Voorwoord 3. 1 Algemeen 5. 2 Rol van TCVT 7. 3 Organisatie TCVT 9. 4 Activiteiten Werkkamers in Financiën 15. Bijzonderheden in

Transcriptie

1 inhoud JaarverslaG 2010 Voorwoord 3 1 Algemeen 5 2 Rol van TCVT 7 3 Organisatie TCVT 9 4 Activiteiten Werkkamers in Financiën 15 Bijzonderheden in n Reactie op onderzoek ongeval torenkraan Onderzoeksraad Voor Veiligheid 2009/ Symposium 12 januari 2010 n Certificatieschema W1.02 Hijs- en hefgereedschap na 12 jaar gereed n Communicatie TCVT: Introductie Nieuwsbrief in 2010 Bijlagen 21 n Samenstelling bestuur n Samenstelling Centraal College van Deskundigen n Samenstelling Werkkamers 1 t/m 8 n Samenstelling Commissies n Aantal afgegeven persoonscertificaten n Aantal afgegeven goedkeuringscertificaten machines Afkortingen 25 Colofon 26 inhoud

2

3 VOOrwOOrd Veiligheid in de haak Het is nu bijna twaalf jaar geleden dat de stichting Toezicht Certificatie Verticaal Transport (TCVT) met haar werkzaamheden begon en in die tijd is zij uitgegroeid tot een goed functionerende en gerespecteerde stichting die vanuit de branche de regelgeving voor de certificering in het Verticaal Transport verzorgd en up to date houdt. TCVT brengt daarmee de veiligheid bij het Verticaal Transport op een hoger plan. Ook in 2010 heeft TCVT weer werk gemaakt van het vergroten van de veiligheid bij het verticaal transport en alles wat daarmee samenhangt: Veiligheid in de haak. In mijn voorwoord bij het vorige jaarverslag stond ik stil bij de stelselwijziging van accrediteren naar beoordelen, die door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid werd aangekondigd. In 2010 zou het stelsel van SZWcertificaten (waaronder die voor het Verticaal Transport) wijzigen zodat o.a. enkele knelpunten in de praktijk en de behoefte aan een duidelijkere toedeling van taken en verantwoordelijkheden konden worden opgelost c.q. aangepakt Dat de ontwikkeling van het nieuwe stelsel de nodige tijd vergt is duidelijk, maar dat we in 2011 moeten constateren dat het nu nog niet duidelijk is wanneer de stelselwijziging wordt ingevoerd, is geen goede zaak. Het betekende voor TCVT vertraging bij het opstellen van schema s en bij het doorvoeren van noodzakelijke wijzigingen. Op dat vlak was er dus weinig of geen voortgang in 2010, terwijl er in de praktijk sterke behoefte aan is. Een belangrijk onderwerp voor TCVT was in 2010 de reactie op het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over het bezwijken van een torenkraan in Rotterdam. In 2010 hebben het rapport van de Onderzoeksraad en de aanbevelingen regelmatig op de agenda van TCVT gestaan en is er veel over gediscussieerd. Om het belang van het onderzoek te onderstrepen heeft TCVT in januari 2010 een druk bezocht symposium georganiseerd over dit onderwerp. De Onderzoeksraad heeft TCVT aanbevolen het certficatieschema voor torenkranen uit te breiden zodat naast mechanisch falen ook het falen van elektronica en de besturing van de torenkraan aan de orde komen. Voor TCVT betekent het in ieder geval dat het kennisniveau op het gebied van het beproeven van elektronische besturingssystemen omhoog moet. Binnen TCVT is in het verslagjaar een commissie gevormd om hier werk van te maken. Om uiteindelijk tegemoet te kunnen komen aan alle aanbevelingen is een wetswijziging nodig. TCVT heeft een aanbeveling aan de Minister van SZW gedaan voor een wijziging van zowel de Arbowet als de Warenwetregeling om een beter en vooral eenduidiger keuringsregime mogelijk te maken. voorwoord Op het gebied van persoonscertificering is eind 2010 een onderzoek gestart door de Arbeidsinspectie. TCVT had eerder al een onderzoek naar dit onderwerp uitgevoerd. De conclusies in het onlangs verschenen eindrapport van de Arbeidsinspectie blijken overeen te komen met die van het eigen onderzoek: samen met de Certificerende en Keuringsinstellingen (CKI s) zullen we ervoor moeten zorgen dat de kwaliteit van de persoonscertificering verbetert. De examinering speelt hierin een belangrijke rol. 3

4 Tenslotte sta ik graag stil bij de mijlpaal voor Werkkamer 1 in Na ruim 12 jaar zijn de schema s W1-01 (keuring van hijs- en hefgereedschap) en W1-02 (keurmeester hijs- en hefgereedschap) een feit. Een prestatie van formaat voor de betrokken leden van de werkkamer, die met oog voor elkaars belangen overeenstemming over de inhoud hebben bereikt. Daar ligt wat mij betreft ook de kracht van TCVT. Ondanks alle - soms tegengestelde - belangen komen wij in gezamenlijk overleg tot overeenstemming. Natuurlijk is er veel discussie en soms ook verschil van mening. Maar altijd met de intentie om er met elkaar uit te komen. Mijn wens is dat het ook op de werkvloer zo zal gaan. Niet (alleen) de schema s bepalen de mate van veiligheid, maar vooral de omgang met elkaar en de omgeving waarin we werken geven in de praktijk de doorslag! Volkert Overbeeke, voorzitter TCVT 4

5 HOOfdstuk 1 ALGEMEEN Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) schrijft op basis van de Arbeidsomstandighedenwet en de Warenwet globaal voor aan welke eisen mensen en machines in het verticaal transport moeten voldoen. De sector moet hier zelf invulling aan geven. De Stichting Toezicht Certificatie Verticaal Transport (TVCT) is een initiatief van alle organisaties die betrokken zijn bij het verticaal transport en is als zodanig door het ministerie van SZW aangewezen als beheersstichting. Vanaf 2006 is in een convenant tussen het ministerie en TCVT de positie van TCVT formeel vastgelegd. TCVT leidt certificatie in het verticaal transport in goede banen. Dit betekent dat TCVT voor mensen, materieel en materiaal certificatieschema s opstelt en beheert. De eisen voor veiligheid staan globaal omschreven in de Arbeidsomstandighedenwet en de Warenwet. TCVT vult dit raamwerk in tot concrete eisen en voorschriften: de certificatieschema s TCVT. TCVT streeft naar een vergroting van de veiligheid bij hijswerkzaamheden en alles wat daarmee samenhangt: Veiligheid in de haak. Ook in 2010 heeft TCVT weer van zich doen spreken. In dit jaarverslag zijn hoogtepunten en bijzonderheden vermeld, naast een aantal reguliere taken. Om alle activiteiten van TCVT in de goede context te kunnen plaatsen begint dit jaarverslag met een korte beschrijving van de rol van TCVT in de hijswereld. Voor de leesbaarheid is verder gekozen voor het uitlichten van een aantal bijzondere onderwerpen. Waar nodig verwijst het jaarverslag naar de website tcvt.nl. ALGEMEEN 5

6

7 HOOfdstuk 2 ROL VAN TCVT Voor de machinist Machinisten die in Nederland hijswerkzaamheden op een bouwplaats uitvoeren met een hijswerktuig met een bedrijfslast-moment van 10tm of meer, moeten in het bezit zijn van een TCVT- persoonscertificaat voor de machine die zij bedienen. Het bezit van het TCVT-certificaat borgt dat alleen machinisten, die over de vereiste bekwaamheden beschikken, hijswerkzaamheden mogen uitvoeren. Er zijn certificaten voor diverse soorten kranen en machines. Daarnaast bestaat er nog een TCVT-certificaat voor de hijsbegeleider. TCVT houdt zich niet bezig met de opleidingen. TCVT bepaalt wel eisen voor de persoonscertificatie en de inhoud van de examens. Op basis van de eind- en toetstermen in de schema s kan elke opleider een cursus aanbieden. Examinering loopt via één van de vijf door TCVT aangewezen exameninstellingen. TCVT heeft voor de examens contracten met de exameninstellingen gesloten; zij moeten de examens van TCVT afnemen en regelmatig met TCVT in contact treden over het niveau van de examens. TCVT persoonscertificaten zijn maximaal vijf jaar geldig. Bij een gewenste verlenging kan de certificatie-instelling (DNV of TüV) een nieuw certificaat verstrekken. Voorwaarde is dat in de periode van vijf jaar voldoende praktijkervaring is opgebouwd en dat de verplichte bijscholing is gevolgd. Ervaring en bijscholing blijken uit het praktijkregistratie(tcpr-)boekje van de certificaathouder. Alleen opleiders die door TCVT erkend zijn mogen de tussentijdse verplichte bijscholing verzorgen (zie ook website Meer informatie over de (erkende) opleiders en exameninstellingen staat op de website van TCVT. Voor machine-eigenaren Machines moeten om het jaar een keuring ondergaan door een externe, onafhankelijke keuringsinstantie. Op basis van deze zogenaamde TCVT-keuring ontvangt de kraaneigenaar een goedkeuringsverklaring. Alleen machines met een geldige goedkeuringsverklaring mogen worden ingezet voor hijswerkzaamheden. ROL VAN TCVT Keuringen Een Certificerende Instelling (CKI) keurt op basis van de certificatieschema s TCVT. Na goedkeuring volgt de afgifte van een certificaat van goedkeuring en een TCVT-sticker. In het schema staan de eisen geformuleerd waaraan de CKI en de keurmeester moeten voldoen en welke onderdelen van een kraan voor de keuring in aanmerking komen. Voor het opstellen van de certificatieschema s zijn de werkkamers van de desbetreffende deelmarkt verantwoordelijk. Er zijn werkkamers voor: WK 1 Hijs- en hefgereedschappen WK 2 Offshore kranen WK 3 Hijskranen, Werkbakken. Machinistenliften WK 4 Vakbekwaamheid 7

8 WK 5 Railinfra machines WK 6 Funderingsmachines WK 7 Hoogwerkers* WK 8 Hijs- en hefwerktuigen De schema s voor Hijskranen en Hijs- en Hefwerktuigen zijn wettelijk verplicht. De uitvoering van de keuring staat sinds 1 januari 2010 onder toezicht van de Arbeidsinspectie (voorheen IWI) De overige schema s zijn niet gebaseerd op een directe wettelijke verplichting, maar worden in de deelmarkt bijvoorbeeld voorgeschreven door opdrachtgevers, via erkenningsregelingen, of in contracten. * Werkkamer 7 is in 2010 opgeheven; TCVT is gestopt met het onderhoud van dit schema wegens onvoldoende belangstelling uit de markt. Certificatie-instellingen (CKI) Een CKI mag alleen certificaten afgeven als zij beschikt over een geldige aanwijzing van de minister van SZW. Om voor aanwijzing in aanmerking te komen, moet de (kandidaat) CKI aan een aantal eisen voldoen. Een CKI krijgt een aanwijzing voor bepaalde tijd, in de regel voor vier jaar. 8

9 hoofdstuk 3 ORGANISATIE TCVT Bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor alle bestuurlijke en organisatorische zaken en voor de externe vertegenwoordiging van TCVT. Het bestuur bekrachtigt de door het CCvD vastgestelde certificatieschema s. Centraal College van Deskundigen (CCvD) Het Centraal College van Deskundigen is verantwoordelijk voor de inhoudelijke realisering en goedkeuring van alle certificatieschema s. Het CCvD geeft een bindend advies aan het bestuur, dat daarbij beoordeelt of het advies voldoet aan de voorwaarden van evenwichtige vertegenwoordiging bij de totstandkoming, op voldoende draagvlak in de sector en of het advies juridisch correct is. In het CCvD is de gehele sector vertegenwoordigd. Werkkamers Het CCvD doet het werk niet alleen. Daarvoor is het verticaal transport te divers. Hijskranen worden op verschillende terreinen ingezet: in de bouw, in de offshore en op het spoor. Ook zijn de eisen voor (het keuren van) machines natuurlijk volledig anders dan bijvoorbeeld de eisen waaraan machinisten moeten voldoen. Daarom heeft het CCvD acht Werkkamers ingesteld, elk met een eigen specialisme om de certificatieschema s vorm te geven: WK 1 Hijs- en hefgereedschappen WK 2 Offshore kranen WK 3 Hijskranen, Werkbakken. Machinistenliften WK 4 Vakbekwaamheid WK 5 Railinfra machines WK 6 Funderingsmachines WK 7 Hoogwerkers* WK 8 Hijs- en hefwerktuigen BESTUUR CENTRAAL COLLEGE van DESKUNDIGEN ORGANISATIE TCVT WK 1 WK 2 WK 3 WK 4 WK 5 WK 6 WK 7* WK 8 CKI CKI CEC CKI * Werkkamer 7 is in 2010 opgeheven 9

10

11 HOOfdstuk 4 ACTIVITEITEN WERKKAMERS Werkkamer 1 Hijs- en hefgereedschappen Voorzitter Patrick Mos Hoofdtaak Het doel is dat periodieke keuringen van hijs- en hefgereedschap worden uitgevoerd volgens een vastgestelde methodiek en door een gekwalificeerde keurmeester. In oktober 2010 zijn hiertoe de schema s W1-01 (keuring van hijs- en hefgereedschap) en W1-02 (keurmeester hijs- en hefgereedschap) van kracht geworden. De totstandkoming van deze schema s heeft 12 jaar geduurd en kon pas worden gerealiseerd nadat partijen zich eerst hadden gecommitteerd aan het te bereiken doel en vervolgens overeenstemming hebben bereikt over de inhoud van de schema s, met inachtneming van ieders belangen. Met de schema s wordt invulling gegeven aan artikel 7.20 lid 6 van het Arbobesluit, dat luidt: Hijs- en hefgereedschap wordt ten minste eenmaal per jaar door een deskundige natuurlijke persoon, rechtspersoon of instelling op zijn goede staat onderzocht waarbij het zo nodig wordt beproefd. Deze persoon of instelling beschikt over de daarvoor benodigde uitrusting. TCVT-keurmeester voert keuringen uit volgens een vastgestelde methodiek en frequentie. Alleen een keurmeester met TCVT-certificaat kan de keuringen conform W1-01 binnen TCVT-systematiek uitvoeren. De keurmeester kan een werknemer van het eigen bedrijf zijn. ACTIVITEITEN WERKKAMERS Tegen het eind van 2010 werd het mogelijk om het examen keurmeester af te leggen. Aan de examens ligt een itembank ten grondslag, die dit jaar door EKH is overgedragen aan TCVT. De examencommissie beheert de itembank en zal in de opstartfase nauw betrokken zijn bij de beoordeling van de examens. Exameninstellingen die een contract hebben met TCVT kunnen deze examens gebruiken. Werkkamer 2 Offshore kranen Voorzitter Jan Buys Hoofdtaak Handhaven van de kwaliteit van het onderhoud van kranen op platforminstallaties. In het verslagjaar is regulier onderhoud gepleegd aan schema W2-01 (Keuring offshore kranen). De belangrijkste wijzigingen zijn de verplichting om per 1 januari 2012 gegalvaniseerde kabels te gebruiken en dat eventuele tekortkomingen binnen 3 maanden na de periodieke keuring moeten zijn verholpen. In de werkkamer is gediscussieerd over de keuring van PLC s (programmable logic controller) en andere automatiseringssystemen op kranen. De CKI s zullen hiertoe voorstellen doen. 11

12 Werkkamer 3 Hijskranen Voorzitter Joop Smits Hoofdtaak Verzorgen van de keuring van hijskranen en het maken van de certificatieschema s hiervoor. Werkkamer 3 heeft zich naast het reguliere onderhoud van de schema s intensief bezig gehouden met de consequenties van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, dat is opgesteld naar aanleiding van het bezwijken van een torenkraan in Rotterdam op 10 juli Er is vooral aandacht besteed aan maatregelen om een dergelijk ongeval in de toekomst te voorkomen. Uiteindelijk zijn aanbevelingen gedaan om de veiligheid bij het werken met torenkranen te vergroten en daartoe het keuringsschema W3-11 (periodieke keuring van hijskranen) op een drietal punten aan te passen. Elders in het jaarverslag is meer te vinden over het onderzoeksrapport en de reactie van TCVT. In de werkkamer is verder gesproken over het functioneel beproeven van de PLC van (toren)kranen. In het verslagjaar heeft Werkkamer 3 afscheid genomen van Henk van Eeden in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Henk was een zeer gewaardeerde en deskundige deelnemer aan de werkkamer vanuit het ministerie van SZW en wij zullen zijn inzet en ervaring zeker missen. Werkkamer 4 Vakbekwaamheid Voorzitter Jan Arensman Hoofdtaak Zorgen voor de vakbekwaamheid van zowel de binnenlandse als de buitenlandse machinisten. Vakbekwaamheid en goede communicatie zijn essentieel voor de veiligheid van de machinist en zijn omgeving. Mobiele kraan en funderingswerkzaamheden In de werkkamer is discussie gevoerd over de inzet van de machinist van een mobiele kraan bij funderingswerkzaamheden. Of een mobiele kraan als machine mag worden ingezet, moet worden bepaald aan de hand van de gebruiksaanwijzing van de machine. Aanscherping eisen toezicht CKI op examinering Op basis van het onderzoeksrapport persoonscertificering in het Verticaal Transport van Martine van der Poel heeft een werkgroep een aantal aanbevelingen voor TCVT opgesteld. Uiteindelijk zijn op het terrein van de persoonscertificering de volgende onderwerpen aangepakt: n Verscherpen van de overeenkomsten met de beide CKI s inzake taken/ verantwoordelijkheden; n Binnen de convenantafspraken met SZW bepalen hoe het toezicht op de CKI s beter kan worden georganiseerd; n Optimaliseren van de kwaliteit van en het toezicht op het examineren; 12

13 In mei 2010 heeft er een gesprek plaatsgevonden met de beide CKI s persoonscertificatie. De CKI s hebben aangegeven de examinering strakker te bewaken en onderling de uniformiteit te waarborgen. De Inspectie Werk en Inkomen (IWI)/ Arbeidsinspectie (AI) is bezig om een onderzoek naar persoonscertificatie uit te voeren binnen TCVT. Het IWI-AI onderzoek, dat in het voorjaar van 2011 verschijnt, wordt met belangstelling afgewacht. Aanpassing eind- en toetstermen W4 schema s Door enkele onjuistheden in de SZW modellen die worden gebruikt voor de nieuwe schema s heeft TCVT de reeds ingediende schema s opnieuw moeten opstellen. Deze liggen nu ter vaststelling voor bij SZW. Over het geheel is discussie ontstaan tussen SZW en de Raad voor Accreditatie, waardoor de tijdsplanning voor het vaststellen van de schema s vermoedelijk pas in het voorjaar van 2011 kan plaatsvinden. De nieuwe praktijkexamens en de examinatoreninstructie zijn in 2010 afgerond en ook het examenprotocol is aangepast. De eindtermen zijn niet ingrijpend gewijzigd. Werkkamer 5 Railinfra machines Voorzitter Martijn Blokker Hoofdtaak De keuring van Railinfra machines. Deze machines vallen onder de Machinerichtlijn. De grotere machines kunnen naast hun inzet als machine ook ingezet worden als spoorvoertuig. ACTIVITEITEN WERKKAMERS Herziening W5-01 en vergelijking met Europese normen Werkkamer 5 heeft in 2010 hard gewerkt aan de herziening van het schema W5-01 (Keuring Railinfra machines). Voor een aantal tot nu toe specifiek voor Nederland geformuleerde technische eisen is nu een Europa norm beschikbaar. Deze zijn aangehaald in het TCVT schema. Op langere termijn is het hierdoor voor voertuig eigenaren mogelijk om slechts eenmaal hun voertuig te keuren voor toelating in verschillende landen. Vooralsnog is de praktijk dat keuringen specifiek per land plaatsvinden. Om het werk ook praktisch te valideren zijn voorafgaand aan de inhoudelijke afronding van de schemaherziening door de werkkamerleden proefkeuringen uitgevoerd op basis van het conceptschema. De resultaten van deze proefkeuringen zijn in de werkkamer en de branche positief ontvangen. Naast de inhoudelijke wijzigingen is een aantal bestaantcvt Schema Journaals (TSJ s) in het nieuwe schema vastgelegd. Het vernieuwde schema is in 2010 ontwikkeld en wordt geformaliseerd in de eerste helft van Stichting railalert In het verslagjaar is door de werkkamer aandacht besteed aan de relatie met Stichting railalert. Deze beheerstichting heeft als doel om paritair overleg te realiseren ter verbetering van de arbeidsveiligheid in brede zin bij de aanleg en het beheer van railinfrastructuur. Vanwege het raakvlak tussen TCVT werkkamer 5 en de doelstelling van railalert is er afstemming geweest over de scope van de 13

14 werkzaamheden van beide stichtingen. Geconstateerd is dat beide stichtingen elkaar aanvullen, waarbij TCVT zicht richt op de technische keuring van de railinfra machines. RailAlert neemt een voorbeeld aan het TCVT schema als het gaat om de inrichting van productcertificering van werkplekbeveiligingsmiddelen. Werkkamer 6 Funderingsmachines Voorzitter Jaap Ouwendijk Hoofdtaak Zorgen dat de keuringsplicht funderingsmachines behouden blijft. Deze keuring bestaat sinds In 2010 is gewerkt aan een revisie van het schema W6-01, rekening houdend met de nieuwe normen voor funderingsmachines. Werkkamer 7 Hoogwerkers Opgeheven in TCVT is gestopt met het onderhoud van dit vrijwillige schema wegens onvoldoende belangstelling uit de markt Werkkamer 8 Hijs- en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer Voorzitter Jeffrey Hoffmann Hoofdtaak Het opstellen van certificatieschema s voor hijs en hefwerktuigen voor beroepsmatig personenvervoer. Deze nieuwe werkkamer heeft in het verslagjaar het schema W8-01 vrijwel afgerond. Vaststelling heeft op 16 maart 2011 plaatsgevonden. Het betreft een geheel nieuw schema waarover volop inhoudelijke discussie is gevoerd in het CCvD. De werkkamer is gevraagd, parallel aan de discussie rondom torenkranen, in het schema ook iets op te nemen over fundatie, tussentijdse ophogingen en elektronica. Het CCvD heeft haar waardering uitgesproken voor de wijze waarop de nieuwe werkkamer dit schema binnen een jaar na haar aantreden heeft opgesteld. 14

15 HOOfdstuk 5 FinanCiËn TCVT verstrekt certificaten aan CKI s tegen vergoeding. Daarnaast ontvangt TCVT incidenteel subsidies voor haar activiteiten. Deze inkomstenbronnen genereren geen vaste geldstroom en zijn sterk aan schommelingen onderhevig. Er worden zo n xxxx persoonscertificaten per jaar verstrekt. Deze certificaten zijn vijf jaar geldig. Na deze vijf jaar worden de meeste persoonscertificaten verlengd (hercertificatie). Voor machinekeuringen geldt het wettelijke regiem (verplichte keuring eens per twee jaar). Daarnaast laten veel bedrijven hun machines jaarlijks keuren en/of opstellingskeuringen uitvoeren. Daar komen de vrijwillige keuringen dan nog bij. Hierdoor wordt een reële inschatting van de jaarlijks te verstrekken certificaten, en daarmee de inkomsten voor TCVT, lastig. Globaal gaat TCVT er vanuit dat er per vijf jaar circa persoonscertificaten worden verstrekt. In diezelfde periode worden circa goedkeuringscertificaten afgeleverd. n De inkomsten uit de toeslagen in 2010 bedroegen n Inclusief projectsubsidie bedroegen de inkomsten in 2010 n De totale uitgaven in 2010 inclusief projecten bedroegen n Het saldo in 2010 bedraagt en wordt toegevoegd aan de egalisatiereserve. Per 31 december 2010 bedraagt de egalisatiereserve FinanCiËn 15

16

17 BijzOnderheden in 2010 OnGeval torenkraan ROtterdam in 2008 Het ongeval en het onderzoek Op 10 juli 2008 bezweek, schijnbaar zonder aanleiding, een torenkraan in Rotterdam. Deze torenkraan stond bij een torenflat in aanbouw. De machinist, die op 96 meter hoogte in de kraan zat, kwam hierbij om het leven. De Onderzoeksraad Voor Veiligheid onder voorzitterschap van prof. mr. Pieter van Vollenhoven heeft een onderzoek ingesteld naar dit ongeval. Uit het onderzoek is gebleken dat de kraan is bezweken als gevolg van een aantal tekortkomingen in het ontwerp. Daarnaast leert het onderzoek dat verschillende tekortkomingen aan torenkranen naast elkaar kunnen bestaan. Binnen de huidige systematiek bepaalt de fabrikant zelf of zijn product voldoet aan het veiligheidsniveau volgens de Europese normen en legt dit vast in een verklaring. Onafhankelijke toetsing op veiligheid en kwaliteit vindt niet plaats. Het ontbreekt op dit moment dan ook aan een vangnet dat voorkomt dat torenkranen op de markt komen met (veiligheids)tekorten in het ontwerp. De Onderzoeksraad voor Veiligheid vindt dit zorgwekkend. Bij een incident met een torenkraan lopen medewerkers op de bouwlocatie omwonenden en passanten gevaar. Een groot aantal torenkranen staat opgesteld op drukke locaties in diverse binnensteden in Nederland. BijzOnderheden in 2010 Inmiddels heeft naar aanleiding van het onderzochte voorval de fabrikant een aantal wijzigingen in het ontwerp aangebracht om de veiligheid te verbeteren. De Onderzoeksraad voor Veiligheid pleit ervoor het systeem van toezicht op de kwaliteit en veiligheid van torenkranen aan te scherpen, voordat een torenkraan op de markt komt. Verder krijgt de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de aanbeveling om in Europees verband er voor te zorgen de torenkranen onder het regime van gevaarlijke machines te plaatsen. Dan moet namelijk voorafgaand aan het gebruik eerst een beoordeling plaatsvinden door een gecertificeerd bureau. Daarnaast pleit de Onderzoeksraad voor het oprichten van een meldpunt voor ongevallen en bijna-ongevallen met kranen, waaronder torenkranen. Doel is om bij gevaarlijke situaties alle betrokken partijen te waarschuwen. Vertegenwoordigers uit de branche (kraanfabrikanten en -eigenaren, gebruikers en opdrachtgevers) ondersteunen de oprichting van zo n meldpunt. Tenslotte doet de Raad een aanbeveling aan de Stichting Toezicht Certificatie Verticaal Transport om het bestaande systeem van keuringen uit te breiden. In 2010 hebben het rapport van de Onderzoeksraad en de aanbevelingen regelmatig op de agenda van TCVT gestaan. Om het belang van het onderzoek te onderstrepen heeft TCVT op 12 januari 2010 een symposium georganiseerd over dit onderwerp. De Onderzoeksraad heeft daar het onderzoek gepresenteerd en de aanbevelingen onder de aandacht gebracht. Symposium Veiligheid torenkranen op 12 januari 2010 Het symposium Kwaliteit & Veiligheid bij het gebruik van Torenkranen is gehouden in het Bouw- en Infrapark in Harderwijk. 17

18 De Onderzoeksraad pleitte voor maatregelen om de tekortkomingen in het borgen van kwaliteit en veiligheid in het gebruik van torenkranen te verbeteren. Ruim 125 personen waren in Harderwijk aanwezig en kregen een afwisselend programma aangeboden. TCVT-voorzitter Volkert Overbeeke opende het symposium met een introductie van het onderzoeksrapport. Daarna volgde een inhoudelijke behandeling van het rapport door achtereenvolgens: Matthijs Jager, projectleider Onderzoeksraad Voor Veiligheid; Erik Lubbers, voorzitter commissie Torenkraan van de BMWT; Raf Tripaldelli, voorzitter Komat (de Kontaktgroep Materieel van Bouwend Nederland). Henk van Eeden van het ministerie van SZW ging tot slot van de inhoudelijke behandeling in op de wetgeving. Een interactieve paneldiscussie besloot het symposium. Sprekers en bezoekers waren het er o.a. over eens dat de veiligheid gebaat is bij een meldpunt voor (bijna) ongevallen en een verplichte opstellingskeuring. Aanbeveling aan TCVT De Onderzoeksraad heeft TCVT aanbevolen het certficatieschema voor torenkranen uit te breiden met functionele toetsingscriteria. Deze criteria zouden die onderwerpen moeten bevatten die naast mechanisch falen ook het falen van elektronica en de besturing van de torenkraan aan de orde stellen. Reactie van TCVT in oktober 2010 Naar aanleiding van het onderzoeksrapport, het symposium en de reacties daarop is binnen TCVT op diverse niveaus gesproken over de maatregelen die een dergelijk ongeval in de toekomst kunnen voorkomen. TCVT heeft de maatregelen uitgewerkt in een drietal besluiten en een aanbeveling aan de Minister van SZW voor een wijziging van de Arbowet en de Warenwetregeling om een ander keuringsregime mogelijk te maken. De besluiten van TCVT 1. TCVT past het certificatieschema W3-11 aan door het opnemen van een verplichting voor de keurmeester om kranen die staan opgesteld in een configuratie die niet tot in de gebruiksaanwijzing beschreven standaarden behoren, te controleren op de aanwezigheid van een IIA-verklaring, een aangepaste gebruiksaanwijzing en een nieuwe hijstabel. 2. TCVT past het certificatieschema W3-11 aan door het opnemen van een verplichting voor de keurmeester om het elektronisch besturingssysteem (indien aanwezig) tijdens de keuring van kranen te beproeven op functionaliteit. 3. TCVT past het certificatieschema W3-11 aan door het opnemen van de eis dat de keurmeester bij een opstellingskeuring torenkranen ook navraag moet doen naar de getekende verklaring van de fundatieberekeningen die voor deze kraan op dit specifieke werk gelden. Punt 3 is pas te realiseren na het doorvoeren van de volgende aanbeveling die TCVT aan het ministerie van SZW heeft gedaan: Vergroot de veiligheid van het werken met torenkranen door het vervangen van de verplichte tweejaarlijkse periodieke TCVT torenkraan keuring door een verplichte opstellingskeuring volgens het TCVT schema W3-11 en het behoud van de verplichte periodieke TCVT keuring bij opstellingen die langer dan twee jaar op één locatie staan (eveneens volgens het schema W3-11). 18

19 Deze aanbeveling vereist een wijziging van de Arbowet en de Warenwetregeling machines. TCVT heeft in het najaar van 2010 in een brief aan het ministerie van SZW deze aanbeveling onder de aandacht gebracht met de mededeling daarover graag nader overleg te voeren. CertifFICatieschema s W1-01 en W1-02 Hijs- en hefgereedschap na 12 jaar Gereed In oktober 2010 zijn de schema s W1-01 (het periodiek keuren van hijs- en hefgereedschap) en W1-02 (eisen keurmeester hijs- en hefgereedschap) van kracht. Aan de ontwikkeling en vaststelling van deze schema s is 12 jaar gewerkt! Alleen een TCVT-keurmeester hijs- en hefgereedschap kan de keuringen conform W1-01 binnen TCVT-systematiek uitvoeren. De keurmeester kan een werknemer van het eigen bedrijf zijn. In samenhang hiermee is de itembank TCVT uitgebreid met de examens voor de keurmeester hijs- en hefgereedschappen. TCVT heeft hiervoor vergaande afspraken gemaakt met de EKH (branchevereniging van Erkende Keurbedrijven Hijs- en hefmiddelen). Nieuwsbrief TCVT In april 2010 verscheen de eerste Nieuwsbrief van TCVT. Met deze nieuwsbrief als communicatiemiddel wil TCVT de informatievoorziening voor haar achterban verbeteren. Vanuit de gedachte dat meer kennis over het werk van TCVT de betrokkenheid van de partners versterkt. BijzOnderheden in 2010 Met de Nieuwsbrief wil TCVT ook een platform bieden waar partners hun bijdrage kunnen leveren. Certificerende instellingen, maar ook een machinist, een examinator of een opdrachtgever kunnen hier gebruik van maken. Met als uiteindelijk doel met elkaar te zorgen voor een veiliger Verticaal Transport. De Nieuwsbrief is zoveel mogelijk via verspreid onder de deelnemers aan TCVT. Ook is het voor geïnteresseerden mogelijk om via de website een abonnement op de nieuwsbrief te nemen. De Nieuwsbrief is in 2010 drie keer verschenen. 19

20

21 BIJLAGEN SamenstellinG Bestuur 2010 Naam vertegenwoordiger, functie, instelling C.V. Overbeeke, onafhankelijk voorzitter M.J.P. van der Steen, secretaris, Vakvereniging Het Zwarte Corps M.J. Kroes, penningmeester, Vereniging Verticaal Transport (per 1/7/2010 opvolger van C. van Gorp) L.J. Oomen, lid, FNV Bouw H. Hertsenberg, lid, Bouwend Nederland E. Dijkman, lid, Bouwend Nederland W. van Noort, lid, Vereniging Verticaal Transport R. Noordhoek, lid, Deltalinqs F. van Duren, lid, Prorail B. Bennink, waarnemer, Ministerie van SZW P. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT Samenstelling Centraal College van Deskundigen Naam vertegenwoordiger, functie, instelling C.V. Overbeeke, onafhankelijk voorzitter M.J.P. van der Steen, lid, Vakvereniging Het Zwarte Corps L.J. Oomen, lid, FNV Bouw R. Tekstra, lid, RAI A.P.F.H. van Loon, lid, BMWT J. Schutten, lid, NVAF R. Tripaldelli, lid, Bouwend Nederland L.G.A.M. Verhagen, lid, Vereniging Verticaal Transport P. Mos, lid, Werkkamer 1 J. Buys, lid, Werkkamer 2 C.J. Smits, lid, Werkkamer 3 J. Arensman, lid, Werkkamer 4 M. Blokker, lid, Werkkamer 5 J. Ouwendijk, lid, Werkkamer 6 J. Hoffmann, lid, Werkkamer 8 B. Bennink, waarnemer, Ministerie van SZW C.K. Pasmooij, adviseur, Aboma + Keboma A den Boer, adviseur, DNV Certification P.E. Uilenbroek, secretaris. Bureau TCVT Samenstelling Werkkamers BIJLAGEN Werkkamer 1 Hijs- en hefgereedschappen Naam vertegenwoordiger, functie, instelling P. Mos, onafhankelijk voorzitter J. Arensman, lid, Vakvereniging Het Zwarte Corps R.W. den Haak, lid, Bouwend Nederland F. Noordergraaf, lid, EKH M. v.d. Velden, lid, EKH 21

22 R. Winandts, lid, Nogepa H. Dijkema, lid, Cumela P. Verhoef, lid, NAM C.D.A. van Unen, lid, Vereniging Verticaal Transport M. van Klaarbergen, lid, Vereniging Verticaal Transport J. Ouwendijk, lid, NVAF A. de Groot, waarnemer, SODM P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT Werkkamer 2 Offshore kranen Naam vertegenwoordiger, functie, instelling J. Buys, onafhankelijk voorzitter, Nogepa J. Zandvliet, lid, TAQA M. Meijer, lid, Kenz Offshore Service W. Feenstra, lid, Chevron Expl. and Prod. Netherlands C. Kats, lid, Liebherr A. de Groot, waarnemer, SODM M. Vaandrager, adviseur, C.I.S. J. van Grootveld, adviseur, TüV QA P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT Werkkamer 3 Hijskranen, Werkbakken, Machinistenliften Naam vertegenwoordiger, functie, instelling C.J. Smits, onafhankelijk voorzitter L.J. Oomen, lid, FNV Bouw L.A.C.M. Heijdra, lid, BMWT F. van Helvoort, lid, Liebherr J. de Jong, lid, Bouwend Nederland C.D.A. van Unen, lid, Vereniging Verticaal Transport M. v.d. Flier, adviseur, CKC / SGS M. van Stipriaan, adviseur, CKC / HHC P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT Werkkamer 4 Vakbekwaamheid Naam vertegenwoordiger, functie, instelling J. Arensman, onafhankelijk voorzitter E. Veltink, lid, Vakvereniging Het Zwarte Corps L.J. Oomen, lid, FNV Bouw R. Strengholt, lid, Fundeon (Kenniscentrum Bouw) J. van Rijn, lid, VTL (Kenniscentrum Transport en Logistiek) H. Dijkema, lid, Cumela E.P. van der Linde, lid, Transport en Logistiek Nederland J. van Geenen, lid, Vereniging Verticaal Transport R. van Kooten, lid, Bouwend Nederland H. Barendregt, lid, BMWT P. Waalwijk, lid, Nederlandse Vereniging Aannemers Funderingswerken P. Basjes, waarnemer, Arbeidsinspectie (Ministerie van SZW) W. Boekema/J. Stillebroer, adviseur, TüV QA A. den Boer, adviseur, DNV Certification P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT 22

23 Werkkamer 5 Railinfra machines Naam vertegenwoordiger, functie, instelling M. Blokker, onafhankelijk voorzitter F. van Duinen, lid, ProRail H. Steenkamp, lid, ProRail K. Vroom, lid, Strukton Rail Materieel H. Schildmeijer / P v.goolen, lid, BAM Rail H. Oostdijk, lid, Volker Rail Nederland C. van Unen, lid, Vereniging Verticaal Transport P. Berende, lid, Vereniging Verticaal Transport J. van Grootveld, adviseur, C.I. / TüV QA R. Bak, adviseur, C.I. / HHC/DRS P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT Werkkamer 6 Funderingsmachines Naam vertegenwoordiger, functie, instelling J. Ouwendijk, voorzitter, NVAF M.J.P. van der Steen, lid, Vakvereniging Het Zwarte Corps J. Vroom, lid, NVAF J.H. Schutten, lid, NVAF J. Hermes, lid, IHC Fundex Equipment BV C. Kamsteeg, lid, Van den Heuvel BV P.A. van Steensel, lid, Vermeer Holland BV P. v.d. Berg, lid, Geka Bouw BV A.T.P.J. Opstal, lid, gemeente Rotterdam N. Goedhart, lid, NVAF J.G. van de Coterlet, lid, NVAF R. van t Hek, lid, NVAF H. de Koning, secretaris, NVAF W. Buitenhuis, adviseur P.H. Bakker, adviseur, Aboma + Keboma G.H. Heijnen, waarnemer, Arbeidsinspectie (Ministerie van SZW) P.E. Uilenbroek, toehoorder, Bureau TCVT Werkkamer 8 Hijs- en hefwerktuigen Naam vertegenwoordiger, functie, instelling J. Hoffmann, onafhankelijk voorzitter D. van Zanten, lid, BMWT M. ter Hark, lid, BMWT L. Vogels, lid, VSB K. Uytewaal, lid, VSB H. Reindertsen, lid, Bouwend Nederland M. Jonkers, lid, Bouwend Nederland M.J.P. v.d. Steen, lid, Vakvereniging Het Zwarte Corps B. Oomen, lid, FNV Bouw H. Nijkamp, adviseur, C.I. / Aboma P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT BIJLAGEN 23

24 CKI-Werkkamer 2 overleg Naam vertegenwoordiger, functie, instelling M. Vaandrager, lid, CIS J. van Grootveld, lid, TüV QA R. van Hirtum, lid, AiB Vincotte P. Kuijpers, lid, Lloyds Register M. van de Bedem, lid, Aboma P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT CKI-Werkkamer 3 overleg Naam vertegenwoordiger, functie, instelling C.J. Smits, onafhankelijk voorzitter C. van Uden, lid, Vereniging Verticaal Transport H. Nijkamp, lid, Aboma+Keboma J van Grootveld, lid, TüV QA M. v.d. Flier, lid, SGS R. van Hirtum, lid, AiB Vincotte M. Stipriaan, lid, HHC/DRS F. van Eijnatten, lid, MKB-Certificatie P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT Centrale Examen Commissie Naam vertegenwoordiger, functie, instelling J. Arensman, onafhankelijk voorzitter E. Veltink, lid, Vakvereniging Het Zwarte Corps J. van Geenen, lid, Vereniging Verticaal Transport R. van Kooten, lid, Bouwend Nederland T. Goos, lid, Fundeon J. Stillebroer, adviseur, TüV Rheinland R. de Vries, adviseur, DNV Certification P.E. Uilenbroek, secretaris, Bureau TCVT n Aantal afgegeven nieuwe persoonscertificaten n Aantal afgegeven goedkeuringscertificaten machines Aantal geldige certificaten: n Waarvan 13 Duitse n Waarvan 2 Engelse Aantal personen met certificaat: Aantal verlopen certificaten in 2010: 1031 Aantal (ver)nieuw(d)e certificaten in Gemm. leeftijd certificaathouder: 43 jaar 24

25 AfkOrtinGen AI Arbeidsinspectie A&T (schema) Aanwijzing en Toezicht) BMWT brancheorganisatie van importeurs of fabrikanten van Bouwmachines, Magazijninrichtingen, Wegenbouwmachines en Transportmaterieel CCvD Centraal College van Deskundigen CEC Centrale Examen Commissie CKI Certificatie- en Keurings Instelling DNV Det Norske Veritas EKH Erkende Keurbedrijven Hijs- en hefwerktuigen IWI Inspectie Werk en Inkomen KOMAT Kontaktgroep Materieel van Bouwend Nederland PLC Programmable Logic Controller (automatiseringssysteem) RvA Raad voor Accreditatie SZW Ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid TCVT Stichting Toezicht Certificatie Verticaal Transport TSJ TCVT Schema Journaal (formele aanvulling op cert. schema) TüV TüV Nederland of TuV Rheinland TüV Rheinland Certificatie-instelling AkOrtinGen 25

26 COlOfOn JaarverslaG 2010 Tekst en eindredactie Xxxxxxxxx Ontwerp HaakKranen Ontwerpers, Houten Fotografie Marckcq, Gorinchem en Xxxxxxxxxxxxxx COlOfOn 26