Evaluatie van de rentabiliteit van een investering

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Evaluatie van de rentabiliteit van een investering"

Transcriptie

1 Evaluatie van de rentabiliteit van een investering Vorming voor Energieverantwoordelijken van het BHG Céline Martin ICEDD asbl 22 maart 2007 Vertreksituatie: vervanging van een verwarmingsketel Men wil een oude verwarmingsketel van 300 kw vervangen die een geschat seizoenrendement heeft van 75%, door condenserende ketel met een geschat seizoenrendement van 101%. De totale investering bedraagt euro excl. BTW. hoe de rentabiliteit van deze investering evalueren?

2 Een investering is rendabel wanneer het bedrag van deze investering lager is dan de winsten die tijdens over de levensduur van het project Klassieke methode: verhouding van de investering en de winsten - Investering = euro excl. BTW - Vewachte winsten per jaar: - verbruik huidige verwarmingsketel = liter stookolie/jaar * 0,47 euro/liter - verbruik condenserende ketel= liter stookolie/jaar * 0,47 euro/liter besparing (winst) = euro/jaar Rentabilisering in: /5.452 = 5,8 jaar

3 Eenvoudige terugverdientijd (of Payback period) (TVT) Periode na de welke de gecumuleerde som van de financiële winsten van het project = bedrag van de initiële investering. Stemt dus overeen met de periode na het welk de investiring rendabel wordt Formule : Inv TVT = JB Waarbij : Inv = Initiële investering van het project JB = Jaarlijkse nettowinst van het project Criterium : TVT < economische levensduur van het project Eerste vraag: met welk investeringsbedrag rekening houden?

4 Het bedrag van de investering Het eerste bedrag van de investering = 2 gevallen: - Investering nodig: men neemt slechts de meeerkost in rekening die overeenstemt met milieubescherming -Investering niet nodig, heel de kost wordt in rekening genomen Indien investering nodig, vergelijking met traditionele oplossing: de gewone verwarmingsketel met aangeblazen brander, geschat seizoenrendement 92%: - investering van euro excl. BTW - jaarlijkse winst = liter stookolie/jaar * 0,47 euro/liter = euro Vergelijking van traditionele oplossing met condensatie : - meerkost = euro - bijkomende besparing = euro TVT van meerkost = 3,8 jaar

5 Tweede vraag: wat doen als de jaarlijkse winsten verschillen van jaar tot jaar? Als verschillen in de jaarlijkse financiële stromen netto winsten optellen op chronologische wijze Voorbeeld: van vertrekinvestering = euro TVT kan variëren: TVT Netto opbrengst ,7 Netto opbrengst ,7 Netto opbrengst ,5

6 Derde vraag: Hoe een investering vergelijken die vandaag wordt uitgevoerd met winsten, die in de toekomst zullen voorkomen? Oplossing: De toekomstige winsten ten opzichte van nu uitdrukken en dus de netto geactualiseerde waarde van de toekomstige winsten berekenen Toekomstige waarde een winst: berekeningsprincipe van actualisatie VF = VA + Waar: VA = Actuele waarde een toekomstige winst k = Actualisatie voet n = Economische levensduur Voorbeeld: ( 1 k) n Van toekomstige waarde een bedrag 100 belegd aan 5%/jaar gedurende 5 jaar VF = ( ) = =

7 Principe van actualisatie Actuele waarde een toekomstige winst VA = VF ( 1 + k ) n Van actuele waarde Van 1 euro ontvangen in de toekomst = des te lager naar gelang n groter in k hoger is Voorbeeld: Het is voldoende om vandaag te beleggen aan 5% /jaar om 100 te bekomen binnen 5 jaar VA = = = ( ) Van actualisatievoet Rentevoet die overéénkomt zetten van kost Van het kapitaal die nodig is om het project je financieren 3 mogelijkheden: 1. van financiële middelen niet beschikbaar zijn: kost v.h. kapitaal=kost om van middelen ter beschikking te stellen door een derde (krediet rentevoet) 2. van financiële middelen beschikbaar zijn: kost v.h. kapitaal = wat het zou kunnen opbrengen bij een belegging (rentevoet of financieel rendement) 3. Indiër van financiering partieel door eigen middelen: kost v.h. kapitaal = rekening houden zetten van verschillende rentevoeten in functie van verhouding van elk type financiering

8 Als men de jaarlijkse winsten actualiseert: /(1,06) 1 = euro /(1,06) 2 = euro /(1,06) 3 = euro /(1,06) 4 = euro /(1,06) 5 = euro TVT = 4,29 jaar Vierde vraag: laat deze methode toe een juiste keuze te maken vanuit een economisch?

9 NEEN: Houdt geen rekening met de winsten die na de terugverdientijd worden gegenereerd Dus bij de keuze tussen twee alternatieven met dezelfde TVT, kan men kiezen voor die dat geen winst meer opbrengt na rentabilisering hoe anders rekening houden met de actualisering en en met de hele duur van het project? Netto huidige waarde Verschil tussen van geactualiseerde winsten en een geactualiseerde kosten op de levensduur van het project Formules: VAN = VA (winsten) - VA (kosten) - Inv Waar: t = jaren k = actualisatie voet Criterium: positieve VAN (> 0)

10 Mogelijk om uit te drukken onder van vorm van Profitability Indexcijfer VA (netto winsten) IP = Inv Criterium: IP > 1 In het voorbeeld, als men een levensduur van 5 jaar overweegt, ( ) = euro VAN > 0 dus rendabel project

11 Vijfde vraag: met welke levensduur rekening houden? De levensduur een project Economische levensduur Technischelevensduur Termijn na de welke het niet Termijn na de welke de meer rendabel zal zijn het project te volgen gezien de installatie zijn functie niet meer nieuwste technische prestaties kan vervullen (want veelvoudige en/of dure herstellingen)) Rentabiliteitsberekening volgens economische levensduur (meestal 20 tot 25 jaar) bvb: De groenestroom certificaten, belangrijk gedeelte van de GAN van een biogas WKK zijn gewaarborgd voor 10 jaar economische levensduur = 10 jaar

12 Zesde vraag: hoe met de evolutie van de energiecontext en de energieprijzen rekening houden? De evolutie van energieprijzen: Bron: Energievooruitzichten voor (Federaal planbureau 2001)

13 Indien de energieprijzen stijgen, zullen de nettowinsten beinvloed worden want de besparing in /liter stookolie wordt groter Coëfficiënt van de variabele = (1 + j)/(1 + k) in de plaats van 1 / (1 + k) waar: j = de stijgingsfactor van de energieprijzen (of de factor van een andere variabele) en dus: k = de actualisatie voet VA (variable) = n variable (1 t ( 1 + j) t = 1 + k) t Volgens de termen van het contract met de energieleverancier Enkele aanbevelingen voor de studie : Prijs van de fossiele brandstoffen (gas/stookolie): +3 à 6 %/jaar Prijs van biomassa brandstoffen (hout) :+ 5 à 10 %/jaar Prijs van de elektriciteit: + 1 à 3 %/jaar Inflatie : + 2 à 3 %/jaar % (100 pour 1994) 200% 180% 160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Evolution prix mazout chauffage y = x y = x A euro courant A euro constant Linéaire (A euro courant) Linéaire (A euro constant)

14 Als men per jaar dezelfde hoeveelheid stookolie bespaart (11600 liter) en dat de huidige energiekosten 0,47 euro/liter bedragen maar dat deze met 3%/jaar toeneemt - Na 1 jaar is de besparing 5.452*1,03=5 615,5 - Na 2 jaar (5 452 *1,03) * 1,03 = Na 3 jaar * 1,03 = Na 4 jaar * 1,03 = Na 5 jaar * 1,03 = Enz Men actualiseert vervolgens deze winsten en men vergelijkt met de investering bij T0. Zevende vraag: en de subsidies?

15 Invloed van de subsidies op de rentabiliteit van de investeringen Regel: Een goed project zou moeten rendabel zijn zonder subsidies Subsidies = een aansporing tot investeren De vraag voor een subsidie voor een niet rendabel project zal zeer sterk geargumenteerd moeten worden + de voordelen die niet in aanmerking genomen werden in de micro-economische evaluatie Een subsidie mag in aanmerking komen in de berekening van de rentabiliteit vermits het een financiële inkomst is Maar hoe later de subsidie binnenkomt, hoe minder de positieve invloed op de netto huidige waarde zal zijn, bij een gelijke actualisatie voet Voorbeeld: - Een investering voor een condensatie ketel van euro excl. BTW - Een jaarlijkse besparing van euro - Mogelijke subsidie van 20% (BHG) TVT zonder subsidie = 5,8 jaren TVT met subsidie = 4,6 jaren

16 Achtste vraag: moet men met de afschrijving van de uitrusting rekening houden? De afschrijving in de berekening van de rentabiliteit Regel : Indien de fiscale aspecten niet meespelen, moet men nooit rekening houden met de afschrijvingen Indien de fiscale aspecten meespelen, moet men rekening houden met de financiële geldstromen van de afschrijvingen

17 Andere methoden die van TVT en VAN worden afgeleid Het interne niveau van rentabiliteit (INR) Niveau van actualisering K die VAN van een project annuleert VAN n = (winst t = kost) - Inv = 0 t (1 + k) De formule: Iteratieve formule Het criterium: INR> niveau van actualisering

18 Van uitgewerkte terugbetalingstijd (uitgewerkte Payback) (UTB) Periode na van welke van VAN nul is De formule: VAN n = (winst t = 1 - kost) 1 - Inv = 0 t (1 + k) Iteratieve methode Criterium: UTB < economische levensduur Kost v.d. kwh bespaarde energie (KBE) Indien de exploitatiekost bijna nul, investeringsbedrag = totale kost om zekere hoeveelheid brandstof te besparen. Formule : KBE = Inv n Q kwh waar : Q kwh = Jaarlijkse hoeveelheid bespaarde energie n = levensduur van het project Criterium : KBE < Kost kwh

19 Negende vraag: hoe kiezen tussen alternatieven? Vergelijking van projecten met verschillende levensduur De equivalente annuiteit (ANCO) De COnstante equivalente ANnuiteit komt overéén met de netto huidige waarde van het project berekend op zijn levensduur Formule : ( k VAN) ANCO = 1 1+ k waar : k = actualisatie voet n = Economische levensduur ( ) n Criterium : Project die de ANCO maximaliseer

20 De vervroegde vervanging van een stookolie ketel Huidig : ketel van 650 kw th 15 jaar oud en rendement van 65% Oplossing : nieuwe ketel 650 kw th met een rendement van 90 % Hypotheses : 1. Stookolieprijs : 0.47 /liter (officiële prijs op 1/04/2006) 2. Netto warmtevraag : kwh th /jaar 3. Evolutie brandstofprijs : + 3 %/jaar 4. Investeringsbedrag : excl. BTW 5. Actualisatie voet : 6 %/jaar 6. Economische levensduur : 20 jaar 1 ste stap : berekening van de VAN van de kosten Huidig: Jaarlijks verbruik = kwh / 65 % / 10 kwh/liter = l/an Jaarlijkse brandstof kost = l/jaar X 0.47 /l = /jaar Geactualiseerde uitgaande financiële geldstroom = ( voor de 5 overblijvende jaren) Oplossing : Jaarlijks verbruik = kwh / 90 % / 10 kwh/liter = l/an Jaarlijkse brandstof kost = l/jaar X 0.47 /l = /jaar Geactualiseerde uitgaande financiële geldstroom = (voor de 20 jaren van de economische levensduur)

21 2 de stap : berekening van de Constante Annuïteit (ANCO) van de kosten Huidig : ANCO = Oplossing : ANCO = Conclusie : De vervanging van de oude ketel is goedkoper Een keuze maken tussen verschillende projecten Projecten kunnen : -Onderling exclusief (1), -Compatibel (2), maar dikwijls bestaat er een interactie tussen de projecten Voorbeeld: (1): twee verschillende WKK systemen (2): isolatie van verwarmingsleidingen en nieuwe ketel

22 3 situaties voor een energie besparende investering : Renovatie met of zonder energetische verbetering : Nieuwe technologie die beter presteereed : Verschillende technologieën met verschillende energetische efficiënties zijn mogelijk (= geval van een nieuwe installatie) Partiële of volledige renovatie : Keuze tussen een partiële verbetering en een volledige renovatie in functie van de rentabiliteit en opgebrachte besparing. Voorbeeld 1 : Renovatie met of zonder energetische verbetering? Een puntgevel moet beschermd worden omdat het een mechanische degradatie en een vochtprobleem vertoont. - Oorspronkelijke oplossing : gewone gevelbeplating kost : 70 /m² - «energetische» oplossing : isolatie v.d. muur langs de buitenzijde (onder de gevelbeplating) kost : 90 /m² Kost v.d. «energetische» verbetering : enkel de meerkost van de isolatie moet in rekening gebracht worden (isolatie, meer aan hout, plaatsing v.d. isolatie, enz.) zijnde 20 /m² - energetische winst: 10 liter brandstof/m²/jaar ou m³gas/m²/jaar - financiële winst (aan 0,47 /liter ou m³) : 4,7 /m²/jaar - Payback v.d energetische verbetering: 4,2 jaar

23 Voorbeeld 2 : Rendabele of zeer rendabele nieuwe technologie? Ander voorbeeld : keuze van een beglazing Payback van een oude venster met gewone dubbele beglazing door een venster dubbele beglazing met lage emissiviteit is 25 jaar. Maar, indien er voor mechanische redenen, de vensters moeten vervangen worden, is de meerkost voor een dubbele beglazing met lage emissiviteit t.o.v. een gewone dubbele beglazing (+/- 25 /m²), deze wordt terugbetaald in 6 jaar door de bijkomende energiebesparingen. Voorbeeld 3 : Partiële of totale renovatie? Voorbeeld 2 ketels van kw die in paralel werken - verbruik: liter brjaartof per jaar - overgedimensioneerd en de branders met een slecht rendement huidig rendement : 73,6 % verbetering 1 : Volledig afzetten van één van de ketels. Nieuw rendement : 80,1% Energetische winst t.o.v. de vorige situatie : 8 %. Verbruik na verbetering 1 : liter/jaar. Financiële winst t.o.v. de vorige situatie : /jaar. Investering : 0 Payback : 0 an

24 Verbetering 2 : Vervanging van de overblijvende brander Rendement : 87,8 % Energetische winst t.o.v. de vorige situatie : 9 %. Verbruik na de verbetering 2 : liters/jaar. Financiële winst t.o.v. de vorige situatie: /jaar Investering : Payback periode : jaar Verbetering 3 : Vervanging van de overblijvende brander door een nieuwe condensatie ketel Rendement : 101 % Energetische winst t.o.v. de 1ste verbetering : 20 %. Verbruik na de verbetering 3 : m³gas/jaar (=liters/jaar). Financiële winst t.o.v. de vorige situatie : /jaar Investering : Payback periode : 7,5 jaar Maar t.o.v. de uitgangssituatie : Energetische winst t.o.v. de uitgangssituatie : 27 %. Verbruik na de verbetering 3 : m³gas/jaar (=liters/jaar). Financiële winst t.o.v. de uitgangssituatie : /jaar Investering : Payback periode : 5,2 jaar

25 Conclusies : Basis beginsel : Rentabiliteit = bedrag van de investering < geproduceerde cash flow gedurende de levensduur van het project De rentabiliteit wijzers : 1. Netto huidige waarde (VAN) 2. Interne Rentevoet (INR) 3. Eenvoudige Terugbetalingsstijd (TVT) 4. Uitgewerkte Terugbetalingstijd (UTB) 5. Kost van de Bespaarde Brandstof (KBE) De rentabiliteit criteria : > 0 > Actualisatie voet < Economische levensduur < Economische levensduur < Prijs van de brandstof Invloed van de berekeningshypothesen : Actualisatie voet, Economische levensduur, energieprijsevolutie, subsidies, investeringsbedrag, Een EXCEL hulpmiddel om u het leven gemakkelijk te maken Voorbeels: Warmtekrachtkoppeling in een een ziekenhuis Dimensionnering van het opslagvat op voorhand in functie van de netto warmtebehoeften Initiële kost: - WKK-systeem: euro excl. BTW - Installatie: euro - Studie + bouwkunde: euro - Ònvoorziene gebeurtenis (15%): euro

26 De winsten: Elektriciteit: - Eigen geproduceerde elektriciteit (dus niet aangekocht): euro Warmte: - De elektriciteitsproductie verkocht aan het net: euro - Eigen geproduceerde warmte: euro - Groenestroom certificaten (70 euro/gsc): euro Exploitatiekosten: - Jaarlijkse brandstofverbruik : euro - Onderhoud van het systeem: euro Andere gegevens: - Economische levensduur van het systeem: 10 jaar - Jaarlijkse stijging elektriciteitsprijs: 2% - Jaarlijkse stijging brandstofprijs : 5% - Jaarlijkse stijging onderhoudskost : 2% - Actualiseringsvoet: 5%

27 Methode van evaluatie van de rentabiliteit TVT Zonder subsidie 3,2 jaar Met subsidie 2,6 jaar UTB VAN INR ANCO 3,4 jaar euro 28% ,7 euro 2,7 jaar euro 36% euro

:: Investeringsanalyse

:: Investeringsanalyse :: Investeringsanalyse Patrick Henckes Business Development 19-03-2010 :: Inhoud Definitie Uitgangsprincipe Basisbegrippen Rendabiliteitscriteria TVT NPV KBE Invloedsfactoren investeringsanalyse Voorbeeld

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING VAN COGENCALC.XLS

GEBRUIKSAANWIJZING VAN COGENCALC.XLS GEBRUIKSAANWIJZING VAN COGENCALC.XLS 1. INLEIDING De berekeningstool COGENcalc.xls stelt u in staat snel een eerste dimensionering 1 uit te voeren van een eventuele warmtekrachtkoppeling die is aangepast

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Financiëring en rendabiliteit Geoffroy KNIPPING Cenergie 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Enkele concepten van de financiële

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Rentabiliteit van investeringen in grote bouwcomplexen Thomas Deville Cenergie Doelstelling(en) van de presentatie Enkele concepten van de financiële

Nadere informatie

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?

Nadere informatie

BEDRIJFSWETENSCHAPPEN. 2. De investeringsbeslissing en de verantwoording ervan

BEDRIJFSWETENSCHAPPEN. 2. De investeringsbeslissing en de verantwoording ervan BEDRIJFSWETENSCHAPPEN Hoofdstuk 2: INVESTERINGSANALYSE 1. Toepasbare beoordelingsmethodes 1.1. Pay-back 1.2. Return on investment 1.3. Internal rate of return 1.4. Net present value 2. De investeringsbeslissing

Nadere informatie

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Rekenen aan rendement zonnepanelen Monique van der Meij Energie-adviseur Monique.vanderMeij@flynth.nl mobiel: 06 53 26 19 68 LTO Noord Programma Ondernemer

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw :

Opleiding Duurzaam Gebouw : Opleiding Duurzaam Gebouw : Energiebeheer (energieverantwoordelike) Leefmilieu Brussel Financiëring en rendabiliteit Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie 2 Doelstelling(en) van

Nadere informatie

20/02/2015. Financieel overzicht: Project ES00161 Cultureel Centrum in Lommel. Opgesteld door Ronny Thevis

20/02/2015. Financieel overzicht: Project ES00161 Cultureel Centrum in Lommel. Opgesteld door Ronny Thevis 20/02/2015 Financieel overzicht: Project ES00161 Cultureel Centrum in Lommel Opgesteld door Ronny Thevis HB Fin Overzicht Afgedrukt op: 20/02/2015 Doc & Rev nr. FIN4.00 Project ES00161 Cultureel Centrum

Nadere informatie

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2013/2. Deel 2: actualisatie OT/Bf voor projecten met een startdatum voor 1 januari 2014

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2013/2. Deel 2: actualisatie OT/Bf voor projecten met een startdatum voor 1 januari 2014 Vlaams Energieagentschap Rapport 2013/2 Deel 2: actualisatie OT/Bf voor projecten met een startdatum voor 1 januari 2014 Inhoud Actualisatie installaties met startdatum vanaf 1/1/2013... 2 1. PV-installaties

Nadere informatie

Netgekoppelde fotovoltaïsche zonnepanelen op daken van gebouwen in eigendom van ANB

Netgekoppelde fotovoltaïsche zonnepanelen op daken van gebouwen in eigendom van ANB Netgekoppelde fotovoltaïsche zonnepanelen op daken van gebouwen in eigendom van ANB Pagina 1 van 5 Inleiding Op 1/1/2006 besloot Vlaanderen om de decentrale opwekking van groene energie door zonnepanelen

Nadere informatie

Zonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst?

Zonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst? Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Sjoerd Bootsma LTO Noord Advies Zonne-energie Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling elektriciteitsprijs Aandeel groene stroom

Nadere informatie

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN

DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN 1. CONTEXT Infofiche Energie DE BEREKENING VAN DE GROENESTROOMCERTIFICATEN In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt de productie van groene stroom afkomstig van hernieuwbare energiebronnen of warmtekrachtkoppeling

Nadere informatie

Hoge energieprijzen. Mazout blijft een voordelige brandstof.

Hoge energieprijzen. Mazout blijft een voordelige brandstof. Hoge energieprijzen. Mazout blijft een voordelige brandstof. Dit document zal u helpen een beter inzicht te krijgen in de verbruikskosten, in een huishoudelijke omgeving, voor de verschillende energiebronnen.

Nadere informatie

Praktijkervaringen met WKK. 19.03.2013 Boris Fornoville, Stad Antwerpen

Praktijkervaringen met WKK. 19.03.2013 Boris Fornoville, Stad Antwerpen Praktijkervaringen met WKK 19.03.2013 Boris Fornoville, Stad Antwerpen Technologie WKK met motoren Technologie WKK met motoren warmtedistributie motorblok alternator Randvoorwaarden WKK Haalbaarheid: Voldoende

Nadere informatie

Hoe duurzaamheid in de zorgsector verhogen?

Hoe duurzaamheid in de zorgsector verhogen? Hoe duurzaamheid in de zorgsector verhogen? Pascal Debbaut Probis Corporate nv materiaal- en middelengebruik in de zorgsector Jason Van Driessche Profex energie in de zorgsector Ludo Timmermans Directeur

Nadere informatie

Eindexamen m&o vwo 2010 - I

Eindexamen m&o vwo 2010 - I Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 6 tot en met 9. Peter Steenbergen en Erik Koolwijk zijn de twee directeur-grootaandeelhouders van glastuinbouwbedrijf Rijkgroen bv. Het bedrijf heeft

Nadere informatie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010 Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Financieren Duurzame energie binnen Rabobank Groep Maatwerk Sustainability naast Food

Nadere informatie

Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie

Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie Advies op Maat Johannes Zijlstra 09-12-2013 LTO Noord Advies Onderwerpen Rendement zonnepanelen Wat bepaalt de terugverdientijd Rendementsberekening Voor wie is

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Sint-Bernardsesteenweg nummer 269 bus 3 bestemming appartement type softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): 379 Het berekende energieverbruik is een inschatting

Nadere informatie

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/1. Deel 2: actualisatie OT/Bf

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/1. Deel 2: actualisatie OT/Bf Vlaams Energieagentschap Rapport 2014/1 Deel 2: actualisatie OT/Bf Inhoudstafel Bandingfactoren... 3 Berekeningsmethodiek... 3 Toepassing bandingfactor... 3 Maximale bandingfactor... 3 Achtergrond... 4

Nadere informatie

Zonne-energie voor ondernemers

Zonne-energie voor ondernemers Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Johannes Zijlstra 20-03-2013 LTO Noord Advies Zonne energie; drijvende kracht!? 1 Zonuren Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling

Nadere informatie

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant?

Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Is investeren in energiebesparende producten nog interessant? Energie verwarming en SWW Stijgende prijzen woningen zonder spouwisolatie Woningen met enkel glas Woningen zonder dakisolatie 2 1 Energie elektriciteit

Nadere informatie

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/1. Deel 2: actualisatie OT/Bf

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/1. Deel 2: actualisatie OT/Bf Vlaams Energieagentschap Rapport 2014/1 Deel 2: actualisatie OT/Bf Inhoudstafel Bandingfactoren... 3 Berekeningsmethodiek... 3 Toepassing bandingfactor... 3 Maximale bandingfactor... 3 Achtergrond... 4

Nadere informatie

Subsidieregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop

Subsidieregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop Subsidieregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop Regeling In tien provincies is vanaf 1 juli 2013 de stimuleringsregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop opengesteld en kunnen agrarische ondernemers een

Nadere informatie

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2013/3. Deel 2: actualisatie OT/Bf

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2013/3. Deel 2: actualisatie OT/Bf Vlaams Energieagentschap Rapport 2013/3 Deel 2: actualisatie OT/Bf Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Bandingfactoren... 2 Berekeningsmethodiek... 2 Toepassing bandingfactor... 2 Maximale bandingfactor...

Nadere informatie

WARMTE-KRACHTKOPPELINGEN (WKK) - Stand van zaken. Koos Kerstholt Tobias Platenburg

WARMTE-KRACHTKOPPELINGEN (WKK) - Stand van zaken. Koos Kerstholt Tobias Platenburg WARMTE-KRACHTKOPPELINGEN (WKK) - Stand van zaken Koos Kerstholt Tobias Platenburg Introductie Koos Kerstholt Stichting KIEN thema coördinator 0-energie Onderzoek & presentatie: Tobias Platenburg Werktuigbouwkunde

Nadere informatie

Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat

Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat Australiëlaan 5 3526 AB Utrecht T: 030 693 60 00 KvK nr. 31042832 E: info@atrive.nl I: www.atrive.nl Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat dr. Ronald Franken maart 2015 B l a d 1 Inhoudsopgave 1

Nadere informatie

Groene energie op bedrijfsniveau

Groene energie op bedrijfsniveau Groene energie op bedrijfsniveau 13-01-2009 Jan Pieters TREVI nv Dulle-Grietlaan 17/1 B-9050 Gentbrugge Tel. +32 9 220 05 77 Fax +32 9 222 88 89 www.trevi-env.com 1 INHOUD 1. Inleiding 2. Groene stroom

Nadere informatie

Meestal is er geen bouwvergunning nodig om een zonne-installatie op een dak te plaatsen. Informeer altijd eerst bij uw gemeentebestuur.

Meestal is er geen bouwvergunning nodig om een zonne-installatie op een dak te plaatsen. Informeer altijd eerst bij uw gemeentebestuur. 15 september 2018 Resultaat van uw opzoeking op www.energiesparen.be/zonnekaart De zonnekaart geeft een goede weergave van de zoninstraling op uw dak. De hoeveelheid zoninstraling is heel plaatsgebonden

Nadere informatie

Evalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen. Jonathan Fronhoffs Cenergie

Evalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen. Jonathan Fronhoffs Cenergie Evalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen Jonathan Fronhoffs Cenergie Wie is Cenergie 20 jaar actief in integrale energiezorg Integrale energiezorg is: Volledig traject Alle aspecten van

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Energie becijferen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Opfrissen van de theoretische

Nadere informatie

Individuele uitzonderingsaanvraag bij vervangen van ketel : berekening terugverdientijd

Individuele uitzonderingsaanvraag bij vervangen van ketel : berekening terugverdientijd 1 Individuele uitzonderingsaanvraag bij vervangen van ketel : Inleiding Voor ketels tussen 10 en 20 jaar oud kunt u een individuele uitzondering aanvragen voor het minimaal installatierendement bij renovaties.

Nadere informatie

1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten.

1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten. Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 25 oktober 2011 Registratienummer: 2011/66 Agendapunt nummer: 7 Onderwerp Besparing met zonne-energie Inleiding/aanleiding

Nadere informatie

Rapport. Opdrachtgever: Gemeente Mill en St. Hubert Postbus 10001 5430 CA Cuijk. Documentnummer: 20140075-R04. Projectnaam:

Rapport. Opdrachtgever: Gemeente Mill en St. Hubert Postbus 10001 5430 CA Cuijk. Documentnummer: 20140075-R04. Projectnaam: Adviseurs & Ingenieurs Opdrachtgever: Gemeente Mill en St. Hubert Postbus 10001 5430 CA Cuijk Documentnummer: 20140075-R04 Projectnaam: Gemeente Mill, onderzoek CV- en E- installatie. Datum: 9-12-2014

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelike en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel Elementen voor rendabiliteit Anne-Laure MAERCKX CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie Een toelichting geven bi

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling. Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower

Warmtekrachtkoppeling. Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower Warmtekrachtkoppeling Waarom Vaillant? Om eenvoudigweg dubbel gebruik te maken van energie. ecopower Waarom ecopower? Eenvoudigweg omdat het de moeite waard is! Bij een traditionele productie van energie

Nadere informatie

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E

Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET. 16 december Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E Seminariecyclus Duurzaam bouwen DUURZAAM ÉN BINNEN BUDGET 16 december 2016 Principe achter een ESCo (Energy Service Company) Steve CAILLER 3E DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE De uitdagingen van een

Nadere informatie

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement.

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. Belan rike toelichtin bi het E C attest! NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. De hoge score is meestal te wijien aan het teit dat er met elektdcileii verwarmd

Nadere informatie

Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn.

Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn. DOSSIER Kleine windmolens Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn. Er zijn veel typen windmolens op de markt, met mast, zonder mast, horizontaal of verticaal.

Nadere informatie

Waarom gaan we investeren We verwachten winst te maken! Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven.

Waarom gaan we investeren We verwachten winst te maken! Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven. www.jooplengkeek.nl Investeringsselectie Waarom gaan we investeren We verwachten winst te maken! Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven. belangrijk Calculaties voor beslissingen

Nadere informatie

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/2. Deel 2: Actualisatie OT/Bf

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/2. Deel 2: Actualisatie OT/Bf Vlaams Energieagentschap Rapport 2014/2 Deel 2: Actualisatie OT/Bf Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Bandingfactoren... 3 Berekeningsmethodiek... 3 Toepassing bandingfactor... 3 Maximale bandingfactor...

Nadere informatie

Financiële baten van windenergie

Financiële baten van windenergie Financiële baten van windenergie Grootschalige toepassing van 500 MW in 2010 en 2020 Opdrachtgever Ministerie van VROM i.s.m. Islant Auteurs Drs. Ruud van Rijn Drs. Foreno van der Hulst Drs. Ing. Jeroen

Nadere informatie

18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten. Yoko Dams - VITO

18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten. Yoko Dams - VITO 18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten Yoko Dams - VITO Inhoud» Historiek» Rekenmethode: onrendabele toppen» Aannames» Steun» Resultaten per techniek» Steun per datacenter»

Nadere informatie

Rapportage Energiebesparingsverkenner

Rapportage Energiebesparingsverkenner Rapportage Energiebesparingsverkenner Deze rapportage biedt u een overzicht van de door u geselecteerde pakketten aan energiebesparende maatregelen en de indicatieve resultaten hiervan. In de bijlage van

Nadere informatie

Economische analyse en dimensionering van een verwarmingssysteem op. collectieve systemen

Economische analyse en dimensionering van een verwarmingssysteem op. collectieve systemen Economische analyse en dimensionering van een verwarmingssysteem op zonne-energie voor collectieve systemen Voordelen van gravitaire drainage voor collectieve systemen Economisch optimale dimensionering

Nadere informatie

Commissie Benchmarking Vlaanderen

Commissie Benchmarking Vlaanderen Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0143 TOELICHTING 14 AFTOPPING 1 Convenant tekst In Artikel 6, lid 6 van het convenant wordt gesteld: Indien de in de leden 2, 3 en 4 genoemde maatregelen tot gevolgen

Nadere informatie

Overzicht. Inleiding Micro-WKK in woningen Technologieën Aandachtspunten Toekomstperspectieven Conclusies 15-11-2010

Overzicht. Inleiding Micro-WKK in woningen Technologieën Aandachtspunten Toekomstperspectieven Conclusies 15-11-2010 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Toepassingen in de woningbouw Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 Overzicht Inleiding Micro-WKK

Nadere informatie

Beleggingsverzekeringen

Beleggingsverzekeringen Kennisfiche Beleggingsverzekeringen Beleggingsverzekeringen zijn contracten die u aangaat met een verzekeringsmaatschappij, niet met een bank. Ze worden wel verkocht via banken. Een beleggingsverzekering

Nadere informatie

Hoofdstuk 6: Investeringsbeslissingregels

Hoofdstuk 6: Investeringsbeslissingregels Hoofdstuk 6: Investeringsbeslissingregels Een bedrijf moet alleen tot acquisitie overgaan als het een positieve netto contante waarde heeft. Hoewel de NCW investeringsregel de waarde van het bedrijf maximaliseert,

Nadere informatie

Commissie Benchmarking Vlaanderen

Commissie Benchmarking Vlaanderen Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0170 Bijlage I TOELICHTING 17 Bijlage I : WKK ALS ALTERNATIEVE MAATREGEL 1. Inleiding Het plaatsen van een WKK-installatie is een energiebesparingsoptie die zowel

Nadere informatie

Investeringsanalyse. Inleiding. Inleiding. Investeringsanalyse. Investeringsanalyse. projectverantwoordelijke. Inleiding. H1: Basiskenmerken

Investeringsanalyse. Inleiding. Inleiding. Investeringsanalyse. Investeringsanalyse. projectverantwoordelijke. Inleiding. H1: Basiskenmerken Academiejaar 25-26 projectverantwoordelijke manager Academiejaar 25-26 2 .. Basiskenmerken van een investering.. Horizon.2. Inkomstenstr..3. Uitgavenstr..4. Nood actualis. Doel van een investering: vervanging

Nadere informatie

Systeem - VOLL WONING

Systeem - VOLL WONING S.0. Gegevens en informatiebronnen Systeem - VOLL WONING Algemene kenmerken van het verwarmingssysteem Warmteproductie Ketel Brandstof : Aardgas Fabricagedatum : 01/01/2004 Vermogen : 35,000 kw Warmtedistributie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel TECHNISCHE EN FINANCIËLE ARGUMENTEN VOOR DE DERDE-INVESTEERDER IN HET KADER VAN DE GEFASEERDE RENOVATIE

Nadere informatie

LochemEnergie vrijdag 27 januari 2012

LochemEnergie vrijdag 27 januari 2012 stoeien met het rekenmodel Lokale Frisse Wind LochemEnergie vrijdag 27 januari 2012 waarom dit stoeien? om inzicht in de financiën te krijgen en om gevoel te krijgen voor de speelruimte bij het verdelen

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW GEDEELTELIJJKE EN GEFASEERDE RENOVATIE HERFST 2018 Bevindingen Technische en financiële argumenten voor de derde-investeerder in het kader van de gefaseerde renovatie van collectieve

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Hoogstraat nummer 570 bus postnummer 9235 gemeente Fruitrode bestemming eengezinswoning type open bebouwing softwareversie 1.0 berekend energieverbruik (kwh/m²): 380

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

Online beschikbaar op www.proclam.be, energie

Online beschikbaar op www.proclam.be, energie REKENBLADEN om een eerste inschatting te maken van de terugverdientijden van fotovoltaïsche systemen, zonthermische systemen en windturbines in uw eigen bedrijfssituatie Online beschikbaar op www.proclam.be,

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling. steunmaatregelen WKK in gebouwen

Warmtekrachtkoppeling. steunmaatregelen WKK in gebouwen Warmtekrachtkoppeling steunmaatregelen WKK in gebouwen ir. An Stroobandt Cogen Vlaanderen vzw 19 april 2007 1 Overzicht 1. Inleiding 2. Investeringssteun 3. Certificaten 4. Dimensionering 5. Financiële

Nadere informatie

Solvis staat voor kwaliteit: alleen de branderkamer weegt zo veel als een wandketel.

Solvis staat voor kwaliteit: alleen de branderkamer weegt zo veel als een wandketel. SOLVISBEN DE BETERE KETEL met of zonder de zon! Wanneer men een Solvis installatie in zijn woning heeft hoeft men zich de volgende 20 tot 30 jaar geen zorgen meer te maken om zijn verwarming. Solvis staat

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestemming type appartement softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2 ): 191 Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement.

Nadere informatie

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/2. Deel 2: actualisatie OT/Bf

Vlaams Energieagentschap. Rapport 2014/2. Deel 2: actualisatie OT/Bf Vlaams Energieagentschap Rapport 2014/2 Deel 2: actualisatie OT/Bf Inhoudstafel Inhoudstafel... 1 Bandingfactoren... 3 Berekeningsmethodiek... 3 Toepassing bandingfactor... 3 Maximale bandingfactor...

Nadere informatie

De HR-ketel die óók elektriciteit opwekt. De persoonlijke energiecentrale voor warmte, warm water én elektriciteit in huis.

De HR-ketel die óók elektriciteit opwekt. De persoonlijke energiecentrale voor warmte, warm water én elektriciteit in huis. De HR-ketel die óók elektriciteit opwekt. De persoonlijke energiecentrale voor warmte, warm water én elektriciteit in huis. Introductiedatum: 1 november 2010. Inhoudsopgave Het belang van duurzame innovatie

Nadere informatie

WARMTEKRACHTKOPPELING (WKK) INFOBROCHURE

WARMTEKRACHTKOPPELING (WKK) INFOBROCHURE WARMTEKRACHTKOPPELING (WKK) INFOBROCHURE Wat is het? Warmtekrachtkoppeling (WKK) is een verzamelnaam voor veel verschillende technologieën waarbij warmte en mechanische energie gelijktijdig worden opgewekt.

Nadere informatie

Economische isolatiedikten voor leidingen

Economische isolatiedikten voor leidingen Economische isolatiedikten voor leidingen Y7020 1 Economische isolatiedikten voor leidingen 1 Ir. H. J. Scholten 1. Inleiding Y7020 3 2. Aannamen Y7020 3 3. Handleiding Y7020 4 4. Warmteprijs Y7020 6 4.1.

Nadere informatie

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2):

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2): certificaatnummer 20110627-0000869054-00000007-9 straat Wijngaardstraat nummer 39 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2): Het berekende

Nadere informatie

TOTALE KOSTEN VAN VERWARMINGSSYSTEMEN IN RENOVATIE

TOTALE KOSTEN VAN VERWARMINGSSYSTEMEN IN RENOVATIE TOTALE KOSTEN VAN VERWARMINGSSYSTEMEN IN RENOVATIE P 1 / 8 Inhoudstafel Inhoudstafel... 2 Inleiding... 3 Hypothesen... 3 2.1. De voorbeeldwoning... 3 2.2. De warmtebehoefte... 3 2.3. De SWW-behoefte (sanitair

Nadere informatie

Luc Maes, Schepen voor Energiebeleid, Beveren. Welkom

Luc Maes, Schepen voor Energiebeleid, Beveren. Welkom Welkom 2. Beleggen in energiebesparing en alternatieve energie Een rendabele uitdaging Luc Maes, schepen van energiebeleid Gemeente Beveren Programma 1. Introductie 2. Overzicht fiscale aftrekken en premies

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Papestraat nummer 22 bus bestemming type eengezinswoning halfopen bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1016 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

ECO Oostermoer in oprichting

ECO Oostermoer in oprichting Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO Oostermoer in oprichting Nieuwsbrief 18 juni 2012 Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van ECO Oostermoer, waarin wij u nader informeren over de stand

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Schuttersvest nummer 69 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 568 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel AANGEPAST MECHANISME VAN DE DERDE-INVESTEERDER BIJ DE RENOVATIE VAN COLLECTIEVE WONINGEN Patrick LEEMANS

Nadere informatie

Warmtepompen. Een introductie

Warmtepompen. Een introductie Warmtepompen Een introductie Inhoud presentatie Introductie 040energie Warmtepompen: Principe Varianten Financieel Is mijn huis geschikt? Vragen? Introductie 040Energie 040energie is een vereniging van

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Marktstraat nummer 62 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1146 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Module 4 Inzicht in cijfers

Module 4 Inzicht in cijfers Geleerd in vorige presentaties Module 4 Inzicht in cijfers 1. Balans in detail 2. Kengetallen Les 4. Vergelijk je resultaten op 4 manieren + maak goede investeringsbeslissingen Les 4 Vergelijk je resultaten

Nadere informatie

Hoofdstuk 5: De rentevoet

Hoofdstuk 5: De rentevoet Hoofdstuk 5: De rentevoet Tot nu toe hebben we gekeken naar de technieken voor het berekenen van de contante waarde en de toekomstige waarde, gegeven een markt rentevoet. Maar hoe wordt de rentevoet eigenlijk

Nadere informatie

Groenestroomcertificaten en subsidies voor het BHG toegepast op warmtekrachtkoppeling

Groenestroomcertificaten en subsidies voor het BHG toegepast op warmtekrachtkoppeling Opleiding voor energieverantwoordelijken in de dienstensector en collectieve huisvesting Groenestroomcertificaten en subsidies voor het BHG toegepast op warmtekrachtkoppeling Baptiste Buxant, verantwoordelijke

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Stationsstraat nummer 24 bus 4 bestemming appartement type - bouwar 1990 softwareversie 9.10.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 133

Nadere informatie

LEIDRAADNOTA INKOMSTEN DOELSTELLING 2013 januari 2012 LEIDRAADNOTA INKOMSTEN

LEIDRAADNOTA INKOMSTEN DOELSTELLING 2013 januari 2012 LEIDRAADNOTA INKOMSTEN LEIDRAADNOTA INKOMSTEN 1 INLEIDING 3 Rechtsgrondslag 3 Definitie van inkomsten 4 I - NIET-TOEPASSING VAN ARTIKEL 55 5 1.1 Het project genereert geen inkomsten 5 1.2 De kostprijs van het project is lager

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw ENERGIE Leefmilieu Brussel Hernieuwbare elektriciteitsproductie voor woningen met maximum 10 eenheden Gregory Neubourg APERe Doelstellingen van de presentatie Kennis van de belangrijke

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Isschotweg nummer 98 bus bestemming type eengezinswoning open bebouwing softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1557 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

WKK (warmte delen) een praktijkvoorbeeld met cijfers

WKK (warmte delen) een praktijkvoorbeeld met cijfers WKK (warmte delen) een praktijkvoorbeeld met cijfers 1) Wie is BeauVent? 2) WKK? 3) Case 1 4) Case 2 5) Samenwerken, kan lonen! Agenda BeauVent Hernieuwbare energiecoöperati Wil tegen 2050 een 100% hernieuwbare

Nadere informatie

Duurzame accommodaties. Jaap Veld

Duurzame accommodaties. Jaap Veld Duurzame accommodaties Jaap Veld Zelziuz Zelziuz Advies Zon Thuis Zon Bedrijf Zon Agri Zon Thuis voor huurders Zonnestroom van Wp naar kwh Vermogen zonnestroominstallatie gespecificeerd in Watt peak (Wp)

Nadere informatie

Verwarminginstallaties

Verwarminginstallaties Verwarminginstallaties Energiediagnose van een bestaande installatie Verbeteren van een bestaande installatie Een nieuwe installatie ontwerpen Verwarminginstallatie met warm water? 1 Verlies? Verlies?

Nadere informatie

van 11 december 2007

van 11 december 2007 Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13

Nadere informatie

Rendabiliteit van warmterecuperatie bij koelinstallaties

Rendabiliteit van warmterecuperatie bij koelinstallaties Verslag doormeting Rendabiliteit van warmterecuperatie bij koelinstallaties Auteur: Jasper Somers (NPW) 1 Proefopzet Een koelinstallatie voert warmte af uit de ruimte die gekoeld wordt. Deze warmte wordt

Nadere informatie

Thema-avond Warmte. 28 februari 2018

Thema-avond Warmte. 28 februari 2018 Thema-avond Warmte 28 februari 2018 Energieverbruik gemiddeld huis in NL Business case voor besparingen Besparingspotentieel Netto Contante Waarde huidige besparing electra gas investeringsruimte 1500

Nadere informatie

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis

Nadere informatie

HET RENDEMENT. De aankoopprijs en huurinkomsten geven een Bruto Aanvangsrendement (BAR = huuropbrengst/totale aankoopprijs) van 5.42%.

HET RENDEMENT. De aankoopprijs en huurinkomsten geven een Bruto Aanvangsrendement (BAR = huuropbrengst/totale aankoopprijs) van 5.42%. HET RENDEMENT 23-5-2015 www.hetrendement.be Bart@hetrendement.be 0476/941477 BTW-BE 0598.805.645 IBAN BE77 1430 9238 6642 Ezelstraat 71, 8000 Brugge De woning staat te koop voor 630.000 bij vastgoed Acasa,

Nadere informatie

Informatie over het project

Informatie over het project Informatie over het project Op de sporthal Mondriaan in Oss legt Energiecoöperatie Oss een installatie voor het opwekken van elektriciteit uit zonlicht (PV-panelen). Deelnemers kopen er delen van en worden

Nadere informatie

Passief woningen. Bij de passiefwoning is uitgegaan van een verbruik van 50kWu/a bij een NVO van 123m2, jaargebruik van 6150 kwh.

Passief woningen. Bij de passiefwoning is uitgegaan van een verbruik van 50kWu/a bij een NVO van 123m2, jaargebruik van 6150 kwh. Marktonderzoek Voor het energieverbruik van de conventionele 2 onder 1 kapwoningen met 4 personen is uitgegaan van de cijfers van Nibud. Bij de passiefwoning is uitgegaan van een verbruik van 50kWu/a bij

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Stationsstraat nummer 15 bus 6 bestemming appartement type - bouwjaar 2005 softwareversie 9.8.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 88

Nadere informatie

WHITEPAPER WERKING VAN WARMTEKRACHT- KOPPELING

WHITEPAPER WERKING VAN WARMTEKRACHT- KOPPELING WHITEPAPER WERKING VAN WARMTEKRACHT- KOPPELING Auteur: Fred de Lede 1 Werking van warmtekrachtkoppeling De basis van warmtekrachtkoppeling met een motor is dat deze draait om stroom te genereren (zie onderstaande

Nadere informatie

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Voorbeeldproject voor een gecombineerde inzet van duurzame energiebronnen voor de productie van warmte en elektriciteit Presentatie 18 dec. VV. Berkum Eddy Bramer

Nadere informatie

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is

Nadere informatie

De Energie Revolutie

De Energie Revolutie De Energie Revolutie Proof, not promises Maximale CO2-reductie Maximaal Rendement Review Mijnsheerenland Type woning: Vrijstaande woning Locatie woning: Mijnsheerenland Systeem: HONE 501T Ligging: Oost

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Hoogboomsteenweg nummer 2 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 704 De energiescore

Nadere informatie

De verwarming van de toekomst

De verwarming van de toekomst De verwarming van de toekomst Altherma Case Study Batibouw 2008 Page 1 Waarom verbruikt een Altherma warmtepomp zo weinig? 1) De Altherma warmtepomp maakt gebruik van een inverter (frequentie gestuurde)

Nadere informatie