverden ze het Hongaarse publiek. Dankzij de vakgroep kon ik twee keer aan het festival deelnemen en ik beveel het iedereen aan. De zes vrijwilligers streefden er allemaal naar dat de mensen zich heel goed voelden. Als ik kans krijg, wil ik volgend jaar opnieuw bij de organisatie helpen. Judit Fodor (derdejaars BA Nederlands) Interview met Mária Ballendux-Bogyay Hoe kwam u in contact met de Nederlandse taal? Mária Bogyai Ballendux Ik heb geen talen maar rechten gestudeerd aan de ELTE in Boedapest. Mijn Nederlandse man, een jurist, heb ik leren kennen op een conferentie aan de Universiteit van Gödöllő, waar ik wetenschappelijke medewerkster bij de Vakgroep Agrarisch Recht ben geweest. Na ons huwelijk in Boedapest, verhuisde ik naar mijn man in Nederland. Voordat ik de Nederlandse taal leerde, hebben we Duits met elkaar gesproken. Tegenwoordig woont u in Nederland. Wat heeft u getrokken? Wat was uw eerste indruk van het land, van de Nederlandse mensen en wat denkt u nu over hen? Ik woon al 35 jaar in Nederland. Toen was er nog communisme in Hongarije en kon je niet zelf bepalen, of je in het buitenland ging wonen. Om in het toenmalige Hongarije te gaan wonen, was geen directe optie, zeker niet voor mijn man. Mijn eerste indruk over Nederland: een klein en rijk land met grote en reislustige mensen. De mensen waren in mijn ogen meer losjes dan de Hongaren, maar toch een beetje afstandelijk. Ze kwamen ook vaak zakelijk over. De Nederlanders nu: in hun basiskarakter zijn ze niet veel veranderd. Maar ze zijn minder stipt en precies geworden, vaak zijn ze uitgesproken nonchalant. Door de grote economische groei in de jaren negentig in de vorige eeuw, groeide de welvaart enorm. Het was duidelijk te merken in het uitgavenpatronen van de meeste mensen in dit land. Maar het gedrag om gemakkelijker geld uit te geven voor luxe dingen, zal zeker veranderen na de jaren van de crisis waarin we nu zitten. 2

3 U heeft meerdere boeken geschreven. Een daarvan heeft als titel Hollandia magyar szemmel/nederland door Hongaarse ogen. In dit boek schrijft u over de Nederlandse geschiedenis, over de tradities en de cultuur. Wat heeft u geïnspireerd dit boek te schrijven? Met het schrijven van het Hongaarstalige boek Hollandia magyar szemmel wilde ik dat Hongaren die met Nederland verschillende banden hebben, een idee krijgen over het indrukwekkende ontstaan van dit kleine land. Daarom benadrukte ik de Nederlandse geschiedenis. Verder wilde ik dat Hongaren de Nederlandse cultuur en tradities een beetje leren kennen en kennis maken met de leuke maar ook minder plezierige kanten van het Hollandse doen en laten. Mijn belangrijkste inspiratie voor het schrijven van dit boek was dat ik vond dat Hongaren, naast tulpen, kaas, grote Nederlandse bedrijven als bijvoorbeeld Philips, meer over het menselijke gezicht van dit land moeten weten. Zeker als we ons realiseren, dat Nederland in de loop der eeuwen regelmatig te maken heeft gehad met Hongarije of met Hongaren. Zou u uw nieuwste boek in grote lijnen kunnen weergeven? Waarover we kunnen lezen in Leven en werken met Hongaren? Mijn Nederlandstalige boek Leven en werken met Hongaren is in Amsterdam in 2010 verschenen. Waarom heb ik dit boek geschreven? Sinds de toetreding van Hongarije tot de Europese Unie in 2004, zijn de zakelijke, culturele en sociale contacten tussen Nederland en Hongarije intensiever geworden. Vaak blijken er wrijvingen tijdens de samenwerking te ontstaan. Dit komt door de behoorlijk grote cultuurverschillen tussen onze twee landen. Voor een goede samenwerking is het essentieel om de ander beter te leren kennen en daardoor beter te begrijpen. Het is dus nuttig als de Nederlanders in hun contacten met Hongaren meer over de cultuur van de Hongaren, over hun denken en handelen weten. Dit geldt natuurlijk omgekeerd ook voor de Hongaren. Daarom heb ik voor Hongaren het Hongaarstalige boek Hollandia magyar szemmel (Nederland door Hongaarse ogen) geschreven en voor Nederlanders Leven en werken met Hongaren. Het Hongaarstalige boek is een handig hulpmiddel om het Nederlandse gedrag en omgekeerd het Nederlandstalige boek om het Hongaarse gedrag beter te begrijpen en om daarop te kunnen anticiperen. Waar voel ik me thuis? Eigenlijk in beide landen, zowel in Nederland als in Hongarije. Maar eerlijkheidshalve moet ik zeggen: mijn leven (familie en werk) bindt me zeer aan Nederland. Op 10 oktober heeft u ons met uw aanwezigheid aan het Universiteit van Debrecen vereerd. Wat vindt u van de kennis van de studenten Nederlands en wat adviseert u hun? Tijdens mijn interactieve college met jullie studenten Nederlands aan de universiteit van Debrecen heb ik ervaren dat de Hongaarse studenten zeer goede luisteraars zijn. Ze zijn erg gedisciplineerd en leergierig. Ik concludeer dat uit het feit dat ze doorlopend bezig waren om aantekeningen te maken. Verder vond ik het ontzettend knap dat de tweedejaarsstudenten al zo een uitstekende passieve kennis van de Nederlandse taal hebben. Wat ik wel heb gemist was hun interactieve reactie. Mijn hoop was om veel vragen en ook opmerkingen te krijgen. Wat ik aan de studenten adviseer is: mondiger te zijn. Als laatste wil ik graag een persoonlijke vraag stellen. Ik weet niet of u in Nederland met een Nederlandse of een Hongaarse man bent getrouwd? Als u het woord thuis hoort, waar denkt u aan: aan Nederland of aan Hongarije. Waar is nu het thuis voor u? Zoals ik in mijn antwoord op vraag 1 heb gezegd, is mijn man een Nederlander. Waar voel ik me thuis? Eigenlijk in beide landen, zowel in Nederland als in Hongarije. Maar eerlijkheidshalve moet ik zeggen: mijn leven (familie en werk) bindt me zeer aan Nederland. Bedankt voor het interview! Kincső Révész 3

4 Een avond Nederland in Debrecen De nacht van de wetenschappers is een jaarlijks georganiseerd evenement in Hongarije. In het hele land zijn er altijd vele programma s, maar voor de mensen die in de buurt van Debrecen wonen biedt de Universiteit Debrecen het beste aan. Als een van de vrijwilligers kan ik iets over onze avond vertellen. Het eerste programma begon om en ging over Nederlandse helden uit kinderboeken die ook in Hongarije bekend zijn. De meeste bezoekers wisten helemaal niet dat die beroemde figuren uit Nederland komen. Daarnaast hebben we een presentatie over drugsgebruik gezien. Ook dit was erg interessant en met name voor de eerstejaars studenten. Veel van de bezoekers kenden de film Bullhead uit 2011 maar zij wisten niet dat de originele titel Rundskop was. Daarna konden de nieuwsgierigen twee historische presentaties bekijken. De eerste ging Dr. Réka Bozzay over Nederland en water. We weten allemaal dat er grote problemen zijn geweest door het water in de Lage Landen, maar in de presentatie kwamen veel nieuwe, interessante details aan bod. De andere historische presentatie ging over Hongaren in Nederlandse koloniën. Het volgende thema was ook interessant voor de kindjes maar ook voor volwassenen. Het ging over Sinterklaas - de Nederlandse 'Mikulás'. We konden zien, dat er grote verschillen tussen de Nederlandse Sinterklaas en de Hongaarse Mikulás zijn. De laatste presentatie van onze leraren was ook heel interessant: Nederlandse piraten helden of boeven? Daarna konden we presentaties van onze medestudenten bekijken. Een ging over prostitutie in Nederland en de andere over Nederlandse steden en hun namen. Deze presentaties waren leerzaam maar ook grappig. Tijdens de presentaties konden de bezoekers Nederlandse en Vlaamse korte films zien meestal was er geen Nederlandse taalkennis nodig. Als iemand wilden eten of drinken, kon dat altijd: we hebben de gasten traditionale Nederlandse kazen, Belgische en Nederlandse bieren en ook ontzettend lekkere Belgische chocolade aangeboden. Aan het einde van de nacht was er een prijsuitreiking waaraan iedereen kon deelnemen. Drie gelukkige bezoekers wonnen typisch Nederlands eten en drinken, en een T-shirt met het logo van de universiteit. Hopelijk zien we je volgende keer! Márta Kiss (tweedejaars BA Nederlands) 4

5 Zo herinner ik me aan de Comenius Zomercursus 2013 In de zomer van 2013 vond Comenius Zomercursus in Belgrado plaats. Velen denken aan Belgrado als een stad die werd verwoest, een stad die helemaal niet aantrekkelijk is. Als je van dezelfde mening bent, dan heb je het mis. Je weet niet hoe prachtig Belgrado is totdat je ernaratoe gaat. Iedereen moet er eens naartoe gaan. Naast de schoonheid van Belgrado hebben de meer dan 50 mensen een diepe indruk op mij gemaakt. Bijna iedere dag werden er twee lessen gegeven in de ochtenduren. Tijdens de lessen die door de leraren uit Nederland en België werden gegeven heb ik met mensen uit verschillende regio s (Servië, Slovakije, Bulgarije, Croatië, Tsjechië, Polen etc.) kennisgemaakt en vriendschap gesloten. Alles is liefde. Dat was het thema dit jaar. Alles is liefde betekent de liefde voor de Nederlandse taal en het gastland. Naast de lessen waren verschillende leuke programma s. Er was onder meer museumbezoek, excursie naar Novi Sad en Sremski Karlovci, fietstocht, stadswandeling, filmvoorstelling en een uitstapje naar Avala. Deze elf dagen kunnen niet vergeten worden Volgende zomer gaat de Zomercursus in Slovakije, in Bratislava plaatvinden. Ik kan niets anders doen dan iedereen aanmoedigen om zichzelf in te schrijven. Het zal niet over het leren gaan, het zullen elf dagen zijn waar je altijd mooie herinneringen aan zal hebben Szabolcs Iványi (derdejaars BA Nederlands) Van Gogh studiereis Op 8 november zijn studenten Nederlands BA en vertaler MA en twee docenten Nederlands naar Boedapest gereisd om er twee tentoonstellingen van Vincent van Gogh te bekijken. Dankzij de financiële ondersteuning van de Studentenvertegenwoordiging van de Faculteit der Letteren (HÖK), Merlin-IT Hungary Debrecen en de Vakgroep Nederlands Debrecen waren zowel de reis als de entreekaartjes gratis voor de studenten. Vrijdagochtend zijn we in Boedapest gearriveerd. Eerst gingen we naar de Királystraat, waar we de Van Gogh 3D tentoonstelling konden bekijken. Het was een boeiende ervaring om de schilderijen in een chronologische volgorde en met 3D-techniek te kunnen zien. De uitvoerige commentaren van de gids hebben ons geholpen om de achtergrond van de schilderijen beter te begrijpen. De tweede tentoonstelling was in de Vácistraat (Váci1, Van Gogh Alive). Hier werden schilderijen en brieven van Van Gogh op grote doeken geprojecteerd en de sfeer leek op die van een bioscoop. De mooie muziek op de achtergrond paste ook perfect tot de schilderijen. Alles bijeengenomen was het een zeer gelukt uitstapje en we zijn de Studentenvertegenwoordiging, de Merlin-IT, de Vakgroep en onze docente, Márta Kántor-Faragó heel dankbaar voor deze unieke mogelijkheid. Márta Kiss en Zsófia Tóth (tweedejaars BA Nederlands) 5

6 Het Szigetfestival bewijst dat de banden tussen Hongarije en Nederland sterk zijn Nederlandse ambassadeur Scheltema over zijn missie in Hongarije Toen ik aankwam in Hongarije, werd ik meteen meegesleept naar het Szigetfestival. De Nederlandse ambassadeur Hugo Gajus Scheltema is sinds half augustus werkzaam in Hongarije. Hiervoor werkte hij in Pakistan. Ik was er wel weer aan toe om in een Europees land te werken. Dat is, ondanks de verschillen die er zijn, toch vergelijkbaarder met Nederland. Op 31 oktober kwam hij naar Debrecen en bezocht ook de vakgroep neerlandistiek. Szigetfestival De dag dat Scheltema in augustus aankwam in Boedapest, was precies de laatste dag van het Szigetfestival. Van mijn dochters had ik al gehoord dat ik daar naartoe moest gaan, omdat dat leuk is. En ik vond het inderdaad leuk! Het feit dat we daar gewoon vijftienduizend Nederlandse jongeren hebben rondlopen, vind ik geweldig en het geeft ook aan dat de banden tussen Hongarije en Nederland nog heel sterk zijn. Terwijl festivalgangers komen om hun favoriete bands te zien, stond de eerste werkdag van de ambassadeur meteen volop in het teken van de Nederlands- Hongaarse betrekkingen. Zo sprak hij zijn collega's die op het festival waren om consulaire bijstand te geven aan Nederlanders die hun paspoort kwijt waren of bestolen waren. Ook had de ambassade een eigen cultureel podium en werkte ze met de Hongaren samen bij een voorlichtingstent over mensenhandel. Scheltema is vol lof: Er is maar een man in Nederland die dat hele festival opzet en hij doet dat ontzettend goed. Nederlandse stem Nederland is volgens de ambassadeur duidelijk zichtbaar in Hongarije. We zitten nu bij de vakgroep neerlandistiek, maar als je bedenkt dat Nederland de vierde investeerder is in dit land, dan denk ik dat er veel mogelijkheden zijn om invloed uit te oefenen. Ook benadrukt hij dat door de geschiedenis en door de Europese Unie zoveel verschillende banden zijn met Hongarije. Toch relativeert hij: Ik heb niet de pretentie dat ik invloed uit kan oefenen op de regering of op individuele beleidsmakers. Wel denk ik dat het mogelijk is de Nederlandse stem hoorbaar en zichtbaar te maken. Die Nederlandse stem bestaat voor Scheltema vooral uit dialoog. Ten eerste spreekt hij met de vertegenwoordigers van de regering en het overheidsbeleid, mensen van NGO's en wetenschappelijke instellingen. Eigenlijk de spraakmakende facetten van de samenleving. Ten tweede is er het Nederlandse bedrijfsleven. Ten derde is er de culturele dimensie. Door bepaalde activiteiten te organiseren kan je Nederland ook laten zien. En ik beschik ook nog eens over een hele mooie residentie. Ik kan daar bijvoorbeeld politici, mensen uit de culturele hoek en het bedrijfsleven uitnodigen om informeel van gedachten te wisselen. Veel van wat ik doe is toch voortdurend de dialoog aangaan. Dierbare herinneringen Gajus Scheltema, ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden Hongarije is niet helemaal nieuw voor de kersverse ambassadeur. Zijn allereerste bezoek aan het land was in 1970, toen hij nog op school zat en hij mee mocht met een vriendje wiens vader destijds ambassadeur was. Hij logeerde toen in het huis waar hij nu woont. Ik heb heel dierbare herinneringen aan dat huis. Het was natuurlijk midden in de koude oorlog, maar toch vond ik Boedapest meteen al erg leuk. Wel was het spannend, voor het eerst achter het Ijzeren Gordijn. Ik weet nog dat ik heel teleurgesteld was toen we daarna in Wenen kwamen, want Wenen zag er zo somber uit. Bovendien werden we gevolgd door iemand in een lange regenjas. Ik dacht: verdorie, ben ik in het vrije westen, word ik juist hier gevolgd! 6

7 Hongarije vindt hij vanwege de politieke situatie en de leuke samenleving een interessant land om te werken. In het verleden had hij al posities in Centraal-Europa: Wenen, Warschau en Bratislava. Hij legt uit: Ik héb echt iets met dit deel van Europa. Verder heb ik altijd het ideaal gekoesterd om bij te kunnen dragen aan het herstel van Europa door die Centraal- Europeanen weer naar het westen te trekken. Europa Scheltema's 'missie' in Hongarije is namelijk tweeledig. Enerzijds wil hij Nederland zichtbaar maken, wat logisch en traditioneel is voor een ambassade. Anderzijds wil hij Hongarije dichter inbedden in de Europese Unie. Dat laatste is minder logisch, maar wel heel actueel. De EU is zo sterk als het totaal van de leden en daarom wil je dat die leden het Europese gedachtegoed, zoals we dat ontwikkeld hebben na de Tweede Wereldoorlog, uitdragen en koesteren. De ambassadeur heeft het daarmee vooral over het immateriële gedachtegoed: vrijheden, respect voor mensenrechten, de uitwisseling van ideeen op cultureel gebied, op handelsgebied en op het gebied van personenmigratie. Kritiek Al die aspecten horen bij wat wij de Europese ruimte noemen. Daar zijn we heel trots op en we vinden bijvoorbeeld ook dat we sommige van die aspecten misschien beter hebben ontwikkeld dan andere delen van de wereld. Denk bijvoorbeeld aan het respect voor mensenrechten. Dat betekent dat we natuurlijk graag willen dat alle constituerende delen van Europa, zoals Hongarije, daar volledig aan mee doen. En wat je hier ziet op het ogenblik, is een dynamiek die zich in sommige opzichten enigszins afkeert van Europa. Men is op zoek naar de Hongaarse identiteit en in de publieke ruimte gebeurt dat dan vaak ten Van links naar rechts: Emese Pogány, Elek Bartha, Gajus Scheltema, András Nábrádi, Gábor Pusztai koste van Europa. Ik denk dat dat niet een juiste benadering is. Ik denk dat in alle landen de neuzen in dezelfde richting moeten wijzen. Toch zijn er meer landen waarin men zich afzet tegen Europa. In Nederland wordt dat geluid bijvoorbeeld verkondigd door de politieke partijen SP en PVV. De ambassadeur verklaart: Naarmate Europa groter en dus ingewikkelder wordt, zijn mensen huiveriger om bevoegdheden over te dragen aan Brussel en als je daar dan een economische recessie overheen krijgt, dan wordt dat versterkt. Hij maakt daarbij de kanttekening dat Nederlanders wat nuchterder tegen het fenomeen Brussel aankijken dan inwoners van veel andere landen: de Britten gaan zo ver met hun kritiek, dat het inmiddels bijna dogmatisch is. Maar de Hongaren gaan er ook ver in en dat is raar, omdat Hongarije natuurlijk ontzettend afhankelijk is van Europa. Ik ben heel trots dat wij financieel bijdragen aan de opbouw van Hongarije, maar ik vind het wel gek dat er zoveel kritiek is op Europa. Zelfs in de regering, terwijl diezelfde regering voor 97% investeert met Europees geld. Het land zou het economisch heel moeilijk hebben als het echt uit de EU zou treden. Zwaartepunten Om zijn twee doelstellingen te bereiken, wil de ambassadeur zich de komende jaren met diverse onderwerpen bezighouden: Rechtstatelijkheid en mensenrechten, dus ook voor zigeuners en roma, noemt hij meteen. Op economisch gebied wil hij een zogenaamd 'level playing field' handhaven of zelfs scheppen, waarin buitenlandse investeerders en bedrijven op dezelfde manier worden behandeld als Hongaren. Zodat er dus een bepaalde mate van voorspelbaarheid ontstaat, waardoor buitenlandse bedrijven niet steeds geconfronteerd worden met nieuwe wetten en regelgeving. Nieuwe belastingmaatregelen bijvoorbeeld, waar ze niet op voorbereid zijn. 7

8 Studententijd Al in zijn studententijd, toen hij rechten studeerde in Leiden, ambieerde Scheltema een diplomatieke carrière. Zijn vader was ook diplomaat en hij had als kind in veel verschillende landen gewoond. Zo is hij zelf in New York geboren. Ik wilde graag in het buitenland wonen, maar toch verbonden blijven aan Nederland want dat vind ik een leuk land. De abassadeur woonde vroeger een tijdje in Frankrijk, en zo heeft hij romans van Proust in het Frans kunnen lezen. Ik ben een slechte romanlezer, en mijn boekenkast staat vol met non-fictie als geschiedenis en archeologie, maar ik kan wel zeggen dat ik in mijn studententijd gevormd ben door Proust. Later voegt hij hieraan toe dat hij ook veel boeken over vogels heeft. Mijn kinderen verklaren mij voor gek, maar ik vind het nou eenmaal leuk. De dag na zijn bezoek aan Debrecen gaat hij naar Hortobágy. Ik hoop daar een witrugspecht te zien! Arina Banga (lector Nederlands) Op studiereis naar België Derdejaars studenten hadden eind augustus de mogelijkheid samen met hun voormalige lector met een studiebeurs van het mobiliteitsprogramma Campus Hungary van de Hongaarse staat een studiereis te maken. Binnen dit project kozen we de Katholieke Universiteit Leuven omdat deze universiteit een van de belangrijkste Erasmus-partner van ons is. Het was bijzonder belangrijk dat de studenten in een moedertalige omgeving de taal konden oefenen. Zo konden we het land en de cultuur leren kennen. Tijdens de twee weken namen we deel aan een intensief werkcollege aan de universiteit, en na de lessen hadden we mogelijkheid binnen de kader van workshops onze universiteit, onze zomercursussen en de activiteit van Bálint Balassi Instituut en mobiliteitsprogramma s zoals Campus Hungary voor te stellen. Ons groepje in Brussel We legden de klemtoon bovendien op culturele programma s. Zo konden we bijvoorbeeld aan de Hanswijck Cavalcade in Mechelen deelnemen: die wordt slechts één keer in de 25 jaar georganiseerd. Tijdens de studiereis konden we aan de slotavond van Erasmus-studenten in Leuven deelnemen, die heel leuk was. Vanwege de nadruk op de historische ontwikkeling van de dialectgebieden, reisden we heel veel binnen Vlaanderen en konden we unieke gebieden van België leren kennen. We waren onder meer in Oostende, Antwerpen, Brugge, Brussel, Kortrijk, Hasselt, Leuven en Mechelen. De medewerkers van de Hendrik Consience Erfgoedbibliotheek in Antwerpen lieten ons bijvoorbeeld de bibliotheek zien. Of we raakten in Ieper vertrouwd met de gebeurtenissen en veldslagen in Vlaanderen tijdens de Eerste Wereldoorlog. De studenten die aan deze studiereis deelnamen, voelden zich heel goed en gingen met rijke belevenissen naar huis. József Keresztes (derdejaars BA Nederlands) 8

9 Interview met nieuwe lector Arina Banga Waarom ben jij eigenlijk naar Hongarije gekomen? Nou, ik had op dat moment een baan in Nederland, als projectmedewerker bij de Consumentenbond. De baan was leuk maar paste toch niet zo goed bij mij omdat ik niet veel met mijn vakgebied, de neerlandistiek, bezig was maar met consumentenelektronica. Het leek me ook leuk om naar buitenland te gaan. Op de website van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek staan vacatures voor lectoren. Deze vacature stond erop en nog eentje volgens mij. Alleen, ik was al een dag te laat te reageren. Dat vond ik heel jammer dus toen heb ik toch een mailtje gestuurd om te vragen of ik nog mocht reageren. Dat mocht als ik binnen 24 uur reageerde. Dat heb ik gedaan. Het leek me interessant om een tijd in het buitenland te werken. Niet per se in Hongarije maar de vacature was in Hongarije en Hongarije leek me een leuk land en dat is inderdaad de indruk die ik er nu van heb. Arina Banga Had jij al van Hongarije gehoord, voor je sollicitatie? Ja, ik had er natuurlijk wel van gehoord maar ik wist er niet zoveel over. In mijn vriendenkring had ik wel enthousiaste verhalen over het land gehoord maar die gingen vooral over Boedapest en het Szigetfestival. Nog niemand was in Debrecen geweest. Wat voor moeilijkheden waren toen je gearriveerd bent? Moeilijkheden? Nou, niet echt moeilijkheden want ik had heel veel geluk: ik heb aardige collega s, zoals Zsuzsa die me hielp met alle regelzaken. Als dat niet zo was dan was het lastig geweest om het papierwerk voor elkaar te krijgen. Bijvoorbeeld bij de immigratiedienst werden we geholpen door een mevrouw die alleen Hongaars sprak, dus als ik daar was gekomen zonder Zsuzsa dan was het onmogelijk geweest om te communiceren. In mijn vriendenkring had ik wel enthousiaste verhalen over het land gehoord maar die gingen vooral over Boedapest en het Szigetfestival. Wat is het meest opvallend in vergelijking met Nederland? Ik ben hier nu bijna zes weken, denk ik. Alweer zes! Toch voel het heel kort. Ja, wat mij opvalt is dat de studenten wat minder spraakzaam zijn dan in Nederland. Ik denk dat in Nederland studenten veel meer hun mening durven te vertellen of willen vertellen. Verder valt me op dat men in Hongarije erg houdt van officiële papieren met stempels erop. Dat heb ik in Nederland nooit op deze manier gezien. Wat vind jij van het Hongaarse keuken en drankjes? Heb jij al iets speciaals gegeten of gedronken? Ik heb nog geen Pálinka gedronken. Dat moet ik nog even doen. Ik heb wel bier van het merk Soproni gedronken. Dat was goed. Ik heb, denk ik nog niet vaak typisch Hongaars gegeten maar dat komt misschien ook doordat ik veganist ben, dus ik eet geen vlees en drink bijvoorbeeld ook geen melk. Daardoor ben ik sowieso in een restaurant beperkter in wat ik kan eten. Laatst heb ik wel op aanraden van een collega in de mensa iets typisch Hongaars gegeten. De naam weet ik niet maar het waren aardappelen in een soort tomatensaus, erg lekker! 9

10 En de Hongaarse mensen? Ja, ze zijn aardig. Het is altijd een moelijke vraag omdat het zo generaliserend is maar ik ben veel aardige mensen tegengekomen, behulpzaam ook. Jij bent toch onlangs aangekomen, maar wat zijn je toekomstige plannen in Hongarije? Het is heel moelijk om te zeggen. Dit contract is voor een jaar en zou daarna eventueel verlengd kunnen worden. Als de vakgroep dat wil en als ik dat wil. Wat ik wil kan ik nu nog niet beslissen. Of na een jaar of na drie jaar zal ik hier weggaan. Ik weet ik niet. Misschien gewoon terug naar Nederland. Dat lijkt nu logisch maar je weet nooit wat er nog gaat gebeuren. Ik heb dus geen precies plan voor de verdere toekomst. Voor de nabije toekomst in de eerste plaats mijn studenten veel leren over het Nederlands en de Nederlandse cultuur en ook van hen leren over de Hongaarse. Bij het vak interculturele competentie gebeurt dat veel. Daarnaast lijkt het me leuk om dit jaar veel van Hongarije te zien en misschien ook van buurlanden zoals Roemenië. Ik houd behalve van reizen veel van concerten en ga bijvoorbeeld binnenkort naar een optreden van een Hongaarse band. Dat hoop ik meer te doen dit jaar. O ja, en een beetje Hongaars proberen te leren natuurlijk! Ik heb nu twee lessen gehad. Szabolcs Iványi (derdejaars BA Nederlands) Interview met Michiel van Kempen Op 14 en 15 oktober was prof. dr. Michiel Van Kempen in Debrecen en gaf gastcolleges aan studenten Nederlands over Caribische literatuur. Hij is de professor van Univeristeit Amsterdam. Meneer van Kempen voelde zich uitstekend in onze stad. Bent u nu voor het eerst in Hongarije? Dit was mijn vijfde bezoek aan Hongarije. Ik was eerder in Hongarije zowel voor vakantie als om college te geven in Debrecen en in Boedapest. Heeft u al ervaring in ons land? Ja, ik heb verschillende ervaringen opgedaan in Hongarije. Professor Michiel van Kempen Met de heer Dr. Gábor Pusztai ben ik naar het thermaalbad in Debrecen geweest, tussen twee colleges door. Ik vind dat iedereen dat zou moeten doen. In Nederland kennen we dat niet. Nederlanders wassen zelfs hun handen niet vaak. Welke Hongaarse steden bezocht u in uw leven? Buiten Debrecen was ik nog in Boedapest. Ik bezocht de dierentuin en het Széchenyi-bad. Wat voor studenten heeft u ons gevonden? Lief, intelligent, beleefd, aardig, vriendelijk, mooi, maar veel te braaf. Als ik verteld had dat Béla Bartók een Nederlandse componist was, hadden jullie ook nog "ja" geknikt. Jullie moeten als kritische intellectuelen niet bang zijn voor een Nederlandse professor, maar kritische vragen stellen en in debat gaan. Ook Hongaarse professoren zijn geen heiligen. Denk na, wees kritisch, doe je mond open! En Zwarte Piet bestaat niet! Bedankt voor het interview Michiel Van Kempen! Réka Kovács en Dóra Sztancs (derdejaars BA Nederlands) 10

11 De vertaalworkshop met Bart Moeyaert Wij, de derdejaarsstudenten van Vakgroep Neerlandistiek van Universiteit Debrecen, hadden de mogelijkheid op oktober aan een vertaalworkshop in Boedapest met Bart Moeyaert deel te nemen. Voor de workshop kregen we een voorafgaande opdracht. We moesten het verhaal 'Lamelos' van Bart Moeyaert, een beroemde Vlaamse schrijver vertalen. We vonden dit korte verhaal heel leuk en interessant, hoewel er meteen enige vragen opkwamen. Is het Lamelos voor volwassenen of voor kinderen? We kregen antwoord op deze vraag van Bart Moeyaert zelf. Als kinderen dit boek ter hand nemen, dan is het voor Bart Moeyaert, Vlaamse schrijver kinderen. Maar als volwassenen dit boek lezen, is dit voor volwassenen. Zó eenvoudig. Dit methode is typerend voor de heer Moeyaert. We kregen op woensdagavond een uitnodiging voor een lezing op de Vlaamse Vertegenwoordiging. De schrijver sprak over zijn boek 'Broere' en hij las ook een stukje voor uit eigen werk. Na de lezing liet hij een gele band zien en zei: 'Dit is voor kinderen'. In zijn andere hand hield hij een ander boek omhoog dat serieuzer bleek: 'En dit, dit is voor volwassenen'- zei hij, en iedereen schoot in de lach. Twee banden met dezelfde verhalen voor jongeren en ouderen. Op donderdag begon er de vertaalworkshop die heel interessant was. In de voormiddag kwam Bart Moeyaert ons gezelschap gehouden. Zijn aanwezigheid inspireerde ons werk. De workshop was een onvergetelijke ervaring en verklaringen kregen we van de schrijver zelf bij enkele taalproblemen. Bijvoorbeeld was het titel van het boek 'Lamelos'. Dit verhaal gaat over een dorpje waar whisky wordt gemaakt en de inwoners waren altijd dronken. 'Lamelos' betekent in werkelijkheid 'Laat me los'. Er waren meer van zulke vertaalproblemen die Bart uitlegde. We kunnen van ganser harte verklaren dat de vertaalworkshop voor ons bijzonder nuttig was. Op de webpagina kan je veel bijzonderheden over Bart Moeyaert bekijken. Van links naar rechts: Bart Moeyaert, Veronika Máthé, József Keresztes en Fruzsina Kiss Fruzsina Kiss en József Keresztes (derdejaars BA Nederlands) 11

12 Interview met Professor Tollebeek Professor Jo Tollebeek bracht een bezoek aan Debrecen. Hij gaf een lezing waarin de oprichting en de problemen van het Nationaal Historisch Museum centraal stonden. Hoe vond u Hongarije? Behalve Debrecen, welke andere steden heeft u bezocht? Het was voor mij de allereerste keer dat ik in Hongarije was: Tsjechië en Slowakije heb ik al eerder bezocht, maar Hongarije was echt nieuw. Erg veel tijd had ik echter niet. Ik heb twee keer een kleine dag in Boedapest kunnen rondzwerven. Ik houd erg van de stad, die me ook sterk aan Brussel deed denken: een zekere grandeur, het aan hoofdsteden eigen zelfbewustzijn, de combinatie van brede lanen en een historisch centrum De rivier geeft de stad natuurlijk een extra cachet. En dan zijn er de bezienswaardigheden : het onvergetelijke Huis van de terreur, het intieme appartement van Liszt, de prachtige art nouveau. Erg genoten heb ik echter ook van de lange, rustige treinreis van Boedapest naar Debrecen, en terug. Het is geen reis door spectaculaire landschappen, maar het glijden langs de velden en de dorpen geeft toch een goede indruk van het land. Van Debrecen zelf heb ik genoten: het is een kleine stad, maar met een prachtig centrum en een aantrekkelijke natuur rondom. Heeft u Hongaarse bier of Hongaarse wijn geproeft? Zo ja, hoe vond u deze? Ik proefde inderdaad hoe kan het anders als Belg? Hongaars bier: van Dreher en Pécs. In Boedapest dronk ik ook rode wijn (van het Château Megyer, als ik mij de naam nog goed herinner). Zowel het bier als de wijn waren voortreffelijk. Had u al van ons gehoord voordat u naar Hongarije kwam? Ja, ik kende de universiteit van Debrecen. Ik heb lang meegewerkt aan een groot Europees project, gefinancierd door de European Science Foundation, over nationale geschiedschrijving in de voorbije twee eeuwen. Aan dat project namen ook enkele uitstekende Hongaarse historici deel. Ze waren allen werkzaam in Boedapest, maar ze vertelden me ook over Debrecen. Ik had mij een beeld van de universiteit gevormd naar analogie met de universiteit van Olomouc in Tsjechië, waar ik ook een aantal gastcolleges heb gegeven en inderdaad, die vergelijking gaat ook wel op. Kunt u iets over de historische relaties tussen de Nederlanden en Hongarije? Er valt wel wat te zeggen over de historische relatie tussen Hongarije en de Nederlanden (ik zal niet spreken over de 8-1 die het Hongaarse elftal op de voorlaatste speeldag van de kwalificatie voor het wereldkampioenschap voetbal in Nederland kreeg aangesmeerd). Een belangrijke etappe daarin wordt gevormd door de regering van Maria van Hongarije in de Nederlanden, waar zij in de zestiende eeuw haar broer keizer Karel V verving en als landvoogdes optrad, tot ze bij diens aftreden mee met hem naar Spanje trok. Maria had de faam zeer ruimdenkend te zijn en dat maakte haar geliefd. En dan is er natuurlijk ook 1956 : de gebeurtenissen van dat jaar werden in België en Nederland op de voet gevolgd Bedankt voor het interview, professor Tollebeek! László Fáki (derdejaars BA Nederlands) 12

13 Met studiebeurs in Wenen Het vorige semester heb ik aan de Universiteit Wenen doorgebracht. Als eerstejaarsstudent heb ik naar de studiebeurs CEEPUS gesolliciteerd en na enkele maanden ben ik de beslissing te weten gekomen: geslaagd. Daarna kwamen de voorbereidingen, de aanvragen en de registratie om alles te klaar maken voor het vertrek. Ik was erg gelukkig, want Georgina Kovács en Judit Kubányi hebben ook de studiebeurs gekregen, dus we zijn samen op 1 maart vertrokken. Het imago van de stad was een beetje anders dan die van de Hongaarse steden: de oude enorme gebouwen, de schoonheid, de ordelijkheid en de aardige, behulpzame mensen. Accomodatie kregen we in een studentenhuis. Daarna begon de universiteit De Nederlandse vakgroep in Wenen is ook niet zo groot, maar des te vriendelijker en ze beschikt over heel goede docenten. Er waren ook uitwisselingstudenten uit Polen, Slowakije en Tsjechië. In deze veelkleurige omgeving hebben we vier maanden doorgebracht. Helga Heinrich en Georgina Kovács Naast het leren hadden we ook tijd voor stadsbezichtiging en ook voor amusement. Wenen beschikt over heel mooie plaatsen en gebouwen, bijvoorbeeld het Museumsquartier, de Stephansdom, het Raadhuis, het Parlement of de beroemde Schönbrunn. Hiernaast hadden we tijd om plezier te hebben, we waren in Prater, een attractiepark, op de Weense Naschmarkt, op rommelmarkt en wandelden we ook in de Maria Hilfer straat. In totaal het was een onvergetelijk belevenis en het was zeker de moeite waard. Ik kan iedereen adviseren om naar een studiebeurs te solliciteren: je zal daar geen spijt van krijgen. Helga Heinrich (derdejaars BA Nederlands) 13

14 Universiteit Debrecen Faculteit der Letteren Vakgroep Neerlandistiek Adres: Debrecen, Egyetem tér 1. Postadres: Debrecen Pf Telefon: Fax: Facebook: Nederlands in Debrecen Onze partners: Redactie László Fáki, Judit Fodor, Helga Heinrich, Szabolcs Iványi, József Keresztes, Fruzsina Kiss, Réka Kovács, Kincső Révész, Nóra Sajtos, Dóra Sztancs (derdejaars studenten BA Nederlands) Márta Kiss en Zsófia Tóth (tweedejaars studenten BA Nederlands) Arina Banga(lector) 14