Thema 7. Investeringsmanagement
|
|
- Lien Thys
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Thema 7 Investeringsmanagement 1. Investeringsbeslissingsproces Besluitvormingsproces voor investeringen (6 fasen) (Choate & Racette, 1983) Investeringsopportuniteiten Nieuwe investeringsopportuniteiten Planningsfase Voorstellen Evaluatiefase Projecten Selectiefase Implementatiefase Controlefase Auditingfase Aanvaarde projecten Lopende projecten Beëindiging project Verworpen opportuniteiten Verworpen voorstellen Verworpen projecten Verbeteringen in planning en evaluatie procedures 1
2 2. Kenmerken van investeringsprojecten Hoewel investeringsprojecten vaak HETEROGEEN zijn, hebben ze de volgende gemeenschappelijke kenmerken: Mogelijk (zeer) lange (en mogelijk onduidelijke) duurtijd (Vaak hoge) uitgaven bij opstart Toekomstige inkomsten (Vaak) onzekere opbrengsten 3. Basisprincipes bij investeringsanalyse PRINCIPE 1 Projecten worden beoordeeld op de gegenereerde cashflows Wat? Zowel positieve (inkomende) als negatieve (uitgaande) cashflows Cashflows worden voorgesteld door middel van een tijdslijn waarbij cashflows per jaar netto worden weergegeven
3 PRINCIPE 2 Waarbij van toekomstige cashflows de huidige waarde wordt berekend Waarom? Hoe? Via de formule van de samengestelde intrest huidige waarde = toekomstige waarde in jaar n (1+intrest) aantal jaar(n) PRINCIPE 3 Waarbij deze berekeningen gebeuren op basis van een intrestvoet Intrestvoeten is o.a. afhankelijk van Looptijd (korte termijn vs. lange termijn) In functie van de kredietwaardigheid van de ontlener In functie van de mogelijke waarborgen verstrekt door de kredietnemer Bij analyse wordt het minimaal gewenst rendement van de investering genomen 3
4 4. Evaluatietechnieken voor investeringen In de bedrijfswereld bestaan verschillende methoden om investeringen te beoordelen op hun haalbaarheid. De meest voorkomende evaluatietechnieken zijn de volgende: 1. Methode van de Net Present Value (NPV) 3. Methode van de Internal Rate of Return (IRR) 4. Pay Back methode (PB) 3. Profitability Index (PI) Bron: Graham and Harvey (2000) The theory and practice of finance: evidence from the field, Journal of financial economics, 61,
5 a. methode van de NPV Wat? Het berekenen van de HUIDIGE waarde van alle TOEKOMSTIGE cashflows. Wiskundige benadering Voorbeeld Delhaize overweegt om op zijn nieuw distributiecentrum voor verse maaltijden in Zellik (DC Fresh II), zonnepanelen te installeren. Deze zonnepalen worden geacht jaarlijks 50 MWh te genereren (gedurende 5 jaar) vanaf het volgende jaar. De opbrengst van een stroomcertificaat is 450 per MWh. Jaarlijks wordt aan electriciteit bespaard. Er is een eenmalige onderhoudskost van in het derde jaar. De aankoopprijs bedraagt Intrestvoet is 3%. Is het financieel verantwoord dit uit te voeren? 5
6 Oplossing STAP 1 Reconstrueren van de tijdlijn STAP 2 Berekenen netto-cashflows Nu (0)
7 STAP 3 Bereken de huidige waarde Basisregel voor de interpretatie NPV > 0 = OK NPV < 0 = niet OK Voordelen en nadelen van de methode 7
8 Tabel: voordelen en nadelen van de methode van NPV VOORDELEN NADELEN Wat zijn de opties wanneer de NPV van een project niet OK is? Verlengen van de periode Verhogen van de cashflow Vervroegen van de cashflows Verlagen van de gebruikte intrestvoet Starten met een lager inititieel startbedrag 8
9 UITBREIDING: Belangrijk is de sensitiviteitsanalyse Sensitiviteitsanalyse voor de intrestvoet (NPV-profiel) NPV (in euro s) Intrestvoet (discontovoet) UITBREIDING: Cumulatief cashflowprofiel van het project Wat? Evolutie van de cumulatieve kasstromen over de levensduur van het project. Voorbeeld 9
10 Toelichting getallen Cumulatief cashflowprofiel , ,54 Toepassing uit de financiële wereld Beoordeling van de waarde van aandelen 10
11 b. methode van de IRR Wat? Deze intrestvoet die de Net Present Value (NPV) van een cashstroom op nul zet Alternatieve benamingen: interne rentevoetmethode of methode van het intern rentabiliteitspercentage Interpretatie van de resultaten: IRR < gewenst rendement = niet OK IRR > gewenst rendement = OK 11
12 Voorbeeld Uitzonderlijke situaties Investeringen waarbij er eerst opbrengsten zijn en daarna kosten (<> gebruikelijk scenario) Investeringen waarbij er afwisselend negatieve en positieve cashflows zijn b.v. in 2009: in 2010: in 2011:
13 c. Pay Back methode Wat? Periode die nodig is om door middel van de netto ontvangsten, de geïnvesteerde som (eventueel verminderd met de restwaarde) terug te verdienen. Voorbeeld: Netto ontvangsten: 2010: // 2011: // 2012: Geïnvesteerde som: VOORDELEN NADELEN 13
14 d. Profitability Index Tot nu: Gaan we een project uitvoeren of niet? Vaak is er concurrentie tussen projecten en kan er bijvoorbeeld maar één project worden uitgevoerd omdat middelen beperkt zijn. Wat? Methode om (investerings)projecten te rangschikken op basis van de verhouding gecreërde waarde per ingezette eenheid middel Interpretatieregel Voorbeeld Project NPV (in miljoen ) Benodigde oppervlakte (als % van totaal) Profitability Index A B ,25 C ,875 14
15 Voorbeeld 2 (aantal personeelsleden is 190) Project NPV Aantal personeelsleden Router A B C D E F Totaal Project NPV Aantal personeelsleden Router A B C D E F Profitability Index Tabel met berekening Profitability Index 15
16 Project NPV Aantal personeelsleden A F E Router C D B Profitability Index Tabel met rangschikking op basis van Profitability Index Tabel: voordelen en nadelen van de Profitability Index VOORDELEN NADELEN 16
BEDRIJFSWETENSCHAPPEN. 2. De investeringsbeslissing en de verantwoording ervan
BEDRIJFSWETENSCHAPPEN Hoofdstuk 2: INVESTERINGSANALYSE 1. Toepasbare beoordelingsmethodes 1.1. Pay-back 1.2. Return on investment 1.3. Internal rate of return 1.4. Net present value 2. De investeringsbeslissing
Nadere informatieOEFENINGEN HOOFDSTUK 2
OEFENINGEN HOOFDSTUK 2 1 2 OEFENING 1 DE ONDERNEMING DATSUN N.V. MAAKT AIRCONDITIONING SYSTEMEN. OMWILLE VAN DE STERKE GROEI VAN DIE MARKT, IS DE HUIDIGE PRODUCTIECAPACITEIT NIET LANGER TOEREIKEND. DATSUN
Nadere informatieWaarom gaan we investeren We verwachten winst te maken! Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven.
www.jooplengkeek.nl Investeringsselectie Waarom gaan we investeren We verwachten winst te maken! Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven. belangrijk Calculaties voor beslissingen
Nadere informatieEvalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen. Jonathan Fronhoffs Cenergie
Evalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen Jonathan Fronhoffs Cenergie Wie is Cenergie 20 jaar actief in integrale energiezorg Integrale energiezorg is: Volledig traject Alle aspecten van
Nadere informatieDe investeringsanalyse
Het programma van vandaag: het investeringsproject de cashflow het gemiddelde rendement de terugverdientijd de netto contante waarde Adele 1 Investeringsbeslissingen Waarom investeren? We verwachten winst
Nadere informatie:: Investeringsanalyse
:: Investeringsanalyse Patrick Henckes Business Development 19-03-2010 :: Inhoud Definitie Uitgangsprincipe Basisbegrippen Rendabiliteitscriteria TVT NPV KBE Invloedsfactoren investeringsanalyse Voorbeeld
Nadere informatie0A631: Leren Innoveren: Economische aspecten Door Tommy van der Vorst (t.v.d.vorst.1@student.tue.nl).
0A631: Leren Innoveren: Economische aspecten Door Tommy van der Vorst (t.v.d.vorst.1@student.tue.nl). Kosten- Batenanalyese Een kosten- batenanalyse (cost- benefit analysis, CBA) wordt uitgevoerd door
Nadere informatie5 Opstellen businesscase
5 Opstellen In de voorgaande stappen is een duidelijk beeld verkregen van het beoogde project en de te realiseren baten. De batenboom geeft de beoogde baten in samenhang weer en laat in één oogopslag zien
Nadere informatieSamenvatting Management & Organisatie Boek 2B, Hoofdstuk 41 t/m 44
Samenvatting Management & Organisatie Boek 2B, Hoofdstuk 41 t/m 44 Samenvatting door een scholier 2184 woorden 5 april 2011 6,7 25 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans Hoofdstuk 41 Regels voor de
Nadere informatieinhoud voorwoord lijst van figuren inleiding hoofdstuk 1. de jaarrekening
inhoud 5 inhoud voorwoord 11 lijst van figuren 13 inleiding 17 hoofdstuk 1. de jaarrekening 19 1.1 Inleiding 19 1.2 De onderdelen van de jaarrekening 22 1.2.1 De balans 22 1.2.2 De resultatenrekening 23
Nadere informatieINHOUD. Ten geleide 13
INHOUD Ten geleide 13 Hoofdstuk 1 Inleiding 15 1.1 Beleid en ondernemerschap 15 1.2 Duurzame ontwikkeling en duurzaam ondernemen 17 1.3 Maatschappelijke context en finaliteit van de onderneming 18 1.4
Nadere informatieHET BOUWDEEL TUSSEN LEVENSDUUR EN KOSTEN VAN STICHTINGSKOSTEN NAAR EXPLOITATIEKOSTEN
HET BOUWDEEL TUSSEN LEVENSDUUR EN KOSTEN VAN STICHTINGSKOSTEN NAAR EXPLOITATIEKOSTEN Janssen REM Consulting INTRODUCTIE EN KENNISMAKING ONS AANBOD Uitvoeren van Levensduur analyses Het bieden van softwareoplossingen
Nadere informatieDe investeringsanalyse
Het programma van vandaag: het investeringsproject de cashflow het gemiddelde rendement de terugverdientijd de netto contante waarde 1 Investeringsbeslissingen Waarom investeren? We verwachten winst te
Nadere informatieInhoudsopgave Dankwoord... v Abstract... vii Korte Samenvatting... xi Inhoudsopgave... xv Afkortingen en symbolen... xxi Hoofdstuk 1 Inleiding...
Inhoudsopgave Dankwoord... v Abstract... vii Korte Samenvatting... xi Inhoudsopgave... xv Afkortingen en symbolen... xxi Hoofdstuk 1 Inleiding... 1 1.1 Inleiding... 1 1.2 Geschiedenis... 1 1.3 Toepassingsgebied...
Nadere informatieHoofdstuk 6: Investeringsbeslissingregels
Hoofdstuk 6: Investeringsbeslissingregels Een bedrijf moet alleen tot acquisitie overgaan als het een positieve netto contante waarde heeft. Hoewel de NCW investeringsregel de waarde van het bedrijf maximaliseert,
Nadere informatieInvesteringsbeslissingen
Investeringsbeslissingen 1. Begrippen 1.1. Wat is investeren? Een dadelijke (zekere) beschikbare koopkracht inruilen tegen: 1. een toekomstige onzekere inkomensstroom; 2. besparingen van uitgaven; 3. een
Nadere informatieCommissie Benchmarking Vlaanderen
Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0143 TOELICHTING 14 AFTOPPING 1 Convenant tekst In Artikel 6, lid 6 van het convenant wordt gesteld: Indien de in de leden 2, 3 en 4 genoemde maatregelen tot gevolgen
Nadere informatieFinanciën en risicomanagement
Financiën en risicomanagement Leergang Bedrijfskunde voor de Agribusiness Miranda Meuwissen, Alfons Oude Lansink Bedrijfseconomie, Wageningen Universiteit Inhoud Risico-identificatie & stress test (Miranda)
Nadere informatienetto winst
opgave 1 investering 400.000 restwaarde 100.000 jaar 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 netto winst 20.000 30.000 40.000 10.000 10.000 Gevraagd: Wat is het gemiddelde rendement? gemiddelde winst / gemiddeld
Nadere informatieInvesteringsselectie met de gebruikelijke krabbels op het whiteboard
Investeringsselectie met de gebruikelijke krabbels op het whiteboard In het eerste cluster geheel spontaan, in het tweede met dezelfde gegevens: vorige week (op 13 en 14 oktober 2016) hebben we een voorbeeld
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 2
HOOFDSTUK 2 Opgave 1 a. De kosten en opbrengsten en daarvan uiteindelijk de ontvangsten en uitgaven zijn voor iedere investering van belang. b. Het grote probleem zijn de schaarse middelen. c. Dit zijn
Nadere informatieHoofdstuk 30 Interne verslaggeving
Hoofdstuk 30 Interne verslaggeving We spreken van permanentie als een onderneming niet één keer per jaar maar een aantal keren per jaar een balans en winst-en-verliesrekening opstelt. Het doel van de permanentie
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel FINANCE & RISKMANAGEMENT 6 OKTOBER UUR. SPD Bedrijfsadministratie B / 7
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel FINANCE & RISKMANAGEMENT 6 OKTOBER 2015 08.45 11.15 UUR SPD Bedrijfsadministratie B / 7 Opgave 1 (40 punten) 1. Een voorbeeld van een goed antwoord: De interest
Nadere informatieHoofdstuk 9. Beoordeling en selectie van investeringsprojecten
Hoofdstuk 9. Beoordeling en selectie van investeringsprojecten 1 Bron: Laveren E., Engelen P., Limère A. & Vandemaele S. (2002), Handboek Financieel beheer, Intersentia,1ste druk. In hoofdstuk twee werd
Nadere informatieDe netto contante waarde-methode in Excel
De netto contante waarde-methode in Excel Samenvatting De netto contante waarde-methode neemt de netto contante waarde als maatstaf voor het vergelijken van voordelen. Hoe u in Excel deze methode kunt
Nadere informatieHandleiding Exploitatiemodellen
Handleiding Exploitatiemodellen T4 GEN Macro Sjoerd Sloterdijk 12 december 2013 Versie 1 Inhoudsopgave 1 / Handleiding exploitatiemodellen 3 12 december 2013 / Versie 1 Handleiding Exploitatiemodellen
Nadere informatieEconomische analyse. Ward Denckens. Energiebesparing door variabel debiet. www.en-do.be. KdG - Energie & Duurzame Ontwikkeling
Energiebesparing door variabel debiet . Doel: Haalbaarheid variabel debiet Aantonen invloed keuze distributieschakelingen . Doel: Haalbaarheid variabel debiet Aantonen invloed keuze distributieschakelingen
Nadere informatieBeoordeling van investeringsvoorstellen
Beoordeling van investeringsvoorstellen C2010 1 Beoordeling van investeringsvoorstellen Ir. drs. M. M. J. Latten 1. Inleiding C2010 3 2. De onderneming C2010 3 3. Investeringen G2010 3 4. Selectiecriteria
Nadere informatieFinanciële info. Instapklaar appartement te Sint-Niklaas met 2 slaapkamers. Bessems Vastgoed. Algemene info. Beschrijving. 78 m. Aantal slaapkamers: 1
Algemene info Aantal slaapkamers: 1 Type Appartement Bewoonbare oppervlakte Onbekend Grondoppervlakte 2 78 m Nieuwbouw Nee Toestand Te koop Bouwjaar Onbekend Beschrijving Met plezier mogen wij deze zéér
Nadere informatieRendement, Effectief rendement, IRR, wat is het nu?
Rendement, Effectief rendement, IRR, wat is het nu? Author : G.K. van Dommelen Date : 02-10-2014 (publicatiedatum 3 oktober 2014) Op 18 september jongstleden publiceerden wij een artikel over het bod dat
Nadere informatieModule 4 Inzicht in cijfers
Geleerd in vorige presentaties Module 4 Inzicht in cijfers 1. Balans in detail 2. Kengetallen Les 4. Vergelijk je resultaten op 4 manieren + maak goede investeringsbeslissingen Les 4 Vergelijk je resultaten
Nadere informatieWanneer gaat het fout met de financieringshefboom?
Wanneer gaat het fout met de financieringshefboom? In tijden dat de verwachtingen voor toekomstige vrije geldstromen ieder jaar uitkomen werkt de financieringshefboom in het voordeel van de eigen vermogen
Nadere informatieZEEËN VAN KANSEN FINANCIEEL MANAGEMENT
ZEEËN VAN KANSEN FINANCIEEL MANAGEMENT (Innovatieve) projecten Financiële haalbaarheid Welke kennis is essentieel Bedrijfsplan Investeringsselectie Inkoopmarkt Bedrijf Verkoopmarkt Productiemiddelen Gelduitgaven
Nadere informatieHET RENDEMENT. De aankoopprijs en huurinkomsten geven een Bruto Aanvangsrendement (BAR = huuropbrengst/totale aankoopprijs) van 5.42%.
HET RENDEMENT 23-5-2015 www.hetrendement.be Bart@hetrendement.be 0476/941477 BTW-BE 0598.805.645 IBAN BE77 1430 9238 6642 Ezelstraat 71, 8000 Brugge De woning staat te koop voor 630.000 bij vastgoed Acasa,
Nadere informatie11 Investeringsselectie
11 Investeringsselectie hoofdstuk 11.1 C 11. B 11.3 B 11.4 D 11.5 C 11.6 D 11.7 A 11.8 A 11.9 C Gemiddelde winst: 100.000 85.000 = 15.000 Gemiddeld vermogen: (100.000 + 10.000) / = 55.000 GBR: 15.000 /
Nadere informatieVastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013
Vastgoed financieren In een commerciële omgeving Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013 Welkom in de commerciële bancaire wereld Businessplannen Bancaire normen Business plan Focus aanbrengen
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 9
12.000 18.000 26.000 25.000 UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 9 Opgave 1 a. Wat zijn de grote verschillen tussen financial- en operational leasing? Financial leasing Langlopende overeenkomst Leasetermijn
Nadere informatiePartners. Case Impairment. Verpleeg & Verzorgingsinstelling
Case Impairment Verpleeg & Verzorgingsinstelling Eigenschappen van de instelling In deze case wordt een impairment uitgevoerd voor een verpleeg- en verzorginstelling. De instelling heeft vijf panden in
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Financiëring en rendabiliteit Geoffroy KNIPPING Cenergie 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Enkele concepten van de financiële
Nadere informatieHoofdstuk 7: Basis van kapitaal budgettering
Hoofdstuk 7: Basis van kapitaal budgettering Een belangrijke verantwoordelijkheid van de financiële managers van een corporatie is het vaststellen, welke projecten of investeringen een bedrijf moet ondernemen.
Nadere informatieInvesteringsanalyse. Inleiding. Inleiding. Investeringsanalyse. Investeringsanalyse. projectverantwoordelijke. Inleiding. H1: Basiskenmerken
Academiejaar 25-26 projectverantwoordelijke manager Academiejaar 25-26 2 .. Basiskenmerken van een investering.. Horizon.2. Inkomstenstr..3. Uitgavenstr..4. Nood actualis. Doel van een investering: vervanging
Nadere informatieBijlage 2 Financiële resultaten
Financiële resultaten 1 , Financiële resultaten Alle bedragen in miljoenen euro s Uitvoeringsplanning Jaren 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Infrastructurele maatregelen
Nadere informatieFinanciële info. huis. DomoXim. Algemene info. Beschrijving. 133 m m. Aantal slaapkamers: 2 Terras aanwezig: ja
Algemene info Aantal slaapkamers: 2 Terras aanwezig: ja Type Huis Bewoonbare oppervlakte 2 133 m Grondoppervlakte 2 1417 m Nieuwbouw Nee Toestand Te koop Beschrijving Bouwjaar 0 Rustig gelegen instapklare
Nadere informatieAlternatieve financieringsbronnen voor duurzaamheid. 4 maart 2013
Alternatieve financieringsbronnen voor duurzaamheid 4 maart 2013 Aanleiding Het woonakkoord verminderd de investeringscapaciteit van woningcorporaties Het WSW wil dat de schuld per woning niet teveel oploopt
Nadere informatieImmo Lioen CVBA. Vakkundig gerenoveerde woning op leuke locatie. Akkerstraat 33, 2950 Kapellen. Realisatiewaarde
Algemene info Aantal badkamers: 1 Aantal wc's: 1 Type Huis Bewoonbare oppervlakte Onbekend Grondoppervlakte 2 280 m Nieuwbouw Nee Toestand Te koop Beschrijving Bouwjaar Onbekend Rustig gelegen gerenoveerde
Nadere informatie1. INVESTERINGSBESLISSINGEN, INVESTERINGSCALCULATIE EN
INHOUD INLEIDING 13 1. INVESTERINGSBESLISSINGEN, INVESTERINGSCALCULATIE EN 15 KAPITAALBUDGETTERING 1.1 De aard van de investeringsbeslissing 15 1.2 Organisatorische context 17 1.2.1 Strategische context
Nadere informatieLEIDRAADNOTA INKOMSTEN DOELSTELLING 2013 januari 2012 LEIDRAADNOTA INKOMSTEN
LEIDRAADNOTA INKOMSTEN 1 INLEIDING 3 Rechtsgrondslag 3 Definitie van inkomsten 4 I - NIET-TOEPASSING VAN ARTIKEL 55 5 1.1 Het project genereert geen inkomsten 5 1.2 De kostprijs van het project is lager
Nadere informatieHandleiding. Model ter ondersteuning van investeringsbeslissingen in de bouw
Handleiding Model ter ondersteuning van investeringsbeslissingen in de bouw 09-07-2009 Introductie... 3 Tabblad Inleiding... 4 Hoofdalternatieven... 5 Subalternatief... 6 Bouwdata... 6 Gebouwen... 6 Tabblad
Nadere informatieBij deze opgave horen de informatiebronnen 5 tot en met 7. De Gelderse Blinden Stichting zet zich actief in voor hulp aan blinden en slechtzienden.
Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 5 tot en met 7. De Gelderse Blinden Stichting zet zich actief in voor hulp aan blinden en slechtzienden. De stichting heeft interne richtlijnen opgesteld
Nadere informatie9e PUG symposium PRINCE2, The Next Generation. Is sturen op budget voldoende?
9e PUG symposium PRINCE2, The Next Generation Is sturen op budget voldoende? Nieuwe ontwikkelingen om de resultaten te volgen! Nicole Claassen Gianni Piazza Performanagement Introductie Performanagement
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE
Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Rentabiliteit van investeringen in grote bouwcomplexen Thomas Deville Cenergie Doelstelling(en) van de presentatie Enkele concepten van de financiële
Nadere informatieInstituut voor de Overheid Investeren in gemeenten: technische aspecten voor het schatten van capaciteit en het beoordelen van projecten
Inhoudsopgave I. MODULE REVISIE DOSSIER A. SITUATIESCHETS PCDIENST M I, A ICDIENST M I, A. 1. Omschrijving PCDIENST niet van toepassing ICDIENST M I, B. 2. Oorzaken/achtergronden PCDIENST niet van toepassing
Nadere informatieWerken met machten en logaritmen
1 Werken met machten en logaritmen Je mag ook werken met de formules RATE en NPER (of je gebruikt de Solver). Je moet het gevonden resultaat steeds kunnen bespreken. Basisformule samengestelde intrest
Nadere informatieExamen PC 2 Financiële Rekenkunde
Examen PC 2 Financiële Rekenkunde Instructieblad Examen : Professional Controller 2 leergang 8 Vak : Financiële Rekenkunde Datum : 18 december 2014 Tijd : 14.00 15.30 uur Deze aanwijzingen goed lezen voor
Nadere informatieZonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht!
Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht! ir. drs. Mark Workum Presentatie VNO-NCW 28-8-2012 Deze presentatie bevat drie onderwerpen Zonnepanelen zijn een goede investering (zeker voor particulieren)
Nadere informatie1. Hoe ziet het conservatieve beleggingsportefeuille van BNP Paribas Fortis er uit?
Sparen en beleggen Het conservatief beleggersprofiel 1. Hoe ziet het conservatieve beleggingsportefeuille van BNP Paribas Fortis er uit? BNP Paribas Fortis stelt een beleggingsportefeuille voor, samengesteld
Nadere informatieInfosessie ZON OP MIJN WERK 18/09/18. Zero Emission Solutions
Infosessie ZON OP MIJN WERK 18/09/18 ZON OP MIJN WERK 1. Zonnepanelen op bedrijfssites 2. Coöperatie van werknemers 3. Doelgroep 4. Types coöperaties 5. Stappenplan 6. Rekenmodellen 7. Modeldocumenten
Nadere informatieOrtec Finance Artikel. Financiële planning. Een integrale benadering van inkomensplanning en vermogensplanning met inzicht in risico.
Ortec Finance Artikel Financiële planning Een integrale benadering van inkomensplanning en vermogensplanning met inzicht in risico Oktober 2014 inleiding In wet en regelgeving wordt steeds meer nadruk
Nadere informatieTentamen Principes van Asset Trading (WI3418TU) 21 januari 2015 van 18.30-21.30
Technische Universiteit Delft Tentamen Principes van Asset Trading (WI3418TU) 21 januari 2015 van 18.30-21.30 Het tentamen bestaat uit twee delen, die gelijk gewicht hebben. Het eerste deel bestaat uit
Nadere informatieOntwerpmethodologie LES 2
Ontwerpmethodologie LES 2 Steve Vanlanduit 20-2-2006 Herhaling titel van presentatie 1 Inhoud les 2 Inleiding projectmanagement Economische aspecten in het ontwerpproces: Kapitaalsinvestering beslissingen
Nadere informatieHoofdstuk 6: Beoordelen
Hoofdstuk 6: Beoordelen M&O VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Overzicht H6: Beoordelen Management & Organisatie Centraal Examen (CE) 1. Rechtsvormen 2. Prijsberekening 3. Resultaten 4. Balans 5. Liquiditeitsbegroting
Nadere informatieSDE Wind op Zee
SDE+ 2015 Wind op Zee Exploitatieberekening Rekenmodel Ruud Oerlemans Zwolle, 10 december 2015 Onderwerpen Waarom een exploitatieberekening? Waaruit bestaat een exploitatieberekening? Investeringskosten
Nadere informatieTitel: The impact of net metering regulations on the Dutch solar PV market
Scriptie Titel: The impact of net metering regulations on the Dutch solar PV market Begeleiders: prof. dr. ir. G.P.J. Verbong J.J.C.M. Huijben MSc Inhoud: 1. Historische reconstructie ontwikkelingen 2004-2013
Nadere informatie1 november 2011 Examenhal (18:30 21:30)
Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen Naam: Studentnummer: Tentamen Financiering voor Vastgoedkunde Antwoordsuggesties 1 november 2011 Examenhal (18:30 21:30) Omcirkel het meest juiste antwoord bij de Multiple
Nadere informatieBerekening van het zelffinancieringsdeficiet
1. Berekening van het zelffinancieringsdeficiet Verklarende nota Avec le soutien du Fonds européen de développement régional Met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 1. INKOMSTEN EN
Nadere informatieDE SCHOOLDAK- REVOLUTIE
WERKBLAD GROEP 2 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken
Nadere informatieResidentie Brevier Appt. 3D3
Algemene info Aantal slaapkamers: 2 Garage aanwezig: ja Terras aanwezig: ja Tuin aanwezig: ja Type Appartement Bewoonbare oppervlakte 2 95 m Grondoppervlakte Onbekend Nieuwbouw Ja Beschrijving Dit modern
Nadere informatieHoofdstuk 22. De kosten van duurzame productiemiddelen. Wat zijn afschrijvingen? Waardevermindering van je bezit!
www.jooplengkeek.nl De kosten van duurzame productiemiddelen Hoofdstuk 22 Wat zijn afschrijvingen? Waardevermindering van je bezit! Duurzame bezittingen gaan we afschrijven in meerdere jaren. (niet in
Nadere informatie.., Algemene Rekenkamer BEZORGEN. Voorzitter van de Tweede Kamer Lange Voorhout 8 der Staten-Generaal. Binnenhof 4 DEN HAAG
DEN HAAG Voorzitter van de Tweede Kamer Lange Voorhout 8 der Staten-Generaal Postbus 20015 2500 EA Den Haag T 070 3424344 E voorlichting@rekenkamer.nl w www.rekenkamer.n Binnenhof 4 BEZORGEN DATUM 5 juni
Nadere informatieCONTASSUR. POWERBEL Beleggingsopties
I. Inleiding II. Waarvoor kan u voor een nieuwe beleggingsstrategie kiezen? III. Hoe worden de patronale premies belegd en welke keuzes heeft u? IV. Welke zijn de historische rendementen sinds het ontstaan
Nadere informatieFinanciële info. Toffe goed gelegen instapklare woning hartje ERTVELDE 09/ TDM Vastgoed. Algemene info. Beschrijving. 149 m.
Algemene info Aantal wc's: Type Huis Bewoonbare oppervlakte 149 m Grondoppervlakte 435 m Nieuwbouw Nee Toestand Te koop Bouwjaar Onbekend Beschrijving KLEIN BESCHRIJF MOGELIJK! 5% registratierechten! Deze
Nadere informatieLeidsman. streven naar kwaliteit in vastgoed. positieve ruimtelijke ontwikkelingen beleid - markt - maatschappij
Leidsman. streven naar kwaliteit in vastgoed positieve ruimtelijke ontwikkelingen beleid - markt - maatschappij overheden - kennisbedrijven - projectontwikkelaars ontwerp - proces - opbrengst Hoe onderhandelen
Nadere informatieDE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)
DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03) 1 HOE BEOORDEEL JE DE RENDABILIEIT VAN EEN INVESTERING? Is het rendabel om in uw woning te investeren in een systeem dat werkt op hernieuwbare energie?
Nadere informatieEindexamen m&o vwo 2010 - II
Opgave 2 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 4. La Gelatirella bv is een onderneming die zich bezighoudt met de productie en verkoop van consumptie-ijs. Het ijs wordt verkocht aan diverse
Nadere informatieDoordecentralisatie. Inleiding
Doordecentralisatie Inleiding In overleg met het college van bestuur van het Dockingacollege en de J.J. Boumanschool is het idee ontstaan om te gaan doordecentraliseren. Bij doordecentralisatie worden
Nadere informatie1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten.
Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 25 oktober 2011 Registratienummer: 2011/66 Agendapunt nummer: 7 Onderwerp Besparing met zonne-energie Inleiding/aanleiding
Nadere informatieWoonproject van 4 nieuwbouwwoningen met tuin en garage in Ardooie
Algemene info Aantal slaapkamers: 3 Aantal badkamers: 1 Aantal wc's: 2 Terras aanwezig: ja Tuin aanwezig: ja Type Huis Bewoonbare oppervlakte 2 147 m Grondoppervlakte 2 138 m Nieuwbouw Ja Beschrijving
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw :
Opleiding Duurzaam Gebouw : Energiebeheer (energieverantwoordelike) Leefmilieu Brussel Financiëring en rendabiliteit Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie 2 Doelstelling(en) van
Nadere informatieEindexamen m&o vwo 2007-I
Beoordelingsmodel Opgave 1 1 maximumscore 2 groeifase 1 omdat de omzet in 2003 ten opzichte van 2002 (in één jaar) 128% hoger was 1 of volwassenfase 1 omdat Apple meerdere soorten goedkopere Ipods op de
Nadere informatieVrijstelling per jaar Plus Value 8,00% Vanaf 24 t/m 30 jr ,60. Xilion B.V. 31/10/2012
1 Rekenbox ten behoeve van het bepalen van de financiële montage bij aanschaf object UITGANGSPUNTEN Overzicht hypotheekrente annuïteit per 1 oktober 2012 Koopprijs object 89 000 10 jaar vast 3,00% Risicopremie
Nadere informatie18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten. Yoko Dams - VITO
18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten Yoko Dams - VITO Inhoud» Historiek» Rekenmethode: onrendabele toppen» Aannames» Steun» Resultaten per techniek» Steun per datacenter»
Nadere informatieHET RENDEMENT. De woning staat te koop voor 289.900 bij vastgoed Acasa, Brugge (www.immoacasa.be)
HET RENDEMENT 20-5-2015 www.hetrendement.be Bart@hetrendement.be 0476/941477 BTW-BE 0598.805.645 IBAN BE77 1430 9238 6642 Bidderstraat 71, 8000 Brugge De woning staat te koop voor 289.900 bij vastgoed
Nadere informatieIMMO VANDAMM. Algemene info. Beschrijving m. Geel - Parkdomein Lindehof - Residentie Zomerlinde
Algemene info Type Appartement Bewoonbare oppervlakte 2 69.28 m Grondoppervlakte Onbekend Nieuwbouw Ja Toestand Te koop Bouwjaar 2013 Beschrijving Geel - Parkdomein Lindehof - Residentie Zomerlinde Hoek-Appartement
Nadere informatieCumulatieve. De economische gebruiksduur van het verbeterde type bestelwagen is 4 jaar.
PDB Kostencalculatie Uitwerkingen hoofdstuk 3 Opgave 3.1 a. Jaar Afschrijving interest complementaire totale Cumulatief aantal kilometers Kosten per kilometer 1 73.000 1.000 6.000 80.000 50.000 1,60 2
Nadere informatieInspiratiesessie Albert Sweitzerdreef Maassluis. Juni Financiële aspecten IBC
Inspiratiesessie Albert Sweitzerdreef Maassluis Juni 2016 Financiële aspecten IBC Werkgroep Herziening IBClocaties brengt drempels en succesfactoren in beeld Aan de hand van Schijf van vijf : 1. Omgevingsaspecten
Nadere informatieInspiratiesessie Albert Sweitzerdreef Maassluis. Juni Financiële aspecten IBC
Inspiratiesessie Albert Sweitzerdreef Maassluis Juni 2016 Financiële aspecten IBC Werkgroep Herziening IBClocaties brengt drempels en succesfactoren in beeld Aan de hand van Schijf van vijf : 1. Omgevingsaspecten
Nadere informatieSP-voorstel fiscale behandeling eigen woning
CPB Notitie Datum : 27 augustus 2004 Aan : de SP, de heer E. Irrgang SP-voorstel fiscale behandeling eigen woning 1 Inleiding De SP-fractie heeft het CPB gevraagd de budgettaire en koopkrachteffecten te
Nadere informatieStrategische Analyse van Vastgoed Objecten
Strategische Analyse van Vastgoed Objecten Hold-Sell-Invest-Analyse 1 HOLD Desinvesteren 2 SELL 3 INVEST Desinvesteren 4 INVEST & SELL De strategische matrix TRADEMARK Vastgoed / TRADE-MAKELAARS drs. Ernst
Nadere informatie9. Financiele aspecten
9. Financiele aspecten ANNEXUM 9.1 Rendement Het beleid van het Fonds en de Beheerder is gericht op het behalen van een optimale opbrengst uit de verhuur en de verkoop van de vastgoedportefeuille. De kansen
Nadere informatieDe hervorming van de sociale bijdragen voor zelfstandigen vanaf Wat u zeker moet weten.
De hervorming van de sociale bijdragen voor zelfstandigen vanaf 2015 Wat u zeker moet weten. www.ikbenboekhouder.be Voorafgaande mededeling: Hoe zal mijn sociale bijdrage als zelfstandige vanaf 2015 berekend
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 31 941 Kredietcrisis 2008/2009 Nr. 12 BRIEF VAN DE ALGEMENE REKENKAMER Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 18 mei
Nadere informatieInvesterings- en financieel statuut
Investerings- en financieel statuut Inleiding Het belang van financiële sturing is in de afgelopen jaren toegenomen. Wijzigingen in de wettelijke regels, waaronder de scheiding van DAEB en niet-daeb activiteiten
Nadere informatieInhoudstafel. Winstdelingsreglement Allianz Invest V896 NL Ed. 04/13 2
Inhoudstafel HOOFDSTUK I WINSTDELINGSREGLEMENT...3 1. Doel van het reglement...3 2. Quotiteit van de verzekerde prestaties gebonden aan elk van de gekantonneerde fondsen...3 3. Bepaling van het globaal
Nadere informatie3. Wat is het kenmerkende verschil tussen een uitbreidings - en een expansieinvestering?
Hoofdstuk 7 Investeringsselecties Open vragen: 1. Geef het kenmerkende verschil aan tussen investeren en beleggen! 2. In welke categorieën vallen investeringen onder te verdelen? 3. Wat is het kenmerkende
Nadere informatieIn deze opgave blijft de btw buiten beschouwing. Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 5.
Opgave 2 In deze opgave blijft de btw buiten beschouwing. Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 5. Vastgoedmaatschappij Flexbouw bv is eigenaar van het kantoorpand De Borgstaete en heeft
Nadere informatieThema Zonnestroom, Projectfinanciering. Onderdeel 1. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen
Thema Zonnestroom, Projectfinanciering Onderdeel 1 Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Inhoud Wat is projectfinanciering? Proces; opzetten van een business case Financieringsvormen -- Projectvoorbeeld:
Nadere informatieEEN BUSINESSMODEL VOOR ALL ELECTRIC
EEN BUSINESSMODEL VOOR ALL ELECTRIC NUL OP DE METER WONINGEN Rob Rötscheid Ede 11 november 2014 UITDAGINGEN VOOR DE CORPORATIESECTOR Kwaliteit voorraad Betaalbaarheid Duurzaamheid TWEE FINANCIËLE VRAAGSTUKKEN
Nadere informatieOnline beschikbaar op www.proclam.be, energie
REKENBLADEN om een eerste inschatting te maken van de terugverdientijden van fotovoltaïsche systemen, zonthermische systemen en windturbines in uw eigen bedrijfssituatie Online beschikbaar op www.proclam.be,
Nadere informatieOuderavond profielkeuze Economie en M&O. Februari 2016
Ouderavond profielkeuze Economie en M&O Februari 2016 Sectie economie Wat hoort bij welk vak? Rente Inflatie Hypotheken Aandelen Marketing Werkloosheid Bedrijfsresultaat Speltheorie Monopolie Rechtsvorm
Nadere informatieCASE II - GROEP EMMAÜS
CASE II - GROEP EMMAÜS Vlaanderen telt momenteel een 40-tal initiatieven voor beschut wonen. Deze initiatieven stellen zich tot doel mensen met psychische problemen opnieuw in de samenleving te integreren.
Nadere informatie