Regionale samenwerking (Segment 2) Financiering en organisatie op de juiste schaal

Transcriptie

1 Regionale samenwerking (Segment 2) Financiering en organisatie op de juiste schaal Pim Valentijn, MSc, PhD candidate Workshop Eerste hulp voor een duurzame Business Case (S2 &S3), 10 september 2015, Almere

2 Programma Theoretische lenzen Nieuwe fin model eerstelijn Aan de slag Discussie en reflectie

3 Nieuwe bekostigingsmodel Welke stappen zijn nodig om met lokale samenwerking (S2) resultaat (S3) te bereiken?

4 Wat u niet krijgt.

5 Waarom weer iets nieuws?

6 Het systeem loopt vast Industrialisatie Verzorgingsstaat Kenniseconomie Een crisis of een oorlog dwingt mensen om verder te kijken dan hun eigen kleine persoonlijke belangen (Warren Bennis )

7 Adieu verzorgingsstaat, leve de doe-het-zelf burger.. Bron: Centraal bureau voor de statistiek (CBS)

8 Crisis in zorg Bron: Centraal bureau voor de statistiek (CBS)

9 Kind van de rekening Maar 1% integrale zorg van 41 miljard van verzekerde zorg 2013

10 Het wereld wonder van de zorg Topklinische zorg na verwijzing 3 e lijn Specialistische zorg na verwijzing 2 e lijn Eerste contact met professionele zorgsysteem 1 e lijn Open populatie 0 e lijn

11 Het wondermiddel: Eerstelijnszorg Bronnen: Starfield (1994 en 2002)

12 Eerstelijns panacee: Babylonische spraakverwarring Populatie Equity beginsel Toegankelijkheid Samenwerking Mensgericht Poortwachter Coördinatie Integraal aanbod Bronnen: Starfield (1994 en 2002)

13 Probleem huidige stelsel Huidige financiering leidt niet tot de meest kosteneffectieve zorg Protocollair werken leidt niet altijd tot de beste zorg op individueel niveau Sturing is lastig door ontkoppeling financiering & kwaliteit Financiering indicatoren Standaarden Richtlijnen Protocollen Mismatch: Sturing op macroniveau - Effecten op microniveau Ontkoppeling financiering en kwaliteit Uitkomsten = waarde creatie Patiënt - Zorgprofessional

14 Hoe kan het anders?

15 Toekomstmuziek Today Treating Sickness / Episodic Fragmented Care Specialty Driven (e.g. in-hospital) Treatment Reductionist based knowledge (e.g. single disease) Isolated Patient Files Fee for Service Payment for Volume Adversarial Payer-Provider Relations Everyone For Themselves Future Managing Populations Integrated Care Primary Care Driven (e.g. community-based) Prevention System based knowledge (e.g. multimorbidity) Integrated Electronic Records Shared Risk/Reward Payment for Value Cooperative Payer-Provider Relations Joint Contracting (Kodner 2009; PCPCC 2015; Plochg 2002 & 2009; Porter 2006; Ronco 2013)

16 Source: UCSF Center for Excellence in Primary Care.

17 Van volume- naar waarde gedreven zorg

18 Risico's verplaatsen organisatie, prof & burger..

19 Wat is waarde creatie in zorg?

20 Triple Aim: Drie dimensioneel perspectief op waarde

21 Triple Aim: Drie dimensioneel perspectief op waarde KOSTEN OVER DE GEHELE KETEN (van A t/m Z).

22 Triple Aim: Drie dimensioneel perspectief op waarde

23 Werkt dit ergens? Initiatief Land Populatie Triple Aim uitkomsten Blue Cross Alternative Quality Contract 5 jaar Torbay/Devon Community Care Group meerjaren totaalbudgetten (Health & Social Act 2012) 1,35 miljoen verzekerden* verzekerden Kwaliteit score 25% omhoog (obv 34 kwaliteit/tevredenheidindicatoren) Shared savings t.o.v. trend van 5.8%-9.1% * 33% daling ziekenhuis bedbezetting 24% daling spoedopnames 75+ Minder ouderen in verpleeghuizen Geen vertraging meer in transmurale zorgoverdracht Resterend budget wordt volledig geïnvesteerd in preventie Krijgt nu nationale navolging Gesundes Kinzigtal Shared savings contract 10 jaar en verlengd verzekerden 53% minder sterfgevallen na hartfalen 1,5 jaar langer leven GK deelnemers 23% minder groei ZKH opnamen 40% minder opnames GGZ 10% meer verzekerden ZV AOK Shared saving per AOK verzekerde: 150 per verzekerde per jaar (-10%) Bron: VEROZ White paper 2014 *Song et al NEJM 371;18

24 Wie (en wat) hebben we allemaal nodig?

25 Twee richtingen en opvattingen 1) Ziekte specifiek 2) Community Type of knowledge Reductionisme (i.e. single cause, single disease & single treatment) Systeem benadering (i.e. multiple causes, multimorbidity) Approach Industrial-quality improvement logic (e.g. disease management) Complexity science (e.g. community care) Plochg (2011)

26 Is het leven zo simpel? Ziekte specifiek (Determinisme) Mensgericht (Inter-determinisme) X1 X Patiënt bij dokter Y Gezonde patiënt Leeftijd X2 Geslacht X4 Communicatie Y Gezonde patiënt X5 Integratie van zorg X3 Gezondheidsstatus

27 Sturingsmechanisme Verticale sturing (ziekte specifieke oriëntatie) Horizontale sturing (wijkgerichte oriëntatie) Populatiegerichte zorg Mensgerichte zorg Populatiegerichte zorg Bronnen: Starfield (1994 en 2002)

28 De essentie van samenwerken (en het gedoe) Lengte van de relatie Valentijn P, Schepman S, Opheij W, Bruijnzeels M. Understanding integrated care: a comprehensive conceptual framework based on the integrative functions of primary care. International Journal of Integrated Care [serial online] 2013 Mar 22. Available from: URN:NBN:NL:UI: Integratie Coördinatie Afstemming Segregatie Mate van gezamenlijk beslissen

29 Schaalvoordelen (van het gedoe) Bronnen: Starfield (1994 en 2002)

30 We zien allemaal iets anders

31 Perspectieven chaos Verbeteren kwaliteit en toegankelijkheid van de dienstverlening Verbeteren marktaandeel, efficiëntie, kwaliteit Beleidsmakers Managers Coördinatie van rollen en verantwoordelijkheden door professionele grenzen Professionals Toegankelijkheid, vloeiend proces.. Patienten Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg

32 Verschillende vormen van schaalvergroting Systeem integratie Politieke omgevingsklimaat Organisatie integratie Samenwerking tussen organisaties Professionele integratie Samenwerking tussen professionals Klinische en service integratie Vloeiend proces van zorg & dienstverlening Functionele Integratie Normatieve integratie Technische enablers (ICT, Facilitair) Lokaal (micro) Sociale enablers (Cultuur, Regionaal (meso) vertrouwen) Landelijk (macro)

33 Organisatiekracht S2 en uitkomsten S3 Functional integration Normative integration Universal population Targeted Sub-groups Targeted Individuals Targeted Sub-groups Universal population Macro Meso Micro Meso Macro Performance shaping integration mechanisms

34 Knelpunten Stimuleer de mens- en populatiegerichte waardeketen Zonder lokaal maatwerk géén eerstelijns dreamteam Couleur locale (populatie en organisatie) ontbreekt (Ziekte-specifieke) BLAUWDRUK sturing Verkokerde aansturing van een interdisciplinair team Smalle taakopvatting Financier kerndisciplines via dezelfde systematiek (apothekers, wijkverpleegkundige etc.)

35 Mijn lokale inrichting S2

36 Optimale schaal en ordening

37 Organiseer op de juiste schaal Economies of scope (kwaliteitsvoordelen) Niveau 1: Eerstelijnsvoorziening Niveau 2: Wijkgerichte Gezondheidscentra Niveau 3: Regionale Backoffice organisaties Niveau 4: Landelijke Backoffice organisaties Hoog Hoog Prevalentie Laag Laag Economies of scale (doelmatigheidsvoordelen) Lokaal (micro) Regionaal (meso) Landelijk (macro) Ondersteuning & kennisvalorisatie ROS en Jan van Es Instituut

38 Couleur locale : populatie & organisatie Organisatiegraad eerstelijnszorg ** Complexiteit van de risico- en ziektelast* Lokale doelstelling S2 Laag Middel Hoog Niveau 0 Ad hoc - klinische integratie Behandeling volgens standaard richtlijnen en protocollen vanuit individuele disciplines. 0,00 12,50 25,00 Niveau 1 - Gedefinieerd - Klinische integratie + - Professionele integratie = Interprofessionele procesafspraken t.a.v. gezamenlijke doelstellingen. 0,00 25,00 50,00 Niveau 2 Bestuurd - Klinische integratie + - Professionele integratie + - Organisatie integratie = Interprofessionele en interorganisationele proces- en structuurafspraken t.a.v. gezamenlijke doelstellingen. 0,00 37,50 75,00 Niveau 3 Synchroon - Klinische integratie + - Professionele integratie + - Organisatie integratie + - Systeem integratie = Interprofessionele en inter-organisatorische proces- en structuurafspraken en gezamenlijk resultaat op uitkomsten 0,00 50,00 100,00 * Op basis van Adjusted Clinical Groups (ACG) case-mix Systeem ** Op basis van Eerstelijns Maturity Model Index (EMM)

39 Fundamentele vraagstukken S2 Heb je zicht op wie en wat je nodig hebt in de regio? Heb je de organisatiekracht om het met elkaar te realiseren in de regio?

40 Wat is er nodig Ruimte in wet- en regelgeving Contractinnovatie: modelcontracten Regionale integrator organisatie/contractant Triple Aim zorg & preventieprogramma s Populatie data (kwaliteit & kosten)

41 Kijken in de wijk: populatiecomplexiteit Gemeenten Wijken Stad (Vlissingen)

42 De business Intelligence infrastructuur Financiering indicatoren Standaarden Richtlijnen Protocollen Patiënt - Zorgprofessional

43 De integrator = organisatiekracht (over de keten!!) Organisatie infrastructuur: Governance, (zicht op) populatie, visie (Triple AIM), prestatie indicatoren, verbeteringspotentieel, etc Uitkomstmaten (Triple aim) 1. Gezondheid 2. Kwaliteit van zorg 3. Kosten per patiënt Metingen Periodieke uitkomsten Periodieke uitkomsten Periodieke uitkomsten Periodieke uitkomsten Projecten en investering portfolio Project Project Project Project Project Project Feedback loops Feedback loops

44 Quick win =>#"/ #9215#)"- &2)"- &"#N &L/ #>2)- #I >J6# 82/ - )"' #! %%)1( 7 "#>2)- #BC#EE#BCEB

45 Twee werelden komen samen Strategische positie Vorm Autonomie & macht Vertrouwen Optimale schaal Intuïtie Logica Gevoel

46 De bijsluiter - Zonder wrijving geen glans Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg

47 Lessons learned

48 Eerste hulp bij regionale samenwerking Bouwstenen voor de business case

49 Business case regionale samenwerking (S2) Stap 1-2: Definieer populatie en doelstelling Stap 3: Oplossingen en interventies Stap 4: Regionale inrichting Stap 5: Omgevingsanalyse Stap 6: Mutual gains Stap 7: Interne analyse Stap 8: Risico analyse

50 Een voorbeeld Quellen: Köster I, Hauner H, von Ferber L. Heterogenität der Kosten bei Patienten mit Diabetes mellitus: Die KoDiM-Studie. Dtsch Med Wochenschr 2006; 131: Köster I, von Ferber L, Ihle P et al. The cost burden of diabetes mellitus: the evidence from Germany the CoDiM Study. Diabetologia 2006; 49:

51 Vertaald naar DM 2 Kosten DM 2 patient gem. per jaar ( 4.457) Gemmidelde kosten verzekerde; (51%) Totaal extra DM 2; (49%)

52 Euros De DM 2 gerelateerde kosten componenten Opbouw DM 2 kosten component per verzekerde per jaar Overige complicaties 32 Ontsporing insuline 88 Nier complicaties 99 Oog complicaties 359 Diabetes voetsyndroom 430 DM 2 gerelateerde klachten 542 Vasculaire en cerebrale complicaties 643 Shared result? Quellen: Köster I, Hauner H, von Ferber L. Heterogenität der Kosten bei Patienten mit Diabetes mellitus: Die KoDiM-Studie. Dtsch Med Wochenschr 2006; 131: Köster I, von Ferber L, Ihle P et al. The cost burden of diabetes mellitus: the evidence from Germany the CoDiM Study. Diabetologia 2006; 49:

53 Reflectie 1. Wat heeft u vandaag tijdens de workshop geleerd? 2. Wat gaat u straks anders doen? 3. Welke conclusies trekt u ten aanzien van de haalbaarheid van de regionale samenwerking in uw regio? 4. Waar zou u meer van willen weten? Jan Van Es Instituut - Randstad 2145-a BG Almere KvK:

54 Discussie

55 Handige websites voor de onderbouwing 1) Handleiding kostenonderzoek 2) Open DIS data 3) Zorgatlas 4) Vektis 5) CBS 6) Pubmed

56 Bedankt voor uw aandacht Meer weten? Kom 16 december naar het congres Waardecreatie door integratie van zorg Locatie: Universiteit Tilburg Toegang: Gratis Pim Valentijn, PhD candidate, Jan van Es Instituut, Het intellectueel eigendom van deze uitgave berust bij het Jan van Es Instituut te Almere. Het is niet toegestaan materiaal uit deze uitgave geheel of gedeeltelijk voor zakelijke doeleinden te gebruiken indien u hiervoor geen licentie hebt van het Jan van Es Instituut. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Jan van Es Instituut te Almere.