EIGENWijzer 10 /2009. Personeelsblad van en voor alle medewerkers van de ASKO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "EIGENWijzer 10 /2009. Personeelsblad van en voor alle medewerkers van de ASKO"

Transcriptie

1 10 /2009 Personeelsblad van en voor alle medewerkers van de ASKO EIGENWijzer Ouders en scholen: spanningsveld of partners? De K van ASKO in de klas Juf Patty op huisbezoek Passie voor bewegingsonderwijs Afscheid van een bijzondere voorzitter

2 Inhoud Foto: St. Augustinusschool 6 Betrokken ouders Op ASKO-scholen werken ouders en leraren intensief samen. In hoeverre geldt daarbij dat de klant koning is en waar liggen grenzen? Foto: St. Augustinusschool Foto: de Achthoek 10 Godsdienst en levensbeschouwing Hoe zijn abstracte begrippen als geloof en identiteit te vertalen naar de schoolpraktijk? Houvast en eye-openers op de derde studiedag Identiteit. 14 Bewegingsconsulent met passie Frans Kramer geniet van zijn werk en de jaarlijkse sportdag voor groep 8. Denk niet dat hij zich zal vervelen als hij over vier jaar met pensioen gaat: Frans is in zijn vrije tijd kunstenaar. Foto: De Regenboog 18 ASKO-interimmer Bert Meijer wil met Johan Cruijff op de foto, vertelt over coaching van schooldirecteu- ren en ontvouwt wat verder typisch Bert is. ASKOijspret Foto: De Willibrord Verder Foto: De Willibrord ASKO info Bijzondere bestuurder: afscheid R. J. M. Nagel Op huisbezoek (column) School in Vogelaarwijk Leerlingen van de Pool kregen vóór de kerstvakantie schaatslessen op een kunstbaan voor de school. Foto: Ad Nuis, de Pool EIGENWijzer nr 10 / februari 2009 nr 10 / februari 2009 EIGENWijzer

3 ASKO info Koop de St. Lidwina gedichtenbundel Steun Cambodja VERS VAN DE PERS DE ST. LIDWINA GEDICHTENBUNDEL CAMBODJA 2008 LIGT VOOR U KLAAR VOOR SLECHTS 7,- (2 boekjes 12,-) (3 boekjes 15,-) Laat dit bijzondere boekje niet aan u voorbij gaan Een foto van een lief meisje uit Cambodja heeft onze school een digitaal schoolbord opgeleverd. Het was de winnende foto bij een fotowedstrijd. Nu kunnen u en al uw ASKO-collega s iets terugdoen door de St. Lidwina Gedichtenbundel aan te schaffen! De opbrengst gaat naar STICHTING CAM- BODIA DUTCH ( U steunt hiermee de kinderen in Cambodja en u hebt een uniek exemplaar in handen; alle kinderen van de St. Lidwina hebben hun bijdrage geleverd in de vorm van een tekening of gedicht. Namens de kinderen in Cambodja alvast hartelijk dank. Wilt u zien waar het geld naar toe gaat, neem dan een kijkje op Met vriendelijke groet, Sebastiaan, Jiska en Carina (St. Lidwinaschool) BOUWTEKENINGEN Op bladzij 13 leest u meer over het afscheid van de heer Nagel De Bron als inspiratiebron Zie je in de boekhandel het vuistdikke kunstboek Amsterdam 365 stadsgezichten liggen? Kijk dan op pagina 5. Daar vind je het schilderij De Bron dat Peter Smit (195) voor het afscheid van Jos van Velzen maakte, de voorganger van Brenda Turnhout, de huidige schooldirecteur van ASKO-school De Bron. Smit, met zijn atelier op geringe afstand, schilderde een vrolijke impressie van de school in vol zonlicht. Het boek staat verder vol met prachtige reproducties van karakteristieke Amsterdamse plekjes, geschilderd door tal van beroemde en minder beroemde kunstenaars. Leuk om doorheen te wandelen. Bouwtekeningen voor mijnheer Nagel Ter gelegenheid van het afscheid van ASKO-bestuursvoorzitter, de heer Nagel, maakten onder-, midden- en bovenbouwleerlingen van diverse ASKO-scholen prachtige tekeningen en objecten. Deze werden gebundeld in het boekje Bouwtekeningen dat eind vorig jaar aan de voorzitter werd overhandigd door Sem Kemper en Milan Egberts, leerlingen van de Dr. Plesmanschool. De jongens maakten samen de tekening voor de kaft van het boekje. Er zijn nog boekjes beschikbaar. Wilt u dit leuke boekje ontvangen? Stuur dan een mail met uw huisadres naar j.ammerlaan@askobk.nl ASKO bouwnieuws Weer een eerste paal Op dinsdag 5 november 008 is de eerste paal geslagen voor de nieuwbouw van de St. Lukasschool De nieuwe school maakt deel uit van een bijzonder stadsvernieuwingsproject in de Reimerswaalbuurt van Osdorp. Dit omvat negen blokken met in totaal 50 woningen en twee autoluwe pleinen. Het eerste blok bestaat uit de brede school St. Lukas met twintig klaslokalen, een gymzaal en een multifunctionele ruimte, en daarboven 6 sociale huurwoningen en een zorgsteunpunt voor gehandicapten. De feestelijke aftrap voor de nieuwbouw werd muzikaal omlijst door de Faja Rythm Brassband. De ballonnen die de leerlingen daarbij hebben opgelaten, waren nog lang tot in de wijde omtrek te zien. Kerstactie voor KiKa Groep 5 van De Pool maakt kalender ASKO-school de Pool organiseerde een kerstmarkt die maar liefst 900,-- voor KiKa (Kinderen kankervrij) opbracht. Populair artikel bleek een prachtige kalender die door groep 5 is gemaakt en die grif werd verkocht. De Biënkorf de lucht in Wat doe je als de noodlocatie niet meer voldoet en er op het schoolterrein te weinig ruimte is om uit te breiden? Dan moet je de lucht in. De voorgevel van de Biënkorf werd naar voren geschoven, zodat er drie lokalen bovenop konden worden gebouwd. Hiermee kreeg de school niet alleen extra klassen maar ook een prachtige ruime entree, die voldoende plek bood om er de bibliotheek in onder te brengen. Een sterk staaltje bouwvernuft met een verbluffend resultaat! 4 EIGENWijzer nr 10 / februari 009 nr 10 / februari 009 EIGENWijzer 5

4 Ouders en de ASKO Betrokken vaders en moeders in actie Bij de ene school staan ouders constant op de stoep om mee te praten over de ontwikkeling van hun kind of om hulp aan te bieden bij de organisatie van diverse activiteiten. Bij andere scholen laten hun betrokkenheid en medewerking te wensen over. Hoe kunnen ASKO-scholen optimaal met vaders en moeders van leerlingen communiceren en samenwerken? In hoeverre geldt daarbij dat de klant koning is? Waar liggen grenzen? TEKST: BETTINA VAN DE KAR Foto: de Achthoek Turkse en Marokkaanse moeders die zich nooit op het schoolplein en ouderavonden vertonen, zijn op de St. Lukasschool (een overwegend zwarte school ) zeker geen uitzondering. Opvallend is wel dat daar vier actieve allochtone moeders met goede plannen in de ouderraad zitten. Onlangs kwamen zij met een superidee om het tekort aan voorleesouders op te vangen. Belangrijke oorzaak voor dit tekort is dat veel vaders en moeders van leerlingen de Nederlandse taal onvoldoende beheersen en daarom niet als voorleesouder kunnen fungeren. De school wordt omringd door seniorenflats en dat bracht de leden van de ouderraad op het idee de bejaarde bewoners op te roepen zich aan te melden als voorleesopa of -oma. Zij plaatsten hun oproep in folders die zij in de brievenbussen van omwonenden stopten. Daarna stroomden flink wat aanmeldingen binnen. Empowerment Het mes snijdt nu aan meer kanten. De St. Lukasschool heeft er voorleeshulpen bij en deze genieten op hun beurt van nuttige, leuke afleiding op hun oude dag. De voorleesoma s en -opa s kunnen ook als hulp bij knutselen, het organiseren van feesten en andere schoolactiviteiten worden ingezet. We denken erover de samenwerking zelfs nog verder uit te breiden, aldus Patty. Leerlingen zouden klusjes en boodschappen kunnen gaan doen voor degenen die bijvoorbeeld slecht ter been zijn of door ziekte even niet de deur uit kunnen. De ouderraad was een tijdje een enigszins ingeslapen orgaan, maar onder de bezielende leiding van Patty zit er weer leven in. Naast de vijf allochtone dames zit er ook een Nederlandse moeder in de raad. Eens in de twee weken is het op maandag koffie-ochtend. Juf Patty geeft ouders dan informatie over bijvoorbeeld opvoeding. De aanwezigen kunnen ook zelf aangeven welke thema s zij willen bespreken. Belangrijk is dat zij actief problemen proberen op te lossen en die niet te veel bij school neerleggen, stelt Patty. Empowerment, zo wordt dat ook wel genoemd. Tijdens mijn studie Pedagogiek kwam dit stimuleren van zelfredzaamheid nogal eens aan de orde. Voor die studie heb ik in kaart gebracht welke (hulp)instanties er allemaal zijn in de wijk waar onze school staat. Ik weet nu dus precies waarnaar ik mensen met specifieke problemen en vragen kan doorverwijzen. Ongewenst huisbezoek Grenzen trekken waar de taken van school ophouden en die van anderen beginnen, blijft lastig. Ouders vroegen ons een fietscursus voor allochtone vrouwen te gaan geven. Voordeel van zo n cursus is dat die een groot aantal allochtone vrouwen mobieler maakt en uit een isolement kan halen. Ik vind het echter geen activiteit die bij een school hoort. Ik heb daarom doorverwezen naar een buurthuis dat fietscursussen aanbiedt. De St. Lukasschool werkt met twee oudercontactpersonen: naast Patty is er Fatima, die contact houdt met ouders van peuters van de voorschool. Zij doet waanzinnig veel goed werk, vertelt Patty. Fatima Ouderkamer van de St. Lukasschool. Vaders en moeders kunnen hier taal-, en opvoedcursussen volgen. neemt vrouwen onder meer mee naar de schuldhulpverlening of naar het buurthuis. Dat aan de hand meenemen, lijkt betuttelend, maar helpt wel. Het geeft vrouwen een duwtje in de rug om later zelfstandig overal op af te gaan. Er blijft nog wel wat te wensen. Zo staan veel Turkse ouders, anders dan de meeste Marokkaanse ouders, onwelwillend tegenover huisbezoeken. Hiervoor weten we niet direct een oplossing. Naar mijn idee hebben groepsleerkrachten een belangrijke sleutelrol. Een fietscursus voor allochtone moeders. Hoort dat bij de taken van een school? Foto: Patty Roos Zij maken leerlingen dagelijks mee in de klas en zijn daarom de aangewezen personen om een vertrouwensband met ouders op te bouwen en gezinssituaties goed te leren kennen. Door oprechte interesse van leraren gaan ouders zich meer betrokken voelen bij de school van hun kind. Armoe is misschien wel het grootste probleem waarmee ouders van onze leerlingen worstelen. Wanneer subsidie wordt toegewezen aan bijvoorbeeld werkplekken voor kunstenaars, denk ik soms: laat de overheid liever gezinnen in achterstandswijken een paar honderd euro geven. Laatst kreeg een meisje geen geld van haar ouders om een cadeautje te kunnen kopen voor in een Sinterklaassurprise. Ik heb haar toen zelf 5 euro gegeven. Heftige communicatiestijl Op de St. Aloysiusschool in de Jordaan spelen andere problemen. Regelmatig vocht een aantal ouders van leerlingen (privé)ruzies in de gang en voor de school uit. Daarom werd de regel ingevoerd dat de ouders hun kinderen niet meer dagelijks naar de klassen kunnen brengen. Toen Marion Mulder ongeveer een jaar geleden directeur van de school werd, zag zij zich direct voor de uitdaging gesteld ruziënde vaders en moeders op hun gedrag 6 EIGENWijzer nr 10 / februari 2009 nr 10 / februari 2009 EIGENWijzer

5 aan te spreken. Dit bleek minder moeilijk dan gedacht. Mensen direct aanspreken en uitleggen dat ruzies niet in een school thuishoren, levert meestal positieve resultaten op. Humor en eerlijkheid zijn kwaliteiten van Marion die de ouders van de St. Aloysius waarderen. Zij prikken er zo doorheen als je niet eerlijk bent, verklaart zij. Je mengen Vader én contactpersoon De St. Augustinusschool werkt met twee contactpersonen voor vertrouwenszaken. Bij hen kunnen leerlingen of ouders terecht voor begeleiding bij het oplossen van problemen waar zij zelf niet uitkomen, ook niet in gesprekken met leraren en de schoolleiding. De ene contactpersoon is lerares, de andere is Rens Eising, vader van twee leerlingen van deze school. Ouders kunnen meer doen dan helpen bij voorlezen of de school versieren voor kerst, vindt Rens. Maar helaas wordt dat vaak over het hoofd gezien. Voor een functie als contactpersoon worden meestal leraren ingezet. Hun werkdruk is hoog en extra klussen doen ze er niet altijd makkelijk bij. Daarom pleit ik ervoor dat ouders meer gaan meehelpen en ook minder voor de hand liggende taken op in de discussies die zij met elkaar voeren, is een gevaarlijke valkuil. Ik probeer er goed op te letten dit na te laten. Verder zullen we ouders moeten blijven respecteren met hun heftige stijl van communiceren. Daarnaast telt voor veel ouders van onze leerlingen de functie van directeur; zij hebben aan de ene kant bijna anarchistisch gedrag, maar aan Rens Eising: Ouders kunnen meer doen dan helpen bij voorlezen of de school versieren voor kerst. zich nemen. Zelf help ik bijvoorbeeld ook mee met allerlei activiteiten, zoals helpen bij de herfstspeurtocht en het inpakken van dozen toen de school naar een nieuw gebouw verhuisde. Zelfoplossend vermogen In de twee jaren dat ik contactpersoon ben, is trouwens nooit een beroep op mij gedaan. Dat ligt aan de goede sfeer op school waar veel aandacht is voor zelfoplossend vermogen, ook in projecten met kinderen. Dat ik nooit ben ingeschakeld, kan ook een slecht teken zijn. Maar een onderzoek dat we onder alle leerlingen hielden, wees uit dat dit niet klopt. Bij problemen is er op onze school prima contact met leraren en de directeur waardoor extra inzet van een contactpersoon tot nu toe gelukkig overbodig blijkt. de andere kant zijn zij gevoelig voor autoriteit. Dat laatste kan helpen. Eenheid in diversiteit Ik waak er wel voor dat ik niet een juf-weet-alles-beter-houding aanneem. Ouders zijn deskundig als het om hun kind gaat en ik wil hen dan ook heel serieus nemen. Een voorbeeld is een avond voor ouders van groep 8 die we laatst organiseerden. De leerkrachten en ik maakten ons zorgen over het gedrag van een aantal kinderen: drinken, roken en overlast in de buurt veroorzaken Als we dit op een manier van wij weten het beter hadden besproken, zouden we de plank hebben misgeslagen. Door onze zorgen serieus te bespreken met respect voor onze gesprekspartners, accepteerden ouders ons verhaal en waren zij zelfs blij dat we zo n gevoelig onderwerp hebben aangesneden. De St. Aloysius is van oudsher een school voor echte Jordanezen. De afgelopen jaren zijn er kinderen van andere groepen ouders op school gekomen: van allochtone ouders, van inwoners van omringende stadsdelen en van import-jordanezen. Wij vinden deze diversiteit goed. Jammer is wel dat de groepen ouders over het algemeen niet echt mengen; de groepen blijven groepen. Een van de acties die we ondernemen om hier verandering in te brengen, is een groot ouderfeest dat we eind april zullen houden. Marion Mulder, directeur van de St. Aloysiusschool: Ik heb een hekel aan zo n juf-weet-alles-beter-houding. OperaPietje Een andere actie om de groepen op de St. Aloysius meer met elkaar te mengen, was het afkondigen van een Speelweek, een idee van één van de leerkrachten. De bedoeling ervan was dat kinderen niet steeds bij dezelfde vriendjes thuis spelen, maar ook eens naar klasgenootjes met heel andere achtergronden toe gaan. Dit bleek helaas een stap te ver. Tijdens een gesprek dat Marion met ouders voerde, bleek dat zij moeite hadden met het dwingende karakter van de Speelweek. Sommigen zeiden: Ik bepaal zelf wel met wie mijn kind speelt. Toch bleken veel ouders wel gevoelig voor de intenties van de Speelweek en waren zij het eens met het plan volgend jaar weer zo n week te organiseren. Van sommige ideeën moet je niet te snel resultaat verwachten, stelt Marion. Ouders moeten geleidelijk kunnen wennen aan een plan. Een traditie van jaren op de St. Aloysius is de koffie-inloop. Elke vrijdagochtend schenkt OperaPietje - een markante, bekende Jordanees én een groot operaliefhebber - koffie en thee voor ouders en kinderen. De leerlingen laten en passant aan hun ouders zien waar zij in de klas mee bezig zijn. Dergelijke ontspannen en gezellige momenten bieden kansen op het versterken van de cohesie tussen de ouders. Marion: Ik merk dat de sfeer door alle initiatieven meer ontspannen wordt. We bieden ouders een laagdrempelige school waardoor ze steeds vaker goede plannen aandragen voor verbeteringen en een plezierige samenwerking. De ouderraad van de St. Lukasschool is zeer actief en lanceerde onder andere tips om aan te moedigen dat kinderen op hun verjaardagen gezonde traktaties uitdelen. Een vader van een leerling van de Achthoek is huisarts van beroep en vertelde daar boeiend over in een biologieles. Foto: Patty Roos Foto: de Achthoek Initiatieven van ouders Trudy Pas, regiomanager van de ASKO, kan meer voorbeelden noemen van ouders die, net als Rens, zich inzetten op een manier die niet zo voor de hand ligt. Op De Biënkorf zitten ouders in een beleidsgroepje, sommigen maken carrière in de school als leerkracht, conciërge (St. Jan), ICT-er en vakleerkracht bevo (Achthoek). Er is ook een ouder die flink aan PR doet voor de school door mee te helpen aan een folder (St. Augustinus). Verder zitten (vooral hoogopgeleide) ouders in de Medezeggenschapsraden van ASKO-scholen om mee te kunnen praten en mee te beslissen over het schoolbeleid. Ook helpen ouders scholen te verwitten. De Bron heeft met een actie Sharon Dijksma op school gekregen. Verscheidene vaders en moeders hebben een cultuurproject opgezet (St. Jan), vertellen in de klas iets over hun beroep en zo zijn er meer opmerkelijke initiatieven. Foto: Mirjam Henkes Foto links en rechts: Patty Roos Tekort aan voorleesouders? Vraag oma s en opa s uit de buurt om hulp. 8 EIGENWijzer nr 10 / februari 2009 nr 10 / februari 2009 EIGENWijzer 9

6 Godsdienst en levensbeschouwing in de klas Normen, waarden, levensstijlen en de K van ASKO Identiteit en geloof zijn voorbeelden van wat de ASKO-scholen bindt. Dergelijke abstracte begrippen zijn soms best moeilijk te benoemen en te vertalen naar de schoolpraktijk. Maar als je, net als bij andere thema s die je op school behandelt, denkt vanuit de leerlingen, valt die complexiteit snel weg. Dat was dé eye-opener tijdens de derde studiedag Identiteit van de ASKO in november TEKST: ELS JELIERSE, FOTO S: MARTIN KEMPERMAN EN HETTY REILING Hildebrand Smit, directeur Dr. Plesmanschool: Identiteit is wat mensen zijn en wat hen samenbrengt, ondanks de verschillen. De dag heeft mij versterkt in het besef dat elk kind zich op dit gebied vrij moet kunnen ontwikkelen en zijn eigen achtergrond moet kunnen meenemen naar de school. Het gaat er immers niet alleen om leerlingen technische vaardigheden bij te brengen. Daarnaast is aandacht voor hun religieuze en levensbeschouwelijke ontwikkeling uiterst belangrijk. Herkenning en erkenning zijn daarin essentieel voor groei en samenleven. De link naar goed burgerschap was daarmee ook gelegd. Wat mij betreft, is deze bijeenkomst tevens heel geschikt om voor alle leerkrachten van de ASKO te organiseren. Belangrijk is dat kinderen leren zich hun identiteit zélf toe te eigenen, begint Marjan Knipping, identiteitsbegeleider binnen de ASKO. Zij zijn immers zélf de auteurs en acteurs van hun eigen levensbeschouwelijke vorming. Identiteit is dus niet iets wat moet worden opgelegd of overgedragen. Om kinderen zich ook op dit gebied te laten ontwikkelen, is een veilige omgeving een voorwaarde. En dat biedt een school, als een soort mini-samenleving. Elk kind moet het gevoel hebben dat het erkend en gezien wordt in zijn of haar eigen identiteit, zonder meteen een bepaald etiket opgeplakt te krijgen. Een extra stimulans om hier aandacht aan te besteden is de politiekpedagogische taak die álle scholen vraagt om invulling te Aimée Schmitt, adjunct-directeur Bisschop Huibersschool: De studiedag was voor mij zeer verhelderend. Het was fijn om te horen dat levensbeschouwelijke ontwikkeling veel breder gehanteerd wordt dan alleen het religieuze domein. De praktijk is namelijk dat we dagelijks met levensbeschouwing bezig zijn, maar het ons niet altijd betekenisvol bewust zijn. Alle verkregen informatie komt zeker bij onze werkgroep identiteit terecht. geven aan levensbeschouwelijk leren samenleven en actief burgerschap. Opluchting over aanpak Marjan kijkt positief op de identiteitsdag terug. Er kwam heel duidelijk naar voren dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen met kinderen te laten kennismaken met levensbeschouwelijke zaken. We moeten hen dus zoveel mogelijk stimuleren om hun eigen identiteit verder te ontwikkelen, waarbij je als leerkracht, identiteitsbegeleider en schooldirectie handvatten aanreikt en je vooral belangstellend en empathisch opstelt. Beide sprekers op de identiteitsdag (Monique Leygraaf, lector diversiteit IPABO, en Siebren Miedema, hoogleraar godsdienstpedagogiek VU) hielden een aansprekend verhaal, dat Identiteitsbegeleider Marjan Knipping: Identiteit is niet iets wat moet worden opgelegd of overgedragen. veel stof tot nadenken opleverde. Ook is volop gesproken over de vertaling naar de praktijk. Iedereen was na afloop heel geïnspireerd. Marjan merkte zelfs een zekere opluchting onder de aanwezigen dat het thema identiteit ook op díe manier kan worden ingevuld. Het is eigenlijk heel simpel en zo vanzelfsprekend om van de eigenheid van kinderen uit te gaan, in plaats van vooral te kijken naar het onderscheid tussen hen. Van daaruit kun je een verdieping aanbrengen met levensbeschouwelijk burgerschap en de diversiteit in de samenleving. Van belang is dat leerlingen merken dat je respect voor hen en hun religieuze of culturele achtergrond hebt. Dat kun je bijvoorbeeld bereiken door met alle kinderen religieuze feesten Dagvoorzitter van de studiedag Identiteit was de actrice Ottolien Boeschoten, bekend van het tv-programma Man bijt hond en de radiospot van de LOI. te vieren, zodat ze deze samen kunnen beleven en ervaren. Of door leerlingen te laten vertellen over hun geloofsbeleving en hen ook verhalen te vertellen over die van anderen. Waarbij we zowel de parels uit het christendom en de katholieke traditie meenemen, als oog hebben voor andere religies en levensbeschouwingen. Uitgangspunt is dat alle mensen, leerlingen én leerkrachten, een levensbeschouwing hebben: een levensvisie, een levensstijl, opvattingen over wat belangrijk is, wat waar is, mooi of echt. Dat is divers en kostbaar materiaal om mee te werken. Niet één recept Ondanks de wat tegenvallende opkomst op deze studiedag, heeft Marjan het gevoel dat identiteit wél leeft bij de ASKO-scholen en -schooldirecties. Het thema staat zeker hoog op de prioriteitenlijst van scholen, al is het soms wat weerbarstig om hier vorm aan te geven. Elke school doet dat op z n eigen manier, maar vanuit dezelfde normen en waarden. Die zijn onder meer vastgelegd in de werkmap bezield werken aan identiteit, die alle scholen in hun bezit hebben. Maar er is niet één recept. Samen met de schooldirecties en de werkgroepen identiteit op de scholen kijken we als identiteitsbegeleiders welke aanpak het beste bij de school én bij de kinderen past. De informatie die we op deze studiedag hebben gekregen, nemen we daarbij zeker mee. Het blijft van belang blijft het om identiteit open, creatief en verantwoordelijk invulling te geven die van het kind, van jezelf als schoolleider of leerkracht, én van de school. Brenda Turnhout, directeur De Bron: De manier waarop inhoud aan het thema werd gegeven, was inspirerend. Dagvoorzitter was actrice Ottolien Boeschoten, bekend van het radioprogramma De Nachtzusters en de radiospot van de LOI. Haar verhalen over hoe haar en andere kinderen in de praktijk identiteit beleven, waren grappig en herkenbaar. Bij ons op school leeft identiteit zeker en als ik de lezingen zo hoorde zijn we op de goede weg. Ik heb bewust twee leerkrachten meegenomen naar de dag. Zij hebben de rest van het schoolteam over hun ervaringen verteld. Het draagvlak voor identiteit kan immers niet groot genoeg zijn. René Rigter, regiomanager: Door deze dag is een stuk duidelijker geworden waarom identiteitsontwikkeling van groot belang is voor basisschoolleerlingen. Als voorzitter van de ASKO-werkgroep identiteit was ik mede-organisator van deze dag en breng ik dit onderwerp regelmatig ter sprake bij bezoeken aan schooldirecteuren. Daarbij merk ik vaak dat identiteit als iets abstracts wordt gezien. Deze dag heeft me zeker veel positieve munitie gegeven over hoe identiteit heel praktisch naar kinderen toe kan worden vertaald. 10 EIGENWijzer nr 10 / februari 2009 nr 10 / februari 2009 EIGENWijzer 11

7 Gezond Werken Week 2008 Afscheid van een bijzondere voorzitter Dansen, vitaal leven, een theatervoorstelling Vorig jaar was het van 3 tot en met 6 november weer GezondWerkenWeek (GWW) Workshops Een groepje meiden van de Dr. Plesmanschool deed mee aan een dansworkshop, die tot doel had tot rust te komen in je eigen lichaam. Een beetje zweverig misschien, maar ze vonden het erg leuk en lekker ontspannend. Robin van de Kamer van de Jozefschool Muiden volgde de workshop Vitaal leven. Ook dit was een echte doe-workshop. Allerlei oefeningen waren erop gericht om in je eigen kracht te komen. Hij vond het een leuke ervaring. De workshop Ouder maar zeker niet uitgerangeerd trok helaas maar zes belangstellenden. De oudste deelneemster (60) had meer praktische tips verwacht voor het afbouwen van je loopbaan. De workshop bleek volgens haar meer te gaan over hoe je je als oudere jongere aanpast aan de hectiek van deze tijd. Heimelijk verlangen De voorstelling Heimelijk Verlangen van Theatergroep Plezant werd door ruim 350 mensen bezocht en heel enthousiast ontvangen. Carina Vermeeren van de St. Lidwina vond het heel herkenbaar, met name voor mensen achter in de 30 en ouder. Het ging over vragen als: Is dit het alles, hoe combineer je werk en een gezin, de mars- en venuskwestie van mannen en vrouwen, enz. Ze vond het knap dat er met zo weinig middelen zo n komisch en herkenbaar verhaal werd neergezet. Voor herhaling vatbaar zo n voorstelling volgens de bezoekers! Massages Sinds een vorige GWW komt regelmatig een masseur met een massagestoel naar de St. Antoniusschool om de les- of vergaderstress bij het lerarenteam weg te kneden. Wellicht ook een idee voor een ontspannen sfeer op úw school? Foto s theatervoorstelling: Remko Scheepens Na veertig jaar trad de heer R.J.M. Nagel op 1 januari 2009 terug als bestuursvoorzitter van de ASKO. Hij leverde een onschatbare bijdrage aan de onderwijshuisvesting van de ASKO, hield de katholieke identiteit altijd scherp voor ogen en stelde vooral het belang van leerlingen centraal. Hoofdzaak is dat de kwaliteit van ons onderwijs uitstekend is en blijft. De heer Nagel heeft zelf geen achtergrond als leerkracht. Naast zijn bestuurswerkzaamheden voor de ASKO had hij een installatiebedrijf dat rond zijn zestigste is verkocht. In de loop der jaren heb ik veel geleerd op onderwijsinhoudelijk gebied, stelt hij. Maar de nadruk bij het werk van een ASKO-voorzitter ligt vooral op het bundelen van krachten. Bestuurswerk is nooit het werk van één man, maar van een ploeg. Bouwpastor Op 27 november 2008 werd de bestuursvoorzitter tijdens een afscheidsbijeenkomst flink in het zonnetje gezet. In haar speech beschreef bestuurssecretaris Antoinette Kat hem als een man die zich in bouwoverleg opstelde als een vertegenwoordiger van een serieuze partner waar niet mee te spotten viel: aanvankelijk in scherpe bewoordingen, later met wat mildere toon. Hij ontpopte zich als een echte bouwpastor binnen de ASKO. De heer Nagel was kritisch, niet gauw tevreden en wilde het uiterste bereiken voor de onderwijshuisvesting. Documentaire In de documentaire die op zijn afscheid werd getoond, uitte men vooral waardering voor de kennis en betrokkenheid van de bestuursvoorzitter. Max van Huet, architect van het nieuwe Bovenland: Mijnheer Nagel is voor ons een sparringpartner. Hij stelt heel kritische vragen waarmee hij ons verder laat denken. Soms is dat lastig, maar aan de andere kant is het natuurlijk fantastisch dat je in zo n ontwerpteam iemand hebt die ons scherp houdt. Ik zou hem willen typeren als een wijze man, die zonder arrogant te willen zijn, ons constant uitdaagt tot positieve volgende stappen. Of zoals Ronald Bloem, hoofd MZ, het formuleert: Mijnheer Nagel is niet alleen een man waarop je kan rekenen. Hij is een man waarop je kan bouwen. En bouwen doen we graag. Hij is de hoeksteen van de onderwijshuisvesting van de ASKO. Onderwijshart De voorzitter, behept met een ongelooflijk sterk geheugen, was scherp analyserend en had een groot zakelijk inzicht, aldus Antoinette. Soms had hij moeite met de mentaliteit in onderwijsland. Al die vergaderingen, al die procedures, al die bedenkingen, terwijl je weet dat je gewoon moet besluiten De heer Nagel stond pal voor een kenmerk van katholiek onderwijs: het solidariteitsbeginsel ofwel voortdurende aandacht voor de zwakken. Hij had de visie dat een kind moet leren dat het er mag zijn en dat er altijd de mogelijkheid is opnieuw te beginnen. Hartelijk dank Als dank voor zijn onvergetelijke inzet krijgt de heer Nagel een sculptuur van beeldhouwer Don Engelander. Ook ontving hij een boekje met tekeningen van ASKO-leerlingen. Voorzitter, hartelijk dank voor het vele, vele werk van zo hoge kwaliteit dat u verricht hebt voor ASKO-scholen, directies, bestuurskantoor en bestuur. Hartelijk dank! 12 EIGENWijzer nr 10 / februari 2009 nr 10 / februari 2009 EIGENWijzer 13 Foto s: Ludo Vermeire

8 Wie doet wat? Column Juf Patty Patty Roos geeft les aan groep 7 van de St. Lukasschool, een school die onder het bestuur van de ASKO valt. In eigenwijzer beschrijft Patty wat zij zoal meemaakt met haar leerlingen. Naast onderwijstaken hebben medewerkers van de ASKO vele andere taken. Wat doen bijvoorbeeld taalen arbocoördinatoren, identiteitsbegeleiders en schoolmaatschappelijk werkers precies? Wie doet wat? Dit keer vertelt Frans Kramer over zijn werk als bovenschools consulent bewegingsonderwijs. TEKST: SIGRID STARREMANS Op de Academie voor Lichamelijke Opvoeding zijn de lessen voornamelijk gericht op het voorgezet onderwijs. Onbegrijpelijk vind ik dat. Mijn hart heeft altijd in het basisonderwijs gelegen. Als oudere kinderen geen lol hebben in bewegen, kun je daar niet veel meer aan veranderen. In het basisonderwijs kun je wel nog veel doen aan het bewegingsgedrag van kinderen. Ik ben een tijdje trainer geweest van een redelijk goede volleybalclub, maar ook toen vond ik het basisonderwijs veel leuker. Kinderen motiveren om te bewegen vind ik veel belangrijker dan topprestaties leveren in sport. Ik heb ook zelden meegemaakt dat kinderen echt met tegenzin naar mijn lessen komen. Ik heb oog voor kinderen die zwak zijn in bewegen. Daar prijs ik mezelf gelukkig mee. Wachtrijen voor de bok Bewegingsonderwijs geven is fysiek zwaar en kost veel energie. Zeker als je de lessen geeft zoals ik dat doe. Toen ik les ging geven, kwam ik er al snel achter dat het klassieke onderwijs, zoals dat op de opleiding werd gegeven, niet werkt. Als je met een hele klas bok of trampoline gaat springen, ontstaan er al gauw wachtrijen. Een groot deel van de kinderen is niet in beweging. Daarom moet je de les differentiëren en verschillende mogelijkheden aanbieden. En ga je bijvoorbeeld met de hele klas op een rek klauteren dan zijn er altijd een paar bij die niet durven. Die staan dan voor iedereen te kijk. Daarom moet je ook verschillende niveaus aanbieden. In de loop der jaren heb ik de kinderen zien veranderen. In de jaren zestig kon een gemiddeld kind wel in een touw klimmen. Dat kunnen ze nu niet meer. Je ziet dat kinderen minder buiten spelen. Ze klimmen niet meer in bomen. Maar plezier in bewegen hebben ze nog steeds. Al meer dan twintig jaar organiseer ik bijvoorbeeld samen met andere docenten, een sportdag voor groep acht. Dat is nog steeds een groot succes. Nog vier leuke jaren Tegenwoordig ben ik nog maar twee dagen per week werkzaam. Ik ben wat krakkemikkig geworden. Eén dag in de week geef ik zelf les en stuur ik docenten aan. Daarna is het de bedoeling dat er een plan wordt gemaakt en de docenten er zelf structureel mee aan de slag gaan. De andere dag gebruik ik voor de ontwikkeling van mijn vak en het organiseren van activiteiten voor vakleerkrachten. Ik heb nog vier jaar te gaan. Op mijn 65ste ga ik met pensioen. Vervelen zal ik me niet, in mijn vrije tijd ben ik kunstenaar. Ik heb mijn hele Op mijn 65ste ga ik met pensioen. Vervelen zal ik me niet, in mijn vrije tijd ben ik kunstenaar. leven goed kunnen tekenen. Ik maak aquareltekeningen. Eerst tekende ik vrij impressionistische landschappen. Nu zijn mijn tekeningen meer expressionistisch, de landschappen verwerk ik in grotere schilderijen. Een paar jaar geleden ben ik door een ballotage van de Stichting Beeldende Kunst Weesp heen gekomen. Nu ben ik ieder jaar met Pinksteren op de tentoonstelling Weespers aan de Wand te zien. Blijkbaar is mijn werk de moeite waard. Kinderen spelen minder buiten en klimmen niet meer in bomen. Maar plezier in bewegen hebben ze nog steeds. De sportdag voor groep acht blijft jaar in, jaar uit een groot succes. Leerzaam huisbezoek Ik eet echt niet mee, hoor. Om half zes ga ik weer naar huis. Dat zei ik toen ik pas begon met het afleggen van huisbezoeken. Maar bij binnenkomst kon ik de couscous al ruiken. Niet blijven eten: dat kon ik niet maken. Inmiddels weet ik dus wel beter. Tuurlijk blijf ik eten! Zo hoef ik lekker niet zelf te koken en het is nog gezellig ook. Laatst ook weer. Samen met mijn collega s Francis en Alison loop ik om half vier het schoolplein af. We hebben Yarik en Yassmina aan de hand. Oei, wat zijn de kids blij. Ze vinden het fantastisch dat we met hen mee naar huis gaan. Yarik heeft een babybroertje gekregen dat we nodig moeten bewonderen. Yassmina komt uit een gezin dat is bevriend met dat van Yarik, dus Yassmina moet ook mee. Yarik had ik vorig jaar in mijn groep. Dit jaar krijgt hij les van Francis. Ik heb nu Yassmina in de klas. Met Alison deel ik een groep en zo komen we aan dit bonte gezelschap. Eenmaal bij Yarik thuis wordt het gezelschap nog bonter. Moeder Hakima is daar met haar vriendin Farida. Schoenen gaan uit en er ontstaat een berg voor de voordeur. In de tijd dat we er zijn, zal die berg schoenen enkel groeien. We bevinden ons in een kleine woning van zo n vijftig vierkante meter. Hier woont een gezin met vier kinderen. In de ene kamer staan twee stapelbedden, in de andere het bed van de ouders en een wiegje. In de derde kamer zien we mooie Marokkaanse kleedjes en lange banken. O, ja, laten we de minuscule keuken niet vergeten. Daar hangt tijdens het offerfeest het schaap, vertelt Hakima. De bescheiden woning zonder centrale verwarming doet ouderwets aan. Wat zijn wij verwend! En wat hechten wij veel waarde aan ruimte en wat roepen wij snel dat het ergens te klein is. De bel! Daar zijn twee van de vier kinderen van Farida. Komen ze op de heerlijke geuren uit de keuken af? Weer de bel! Nadir, de broer van Yassmina komt ook buurten. Het is hier net de zoete inval. Wij ontfermen ons over de geweldige baby, terwijl we in de keuken de moeders horen praten. Wat mooi zo n groot gezin. De ouders vertrouwen erop dat niet alleen zij, maar ook de oudste kinderen goed voor de baby zorgen. We worden geroepen en eenmaal in de woonkamer wacht ons een tafel vol lekkernijen. Zelfgemaakte pizza s, Marokkaanse donuts met honing, koekjes, muntthee en nootjes. Zoals alhuisbezoek eten we veel te veel en krijpakketje mee naar huis. Met te volle mawe later weer naar huis. Qua inrichting we een vrij leeg huis, maar het was er rijk liefde betreft. Zo geeft thuis kijken bij een mijn klas een enorm goed gevoel. Patty De bel gaat. En de bel gaat weer. De berg schoenen voor de deur wordt enkel hoger Marokkaanse tijd tijdens een gen we een gen fietsen bezochten wat sfeer en kind uit Foto: Patty Roos Foto: Stockexchange Foto: Patty Roos 14 EIGENWijzer nr 10 / februari 2009

9 School portret Rust, regelmaat en raspedagogen Veel ouders van leerlingen van de St. Paulusschool in Osdorp tonen zich zeer betrokken bij alles wat er op school gebeurt. Een forse prestatie, ook omdat circa tachtig procent van de ouders een islamitische achtergrond heeft. De succesformule? Vertrouwen winnen en zichtbaar, duidelijk en consequent zijn, verklapt directeur Robbert Verhoeven. En veel wrijven en poetsen! Schooldirecteur Robbert Verhoeven en adjunctdirecteur Nancy Tesselaar. Robbert: Leerkrachten die hier goed functioneren, hebben zoveel kwaliteiten dat ze voor elke school een waardevolle aanvulling op het team zouden zijn. TEKST: JAN BARENDSE / FOTO S: REMKO SCHEEPENS Bovendien moet je opgewektheid uitstralen, vervolgt Robbert, vrolijk zijn en heel veel schouderklopjes uitdelen. En dan komt het moment dat je mooie plannen met de ouders kunt smeden waar ze zich volledig voor inzetten. Robbert en zijn team beschikken over een uitgebreid netwerk met klassenmoeders, een ouderkamer, onderbouwtutoren, de ouderrraad, een schoolmaatschappelijk werker en een coördinator van twee gesubsidieerde projecten: Taal en Ouderbetrokkenheid en Interculturele Communicatie. Bijna operationeel is bovendien het Verteltassenproject, overgewaaid van de ASKO-school De Regenboog. De ouders volgen niet alleen cursussen (zoals de opvoedcursus in de ouderkamer) maar organiseren deze zelf ook! Zwart-wit De St. Paulusschool heeft een moeilijke periode achter de rug. Osdorp is een Vogelaarwijk. Dat heeft ook zijn schaduwkanten. Door een ambitieus stadsvernieuwingsproject vlakbij de school zag de omgeving er lange tijd uit als een afbraakbuurt. Dat leidde tot een groot verloop onder de leerlingen en dat kwam de rust op school niet ten goede. Op enkele honderden meters van de school staan nog steeds bouwkranen, maar de nieuwe wooncomplexen aan de Koos Vorrinklaan, tegenover de St. Paulusschool, staan er nu strak, als langs een liniaal getekend bij. Er trekken nu ook meer autochtone gezinnen naar de wijk, vertelt Robbert. Helaas profiteren wij daar niet optimaal van. Wij waren een zwarte school in een zwarte wijk en nu zijn we een zwarte school in een gemengde wijk. Een eenmaal ontstaan zwart-wit-onderscheid is hardnekkig. De dichtstbijzijnde school is een neutraal bijzondere Montessorischool en die heeft voor veel allochtone ouders een te hoge drempel. Deze school hanteert bovendien een postcodebeleid. Wij doen dat niet. Wij weigeren nooit leerlingen. De Vogelaar-status van Osdorp heeft de St. Paulusschool trouwens niets opgeleverd. En dat zou toch eigenlijk moeten, al was het alleen maar om de voor de school erg nadelig uitpakkende wijziging van de gewichtenregeling langer te compenseren dan de twee jaar die er nu voor staat. Nul ziekteverzuim Het werk op een school als de St. Paulusschool stelt zeer hoge eisen aan de leerkrachten. Het moeten rasechte pedagogen zijn, harde werkers en ze moeten een lange adem hebben. Het team van Robbert voldoet aan al die eisen en hij is er dan ook heel trots op. Wij hebben al maandenlang een percentage ziekteverzuim nul. Dat is voor mij een bewijs dat mijn mensen zich hier veilig en prettig voelen. Terwijl het werk aanzienlijk zwaarder is dan op een school met veel kinderen uit autochtone middenklassegezinnen. Jammer dat er nooit echt werk gemaakt is van extra beloning. Mijn team verdient het. Het zou ook iets wegnemen van de reserves die sollicitanten hebben. We zien hen nu geregeld uitwijken naar scholen waar de omstandigheden gunstiger zijn en dat zijn vaak ook nog scholen die een pluspunt op hun CV betekenen. Maar eigenlijk is het andersom: leerkrachten die hier goed functioneren, hebben zoveel kwaliteiten dat ze voor welke school dan ook een waardevolle aanvulling op het team zouden zijn. Bewust traditioneel Het pedagogisch concept op de St. Paulusschool is vrij traditioneel. En dat is een bewuste keuze. Robbert: Onze leerlingen hebben grote behoefte aan structuur. Als je ze veel eigen verantwoordelijkheid geeft, raken ze in de war. En hun ouders hebben een traditioneel beeld van onderwijs. Als je daar teveel van afwijkt ontstaan er ernstige fricties tussen de aanpak thuis en op school en dat heeft zijn weerslag op het gedrag van de kinderen. Onze lessen beginnen allemaal klassikaal-frontaal en daarna gaan de leerlingen uiteen in drie niveaugroepen. Wel hanteren we de principes van adaptief onderwijs, maar een school à la EGO of OGO zijn wij beslist niet. Hoewel, één OGO-principe zou je de kern van ons werk kunnen noemen: de zône van de naaste ontwikkeling. Ook nemen wij nooit genoegen met een zes. Wij hebben hoge verwachtingen en willen uit elke leerling het optimale halen. Dat doen we met onze schakelklassen, met ons voorschoolse programma en na de rit ook nog door te bemiddelen bij het VO als een leerling net dat halve puntje tekort komt. In het belang van de kinderen moet je als leerkracht altijd meer willen. Het is funest als je het hoofd laat hangen. Regel van de maand De toeloop van leerlingen van Nederlandse afkomst valt tot nu toe een beetje tegen, maar er gloort hoop. We hebben het wel voor elkaar gekregen dat de mond-tot-mondreclame positief is, zegt Robbert. En rust, regelmaat en structuur zijn belangrijk, zowel in de klassen als daarbuiten. Dat staat bij ons voortdurend op de agenda, in gesprekken met kinderen, ouders en met leerkrachten. Want je ziet toch af en toe dat regels verschillend worden gehanteerd en dat schept verwarring. Door klassenbezoeken (leraren een kijkje te laten nemen in lessen van collega s) en vooral daarover veel te praten, willen wij dat verder verbeteren. Met de kinderen, de ouderraad en de klassenmoeders bespreken we altijd de regel van de maand. De regel staat ook centraal in de dramalessen die sterk zijn gericht op een evenwichtige sociaal-emotionele ontwikkeling en op conflictvermijdend gedrag. In de decembermaand luidde de regel: Stop denk doe. We nemen contact op met ouders van kinderen die gedragsmatig uitvallen. Dan bespreken we hoe zij thuis met gedragsproblemen omgaan en dan doen we onderzoek met behulp van de gedragslijsten van het ABC, de lijsten die thuis en op school ingevuld worden. Eigen schooltuin Robbert Verhoeven heeft een realistische kijk op zijn school en schuwt pijnlijke onderwerpen niet. Maar als hij de balans opmaakt komt hij toch tot een zeer positieve conclusie: De ouderbetrokkenheid bij onze school is een groot succes. We zijn ook een school die heel veel aan sport doet en kortgeleden hebben we een eigen schooltuin gecreëerd; ook twee successen! Dat we nu ook een aula hebben waarin we regelmatig maandsluitingen en vieringen houden, is eveneens een grote verbetering. En hetzelfde geldt voor de dramadocent die we nu hebben. En met het veiligheidsgevoel van het personeel en de teamgeest die hier heerst, ben ik al helemaal erg ingenomen. 16 EIGENWijzer nr 10 / februari 2009 nr 10 / februari 2009 EIGENWijzer 17

10 ASKO fette Sanne van der Linden, Bovenschools OGO-OPLIS coördinator, geeft het stokje door aan Bert Meijer (56) die door de ASKO als interim-directeur op diverse scholen wordt ingezet. Sinds 1 december 2008 is Bert interim-manager op de St. Catharinaschool. Daar begeleidt hij onder andere de samenvoeging van de hoofdlocatie en de dependance. Sanne vindt dat Bert een goede en snelle kijk heeft op wat er binnen een school nodig is en wil graag weten hoe hij dit allemaal aanpakt. TEKST: NICOLETTE OUDOLF Bert: Voorafgaand aan elke nieuwe opdracht heb ik een kort gesprek met betrokkenen: bewust kort, omdat ik niet bevooroordeeld wil zijn. In de eerste week analyseer ik, dan heb ik veel gesprekken met sleutelfiguren. Tijdens de twee à drie weken die volgen, wordt mijn inzicht in wat er te gebeuren staat al behoorlijk helder. Na die periode ga ik de werkzaamheden coördineren. Ik ben een bestuurlijke man, de uitvoering ligt bij anderen. Ik ben een kameleon zonder mezelf te verliezen. Voor welke ASKO-scholen was je als interim-directeur actief? Voor de Achthoek, de Waaier, St. Lidwina, St. Augustinus, het Bovenland, St. Lukas, Willibrord, St. Jozef, Bisschop Huibers en nu St. Catharina. Ik vervulde meestal de rol van interim-directeur, maar ik heb ook directeuren gecoacht en dat doe ik nog steeds regelmatig. Burgerlijke staat? Ik ben getrouwd met Elly en ik heb twee volwassen dochters. met Bert Meijer Typisch Bert is (Bert belt zijn vrouw, omdat hij hier zelf geen antwoord op kan geven). Volgens Berts vrouw hangt hij graag op de bank, maar is hij ook behulpzaam. Op zakelijk gebied kan Maarten Berkers, de nieuwe directeur van de Lidwinaschool, veel verduidelijken: Bert is kort en bondig, een thema uit de doos van Meijer. Verder is hij heel direct. Bert weet zelf ook wel dat hij narcistische trekjes heeft, hij is overtuigd van zichzelf. Terug naar Bert met een volgende vraag. Biedt het huidige onderwijs een goede basis voor de toekomst? Dat vind ik een lastige vraag. Mijn grootste kritiek op het onderwijs van dit moment is dat scholen met veel te veel opvoedkundige zaken worden opgezadeld, zoals voeding, obesitas, segregatie, seksuele voorlichting, drugs, roken, noem maar op. Het lijkt wel of de overheid tegenwoordig verantwoordelijk is voor de opvoeding. Die verwachting wordt ook gecreëerd bij de ouders, maar een school kan daar niet aan voldoen. Wat is jouw professionele achtergrond? Ik heb voor groep 1 t/m groep 8 gestaan en zo enorm veel ervaring opgedaan. Na mijn eerste jaar was ik al waarnemend hoofd en op mijn 25e werd ik hoofd der school, zoals dat destijds heette: dit was in Alblasserdam. Verder was ik gedurende zeventien jaar directeur van een school in Castricum. Op welke school vind je dat je het meeste hebt bereikt en waarom? Het leukste was de opstart van de Willibrordschool op IJburg. Mijn vrouw en ik besloten in de herfstvakantie een dagje te gaan kijken. We bleken een gratis rondrit te kunnen maken in een tourbus en wij zijn ingestapt. Op de plek van de Willibrord was nog helemaal niets, alleen één grote zandvlakte. Er is een noodgebouw geplaatst en ik ben daar gestart met één leerling, één fulltime leraar en drie part-time leerkrachten. Daarvoor was volop belangstelling van zowel regionale als landelijke televisie. Wensdromen? Ik ben een heel tevreden mens, ik ben gezond en gelukkig. Ik ben gek op toeren in mijn veertig jaar oude Kever. Maar mijn wens zou verdubbeling zijn van het aantal zetels van mijn partij en misschien nog een keer wethouder worden. Je hebt dus ook een politieke carrière? Na tien jaar als directeur op een school in Castricum, wilde ik wat anders. Ik was lid van de PvdA, was in de jaren 90 fractievoorzitter en ik ben wethouder geweest tot Toen er sprake was van een fusie tussen Castricum en andere gemeenten ben ik gestopt. In 2005 richtte ik mijn eigen politieke partij op: Castricum Kern(en) Gezond. Bij de gemeenteraadverkiezingen in 2006 werden wij met drie zetels de grote overwinnaar. Een van onze kernpunten is het vechten voor conciërges en administratieve krachten op alle scholen, ook op landelijk niveau. Boeken/films/muziek? Ik lees geen boeken, wel kranten en politieke artikelen, bij films val ik meestal in slaap, ik volg de actualiteiten op TV en kijk graag naar sport, een vreemde combinatie, maar ik ben zowel voor Ajax als PSV, vooral als er op Europees niveau wordt gespeeld. Zelf ben ik een actief voetballer en zwemmer. Waar mogen ze je s nachts voor wakker maken? Voor een interview op tv of voor de krant. Met publiciteit bereik je veel mensen, het genereert invloed en zowel landelijk als lokaal kun je via media veel bereiken. Ik wil nog wel een keer op de foto met Mijn jeugdidool Johan Cruijff. Dat zou een mooi afscheidscadeau zijn als ik bij de ASKO vertrek. De ASKO forever? Ja! Ik draag het ASKOfette stokje over aan Mevrouw Marga van Munster, leerkracht in het kleuteronderwijs op basisschool de Waaier. Na vele jaren in het onderwijs beoefent ze haar vak nog steeds met passie en gedrevenheid. Over het hoe en waarom daarvan zou ik graag veel meer willen weten. Colofon eigenwijzer nummer 10, februari Uitgave van de Amsterdamse Stichtingen voor Katholiek Onderwijs (ASKO), verschijnt vier keer per jaar voor alle medewerkers van de ASKO. Redactie Chaia Levie (bestuurslid), Trudy Pas, René Rigter (regiomanagers), Frans Niekel (directeur St. Antoniusschool), Jan-Willem van Schendel (directeur St. Jozefschool), Patty Roos (leerkracht St. Lukasschool) Eindredactie Bettina van de Kar, A5 Schrijfbedrijf Bladcoördinatie Jozé Ammerlaan Vormgeving Judith Vissel Druk Drukkerij Zuidam, Woerden Oplage 1200 Aan dit nummer werkten mee Jan Barendse Els Jelierse Nicolette Oudolf Sigrid Starremans Coverfoto Mirjam Blok (Willibrordschool) Cartoons Wim Dolk Redactie-adres Bettina van de Kar Jozé Ammerlaan Postbus JN Amsterdam j.ammerlaan@askobk.nl De inhoud van dit blad staat ook op onder ASKO intern eigenwijzer. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van de redactie. De volgende eigenwijzer verschijnt voorjaar EIGENWijzer nr 10 / februari 2009

11

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Nieuwskraker. Wat komen gaat. Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a.

Nieuwskraker. Wat komen gaat. Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a. Nieuwskraker nr. 16, 10 april 2015 Verderop in deze Nieuwskraker: de special van groep 5a. Wat komen gaat Agenda 13 t/m 24 april: Entreetoets groep 7 Ook deze week: gesprekken met ouders van leerlingen

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

Publiciteit en werving OSA

Publiciteit en werving OSA Publiciteit en werving OSA Bereik de ouders persoonlijk Het is belangrijk om veel aandacht aan werving en publiciteit te besteden. In het bijzonder als u met open inschrijving werkt. Denkt u hierbij aan

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Wij doen veel voor de school en de school doet veel voor ons

Wij doen veel voor de school en de school doet veel voor ons 12 Sardes Speciale Editie nummer 13 juni 2012 Karin Hoogeveen (Sardes) Ouders en de Van Ostadeschool in Den Haag Wij doen veel voor de school en de school doet veel voor ons In opdracht van de gemeente

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Rotterdams Ambassadrices Netwerk

Rotterdams Ambassadrices Netwerk De ambassadrice als werver van inburgeraars 1. Inleiding; eigen ervaringen 2 A. Wat is werven 2 B. Het belang van werven 2 C. Verwachtingen 3 D. Rollenspel 4 E. Opdracht 4 2. Voortraject: 4 A. Doel 4 B.

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

INFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5

INFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5 INFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5 schooljaar 2015 2016 Geachte ouders, beste leerlingen, Dit is de laatste Van Hasseltschool nieuwsbrief van 2015. Het is ook de allerlaatste van mijn hand. Na ruim 40 jaar

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief: Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Paradijsplein 2 1093 NJ Amsterdam T 020 6941138 E directie@kunstmagneetschooldekraal.nl

Paradijsplein 2 1093 NJ Amsterdam T 020 6941138 E directie@kunstmagneetschooldekraal.nl Paradijsplein 2 1093 NJ Amsterdam T 020 6941138 E directie@kunstmagneetschooldekraal.nl 13 e nieuwsbrief, vrijdag 7 maart 2014 Beste ouders, In deze nieuwsbrief kunt u ons nieuwe voetbalelftal zien, leest

Nadere informatie

Presentatie kwalitatief onderzoek beleving respondenten moestuinproject Asten - Someren

Presentatie kwalitatief onderzoek beleving respondenten moestuinproject Asten - Someren Presentatie kwalitatief onderzoek beleving respondenten moestuinproject Asten - Someren Dia 1: Hallo allemaal en welkom bij mijn presentatie. Ik heb onderzoek gedaan bij Moestuin d n Erpel in Someren.

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Agenda december - januari NIEUWSBRIEF NR 11 JAARGANG 4 19 December donderdag Alle groepen kerstviering

Agenda december - januari NIEUWSBRIEF NR 11 JAARGANG 4 19 December donderdag Alle groepen kerstviering Agenda december - januari NIEUWSBRIEF NR 11 JAARGANG 4 19 December donderdag Alle groepen kerstviering 21 December vrijdag Kerstvakantie begint om 12.15 uur 25 & 25 December Eerste & Tweede kerstdag Woensdag

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor

Nadere informatie

WIJ DOEN VEEL VOOR DE SCHOOL EN DE SCHOOL DOET VEEL VOOR ONS Het ouderbeleid op de Van Ostadeschool in Den Haag

WIJ DOEN VEEL VOOR DE SCHOOL EN DE SCHOOL DOET VEEL VOOR ONS Het ouderbeleid op de Van Ostadeschool in Den Haag WIJ DOEN VEEL VOOR DE SCHOOL EN DE SCHOOL DOET VEEL VOOR ONS Het ouderbeleid op de Van Ostadeschool in Den Haag In opdracht van de gemeente Den Haag onderzocht Sardes het ouderbeleid van zestig scholen

Nadere informatie

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen

Nadere informatie

Hoe bent u bij Little People terecht gekomen?

Hoe bent u bij Little People terecht gekomen? Resultaten enquête Little People Hoe bent u bij Little People terecht gekomen? Via internet Via kennissen/vrienden/bekenden Anders nl. 33% 24% 43% Anders nl. Via directeur Paesacker Advertentie krant Via

Nadere informatie

Tops Veel aandacht voor het individuele kind Aandacht voor het kind Juffen denken goed mee met "probleem" leerlingen (bijv.

Tops Veel aandacht voor het individuele kind Aandacht voor het kind Juffen denken goed mee met probleem leerlingen (bijv. Tops Veel aandacht voor het individuele kind Aandacht voor het kind Juffen denken goed mee met "probleem" leerlingen (bijv. dyslexie) Persoonlijk: juffen ondersteunend persoon, kennen de kinderen, zijn

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Belangrijke data komende periode:

Belangrijke data komende periode: Vrijdag 4 juli 2014 Belangrijke data komende periode: Datum Vrijdag 4 juli 2014 Zaterdag 5 juli t/m zondag 17 augustus 2014 Vrijdag 15 augustus 2014 Maandag 18 augustus 2014 Dinsdag 19 augustus 2014 Woensdag

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

NIEUWBOUWNIEUWS KONINGIN WILHELMINASCHOOL

NIEUWBOUWNIEUWS KONINGIN WILHELMINASCHOOL KONINGIN WILHELMINASCHOOL NIEUWBOUWNIEUWS STAND VAN ZAKEN Donderdagmiddag zijn we weer in d nieuwe school om te kijken of alles goed wordt afgeleverd. Dan zal ook de Kunstenaar, Elmo Vermijs aanwezig zijn.

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Enquête oudertevredenheid onderbouw DL feb.15

Enquête oudertevredenheid onderbouw DL feb.15 Enquête oudertevredenheid onderbouw DL feb.15 1. Vorig schooljaar was mijn kind leerling in de afdeling: Respondenten 122 A. Havo 53 43% B. Atheneum 61 50% C. Gymnasium 8 7% 2. Dit schooljaar is mijn kind

Nadere informatie

Lukasschool. Nummer 1. 2 september 2016

Lukasschool. Nummer 1. 2 september 2016 Lukasschool Nummer 1 2 september 2016 In deze Nieuwsbrief: Belangrijke data; Nieuwe collega s stellen zich voor; Snappet in de bovenbouw; Data voor op uw kalender 2016-2017: leg ze vast!!!; Offerfeest;

Nadere informatie

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES ONDERWIJSMAGAZIJN VOOR LOB VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo VRAGEN BIJ ONTDEK COMPETENTIES JE PASSIE MOTIEVEN INLEIDING In LOB-trainingen en tijdens gesprekken met

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind. Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Ouderinfo donderdag 3 december 2015

Ouderinfo donderdag 3 december 2015 Ouderinfo donderdag 3 december 2015 Geplande evenementen 4-12-2015 Sinterklaasviering www.antoniusbest.nl 0499-371250 Beste ouders, verzorgers, 1. Pepernoten bakken Afgelopen maandag begon de Sinterklaasweek

Nadere informatie

Zelfbewust en sociaal bewust leren, werken en leven DE BRUG NAAR DE TOEKOMST

Zelfbewust en sociaal bewust leren, werken en leven DE BRUG NAAR DE TOEKOMST Zelfbewust en sociaal bewust leren, werken en leven DE BRUG NAAR DE TOEKOMST DE BRUG NAAR DE TOEKOMST Zelfbewust en sociaal bewust leren, werken en leven De basisschool is de brug naar de toekomst. Een

Nadere informatie

AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december

AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december Schooljaar 2011-2012 Vrijdag 16 december 2011 nr. 7 AGENDA Maandag 19 december t/m vrijdag 23 december Woensdag 21 december Woensdag 21 december Vrijdag 23 december Zaterdag 24 december t/m zondag 8 januari

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Christelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl

Christelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl Christelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl Beste ouders, 30 oktober 2015. Een eerste week na de herfstvakantie, waarbij

Nadere informatie

Schoolkrant. Juli 2015

Schoolkrant. Juli 2015 Schoolkrant Juli 2015 Inleiding Shakira Naar de middelbare school! Interview juf Sanne over het kamp van groep 7/8. Interview juf Femke over bruiloft 25 jaar jubileum Over ons Spelletjes Shakira Geschreven

Nadere informatie

nieuwsbrief pagina 2 Nieuwe schoolshirts Groep 3 en 4 Studiereis Studiedagen

nieuwsbrief pagina 2 Nieuwe schoolshirts Groep 3 en 4 Studiereis Studiedagen 2015 2016 editie November 2015 A.C. onderwijs heeft een nieuwe penningmeester. Met in deze editie onder meer: Penningmeester A.C. Nieuwe schoolshirts Groep 3 4 Studiereis Bus opvang Interim Sint viering

Nadere informatie

ROFFELTJE. Hij ziet het niet

ROFFELTJE. Hij ziet het niet Spechtstraat 49, 3853 VA, Ermelo, 0341-552284 ROFFELTJE > Hij ziet het niet Vol vertrouwen legt hij zijn kleine bruine handjes in die van mij. Ik heb zwarte Piet gezien vertelt hij me met glanzende bruine

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

Nieuwsbrief De Wegwijzer

Nieuwsbrief De Wegwijzer JAARG ANG 4 NUMMER 3 Nieuwsbrief De Wegwijzer medewerkers 3 november 2015 De kracht van de leraar In dit nummer: 1 De kracht van de leraar 2 Nieuws van de school 2 Schoolregels. Helpt u mee! 3 Nieuws uit

Nadere informatie

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje Wiekslag Speciaal Vanuit het kamertje Uw dochter van vijf vraagt hoe baby's in een buik komen. Uw zoontje van vier laat trots zijn stijve piemeltje zien. Uw 9-jarige moet er ineens niet meer aan denken

Nadere informatie

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven

Nadere informatie

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010

OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 OPEN HUIS WIJKPARK TRANSVAAL 28 JULI 2010 Ik arriveer op een zon overgoten Wijkpark. Nog geen kwartier later wordt het park in de schaduw gelegd door donkere wolken. Die trokken gelukkig weg en wederom

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

BESTE OUDER FOTO S NIEUWE WEBSITE

BESTE OUDER FOTO S NIEUWE WEBSITE 19-11-2015 Nr. 6 BESTE OUDER In deze Schepelweyer vindt u o.a. informatie over onze nieuwe website, gymstagiaires een ouder App en ook alvast over de kerstviering. De werkgroepen voor Sinterklaas en Kerst

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN

MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN Veel jongeren hebben al vroeg de zorg voor een gezinslid. Maar wie zorgt er eigenlijk voor hen? De klassieke verzorgingsstaat verandert in

Nadere informatie

Je bent een echte doorzetter, bravo! Je hebt goed naar mij geluisterd, fantastisch! Daar heb je goed over nagedacht, echt slim van je!

Je bent een echte doorzetter, bravo! Je hebt goed naar mij geluisterd, fantastisch! Daar heb je goed over nagedacht, echt slim van je! Wat heb jij netjes opgeruimd, tjonge wat knap! Je bent een echte doorzetter, bravo! Je hebt goed op jouw beurt gewacht, je bent een kanjer! Wat ben jij goed aan het spelen, ik ben trots op je! Je hebt

Nadere informatie

De nieuwsbrief zal ook op onze website www.casparuscollege.nl worden geplaatst.

De nieuwsbrief zal ook op onze website www.casparuscollege.nl worden geplaatst. Nieuwsbrief Schooljaar 2015-2016, nr. 1 september 2015 Geachte ouder(s) en/of verzorger(s), Voor u ligt de Nieuwsbrief van september 2015. In deze nieuwsbrief: Van de directeur Nieuws van de Ouderraad

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Sportdag Hartenaas. De schoolgids vindt u op onze website. www.hartenaas.nl

Sportdag Hartenaas. De schoolgids vindt u op onze website. www.hartenaas.nl 1 6 j u n i 2 0 1 4 Sportdag Hartenaas 1 Sportdag Hartenaas Op vrijdag 20 juni 2014 vindt de jaarlijkse sportdag van Hartenaas plaats (mocht het deze dag erg slecht weer zijn, dan wordt de sportdag verplaatst

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

20 november 2014. Beste ouders/verzorgers,

20 november 2014. Beste ouders/verzorgers, 20 november 2014 LET OP: Dinsdag 2 december Vergadering Medezeggenschapsraad Donderdag 4 december Sinterklaasfeest op school Dinsdag 9 december Vergadering Ouderraad Donderdag 18 december Kerstviering

Nadere informatie

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan! inleiding Voor al mijn kinderen schrijf ik hun ontwikkelingen op in een schrift. Ik schrijf op wanneer en hoelang ze sliepen, wat ze aten, hoe ze speelden en hoe we samen de dag doorbrachten. Dat lijkt

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS

NIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS NIEUWSBRIEF KINDERKRIEBELS Dag allemaal, Eindelijk is het zover!!! De eerste nieuwsbrief van Centrum KINDERKRIEBELS is er!! Vele van jullie zullen zich afvragen Centrum KINDERKRIEBELS wat is dat???? Hieronder

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

Marcus 10,13-16 - Kleine en grote kinderen: iedereen is welkom bij Jezus

Marcus 10,13-16 - Kleine en grote kinderen: iedereen is welkom bij Jezus Marcus 10,13-16 - Kleine en grote kinderen: iedereen is welkom bij Jezus Gezinsdienst Liturgie Welkom en mededelingen Voorzang: - Gezang 132 - Opwekking 461 - Gezang 146 Stil gebed Votum / groet Zingen:

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Wingerdbericht. Agenda. Open dag: 30 april. Nummer 15: 17-04-2015. Jaargang 2014-2015

Wingerdbericht. Agenda. Open dag: 30 april. Nummer 15: 17-04-2015. Jaargang 2014-2015 Wingerdbericht Nummer 15: 17-04-2015 Jaargang 2014-2015 Agenda 19 april Schoolkerkdienst 21 t/m 23 april Eindtoets groep 8 (de ochtenden) 22 april Werkoverleg groep 1 t/m 3, deze lln. vrij 24 april Koningsdag

Nadere informatie

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties Verhaal- en kleurboek voor kinderen Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties In naam van Allâh, de Weldadige, de Genadige 3 Het is half acht s avonds. Fazilah en Djamiel dekken samen de tafel.

Nadere informatie

Hier een korte samenvatting over de verschillende lessen in deze groep.

Hier een korte samenvatting over de verschillende lessen in deze groep. INFORMATIE OVER GROEP 3 Uw kind zit in groep 3, maar wat doet het toch de hele dag? Hier een korte samenvatting over de verschillende lessen in deze groep. VEILIG LEREN LEZEN Dit is de methode die we in

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

Van de directie Beste ouder(s)/verzorger(s),

Van de directie Beste ouder(s)/verzorger(s), Redactie T. Paping Schooljaar 2018 2019, nummer 01, 19 oktober 2018 Van de directie Beste ouder(s)/verzorger(s), En dan is het alweer bijna vakantie. Ik weet niet of u het ook merkt, maar de weken lijken

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid

Nadere informatie

Ik ben David de Graaf

Ik ben David de Graaf Ik ben David de Graaf geboren in 1984. met Downsyndroom Surprise! Ook voor mijzelf Ik heb het niet alleen, maar... ik ben ook in vaste dienst van de Stichting Downsyndroom Kort: de SDS www.downsyndroom.nl

Nadere informatie

Thema Gezondheid. Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht.

Thema Gezondheid. Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht. http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht. Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren met de leerkracht. Zinnen maken met omdat. Hulp vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

De drijfveren zijn ontwikkeld en aangeleverd door Coert-Jan Tomassen van CJT for Sales: Coert-Jan Tomassen info@cjtforsales.com www.cjtforsales.

De drijfveren zijn ontwikkeld en aangeleverd door Coert-Jan Tomassen van CJT for Sales: Coert-Jan Tomassen info@cjtforsales.com www.cjtforsales. Drijfveren Tool 1.0 Carolien van Herrikhuyzen www.cforcycling.nl www.cforcycling.com carolien@cforcycling.nl Om wat handvaten te hebben voor een gesprek met ons begeleidingsteam bij het formuleren van

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

Mocht u nog specifieke vragen en/of opmerkingen hebben dan sta ik u graag te woord.

Mocht u nog specifieke vragen en/of opmerkingen hebben dan sta ik u graag te woord. Ridderhofnieuws maart 2015 Inhoud Voorwoord Petitie Muziekplein moet speelplein worden Kerstactie Pasen Schaatsen met de groepen 6 W4Kangaroe rekenwedstrijd Informatie avond zonnepanelen blz 1 2 3 4 5

Nadere informatie

De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is.

De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is. De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008 Lieve mensen, Allereerst wens ik iedereen een vreugdevol nieuw jaar toe. Misschien begin je dit jaar met de beste voornemens, zoals altijd en heb je bewust gekeken naar

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS. 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters

OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS. 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters Leuk dat je ons e-book hebt gedownload! In dit e-book vertellen we je graag meer over opvoeden. Want het opvoeden van je kind(eren)

Nadere informatie